AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

integraal tripack
Kleurenfilm die bestaat uit één integrale emulsie van drie lagen. Gebruik `tripack` voor films met drie aparte emulsielagen die in overeenstemming met elkaar zijn aangebracht.
Categorie: Materialen > kleurenfilm.

integraal bipack
Kleurenfilm die bestaat uit één emulsie van twee lagen. Gebruik `bipack` voor films met twee aparte emulsielagen die in overeenstyemming met elkaar zijn aangebracht.
Categorie: Materialen > kleurenfilm.

intarsia
Italiaanse methode om hout in te leggen die zich met name onderscheidt doordat de versieringen figuratief zijn.
Categorie: Procédés en Technieken > marqueterie.

intagliodruk
Wordt gebruikt voor drukprocédés waarbij het beeld wordt gedrukt met inkt die in de uitsparingen is achtergebleven die in de plaat of het blok zijn gekerfd of geëtst.
Categorie: Procédés en Technieken > drukken.

intagliodrukken
Prenten waarbij de lijnen en vlakken die afgedrukt zijn verdiept in de drukvorm liggen.
Categorie: Beeldmateriaal > prenten naar procédé: overdrachtmethoden.

intaglio
Techniek voor het ontwerpen van een patroon dat in een oppervlak wordt uitgespaard door graveren of insnijden.
Categorie: Procédés en Technieken > beeldhouwtechnieken.

intaglio`s
Beeldhouwwerken, waarbij de voorstelling in een hard en meestal glad oppervlak wordt gesneden, vaak dat van een edelsteen of halfedelsteen.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldhouwwerken naar techniek.

Insular minuscule
Een insulair schrift met een hoekige, ingedikte, minuscule vorm, met geprononceerd gepunte staartletters, dat vaak cursieve elementen bevat.
Categorie: Onderdelen > Insulair schrift.

Insular majuscule
Een insulair boekhandschrift onstaan uit half-unciaalschrift, dat wordt gekenmerkt door een brede, ronde ductus, korte staartletters en letters met kop, en V-vormige pinakels.
Categorie: Onderdelen > Insulair schrift.

insulair
Verwijst naar de stijl die zich op de Britse eilanden ontwikkelde na de afname van de overheersing door het Romeinse Rijk, over het algemeen vanaf de 5de eeuw. De stijl is zichtbaar in de beeldhouwkunst, ijzerbewerking en andere kunstnijverheid, met name in de ornamentele verluchtiging van manuscripten die in de relatief ontoegankelijk gesitueerde kloosters werd ontwikkeld. Ook werden stijlen op het vasteland van Europa erdoor beïnvloed. Zie Insulair schrift voor de schriften die in deze periode werden ontwikkeld.
Categorie: Stijlen en Perioden > middeleeuwse stijlen van de Britse eilanden.

insulae
Alleenstaande huurhuizen of blokken van die huizen, aan één eigenaar toebehorend. LNW. In het antieke Rome.
Categorie: Bouwwerken > meergezinswoningen.

instrumentmakers
Zij die gereedschappen maken voor verfijnd of precisiewerk.
Categorie: Personen > personen in ambachten en beroepen naar product.

instrumentalisten
Zij die instrumenten bespelen of concerten geven.
Categorie: Personen > musici.

instrumenten
Gereedschappen voor het verrichten van fijn werk of precisiewerk.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > gereedschap.

instructies
Informatie in de vorm van uiteenzettingen omtrent te volgen handelswijzen, zoals aanwijzingen of opdrachten.
Categorie: Informatievormen > leermiddelen.

instituten
Organisaties die werken ter bevordering van een bepaalde achtenswaardige of wetenschappelijke zaak of het welzijn van een bepaalde groep, of die technisch of professioneel zijn gespecialiseerd in een vak of studie.
Categorie: Organisaties > organisaties.

instellingen
Formeel gestructureerde organisaties gewijd aan de bevordering van een bepaalde zaak of project.
Categorie: Organisaties > organisaties.

