Commissie Schadeloosstelling leden van de Joodse gemeenschap

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Tweede Wereldoorlog
Datum & Land: 15/02/2007, BE offline
Woorden: 24

Jodenregister
een anti-joodse verordening van het Duitse Militair Bestuur, die het Ministerie van Binnenlandse Zaken moest uitvoeren. Elke Belgische gemeente moest een register openen van de joden boven de 15 jaar, woonachtig op haar grondgebied. Deze fiches werden begin 1942 gecentraliseerd door de Anti-joodse Centrale, waardoor de Duitse bezetter 56.186 joden identificeerde in België.

Judenrat
Duitse term voor door hen opgerichte jodenvereniging.

Legger 35
een boekhoudkundig register, in gebruik bij de kantoren van de Administratie van Registratie en Domeinen van het Belgische Ministerie van Financiën, waarin elke onbeheerde of erfloze nalatenschap door de bevoegde ontvanger genoteerd wordt. Dit register vermeldt de naam, de geboortedatum, de overlijdensdatum (indien gekend) en de laatste verblijfplaats van de overledene.

Lippman-Rosenthal Bank (LIRO)
een oorspronkelijk joodse bank te Amsterdam, waar vanaf augustus 1941 alle contanten, effecten, gouden, zilveren en platina voorwerpen, edelstenen, e.a. afkomstig van de Nederlandse joden door de Duitse bezetter gecentraliseerd werden.

Mala Zimetbaum databank (MZDB)
een databank gecreëerd door de Studiecommissie joodse goederen in 1999 met gepersonifieerde gegevens van 70.000 slachtoffers van de anti-joodse maatregelen in bezet België. De databank kreeg de naam van Mala Zimetbaum (1918-1944). Deze joodse vrouw uit Antwerpen werd na een ontsnappingspoging in Auschwitz terechtgesteld.

Mecheln-rekening
de naam van een subrekening van de Brüsseler Treuhandgesellschaft bij de bank Société française de Banque et de Dépôts. Op deze rekening werden zowel de in de Dossinkazerne te Mechelen afgenomen geldmiddelen van de joodse gedeporteerden, als de lonen van in Noord- Frankrijk tewerkgestelde joden, gestort.

Muntsaneringslening (LMS)
muntsanering in het naoorlogse België. De wet van 14 oktober 1945 bepaalde dat de geblokkeerde financiële bedragen, na de operatie Gutt omgezet werden in obligaties, van staatsleningen van 40 jaar. Deze muntsaneringslening had tot doel de verhouding tussen de geldstroom en het nationaal inkomen binnen de normale perken te houden en een vaste wisselpariteit met de Engelse munt in stand te houden.

Negativattest (NA)
een bewijs van auto-ontjoodsing van bedrijven. Indien een joodse onderneming zelf overging tot een ariërisering van zijn bedrijf, verleende het Duitse Militair Bestuur een attest, waardoor de onderneming niet meer onder de anti-joodse maatregelen ressorteerde.

Oberfeldkommandanturen (OFK)
een lokale vorm van Duitse militaire bezettingsadministratie in België en Noord-Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze telde 5 Oberfeldkommandanturen (Brussel, Charleroi, Gent, Luik en Rijsel) en 10 Feldkommandanturen (FK).

Oberkommando des Heeres (OKH)
het oppercommando van het Duitse landleger, waaraan het Duitse Militair Bestuur in België, bestaande uit Duitse militairen en gemobiliseerde burgers rechtstreeks rekenschap moest afleggen en de bevelen ervan moest opvolgen.

OFK 672 Aussenstelle
een filiaal in Antwerpen van deWirtschaftsabteilung, het economische departement van het Duitse Militair Bestuur. De OFK 672 Aussenstelle speelde een belangrijke rol in de Duitse controle en de confiscaties van de Belgische diamantwereld.

Opbrengstwoningen
huurwoningen.

Operatie Gutt
economische maatregelen, waaronder de muntsaneringslening genomen door de Minister van Financiën Camille Gutt om een stabilisering van de prijzen en de Belgische economie na de bevrijding te bewerkstelligen. Gelden werden uit omloop genomen en de bankdeposito’s, zichten termijnrekeningen werden eveneens geblokkeerd. De “tijdelijk onbeschikbare fondsen” werden in 1949 vrijgegeven, terwijl de “definitief ge blokkeerde” bedragen vanaf de jaren vijftig in schijven werden teruggegeven.

Organisation Todt (OT)
Duitse organisatie, actief in bezet Europa en verantwoordelijk voor de grote militaire bouwwerken, waaronder de Atlantik Wall. Bij deze organisatie werden zowel vrijwillige- als dwangarbeiders ingezet. Joden uit België werden verplicht tewerkgesteld in de kuststreek van Noord-Frankrijk bij de bouw van de Atlantik Wall.

Quartieramt
Duitse dienst van het Militair Bestuur, die instond voor de inkwartiering en de geschikte woonaccommodatie voor de Duitse militairen, diensten en niet militairen in bezet België.

Raad van XX
een raad opgericht in de jaren vijftig door de Federatie der Belgische Diamantbeurzen om de joodse diamantairs in België schadeloos te stellen. De voornaamste opdracht was de organisatie van de verkoop van de gerestitueerde diamanten en de verdeling ervan onder de rechthebbenden.

Rex
vooroorlogse politieke partij en autoritaire beweging onder leiding van Léon Degrelle. Tijdens de Tweede Wereldoorlog viel de politieke en militaire collaboratie in Wallonnië samen met deze beweging.

Sperrkonto
Duitse benaming voor een geblokkeerde financiële rekening.

Unbekannt-omslagen en -rekeningen
Duitse term voor onbekend. Ten eerste de naam van omslagen met waardevolle voorwerpen als juwelen, muntstukken en uurwerken van ongeïdentificeerde en gedeporteerde joden, afgenomen in de Dossinkazerne te Mechelen. Ten tweede de benaming van subrekeningen bij de Société française de Banque et de Dépôts van ongeïdentificeerde joodse en vijandelijke tegoeden. De opbrengst van deze tegoeden werd door de Dienst van het Sekwester overgemaakt aan de Belgische Schatkist.

Verwalter
door het Duitse Militair Bestuur aangestelde beheerder en liquidator van vijandelijke en joodse bedrijven, eigendommen en vermogens. De (Kommissarische)Verwalter had het recht om onroerende goederen te verwerven, te verkopen en te vereffenen. Bij de vereffening van bedrijven werden enkel de voorraden ten gelde gemaakt.

Vlaams Nationaal Verbond (VNV)
in 1933 opgerichte partij en beweging met als hoofddoel alle Vlaamsnationale organisaties in één beweging te verenigen. Alhoewel ze voor de oorlog gereserveerd stond tegenover het nationaal- socialisme, kwam het VNV tijdens de Tweede Wereldoorlog in de politieke collaboratie terecht.

Warencentrale Leder
Duitse controledienst opgericht door het Duitse Militair Bestuur op 2 juni 1941 om de verkoop van pels- en lederwaren te coördineren en te organiseren.

Wirtschaftsabteilung
de economische afdeling van het Duits Militair Bestuur in België, ingedeeld in twaalf groepen. Hun hoofdbekommernis was de controle en de inschakeling van de Belgisch economie in de Duitse oorlogsinspanning en de organisatie van een dito tewerkstellingspolitiek.

Zelfstandige Kas voor Oorlogsschade
een Belgische openbare instelling, verantwoordelijk voor de vereffening van de geleden materiële oorlogsschade en het toekennen van restauratiekredieten aan gebouwen, aan privépersonen en organisaties na de Tweede Wereldoorlog.