TenneT - Begrippenlijst elektriciteit

Categorie: Aardrijkskunde
Datum & Land: 04/05/2007, NL offline
Woorden: 293

geografische netgegevens
Gegevens met betrekking tot het aantal aansluitingen op andere netten alsmede met betrekking tot de gebiedsomschrijving.

gemeten verbruik (GV)
Het saldo van de energie-uitwisseling gemeten op netaansluitingen, niet zijnde netkoppelingen, conform 3.1.1 sub b of c van de Meetcode.

gecontracteerd transportvermogen
Het vermogen dat een aangeslotene redelijkerwijs verwacht maximaal op enig moment in het jaar nodig te hebben op zijn aansluiting.

gebiedsomschrijving
Beschrijving van het gebied, waarbinnen de Netbeheerder Elektriciteit dan wel de Netbeheerder Gas het transport van elektriciteit onderscheidenlijk gas verzorgt, op basis van de vastgestelde geografische (gemeente)grenzen per 31 december 1998 (tenzij anders vermeld).

gebiedsgrens
De door de Raad van Bestuur van de Mededingingsautoriteit vastgestelde geografische grens tussen netten van één of meer netbeheerders.

gigawattuur
Een energieverbruik van 1.000.000.000 watt vermogen gedurende één uur.

glasvezelnet
Een netwerk van glasvezels voor informatieoverdracht.

glasvezelcapaciteit
De informatieoverdrachtscapaciteit (hoeveelheid en snelheid) van een glasvezel.

grootverbruiker elektriciteit
Afnemer met een aansluiting groter dan 3*80 Ampère.

grootschalige storing
De uitval van verscheidene elementen in het elektriciteitsvoorzieningsysteem of productie-eenheden waardoor in een groot gebied dan wel bij een groot aantal aangeslotenen de transportdienst onderbroken wordt.

groenverklaring
Een verklaring conform de bijlage bij de Regeling groencertificaten.

groenproducent
Een aangeslotene die duurzame elektriciteit opwekt en die bij de netbeheerder een verzoek heeft ingediend zoals bedoeld in lid 1 van artikel 2 van de Regeling groencertificaten.

groene energie
Groene energie is elektriciteit die is opgewekt met behulp van duurzame energiebronnen. Het wordt ook wel duurzame stroom, natuurstroom of ecostroom genoemd. Duurzaam betekent dat de energiebron onuitputtelijk is, dat de energie schoon en betrouwbaar is en dat er bij winning en omzetting nauwelijks schadelijke effecten voor het klimaat zijn.

groencertificaten
Om te bewijzen dat groene energie ook echt 'groen' is, heeft de overheid een certificatensysteem in het leven geroepen als controlemechanisme. Dit systeem hield in dat een producent die voldeed aan de eisen die werden gesteld aan het opwekken van duurzame elektriciteit een zogenaamde groenverklaring ontving. Zo'n producent ontving dan groencertificaten voor alle vormen van elektriciteit die milieuvriendelijk werd opgewekt. Door onafhankelijke instanties controleerden of de productiemiddelen aan de eisen voldeden en hoeveel milieuvriendelijk opgewekte elektriciteit op het net werd gezet. Een certificatenbank hield bij wie hoeveel certificaten had. Deze organisatie was de dochterorganisatie van TenneT, CertiQ B.V. Per 1 januari 2004 is deze systematiek vervangen door zogenaamde 'Garanties van Oorsprong'.

grijze energie
Grijze energie is alle elektriciteit die met behulp van fossiele brandstoffen zoals bijvoorbeeld gas en kolen wordt opgewekt. Bij het opwekken van elektriciteit met behulp van fossiele brandstoffen komen gassen vrij die schadelijk zijn voor het milieu.

handelaar
Een organisatorische eenheid die zich bezighoudt met het sluiten van overeenkomsten betreffende de koop en verkoop van elektriciteit.

herstelplan
De beschrijving van de wijze waarop en de middelen waarmee het Nederlandse elektriciteitsvoorzieningsysteem na onderbreking kan worden hersteld.