instelbaar
Beschrijft in het algemeen voorwerpen die kunnen worden versteld in een verscheidenheid van geschikte posities, vormen, of opstellingen bestemd voor een bepaald gebruik.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > bedieningskenmerken.

insteeksloten
Sloten die zijn ontworpen om in de rand van een deur te worden gesneden en die niet zomaar op het oppervlak worden aangebracht.
Categorie: Onderdelen > sloten naar vorm.

insteekkammen
Kammen die over het algemeen in paren worden gemaakt en aan weerskanten van het hoofd worden gedragen om het haar op de plaats te houden.
Categorie: Kleding > kammen (haarsieraden).

insteekgrendels
Grendels om het boven- en onderstuk van een boerderijdeur aan elkaar vast te zetten.
Categorie: Onderdelen > deurgrendels.

insteekbeitels
Lange koudbeitels met en lang snijvlak en smalle snijkanten. Worden gebruikt om lange spiegleuven en soortgelijke vormen te snijden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > koudbeitels.

instanties
Organisaties die diensten verlenen. Ook bepaalde ministeriële instanties.
Categorie: Organisaties > organisaties.

instantanés
Vroege foto`s (vanaf ongeveer 1860) die geen lange belichtingstijd nodig hadden zodat beweging kon worden vastgelegd. Vaak wordt het straatleven in steden afgebeeld.
Categorie: Beeldmateriaal > foto`s naar opnametechniek.

instant locks
Automatische sloten die in werking worden gesteld door het sluiten van de deur; wordt ook gebruikt voor tijdsloten die volgens dit principe werken.
Categorie: Onderdelen > tijdsloten.

installatietechnici
Te gebruiken voor personen die opgeleid zijn in of werken op het gebied van installatietechniek.
Categorie: Personen > industrieel ingenieurs.

installaties (beeldhouwwerken)
Samenstel van vormen die te samen een onlosmakelijk geheel vormen, waarbij de tentoonstellingsruimte deel uitmaakt van het concept.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldhouwwerken naar vorm.

installatiekernen
Wordt gebruikt voor centrale ruimten voor nutsvoorzieningen zoals leidingen, liften, brandtrappen en toiletten in gebouwen met meerdere verdiepingen.
Categorie: Onderdelen > nuts- en toegangsruimten.

installatiekasten
Wordt gebruikt voor kasten waarin huishoudelijke of schoonmaakmiddelen worden opgeslagen, met name wanneer ze van geëmailleerd staal zijn gemaakt.
Categorie: Interieurinrichting > kabinetten naar functie.

instabiliteit
De eigenschap of toestand van het missen van stabiliteit, van het neigen naar veranderlijkheid of van gemakkelijk uiteenvallen of chemisch veranderen.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > kenmerken en eigenschappen naar specifiek type.

inspectiewagens
Diverse treinstellen die worden gebruikt voor het inspecteren van het spoor en de grond waar het spoor over loopt.
Categorie: Vervoermiddelen > nonrevenue cars.

inspectiedeuren
Deuren, meestal klein, die openen door een afgewerkte constructie, als in een schacht of muur, die het mogelijk maken om installaties of leidingen die erachter zitten te kunnen inspecteren.
Categorie: Onderdelen > deuren naar functie.

inspecteren
Officieel onderzoeken of beoordelen.
Categorie: Functionele activiteiten > analytische functies.

insoles
Binnenzolen van sommig schoeisel, waarop de voeten rusten; meestal geheel of gedeeltelijk bedekt door de binnenvoering.
Categorie: Onderdelen > kledingonderdelen.

insnijdingen
Te gebruiken voor permanente tekens, zoals symbolen, patronen of andere figuren, aangebracht op de menselijke huid door daarin te snijden, uit sociale of culturele overwegingen of als persoonlijke versiering.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldmateriaal naar medium of techniek.

insmeerborstels
Borstels waarmee men iets insmeert, m.n. een poetsmiddel aanbrengt.
Categorie: > .

inslagpoolweefsel
Poolweefsel waarbij de pool met een toegevoegde poolinslag wordt gemaakt.
Categorie: Materialen > poolweefsel.

