IFV - Woordenboek Veiligheid

Categorie: Bouw en Constructie > Veiligheid
Datum & Land: 03/02/2023, Nederland
Woorden: 381

Aeronautical Information Package
Publicatie van de autoriteiten met informatie die belangrijk is voor de luchtvaart. Het bevat met name informatie over luchthavens, procdures, die vliegen veilig moet maken.

afhandelaar
Organisatie die grondafhandeling van vliegtuigen voor haar rekening neemt. Onder grondafhandeling vallen diensten die op een luchthaven aan luchtvaartmaatschappijen worden verleend, zoals het in- en uitstappen van passagiers, bagage, post, vracht, tanken, schoonmaken, cateren, ijs- en sneeuwvrij maken van het vliegtuig en het voorbereiden van de uitgaande vlucht. Met andere woorden: alle activiteiten rondom het vliegtuig na aankomst en voor vertrek, met uitzondering van technische inspecties.

afvoervoorziening
Rioleringssysteem voor het afvoeren van voornamelijk regenwater, eventueel verontreinigd met afvalstoffen van het verkeer. Daarnaast wordt rekening gehouden met het afvoeren van water afkomstig van lekkage van de constructie, bluswater, schoonmaakwater, door verkeer verloren vloeistoffen en bij calamiteiten vrijgekomen vloeistoffen.

affiliationlist
Lijst van deelnemers (ingeschakelde randapparaten) in een bepaalde gespreksgroep

airside
Dat gedeelte van het luchthavengebied dat gebruikt wordt voor het starten, landen, opstijgen, taxiën, slepen, parkeren en afhandelen van vliegtuigen.

Air Accidents Investigation Branch
Vergelijkbaar met de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid.

Airside Operations Manager
Eindverantwoordelijke voor primaire luchthavenprocessen aan airside op luchthaven Schiphol.

Algemene Maatregel van Bestuur
Uitvoeringsbesluit behorend bij een wet.

Algemene Maatregel van Bestuur Buisleidingen
Door het Ministerie van Infrastructuur wordt momenteel gewerkt aan de totstandkoming van nieuw extern veiligheidsbeleid voor buisleidingen. Het is de bedoeling dat dit beleid uiteindelijk verankerd wordt in een Algemene Maatregel van Bestuur.

alert-toon
Attentie-signaal bedoeld om de randapparaatgebruiker ergens op te attenderen. Er zijn drie alert tonen beschikbaar

alias
De ‘naam’ die aan een bepaald randapparaat wordt gegeven Dit wordt vastgesteld in de fleetmap en moet ingevoerd worden door de Iokaal beheerder. Het kan een functienummer (‘3112’) een daknummer(TAS 14) zijn.

Algemene Plaatselijke Verordening
Is van toepassing op voor het publiek toegankelijke, al dan niet afsluitbare stoepen, trappen, portieken, gangen en passages. Voor afsluitbare ruimten geldt de APV alleen gedurende de tijd dat zij niet zijn afgesloten. De mogelijkheid van afsluiting, bijvoorbeeld bij afsluitbare winkelpassages speelt op zich geen rol, het feitelijk voor het publiek toegankelijk zijn bepaalt of de APV van toepassing is.

Amsterdamse Leidraad Integrale Veiligheid ondergrondse tram- en metrosystemen
Lokale Leidraad Integrale Veiligheid ondergrondse tram- en metrosystemen. Voor de opzet en invulling van de Leidraad is gebruik gemaakt van de Beleidsnota Tunnelveiligheid, Deel A: Proceseisen, en geanticipeerd op de uitkomsten van deel B.

arbeidsomstandighedenwet
Een Nederlandse wet die regels bevat voor werkgevers en werknemers om de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werknemers en zelfstandig ondernemers te bevorderen. Doel is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het werk, te voorkomen.

arbeidsomstandighedenbesluit
Hierin staat o.a. genoemd dat een bedrijf of organisatie voorzieningen moet treffen voor het afhandelen van calamiteiten. Dit besluit is primair genomen ter bescherming van de werknemers; secundair ook ter bescherming van andere aanwezigen zoals publiek. Dit resulteert in het hebben van een geoefende bedrijfshulpverlening (BHV) en van een bedrijfsnoodplan (calamiteitenplan), waar een ontruimingsplan deel van uitmaakt.

As Low As Reasonably Achievable
Maatregelen waar met minimale extra investeringen op praktische wijze nog extra veiligheidswinst te boeken valt.

