de sjammes zelfst.naamw. Verbuigingen: sjammesen 1) koster van joodse gemeente 2) extra licht op een chanoekalamp (chanoekia) waarmee de acht andere lichten worden aangestoken 
1) Koster van Joodse kerk 2) Koster van een synagoge 3) Koster van een Joodse gemeente 
[Let op: Spelling en uitleg uit 1890] (sjammasj), n. Hebreeuws bode, bediende, koster. Titel van den koster ter synagoge. Letterlijk dienaar. (Dan. VII:10).
Koster van een joodse gemeente
(Uit `De sociologische structuur onzer taal - De Jodentaal.`, 1914) (sjammasj) mv. sjamoziem b.v. in assistent-sjamoziem (Nhebr.): bode, bediende, koster. Titel van den koster ter synagoge. Letterl. dienaar