inslagpatroon aanbrengen
Weeftechniek waarbij een patroon wordt gevormd of de ondergrond wordt verrijkt door gebruik van meer dan een serie scheringdraden; het patroon wordt aangebracht met extra of aanvullende inslag.
Categorie: Procédés en Technieken > weeftechnieken: patroonvorming (textiel).

inslagfluweel
Inslagpoolweefsel, vaak van katoen, waarvan de pool op één lengte is afgeknipt. Inslagfluweel kan op gewone weefgetouwen worden vervaardigd, waarbij de inslag aan de goede kant lussen vormt, die met roterende messen worden opengesneden. De pool vormt een glad oppervlak of duidelijke ribbels in de kettingrichting. Kenmerken: 1) de floerspluisjes zitten altijd aan de kettingdraden; 2) bij snijden van de pool blijft de zelfkant onbeschadigd; 3) doordat de stof bijna altijd in het stuk wordt geverfd, hebben alle bestanddelen dezelfde kleur; 4) de achterkant is vaak iets geruwd (manchester).
Categorie: Materialen > inslagpoolweefsel.

inslagen
De extra lengte en breedte van het bandmateriaal van een boek dat de boven-, onder- en zijkanten van de band overlappen en die over de randen van het karton worden heengevouwen om vervolgens aan de binnenkant vastgemaakt te worden.
Categorie: Onderdelen > boekbandonderdelen.

inslageenheden
De totale serie scheuten die, door verschillende invlechtingen met de ketting, het bindingsrapport creëren over de gehele breedte van een weefsel.
Categorie: Onderdelen > inslag (textielonderdeel).

inslag (textielonderdeel)
Kruiselings door de ketting geweven draden van een weefsel, in het bijzonder voor het geheel van zulke draden. Gebruik voor aparte inslagdraden `scheuten`.
Categorie: Onderdelen > textielonderdelen.

insignes (broches)
Plaatvormige, gewoonlijk rechthoekige broches; kunnen dienen als sieraad of als ordeteken.
Categorie: Kleding > broches.

insignes (emblemen]
Wordt gebruikt voor emblemen die rang, aanzien of verbondenheid met een grote georganiseerde entiteit aanduiden, zoals een korps van de strijdkrachten.
Categorie: Informatievormen > emblemen (onderscheidingstekens).

insectenvraat
Wordt gebruikt voor de schade die door insekten wordt veroorzaakt.
Categorie: Toestanden en Invloeden > schade.

insecten
Naam van de dieren van een klasse van de gelede dieren. Het zijn door tracheeën ademende dieren, met een lichaam verdeeld in drie afdelingen (kop, borststuk en achterlijf) , en die drie paar poten en meestal vleugels hebben
Categorie: dieren > geleedpotigen.

inscripties
Wordt gebruikt voor gegraveerde of gebeitelde opschriften, met name met documentatie of herdenking als doel. Bij afdrukken wordt de term gebruikt voor de inhoud van de inscriptie, die meestal geen deel uitmaakt van een langere tekst. Wanneer de term wordt gebruikt in verband met materiaal uit de oudheid, dan kan deze van toepassing zijn op de meeste bewaard gebleven geschreven stukken, ongeacht de lengte, met uitzondering van papyrusrollen. Gebruik `merktekens` voor gestandaardiseerde symbolen of opschriften die officiële informatie bevatten.
Categorie: Informatievormen > documenten naar vorm.

inscribenten
Personen die een kunstwerk of literair werk opdragen op een minder formele manier dan door middel van een opdracht. Wordt ook gebruikt voor personen die woorden of symbolen op een oppervlakte tekenen, voornamelijk op een duurzame of opmerkelijke wijze.
Categorie: Personen > personen naar activiteit.

inschrijvingsborgtochten
Borgstellingen die worden onderschreven door de bieder op een bouwproject, waarmee deze zich verbindt te zijner tijd een contract aan te gaan en al zijn verplichtingen na te komen, en zich bijgevolg garant stelt voor de voltooiing van het werk.
Categorie: Informatievormen > verbintenissen (juridische documenten).

