1) Griekse stijlfiguur
Gevonden op
https://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoordenboek/Chiasme/1
(chiasme of kruisstelling) Term uit de stijlleer ter aanduiding van een stijlfiguur waarbij herhaling (repetitio) niet parallel plaatsvindt, maar kruiselings, in spiegelbeeld (symmetrisch), bijv.
Gevonden op
https://www.dbnl.org/tekst/bork001lett01_01/bork001lett01_01_0004.php
Etym: Gr. chiasmos = kruisstelling, plaatsing in de vorm van de Griekse letter X (chi). - Term uit de stijlleer ter aanduiding van een syntactische stijlfiguur waarbij herhaling (repetitio) niet parallel plaatsvindt, maar kruiselings (vandaar ook `kruisstelling`). Anders gezegd, twee paren van woorden of woordgroepen worden in kruis gesteld...
Gevonden op
https://www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_00570.php
kruisstelling. Stijlfiguur waarbij twee bij elkaar horende zinnen (of zinsdelen) in woordvolgorde elkaars spiegelbeeld zijn.
Gevonden op
https://www.encyclo.nl/Media/Syllabus-literaire-begrippen.php
(Chiasma, chiasme) De kruisstelling van woorden Afgeleid van de Griekse letter `X (chi)`.
Bijvoorbeeld: `katten en honden, honden en katten`.
Het chiasma kan subtiel en diep verborgen zijn, zoals in de volgende regels uit Boutens` Goede Dood:
Voor wien kinderen en wijzen
Lachend laten boek en spel,
Gevonden op
https://www.encyclo.nl/lokaal/10168
kruisstelling. Stijlfiguur waarbij twee bij elkaar horende zinnen (of zinsdelen) in woordvolgorde elkaars spiegelbeeld zijn.
Denkend aan de dood kan ik niet slapen,
En niet slapend denk ik aan de dood.
(J.C. Bloem)
Gevonden op
https://www.encyclo.nl/lokaal/10647
In het tweede gedeelte van regels wordt de aanvankelijke volgorde omgedraaid. Voorbeeld:(regels van J.C. Bloem) Denkend aan de dood kan ik niet slapen En niet slapend denk ik aan de dood. Trek je nu lijnen van dood naar dood en van slapen naar slapend dan ontstaat de Griekse letter Chi (X): vandaar dat we ook spreken over 'kruisstelling'.
Gevonden op
https://www.gedichten.nl/dichtwoordenboek/189_Chiasme.html
Geen exacte overeenkomst gevonden.
