Energy-check - Energie woordenboek/begrippenlijst

Categorie: Milieu > Energie
Datum & Land: 05/05/2017, NL
Woorden: 89

Additionele capaciteit
het verschil tussen de contractcapaciteit en de basis lastcapaciteit. Deze capaciteit wordt gecontracteerd om extra behoeften op te vangen. Zie ook basiscapaciteit.

Ampère
Ampère is genoemd naar de Franse natuurkundige André-Marie Ampère. Ampère is de eenheid van elektrische stroom. De eenheid ampère staat voor de stroomsterkte, de aantrekkingskracht die een elektriciteitvoerende kabel uitoefent op een andere elektriciteitvoerende kabel. De ampère wordt dus gebruikt om de grootte van een elektrische stroom aan ...

ARA
Amsterdam/Rotterdam/Antwerpen, de meest gebruikelijke bestemmingshavens voor de Noordwest-Europese steenkoolleveringen.

Autoriteit Consument & Markt
(ACM) op 1 april 2013 fuseerde de NMA met de Consumentenautoriteit en de OPTA en gingen samen verder onder de naam Autoriteit Consument & Markt (ACM). De ACM is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Mededingingswet in de Elektriciteits- en Gaswet.

Avondtarief
de tariefcategorie, zoals bedoeld in 3.7.14 van de Tarievencode, waarbij meetinrichting onderscheidbaar het verbruik op een netaansluiting in de Laaguren en in de Normaaluren registreert en de aangeslotene dienovereenkomstig wordt afgerekend en waarbij het schakelmoment van Normaaluren naar Laaguren omstreeks 21:00 uur valt en van Laaguren naar Nor...

Backwardation
situatie waarbij de marktprijzen voor leveringen in de nabije toekomst hoger zijn dan voor leveringen verder in de toekomst.

Basis
(last) het aantal kubieke meters gas dat een afnemer onder normale omstandigheden zal afnemen. De basis (last)capaciteit wordt berekend door het jaarvolume in m3 te delen door 8.760 uur.

Bearish
situatie waarbij de marktspelers een stijging van de marktprijs verwachten.

Bedrijfstijd
dit is het jaarverbruik gedeeld door het hoogste vermogen in datzelfde jaar.

Biomassa
Plantaardig materiaal (eventueel gekweekt) voor energieproductie.

Brent
referentie voor de Noordzeeolie die wordt verhandeld op de ICE-futuresbeurs in Londen.

Broeikaseffect
het vasthouden van warmte in de atmosfeer. De warmte wordt vastgehouden door broeikasgassen. Het broeikaseffect zorgt er voor dat de temperatuur op aarde hoger ligt dan op grond van de combinatie warmte-instraling van de zon en de interne aardwarmte verwacht kan worden. Zonder het broeikaseffect zou de temperatuur op aarde gemiddeld -18 ºC zijn, t...

Bullish
situatie waarbij de marktspelers een stijging van de marktprijs verwachten.

Calorische waarde
Calorische waarde is de hoeveelheid energie of warmte door voedingsmiddelen en brandstoffen bij verbranding geleverd, in calorieën uitgedrukt. De calorische waarde geeft aan hoe snel een brandstof in staat is 1 kg water van 14,5 ºC naar 15,5 ºC, bij atmosfeerdruk, te verwarmen. De specifieke energie, energetische waarde of calorische waarde is d...

Capaciteitstarief
vast tarief voor het transport en de levering van gas en elektriciteit. Het capaciteitstarief wordt bij kleinverbruikaansluitingen als netwerkkosten op de factuur weergegeven. Bij grootverbruikaansluitingen worden deze kosten door de Regionale Netbeheerder in rekening gebracht.

CER
Certified Emissions Reductions. Certificaten voor emissiereducties verwezenlijkt via CDM-projecten (CDM = Clean Development Mechanism) die door geïndustrialiseerde landen worden uitgevoerd in ontwikkelingslanden.

Clean dark spread
verschil tussen de marktprijs voor elektriciteit en de kosten van de steenkool gebruikt voor de productie van de elektriciteit, met inbegrip van de emissiekosten (“clean”).

Clean spark spread
verschil tussen de marktprijs voor elektriciteit en de kosten van het gas gebruikt voor de productie van die elektriciteit, met inbegrip van de emissiekosten (“clean”).

