De Personen Encyclopedie

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Personen
Datum & Land: 15/02/2007, NL offline
Woorden: 9778

Zanden Van Der, Petnis Maria
Opleiding: HBS A Helmond (1966); NIVAINIVRA registeraccountant (1975); nederlands recht KUB (1984); promo tie economie EUR (1991). Loopbaan: Moret Ernst & Young als registeraccountant (1975) en lid van de maatschap (1983); parttime universitair docent financial accounting Universiteit voor Bedrijfskunde Nijenrode (1991) en KUB (1992). Functies:...

Zandee, Daniel Izak
Opleiding:HBS B, Goesse Lyceum (1951). Biologie RUU (1959). Wiskunde en Natuurwetenschappen (1964). Loopbaan: leraar biologie van Limburg Stirumschool Arnhem (1955-1959); arbeidscontract RUU (1959-1960); wetenschappelijk medewerker scheikundige dierfysiologie (1960); wetenschappelijk medewerker (sedert 1964); wetenschappelijk hoofdambtenaar (sedert...

Zande, Lex Van Der
Lex van der Zande trad begin de zomer '92 op 72-jarige leeftijd af als voorzitter van de Marine Club Rotterdam. Want, zegt hij, Je moet altijd voorkomen, dat mensen gaan zeggen: die oude vent is niet weg te branden. Eigenlijk had ik al eerder willen stoppen, legt hij uit. Maar ze wilden me houden. Toch komt er altijd een dag waarop je dwars tegen d...

Zandbergen, Pieter Jacobus
Opleiding: ingenieur TH Delft(1955); promotie Wiskunde- en Natuurkunde (1962). Loopbaan: hoogleraar in mathematische fysica en analyse, TH Twente (sedert 1965). Functies: adviseur Nationaal Lucht en Ruimtevaart laboratorium, Amsterdam; Waterloopkundig Laboratorium, Delft; voorzitter- Curator ITC, Enschede; Mathematisch Centrum, Amsterdam; commissar...

Zandberg, Cornelia
Opleiding: Academie voor Beeldende Kunsten Vredeman de Vries (1988-1994); deelneemster Vrije Academie Leeuwarden (sedert 1992). Loopbaan: sta aan het begin. Lid BK informatie; FNV Kunstenbond. Publicaties: voorpagina tijdschrift Kunst en Wetenschap (1993-1994); Van toren tot toren 2, kunstenaars beklimmen de Oldehove. info:1994.

Zanchius, Hieronymus Eigenlijk: Zanchi, Girolamo
Italiaans gereformeerd theoloog, was augustijner koorheer te Bergamo en Lucca, maar moest in 1551 wegens het uiting geven aan reformatorische gevoelens uitwijken naar Zwitserland. Twee jaar later werd hij professor in Heidelberg, waar zijn calvinisme hem herhaaldelijk in conflict bracht met de luthersen. Van 1563 tot 1568 was hij predikant te Chiav...

Zana, Leyla
ANKARA, 10.11.1995 Leyla Zana is het symbool van de Koerdische strijd voor politieke vrijheid en culturele identiteit binnen Turkije. Hoewel ze de strijdmethoden van de separatistische Koerdische Arbeiders Partij (PKK) nooit publiekelijk heeft gehekeld, heeft ze altijd duidelijk gesteld dat ze zelf een andere weg kiest om democratische rechten voor...

Zamoyski, August
'granieten hoofd' werd vervaardigd volgens de principes van Maillo

Zampa, Luigi
Education: Centro Sperimentale di Cinematografia, Rome One of the first students at Rome's famed cinema school, Zampa worked as a scenarist before making his directorial bow with L'Attore Scomparso in 1941. Although he began working early in the fascist era on "white telephone" comedies, Zampa reached his creative peak during the post-war...

Zamora, Maria
Ze was vooral bekend in de jaren vijftig als zangeres van een Zuid- Amerikaans repertoire, maar trok zich in 1965 na een auto ongeluk terug. Maria Zamora, die eigenlijk Marietje Jansen heette, werd als dochter van een vishandelaar geboren in de Jordaan in Amsterdam. Haar jongere zusje Rika werd later bekend als de Jordaan zangeres Zwarte Riek. Mari...

Zamora Y Torres, Niceto Alcaià
Hij werd in 1905 lid van de Cortes als liberaal monarchist en was verscheidene malen minister (o.a. van Oorlog) onder Romanones. Na de dictatuur van Primo de Rivera sloot hij zich bij de republikeinen aan en in Dec.1930 leidde hij een Putsch-poging, teneinde de monarchie omver te werpen. Deze mislukte, Zamora werd gearresteerd en in maart 1931 tot ...

Zamojski (Zamoysky), Jan
(Lat.: Johannes Saruis Zamoscius). Hij studeerde sinds 1557 te Parijs, Straatsburg en Padua, en keerde in 1565 naar zijn land terug waar hij de leider werd van de adel. Hij had grote invloed op de verkiezing van Hendrik van Valois tot koning van Polen (1573), alsmede later op die van Stephanus Bathory (1576), onder wie hij tot grootkanselier en in1...

