Autisme - Hulpverlening, instanties en overheid

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Medisch > Autisme
Datum & Land: 28/02/2007, NL
Woorden: 71


Aanverwant autisme
Contactstoornis waarbij verschijnselen van autisme zich voordoen, im meer of mindere mate.

ADD
Atention Deficit Disorder Aandachtstekortstoornis (of concentratiestoornis) waarbij de hyperactiviteit zoals bij ADHD ontbreekt.

ADHD
Attention Deficit Hyperactivity Disorder Aandachtstekortstoornis (of concentratiestoornis) waarbij sprake is van extreme hyperactiviteit en impulsiviteit

Asperger (syndroom van)
Vorm van autisme met een gemiddelde tot hoge intelligentie.

ASS
Autsime Spectrum Stoornis O.a Asperger, PDD-NOS en Autisme .....ofwel alle stoornissen die binnen het autistische spectrum vallen.

Autisme
een ontwikkelingsstoornis die zich uit in een sociale tekortkoming en onvermogen om op een bij de leeftijd passende wijze op andere mensen te reageren (sociale interactie) Met autisme bedoelen we het gehele spectrum van stoornissen in het autistisch spectrum. Er wordt ook wel gesproken over pervasieve ontwikkelingsstoornissen, waarmee bedoeld wordt dat de stoornissen de gehele ontwikkeling beïnvloeden. Het gaat hierbij dan ook om een breed spectrum van neuro-biologische ontwikkelingsstoornissen.

Beelddenken
denken in beelden en gebeurtenissen. Het kan worden omschreven als ruimtelijk denken. Beelddenkers ordenen hun `wereld` met niet-talige middelen. Zij zien beelden van situaties en handelingen, waarin meerdere zaken naast elkaar zichtbaar worden, op elkaar inwerken en een betekenisvol geheel vormen.

DAMP
Dysfunction of Attention and Motor Perception; Term veel gebruikt in Scandinavie door onderzoekers met betrekking op kinderen met een combinatie van aandachtsproblemen en motorische achterstand.

DSM-IV
Diagnostic and statistical Manual of Manual Disorders; Hulpmiddel in de vorm van een lijst van criteria, voor het vaststellen van autisme

Dyscalculie
Problemen met het leren en automatiseren van basisvaardigheden van rekenen, ondanks veelvuldig oefenen en leren

Dyslexie
Problemen met het leren en automatiseren van basisvaardigheden van lezen en- of spellen, ondanks veelvuldig oefenen en leren

Echolalie
woorden herhalen op een schijbaar zinloze manier (papegaaien)

FIEP
ander woord voor preoccupatie

Fobie
irrationele angst voor bepaalde voorwerpen, dieren of situaties.

Gilles de la Tourette
meervoudig tic-syndroom, onwillekeurig gedrag dat gestuurd wordt vanuit de hersenen. Autistische stoornissen en en het tourettesyndroom komen vaak samen voor. Voorbeelden van tics; oogknipperen, schudbewegingen van hoofd, grimassen, ronddraaien, zichzelf slaan, kreten, smakken, zomaar schelden.....

HFA
Hoog Functionerend Autisme. Autisme bij een IQ van meer dan 70. HFA lijkt veel op het Asperger syndroom (AS).

Hoogbegaafdheid
Er is nog veel onduidelijkheid over wat hoogbegaafdheid precies is. Wanneer ben je hoogbegaafd en wanneer `gewoon` intelligent? Als je intelligent bent, heb je een goed verstand. Als je hoogbegaafd bent, heb je een goed verstand maar vaak ook een speciale manier van denken en handelen. Je denkt en werkt in grotere sprongen dan andere leerlingen. Je bent creatiever in het bedenken van oplossingen en zelfstandiger in je handelen.

Hyperactiviteit
overbeweeglijkheid, rusteloosheid en impulsief gedrag, gebrek aan concentratie. Er is werkelijk sprake van een stoornis als de overbeweeglijkheid gepaard gaat met een tekort aan gerichte aandacht op een niveau dat niet meer bij de leeftijd van het kind past.