Commodity
de commodity is het gas zelf, dus de gasmoleculen.

Contango
situatie waarbij de marktprijzen voor leveringen in de nabije toekomst lager zijn dan voor leveringen verder in de toekomst.

Contract Controle Protocol
(CCP) initiatief van leveranciers om de klant te beschermen tegen het sluiten van meerdere energiecontracten tegelijk. Bij een overstap kan de leverancier via het protocol controleren wanneer het bestaande contract afloopt.

Contractcapaciteit
de basis (last)capaciteit en additionele capaciteit vormen samen de contractcapaciteit. Dit is de maximale hoeveelheid gas uitgedrukt in m3 (n;35,17) die per uur afgenomen mag worden. Zie ook basis- en additionele capaciteit.

Contractueel vrij
als er een nieuwe leveringsovereenkomst van kracht wordt en er geen oude contractuele verplichtingen meer met derden zijn.

CO2
koolstofdioxide; komt voornamelijk vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen zoals aardgas en steenkool. Draagt bij aan de versterking van het broeikaseffect.

Directie Toezicht Energie
(DTe) dit is onderdeel van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (Nma) die toezicht houdt op de uitvoering van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet. De DTe is opgericht om condities te creëren waaronder de energiemarkt effectief en efficiënt kan functioneren. Meer informatie over de DTe kan opgezocht worden via www.dte.nl

Dubbeltarief
een tarief dat onderscheid maakt tussen Normaaluren en Laaguren.

Dubbeltariefmeter
een dubbeltariefmeter is een energiemeter met twee (aangesloten) telwerken. Deze meter berekent zowel het elektriciteitsverbruik in de daluren tegen Laagtarief als in de overige uren tegen Normaaltarief.

Duurzame energie
energie waarover de mensheid voor onbeperkte tijd kan beschikken en waarbij, door het gebruik ervan, het leefmilieu en de mogelijkheden voor toekomstige generaties niet worden benadeeld.

EAN-code
(European Article Number) het unieke identificatienummer van een aansluiting op het elektriciteits-of gasnet. Deze code wordt aan een aansluiting gekoppeld door de netbeheerder. Netbeheerders, leveranciers en meetbedrijven gebruiken deze code in hun onderlinge communicatie en om klantgegevens gemakkelijk te kunnen opzoeken. De EA...

Elektriciteitswet 1998
de elektriciteitswet is een wet van 2 juli 1998, houdende regels met betrekking tot de productie, het transport en de levering van elektriciteit . De elektriciteitswet is opgesteld door de Europese Unie en bevat richtlijnen die beschrijven aan welke eisen de nationale wetgeving van de verschillende EU lidstaten moet voldoen om de markten voor elekt...

ENDEX
ENDEX is het platform voor de beurshandel in energie en energiederivaten. ENDEX is opgericht en wordt gefinancierd door marktparticipanten die actief zijn in de energiemarkt van de Benelux. Zij heeft een beurslicentie en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten.

Energiebelasting
heffingen over stroom- en gasafname die door de overheid worden vastgesteld. De overheid heeft deze belasting ingevoerd om lager energieverbruik te stimuleren.

Energiebesparing
verwijzing naar alle energiebesparende maatregelen om de consumptie van brandstoffen te verminderen.

Energie Clearing House
(ECH) dit is een initiatief van leveranciers en netbeheerders. Het ECH wil bijvoorbeeld mogelijk maken dat bedrijven en consumenten snel en efficiënt van leverancier kunnen wisselen. Het is een onpartijdig orgaan dat diensten verleent aan onder meer energieleveranciers, netbeheerders en meetbedrijven. Meer informatie over de ECH...

Energiekamer
de Energiekamer is onderdeel van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (Nma). Deze ziet er dagelijks op toe dat de levering van energie aan bedrijven en huishoudens gegarandeerd is. Ze bewaakt ook de regels voor prijsvorming en concurrentie.

Energiekosten
leveringskosten, netwerkkosten en energiebelasting.

Energielabel
het energielabel laat zien hoe energiezuinig een gebouw is. Het is ook bedoeld om inzicht te geven in maatregelen die energie besparen. Het energielabel kent een schaal die loopt van A++ tot en met G. Woningen met een A(++)-label zijn het energiezuinigst. Woningen die het minst zuinig zijn, krijgen een G-label. Het energielabel is maximaal 10 jaar ...

