Forteiland IJmuiden - Terminologie

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Tweede Wereldoorlog
Datum & Land: 15/02/2007, NL offline
Woorden: 22

Beutewaffen
Buitgemaakte wapens welke door het Duitse leger in gebruik zijn genomen, werden voorzien van een eigen type aanduiding, land van afkomst werd erachter geplaatst, (h) = holländisch.

Beer
Gemetselde dam in een vestingracht. Ter bemoeilijking van de overgang. Aan de bovenzijde spits toelopend en voorzien van een opstaande hindernis.

Brunnengallerie
Bron, watervoorziening, mogelijk energievoorziening

Caponnière
Een in een droge gracht aangelegde gedekte doorgang naar een voorgelegen werk, veelal tevens ingericht ter flankement van de gracht

Drakentanden
Versperring tegen pantservoertuigen, bestaande uit puntvormige betonblokken, die veelal in lange stroken worden samengevoegd.

Escarp - Contrescarp
Talud van een gracht, soms met muurwerk bekleed, gelegen aan de zijde van het vestingwerk

Feldmässige Ausbau
Veldverdedigingswerk, licht bouwwerk bijv. metselsteen, zandzakken of andere materialen ter plaatse voorhanden, echter bij voorkeur uit Stahlbeton. Bestand tegen scherven, geweervuur, MG strooivuur en licht vliegtuigboordgeschut.

Festung
Sterk verdedigde positie, strategisch belangrijke locatie, zoals in het geval van IJmuiden haven, sluizen en kanaal. Mocht onder geen beding worden prijsgegeven daar deze mogelijk van belang was voor het verloop van de oorlog. Een onderscheid tussen een Verteidigungsbereich en een Festung is de aanwezigheid van een Kernwerk in de laatstgenoemde.

FLAK
Flugabwehrkanone, Fliegerabwehrkanone, luchtdoelgeschut

Kernwerk
Een onderscheid tussen een Verteidigungsbereich en een Festung is de aanwezigheid van een Kernwerk in de laatstgenoemde. Zo`n Kernwerk is een relatief zeer klein terrein met een hoge concentratie verdedigingswerken met een hoog weerstandsvermogen. Voor het Kernwerk in de Festung IJmuiden koos men het forteiland.

Leitstand
Onderkomen voor afstandsmeter t.b.v. de vuurleiding van een batterij.

Nahkampfraum
Nabij verdediging, ter verdediging van de bunker toegang.

Offene Beobachter
In de scherfmuur gebouwde tobruk

PAK
Panzerabwehrkanone, Anti Tank geschut.

Regelbau
Type uit de standaardserie voor een specifieke toepassing.

Scheurbroek
IJzeren pin of ander puntig ijzeren uitsteeksel op versperringen zoals pallisaden, hekken of muren

Schartenstand
Geschutsbunker

Schartenbauprogramm
Op last van het Duitse opperbevel onderbrengen van geschut in bomvrije onderkomens, als bescherming tegen treffers door luchtaanvallen en-of beschietingen. (okt. 1943 - apr. 1944)

Sonderkonstruktion
Afwijkend van de Regelbau, de standaardbouwwijze. Toegepast daar waar de situatie een afwijking op de Regelbau vereiste.

Ständiger Ausbau
Bouwwerk van gewapend beton en staalprofielen, tot 5 meter dik, bestand tegen een directe bomtreffer van 500 kg (in B) en direct geschutsvuur tot een kaliber van 22 cm. Bunkers zijn gas-, drukzeker en van binnenuit verdedigbaar. Festungsmässige inrichting bestaande uit o.a. gassluis, filterinstallatie, pantsermateriaal, verwarmingssysteem en bij voorkeur een permanente watervoorziening.

Tobruk
Open achthoekige uitbouw aan de bunker, gesitueerd in de scherfmuur van de bunker. De tobruk diende als observatiepost of als opstelling voor een wapen t.b.v. de nabij verdediging.

Verteidigungsbereich
Bevat rondom verdediging van plaatsen welke belangrijk werden geacht door hun voorzieningen als bijv. ligplaatsen U-boote, Schnellboote, havens, riviermondingen, sluizencomplexen etc.. Een onderscheid tussen een Verteidigungsbereich en een Festung is de aanwezigheid van een Kernwerk in de laatstgenoemde.