Zamjatin, JewgenII Jwanowitsj
Zamjatin was scheepsbouwkundig ingenieur en verbleef een groot deel van zijn leven buiten Rusland. Zijn werk vertoont een grote vormbeheersing; zijn scherpe satirische geest bracht hem in botsing zowel met het regime van voor als met dat van na de revolutie. BibI. (voorn. werken): Oejezdnoje (Het landelijk district, 1911); Fabels voor grote mensen ...

Zamfirescu, George Mihail
Hij was enige tijd regisseur van het Teatru National van Ias. Zowel in zijn romansals in zijn drama's analyseert hij kritisch het leven van degenen wier erbarmelijk leven zich afspeelt in de krottenwijken van Borekarest, waarbij vooral de menselijke kant naar voren wordt gebracht. Werken: Toneel:Cuminecätura (De heilige communie, 1925); Domnisoarä ...

Zamfirescu, DuIIIu
Hij werd in 1920 minister van Buitenlandse Zaken en in 1921 voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. Hij geldt als een der beste romanciers van zijn land in de moderne tijd. Met de gedichten en novellen, die hij in het leidinggevende tijdschrift Convorbiri literare (Literaire gesprekken) publiceerde, bereidde hij zijn cyclus 'boeken der Comanest...

Zamenhof, Lejzer LudoVIc (Lazarus Ludwig)
Hij was als kind meermalen getuige van bloedige botsingen onder de uit Duitsers, Joden, Polen en Russen bestaande bevolking van zijn geboorteplaats. Als een van de oorzaken daarvan zag hij het taalverschil, waardoor hij reeds op jeugdige leeftijd op het idee kwam een wereldtaal samen te stellen. Hij heeft zich gedurende zijn gymnasium- en studenten...

Zaluski, Józef Andrzej
Van een oud adellijk Pools geslacht, dat een aantal staatslieden en geleerden heeft opgeleverd. Neef van Andrzej Chrysostom Zaluski, werd onder Augustus III bisschop van Kiew. Wegens zijn verzet op de Rijksdag van 1766 tegen de door de Russen beschermde Dissidenten werd bij tot 1773 gevangen gehouden. Zijn bibliotheek (230000 dln. en 11000 hss.), ...

Zaluski, Andrzej Chrysostom
Van oud adellijk Pools geslacht, dat een aantal staatslieden en geleerden heeft opgeleverd. Hij was onder Augustus II grootkanselier van Polen en schreef Epistolat historico familiares (4 dln, 1707-1711), waarin hij belangrijke bijdragen leverde tot de geschiedenis van Johan III Sobiëski. LITT.: W. Christini, in: Zentralbl. f. Bibliothekswesen XL (...

Zalokosias, George
Hij bracht zijn jeugd in Livorno door, waar hij zowel Grieks als Italiaans studeerde. Nauwelijks 16 jaar oud nam hij deel aan de Griekse revolutie. Hij begon pas te schrijven na de bevrijding van Griekenland. Hij onderging de invloed der puristische poëzie, die toentertijd in Athene woedde, en die zijn epische gedichten, geïnspireerd door de onafha...

Zalme, Ingrid Maria Isabella
Opleiding: diploma VWO (1979): kandidaats andragologie (1986); diploma dans-docent Theaterschool (1992). Functies: voorzitster Stichting Fluid Foundation. Lid FNV Kunstenbond. info:1994.

Zalm, Renate Van Der
Ze is eigenlijk niet zo'n spelletjes mens. 'Ik zie mezelf ook niet als showmaster in een glitterjurk van de trap af komen.Zij is afkomstig van het ter ziele gegane jongeren programma 'Maximaal', zegt dat ze veel opsteekt van de speelsopgezette 'Bank Giro loterij' Mega Top 100, die ze vijf keer per week presenteert. Ik vind het wel leuk, alleen wil ...

Zalm, Gerrit
Opleiding: HBS A; algemene economie VUA (1975). Loopbaan: medewerker bureau Economische Aangelegenheden, afdeling Begrotingsvoorbereiding. ministerie van Financiën (1975-1977); hoofd bureau Economische Aangelegenheden (1977-1978); hoofd afdeling Begrotingsvoorbereiding (1978-1980 en 1981 - 1983); hoofd Centraal Secretariaat Heroverweging (1980); pl...

Zaleski, Josef Bohdan
Hij nam deel aan de Poolse optand van 1830-31. In 1932 vluchtte hij naar Parijs, waar hij in nauwe verbinding stond met zijn geestverwant Mickiewicz.

Zaleuscus Of Zaleukos
Ca. 650 voor Chr. half legendarische wetgever van Locri Epizephyrii in Zuid Italië Hij zou de eerste Griekse geschreven wetten hebben gegeven; er bestaan uiteenlopende overleveringen over.

Zal, Roxana
Zij speelde o.a.een rol in Goodbye Miss 4th July. Etnische conflicten zijn aan de orde van de dag. Een weldenkend mens zal zich afvragen of de geschiedenis ons dan helemaal niets heeft geleerd. De hoofdpersoon van de film Goodbye Miss 4th July vraagt zich dat ook af. Niki Janus is de dochter in een Grieks gezin, dat naar Amerika is gevlucht wegens ...