As Low As Reasonably Practicable
Van belang voor risico’s en kosten, deze dienen zo laag te zijn als redelijkerwijs praktisch haalbaar is.

automatische doormelding
Voorziening voor de automatische overdracht van een brandmelding van een brandbeveiligingsinstallatie naar de brandweeralarmcentrale.

Auxiliary Power Unit
Is een faciliteit aan boord van een vliegtuig die energie levert bij het opstarten van de motoren en, indien de motoren uit staan, voorziet in spanning voor diverse installaties aan boord van een vliegtuig.

Available Safe Egress Time
Beschikbare tijd na het ontstaan van een incident, waarbinnen de condities op de vluchtroutes voldoende veilig zijn voor ontvluchting.

Basisregistratie Personen
De Basisregistratie Personen (BRP) is een basisregistratie in ontwikkeling (programma Modernisering GBA). De BRP bevat persoonsgegevens over alle ingezetenen van Nederland en over personen die niet in Nederland wonen - of hier slechts kort verblijven - maar die een relatie hebben met de Nederlandse overheid, de 'niet-ingezeten'.

Basisregistratie
Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie.

basisvereisten
Een set van kwantitatieve en kwalitatieve normen voor de voorwaardenscheppende processen binnen de rampenbestrijding/crisisbeheersing, waaraan iedere veiligheidsregio onder operationele omstandigheden moet kunnen voldoen.

bedrijfsnoodplan
Inventarisatie en analyse van alle mogelijke bedreigingen, tijdens gebruik van een bouwwerk. Dit calamiteitenplan ofwel bedrijfsnoodplan moet bij calamiteiten een snelle ontruiming en redding waarborgen.

beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming
Beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming

Bestuurlijk Afstemmings Overleg
Binnen Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hier wordt het beleid bepaald over optreden bij infectieziekten.

beschikbaarheid
De maatstaf van toegankelijkheid van de C2000-infrastructuur voor de Gebruikers. De beschikbaarheid wordt weergegeven in een percentage dat is berekend volgens het door Opdrachtnemer gehanteerde enovereengekomen model.

beperkt kwetsbare objecten
Objecten waar relatief weinig personen aanwezig zijn, zoals bedrijfsloodsen. In het Besluit externe veiligheid inrichtingen wordt geen limitatieve opsomming van beperkt kwetsbare objecten gegeven.

bedrijfsproces
Een geordende reeks werkprocessen die binnen één organisatie wordt uitgevoerd met als doel om een (combinatie van) dienst(en) te leveren aan een burger, bedrijf of andere organisatie.

bedrijfsfunctie
Een bedrijfsfunctie is een gedragselement dat gedrag groepeert op basis van een bepaalde verzameling criteria (zoals vereiste bedrijfsmiddelen en/of competenties).

besluit brandveilig gebruik bouwwerken
Hierin zijn de gebruikseisen voor de brandveiligheid beschreven.

Bedrijfs Opvang Team
Een collegiaal team dat laagdrempelige en toegankelijke zorg biedt bij verwerking van incidenten.

bestrijdingscapaciteit
De capaciteit van de rampbestrijdingsorganisaties om een calamiteit te bestrijden.

beleid
Het schriftelijk kader waarin de te bereiken beleidsdoelen door Opdrachtgever in onderlinge samenhang met de daartoe te gebruiken middelen en handelwijze (inclusief eventueel tijdspad) zijn vastgesteld.

bedrijfshulpverlening
Interne organisatie van een bedrijf of instelling, belast met uitvoering van het ontruimingsplan.

beeldvorming
Het op basis van de beschikbare feiten opbouwen van een mentaal model van een incident en de ingezette capaciteiten. Beeldvorming is uiteindelijk gericht op een mentaal model, een beeld ‘tussen de oren’.

bevoegd gezag
De overheidsorganisatie die wettelijk bevoegd is bepaalde besluiten te nemen. In de regel is de gemeente of provincie het bevoegd gezag, maar een waterschap of ministerie kunnen ook het bevoegd gezag zijn. Deze verantwoordelijkheid kan bestaan uit het afgeven van vergunningen, maar ook uit handhaving en het vaststellen van een bestemmingsplan.

besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer
Besluit waarin staat voor welke verkeersmaatregelen een zogenaamd verkeersbesluit moet worden genomen.

besmetting
De aanwezigheid van een vector, infectueus of giftig agens of infectueuze of giftige stof op of in een gebouw, goed of vervoermiddel, waardoor een volksgezondheidsrisico kan ontstaan.

belastingscombinatie
Verzameling van belastingen die gelijktijdig op een bouwconstructie kunnen optreden.

bestrijdbaarheid
De mogelijkheden om een calamiteit te bestrijden.

