Histotheek - Latijnse begrippen, spreuken en citaten vertaald

Categorie: Taal en literatuur > Latijns
Datum & Land: 10/03/2007, NL offline
Woorden: 184

Absentia mentis
(Latijns begrip) Afwezigheid van geest.

Absens carens
(Latijns begrip) De afwezige krijgt niets.

Ab imo pectore
(Latijns begrip) Uit het diepst van het hart.

Abusus non tollit usum
(Latijnse spreuk) Misbruik heft goed gebruik niet op.

Acta est fabula
(Latijns citaat) Het spel is afgelopen. Met deze woorden werd in Romeinse schouwburgen het einde van een voorstelling bekendgemaakt. keizer Augustus zou ze op zijn sterfbed gesproken hebben.

Acta est fabula
(Latijns begrip) Het spel is afgelopen.

Ad impossibile nemo tenetur
(Latijnse spreuk) Niemand wordt geacht het onmogelijke te doen.

Aeternum vale
(Latijns begrip) Vaarwel voor eeuwig.

Alta mente repostum
(Latijns begrip) Diep in de ziel bewaard.

Aliquando et insanire iucundum est
(Latijnse spreuk) Soms is ook dwaas doen aangenaam.

Alea jacta est
(Latijns citaat) De teerling is geworpen-de beslissende stap is gedaan. Een niet geheel juiste Latijnse vertaling van de Griekse woorden die Caesar gesproken heeft in 49 v. C., toen hij met zijn leger de Rubicon (grensrivier tussen Italië en Gallia) overtrok. Een wet gebood elke Romeinse veldheer die van het noorden kwam, zijn troepen af te danken alvorens deze rivier te overschrijden. Caesars stap betekende dus een oorlogsverklaring aan de Senaat.

Amor omnia vincit
(Latijns begrip) Liefde overwint alles.

Amantes amentes
(Latijns begrip) Verliefden zijn verdwaasden.

Animum debes mutare, non caelum
(Latijnse spreuk) U moet de instelling van uw geest veranderen, niet van problemen weglopen.

Animo deliberato
(Latijns begrip) Met voorbedachten rade.

Aut Caesar, aut nihil
(Latijns citaat) Of Caesar, of niets. (=alles of niets) (Cesar Borgia)

Auri sacra fames
(Latijns citaat) De vervloekte goudhonger.

Aurea mediocritas
(Latijns begrip) Gulden middelmaat.

Audendo magnus tegitur timor
(Latijnse spreuk) Onder een vertoon van durf gaat grote angst schuil.

Audaces fortuna juvat
(Latijns citaat) Het geluk is met de stoutmoedigen. (Virgilius)

Ave Caesar morituri te salutant!
(Latijns citaat) Gegroet Casesar!, zij die gaan sterven groeten u. Woorden van zwaardvechters volgens Suatonius

Ave Caesar lucratori te salutant!
(Latijns citaat) Gegroet Caesar, zij die zich gaan verrijken groeten u. `Variant met een knipoog` naar de voorgaande uitspraak.

Ave atque vale
(Latijns citaat) Heil en vaarwel (Afscheidsgroet)

Bellum est sua vitia nosse
(Latijnse spreuk) Het is mooi je eigen fouten te kennen.

Beati pauperes spiritu
(Latijns citaat) Gelukzalig zijn de armen van geest. Latijnse vertaling van Mattheus 5 vers 3 uit het Grieks Ironische variant van Beati possidentes (=zalig zijn de bezitters), in juridische zin gebruikt om aan te duiden dat het bezit als zodanig beschermd wordt.

Bis repetita placent
(Latijns citaat) Herhaling van iets dat men mooi vindt. (Horatius)

Bis vincit qui se vincit
(Latijnse spreuk) Wie zichzelf overwint, heeft een dubbele overwinning behaald.

Bona fide
(Latijns begrip) Te goeder trouw.

Carpe diem
(Latijns begrip) Pluk de dag.

Captatio benevolentiae
(Latijns begrip) Beroep doen op welwillendheid.

Canere surdo
(Latijns begrip) Zingen voor een dove.

Caveat emptor
(Latijns citaat) De koper zij op zijn hoede.

Censor morum
(Latijns begrip) Een zedenmeester.

Cessante causa cessat effectus
(Latijnse spreuk) Als de oorzaak ophoudt, houdt ook het gevolg op.

Certo certius
(Latijns begrip) Zekerder dan zeker.

Contraria contraiis curantur
(Latijns citaat) Het tegengestelde wordt door het tegengestelde genezen. (Hippocrates)

Constantia et labore
(Latijns begrip) Door volharding en inspanning.

Coniunctis viribus
(Latijns begrip) Met vereende krachten.

Conanti dabitur
(Latijnse spreuk) Aan hem die waagt, zal gegeven worden.

Compos mentis
(Latijns begrip) In het volle bezit van zijn verstand.

Compesce mentem
(Latijns begrip) Bedwing je drift.

Cogito ergo sum
(Latijnse spreuk) Ik denk dus ik besta.

Cogito, ergo sum
(Latijns citaat) Ik denk, dus ik besta. Van de 16e eeuwse Franse filosoof Descartes.

Cum grano salis
(Latijns begrip) Met een korreltje zout.

Cum laude
(Latijns begrip) Met onderscheiding.

Damnant quod non intellegunt
(Latijnse spreuk) Ze veroordelen wat ze niet begrijpen.

Deo volente
(Latijns begrip) Als god het wil.