Zaks, Jerry
Maker van o.a. Marvin's Room.. Met: Meryl Streep, Diane Keaton, Robert DeNiro. Diana Keaton en Marlyn Streep Gezonden zijn zieliger dan zieken Het is onder het grote publiek en de leden van de Amerikaanse Academy een geliefd cliché dat op enigerlei wijze lichamelijk minder valide filmpersonages gezegend zijn met een bijzonder mooi karakter. De wa...

Zajtsjew, Boris Konstantinowitsj
Hij verliet om politieke redenen zijn vaderland in 1921. Zijn werk, dat novellen, schetsen en romans omvat, vertoont sterke lyrische trekken. BibI. (voorn. werken): Goloebaja zwezda (De blauwe ster, 1918); Daljnii kraj (Het verre land, 1922); Raphaël en andere verhalen (1924); Sobranie sochinenij, dl. 1-3 5-7 (Berlin 1922-'23). LITT.: G. Struve, in...

Zajc, IVan Ook Gen. Giovanni Von Zaytz
Kroatisch componist, studeerde aan het conservatorium te Milaan, was nadien als kapelmeester en zangleraar werkzaam in Fiume en Wenen en was vanaf 1870 dirigent van de opera (tot 1889) en directeur van de muziekschool (tot 1908) te Zagreb. Zijn betekenis ligt vooral in hert feit dat door zijn toedoen het Kroatische muziekleven op professioneel peil...

Zaimis, Alexandros
Hij studeerde te Berlijn en te Leipzig in de rechten en aan de Ecole des sciences politiques te Parijs. Sedert 1885 Kamer-afgevaardigde, bekleedde hij achtereenvolgens de functies van minister van Justitie, van Binnen- en van Buitenlandse Zaken en van president der Kamer, benevens verschillende keren die van minister-president. Van 1906-1911 was hi...

Zaid Ibn Ali
ZAID ibn Ali was een kleinzoon van 's Profeten neef en schoonzoon Omstreeks 740 trad hij in Koefa op als pretendent tegen de Omajjadische kaliefen, maar de opstand werd spoedig onderdrukt, waarbij Zaid gedood werd. Zijn nagedachtenis wordt als die van een heilige vereerd. Zijn aanhangers verenigden zich in de ZAIDIETEN of Zeidieten is een Sjî'ietis...

Zahn, Theodor Von
Hij was privaatdocent, daarna hoogleraar te Göttingen, te Kiel, te Erlangen, te Leipzig en tenslotte weer te Erlangen tot zijn aftreden in 1909. Hij is de grootste Nieuwtestamenticus van behoudende richting in de nieuwere tijd in Duitsland geweest. Zijn werk omvat zowel de tekst- als de canongeschiedenis, en het N.T. zowel als de bronnen van de vor...

Zahn, Ernst
Hij was eerst kelner, later pachter van het stationsrestaurant te Göschenen. Hij verwierf het eredoctoraat in de letteren en werd in 1908 voorzitter van de landraad van Uri. Zahn bezat een groot verteltalent; zijn stof koos hij uit het dorpsleven; zijn eenvoudige, gevoelige romans behoren tot de zgn. Heimatkunst. Vele zijn in het Nederlands vertaal...

Zahn, Ernest
Opleiding: sociologie, psychologie, economie. Universiteit Zurich en University of Michigan. Loopbaan: industrie (1951-1962); hoogleraar Economische Faculteit UvA (1963-1983). Publikaties: boeken in meerdere talen, het laatste: 'Das unbekannte Holland, 3e herziene editie, Munchen 1994); Regenten. rebellen en reformatoren, 2e editie, Amsterdam (1989...

Zahedi, Faziollah
Hij was afkomstig uit een familie van grootgrondbezitters, doorliep de militaire academie van Teheran. Bekleedde verscheidene posities in het Perzische leger en bereikte de rang van Generaal Majoor. In 1942 werd Zahedi door de Engelsen in Perzië gearresteerd op beschuldiging van pro duitse activiteiten; hij werd achtereenvolgens verbannen naar Pale...

Zahir, Mohamed
De laatste koning van Afganistan was gedurende de eerste twintig jaren van zijn regering van 1933 - 1953 slechts een representatief figuur, daar de eigenlijke refering werd geleid door de minister presidenten. Ofschoon hij vanaf 1953 meer invloed kreeg, werd door deze machtsverschuiving het absolute karakter van het koninklijke in zijn bestaansrech...

Zahn, Adolf
Hij studeerde te Halle a-d SaaIe, werd in 1860 predikant aldaar (hij promoveerde er in 1872), in 1876 te Elberfeld en in 1881 te Stuttgart. Als leerling en geestverwant van theologen als H. F. Kohlbrttgge en J. Wichelhaus was hij een onvermoeid voorvechter van het strenge Calvinisme in Duitsland. BibI.: nat Deuteronomium, eine Schutzschrift wider m...

Zaharoff, Basil Sir (Basilcios Zacharias)
Hij was een van de rijkste en tevens geheimzinnigste mannen van zijn tijd. Over zijn jeugd is weinig met zekerheid bekend, doch allerlei romantische voorstellingen worden gegeven. Op jeugdige leeftijd werd hij vertegenwoordiger voor de Balkan van de Zweedse wapenfabriek Nordenfelt, welke later door Vickers werd overgenomen. Hij bleef voor laatstgen...

