AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911
neosumerisch
Verwijst naar de periode van circa 2125 tot 2025 v. Chr. in Mesopotamië die wordt geassocieerd met de heerschappij van Gudea van Lagash en de Derde Dynastie van Ur. De stijl kenmerkt zich door een combinatie van de technische vernieuwingen die al tijdens de voorgaande Akkadische periode waren ontwikkeld, een heropleving van de Vroeg-Dynastieke tradities, en het ontstaan van artistieke conventies.
Categorie: Stijlen en Perioden > Mesopotamische perioden.
neoromantisch
Verwijst naar de Britse stijl die tussen de jaren 30 en 50 van de 20ste eeuw van invloed was op zowel beeldende kunst, literatuur, theater en film. De stroming werd beïnvloed door het surrealisme. De stijl kenmerkt zich door emotionaliteit en theatraliteit en werken die de kwetsbaarheid van het menselijke lichaam en persoonlijke, visionaire landschappen verbeelden.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese stijlen en stromingen.
neoromaans
Verwijst naar de stijl in de Europese en Amerikaanse architectuur die zich voordeed van de jaren 20 van de 19de eeuw tot aan het einde van de 19de eeuw. De stijl is gebaseerd op de 11de en 12de eeuwse Romaanse kerkarchitectuur en kenmerkt zich door halfronde bogen, kruisgewelven, tongewelven en karig gebruik van naturalistische ornamenten.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neorococo
Verwijst naar de 19de eeuwse stijl die ontstond in Frankrijk en die zich verspreidde over andere delen van Europa, Engeland en de Verenigde Staten. De stijl maakte opnieuw gebruik van rococo-vormen en motieven in interieurontwerpen en de decoratieve kunst.De term wordt ook gebruikt in de schilderkunst voor het werk kunstenaars die probeerden om de lyriek, kleur en levendigheid van de rococo-kunstenaars te doen herleven, met name van Watteau.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neorenaissance
Periode 1875-1915
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neopreen
Synthetisch rubber gemaakt door polymerisatie van chloropreen en gekenmerkt door de uitstekende bestendigheid tegen olie, benzine, zonlicht, ozon en warmte, en doordat de doorlaatbaarheid voor gas minder is dan van rubber.
Categorie: Materialen > elastomeer naar compositie of herkomst.
neoplastisch
Verwijst naar de Nederlandse kunststijl die voortkwam uit de theorieën van De Stijl en die door Piet Mondriaan in 1919 als zodanig werd benoemd. De stijl kenmerkt zich door een strikt gebruik van rechte lijnen, rechte hoeken en primaire kleuren in combinatie met grijs, zwart en wit.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Nederlandse stijlen en stromingen.
neonverlichting
Een aantal rijen kleine schijnwerpers met spiegelreflectors. Ze worden in het theater gebruikt voor grensverlichting, voetlichten en algemene toneelverlichting.
Categorie: Interieurinrichting > verlichtingsmiddelen naar locatie of context.
neonsculpturen
Beeldhouwwerken die hoofdzakelijk zijn gevormd uit neonlampen.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldhouwwerken naar materiaal.
neonlampen
Lampen die bestaan uit luchtledige glazen buizen die zijn gevuld met geïoniseerd neongas, dat een elektrische stroom door de buis leidt.
Categorie: Onderdelen > ontladingslampen.
neonatologieafdelingen
Intensivecareafdelingen voor couveusebaby`s.
Categorie: Onderdelen > intensivecareafdelingen.
neon
Inert gasvormig element; wordt gebruikt als medium in sommige elektrische ontladingslampen.
Categorie: Materialen > anorganisch materiaal.
Neolithisch aardewerk
Verwijst naar de neolithische periode in het zuiden van de Levant van circa 6.000 tot 4.500 v. Chr. De periode kenmerkt zich door de introductie van aardewerk en de vervaardiging van beeldjes van klei en steen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Levantijnse neolithische perioden.