Hyperlexia
Hyperlectische kinderen zijn (vaak al heel jong) in staat een tekst voor te lezen (wooedherkenning), zonder dat ze enig idee hebben wat die tekst betekent (woordbetekenis). ze hebben vaak fascinatie voor letters, getallen en logo`s e.d. en hebben moeite met de omgang met andere kinderen of volwassenenen. Hyperlexie kan in samenhang met autisme voorkomen.

Ik-ander differentiatie
Het verschil tussen `ik` en de `ander`. Jezelf kennen is een noodzakelijke voorwaarde om anderen te leren begrijpen. Mensen met autisme hebben vaak een zwakke ik-ander differentiatie en herkennen en erkennen daardoor de eigenheid van een ander niet. Ze herkennen de gevoelens die ze zelf niet kennen, niet in een ander. Het is een gebrek aan voorstellingsvermogen.

Kanner
De meest `diepe` vorm van autisme. Tot zo`n 10 jaar geleden was er bijna alleen maar oog voor deze vorm van autisme in combinatie met zwakzinnigheid. De laatste jaren worden de diagnoses genuanceerder en komen ook mildere vormen van autisme in beeld. Kanner is ook een ander woord voor Kern-autisme of Klassiek autisme

Kern-autisme
Zie Kanner

Klassiek autisme
Zie Kanner

Nieuwe tijds kinderen
of indigokinderen, zijn kinderen van deze tijd. Velen van hen passen niet zo goed in de structuren van onze maatschappij, hebben soms moeite op school, passen zich moeilijk aan, aan de normen die worden gesteld. Ouders kunnen ze vaak niet peilen. Nieuwetijdskind zijn is helemaal geen ziekte , maar een samenstel van persoonskenmerken. Deze kinderen zijn vaak heel gevoelig en kunnen om die reden dan ook vaak de emoties van anderen spiegelen. Zij laten u zien, wat u voelt, beleeft en niet verwerkt. Klik hier voor meer info

NLD Nonverbal Learning Disability
(Niet verbale leerstoornis) Het gaat hierbij om kinderen die meer moeite hebben met het verwerken van wat ze zien dan met wat ze horen. Onder anderze zijn ze talig vaak sterk, maar in het ruimtelijk denken en rekenen zijn zwak.

OCD/OCS
Obsessief Compulsieve Disorder-Stoornis. Ook wel bekend als dwangneurose of dwangstoornis. OCD is een stoornis waarbij de kwaliteit van het leven in aanzienlijke mate wordt aangetast door angst, dwanggedachten en dwanghandelingen. Er is een groot verschil tussen het soort obsessies bij mensen met PDD en mensen met OCD.

ODD
Oppositional Defiant Disorder (Oppositioneel opstandige gedragstoornis) Een patroon van negatief, vijandig en opstandig gedrag gedurende minimaal 6 maanden waarbij vier of meer van de onderstaande punten aanwezig zijn:
1 is vaak driftig
2 maakt vaak ruzie met volwassenen
3 verzet zich vaak tegen of weigert zich vaak te voegen naar de regels of opdrachten van volwassenen
4 ergert vaak anderen met opzet
5 geeft vaak de schuld van eigen fouten of slecht gedrag aan anderen
6 is vaak prikkelbaar of raakt snel geïrriteerd door anderen
7 is vaak boos en gepikeerd
8 is vaak hatelijk en wraakzuchtig

PDD-NOS
Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified. een Engelse naam voor stoornissen die worden gerekend tot de pervasieve ontwikkelingsstoornissen. Pervasieve ontwikkelingsstoornissen is de overkoepelende naam voor stoornissen waartoe ook het autisme behoort. Met PDD-NOS wordt een restcategorie aangeduid die kenmerken heeft van het autisme, maar niet genoeg om zo te worden genoemd. Het is een ontwikkelingsstoornis, waarbij het grootste probleem is dat de kinderen, zich niet in kunnen leven in een ander persoon. Ze zijn erg op zichzelf gericht, en hebben vaak meerdere achterstanden op emotioneel, sociaal en motorische gebieden.