Energieleverancier


Energiemonitoring


EnergieNed
dit is de brancheorganisatie voor alle bedrijven die actief zijn op de Nederlandse energiemarkt in productie, transport, handel of levering van gas, elektriciteit en warmte. Een van de speerpunten van EnergieNed is het bereiken van gelijke condities op de Nederlandse en de Europese markt voor alle betrokken partijen. Meer informatie over EnergieNed...

Energiescan
een onderzoek waarbij het energieverbruik van een onderneming overzichtelijk in kaart wordt gebracht.

Energiewaardeketen
activiteiten die samen het traject van energieproductie tot en met energieverbruik vormen.

Enkeltarief
enkel tarief maakt, in tegenstelling tot dubbel tarief, geen onderscheid tussen Normaaluren en Laaguren.

Enkeltariefmeter
een energiemeter met 1 telwerk, bedoeld om het elektriciteitsverbruik te berekenen.

Entrypunt
het fysiek aanleveren van aardgas vindt plaats op een entrypunt. Elk entrypunt is toegewezen aan een Hoofd Transport Leiding-traject (HTL). Sommige HTL-trajecten hebben meerdere entrypunten. Voor het transport van gas moet de benodigde capaciteit op een bepaald entrypunt gecontracteerd worden evenals het bijbehorende HTL-traject.

EPA-U
Energie Prestatie Advies voor Utiliteitsgebouwen; een beoordeling van de energieprestatie van een utiliteitsgebouw, plus een deskundig advies om het gebouw zuiniger, gezonder, comfortabeler en waardevoller te maken.

EUA
EU-emissierechten (EUA’s) zijn de rechten die worden toegekend aan de bedrijven die deelnemen aan het Europees systeem voor de handel in emissierechten (EU ETS: EU Emission Trading Scheme). Elke EUA geeft de eigenaar het recht om één ton CO2 uit te stoten. De beschikbare hoeveelheid emissierechten is beperkt.

Exitpunt
het fysiek afleveren van aardgas bij een afnemer. Dit kan een gebruiker zijn of een regionale netbeheerder die het gas vervolgens naar de eindverbruiker brengt. Levering vindt plaats op een exitpunt aan het uiteinde van het aansluittraject of op een exportstation. Alle exitpunten zijn eenduidig aan een HTL-traject toegewezen. Exitpunten zijn meesta...

Fossiele brandstoffen
Fossiele brandstoffen zijn ontstaan uit het geologische verleden van de aarde zoals resten van plantaardig en dierlijk leven en worden koolwaterstofverbindingen genoemd. Fossiele brandstoffen zijn vooral ontstaan in het Carboon maar ook uit andere tijdperken. Onder fossiele brandstoffen vallen aardolie, steenkool, aardgas en bruinkool. Ook turf wat...

Gas Ontvangst Station
(GOS) de schakel tussen het landelijke en regionale gasnetwerk (leidingen). Landelijk transport gaat tot aan het GOS. Regionaal transport gaat vanaf het GOS tot aan de aansluiting van het bedrijf.

Gastransport Services
(GTS) Gastransport Services verzorgt het transport van aardgas over het 11.000 km lange druknet voor gas in Nederland, beheert het leidingsysteem en de installaties en bewaakt de balans van het landelijke transportnet.

Gaswet
de nieuwe Gaswet trad op 10 augustus 2000 in werking. De wet beoogt vrije marktwerking bij de levering en de in- en uitvoer van gas. Met de Gaswet gaf Nederland invulling aan de Richtlijn 98/30/EG (intussen vervangen door Richtlijn 2003/55/EG) van de Europese Unie. De liberalisering van de Nederlandse gasmarkt vindt gefaseerd plaats en is sinds 1 j...

Grijze energie
grijze energie is alle elektriciteit die met behulp van fossiele brandstoffen zoals bijvoorbeeld gas en kolen wordt opgewekt. Hierbij komen milieuschadelijke gassen vrij.

Groencertificaat
om te bewijzen of de bijbehorende hoeveelheid duurzaam opgewekte elektriciteit ook daadwerkelijk duurzaam is geproduceerd, is er een groencertificaat nodig. Met een groencertificaat kan de eigenaar op deze wijze gegarandeerd duurzame energie aan de eindgebruiker leveren. De fiscus accepteert het groencertificaat als grondslag voor de REB vrijstelli...