Neolithisch
Verwijst naar de laatste fase in de ontwikkeling van een menselijke cultuur tijdens het stenen tijdperk. De fase kenmerkt zich door het hoogwaardige stenen gereedschap dat werd vervaardigd door middel van polijsten en malen, de wijdverbreide domesticatie van dieren en planten, de vestiging in permanente nederzettingen en de introductie van aardewerk en geweven stof. Neolithische culturen ontstonden voor het eerst tijdens het Holoceen, ongeveer 9.000 v. Chr., en hielden in bepaalde afgelegen gebieden van de wereld stand tot in de 19de eeuw. De artistieke voorwerpen zijn houten en stenen huizen, religieuze monumenten, forten en fortificaties, houtsnijwerk, schilderingen, textiel en aardewerk.
Categorie: Stijlen en Perioden > Steentijd.
neoklassiek
Te gebruiken voor architectuur en ornamenten vanaf het einde van de 18e eeuw tot het begin van de 20e eeuw die vrij sterk is gebaseerd op oude klassieke vormen. Gebruik `neoclassicistisch` voor andere laat 18e en 19e-eeuwse architectuur en kunst die de beginselen van het classicisme volgt.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neogotiek
Periode 1830-1910.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neoclassicistisch
Te gebruiken voor laat 18e- en 19e-eeuwse kunst en architectuur die de beginselen van het classicisme volgt. Gebruik `neoklassiek` voor architectuur en ornamentatie van het eind van de 18e tot het begin van de 20e eeuw, die vrij sterk is gebaseerd op oude klassieke vormen.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese stijlen en stromingen.
Neobyzantijnse stijl
Verwijst voornamelijk naar een stijl in de architectuur en kunstnijverheid in Europa en in de Verenigde Staten tijdens de tweede helft van de 19de en het begin van de 20ste eeuw. De stijl, beïnvloed door publicaties over Byzantijnse architectuur, kenmerkt zich door de ronde bogen, tongewelven, het dichte lofwerk en de mozaïeken die typerend zijn voor die architectuur.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
neobarok
Verwijst voornamelijk naar een bouwkundestijl in Europa, in het bijzonder van grote openbare gebouwen, ongeveer van het eind van de 19de eeuw tot de Eerste Wereldoorlog. De stijl kenmerkt zich door indrukwekkende klassieke gevels, overdadig decoratie- en beeldhouwwerk, en ruime interieurs.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese neostijlen.
Neo-Hettitisch
Verwijst naar de Hettitische periode van circa 1000 tot 700 v. Chr., toen onafhankelijke Hettitische staten floreerden in het zuidoosten van Anatolië en het noorden van Syrië. De kunst uit deze periode kenmerkt zich door een voortzetting van de tradities van het Hettitische keizerrijk, dat met name merkbaar is in het gebruik van het Hettitische hiërogliefschrift voor monumentale inscripties in stenen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Hettitisch.
Neo-impressionistisch
Verwijst naar een schilderstijl en kunsttheorie die wordt geassocieerd met een groep Franse kunstenaars die actief was tussen 1886 en 1906. De stijl kenmerkt zich door divisionisme en strakke, formele composities.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Franse kunststijlen en -stromingen.
Neo-Geo
Verwijst naar het werk van een groep kunstenaars die hun werk in het midden van de jaren 80 van de 20ste eeuw tentoonstelde in de New Yorkse wijk East Village. De groep gebruikte de ideeën van eerdere stromingen zoals Dada, Hard-Edge en Pop art in werk dat doelbewust berekenend en rationeel is, bijvoorbeeld in schilderijen in harde neonkleuren, kitschobjecten en beeldhouwwerken vervaardigd van consumentenproducten.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.
Neo-expressionistisch
Verwijst naar de kunstvorm, voornamelijk in de schilderkunst, die was geïnspireerd op het Duitse expressionisme en die met name populair werd in Italië, Duitsland en de Verenigde Staten aan het eind van de jaren 70 en het begin van de jaren 80 van de 20ste eeuw. De stijl kenmerkt zich door grote figuratieve werken, snel en schetsmatig geschilderd, vaak met objecten die in het oppervlak werden verwerkt, zoals kapotte borden en stro.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.
Neo-dada
Verwijst naar de stijl in de schilder- en beeldhouwkunst die werd geïnspireerd door de Dada-stroming en die als eerste werd gezien aan het eind van de jaren 50 van de 20ste eeuw in de werken van de kunstenaars Jasper Johns en Robert Rauschenberg. De stijl kenmerkt zich door het gebruik van bestaande motieven zoals vlaggen, kaarten en getallen , populaire afbeeldingen zoals bijvoorbeeld strips en beelden uit de massamedia. De stijl wordt wel beschouwd als voorloper van de Pop art.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.