HGRT
La Societé Holding des Gestionnaires de Réseau de Transport d'Electricité: Holdingmaatschappij van RTE Net (TSO Duitsland), Elia (TSO België) en TenneT om deel te nemen in de Franse elektriciteitsbeurs PowerNext.

hoogspanningsnet
Een elektriciteitsnet met een spanning groter of gelijk aan 100.000 volt (100 kV).

hoogspanning
Een spanningsniveau hoger dan 1.000 Volt.

hoofdtransportnet
Hoofdtransportnet (TenneT) met spanningen van 380.000 Volt en 220.000 Volt (380-220 kV).

installatie
Het samenstel van elektrisch materieel en leidingen van een aangeslotene, te rekenen na het overdrachtspunt van de aansluiting. MvT Elektriciteitswet: Voor zover het een producent van elektriciteit betreft, wordt hieronder verstaan de elektriciteitscentrale als geheel; voor zover het een afnemer van elektriciteit betreft, wordt hieronder verstaan alles wat - doorgaans achter de elektriciteitsmeter - in de woning of vestiging elektriciteit verbruikt. Tot de installatie kan ook behoren de verbinding tussen een vestiging van een aangeslotene en het punt waarop de aangeslotene is voorzien van een aansluiting op het net.

inkoop transport van derden
Het door een netbeheerder betaalde bedrag voor het uitvoeren van transport via een net van een naastgelegen of hoger gelegen netbeheerder.

infrastructuur
Stelsel van energiedistributiesystemen, gevormd door elektriciteit-, gas- of warmtenetten.

infrastructurele bedrijfsmiddelen
Alle onderdelen van het elektriciteitsnet zoals bovengrondse lijnen, ondergrondse kabels en transformator- en verdeelstations.

industriële eindgebruikers
Grootverbruikers van elektriciteit uit de industriesector.

in-switch
Een verhuizing waarbij een (rechts)persoon een onroerende zaak betrekt en de beschikkingsbevoegdheid over de aansluiting op zich neemt.

invoeding
Door een elektriciteitscentrale op het elektriciteitsnet ingebracht elektrisch vermogen.

jaarlijkse uitvalduur elektriciteit
Het aantal minuten dat een gemiddelde afnemer met een aansluiting geen stroom heeft, gemeten in het aantal minuten per afnemer per jaar op de te onderscheiden spanningsniveaus.

joule
Eenheid (notatie) voor energie. Sinds 1978 vervangt de Joule de daarvoor gebruikte eenheid kilocalorie.

kernenergie
Begrip omvattende de energieopwekking op basis van kernsplijting (het splitsen van atomen) en kernfusie (het samenvoegen van atomen), de processen waarbij energie vrijkomt.

kilowatt (kW)
Eén kilowatt is 1.000 watt. De eenheid 'watt' staat voor vermogen en een kilowatt wil zeggen: een vermogen van 1.000 watt.

kilowattuur (kWh)
Een energieverbruik van 1.000 watt vermogen gedurende één uur. Het is een maatstaf voor energie-inhoud. Een elektrische kachel met een maximaal vermogen van 2 kilowatt verbruikt per uur 2 kilowattuur (kWh) als hij maximaal aanstaat.

klimaatcorrectiefactor (KCF)
Een klimaatafhankelijke vermenigvuldigingsfactor die per profielcategorie kan verschillen teneinde de verschillende profielen te corrigeren voor klimaatsinvloeden. Vooralsnog wordt de klimaatcorrectiefactor gelijk gesteld aan 1.

kleinverbruiker elektriciteit
Afnemer met een aansluiting tot en met 3*80A.

knip
Het punt waarop het net van de netbeheerder is verbroken om een fysieke verbinding van de installatie van de afnemer met dat net tot stand te brengen.

Kritische Kortsluit Tijd (KKT)
De maximale tijd dat, vanuit een vollast situatie van de generator, een kortsluiting onder bepaalde omstandigheden mag blijven bestaan zonder dat de synchrone generator, nadat een fout is afgeschakeld, asynchroon raakt.

kvarh tarief
Het door een afnemer te betalen bedrag voor het blindverbruik.

kW gecontracteerd
Het vermogen dat een afnemer redelijkerwijs verwacht maximaal op enig moment nodig te hebben op zijn aansluiting. Iedere verbruiker met een aansluiting groter dan 3*80 A is verplicht om aan de netbeheerder een waarde voor het gecontracteerde transportvermogen op te geven.

kWmax
De werkelijk voorgekomen maximale belasting van het net door een aangeslotene op een netaansluiting, die bij een meetperiode van 15 minuten of minder wordt bepaald op basis van de waarde van het klokkwartier en die bij een andere meetperiode wordt bepaald op basis van de hoogste waarde per meetperiode.

landelijk hoogspanningsnet
De netten die bestemd zijn voor transport van elektriciteit op een spanningsniveau van 220 kV of hoger en die als zodanig worden bedreven, alsmede de landsgrensoverschrijdende netten op een spanningsniveau van 500 V of hoger.

laaguren
Uren van de dag waarvoor het laagtarief geldt.

laagtarief
Het tarief, uitgedrukt in ct-kWh, voor het gebruik van het net gedurende vooraf door de regionale netbeheerder bepaalde uren tijdens welke gemiddeld een lagere belasting van het net voorkomt.

laagspanning
Een spanningsniveau van 1.000 V en lager.

