Etym: Lat. geschil, twist. - Een van de klassieke oefeningen op de retorenscholen (zie retorica). Een controversia was een rede over een verzonnen juridisch geschil.
Het uitspreken van een rede over een verzonnen juridisch geval als oefening op de retorenscholen De andere oefeningen waren: chrie, declamatio, suasoria, laudatio en vituperatio.