Neo-Attisch
Verwijst naar de stijl van de beeldhouwers uit de 1ste eeuw v. Chr. tot de 2de eeuw na Chr., die het woord Athenaios aan hun handtekeningen toevoegden. Volgens het classificatiesysteem van de 19de-eeuwse kunsthistoricus Heinrich Brunn. De beelden werden vervaardigd voor rijke opdrachtgevers in Griekenland, Pergamon, Alexandrië en Italië. De stijl kenmerkt zich door het kopiëren van, of aanpassen aan de beroemde vroegere Griekse beelden, en speelde een belangrijke rol bij het overbrengen van de klassieke Griekse stijl op de Romeinen en later de West-Europese cultuur. De stijl onderscheidt zich door het formalisme en de kunstmatigheid, die afwijken van het realisme dat typerend was voor de Romeinse kunst uit deze periode.
Categorie: Stijlen en Perioden > Romeinse beeldhouwstijlen.
Nembe
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in de oostelijke Nigerdelta.
Categorie: Stijlen en Perioden > Ijo.
Nehru-jasjes
Nauwsluitende jasjes met opstaande kraag, die aan de voorzijde niet helemaal doorloopt.
Categorie: Kleding > jasjes.
negligé`s
Lange, soepelvallende damesochtendjassen of -badjassen, veelal gemaakt van zachte of dunne stof, decoratief afgezet met kant, bont of ruches.
Categorie: Kleding > nachtkleding.
neggen (openingen)
Openingen in een muur met wijd uitlopende zijkanten, zoals voor een deur of een raam.
Categorie: Onderdelen > openingen naar vorm.
Negentiende dynastie
Verwijst naar de periode van circa 1292 tot 1190 v Chr. in Egypte. Deze kenmerkt zich door een terugkeer naar meer traditionele stijlen en onderwerpen na het eind van de Amarna-periode, maar ook door eclecticisme in beeldhouwstijlen en een diversiteit in artistieke standaards, met name in reliëfversieringen die varieerden van elegant en zorgvuldig gehakte voorbeelden tot grove en incomplete werken.
Categorie: Stijlen en Perioden > Nieuwe Rijk.
negenentwintigste dynastie
Verwijst naar de periode in Egypte van circa 399 tot 380 v. Chr. Er is weinig bekend over de kunst en architectuur uit deze periode.
Categorie: Stijlen en Perioden > late tijd (Egyptisch).
negende dynastie
Verwijst naar de periode van circa 2130 tot 2080 v. Chr. De periode kenmerkt zich door een verschuiving van de macht van de stad Memphis naar Heracleopolis. Over de kunst en architectuur van deze periode is zeer weinig bekend.
Categorie: Stijlen en Perioden > Eerste tussenperiode.
negatieven
Foto`s, gewoonlijk op een transparante drager waarop de tonen en kleuren het tegenovergestelde zijn van hun natuurlijke verschijning. Gebruik `negatiefdrukken` voor fotografische afdrukken waarop de tonen en kleuren het tegenovergestelde zijn van hun natuurlijke verschijning. Gebruik `clichés-verre` voor fotografische afdrukken van een beschilderde of betekende glazen plaat.
Categorie: Beeldmateriaal > foto`s naar vorm.
negatieve ruimte
Te gebruiken voor een omheinde lege ruimte in architectuur, beeldhouwkunst of schilderkunst, die een essentiële inbreng heeft op de compositie.
Categorie: Abstracte Begrippen > ruimte.
negatiefdrukken
Fotografische afdrukken waarin de tonen of kleuren het tegenovergestelde zijn van hun natuurlijke verschijning.
Categorie: Beeldmateriaal > fotografische afdrukken.
negatiefafdekkers
Personen die vloeistof op fotografische negatieven aanbrengen om onvolkomenheden af te bedekken, wordt voornamelijk gebruikt voor het maken van drukplaten.
Categorie: Personen > personen in de grafische industrie.
nefoscopen
Instrumenten voor het meten van de snelheid en richting van de beweging van wolken.