inschrijven (als student)
Het inschrijven op, of het geven van lidmaatschap en rechten van, met name een hogeschool of universiteit.
Categorie: Functionele activiteiten > onderwijs functies.

inpakpuzzels
Plaats descriptoren voor mechanische puzzels bijeen, met als doel twee- of driedimensionale stukjes bijeen te brengen in een gespecificeerde vorm.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > constructiepuzzels.

inpakkers
Te gebruiken voor personen die voor hun beroep of handel goederen en andere objecten, zoals museumstukken en voedingswaren, inpakken voor veilig vervoer en opslag.
Categorie: Personen > personen in dienstverlenende beroepen.

inner valances
Valletjes aan de binnenkant van een baldakijn of hemel van een bed, om de bovenkant van bedgordijnen en hun ophang- en open-en sluitmechanisme van binnenuit aan het oog te onttrekken; vaak minder rijk bewerkt en korter dan de valletjes aan de buitenkant.
Categorie: Interieurinrichting > double valances.

inlijsten
Kunstwerken, spiegels of documenten voorzien van een rand of een houder om ze te ondersteunen, te omgeven, te omvatten of er de aandacht op te vestigen. Het voorwerp zelf wordt door dit kader niet aan het zicht onttrokken.
Categorie: Procédés en Technieken > procédés en technieken naar specifiek type.

inleggers (verpakkingsonderdelen)
Wordt over het algemeen gebruikt voor vaten die precies in andere passen en de inhoud isoleren van de houder.
Categorie: Onderdelen > houderonderdelen.

inlegsels
Te gebruiken voor decoratieve vormen gecreëerd door het tussenvoegen van een stuk materiaal in gelijkvormige openingen in een omringend materiaal, om zo een ontwerp te maken.
Categorie: Ontwerpelementen > toegepaste decoratie.

inleggen (procédé)
Elk proces waarbij kleine stukjes van één materiaal in een grotere oppervlakte van een ander materiaal worden gevoegd, zodat er een patroon ontstaat.
Categorie: Procédés en Technieken > procédés en technieken voor het afdekken van oppervlakken.

inlaten
Wordt gebruikt voor openingen waardoor lucht of een vloeistof een met gecomprimeerde lucht gevulde ruimte, een pijp of een systeem binnen komt.
Categorie: Onderdelen > openingen naar functie.

inktstenen
Gereedschappen om kalligrafeerinkt mee te maken; met aan één kant een uitholling.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > schets-teken-en schrijfbenodigdheden naar specifiek type.

inktpotten
Houders voor schrijfinkt.
Categorie: Houders > houders voor schrijfbenodigdheden.

inktstellen
Standaarden voor inktpotten en schrijfgerei.
Categorie: Houders > houders voor schrijfbenodigdheden.

inktjetprinters
Printers die de gewenste afbeelding vormen door het projecteren van inktdruppeltjes op het papier.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > contactloze printers.

inktflessen
Flessen waar inkt in wordt verkocht. Gebruik `inktpotten` voor kleine vaten voor inkt die meestal leeg worden verkocht en waar een pen in kan worden gedoopt.
Categorie: Houders > houders voor schrijfbenodigdheden.

inkten
Het aanbrengen van inkt op een drukplaat of blok of in een sjabloon met behulp van een roller.
Categorie: Procédés en Technieken > inkt- en verfaanbrengingstechnieken.

inkt
Een vloeibare stof die wordt gebruikt voor tekeningenof overtrektekeningen. Een ondoorzichtig, doorgaans zwart pigment wordt vermengd met een oplosmiddel, zoals water, om een vloeistof te verkrijgen die met een pen of inkt kan worden aangebracht. Tot het eind van de 19de eeuw werd inkt droog aangeleverd, in de vorm van een tablet of staafje dat naar behoeven werd vermalen en opgelost in water. Aan het begin van de 20ste eeuw ging men over op bereide inkt.
Categorie: Materialen > deklaag naar vorm.

