Voeding en kanker info

Categorie: Medisch > Kanker
Datum & Land: 29/09/2021, NL
Woorden: 42

acrylamide
een stof die kan ontstaan als zetmeelrijke producten, zoals aardappelen en granen, worden verhit boven 100°C.

antioxidanten
Stoffen die de beschadiging van cellen kunnen tegengaan. Deze DNA-beschadiging wordt veroorzaakt door agressieve stoffen, de vrije radicalen.

BMI
Body Mass Index. Deze wordt als volgt berekend: gewicht (kg)/ (lengte (m) x lengte (m))

brachytherapie
Inwendige bestraling van de prostaat.

cafeïne
een stimulerende stof die we in Nederland vooral binnenkrijgen door het drinken van koffie en thee.

daïdzeïne
een fyto-oestrogeen, het vertoont een werking zoals het vrouwelijk hormoon oestrogeen.

darmmicrobioom
een complete collectie van bacteriën die in de darm leven

diarree
Een maag-darmziekte, waarbij sprake is van dunne ontlasting gedurende meer dan 4 keer per dag.

fijne vezels
Deze zitten in bruinbrood, fijn volkoren brood, aardappelen en fruit. Fijne vezels prikkelen de darm niet extra. Ze binden het teveel aan vocht in de ontlasting.

flavonoïden
Flavonoïden zijn antioxidanten. Ze zijn van nature aanwezig in plantaardige voedingsmiddelen. Ze geven kleur aan veel groenten en fruit. Flavonoïden zijn geen (essentiële) voedingsstoffen.

fyto-oestrogenen
een groep stoffen die erg lijken op oestrogeen, ze worden ook wel isoflavonen genoemd

galzuren
Worden door de galblaas uitgescheiden. Ze komen in de darm. Daar helpen ze bij het verteren van ons voedsel, met name het vet uit ons eten.

genisteïne
een fyto-oestrogeen, het vertoont de werking als het vrouwelijk hormoon oestrogeen.

gluten
Een eiwit dat van nature voorkomt in bepaalde granen.

Gray
De eenheid van de dosis van straling bij radiotherapie (bestraling) heet Gray (Gy).

grove vezels
Deze bijvoorbeeld in donker roggebrood, grof volkoren brood, brood met zaden en pitten, muesli en rauwkost. Ook in vezelig fruit zoals sinaasappels, pruimen en ananas. Grove vezels prikkelen de darm extra.

haemijzer
Ijzer in onze voeding, voornamelijk afkomstig van dierlijke voedingsmiddelen.

HDL
High-Density-Lipoproteïne, ook wel bekend als het goede cholesterol.

isoflavonen
een groep stoffen die erg lijkt op oestrogeen, ook wel fyto-oestrogeen genoemd.

lactose intolerantie
Het lichaam kan niet goed tegen lactose. Lactose is een ander woord voor melksuiker. Dit komt doordat het lichaam (tijdelijk) te weinig lactase produceert. Lactase is het stofje wat nodig is om lactose af te breken.

lactose
melksuiker

LDL
Low-Density-Lipoproteïne ook bekend als slechte cholesterol.

lycopeen
behoort tot de bioactieve stoffen en hoort bij de carotenoïden. Lycopeen is een antioxidant die voorkomt in tomaten en tomatenproducten.

mineralen
Stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. Ze zijn onmisbaar voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Ze leveren geen energie.

mucositis
Ontsteking van de slijmvliezen, bijvoorbeeld van de mond

obstipatie
Een abnormaal vertraagde en/of bemoeilijkte stoelgang van minder dan drie keer per week. Harde of keutelvormige ontlasting en de noodzaak om hard te persen. De klachten kunnen zowel afzonderlijk als gecombineerd optreden.

oestrogeen
een groep vrouwelijke hormonen die een rol spelen bij de ontwikkeling van de vrouwelijke geslachtskenmerken, het reguleren van de menstruele cyclus en bij zwangerschap.

onverzadigde vetzuren
Plantaardige oliën bevatten meer onverzadigd vet dan dierlijke vetten. Vet dat zacht of vloeibaar is bij kamertemperatuur bevat veel onverzadigd vet. Denk aan vloeibare bak- en braadproducten en halvarine in een kuipje. Naast vloeibare smeer- en bereidingsvetten leveren ook vis en noten veel onverzadigd vet.

onoplosbare vezels
Deze absorberen water in het maag-darmkanaal, worden niet afgebroken in de dikke darm maar zorgen door hun bulkvorming voor een goede soepele ontlasting en komen vooral voor in granen en noten. Onoplosbare vezels kunnen worden onderverdeeld in grove vezels en fijne vezels.

oplosbare vezels
Deze vezels worden door bacteriën in de dikke darm wel afgebroken tot stoffen die goed zijn voor het darmslijmvlies. Ze komen vooral voor in groente en fruit.

overzichtsstudie
Een studie waarin al het onderzoek tot dan toe over dat onderwerp is samengevat

placebo
een als geneesmiddel voorgeschreven of aangeprezen middel dat geen werkzame bestanddelen bevat.

PSA
prostaat specifiek antigeen. Een eiwit dat in het bloed voorkomt en alleen door de prostaat wordt gemaakt. Het wordt gebruikt bij het opsporen van prostaatkanker.

radicale prostatectomie
het verwijderen van de prostaat.

refeeding syndroom
Een syndroom wat ontstaat als je ernstig ondervoed bent en te snel start met volledige voeding

rood vlees
Rund- , varkens- , lams- en geitenvlees vallen onder rood vlees. Daarnaast alle andere zoogdieren, zoals ree en ander wild.

sondevoeding
Een dunne, vloeibare volwaardige voeding die via een slangetje (sonde) rechtstreeks in de maag of darmen toegediend kan worden.

statines
Statines zijn medicijnen die gebruikt worden om een te hoog cholesterol te verlagen.

verzadigde vetzuren
Verzadigd vet komt vooral veel voor in dierlijke producten, zoals vet vlees, volle melkproducten, roomboter en volvette kaas (48+). Ook in sommige plantaardige producten zoals kokosvet en palmolie zit veel verzadigd vet. Omdat deze vetten veelal in koek, gebak en snacks gebruikt worden, zit ook in die producten vaak veel verzadigd vet.

vitamines
Stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. Ze zijn onmisbaar voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Ze leveren geen energie.

vrije radicalen
Vrije radicalen kunnen gezonde cellen aanzetten tot abnormaal gedrag. Ze komen voor in de atmosfeer (door luchtverontreiniging), voedsel en in ons eigen lichaam.

wit vlees
Alle kippenvlees, kalkoen en andere gevogelte wat wit is voor de bereiding. Dit in tegenstelling tot rood vlees, wat rood is als het rauw is.