Zagwijn, Waldo Heliodoor
Na zijn studie te Leiden was hij in 1954 te Haarlem werkzaam op het Palaenotanisch Laboratorium van de Geologische Stichting (thans Rijks Geologische Dienst) vnl. ten behoeve van de herkartering van Nederland. Reeds zijn proefschrift 1960 over Plio- en vroegpleistocene vegetaties in Nederland bevatte de aanzet bevatte de werkmethoden gebaseerd op p...

Zagt, Robert
Adviseur voor bedrijfsintegrale ontwikkeling, toepassing en handhingvan voedingsmiddelen. Gehuwd met Johanna Landstra. Opleiding: HBS B (1942); Chemie UvA (1960); Loopbaan: wetenschappelijk medewerker UvA (1952-1960); management Research Controle technologie zuivelbedrijf Lyempf; adviseur in diverse branches voedingsmiddelen bedrijven (1954-1960 en...

Zagwijn, Henri
Van 1916 - 31 was Zagwijn leraar aan de Muziekschool te Rotterdam. Als componist was hij autodidact. Aanvankelijk was zijn stijl romantisch impressionistisch. Zijn antroposofische levensbeschouwing beïnvloedde zijn composities (zoals Musik zur Eurythmie, 6 dln. 1926) Voor zijn kamermuziek schreef hij vaak bijzondere bezettingen voor. Composities: D...

Zagreus
In de Griekse mythe is Dionysius-Zagreus een zoon van Zeus en Persephone en wordt hij op aanstichten van Hera door de Titanen verscheurd. Het nog kloppende hart van Zagreus werd door Athens gered en door Zeus opgegeten. Later wer, door de vereniging van Zeus met Semele, uit het hart van de oude Dionysius-Zagreus de nieuwe Dionysius als kind van Sen...

Zaghlqel Pasja
Hij werd in 1907 minister van onderwijs, daarna vanjustitie, tot hij zich in 1913 terugtrok. Op 13.11.1918 eiste hij van de Engelsen de onafhankelijkheid van Egypte, werd in maart 1919 naar Malta verbannen, maar in Apil weer vrijgelaten. In 1921 ging hij aan het hoofd van de Wafd (Arab.= delegatie) naar Londen; Na het mislukken van de onderhandelin...

Zadora, Pia
Met ,,When the rain begins to fall" scoorde ze voor het eerst van haar leven een dijk van een hit, samen met collega Jermaine Jackson weliswaar, maar toch! Jarenlang vocht het pittige, piepkleine meisje Pia Zadora voor erkenning, maar ondanks alles kreeg ze geen poot aan de grond. Er waren maar weinigen overtuigd van haar talent. En de filmrollen d...

Zaen, Willem Van Der Of Van Der Saen (Saan)
Hij was van zeer eenvoudige afkomst, streed als kapitein ter zee o.a. onder Maarten Harpertsz. Tromp (1653) en onder Michiel Adriaansz. de Ruyter (1655, '58, '61, '64 e.v.), onderscheidde zich in de 4-daagse zeeslag (10-14 Juni 1666) en diende als schoutbijnacht in de 2-daagse zeeslag (4-5 Juni 1666) onder Cornelis Tromp; hij deelde (ten onrechte) ...

Zaentz, Saul
After popular groups such as Creedence Clearwater Revival earned his Berkeley-based label, Fantasy Records, a fortune during the 1960s, Zaentz made an auspicious entry into feature film production with One Flew Over the Cuckoo's Nest (1975). Starring Jack Nicholson and based on Ken Kesey's underground classic, the film became one of the biggestOverl.”a...

Zadoks Josephus-Jitta, A.N.
Een archeoloog met modderlaarzen was ze naar eigenzeggen niet, noemde zich een museumens, en overleed op 95-jarige leeftijd. Annie Nicolette Josephus Jitta werd geboren aan de Keizersgracht in Amsterdam, als dochter van de wethouder van gezondheidszaken die als oogarts trachoomhad uItgeroeid in de jodenbuurt. Ze studeerde bij Byvanck in Leiden en ...

Zadkine, Ossip
Hij ging in 1906 voor zijn opvoeding naar Engeland. Zijn opleiding als beeldhouwer kreeg hij korte tijd aan de academies te Londen en Parijs, terwijl hij zich in 1911 in laatstgenoemde plaats blijvend vestigde. Overigens vormde hij zichzelf. Gedurende Wereldoorlog II week hij naar New York uit. Deze expressionist (z expressionisme) ontwikkelde, zoe...

Zadelhoff, Cor Van
Hij is oprichter en mede-eigenaar van makelaardij DTZ Zadelhoff. Die heeft 1700 werknemers in negen landen in Oost- en West Europa. Hij woont op het platteland tussen Amsterdam en Utrecht. Ik voel mij Hollandser dan klei. Het gelovige boerengezin waarin ik ben opgegroeid, heeft mij nuchterheid meegegeven. Ik weet mijn positie daardoor goed te relat...