inkopers
In het algemeen te gebruiken voor personen die inkopen doen namens een ander persoon of organisatie. Wordt met name gebruikt voor ingehuurde handelaars of tussenpersonen die goederen aankopen voor het onderhoud en het dagelijks functioneren van een onderneming of andere organisatie.
Categorie: Personen > handelsagenten.

inkleurders
Personen die aan de hand van aanwijzingen of werktekeningen ontwerpen op (ansicht)kaarten, kalenders, kaarten en soortgelijke artikelen met de hand kleuren of spuiten; daarbij wordt gebruik gemaakt van gekleurde inkt en pennen of airbrushes.
Categorie: Personen > personen in de grafische industrie.

inkjetdruk
Computergestuurde afdrukken volgens het nonimpacttype (geen contact tussen bewegende delen en het afdruklint), waarbij kleine inktdruppeltjes via straalpijpjes op het papier worden gespoten.
Categorie: Procédés en Technieken > drukken.

inkepen
Wordt gebruikt voor het procédé waarbij diepe sneden in hout worden gemaakt zodat het kan worden gebogen.
Categorie: Procédés en Technieken > houtbewerkingsprocédés en -technieken.

inkapselen
Iets beschermen of ergens iets om heen doen, bijvoorbeeld met behulp van een capsule. De term wordt onder andere gebruikt, in verband met papierconservering, voor de verzegeling van een artikel met een vlies bestaande uit twee laagjes polyester.
Categorie: Procédés en Technieken > dichten (procédé).

initiaties
Ceremonies waarbij iemand formeel wordt toegelaten in een gemeenschap, organisatie of andere groep, of wordt bekleed met een bepaalde rol of status.
Categorie: Gebeurtenissen > rites de passage.

initialen (opmaakkenmerken)
Wordt gebruikt voor de eerste letter van een tekst wanneer deze wordt benadrukt, in de meeste gevallen door de letter aanzienlijk groter te maken dan de tekst die erop volgt.
Categorie: Onderdelen > opmaakkenmerken.

initialen (afkortingen)
De eerste letter van ieder woord van een naam (van een persoon of een organisatie) waarmee naar de drager van die naam wordt verwezen.
Categorie: Informatievormen > inscripties.

inhuren
Te gebruiken voor het aannemen van de diensten van een persoon of personen voor arbeidsloon of een andere vorm van betaling. Gebruik `in dienst nemen` voor het doorlopend mensen voorzien van en betalen voor werk. Gebruik `werkgelegenheid` voor de mate of de omvang van de voorziening of de beschikbaarheid van betaald werk voor de bevolking.
Categorie: Functionele activiteiten > management.

inhoudsopgaven
Overzicht van de verschillende delen waaruit een geschreven of gedrukt werk is opgebouwd, waarbij met behulp van paginanummers of andere symbolen wordt aangegeven waar welk deel begint.
Categorie: Informatievormen > soorten documenten naar vorm: partiële documenten.

inhammen
Verwijst naar kleine ronde inspringingen in een kustlijn, kleiner dan een baai en over het algemeen gekenmerkt door een nauwe toegang.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > kustwatervlakten.

inhammen (2)
Wordt gewoonlijk gebruikt voor nauwe openingen van rivieren in rivieroevers of van meren en zeeën in kusten.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > wateren naar locatie.

inhabited initials
Initialen die menselijke, dierlijke of hybride wezens bevatten.
Categorie: Onderdelen > initialen (opmaakkenmerken).

inhabited scrolls
Rolwerk dat bestaat uit menselijke en dierlijke figuren die met de gebogen lijnen zijn vervlochten.
Categorie: Ontwerpelementen > rolwerk.

ingezaagde touwen
Boekbindtouwen die in groeven zijn geplaatst en ingezaagd in de achterkant van boekkaternen.
Categorie: Onderdelen > touwen (boekbandonderdelen).

ingestempeld
te gebruiken om een ontwerp of een deel daarvan te beschrijven, zoals op munten, dat is weergegeven in intaglio in plaats van in reliëf.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > vormkenmerken.