Categorie: Meetinstrumenten > meetinstrumenten voor het meten van de beweging van voorwerpen.
nefriet
Een bijzonder sterk, compact, fijnkorrelig groenig of blauwig tremoliet of actinoliet; vormt de minder zeldzame soort jade.
Categorie: Materialen > tremoliet.
neerslagmeters
Wordt gebruikt voor diverse apparaten die zijn ontworpen om de hoeveelheid gevallen regen of sneeuw te meten.
Categorie: Meetinstrumenten > meetinstrumenten voor het meten van hoeveelheid: stoffen.
needle case stakes
Kleine tassen die bij het bewerken van bladmetaal worden gebruikt om dunne, ronde voorwerpen zoals naaldenkokers te maken.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > tassen (gereedschappen).
nederzettingspatronen
Te gebruiken voor de ruimtelijke ordening en verdelingen van bevolkingen en menselijke nederzettingen door het landschap heen.
Categorie: Abstracte Begrippen > demografie (begrip).
nederzettingen
Aanduiding voor plaatsen of gebieden die bewoond worden, of veranderd of bestemd zijn om bewoond te gaan worden door groepen mensen, en die voldoende sociale voorzieningen hebben om betrekkelijk onafhankelijk te zijn.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > Nederzettingen en landschappen {TOPTERM}.
Nederlands koloniale stijl
Verwijst naar de stijl van artistieke voortbrengselen in de Nederlandse koloniën met een combinatie van Nederlandse en inheemse kenmerken. In de architectuur verwijst de term in het bijzonder naar bouwwerken in Zuid-Afrika en delen van Noord-Amerika, gekenmerkt door gebroken mansardedaken, overhangende dakranden, trapgevels en gemetselde baksteen. De term wordt ook gebruikt om meubilair te beschrijven dat is vervaardigd in Oost-Indië tussen 1602 en 1942, en dat wordt gekenmerkt door gedraaide poten of bedstijlen, rietwerk en het gebruik van inheemse houtsoorten zoals satijn-, teak-, ebben- en kalamanderhout.
Categorie: Stijlen en Perioden > Renaissance- en Barokstijlen in de Nederlanden.
Nederlands
Verwijst naar de cultuur van de moderne natie Nederland, of meer algemeen naar culturen die hetzelfde gebied langs de Noordzeekust in Noordwest-Europa hebben bewoond. Wordt ook wel gebruikt voor het gebied dat zich uitstrekte tot in het Middeleeuwse Vlaanderen en delen van Noord-Frankrijk.
Categorie: Stijlen en Perioden > Europese landstreken.
necropolen
Dodensteden, begraafplaatsen in de prehistorie of de antieke wereld.
Categorie: Gebouwde complexen en gebieden > begraafplaatsen naar vorm.
necrologieën
Overlijdensberichten aangevuld met een korte levensbeschrijving van de overledene.
Categorie: Informatievormen > soorten documenten naar functie.
neckerchiefs
Elk vierkant stuk of langwerpige strook linnen of ander materiaal die om de hals wordt geslagen en vaak als onderdeel van een uniform wordt gedragen.
Categorie: Kleding > dassen.
nebula headdresses
Gepliseerde hoofdtooien die over het hoofd worden gelegd en dan een brede waaier vormen. Het plooisel reikt soms slechts tot het puntje van het oor maar kan ook doorlopen tot aan de kin. Werden gedragen door vrouwen in de 14e eeuw.
Categorie: Kleding > hoofdtooien.
Neyo
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Ivoorkust.
Categorie: Stijlen en Perioden > West-Atlantische stijlen.
newsbooks
Wordt gebruikt voor voorlopers van kranten, die bestaan uit meer dan één blad en die werden gepubliceerd in de 17e en 18e eeuw. Voor soortgelijke zaken die uit één blad bestaan wordt `coranto`s` gebruikt.
Categorie: Informatievormen > seriepublicaties.
Nguni
Te gebruiken om werken te beschrijven van de grote verzameling Afrikaanse etnische groepen die gezamenlijk Nguni worden genoemd en die leven in zuidelijk Afrika.
Categorie: Stijlen en Perioden > zuidelijk Afrikaanse stijlen.
Ngul
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in de Democratische Republiek Congo, op de zuidelijke oever van de rivier de Kasai, tussen de rivieren Kwilu en Luange.