besluitvorming
Het expliciteren van een bepaald, gemotiveerd besluit.

besluit algemene regels voor inrichtingen
Dit besluit omvat de algemene milieuregels voor bedrijven.

beheer
Het zorgdragen voor de C2000-infrastructuur doordat deze in bruikbare toestand wordt gehouden en waar nodig wordt aangepast, zodat deze zich met de tijd mee ontwikkelt; met als doel beschikbaarheid,continuïteit, service en support van de C2000-infrastructuur te kunnen garanderen.

beleidsplan
Een strategisch plan dat zich richt op essentiële keuzes ten aanzien van crisisbeheersing en rampenbestrijding.

bijzondere gebruiker
Een organisatie die naar het oordeel van de Minister van Justitie en Veiligheid uit oogpunt van openbare orde, veiligheid of hulpverlening onder reguliere omstandigheden en/of bij crises of rampen in contact moet kunnen treden met een of meer aangewezen gebruikers en daartoe gebruik maakt van de C2000-infrastructuur.

bluswatervoorziening
Een maatregel om bluswater beschikbaar te hebben of te krijgen.

bouwconstructie
Onderdeel van een bouwwerk dat bestemd is om belasting te dragen.

Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion
De ontploffing van een tot vloeistof verdicht gas, zoals een LPG-tank.

bouwbesluit
Koninklijk besluit in het kader van de Woningwet en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Het Bouwbesluit omvat technische voorschriften voor bouwwerken. Sinds 1 april 2012 is het Bouwbesluit 2012 van kracht, laatste wijziging 1 juli 2018.

brandkranen
Brandkranen zorgen voor de levering van water aan brandweerpompen of direct aan hierop aan te sluiten slangen. Ze kunnen zowel ondergronds als bovengronds zijn geplaatst.

Brandveilig Ontwerpen en Toetsen
Een praktijkgids met praktische uitleg van brandveiligheidsvoorschriften in het Bouwbesluit.

Brand Onderzoek Metro
Dit betreft een onderzoek, uitgevoerd door Peutz, Den Boer, 2006, naar de ontwikkeling van verschillende brandscenario’s voor bestaande representatieve ondergrondse metrostations.

brandvermogen
De hoeveelheid energie die per tijdseenheid vrijkomt bij een brand, uitgedrukt in kW of MW.

brandveiligheid
Brandveiligheid is het beschermen van bouwwerken en mensen voor het ontstaan en de gevolgen van brand.

brandslanghaspels
Een aansluiting op een watertoevoer, een slang en een straalpijp en zijn bedoeld voor het blussen c.q. bestrijden van een beginnende brand.

brandweercompagnie
De grootste organisatorische eenheid binnen de brandweer bij de bestrijding van brand of andere incidenten. Een brandweercompagnie bestaat uit ongeveer 80 personen. Dit aantal is enigszins afhankelijk van regionale afspraken voor bezetting van ondersteunende voertuigen.

brandmeldinstallatie
Het geheel van detectoren, bekabeling, een brandmeldcentrale en een doormeldinstallatie naar de brandweer, dat nodig is voor het ontdekken van brand, het melden van brand en het geven van stuursignalen aan andere installaties.

brandcompartiment
Gedeelte van één of meer bouwwerken, bestemd als maximaal uitbreidingsgebied van brand.

brandcurve
Een relatie tussen de tijd en temperatuur, brandvermogen van de ontwikkeling van een brand. Enkele conventionele, vaste brandcurven worden gebruikt in brandwerendheidsproeven. Voor meer geavanceerde analyses worden berekende temperatuurontwikkelingen gebruikt.

brandrisicoklasse
Risicoklasse waarin een luchthaven, voor de brandweervoorzieningen wordt ingedeeld aan de hand van het aantal vliegtuigen en de afmetingen daarvan dat van de luchthaven gebruikmaakt, of de risicoklassen waarin een vliegtuig voor de brandbestrijding wordt ingedeeld aan de hand van de totale lengte en rompbreedte van dat vliegtuig.

brandvoortplanting
Uitbreiding van brand binnen een ruimte over de oppervlakte van een object.

brandweer
Organisatie in het bijzonder belast met brandpreventie, brandbestrijding en technische hulpverlening.

brandwerendheid
De tijdsperiode waarin de integriteit van het constructieonderdeel gewaarborgd is volgens NEN 6069.

burenbelsysteem
Zender, ontvangersysteem dat ondernemers, politie en gemeente in staat stelt elkaar te hulp te komen in lastige situaties.