Pervasieve stoornis
Een zeer klein aantal kinderen (circa 0.05%) lijdt aan een ernstige afwijking in de ontwikkeling van diverse basale functies, zoals sociale contactname, taal, perceptie, abstractie en motoriek. Men noemt dit pervasieve ontwikkelingsstoornissen. Pervasief betekent diepdoordringend. Het gaat dus om ingrijpende stoornissen als autisme en aanverwante stoornissen als Syndroom van Asperger, PDD en PDD-NOS. Bij deze kinderen staat de affectieve contact­stoornis het meest op de voorgrond.

Preoccupatie
Preoccuperen is een basaal kenmerk van de autistische stoornis. Eén van de criteria voor de autistische stoornis èn voor de stoornis van Asperger is de beperkte, zich herhalende stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en activiteit. Sommige mensen met autisme verwerken bepaalde ervaringen preoccuperend. In de herhaling vervlakt geleidelijk het oorspronkelijk gevoel. Overigens kan de inhoud van het preoccuperen veranderen; bij sommigen blijven de preoccupaties jarenlang hetzelfde, bij anderen wisselt de inhoud geregeld. Een preoccupatie is iets anders dan een hobby. Een hobby beoefenen is een favoriete bezigheid die men als vrijetijdsbesteding bedrijft. Een hobby heeft een duidelijke plek en betekenis in het leven van iemand, namelijk iets fijns voor in de vrijetijd. Preoccuperen doet men niet vrijwillig.

Rett (syndroom van)
Een stoornis tot nu alleen bij meisjes geconstateerd. De eerste maanden tot een jaar lijkt het kind een normale ointwikkeling door te maken, waarna de ontwikkeling van spraak, beweging en gebruik van handen stagneert of men zelfs het vermogen verliest. Verder wordt de groei van het hoofd afgeremd. De sociale ontwikkeling komt tot stilstand

Ritalin (methylfenidaat)
Ritalin werkt stimulerend op het centrale zenuwstelsel en bevat een lage dosering van een amfetamine-achtige stof. Ritalin werkt goed op concentratiestoornissen, hyperactiviteit of onrust, prikkelbaarheid en impulsiviteit bij zo`n 70% van de kinderen en volwassenen met ADHD. Bij gunstig effect nemen vaak ook bijkomende klachten als spanning, somberheid en wisselende stemming af. Bekende bijwerkingen die zich kunnen voordoen zijn Inslaapproblemen, eetlustvermindering.

VIQVerbaal (Taalontwikkeling) IQ
Met verbaal IQ geeft men aan hoe goed de taalontwikkeling is van een persoon. Zie verder onder PIQ voor uitleg over IQ..

Ambulante begeleiding
Vanuit de Samenwerkingsverbanden Weer Samen Naar School bestaat meestal de mogelijkheid voor het inzetten van ambulante begeleiders vanuit de Speciale School voor Basisonderwijs of vanuit het zorgteam. Deze hulp kan ingezet worden als de leerkracht en interne begeleider er, al dan niet met hulp van de onderwijsbegeleidingsdienst, niet meer uitkomen. De ambulante begeleiders beschikken over specifieke deskundigheid ten aanzien van het omgaan met kinderen met autistische stoornissen. De ambulante begeleider richt zich meestal op de begeleiding van de leerkracht. De leerkracht en ambulante begeleider bespreken samen welke aanpak het beste aansluit bij een bepaald kind. De ambulante begeleider geeft hierbij praktische tips.

CAT Childrens Apperseption Test;
een test om de sociale ontwikkeling van een kind in kaart te brengen door het kind aan de hand van plaatjes een verhaal te laten vertellen.

CHAT Checklist Autism For Todlers
Met de CHAT van Baron-Cohen zijn autistische kenmerken bij kinderen al te signaleren vanaf 18 maanden. De test bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een negental vragen aan ouders. Het tweede deel is een observatie door arts of hulpverlener.

CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg
Vanaf 1 januari 2005 is het CIZ door de overheid aangewezen als uitvoerder van de indicatiestelling voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.
Het CIZ is de poortwachter voor publiek gefinancierde zorg. Als onafhankelijke organisatie beoordelen ze of een cliënt voor zorg in aanmerking komt. Niet meer en niet minder. Zodra het indicatiebesluit of het indicatieadvies is afgegeven, eindigt het contact met de cliënt. Met het aanvragen van zorg of zorgtoewijzing houdt het CIZ zich niet bezig. Dat is de verantwoordelijkheid van de cliënt zelf en van de zorgkantoren en de zorgaanbieders.

CLUSTERS
De scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs zijn geordend in 4 clusters. Verschillende scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs van een bepaald cluster in een regio werken samen in een Regionaal Expertisecentrum (REC). Autisme komt het meest voor in cluster 4.
scholen voor kinderen met een verstandelijke en-of lichamelijke handicap,
scholen voor kinderen met visuele handicaps,
scholen voor kinderen met communicatieve handicaps (gehoor, taal- en spraakproblemen),
scholen voor kinderen met psychiatrische of gedragsstoornissen en-of ernstige leer problemen;

Diagnose
Men gaat ervan uit dat pervasieve ontwikkelingsstoornissen een genetische en neurobiologische oorzaak hebben. Vaak komen bij mensen met autisme tegelijkertijd ook andere aandoeningen voor, zoals een verstandelijke handicap, medisch-neurologische aandoeningen (bijvoorbeeld epilepsie, tics), depressies, angsten en obsessies, ADHD, stoornissen in de aandacht en in de motorische coördinatie (onhandige, houterige motoriek, moeite met schrijven). We noemen dit co-morbiditeit. Dit maakt een precieze diagnose extra moeilijk.

Dolfijntherapie
Dieren hebben een positieve invloed op mensen en worden op vele plaatsen in de wereld op therapeutische basis ingezet. Dolfijnen zijn bijzonder vriendelijke en intelligente dieren en lijken altijd te lachen. Bovendien zoeken dolfijnen uit zichzelf contact met mensen en mensen ervaren het contact met een dolfijn als iets heel bijzonders. Dat alles maakt ze bijzonder geschikt voor de therapeutische inzet. De positieve invloed van water, warm water in het bijzonder, speelt ook een rol. De resultaten van therapeutische dolfijn interactie zijn evenals de doelgroep divers. Kinderen met lichamelijke ziekten of verstandelijk gehandicapten gaan vooruit op het gebied van bijvoorbeeld spraak, motoriek of op sociaal emotioneel gebied.

GGZ Geestelijke Gezondheids Zorg
Instantie die de behandeling, , preventie, begeleiding en verzorging biedt aan mensen met psychische problemen

Handelingsplan
In dit plan wordt opgeschreven wat ouders en school in een bepaalde periode en op welke manier wil bereiken met een leerling binnen het onderwijs. Een handelingsplan is verplicht binnen het speciaal onderwijs en wanneer een kind met rugzakje naar regulier onderwijs gaat. Gaat het kind naar een reguliere school, dan gebeurt dit in overleg met een ambulante begeleider van een speciale school in de regio. Hier een voorbeeld van een blanco handelingsplan .

Holding-therapie
Een kind dat overstuur is stevig vasthouden (zonder agressie) tot het kind tot zichzelf komt en om het te leren aanrakingen te doorstaan.

IB`er Intern Begeleider.
Leerkracht binnen het basisonderwijs die coordinerende, begeleidende en innoverende taken heeft. Bij bijvoorbeeld problemen waarbij de groepsleerkracht en ouders er niet uitkomen is de IB`er vaak het aanspreekpunt.