Zadek, Hilde
Debuteerde aan de Weense Staatsopera in 1947. Zij studeerde bij Rosa Pauly in Jeruzalem en later bij Ria Ginster te Zürich .Zij heeft vrijwel op alle grote operapodia gezongen en meegewerkt aan tal van festivals, ook als liedjeszangeres . In 1964 werd zij docente aan het conservatorium van Wenen. In 1951 werd haar de titel van Kammersängerin verlee...

Zacuto, Mosje Ben Mordechaj
Hij reisde in zijn jeugd naar Polen, waar hij studie maakte van de kabbala, verhuisde naar Italië en werd rabbijn in Venetië. Hij schreef o.m. een commentaar op de Zohar 1663en het eerste bijbelse drama in het Hebreeuws, Jesod Olam (=Grondslag der wereld) uitgeg.d A. Berliner 1874 LITT.: A.Apfelbaum, Mosje Zacut (1926; Hebr.); J.Melkman, Over Jesod...

Zacheûs
ZACHEûS in het Nieuwe Testament een belangrijke tollenaar (Oppertollenaar) die door Jezus als discipel werd geroepen (Luc. 19: 1-10)

Zachau, (Ook Zachow) Friedrich Wilhelm
Hij werd in 1684 organist aan de Liebfrauenkirchete Halle, waar hij ook als pedagoogwerkzaam was: tot zijn leerlingen behoorde van af ca. 1692 G.F.Händel. Hij componeerde kerkcantates, orgelstukken en kamermuziek.

Zachertowna, Elwina
Zelfportret van gehamerd metaal met groen koperen wig. Dit werd tentoongesteld in Warsawa door de Internationale Federatie van Zaken- en professionele vrouwen

Zacharias, Christian
> 16 Sonates, vol 2 EMI 5 55343 2 Cat.A Begin jaren tachtig maakte Christan Zacharias schitterende opnamen van een reeks Scarlatti sonates. Nu is daar een vervolg opgekomen. Wie hoopt dat deze nieuwe uitvoeringen hetzelfde niveau hebben, sprankelend en delicaat, wordt in die verwachting geenszins teleurgesteld. Met veel gevoel geeft Zacharias ui...

Zacharias, Helmut
Zijn hit 'Wenn der weisse Flieder wieder blüht' vestigde voorgoed zijn naam. De in Berlijn geboren HeIrnut Zacharias was meer dan vier decennia lang een gevierd orkestleider en violist, te vergelijken met André Rieu nu. Afgelopen donderdagavond is hij op 82-jarige leeftijd overleden in het Zwitserse Ascona, waar de eertijds beroemde muzikant zijn ...

Zacharias
Hij werd op 10-12-741 tot paus gekozen. Hij was de laatste paus uit het Oosten en een Griek en een vriendelijk en wijs man. Hij versterkte de betrekkingen met de Franken. De laatste Morovinger, Childerik III, werd naar een klooster gestuurd en Pippijn III, (de Korte), zoon van Karel Martel, werd in 751 door de H. Bonifatius tot koning gezalfd. Een ...

Zacharias
Hij was priester uit de orde van Abia, was gehuwd met Elisabeth. Beiden waren kinderloos. In Luc.1 wordt verhaald, hoe in de tempel hij het altaar aan Zacharias de engel Gabriël verschijnt en hem de geboorte van een zoon aankondigt, die de voorloper van de Messias zal zijn. Als Zacharias dit betwijfelt, wordt hij stom tot na de geboorte van zijn zo...

Zacharias
Grieks geschiedschrijver , bisschop van Mytilene, schreef een kerkgeschiedenis lopende van 450 - 491, die men als een kroniek van het Concilie van Chalcedon en de nageschiedenis daarvan kan beschouwen; zij is bewaard gebleven in een korte Syrische vertaling. Ook schreef hij enige biografieën. Bijv. van Severus van Antiochië, Petrus van Iberië. Oors...

Zachariae, (Justus) Friedrich Wilhelm
Hij was professor in de poëzie te Brunswijk, behoorde aanvankelijk tot de groep van Gottsched, later tot de medewerkers aan de Bremer Beiträge. Een aardig tijdsbeeld geeft zijn komisch epos Der Renommist (1744, herdr. in 1909), dat het Leipziger studentenleven schildert. Werken: Poëtische Schriften, 9 dln. (1763-'65) Hinterlassene Schriften(1781, m...

Zacchia, Tadeo
Portret van een musicus Dit schilderij werd in 1863 toegeschreven aan Tadeo Zacchia naar aanleiding van het geïdentificeerde monogram een Z met een kruis erdoor, vergelijkbaar met dat wat op bekende werken staat van deze kunstenaar in Italië. In de 19de eeuw toen dit schilderij zich nog in de collectie Campana bevond, heeft het een gewelddadige en...

Zaccaria, Antonio Maria
Hij stichtte in 1530 te Milaan de orde van de BARNABIETEN. Hij werd in 1897 heilig verklaard - Feestdag 5 juli.