Deliberando saepe perit occasio
(Latijnse spreuk) Doordat men te lang beraadslaagt, gaat vaak een goede kans verloren.

Delenda Carthago
(Latijns citaat) Carthago moet verwoest worden. Oneigenlijk gebezigd met betrekking tot iets waaraan, hoe dan ook, een einde gemaakt moet worden en waarop men telkens terugkomt. Woorden waarmee Cato de Oude elk van zijn redevoeringen besloten zou hebben.

De mortuis nil nisi bene
(Latijns citaat) Van de doden niets dan goeds. Toegeschreven aan Chilo.

De mortuis nil nisi bene
(Latijnse spreuk) Over de doden niets dan goed.

De facto
(Latijns citaat) In werkelijkheid.

Dimidium facti qui coepit habet
(Latijnse spreuk) Goed begonnen is half gewonnen.

Dignus est intrare
(Latijns citaat) Hij is waardig binnen te komen. (Molière)

Diem perdidi
(Latijns citaat) Ik heb een dag verloren. (Suetonius) Woorden die door keizer Titus gezegd zouden zijn als hij een dag voorbij had laten gaan zonder iemand wel te doen.

Dictum factum
(Latijns begrip) Zo gezegd, zo gedaan.

Dictum sapienti sat est
(Latijnse spreuk) Voor een goede verstaander is dit woord genoeg.

Docendo discimus
(Latijnse spreuk) Door te onderwijzen leren we zelf.

Errare humanum est
(Latijnse spreuk) Vergissen is menselijk.

Errare humanum est
(Latijns citaat) Dwalen is menselijk. (Hieronymus)

Et tu, Brute
(Latijns citaat) Ook gij, Brutus? Lat. vertaling van de Griekse woorden die Caesar volgens de overlevering sprak bij het zien van Brutus (die als zijn zoon gold) onder zijn moordenaars.

Expertus dico
(Latijns begrip) Ik spreek uit eigen ervaring.

Experientia docet
(Latijns begrip) Ondervinding leert.

Exegi monumentum aere perennius
(Latijns citaat) Een gedenkteken, duurzamer dan brons, heb ik voor mij opgericht. Horatius doelend op zijn eigen gedichten.

Exceptis excipiendis
(Latijns begrip) Alle uitzonderingen buiten beschouwing laten.

Fama nihil est celerius
(Latijnse spreuk) Niets is sneller dan roddel.

Factum fieri_infectum non potest
(Latijnse spreuk) Wat gedaan is, kan niet ongedaan worden gemaakt.

Faber quisque fortunae suae
(Latijnse spreuk) Ieder is de smid van zijn eigen geluk.

Felicitas multos habet amicos
(Latijnse spreuk) Geluk telt veel vrienden.

Fluctuat nec mergitur
(Latijns citaat) Het wordt heen en weer gegooid door de golven maar zinkt niet.

Gloria victis
(Latijns citaat) Eer aan de verslagene. Woordspeling op `Vae victis` (Brennus, 390 BCE).

Gnothe seauton (Greek)
(Latijns citaat) Ken u zelve. Spreuk boven de tempel van Apollo te Delphi, aan verscheidende Griekse wijzen toegeschreven

Gratia gratiam parit
(Latijnse spreuk) Gunst baart gunst (De ene dienst is de andere waard)

Haec hactenus
(Latijns begrip) Genoeg hierover.

Id est
(Latijns begrip) Dat is. (Dat wil zeggen)

Ignaris omnibus
(Latijns begrip) Zonder dat iemand het weet.

Illotis manibus
(Latijns begrip) Met ongewassen handen. (onvoorbereid zijn)

Imperitia culpae adnumeratur
(Latijnse spreuk) Onbekwaamheid wordt aangerekend als schuld.

Imperare sibi maximum imperium est
(Latijnse spreuk) Zichzelf beheersen is de hoogste vorm van heersen.

In vino veritas
(Latijnse spreuk) In wijn zit waarheid.

In vino veritas
(Latijns citaat) In wijn (dronkenschap) is de waarheid.

In spe
(Latijns begrip) In de toekomst.

In perpetuum
(Latijns begrip) Voor eeuwig.

In optima forma
(Latijns begrip) In optimale conditie.

In limine
(Latijns begrip) Op de drempel.

In medio virtus
(Latijnse spreuk) De deugd ligt in het midden.

In memoriam
(Latijns begrip) Ter herinnering.

In fine
(Latijns begrip) Aan het einde.

In extenso
(Latijns begrip) Uitvoerig.

In dulci iubilo
(Latijns begrip) In zoete vreugde.

In dubio
(Latijns begrip) Twijfelen.

In aeternum
(Latijns begrip) Voor eeuwig.

Ipso facto
(Latijns begrip) Door het feit zelf.

Ipso facto
(Latijns citaat) Noodzakelijkerwijs.

Ira furor brevis est
(Latijns citaat) Toorn is een korte razernij. (Horatius) d.w.z. de toornige is op dat moment ontoerekenbaar

Is fecit cui prodest
(Latijnse spreuk) Hij die er baat bij heeft, heeft het gedaan.

Ita est
(Latijns citaat) Zo is het.

Ita diis placuit
(Latijns citaat) Aldus behaagde het de Goden.

Iusto tempore
(Latijns begrip) Te gelegener tijd.

Laedere facile, mederi difficile
(Latijnse spreuk) Kwetsen is gemakkelijk, een wonde genezen is moeilijk.