Kleurenklok
Een Kleurenklok is een klok, waarop vaste tijdseenheden met kleuren zijn aangeduid (bijv. rood = 2,5 minuten en geel = 20 minuten).
Je kunt op een Kleurenklok dus niet de tijd zien, maar wel een tijdsblok aangeven (er zit maar 1 wijzer op de klok). Met dit hulpmiddel wordt een bepaalde periode voor een kind met bijv. autisme visueel afgebakend, waardoor overgangen naar volgende acticiteiten minder moeizaam verlopen.

LGF Leerling Gebonde Financiering
Kinderen met een handicap die een indicatie hebben voor speciaal onderwijs krijgen een rugzak mee als ouders ervoor kiezen voor een reguliere school.

LOM School
voor kinderen met Leer- en OpvoedingsMoeilijkheden Tegenwoordig heten zij SBO (speciaal basisonderwijs)

Melatonine
Niet geregistreerd geneesmiddel dat wordt voorgeschreven bij slaapproblemen van kinderenmet adhd.
Melatonine is een stof welke wordt gemaakt door de pijnappelklier. De stof wordt gebruikt als een natuurlijke ondersteuning voor een gezonde nachtrust.
Bij een normaal slaapritme wordt er bij het invallen van de avond als het donker wordt, een puls melatonine afgegeven. Deze zorgt ervoor dat je slaperig wordt en daardoor volgt er eigenlijk een natuurlijk proces tot inslapen als we naar bed gaan. Door kunstlicht, laat opblijven, TV kijken en wisselende slaaptijden, gebruik van medicijnen en adhd kan dit proces minder goed werken waardoor het inslapen niet optimaal is. Het nemen van een tablet melatonine net voor het slapen gaan, kan dan helpen voor een goede nachtrust. De dosering waarbij de verschillende effecten van melatonine tot uiting komen varieert per persoon. Melatonine wordt in lage en hoge doseringen verkocht.

Methylfenidaat
Chemische stof die verwant is aan amfetamine. Het is de werkzame stof van Ritalin en Concerta, medicatie bij ADHD.

MKD Medisch KleuterDag verblijf
Deze zorginstelling biedt dagbehandeling voor jeugdigen tot 7 jaar en hun gezinnen. Het MKD heeft specifieke expertise in het signaleren en onderkennen van ontwikkelingsproblemen en het vervolgens stimuleren van een optimale ontwikkeling van de jeugdige. Hiervoor beschikt het MKD over een aantal specialismen, waaronder fysiotherapie, logopedie, speltherapie en medische-verpleegkundige advisering.
Gezinsbegeleiding en –behandeling vormen een integraal onderdeel van de dagbehandeling.
Vanaf het 5e jaar kunnen de kinderen ook onderwijs volgen binnen het MKD.

MLK
Scholen voor Moeilijk Lerende Kinderen. Bestaan niet meer maar vallen nu onde SBO.

Neurotransmitters
Zenuwcellen geven signalen aan elkaar in de hersens door via neurotransmitters. Bij ADHD wordt verondersteld dat er stoornissen zijn in de neurotransmitters, dus in de overdracht van signalen tussen zenuwcellen. Een voorbeeld van een neurotransmitter is dopamine.

PECS
staat voor Picture Exchange Communication System. PECS is ontwikkeld voor kinderen en volwassenen die geen, tot vrijwel geen, aktieve communicatiemogelijkheden hebben. PECS begint met het leren van een kind een gewenst object met de begeleider te ruilen voor de bijbehorende foto of pictogram. Verbale ondersteuningen worden hierbij niet gebruikt. Op deze wijze wordt het kind niet afhankelijk van dit soort ondersteuningen. Uiteindelijk wordt er naar toe gewerkt dat het kind in staat is met de foto’s of pictogrammen ‘zinnen te maken’, zodat het in staat is te communiceren. Er wordt gebruikt gemaakt van picto`s.

