De sociologische structuur onzer taal - De handelstaal (1914)

Categorie: Handel en distributie > Handelstaal (1914)
Datum & Land: 22/12/2007, NL
Woorden: 3484

Politiek
[Soldatentaal, 1914] 'n politiek: een burger.

Positie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): 't belang uitgedrukt in 't aantal aandeelen, dat men ge- of verkocht heeft (per rescontre).

Poetskurk
[Soldatentaal, 1914] klein ineengedrongen ventje.

Poste restante
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): op brieven; wordt van het postkantoor afgehaald.

Pook
[Soldatentaal, 1914] scheldnaam voor een adjudant-onderofficier (niet algemeen).

Pot
Uit `De lagere vaktalen: De molenaarstaal` 1914 klein rond putteken in de pan, daar de pin van het onderijzer in ronddraait.

Potaarden ballen
Uit `De lagere vaktalen: De vogelvangerstaal` 1914 zijn ballen waarmee men bij middel van de blaaspijp of ballepijp naar de vogels schiet.

Pots
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 (boord, vuil goed) slecht goed, van weinig waarde, jdd. Putz, voor vuil uit den neus. Vgl. die Nase putzen.

Poupen, papen
Uit `De lagere vaktalen: De molenaarstaal` 1914 de staken die rondom den molendam in den grond steken om de loopketen aan vast te leggen bij het keeren van den molen.

Prangbalk
Uit `De lagere vaktalen: De molenaarstaal` 1914 't hout dat de prang doet werken, openen en sluiten.

Précair
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): onzeker, zorgelijk.

Pree
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 arbeidsloon, ontstaan uit fr. prix, lat. pretium of premie?

Préjudice
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): nadeel, schade.

Pretensie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): prétention, aanmatiging; recht; schuldvordering.

Prijs
Uit `De lagere vaktalen: De taal der hopkweekers` 1914 de prijs van de hop. Als men zegt: ‘de hop geldt 150 fr.’ dan is dat voor 50 kilo droge hop.

Prijshoudend
echt Nederlandsche handelswoorden (1914):b.v. Partijen prijshoudend.

Prik
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 bundel van 4 bossen tabak.

Prikkel
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 weegtoestel bij 't prikkelen.

Prikkelen
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 tabak uit vaten netto wegen.

Prima
Nederlandsche handelswoorden uit het Italiaans (1914): eerste, beste, fijnste. Origineele, eerste wissel.

Prima
Uit `De lagere vaktalen: De taal der hopkweekers` 1914 eerste klas hop. De kenteekenen zijn 1) belleken één, 2) groene kleur 3) goed gedroogd.

Prima vista
Nederlandsche handelswoorden uit het Italiaans (1914): (op een wissel) op zicht betalen.

Primage
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): premiegeld van den kapitein in de vracht.

Prime
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): premie.

Primo
Nederlandsche handelswoorden uit het Italiaans (1914): eerste van de maand.

Probeeren
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 een ruitje probeeren: een ruitje, dat een slijper zelf niet aan den gang kan krijgen, door zijn buurman aan de werkbank laten beproeven.

Proefgesprekken
Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 proefgesprekken houden.

Proefstoomen (probeeren)
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 de werkgever laat hen, die zich aanmelden, soms een poos op een stuk werken, om te zien hoeveel hij betalen kan aan garantieloon of vast geld.

Pruimtabak met kokardes
[Soldatentaal, 1914] andijvie met kroten.

Prolongatie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): overeenkomst, waarbij iemand aan een ander voor een maand geld leent op effecten als onderpand, wier waarde minstens 10% hooger is dan het verschuldigde.

Promesse
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): orderbriefje, orderbiljet.

Prompt4
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): snel. In den handel vrouwelijk. substantief: ontvangtijd d.w.z. de tijd, die den kooper wordt toegestaan voor de ontvangst der goederen.