LBC
Zie Landelijk Bedrijfsvoeringscentrum.

leveringszekerheid
De ongestoorde levering aan consumenten en bedrijven van energie.

leveringstarief
De tussen marktpartijen overeengekomen prijs voor levering van elektrische energie.

leveringsinstructie
Een bestelling van een hoeveelheid elektrische energie bij een handelspartij.

leverancier
Een organisatorische eenheid die zich bezighoudt met het leveren van elektriciteit.

magnetische velden
Een magnetisch veld ontstaat wanneer er een elektrische stroom loopt. Met andere woorden: overal waar elektriciteitsleidingen zijn, zijn elektrische velden. Pas als er door deze leidingen ook stroom loopt, ontstaat er een magnetisch veld. De magnetische veldsterkte wordt uitgedrukt in microTesla, een miljoenste deel van de Tesla. Meer informatie vindt u in de brochure over dit onderwerp.

megawattuur
Energieverbruik van 1.000.000 watt vermogen gedurende één uur.

megawatt
1.000.000 watt of 1000 kilowatt. Eén watt is de eenheid van elektrisch vermogen.

meetverantwoordelijkheid
De verantwoordelijkheid van de aangeslotene voor het aanwezig zijn op de netaansluiting van een op grond van hoofdstuk 2 van de Meetcode Elektriciteit vereiste meetinrichting, meetinrichtingen in het kader van de eigen opwekking en meetinrichtingen in het kader van de Wet Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie, alsmede voor het correct en tijdig (doen) vaststellen en (doen) doorgeven van de in artikel 1.1.1 van de Meetcode Elektriciteit bedoelde meetgegevens op grond van hoofdstuk 3 van de Meetcode Elektriciteit.

meetinrichting
Een inrichting die alle componenten, software en dergelijke omvat, die nodig zijn voor het registreren van de uitgewisselde elektrische energie en eventueel blindenergie.
primaire gedeelte van de meetinrichting: De eventueel aanwezige spannings- en stroommeettransformatoren met inbegrip van de aansluitklemmen waarop het secundaire deel van de meetinrichting is aangesloten.
secundair gedeelte van de meetinrichting: Het deel van de meetinrichting vanaf de aansluitklemmen van de secundaire wikkelingen van de meetransformatoren tot en met de kWh-meters en de kvarh-meters en de dagelijks op afstand uitleesbare meetinrichting.

meetdienst
Het verrichten van de werkzaamheden voor comptabele metingen van elektriciteitsverbruik door een netbeheerder of een gecertificeerde en toegelaten derde.

MeetCode
De tussen netbeheerders en aangeslotenen overeengekomen gedragswijze ten aanzien van het meten van gegevens betreffende het transport van elektriciteit en de uitwisseling van meetgegevens.

meetbedrijf
Het beheren van meetinrichtingen en de datacollectie wordt uitgevoerd door een toegelaten gecertificeerd meetbedrijf. De aangeslotene is vrij in de keuze van het meetbedrijf. Netbeheerders kunnen zelf ook optreden als toegelaten meetbedrijf, mits ze voldoen aan de in de Meetcode genoemde eisen en zijn toegelaten door de Commissie van Toelating en Toezicht.

minimum systeemprijs van de APX
De door de APX vastgestelde en als zodanig bekend gemaakte minimale prijs die door de APX als valide bieding wordt geaccepteerd.

MIG
Message Implementation Guide (MIG) is een internationale standaard van elektronische informatie-uitwisseling welke programmaverantwoordelijken ondersteunt bij het elektronische berichtenverkeer.

nachttarief
De tariefcategorie, zoals bedoeld in 3.7.14 van de Tarievencode, waarbij de meetinrichting onderscheidbaar het verbruik op een netaansluiting in de laaguren en in de normaaluren registreert en de aangeslotene dienovereenkomstig wordt afgerekend en waarbij het schakelmoment van normaaluren naar laaguren omstreeks 23.00 uur valt en van laaguren naar normaaluren omstreeks 07.00 uur valt.

netverliezen
Saldo van energie ingevoed op en energie afgenomen van een bepaald net gedurende een bepaalde tijd.

netvlak
Een deel van het net waarvoor geldt dat de verbruikers aangesloten op dit deel van het net eenzelfde tarief in rekening krijgen.