Per Saldo
belangenvereniging van en voor mensen met een persoonsgebonden budget in Nederland

PGB Persoons Gebonden Budget
Dit is een geldbedrag waarmee u zelf zorg, hulp en begeleiding kunt inkopen. U kiest zelf uw hulpverleners en begeleiders uit. Of u huurt een organisatie in, die in uw opdracht gaat werken. Met hen maakt u afspraken over wat er gedaan moet worden, de dagen en uren waarop de hulp voor u werkt en de vergoeding die u daarvoor uit het PGB betaalt. Op die manier houdt u zelf de regie over de hulp. Daarmee houdt u ook de touwtjes van uw eigen leven zelf in handen.

PICTO`s
Een picto is een beeld, een teken dat slechts met één woord wordt benoemd. Bij pictogrammen gaat het om overzicht: `wat gaat er wanneer gebeuren`. Daar richten dan ook de meeste toepassingen zich op. Dagkalenders geven aan welke activiteiten in welke volgorde gebeuren.
Hoeveel detail er op staat verschilt per kind. Weer een stap verder is een weekkalender en daarna ook een maandkalender. Sommigen hebben dat nodig omdat ze verder vooruit willen weten waar ze aan toe zijn. Voor anderen is dat informatie die niks toevoegt en alleen maar niet gesnapt wordt.
Op deze kalenders worden de grotere gebeurtenissen vermeld. Ook kan hier op komen te staan dat er dingen zijn die gedaan MOETEN worden. Teveel dingen erop werken niet zo goed. Pictogrammen kunnen ook gebruikt worden voor en door kinderen die niet of weinig praten. Een kaartje met een glas betekent dan dat het kind iets te drinken wil, zo kan het dan toch communiceren.

Psycholoog/ Psychiater
De diagnose autisme kan alleen gesteld worden na een uitvoerig multidisciplinair onderzoek door teams met een ruime ervaring op het gebied van autisme (bijvoorbeeld een regionaal autismeteam, een gespecialiseerd universitair Ambulatorium of een [academische] polikliniek voor kinder- en jeugdpsychiatrie). Om de diagnose autistische spectrumstoornissen te mogen stellen, is het vereist dat de psycholoog-orthopedagoog bij het NIP (Nederlands Instituut voor Psychologie) geregistreerd staat als kinder- en jeugdpsycholoog of geregistreerd is bij de NVO (Nederlandse Vereniging van pedagogen en onderwijskundigen). Maar de diagnose kan ook door een GZ-psycholoog of kinderpsychiater gesteld worden die deskundig is op het gebied van autisme.

REC Regionaal ExpertiseCentrum
Verschillende scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs van een bepaald cluster in een regio werken samen in een Regionaal ExpertiseCentrum. Per 1 augustus 2003 is de Wet op de Expertisecentra van kracht. Per cluster is sprake van een landelijk dekkend netwerk van scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs die samenwerken binnen REC’s.

Regulier onderwijs
Wanneer u kiest voor een reguliere school - bijvoorbeeld de basisschool in de buurt - en uw zoon of dochter heeft extra voorzieningen nodig, dan kunt u een leerlinggebonden budget aanvragen. Uw kind neemt dit budget als het ware in een Rugzakje met zich mee naar school. Uit de Rugzak kan extra begeleiding (bijvoorbeeld remedial teaching) voor uw kind worden betaald en aanpassing van lesmateriaal. Ook zit er in de Rugzak geld voor begeleiding vanuit het speciaal onderwijs. Dit heet ambulante begeleiding.

Risperdal Medicatie
De werkzame stof in Risperdal is risperidon. Risperidon is sinds 1993 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in gewone tabletten, smelttabletten, drank en injecties onder de merknaam Risperdal. Risperidon behoort tot de groep atypische antipsychotica. Het vermindert in de hersenen het effect van natuurlijk voorkomende stoffen, voornamelijk dopamine en serotonine. Hierdoor nemen psychosen, hevige onrust en bepaalde spiertrekkingen af. Artsen schrijven het voor bij psychose, manie, onrust, schizofrenie, depressie, dementie, tics en dwangstoornissen.