Pronksteen (fantasiesteen)
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 fancy-model, ieder model, dat afwijkt van 't gewone brillant-, kap- of roosmodel.

Provenu4
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): opbrengst.

Proxy
Nederlandsche handelswoorden uit het Engels (1914): volmacht, procuratie.

Pruimtabak
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 om te pruimen.

Prutsen
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 slecht werken. Afleiding van prutten, verscherping van brodden, broddelen.

Publiek telefoonstation
Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 in post- en telegraafkantoren is bijna steeds een publiek telefoonstation gevestigd. Van uit een publiek telefoonstation spreken. Een publiek telefoonstation aangesloten aan een locaal net.

Puien, puiten
Uit `De lagere vaktalen: De molenaarstaal` 1914 houten haakskes in den vorm van nen zittenden puit of kikvorsch die aan 't einde vast zijn en waar men de letsen in legt.

Puimen
Uit `De lagere vaktalen: Taal der Loodgieters, zinkbewerkers en gasfitters` 1914 glad slijpen met puimsteen.

Puin
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 zeer slechte grondstof.

Puist
[Soldatentaal, 1914] menage- of kommiesbrood.

Puppen
[Soldatentaal, 1914] rooken.

Punt
[Soldatentaal, 1914] hetzelfde als pook.

Put
Nederlandsche handelswoorden uit het Engels (1914): baisse-optie.

Putten
Uit `De lagere vaktalen: Taal van kuipers, klompenmakers en kurkensnijders` 1914 de bewerking wordt verricht met de goezie.

Qualiteit
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 pit, smaak. 'n Sigaar bezit qualiteit, is qualiteit.

Qualiteitssigaar
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 pittige sigaar.

Quarantaine
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): veertigtal; ligtijd voor schepen, die uit een besmette haven komen.

Quarto
Nederlandsche handelswoorden uit het Italiaans (1914): formaat van een papier of van een boek; nl. een vel in vieren gevouwen, zoodat het acht bladzijden telt.

Ransel
[Soldatentaal, 1914] met gepakte ransel: met volle buik.

Raam
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 bak waarin de sigarenmakers hun werk afleveren (zonder voorschot).

Raapje
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 navet.

Raasmaandag, verloren maandag
Uit `De lagere vaktalen: Taal der Loodgieters, zinkbewerkers en gasfitters` 1914 koppermaandag.

Rabatten
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 't schuin bijschaven van een omheining, die bestaat uit planken, die met een sponning ineengevoegd zijn.

Rabauw, -lood
Uit `De lagere vaktalen: Taal der Loodgieters, zinkbewerkers en gasfitters` 1914 vensterlood (geschilderde ramen).

Rad
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 houten cirkel op den puntbodem, waarop 't metselwerk staat.

Rad
Uit `De lagere vaktalen: Taal der bouwbedrijven` 1914 houten kroon op den bodem van een put.

Rats
[Soldatentaal, 1914] samentrekking van ratatouille.

Rapport houden
[Soldatentaal, 1914] b.v. de chefs der korpsen houden rapport d.i. houden op een bepaald uur zitting om rapporten in te nemen, diensten te bevelen, straffen uit te deelen, enz.

Ransel
[Soldatentaal, 1914] zie pijn.

Ratsblik, ratsketel
[Soldatentaal, 1914] eetketel.

Ratsen
[Soldatentaal, 1914] stelen.

Rats
[Soldatentaal, 1914] algemeene naam voor stamp, verkort uit ratjetoe (fra. ratatouille).

Rats
[Soldatentaal, 1914] in de rats zitten; erg bang zijn cf. blz. 464.

Rame
Uit `De lagere vaktalen: De spinners-en weverstaal` 1914 zijstuk van het getouwe, gevormd van een dik, massief stuk eiken hout, 12 à 15 centimeters dik, rond de 2 meters lang en gemiddeld 60 à 70 centimeters breed of hoog.

Rammelaars
Uit `De lagere vaktalen: Taal der bouwbedrijven` 1914 gebarsten, gespleten steenen.