Zacchia, Paolo Emilio
Buste gemaakt door Alexandro Algardi

Zabolotski Nikolaj AleksejeVItsj
Hij debuteerde in 1929 met surrealistische poëzie; de bundel Stolbtsy (=Kolommen). Enkele langere gedichten uit de jaren dertig, als Torzjestva zemledelije (=De triomf van de landbouw) wekte doorhun ironiserende toon de indruk dat bij de spot dreef met de toen aan de gang zijnde collectivisering van de boeren en brachten hem in moeilijkheden. In 19...

Zablocki, Franciszek
Hij was aanvankelijk in het leger en had burgerlijk radicale ideeën; na het mislukken van de opstand van Kosciuszko ging bij theologie studeren en werd priester. Hij is een van de grondleggers van de Poolse komedie in liet tijdperk van de Verlichting en bet classicisme. Hij bewerkte vnl. tussen 1779 en 1785 meer dan 50 Franse komedies (Moliëre, Bea...

Zabel, Erik
Winnaar van de .. etappe in de Tour de France van 1997. Hij begon als baanrenner in de voormalige DDR. Na de val van de muur ontwikkelde hij zich tot een sprinter van wereldklasse. Erik Zabel in San Remo als eerste over de streep voor Emmanuël Magnien (rechts) en Frederic Moncassin (Links).

Zabaleta, Nicanor
Hij studeerde te Madrid en vanaf 1925 te Parijs en leidde later een meesterklasse voor harpisten te Siena. Hij is een der grootste harp­virtuozen van de 20ste eeuw, maakte internationale tournees en stimuleerde tal van componisten tot het schrijven van harpwerken, o.a. Villa-Lobos en Milhaud. Hij gaf zelf verscheidene harpcomposities uit, o.a. van...

Zabaleta, Juan De
Hij is vooral bekend door zijn zeden­schetsen Dia de fiesta por la mañana (1654) en Dia de Fiesta porla tarde (1659), die van belang zijn voor de kennis van het toenmalige Madrileense leven. In al zijn werken levert de auteur als christen kritiek op de schijnwaarden, waardoor mensen zich laten bedriegen. Een goed voorbeeld hiervan is o.m. zijn Err...

Zaalberg, Karel
Indo-europeanen waren kinderen van de koloniale relatie, ze waren ook het kind van de koloniale rekening. In elke Europese kolonie kwamen ze voor, de nakomelingen van Europese vaders en inheemse moeders, mestiezen, Eurasi­ans, Anglo-Indians, veelal geminacht door de blanke vaders en op zoek naar een eigen positie. Sociaal vormden ze een tussenlaag...

Zaalberg, Carlo Allard
Gehuwd met Johanna Christina B.M. Rademaker. Opleiding: Gymnasium B, Nederlands Lyceum (1927); staatsexamen gymnasium A (1928); doctoraal Nederlandse taal- en letterkunde, RUL (1933); doctoraal geschiedenis, RUL (1941); doctor letteren en wijsbegeerte RUU (1954). Loopbaan: leraar Nederlands VHMO, Den Haag, Amsterdam, Hilversum (1935-1960); docent N...

Zaalberg, Johannes Cornelis
Nederlands Hervormd Theoloog. Hij was predikant te Hendrik ido Ambacht, Deventer en den Haag. Daar verwekte zijn modernisme grote weerstand; in de theologische discussie stond J.H.Gunning Jr. tegenover hem Een adres van gemeenteleden aan de Kerkenraad in 1964 had Zaalberg schorsing tot gevolg. Hij nam in 1867 ontslag, wilde in het volgende jaar ter...

Zaal, Willem Philippe Maria
Opleiding: HBS A. MO A Nederlands. Loopbaan: redacteur Elseviers Weekblad thans Magazine (sedert 1960); auteur (sedert 1961). Functies: bestuurslid PEN-club. Lid Vereniging van Letterkundigen, Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Publicaties: vele op cultuurhistorisch gebied; verzenbundels; verhalen. info1993.

Zaag, Pieter Van Der
Gehuwd met F.C. Geluk. Opleiding: Hogere Landbouwschool Leeuwarden (1962); MO. Economie VUA (1972); doctoraal Nederlands recht RUG (1981). Loopbaan: voorlichter Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond CBTB Haarlem (1964-1973); wethouder Heerhugowaard (1970-1975); leraar economie Haarlem (1973-1975); burgemeester Midwolda (1975-1983); waarn...

Zaag, Dirk Jan Van Der
Gehuwd met Janita van Spil. Opleiding: HBS-B Groningen (1964); propaedeuse civiele techniek TUD (1967); kwantitatieve algemene en wiskundige economie RUG (1974). Loopbaan: leraar voortgezet onderwijs (1970-1974); stafmedewerker economisch adviesbureau (1974-1977); burgemeester van Zuidhorn (1977-1984); burgemeester van Vriezen-veen (1984-1993); bur...

Zaaf, Abdel-Kader
Zoon van een rioolwerker in Chebli, 30 km van Algiers 1950. Tijdens de Tour de France begint Zaaf ondanks de hitte in de etappe naar Nimes aan een solo met zijn maat Marcel Molines. Twintig kilometer voor de finish heeft het duo twintig minuten voorsprong, maar Zaaf raakt uitgeput. Hij begint te zig-zaggen, valt van zijn fiets en wordt door toescho...