Categorie: Beneden-Kasai regionale stijlen > Beneden-Kasai regionale stijlen.
Ngoni
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die momenteel leeft in Malawi en Tanzania
Categorie: Stijlen en Perioden > stijlen van het Makonde-gebied en Nyasameer.
Ngonde
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het zuiden van Tanzania en het noorden van Malawi.
Categorie: Stijlen en Perioden > stijlen van het Makonde-gebied en Nyasameer.
Ngata
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in de regio rond Kinshasa in Congo.
Categorie: Ubangi Rivier regionale stijlen > Ubangi Rivier regionale stijlen.
Ngangela
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Angola.
Categorie: Stijlen en Perioden > stijlen van de zuidwest-Democratische Republiek Congo en Angola.
Ngandu
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in de Democratische Republiek Congo.
Categorie: Stijlen en Perioden > Mongo.
ngalawa
Ranke, ondiepe kanos die gangbaar zijn in Oost-Afrika, gemaakt van uitgeholde boomstammen en uitgerust met drijvers aan beide zijden.
Categorie: Vervoermiddelen > kano`s.
Ngwa
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in de Cameroon Grassfields.
Categorie: Stijlen en Perioden > Bamiléké.
nguru`s
Langsfluiten, kegelvormig uitgehold, meestal met drie vingergaten en uitlopend in een korte, omhoog staande tuit; van hout, klei of walvistand; vervaardigd en bespeeld door de Maori.
Categorie: Geluidsmiddelen > bolvormige fluiten.
nissenhutten
Tunnelvormige barakken van golfijzer. VDE. Ook bekend onder de merknaam quonsethutten.
Categorie: Bouwwerken > bouwwerken naar vorm: omvang of vormgeving.
nissen
Uitsparingen in de dikte van muren, zodat het muurvlak op enige hoogte of breedte dieper ligt. VWB. Gebruik `alkoven` voor kleine vertrekken, grenzend aan een grotere kamer en daarvan met een deur of een gordijn afgescheiden, meestal zonder eigen uitgang en vensterlicht, gewoonlijk als slaapplaats ingericht.
Categorie: Onderdelen > muuronderdelen naar vorm of functie.
nishiki-e
Japanse kleurenhoutsneden waarvoor meerdere blokken worden gebruikt om vele kleuren te drukken.
Categorie: Beeldmateriaal > kleurenhoutsneden.
Nipmuc
Te gebruiken om werken te beschrijven van de alonquian sprekende inheemse Amerikaanse bevolking die leefde in Massachusetts, Rhode Island en Connecticut.
Categorie: Stijlen en Perioden > Eastern Woodland and Eastern Great Lake Native American styles.
niombo
Te gebruiken voor grote antropomorfe funeraire beelden, gemaakt door het gedroogde lichaam van een dorpshoofd of een andere hooggeplaatste persoon te omwikkelen met rode stof tijdens begrafenisriten van de Afrikaanse volken Bwendi en Kamba.
Categorie: Beeldmateriaal > grafsculpturen.
Ninivitisch
Verwijst naar de stijl van het aardewerk van circa 3.000 en 2.500 v. Chr., dat werd gevonden in het noorden van Mesopotamië en dat is genoemd naar het vijfde niveau van de archeologische vindplaats in Nineveh. De stijl kenmerkt zich door het vlakke, ingekerfde en geschilderde aardewerk.
Categorie: Stijlen en Perioden > Mesopotamische aardewerkstijlen.
ninepins
Bowlingkegels die lijken op gewone kegels maar worden gebruikt bij het spelen van ninepins.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > bowlingkegels.
nine-patch quilts
Patchwork quilts bestaande uit blokken die door twee horizontale en twee verticale naden in negen velden worden verdeeld. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Interieurinrichting > quilts met blokken.
nimba
Houten hoofdtooi in de vorm van een vrouwelijke buste, die boven op het hoofd wordt gedragen, met vier poten die de borstkas van de drager omringen. Aangetroffen bij de Afrikaanse volkeren Baga en Nalu.
Categorie: Kleding > maskers (kleding).
nikkelzilver
Een legering van koper, nikkel en zink waarbij nikkel dient om de kleur te versterken. Het wordt onder andere gebruikt voor processen waarbij vervormbaarheid in koude toestand noodzakelijk is, zoals stampen, draaien, dieptrekken en het plateren van voorwerpen.