Groene energie
groene energie is elektriciteit die is opgewekt met behulp van duurzame energiebronnen. Het wordt ook wel duurzame stroom, natuurstroom of ecostroom genoemd. Duurzaam betekent dat de energiebron onuitputtelijk is, dat de energie schoon en betrouwbaar is en dat er bij winning en omzetting nauwelijks schadelijke effecten voor het klimaat zijn.

Grootverbruiker elektriciteit
een grootverbruiker elektriciteit is een klant met een aansluitvermogen van meer dan 3 x 80 ampère.

Grootverbruiker gas
een grootverbruiker gas is een klant met een gasaansluiting met een technische capaciteitsgrens die groter is dan 40 m3 per uur.

Heffingskorting
belastingvermindering op de energiebelasting.

HTL
Hoofd Transport Leiding.

Inhuizing
een verhuizing waarbij een (rechts)persoon een onroerende zaak betrekt en de beschikkingsbevoegdheid over de aansluiting op zich neemt.

Inkoopcollectief
in een inkoopcollectief gaan verschillende partijen gezamenlijk de energiemarkt op teneinde gunstige inkoopcondities te krijgen.

Jaarafrekening
op de jaarafrekening staat hoeveel kWh elektra en m3 gas in het jaar voorafgaand aan de rekening is verbruikt, het bedrag dat hiervoor in rekening wordt gebracht en de energiekosten.

Kernenergie
energie die opgewekt wordt door kernreacties. Bij de reacties van kernenergie zijn atoomkernen betrokken. In de vorm van warmte komt kernenergie altijd beschikbaar. Die warmte van kernenergie wordt in een kerncentrale in elektriciteit omgezet via stoom, generators en turbines.

Kilowatt en kilowattuur
Kilowatt (kW): de hoeveelheid gevraagde elektrische capaciteit van een installatie of bedrijf op een bepaald tijdstip. Kilowattuur (kWh): de eenheid waarin het verbruik van elektrische energie wordt uitgedrukt.

Kleinverbruiker elektriciteit
een consument of bedrijf met een aansluiting op een net met een maximale doorlaatwaarde van ten hoogste 3 x ampère.

Kleinverbruiker gas
een klant met een gasaansluiting met een technische capaciteitsgrens die kleiner of gelijk is aan 40 m3 per uur.

kW max.
het maximale jaarvermogen, ook wel het hoogste piekverbruik, is de hoogste belasting die een installatie of bedrijf op een gegeven moment in een jaar heeft afgenomen.

KWO
koude-warmteopslag of koude- en warmteopslag (kortweg KWO), ook wel warmte-koudeopslag of warmte- en koudeopslag (kortweg WKO), is een methode om energie in de vorm van warmte of koude op te slaan in de bodem. De techniek wordt gebruikt om gebouwen te verwarmen en/of te koelen.

Laagtarief
het Laagtarief kan alleen gebruikt worden door consumenten met een dubbele elektriciteitsmeter. Het Laagtarief wordt uitgedrukt in €/kWh. Het Laagtarief wordt bepaald door het gebruik van het net gedurende bepaalde uren die vooraf door de regionale netbeheerder bepaald zijn, waardoor er gemiddeld een lagere belasting van het net voorkomt.

Laaguren
de uren die buiten Normaaluren vallen en die tegen het Laagtarief worden verrekend. Bijvoorbeeld van 23:00 uur tot 07:00 uur. Uitzonderingen zijn: Nieuwjaarsdag, 2e Paasdag, Koningsdag, Hemelvaartsdag, 2e Pinksterdag en 1e en 2e Kerstdag.

Leverancier
een leverancier is het administratieve en commerciële aanspreekpunt voor de klant. Zij leveren het product en rekenen af. De meeste bedrijven leveren zowel gas als elektriciteit.

Leveringskosten
leveringskosten bestaan uit leveringstarief, vastrecht en regiotoeslag gas.

Liberalisering energiemarkt
de liberalisering van de energiemarkt is vanaf 2000 gestart om de concurrentie tussen de verschillende leveranciers te bevorderen en de consument meer keuze te geven. In drie fasen werd de energiemarkt vrijgegeven. Sinds 1 juli 2004 (de derde fase) kan iedereen zelf bepalen van welke energieleverancier gas en elektriciteit wordt afgenomen. De liber...

