WikiWijs lesmateriaal - Aardrijkskunde

Categorie: Aardrijkskunde
Datum & Land: 18/08/2022, NL
Woorden: 208

LDR
een weerstand die afhankelijk is van licht

Licht
de energiestralen die ons oog kan waarnemen

Lichtbreking
waardoor licht van richting verandert

Luchtmassa
een grote hoeveelheid lucht bij elkaar

Luchtsoort
een luchtmassa waarvan temperatuur en vochtigheid overal ongeveer gelijk zijn

Magnetische inductie
deze geeft de sterkte van een magnetisch veld aan

Manometer
een open U-buis waarmee je de druk van een gas meet

Massa
een hoeveelheid moleculen, een hoeveelheid stof

Maximum/minimumthermometer
een thermometer die de hoogste en de laagste temperatuur van een etmaal vastlegt

Magnetisch veld
de ruimte waarin een magneet werkzaam is

Magnetische beïnvloeding
het verschijnsel dat een voorwerp de magnetische eigenschappen van een ander voorwerp kan veranderen

Metaalbarometer
gasdrukmeter die de druk meet met behulp van een bijna luchtledig metalen doosje

Millisievert
(mSv) de eenheid voor een stralingsdosis

Millimeter
een 1/1000 meter

Millibar
(mbar) een 1 /1000 bar

Natuurlijke achtergrondstraling
de hoeveelheid straling die van nature op een bepaalde plaats aanwezig is

Neerslag
de hoeveelheid regen die valt. Dit hoeft niet alleen regen te zijn maar kan ook ijzel, hagel, mist, dauw of rijp zijn

Negatieve lading
deze wordt veroorzaakt door een overschot aan elektronen

Neutronen
neutrale deeltjes die zich in de kern van een atoom bevinden

Newton(N)
de eenheid van kracht. Deze wordt aangegeven met de letter N

Nuttige energie
bruikbare energie

Objectief
een moeilijk woord voor lens

Ohm
de Duitse geleerde (1787-1854) die het verband tussen spanningsverschil, stroomsterkte en weerstand ontdekte. De naam wordt gebruikt als eenheid van weerstand

Onderdruk
de druk die lager is dan de druk van de buitenlucht

Opwaartse kracht
(Fo) de omhoogstuwende kracht van water die op een voorwerp in water werkt

Opwarmen
het omhoog brengen van een stof in temperatuur

Overdruk
de druk die groter is dan de druk van de buitenlucht

Periodiek systeem van de elementen
de rangschikking van de elementen

Plutonium
een chemisch element dat gebruikt wordt als brandstof in een kerncentrale

Positief geladen
dit wordt veroorzaakt door de protonen in de kern van het atoom

Potentiële energie
hoogte-energie

Proef van Rutherford
genoemd naar de Britse geleerde (1871-1937) die aantoonde dat een atoom geen massief deeltje is

Protonen
de positieve deeltjes die zich in de kern van een atoom bevinden

Radioactieve straling
straling die vrijkomt bij kernsplitsing

Randaarde
een ander woord voor aardedraad

Radioactief
het veranderen van een instabiel atoom in een ander atoom. Tijdens het veranderen zendt het atoom straling uit

Radioactief afval
afval dat radioactief is (veelal van kerncentrales of ziekenhuizen)

Reëel beeld
een beeld dat opgevangen kan worden op een scherm

Regen
neerslag

Regenmeter
een apparaat dat de hoeveelheid regen meet

Rendement
nuttige opbrengst, uitgedrukt in procenten

Schaal van Beaufort
deze geeft de sterkte van de wind aan

Schaalverdeling
de indeling van een schaal

Sensor
een 'voeler' die een bepaalde grootheid (bijv. temperatuur, warmte of licht) omzet in een elektrische stroom

Sluiter
een mechanisme dat bepaalt hoelang fotopapier belicht wordt

Smelten
de overgang van vaste naar vloeibare fase

Smeltpunt
de temperatuur waarbij een vaste stof overgaat in de vloeibare fase

Smeltveiligheid
(een zekering of stop). Deze brandt door als er meer stroom door gaat dan op de zekering staat aangegeven

Smeltwarmte
de hoeveelheid warmte die nodig is om 1 kg of 1 g stof te laten smelten

Smog
een vorm van luchtverontreiniging

Soortelijke warmte
de warmte die nodig is om een kg (of g) van een bepaalde stof 1 graad celsius te laten stijgen. De soortelijke warmte geef je aan met de letter C