Categorie: Materialen > koper-nikkellegering.
Nikostheense amforen
Halsamforen met een wijd uitlopende, conische hals, een hoge romp en twee platte, riemvormige handvatten die vanaf de schouders naar buiten steken en in de rand overgaan.
Categorie: Houders > halsamforen.
nikkellegering
Elke legering die nikkel bevat als basismetaal of als het belangrijkste legeringselement.
Categorie: Materialen > nikkel en nikkellegering.
nikkel
Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Ni en het atoomnummer 28. Het metaal is zilverachtig wit van kleur met een geelachtige zweem; het is bestand tegen roest en de meeste zuren behalve salpeterzuur. Wordt ook gebruikt voor het metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verscheidene voorwerpen en materialen te maken.
Categorie: Materialen > nikkel en nikkellegering.
nijptangen
IJzeren tangen die voor diverse handelingen worden gebruikt maar meestal om zware, ronde, metalen voorwerpen vast te houden terwijl ze worden gesmeed.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > tangen: metaalbewerkingsgereedschap.
nijlsleutels
Levenssymbool in de Egyptische kunst; later overgenomen door de christelijke kunst. (VKW). Het bovenste deel van dit kruis is een lus.
Categorie: Ontwerpelementen > kruisen (motieven).
nijlpaarden
Groot en log, dikhuidig, evenhoevig zoogdier dat leeft in en nabij de rivieren van Midden- en Zuid-Afrika.
Categorie: dieren > zoogdieren.
nihilisme
Extreme vorm van scepticisme de objectieve werkelijkheid van alle waarden, geloven, en waarheden wordt ontkend.
Categorie: Abstracte Begrippen > filosofische stromingen en opvattingen.
nieuwsbrieven
Rapporten in manuscriptvorm uit de 17e en 18e eeuw, die werden geproduceerd voor speciale abonnees en die onregelmatig of wekelijks werden uitgegeven. In de 20e eeuw zijn het periodieke rapporten over de activiteiten van een bedrijf of organisatie.
Categorie: Informatievormen > seriepublicaties.
nieuwjaarskaarten
Wenskaarten die rond een jaarwisseling worden verstuurd om iemand een voorspoedig nieuwjaar te wensen.
Categorie: Informatievormen > wenskaarten.
Nieuwe Zakelijkheid
Verwijst naar de satirische stroming die zich in de vroege jaren 20 van de 20ste eeuw in de Duitse schilderkunst ontwikkelde en die verdween met de opkomst van het nationaal-socialisme in de jaren 30. De stroming was een reactie op het geweld van de Eerste Wereldoorlog, en de stijl kenmerkt zich door de afwijzing van het expressionisme en de nadruk die werd gelegd op de nauwgezette bestudering van voorwerpen. Voorts door de sociale kritiek, de kille, statische figuren en de soms naïeve stijlen.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Duitse kunststijlen -stromingen.
nieuwe steden
Nieuwe, hoofdzakelijk zelfvoorzienende nederzettingen, gebouwd in een eerder onontwikkeld gebied met voorzieningen op het gebied van wonen, commercie, industrie, onderwijs, recreatie en overheid
Categorie: Nederzettingen en landschappen > nederzettingen naar planologische concept.
Nieuwe Rijk
Verwijst naar de laatste van drie grote tijdperken in de Egyptische beschaving, van circa 1540 tot 1075 v. Chr. Het tijdperk loopt van de Achttiende tot de Twintigste Dynastie. De periode kenmerkt zich door een bloeiende kunst, onder andere zichtbaar in de introductie van kolossale standbeelden, hernieuwde belangstelling voor de schilderkunst, een hoge mate van vakmanschap in zowel de koninklijke als de particuliere beeldhouwkunst, en sierlijke decoratieve en luxueuze kunstuitingen. De belangrijkste architectuur omvatte onder andere kapellen, in de rotsen uitgehakte tomben en monumentale stenen tempels voor het aanbidden van de goden, die een bevestiging vormen van de groeiende macht van het priesterdom. Een korte revolutionaire periode, met name in de representatieve kunst, deed zich voor tijdens de heerschappij van Achnaton in Amarna, toen vele bestaande kloosters werden omgevormd en meer vrijheid van meningsuiting was toegestaan.