Long
als een marktdeelnemer een longpositie inneemt, heeft hij een grondstof gekocht met de verwachting dat hij ze later tegen een hogere prijs zal verkopen.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
(MVO) Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen betekent dat je naast het verdienen van geld, bewust omgaat met je omgeving. Welke effecten hebben de activiteiten op het milieu en de mensen er omheen? Als een bedrijf keuzes maakt die de balans tussen People, Planet and Profit in evenwicht houden, leidt dit tot betere resultaten voor...

Meterhuur
kosten die door een meetbedrijf of netbeheerder in rekening worden gebracht voor de huur, het beheren en onderhoud van een meter. De tarieven voor de meters van elektriciteit worden sinds 1 januari 2008 door de overheid (Nma) bepaald.

Meetgegevens
meetgegevens zijn de gegevens die voortkomen uit een energie- of gasmeting van een energieverbruiker. Met deze meetgegevens maken de energieleveranciers de jaarrekeningen op.

Merit Order
de volgorde waarin elektriciteitscentrales worden ingezet, vastgesteld op basis van hun specifieke, variabele productiekosten.

Mg
Mg is het aantal maanden direct voorafgaand aan de periode waarvoor de prijs geldt, waarover de gasolieprijs wordt gemiddeld.

MJA
Meerjarenafspraak Energie Efficiëntie; een vrijwillige, maar niet vrijblijvende, afspraak tussen overheid, bedrijfsleven en instellingen om de energie-efficiency van producten, diensten en processen te verbeteren en daarbij het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen. In dat kader is de MJA gemaakt voor het effectiever en efficiënter i...

Mp
Mp is het aantal maanden direct voorafgaand aan de periode waarvoor de prijs geldt waarover de stookolieprijs wordt gemiddeld.

Nachttarief
de tariefcategorie, zoals bedoeld in 3.7.14 van de Tarievencode, waarbij de meetinrichting onderscheidbaar het verbruik op een netaansluiting in de Laaguren en in de Normaaluren registreert en de aangeslotene dienovereenkomstig wordt afgerekend en waarbij het schakelmoment van Normaaluren naar Laaguren omstreeks 23:00 uur valt en van Laaguren naar ...

NBP
referentie voor het aardgas dat wordt verhandeld op de Britse National Balancing Point, Europa’s grootste hub voor de spot- en forwardhandel in gas.

Netwerkkosten
voor het transport van elektriciteit wordt gebruik gemaakt van het elektriciteitsnet. Hiervoor moet een vergoeding worden betaald aan de eigenaar van het net; het netwerkbedrijf. Deze vergoedingen worden gecontroleerd door de DTe.

Netbeheerder
een onderneming die door de overheid is aangewezen voor het beheer van een of meer netten. De netbeheerder is verantwoordelijk voor de aanleg van de netten en het transport van elektriciteit of gas. Ook zorgt hij er bijvoorbeeld voor dat klanten worden aangesloten en dat storingen worden verholpen. De netbeheerder is onafhankelijk van leveringsbedr...

Net
één of meer verbindingen voor het transport van elektriciteit en de daarmee verbonden transformator-, schakel-, verdeel- en onderstations en andere hulpmiddelen, behoudens voor zover deze verbindingen en hulpmiddelen liggen binnen de installatie van een producent of van een afnemer.

NMa
de NMa is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Mededingingswet in de Elektriciteits- en Gaswet. Nma staat voor Nederlandse Mededingingsautoriteit. De Dienst uitvoering en toezicht energie (DTe), onderdeel van de Nma, zorgt voor een correcte werking en toepassing van de regels en wet. Op 1 april 2013 fuseerde de Nma met de Consumentenautoritei...

G-waarde
de G-waarde is onderdeel van de formule voor een variabele gasprijs. Het is de gemiddelde waarde van de gasolieprijs over (Mg) maanden direct voorafgaand aan de periode waarvoor de prijs geldt. Gemiddelde waarde van gasolie gelijk aan de hoge en lage maandnoteringen zoals gepubliceerd in Platt’s Oilgram Price Report weergegeven in U.S. dollar...

M3
m3 is een standaard eenheid waarin aardgas wordt gemeten. Één kubieke meter is 1.000 liter aardgas, het gemiddeld aardgasverbruik per huishouden is circa 1.800 m3.