Rammelaars
Uit `De lagere vaktalen: De steenbakkerstaal` 1914 gebarsten steenen.

Rats
[Soldatentaal, 1914] in 't algemeen: gestampte kost, b.v. Wortelrats.

Ratjetoe
[Soldatentaal, 1914] hutspot, stamp.

Rats
[Soldatentaal, 1914] hutspot, stamp.

Rand
Uit `De lagere vaktalen: De leerlooiers-, zadelmakers- en schoenmakerstaal` 1914 een riem van leder die met den zoom van het overleêr vastgenaaid wordt aan de binnenzool en dan aan de lapzool.

Raopen
Uit `De lagere vaktalen: De taal der hopkweekers` 1914 bellen raopen: de bellen oprapen, die op den grond vallen als men de hop afdoet.

Rapeeren, raspen
Uit `De lagere vaktalen: De tabakbewerkerstaal` 1914 de karotten op een rasp verwerken tot snuif (rapé).

Raspel
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 (vijl) 't hgd. bekende woord door de Duitsche Joden overgebracht: vijl (zie aldaar).

Raster
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 een lat, riggel enz. van een rasterwerk.

Rat
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 onderkruiper. Uit 't Engelsch overgenomen.

Ratelaars
Uit `De lagere vaktalen: Taal der bouwbedrijven` 1914 steenen met stukjes wit op de kanten.

Ratelaars
Uit `De lagere vaktalen: De steenbakkerstaal` 1914 steenen met schaarden erin.

Raasdonders
[Soldatentaal, 1914] grauwe erwten.

Rattensprenkel
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 een lange smalle kist, aan weerszijden open, verdeeld in nesten, om ratten erin te laten nestelen en zoo te vangen.

Rattestaart
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 kattestaart.

Rauwblijver
Uit `De lagere vaktalen: Diamantbewerking` 1914 een steen die wegens de vele kruisnaden, niet geslepen kan worden.

Raveeling
Uit `De lagere vaktalen: Taal der bouwbedrijven` 1914 balken die een schoorsteen dragen.

Raveellinge
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 balkverbinding rondom dakvenster enz.

Ravegat
Uit `De lagere vaktalen: Timmermanstaal` 1914 klein venstertje in de houten naald van den toren.

Realisatie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): réalisation, verwezenlijking: het omzetten in klinkende munt.

Realiseeren4
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): réaliser, verwezenlijken; het omzetten in klinkende munt.

Réassurantie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): réassurance, herverzekering.

Recapitulatie
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): récapitulation, korte herhaling.

Recapituleeren
Nederlandsche handelswoorden uit het Frans (1914): récapituler, kort herhalen.

Receipt
Nederlandsche handelswoorden uit het Engels (1914): ontvangst, bewijs, kwitantie.

Receiver
Nederlandsche handelswoorden uit het Engels (1914): ontvanger, beheerder.

Receiver certificaten
Nederlandsche handelswoorden uit het Engels (1914): schuldbrieven door den beheerder eener maatschappij uitgegeven om met de opbrengst daarvan de hoogst noodige uitgaven te kunnen bestrijden.

Recht
Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 recht heffen. Extrarecht. Jaarlijksch recht.

Rechten
Uit `De lagere vaktalen: De steenbakkerstaal` 1914 de steenen -, de steenen, die plat op den grond liggen, op hun kant zetten.

Rechten
Uit `De lagere vaktalen: De taal der hopkweekers` 1914 staken rechten: de hopstaken weer overeind zetten als ze gevallen zijn.

Rechtstreeksch
Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 rechtstreeksche lijnen aanleggen. Rechtstreeksche verbinding. Een rechtstreeksche aansluiting aan een Rijkstelefoonstation.

Reclame
Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 een reclame in den gids plaatsen.

Recto
Nederlandsche handelswoorden uit het Italiaans (1914): op de rechter bladzijde.