Zà› (Tegenwoordig Doorgaans Anzû)
Zà› (tegenwoordig doorgaans Anzû) Is de naam van de stormvogel uit de Messopotamische mythologie, vermoedelijk voorgesteld als een soort adelaar, en de personificatie van de langs de lucht jagende zwarte donderwolken. Hij speelt in de Sumerische epiek een belangrijke rol in het Lugalbanda epos, waar hij o.a. een gunstige lotsbeslissing voor Lugalba...

Zà‚Chà‚Rià‚
Zà‚CHà‚RIà‚ (Hebr:Jahwe gedacht, houdt in gedachtenis) was de naam van 30 personen in het OT., waaronder koningen (2 Kon. 15:8 v.), priesters (Jes.8:2) en profeten (2 Kron. 24:20vv., vgl. Matth. 23:35). De meest bekende is de auteur van het bijbelboek, de voorlaatste der "kleine profeten". Hij was de zoon van Berechja (,,Jahwe zegent") en kleinzoon...

Zayas, Gabriël
Sinds 1567 secretaris in de Spaanse Raad van State, belast met de noordelijke aangelegenheden.

Zaytz, Giovanni Von
Zie: Zajc, Ivan

Zayas Y Sotomayor, Maria De
Zij kwam uit een adellijk geslacht, vertrok op 16-jarige leeftijd naar Napels, waar haar vader deel uitmaakte van het gevolg van de Spaanse onderkoning. Enige tijd later keerde zij terug naar haar geboortestad, waar zij het grootste deel van haar leven heeft doorgebracht. Haar oeuvre past geheel in de romanliteratuur van haar tijd. Van Italië nam z...

Zawinul, Joe
Hij is pianist en bandleider van de groep Syndicate en bezocht hiermee in 1997 vele landen over de hele wereld. In 1998 verschijnt er een dubbele live-cd met het openingsstuk Patriots. Verdere nummers op deze cd zijn o.a. Indiscretion Bimoya en Zansa II.

Zawieyski, Jerzy
Pools toneel en prozaschrijver, schreef antifascistische en psychologische toneelstukken met betrekking tot de tweede wereld oorlog. Verschedene van zijn novellen, die zich vooral bezighouden met morele problemen, werden verfilmd. Werk: Dramaty (= toneelwerk 1957) Pokój glebi (= De vrede van de diepten, 1959; novellen); Dramaty wspólczesne (= eigre...

Zavattini, Cesare Geb Luzzara Emilia
Hij was Italiaans Scenarioschrijver en criticus grondligger van het neorealisme, m.n. bekend door zijn scenario's voor De Sica. O.a. Ladri di biciclette (1948) In zijn scenario's probeerde hij het Italiaanse leven v in alledag te grijpen en hij deed voor zijn eenvoudige gegevens vaak uitgebreide research. Toen de economische en artistieke crisis de...

Zatopek, Emil
Hij groeide op in een eenvoudig timmermansgezin in Koprivnice, in het oosten van Bohemen. Hij wilde later onderwijzer worden. Hij werd op zijn 14e leerling in de Bata schoenfabriek in Zlin. Hij nam in 1941 bij toeval deel aan de stratenloop in Zlin en werd tweede. Tegen zijn wil verzeilde hij in de atletiek. Al direct vestigde hij het ene Tsjechisc...

Zasoelitsj, Vera
Zij pleegde in 1878 een aanslag op de St.-Petersburgse politiechef Trepov en werd in het daaropvolgende proses door de jury vrijgesproken, waarop zij uitweek naar Zwitserland. In 1881 voerde zij een belangwekkinde correspondentie met Karl Marx over de mogelijkheid dat de mir uitgangspunt van een socialistische ontwikkiling in Rusland zou kunnen zij...

Zasius, Udalricus, (Eigenl. Ulrich Zäsi)
Hij studeerde in Tübingen , werd in 1494 secretaris van de stad Freiburg im Breisgau, promoveerde daar in 1501 tot doctor in de rechten en werd er in 1556 gewoon hoogleraar in civiele (Romeinse) recht. Hij was een van de grondleggers van het humanisme in de rechtswetenschap; hij was bevriend met Erasmus. Grote betekenis heeft hij echter ook gehad o...

Zas, Nicolaas
Hij was een zeer geleerd en bijzonder ijverig man en genoot als chirurg een goede naam, wat blijkt uit het feit dat hij voor het geven van lessen in chirurgie en anatomie van 1643 tot 1654 een toeslag genoot uit de stadskas. De vroedschap van Rotterdam gaf hem opdracht de historie van de stad te boek te stellen. Zas vroeg voor dit omvangrijke karwe...

Zarlino, Gioseffo
Hij trad in 1537 in de orde der franciscanen, werd in 1541 leerling van Adriaen Willaert te Venetië en volgde tenslotte in 1565 Cypriano de Rore op als kapelmeester van de San Marco. In 1583 werd hij kanunnik van het kapittel van zijn geboortestad. Alt kerkcomponist liet hij een geringe en niet zeer belangwekkende productie na, doch als theoreticus...