NetCode
De tussen netbeheerders en aangeslotenen overeengekomen gedragswijze ten aanzien van het in werking hebben van de netten, het voorzien van een aansluiting op het net en het uitvoeren van het transport van elektriciteit over het net.

netbeheerder
Een netbeheerder is een vennootschap die op grond van de Wet (artikel 10, 13 of 14) is aangewezen voor het beheer van één of meerdere netten. De netbeheerder is de partij die er in de regio voor zorgt dat het netwerk naar behoren functioneert, dat klanten worden aangesloten en dat storingen worden verholpen. De netbeheerder is verantwoordelijk voor het elektriciteits- en gasnetwerk.

netaansluiting
Elke verbinding of elk samenstel verbindingen van een aansluiting, waarbij de elektrische installatie achter deze verbinding of samenstel verbindingen gescheiden is en blijft van andere elektrische installaties en wordt geïdentificeerd door een eigen EAN-code.

net
Zie 'elektriciteitsnet'.

Niet-normale toestand
TenneT kan een 'niet-normale toestand' afroepen van het net en-of van het systeem. Bij een niet-normale toestand van het net is er sprake van een ernstig transportprobleem als gevolg van een overbelasting of spanningsprobleem in het net. Daardoor komt de energievoorziening in gevaar en dreigt een storing. Bij een niet-normale toestand van het systeem is er sprake van een aanzienlijke landelijke onbalans waardoor de energievoorziening in gevaar is en er een storing dreigt. Als de niet-normale toestand door TenneT of een regionale netbeheerder (geldt alleen voor net) is afgeroepen, krijgen zij extra bevoegdheden zoals het laten starten en opregelen van productie-eenheden met een nominaal vermogen > 5 MW. Bij zeer ernstige problemen kan gedwongen afschakelen van een deel van de belasting noodzakelijk zijn om een grootschalige storing te voorkomen.

NLink
Een 100% dochter van TenneT opgericht voor ontwikkelen, bouwen, verhuren en exploiteren van interconnectorkabels. Dit kan ook door deelneming in een andere onderneming. Op dit moment heeft NLink een deelname van 50% in BritNed, een joint venture tussen NLink en National Grid uit Groot-Brittannië.

NMa
NMa staat voor Nederlandse Mededingingsautoriteit, de instantie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de Mededingingswet. In de Elektriciteitswet zijn regels en procedures opgesteld waarbinnen de elektriciteitsmarkt moet gaan functioneren. Om te zorgen voor een correcte werking en toepassing van deze regels wordt namens de overheid toezicht uitgeoefend door de Directie Toezicht Energie (DTe), onderdeel van de NMa. Als marktpartijen met elkaar een geschil krijgen, kunnen ze daarvoor bij de NMa om beslechting vragen. Zie voor meer informatie de website van de NMa.

Notificatierichtlijn
Richtlijn nr. 98-34-EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (PbEG L 204).

NorNed
Het project NorNed behelst de aanleg van een hoogspanningskabel tussen Noorwegen en Nederland, bestemd voor de im- en export van elektriciteit. Zie voor meer informatie de pagina over project NorNed.

normaaluren
Uren van de dag waarvoor het normaaltarief geldt.

normale bedrijfstoestand
Toestand van het net waarbij alle transporten op de aansluitingen volgens de transportprognoses kunnen plaatsvinden.

normaaltarief
Het tarief, uitgedrukt in ct-kWh, voor het gebruik van het net gedurende vooraf door de regionale netbeheerder bepaalde uren tijdens welke gemiddeld een hogere belasting van het net voorkomt.

noodvermogen
Door TenneT gecontracteerd reservevermogen bij elektriciteitsproducenten, dat binnen 15 minuten ter beschikking dient te zijn.

noodstroomvoorziening
Een noodstroomvoorziening (-installatie) zorgt ervoor dat in geval van netuitval de stroomtoevoer gegarandeerd blijft. Er dient dan wel voldoende vermogen te zijn opgesteld om in de resulterende functie te voorzien. Voorbeelden van noodstroomvoorzieningen zijn: aggregaten en accu's.

nominaal meetvermogen
Het schijnbaar vermogen, te berekenen uit de nominale primaire spanning van de spanningstransformatoren en de nominale primaire stroom van de stroomtransformatoren.

ongevoeligheid primaire regeling
Minimale frequentieverandering waarop de -op individuele productiemiddelen aangebrachte- primaire regeling nog reageert. De ongevoeligheid wordt bepaald door de fysische eigenschappen van het regelsysteem.

onderhoudsprogramma
Het geheel van het geplande onderhoud van onderdelen van het elektriciteitsnet.