calamiteitenplan
Plan van de exploitant waarin omschreven is hoe de calamiteitenorganisatie is georganiseerd en hoe deze samenwerkt met de overheid en andere relevante partijen.

calamiteitenbestrijdingsplan
Beschrijft hoe incidenten, in het bijzonder calamiteiten, worden afgehandeld door het personeel van de beheerder samen met de hulpdiensten en andere partijen. Het plan moet afgestemd zijn met de hulpdiensten.

categoriale inrichtingen
Inrichtingen, zoals aangewezen in het Besluit externe veiligheid inrichtingen, waarvoor het plaatsgebonden risico is vastgelegd in de bij ministeriële regeling vastgestelde afstanden. Voor de bepaling van het groepsrisico mag worden uitgegaan van de bij ministeriële regeling aangegeven personendichtheden, maar mag het groepsrisico ook worden bepaald met een Quantitative Risk Assessment, QRA.

calamiteit
Een calamiteit is een ernstig incident, waarbij sprake is van beknelling en of ernstig gewond zijn van personen zodanig dat de hulp van de brandweer of de GHOR nodig wordt geacht, geweld, brand of het vrijkomen van gevaarlijke stoffen.

capaciteiten
Een verzamelterm voor de beïnvloedingsmogelijkheden van risico´s en scenario´s. Beïnvloedingsmogelijkheden zijn er in de hele veiligheidsketen van risicobeheersing, incidentmanagement en herstel. De capaciteiten kunnen zich richten op de dreiging of risicobron, de kwetsbaarheden en gevolgen, of het incidentverloop en de afloop.

centrum infectieziektebestrijding
Het Centrum Infectieziektebestrijding is een onderdeel van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu en heeft tot doel infectieziekten te signaleren, te bestrijden en zo mogelijk te voorkomen door het verkrijgen van inzicht in infectieziekten.

Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid
Draagt bij aan de maatschappelijke veiligheid door het stimuleren van publiek-private samenwerking, actieve kennisdeling van de veiligheidspraktijk en kwaliteitsontwikkeling van instrumenten en regelingen.

Chief Information Officers-beraad
Het CIO-beraad bestaat uit de CIO’s (Chief Information Officers) van de politie, brandweer en ambulancezorg en Defensie. Het CIO-beraad geeft zwaarwegende adviezen en verleent bijstand aan het ministerie van JenV over de functionele ontwikkeling en exploitatie van de C2000-infrastructuur.

Civil Aviation Preparedness Plan
Document van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu DGLM/Programma Luchtvaartveiligheid met beschrijving van zaken over preparatie bij incidenten met besmetting waarbij luchtvaartuigen zijn betrokken.

circulaire economie
Een circulaire economie is een kringloopeconomie waarin afval wordt hergebruikt en omgevormd tot een nieuw product, waardoor er een minimale hoeveelheid afval overblijft en het grondstofgebruik geminimaliseerd wordt.

Circulaire Risico Normering Vervoer Gevaarlijke Stoffen
Deze normering geldt behalve voor het transport door buisleidingen voor alle vormen van transport van gevaarlijke stoffen.

correctieve maatregelen
Maatregelen die worden genomen om de gevolgen te beperken als een incident heeft plaatsgevonden.

Computational Fluid Dynamics
Numerieke methode om stroming van vloeistoffen en gassen te voorspellen. Wordt gebruikt om in complexe situaties te voorspellen hoe bij brand warmte en rook zich verspreiden, of hoe bij een explosie een drukgolf zich uitbreidt.

Commando Plaats Incident
De operationele leiding op de plaats van een incident volgens de Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure.

Commissie van Overleg
Het actiecentrum van Amsterdam Airport Schiphol tijdens een crisis op Schiphol. Het houdt zich primair bezig met de herstart en continuïteit van de primaire processen van en de goede orde en veiligheid op Schiphol.

Computer Applicatie voor Risicoberekeningen aan Ondergrondse Leidingen met Aardgas
Programma om het risico van hogedruk aardgasbuisleidingen te berekenen

coördinatie
Onderlinge afstemming met het oog op samenhangend optreden.

constructieve veiligheid
Bij constructieve veiligheid gaat het om het voorkomen, beperken en bestrijden van inbreuk op de veiligheid van mensen en hun omgeving door het falen van een constructie.

crisistype
Categorie van mogelijke branden, rampen en crises die qua soort effecten en qua ontwikkeling in de tijd op elkaar lijken.

crashtender
Brandweervoertuig dat voornamelijk wordt ingezet op luchthavens bij de bestrijding van de gevolgen van ongevallen met vliegtuigen.

crisis
Een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving is aangetast of dreigt te worden aangetast.

