Flopclass - sociologie
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Mens en samenleving
Datum & Land: 15/05/2007, BE
Woorden: 153
Achterplan
gebied waar de optredens worden voorbereid, 'achter de coulissen'
Adolescentie
in culturen waar puberteit, als langdurige en sociaal erkende overgangsperiode, met specifieke problemen en verwachtingen
Afhakers
retreatists; mensen die zowel de dominante waarden als de geaccepteerde middelen om hen te realiseren verwerpen
Aggregaten
verzamelingen van mensen die zich op eenzelfde moment in een zelfde ruimtelijke omgeving bevinden, zonder dat er tussen hen bepaalde sociale banden bestaan
Anomie
(normloosheid) Durkheim: Het feit dat in moderne maatschappijen de traditionele waarden van normen niet meer gelden, terwijl er nog geen nieuwe stabiele waarden en normenpatronen zijn ontwikkeld
de toestand waarin die individuen zich bevinden, die geen duidelijke standaarden hebben om hun gedrag op af te stemmen
Merton: de sociale druk waaraan individuen in bepaalde situaties blootstaan, wanneer de algemene aanvaarde waarden en streefdoelen conflicteren met wat in de realiteit mogelijk is
Animist
iemand met de overtuiging dat hij omringd is door raadsels, dat alles bezield is
Androgenitaal syndroom
'vrouwen' met mannelijke genitaliën
Bevelshuishouding
huishouden waar kinderen zich netjes en braafjes schikken in hun gehoorzame kinderrol
Biologische mutatie
bij de overgang van de ene generatie naar de andere komen altijd dieren voor die ietwat andere eigenschappen vertonen dan hun ouders
Blasfemie
het 'ijdel' gebruik van de naam van God of het oneerbiedig spreken of religieuze aangelegenheden
Bourgeoisificatie-hypothese
hoe meer het inkomen van de arbeiders steeg, hoe meer hun levenstijl zou gaan lijken op die van de middenklasse
Brackets (haakjes)
soort van afbakeningen die het begin en het einde markeren van iedere episode van gerichte interactie, ze scheiden tevens iedere ontmoeting van de achtergrond van ongerichte interacties waartegen ze zich afspeelt
Bracketing
het afbakenen van een gerichte interactie
Bureaucratie
interactiemodel dat gekenmerkt wordt door grote zorgvuldigheid en een preciese, efficiënte administratie
Bureaucratie
- de macht-regering is in handen van ambtenaren
- een interactiemodel dat gekenmerkt wordt door grote zorgvuldigheid en preciese, efficiënte administratie
Civil inattention
beleefde inattentie: ieder individu laat met 1 korte blik blijken dat hij de aanwezigheid van de ander opmerkt, (maar vermijdt om gebaren te maken die de ander zou kunnen beschouwen als opdringerig)
Clan
een groep bestaande uit leden die geloven dat ze gemeenschappelijke voorouders hebben
Conversatie-analyse
hierin worden de mechanismen en regels van gesprekken blootgelegd
Conformisten
mensen die zowel de algemene aanvaardbare waarden als de convectionele middelen om hen te realiseren accepteren, of ze nu succes behalen of niet
cohabitatie
ongehuwd samenwonen
Coëvolutie
het gebruik van werktuigen en tamelijk ontwikkelde communicatievormen heeft een belangrijke rol gespeeld in het evolutieproces
Crimineel gedrag
gedrag dat niet conform de wet is
Cultuurrelativisme
het bestuderen van een cultuur in termen van zijn eigen betekenissen en waarden.