onderhoudsinterval
Periode die ligt tussen onderhoudsbeurten van onderdelen van het elektriciteitsnet.

onderbrekingsfrequentie
Het totaal aantal door een onderbreking getroffen afnemers, gedeeld door het totaal aantal afnemers per jaar * 100%.

onbalansverrekening
Het afrekenen van de onbalans van marktpartijen tegen de onbalansprijs.

onbalanssystematiek
De door TenneT beheerde systematiek voor het handhaven van de nationale systeembalans van de elektriciteitsvoorziening en voor het verrekenen van onbalanskosten.

onbalansprijzen
Op de dag van uitvoering van de Energieprogramma’s controleert TenneT continu de mate van onbalans en stuurt deze bij. Als de afwijkingen van de balans controleerbaar zijn, dan beperken de diensten van TenneT zich tot verminderen van de onbalans tegen minimale kosten binnen de onbalansprijssystematiek.

onbalans buitenland
Het verschil tussen het import-export energieprogramma van het Nederlandse elektriciteitsvoorzieningssysteem met het buitenland en de feitelijk gerealiseerde import-export gedurende een bepaalde tijdsperiode.

onbalans
Het verschil tussen het energieprogramma en de gerealiseerde som van invoeding-afname op alle netaansluitpunten-verzamelpunten van een programmaverantwoordelijke, gedurende een bepaalde tijdsperiode.

onwillekeurige uitwisseling
De afwijking in de uitwisseling van elektrische energie met het buitenland ten opzichte van de vastgelegde internationale uitwisselingsprogramma’s.

opregelen
Het laten opregelen van vermogen door een productie-eenheid van een elektriciteitscentrale door een marktpartij.

opgesteld vermogen
Het maximale vermogen (van een productie-eenheid) dat onder nominale condities benut kan worden voor het leveren van elektrische energie. Het opgesteld vermogen geeft dus de 'name plate capacity' weer van de productie-eenheid en is zodoende een statisch getal. (Zie ook besluit DTe 101594).

operationele taken
Alle activiteiten van de netbeheerders met betrekking tot de dagelijkse bedrijfsvoering van het Nederlandse elektriciteitsvoorzieningsysteem met een tijdsdomein van twee weken voor realisatie tot en met realisatie.

Overgangswet 01-2000
Wetgeving die onder andere regelt de consequenties van het opheffen van de OVS en het aandeelhoudersschap van TenneT.

overdrachtspunt
Het tussen de netbeheerders onderling of de netbeheerder en de aangeslotene overeengekomen fysieke punt waar respectievelijk een scheiding tussen de aansluiting van twee netten onderling of tussen de aansluiting van een net en de installatie van de aangeslotene kan worden gerealiseerd.

OVS
De Overeenkomst Van Samenwerking tussen de vier Nederlandse elektriciteitsproductiebedrijven en hun samenwerkingsverband Sep. Deze overeenkomst is per 1 januari 2001 opgeheven.

particulier net
Een net waarvoor op grond van artikel 15 van de Wet geen netbeheerder hoeft te worden aangewezen.

position paper
Gepubliceerd document waarmee TenneT haar visie op bepaalde vraagstukken geeft. Alle position papers staan op een overzichtspagina vermeld.

PowerNext
De Franse elektriciteitsbeurs. Sinds 29 oktober 2001 participeren TenneT en Elia via de holdingmaatschappij HGRT in PowerNext.

programmaverantwoordelijkheid
De verantwoordelijkheid van afnemers, niet zijnde beschermde afnemers en vergunninghouders, om energieprogramma’s met betrekking tot de productie, het transport en het verbruik van elektriciteit op te stellen of te doen opstellen ten behoeve van de netbeheerders en zich met inachtneming van de voorwaarden, bedoeld in artikel 26 van de Elektriciteitswet, te gedragen overeenkomstig die energieprogramma’s.

Programma Tijds Eenheid
Tijdseenheid van de E-programma’s, momenteel 15 minuten.

profielcategorie (PC)
Eén van de categorieën volgens paragraaf 2 van bijlage 15 van de Meetcode, waarbij netaansluitingen gecategoriseerd worden op basis van objectief vast te stellen kenmerken, zoals tariefcategorie, aansluitwaarde, gecontracteerd transportvermogen en bedrijfstijd en waarbij voor elk van deze categorieën een eigen, voor de desbetreffende categorie kenmerkende reeks profielfracties wordt vastgesteld.

productiemiddel
Een (deel van een) installatie bestemd voor het opwekken van elektriciteit, bestaande uit één of meer productie-eenheden.