crisisbeheersing
Het geheel van maatregelen en voorzieningen, met inbegrip van de voorbereiding daarop, dat het gemeentebestuur of het bestuur van een veiligheidsregio in een crisis treft ter handhaving van de openbare orde. Indien van toepassing in samenhang met de maatregelen en voorzieningen die ter zake van een crisis worden getroffen op basis van een bij/krachtens enige andere wet toegekende bevoegdheid.

crisispartner
Organisatie buiten de veiligheidsregio die wettelijke taken of bevoegdheden heeft bij het waarborgen van vitale belangen of die door zijn functie in de samenleving, zijn expertise en capaciteiten een rol kan spelen bij de crisisbeheersing.

detectie
Het waarnemen van een, ongewenste, gebeurtenis of incident zoals brand of gaslekkage door mensen of systemen.

Departementaal Coördinatie Centrum
Binnen een ministerie de regisseur op het gebied van crisisbeheersing. Onder alle omstandigheden is het een samenwerkingsverband tussen inhoud van beleidsveld, communicatie, procesbewaking en operationele ondersteuning.

deterministische benaderingswijze
Hierbij wordt ervan uitgegaan dat een incident optreedt, hoe klein de kans ook is. De effectiviteit van onder andere de hulpverlening, voorzieningen en diensten, kan vervolgens worden getoetst.

detectietijd
De tijd die verstrijkt tussen het ontstaan van een, ongewenste, gebeurtenis of incident, zoals brand of gaslekkage en het vaststellen ervan.

decontaminatie
Onder decontaminatie of ontsmetting wordt het geheel van maatregelen verstaan dat in de repressieve fase dient te worden genomen om mens, dier, objecten en omgeving vrij te maken van de besmettende stof of stoffen, zodanig dat daardoor geen verdere gezondheidsschade meer kan ontstaan.

directie beveiliging burgerluchthavens
Onderdeel van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid dat het beleid opstelt voor de beveiliging van de burgerluchtvaart en dat op dit terrein de luchtvaartsector en de Koninklijke Marechaussee aanstuurt.

Dienst Speciale Interventies
Heeft tot taak het bestrijden van alle voorkomende vormen van grof geweld dan wel terrorisme over het gehele geweldsspectrum, alsmede het uitvoeren van specifiek door de minister van Veiligheid en Justitie opgedragen taken. De dienst bestaat uit de volgende onderdelen: de Unit Interventie, zijnde een bijzondere bijstandseenheid van het Korps landelijke politiediensten bestaande uit krijgsmacht- en politiepersoneel, de Unit Expertise & Operationele Ondersteuning, zijnde een bijzondere bijstandseenheid van het Korps landelijke politiediensten. Deze is belast met de technische ondersteuning van de dienst waaronder mede begrepen het geven van lange afstand precisievuur ter ondersteuning van de Units. Het beheer van de DSI berust bij het Korps landelijk politiediensten.

dringende taak
Een voor de mens levensbedreigende situatie die directe hulpverleningsdiensten vereist of het voorkomen van een voor de mens levensbedreigende situatie. Of een situatie waarin ernstige schade aan gebouwen of goederen ontstaat, een ernstige verstoring van de openbare orde waarvoor directe en snelle inzet noodzakelijk is.

draagbare blusmiddelen
Draagbare apparaten die zijn bedoeld voor het bestrijden van het begin van een brand.

droge blusleiding
Een droge blusleiding bestaat uit een voedingsaansluiting op de begane grond, een pijpleiding en aftakkingen op elke verdieping en is meestal bedoeld voor hogere, maar ook voor horizontaal uitgestrekte of voor ondergrondse gebouwen. Droge blusleidingen zijn vorstbestendig en stellen de brandweer in staat op een snelle wijze water van de begane grond te transporteren naar een plaats diep in het gebouw, zoals hoger of lager gelegen verdiepingen.

effectgebied
Het effectgebied van een risicobron geeft aan tot op welke afstand er directe gezondheidseffecten kunnen optreden wanneer een ernstig ongeval bij de risicobron plaatsvindt. De kans op de calamiteit is in het effectgebied niet verrekend. De in het Besluit externe veiligheid inrichtingen genoemde invloedsgebieden hebben dezelfde omvang als het effectgebied, tenzij in de uitvoeringsbesluiten het invloedsgebied voor een specifieke stof anders is gedefinieerd.

effectbenadering
Benadering waarbij risico’s beschouwd worden vanuit het effect van een mogelijke calamiteit, ongeacht de kans dat deze calamiteit daadwerkelijk plaatsvindt.