relatief: waarbij men de eigen culturele veronderstellingen en vanzelfsprekend-heden tussen haakjes plaatst om te vermijden dat men vreemde gebruiken en waarden verkeerd begrijpt
absoluut: waarbij alle waarden en normen van gelijke morele waarde worden geacht
Cultuur
de manieren waarop de leden van een maatschappij-groep iets doen ' levenswijzen van mensen
Cultuur
- allerlei verschijnselen die kortstondig (sociologisch) op veel aandacht kunnen rekenen
- vereniging van een bepaalde verschijnsel; soort van seculiere eredienst die men ... tav een godheid - gebeurtenis van iets waar meerdere mensen zich tot aangetro
Culturele universalia
enkele gemeenschappelijke kenmerken die voorkomen in (zo goed als) alle maatschappijen
Deviantie
gedrag dat niet conform is aan een bepaalde norm of geheel van normen, die door een significant aantal individuen van een gemeenschap of maatschappij wordt geaccepteerd
Differentiële associatie
verschillen in crimineel gedrag tussen individuen worden dus verklaard door verschillen in de mate waarin ze geassocieerd zijn met bepaalde subculturen
Driften
noden waaraan het lichaam moet voldoen en die tot uiting komen onder de vorm van een fysiek gevoeld onbehagen of behoefte
Dramaturgische benadering
gebruik van begrippen uit het theater om sociale interacties te analyseren
duale sluiting
het gelijktijdig plaatsvinden van uitsluiting en usurpatie
Etnomethodologie/etnomethoden
studie van de etnomethoden etnomethoden:de methoden die 'gewone mensen' aanwenden om de handelingen en de uitspraken van anderen een betekenis te geven
Etnocentrisch
waarden, normen, praktijken & denkbeelden uit een andere cultuur interpreteren in het licht van de waarden & normen van zijn eigen cultuur ipv ze te situeren in de context van de andere cultuur
Ethisch normaal
in overeenstemming met ethische beginsellen, met het geweten
Evolutie
een overgang van het homogene, of het gelijke naar het heterogene, of het verschillende, en van het ongeïntegreerde, of het onsamenhangende naar het geïntegreerde, of het samenhangende
Externe rolconflicten
gedragsverwachtingen die horen bij één rol komen in conflict met die van een andere rol
Extended family
de ruimere familie
Family of oriëntation
gezin waarin men geboren wordt
Family of procreation
gezin dat men sticht door huwelijk aan te gaan en waarbinnen een nieuwe generatie kinderen opgroeit
Focused interaction
gerichte interacties: wanneer individuen zich uitdrukkelijk tot elkaar richten, dus directe aandacht schenken aan wat de anderen zeggen of doen
Gesellschaft
een groepering waarbij de relaties tussen de mensen voornamelijk indirect en oppervlakkig zijn en slechts een deel van de leefsfeer der betrokkenen met elkaar verbinden
Gender
betrekking op de psychologische, sociale en culturele verschillen tussen man en vrouw
Gemeinschaft
een groep waarin de relaties tussen de mensen direct, diepgaand en alomvattend zijn
Gezin
groep van personen die gebonden zijn door een verwantschapsband, en waarin de volwassenen de zorg op zich nemen voor de kinderen
Het profane
wereld van alledag, gewoon, sleur
Het sacrale
al datgene waarvan de mensen de indruk hebben dat er iets bovennatuurlijks van uitgaat
Hersocialisatie
het proces van identiteitsvorming waarbij het individu abrupt breekt met de waarden en gedragspatronen die het tot dan toe vanzelfsprekend vond, en radicaal andere waarden aanhangt en gedragspatronen volgt
Hospitalen/asielen
plaatsen waar iedereen die het wat moeilijker had samenkwam
Horizontale mobiliteit
veranderen van beroep zonder van sociale status te veranderen
Huwelijk
een sociaal erkende en goedgekeurde seksuele verhouding tussen twee volwassen individuen
Ideologiëen
ideeën die het handelen van de machthebbers rechtvaardigen
Ideaaltype
een abstracte beschrijving die bedoeld is om bepaalde kenmerken van de werkelijkheid te accentueren, zodat men een beter inzicht krijgt; is een idee, een type, een model
Impression management
mensen pogen op allerlei manieren een welbepaalde indruk te maken op anderen, om te bekomen dat de anderen zullen reageren zoals ze verlangen
Intragenerationele mobiliteit
de sociale status die een individu in de loop van zijn carrière verwerft
Intern rolconflict
de gedragsverwachtingen horend bij één en dezelfde rol bevatten tegenspraken
Intergenerationele mobiliteit
sociale status van de (groot)ouders vergelijken met die van (klein)kinderen ' mobiliteit over generaties heen
Interactie
het handelen tussen mensen (minstens 2)
Instituties
een geheel van samenhangende gedragspatronen, die belangrijke functies vervullen
Instinct
complex gedragspatroon dat genetisch bepaald is
Innovators
vernieuwers; diegenen die wel de waarden accepteren, maar alle mogelijke middelen zoeken om hen na te streven, legitieme of illegitieme
Industriële revolutie