RT`er Remedial Teacher
Een RT`er is een gespecialiseerde leerkracht die (binnenschools) leerlingen begeleidt en na een zorgvuldige signalering een niet op gang komend of stagnerend leerproces (weer) zo goed mogelijk laat verlopen. De RT`er zorgt voor afstemming op het groepsleerplan en werkt planmatig met deugdelijk ontwikkelde (ortho)didactische (bij voorkeur in empirisch onderzoek effectief gebleken) programma`s en methoden die individueel of in kleine groepen, binnen of buiten de klas kunnen worden toegepast.

Rugzakje
De Rugzak is een andere naam voor de wet op de leerlinggebonden financiering. Deze wet geeft u als ouder het recht om die school voor uw kind te kiezen die u het meest geschikt vindt. Dat kan een reguliere (gewone) school zijn of een school voor speciaal onderwijs.

SBO Speciaal Basis Onderwijs
Sinds 1998 zijn er geen afzonderlijke scholen meer voor moeilijk lerende kinderen (MLK-scholen, LOM-scholen en ) maar de speciale scholen voor basisonderwijs.
Doel van het beleid `Weer Samen Naar School` (WSNS) is dat er op de basisschool zoveel mogelijk begeleiding en zorg voor leerlingen beschikbaar is. Om dat te bereiken werken speciale scholen voor basisonderwijs intensief samen met de basisscholen.

SO Speciaal Onderwijs
Naast de speciale scholen voor basisonderwijs, zijn er de speciale scholen. Deze scholen zijn voor lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapte leerlingen en leerlingen met gedragsstoornissen. Voor deze groep kinderen zijn er in totaal tien soorten scholen, die in vier clusters onderverdeeld zijn. (Kijk bij Clusters).
De rugzak, officieel leerlinggebonden financiering (LGF), is bedoeld voor kinderen uit de clusters 2, 3 en 4 én kinderen die volgens een Commissie voor Indicatiestelling voor plaatsing op een school voor speciaal onderwijs in aanmerking komen.

SVB Speciaal Voortgezet Onderwijs
Leerlingen kunnen tot hun twintigste jaar naar het speciaal onderwijs. Zij kunnen daar dus ook voortgezet onderwijs volgen.

TAT Thematic Apperseption Test
een test om de sociale ontwikkeling van een kind in kaart te brengen door het kind aan de hand van plaatjes een verhaalt te laten vertellen.

TEACCH- programma
Treatment and education of Autistic and related Communication Handicaped Children; Speciaal programma dat onderwijs stapsgewijs en aangepast aan het kind opbouwt. Vaak toegepast in speciaal onderwijs. Stap 1 is het begrip voor wat autisme is, stap 2 het unieke kind begrijpen, stap 3 voorpelbaarheid door routines schema`s, stap 4 duidelijke instructies en verwachtingen naar kind, stap 5 gestructureerde taken en opdrachten geven, stap 6 motiveren met speciale interesses. Het gaat in eerte instantie dus om vertrouwen kweken.

TOM Theorie of mind
de ideeën die iemand heeft over gedachten en gevoelens van zichzelf en anderen. in hoeverre kunnen ze in zichzelf verplaatsen
TOM-training een sociale vaardigheidstraining op basis van TOM, voor kinderen en jongeren die moeite hebben met sociale contacten. De deelnemers oefenen door middel van spelletjes, tekenen, muziek en toneel.

Verhaalleggen
een logische structuur ontdekken in een aaneenschakeling van gebeurtenissen.
Bij intgelligentietests blijken mensen met autisme slecht te scoren op het onderdeel verhaalleggen.

Zorgcoordinator
Leerkracht binnen het voortgezet onderwijs die coordinerende, begeleidende en innoverende taken heeft. Bij bijvoorbeeld problemen waarbij de groepsleerkracht en ouders er niet uitkomen is de IB`er vaak het aanspreekpunt.

Zorgkantoor
Zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Voor het leveren van AWBZ-zorg moeten Zorgkantoren zorgaanbieders contracteren die de gevraagde zorg kunnen leveren.