Soortelijke weerstand
de weerstand van een geleider met een lengte van 1 meter en een doorsnede van lmm²

Spaarlampen
energiezuinige lampen

Spanningsbron
deze levert energie aan elektrische apparaten. Een accu, batterij of stopcontact zijn voorbeelden van spanningsbronnen

Spectraalkleuren
het patroon dat gevormd wordt als (wit) licht gesplitst wordt in verschillende kleuren

Spiegelende terugkaatsing
het licht dat teruggekaatst wordt door een spiegel

Spiegelwet
de hoek van inval is de hoek van terugkaatsing

Stralingswarmte
de warmte die door de zon wordt uitgestraald

Stroming
een ander woord voor convectie, een vorm van warmtetransport die alleen kan optreden in vloeistoffen en gassen

Strontium
een radioactieve stof die terechtkomt in tanden en botten (kan bot- en bloedkanker veroorzaken)

Stuwingsregen
de neerslag die ontstaat in de bergen als lucht langs een berg omhoog wordt gestuwd

Stolpunt
de temperatuur waarbij een vloeistof overgaat in de vaste fase

Straling
door een voorwerp uitgezonden stralen. Dit kunnen bijv. warmtestralen zijn. Warmte kan op drie manieren vervoerd worden: door straling, door stroming en door geleiding

Stralingsmist
de mist die ontstaat door afkoeling van de grond

Statische elektriciteit
elektriciteit die ontstaat doordat elektronen zich verplaatsen door wrijving

Stijgbuis
een buis waarin een vloeistof omhoog kan gaan

Stijgingsregen
de neerslag die ontstaat in de tropen als warme lucht opstijgt

Stollingswarmte
de hoeveelheid warmte die vrijkomt bij het stollen van een vloeistof. Wedrukken de stollingswarmte uit in Joule per kilogram

Stabiel
evenwichtig, vaststaand

Temperatuur
een warmtegraad

Thermometer
een apparaat dat de temperatuur meet

Thermostaat
een apparaat waarmee je de temperatuur ongeveer op een bepaald niveau kunt houden. Zo'n apparaat zit bijv. op een centrale verwarming

Transistor
een elektrische schakelaar

Trillingstijd
(T) de tijdsduur van één trilling. Wordt aangegeven met de letter T

Ultraviolet licht
de lichtstraling die niet door ons oog wordt waargenomen. Te veel ultraviolette straling is schadelijk voor de huid (huidkanker)

Vanderwaalskrachten
een andere naam voor cohesie

Verbrandingswarmte
de warmte die vrijkomt bij verbranding van 1 kg of 1 m3 brandstof

Verdampen
de overgang van vloeibare naar gasvormige fase

Virtual reality
een beeld dat je ziet van iets dat er niet is

Virtueel beeld
een beeld dat je wel kunt zie, maar niet op een scherm kunt weergeven

Vloeistofthermometer
een thermometer gevuld met kwik of alcohol

Voeler
een apparaat dat een bepaalde grootheid (bijv. temperatuur, warmte of licht) omzet in een elektrische stroom

Volt
de eenheid van spanningsverschil

Volume
een hoeveelheidsmaat. Deze geeft aan hoeveel er in een bepaald voorwerp gaat

Vrije elektronen
elektronen die niet gebonden zijn aan een vast atoom

Warmtetransport
het verplaatsen van warmte van de ene naar de andere plaats

Waterkrachtcentrales
elektriciteitscentrales die gevoed worden door waterkracht

Waterverplaatsing
de ruimte die een voorwerp onder water inneemt

Warmte
een energiesoort

Warmtecapaciteit
de hoeveelheid warmte die nodig is om een voorwerp 1°C te verwarmen

Warmtefront
het tegengestelde van een koufront

Warmtegeleiding
een vorm van warmtetransport

Warmtemeter
een apparaat waarmee je kunt bepalen hoeveel energie nodig is om een stof 1°C te verwarmen

Weersverwachting
de voorspelling van het te verwachten weer

Wet van behoud van energie
deze geeft aan dat de totale energie voor en na een energieomzetting gelijk blijft

Wet van Ohm
deze geeft het verband weer tussen de spanning en de stroomsterkte

Weerstand
de hinder die elektronen ondervinden als ze zich door een stof verplaatsen

Windvaan
een apparaat waarmee de windrichting wordt bepaald

Wind
de luchtstroom in de dampkring

Windrichting
de richting waaruit de wind waait