Categorie: Stijlen en Perioden > Egyptische perioden.
nieuwbouwprojecten
Wordt gebruikt voor commerciëel ontwikkelde onroerend-goedgebieden die meestal bestaan uit één- tot vier-kamer woningen.
Categorie: Gebouwde complexen en gebieden > huisvestingscomplexen naar ontwikkelingstraject.
nieuw-Babylonisch
Verwijst naar de periode die grofweg ligt tussen de val van het Assyrische rijk in 612 v. Chr. en de opkomst van het Achaemenidische rijk in 539 v. Chr., en waarin Mesopotamië werd geregeerd door een nieuwe dynastie die in 627 v. Chr. in Babylon werd gesticht door Nabopolassar. De stijl kenmerkt zich door een heropleving van de Babylonische tradities.
Categorie: Stijlen en Perioden > Mesopotamische perioden.
Nieuw realistisch
Te gebruiken met betrekking tot kunst uit de jaren zestig die realistisch is in de zin dat er wordt gewerkt met allerlei alledaagse materialen en dat er handelingen of gebeurtenissen worden opgevoerd.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.
nietpistolen
Door een veer aangedreven pistool dat wordt gebruikt voor het nieten.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > bevestigings-en versteluitrusting.
nietjes
U-vormige metalen voorwerpen met puntige uiteinden, die worden gebruikt om losse artikelen aan elkaar te bevestigen.
Categorie: Onderdelen > bevestigingsmiddelen.
nietmachines
Kleine, meestal handbediende apparaten voor het inbrengen van nietjes die twee of meer materialen aan elkaar hechten.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > bevestigings-en versteluitrusting.
nieten (boekbinden)
Methode die wordt gebruikt om pamfletten met maar één katern te binden door hechtnietjes door de enkelvoudige vouw te jagen.
Categorie: Procédés en Technieken > boekbindprocédés en -technieken: stikken.
niet-zichtbare deuren
Deuren die zijn verzonken in en op dezelfde manier zijn behandeld als de omringende muur, zodat ze verborgen zijn en geen zichtbaar beslag hebben.
Categorie: Onderdelen > deuren naar vorm.
niet-gerealiseerde projecten
Te gebruiken voor de geplande architectonische werken die nooit daadwerkelijk zijn uitgevoerd. Gebruik `onuitgevoerde plannen` voor niet-architectonische werken.
Categorie: Abstracte Begrippen > projecten.
niet-geleidend
Materiaal dat als elektrische isolator dient of waarin een elektrisch veld kan worden behouden zonder dat er veel energie verloren gaat.
Categorie: Materialen > materialen naar eigenschap.
niet-geleidende eigenschappen
Eigenschappen die verband houden met of lijken op die van diëlektrica.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > elektrische eigenschappen.
niet-dragende muren
Muren die geen verticale belasting dragen, behalve hun eigen gewicht.
Categorie: Onderdelen > muren naar functie.
niet in register
Te gebruiken wanneer, bij het drukken, de afzonderlijke platen of blokken niet allemaal goed op elkaar liggen.
Categorie: Toestanden en Invloeden > toestanden en invloeden: drukken.
niet gehechte voegen
Slecht gebonden lijmvoegen die het resultaat zijn van te weinig lijm.
Categorie: Onderdelen > enkelvoudige verbindingen.
niervormige tafels
Wordt gebruikt voor niervormige tafels die meestal als schrijf- of toilettafel dienen. Ze werden eerst in Frankrijk gemaakt tijdens de periode van Louis XV, later zijn ze in Engeland en Amerika geïntroduceerd.
Categorie: Interieurinrichting > tafels naar vorm.
niervormig
Gevormd als een lange ovaal, met een inham aan één kant.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > vorm.
nieren
Orgaan dat door vorming van urine schadelijke stoffen uit het bloed verwijdert, wordt van bepaalde dieren gegeten als lekkernij.
Categorie: Materialen > vlees.
nielli (metalen plaatjes)
Kleine metalen plaatjes met een gegraveerd ontwerp dat wordt gevuld met zwart inlegsel; kwamen veel voor in de 15e en 16e eeuw in Italië.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldmateriaal naar medium of techniek.