Zarcillo (Ook Salzilllo) Alcaraz, Francisco
Hij was een zoon van een oorspronkelijk uit Italië afkomstig beeldhouwer, had in zijn geboortestad (waar zich thans een aan hem gewijd museum bevindt) een grote werkplaats. Hij vervaardigde zeer vele altaar- kribbe- en processiefiguren (van klein tot meer dan levensgroot) in een barokke, zeer realistische stijl LITT.: G. Pillement, La sculpture bar...

Zarathoestra
ZARATHOESTRA in de Griekse traditie Zoroaster geheten, is de stichter van de Oudperzische godsdienst (Mazdeïsme; Parsisme). Het verloop van zijn leven is in nevelen gehuld. Overgeleverd zijn de namen van zijn ouders en van een dochter, terwijl de figuren van een paar medestanders vooral van Vishtaspa, de vorst van de stam Fryan die hem bescherming ...

Zappa, Frank VIncent
Frank Vincent Zappa had al op jonge leeftijd interesse in de muziek van Varèse en Strawinsky. Zijn voorliefde voor drums en vocale doowop-muziek bracht hem in aanraking met rock & roll. Met schoolvriend Don Captain Beefheart van Vliet maakte hij zijn eerste opnamen. Hij was geluidsman bij B-films, in 1963 werd Zappa gearresteerd wegens het verv...

Zapolska, Gabryela
Zij was van 1890-'95 als actrice verbonden aan het ,,Théâtre Libre" van Antoine te Parijs. Zij schreef vele naturalistische romans en drama's, waarin zij zich keert tegen de burgerlijke moraal van het standpunt van de kunstenaarsbohème uit. Bibl.: Théâtre (5 din, Warchau 1903); Dalela (Warschau 1922-1923). Het meest bekend werd het stuk De moraal v...

ZàPolyal, Jan
Zie Jan van Hongarije

ZàPotocky, Antonin
Hij was de zoon van een militant socialist, werkte als steenhouwer en trad in 1902 tot de sociaal-democraten toe. In 1907 werd hij districtssecretaris van de partij te Kladno. In 1920 behoorde hij tot de oprichters van de Communistische Partij van Tjecho-Slowakije. Van 1923 tot 1928 was hij secretaris van het Centraal Comité, daarna had hij de leid...

Zeuner, Gustav
Hij was een zeer belangrijk geleerde op het gebied der werktuigbouwkunde die in het technisch hoger onderwijs een belangrijke rol heeft gespeeld. In 1854 werd hij hoogleraar aan het toenmalige Polytechnikum te Zürich, waarvan hij later de leider werd. In 1871 werd hij directeur van de Bergakademie in Freiburg en van 1873-1897 was hij directeur van ...

Zeuner, Frederick
Duits-Engels geoloog, paleontoloog en archeoloog. Na studiën in Berlijn, Tübingen en Breslau, promotie aldaar in 1927, werd hij in 1931 lector aan de universiteitte Freiburg. Wegens zijn joods afkomst emigreerde Zeuner naar Londoen, waar hij in 1934 verbonden werd aan het British Museum, in 1936 een lectoraat vervulde en in 1946 hoogleraar werd in ...

Zetterman, Eugeen
Vlaams schrijver, was huis- en meubelschilder leefde onder moeilijke omstandigheden te Antwerpen daarna een tijdje te Gent, waar hij van nabij kennismaakte met het armoedige arbeidersmilieu, tenslotte weer te Antwerpen waar hij zich als kleine zelfstandige vestigde. Als jong autodidact aangemoedigd door Conscience, Van Beers en Heremans, nam hij in...

Zetterling, Mai
Jaren voordat de tweede feministische golf ons land bereikte regisseerde de donderdag in Londen op 68 jarige leeftijd overleden Mai Zetterling al enkele Zweedse speelfilms die thematisch en formeel als vlaggendragers van de vrouwenbeweging konden dienen. Älskande par (Liefdesparen, 1964), vrij naar verschillende romans van Agnes von Krusenstjerna, ...

Zetkin, Klara (Geboren Eissner)
Zij was van beroep aanvankelijk onderwijzeres, werkte sedert 1878 in de toen illegale Duitse sociaal-democratische partij, redigeerde van 1891-1916 het soc.dem. vrouwenblad Die Gleichheit en wijdde ook voor het overige haar leven aan de emancipatiestrijd der arbeiders en in het bijzonder aan de proletarische vrouw. Van 1919-1920 was zij, na in Were...

Zeta Jones, Catherine
Catherine Zeta Jones danste, zong en acteerde al sinds haar vierde in allerlei door de katholieke kerk in haar geboorteplaats geproduceerde stukken. Eén optreden in zo'n productie leidde haar naar Londen, waar ze al snel opklom van understudy naar hoofdrolspeler in 42nd Street. Daarna verhuisde Jones naar Frankrijk, waar ze haar filmdebuut maakte i...

Zesen, Philipp
Hij studeerde te Wittenberg en Leipzig en hield zich vooral bezig met filologie, dichtkunst en Duitse taal. Hij maakte grote reizen en van 1642-'83 verbleef hij vnl. in Nederland; in 1662 verwierf hij te Amsterdam het burgerrecht. Zijn streven was vooral gericht op verbetering van de Duitse taal, voor welk doel hij in 1642. Die Teutschsgesinnte Gen...