complex geheel van technologische veranderingen die de wijze waarop de mensen in hun levensonderhoud voorzagen sterk beïnvloedde
Industriële revolutie
de toepassing op alsmaar groter wordende schaal van een alsmaar groeiende geheel van typische innovaties ihb het aanwenden van stoomkracht in de productie
Kaste
- Indische context: een homogene sociale eenheid waarvan aangenomen wordt dat ze uit verwanten bestaat, waarvan het lidmaatschap erfelijk is, die een bepaalde positie inneemt in de hiërarchie, die zich kenmerkt door endogamie en restricties mbt ondermeer voedsel en het uitoefenen van een beroep
- een stratum waarin men geboren wordt, waarbinnen men moet huwen en waar men (althans theoretisch) niet uit kan komen en waarvan de leden tot eenzelfde etnische groep behoren
Ketterij
het verkondigen van niet-christelijke religieuze opvattingen
Klasse
een groep mensen met gelijke levenskansen
Laddism
geheel van gedragingen dat anti-opleiding en anti-leren is
Magie
het aanwenden van rituelen met het oog op extern doel, zonder dat er een technische of wetenschappelijke verklaring voor (het effect) is
Macht
de capaciteit van groepen of individuen om andere groepen of individueen te laten handelen in overeenstemming met de eigen belangen of doelstellingen (zelfs tegen de weerstand van anderen in)
Maatschappij
een systeem van interrelaties (= wederzijdse verkondingen) dat individuen met elkaar verbindt
matrilocaal wonen
het pas gehuwde koppel gaat in de nabijheid wonen van de ouders van de bruid of gaat er zelfs inwonen
Meerwaarde
het verschil tussen de waarde van wat een arbeider per dag produceert en het bedrag dat het de werkgever kost om een arbeider in te huren (wat veel kleiner is)
Millenaristische bewegingen
bewegingen die geloven dat de wereld 1000 jaar kan bestaan en dan gedaan
Mid-life crisis
het gevoelen van mensen van middelbare leeftijd die vinden dat ze niet al hun mogelijkheden of kansen benut hebben, of vaststellen dat ze de sinds de kindertijd gekoesterde dromen nooit zullen kunnen realiseren (de adolescentie-periode van de volwassene)
Moraal
schrijft voor wat je mag doen, hoe je je moet gedragen
Natuurlijke selectie
het doorgeven van gunstige eigenschappen van generatie op generatie en het verdwijnen van de minder gunstige eigenschappen
Natiestaten
politieke eenheden met duidelijk afgelijnde 'grenzen' die hen scheiden van andere staten
Neurose
een aandoening waarbij de patiënt zich zeer veel zorgen maakt, zelfs over zaken die voor 'normale' mensen eerder triviaal zouden zijn
Normen
welomlijnde gedragsregels die mensen verondersteld worden na te leven
Nuclear family
kerngezin
Oedipale fase
fase dat de kinderen stilaan zonder het voortdurend gezelschap van de ouders kunnen
Oligarchie
het bestuur in de handen van weinigen-slechts enkelen
Ontmoeting
(encounter) volgens Goffman: een afgebakende eenheid van gerichte interactie
Ongewenst sexueel gedrag
het misbruik van macht met seksuele oogmerken
Ongeïntegreerde samenleving
samenleving in zijn geheel genomen die bestaat uit talrijke besloten gemeenschappen die weinig relaties met elkaar onderhouden
Onderhandelingshuishouding
huishouden waar kinderen voortdurend het gedrag van hun ouders bekibbelen en met hen op voet van gelijkheid menen te mogen staan
Organisatie
een grote vereniging van mensen die met elkaar in hoofdzaak onpersoonlijke interacties onderhouden om specifieke doeleinden te bereiken
Partij
een groep van individuen die samenwerken omdat zij een gemeen- schappelijke achtergrond hebben of gemeenschappelijke doelen of belangen
patrilocaal wonen
het pas gehuwde koppel woont in of gaat in de buurt van de ouders van de bruidegom wonen
Patriarchaat
mannelijke dominantie
Peer groups
vriendschappelijke groepen van kinderen met eenzelfde leeftijd
Polygynie
man gehuwd met meer dan 1 vrouw
Polygamie
huwelijken waarbij het de man of de vrouw wordt toegestaan met meer dan 1 partner gehuwd te zijn
Polyandrie
vrouw gehuwd met meer dan 1 man
Probatie
een veroordeelde moet zich gedurende een bepaalde periode 'goed gedragen' en zich regelmatig melden bij de autoriteiten
Primaire groepen
groepen waarvan de interacties betrekking hebben op de gehele persoon, waar de betrokkenen elkaar benaderen in een intieme sfeer, 'van aangezicht tot aangezicht' en minder als rolbekleder
Primaire afwijking
de overtreding van een norm
Proxemics
(benadering) (E.T.Hall) de studie van het afstand houden in sociale interacties
Psychose
zeer ernstige vorm van krankzinnigheid, waarbij het gevoel voor realiteit aanzienlijk is aangetast
Residuele normen
'diepliggende regels' die het dagelijks leven structureren
Reproductieve strategie
gedrag dat er instinctief op gericht is om de soort (-genenpool) te handhaven. Individuen handelen dus niet om zichzelf te laten overleven, maar eerder om de genen te laten overleven