ingelaten voegen
Meestal loodrechte voegen die worden gevormd waar de gehele rand of het gehele uiteinde van een onderdeel in een bijpassende huls, groef, of sokkel in een ander onderdeel is geplaatst.
Categorie: Onderdelen > houtverbindingen.

ingenieurs
Personen die zijn geschoold in een technisch vak. In sommige jurisdicties is deze benaming in de technische zin wettelijk beperkt tot personen die een verplichte studie hebben voltooid en voldoen aan de eisen met betrekking tot registratie of vergunning.
Categorie: Personen > personen in de bouwtechniek, bouwhandel en planning.

Ingassana
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Soedan en Ethiopië.
Categorie: Stijlen en Perioden > Oost-Soedanese stijlen.

ingangen
Wordt gebruikt voor punten of plaatsen waar men ergens naar binnen gaat.
Categorie: Onderdelen > openingen naar functie.

infrastructuur
Te gebruiken voor de onderliggende fundering of de basisstructuur van een systeem of organisatie, vooral de diensten en voorzieningen die een wezenlijk deel van het leven in een stedelijke samenleving uitmaken.
Categorie: Abstracte Begrippen > begrippen in verband met technologie.

infraroodfilm
Fotografische film die speciaal gevoelig is gemaakt voor infraroodstraling.
Categorie: Materialen > fotografische film.

infrarode straling
Elektromagnetische radiatie van golflengten die langer zijn dan de golflengten van zichtbaar licht en iets langer dan rood.
Categorie: Abstracte Begrippen > licht.

informeren
Het overbrengen van informatie, met name feiten of gebeurtenissen, aan anderen.
Categorie: Functionele activiteiten > communicatiefuncties.

information retrieval
Het zoeken naar, vinden en terughalen van gegevens uit een bestand of een database.
Categorie: Functionele activiteiten > informatiebeheer.

informatiewetenschappers
Personen die zich bezighouden met de informatica of die automatische informatiesystemen ontwerpen.
Categorie: Personen > personen in beroepen met betrekking tot sociale wetenschappen.

informatiewetenschap
Te gebruiken voor de studie van de aard, verzameling en het beheer van gegevens en informatie in geautomatiseerde omgevingen.
Categorie: Vakgebieden > sociale wetenschappen.

informatievormen
Verzamelterm voor descriptoren van tekstuele, grafische of fysieke zaken die als eerste en oorspronkelijke doel hebben bepaalde informatie vast te leggen of over te brengen.
Categorie: Informatievormen > Informatievormen {TOPTERM}.

informatietechnologie
De technologie die zich bezighoudt met het gebruik van micro-elektronica, computers en telecommunicatie om gesproken, beeldende, tekstuele en numerieke informatie te krijgen, bewerken, op te slaan en te verspreiden.
Categorie: Abstracte Begrippen > technologie.

informatiedragers naar fysieke vorm
Omvat beschrijvingen voor de fysieke samenstellingen en voorwerpen waarmee specifieke informatie kan worden opgenomen of overgebracht.
Categorie: Informatievormen > informatiedragers.

informatiedragers naar functie
Omvat omschrijvingen voor informatiedragers waarbij de nadruk wordt gelegd op het doel waarvoor het voorwerp is gemaakt.
Categorie: Informatievormen > informatiedragers.

informatiedragers
Omvat beschrijvingen voor de fysieke samenstellingen en voorwerpen waarmee specifieke informatie kan worden opgenomen of overgebracht.
Categorie: Informatievormen > informatievormen.

informatiediensten
Zowel commerciële als non-profit organisaties, die informatie of documenten (in allerlei media) verschaffen of de toegang er toe vergemakkelijken.
Categorie: Organisaties > diensten.

informatiecentra
Wordt gebruikt voor gebouwen of andere bouwwerken die zijn opgebouwd voor de verspreiding van artikelen zoals toeristenbrochures, winkelgidsen, reiskaarten en andere documenten onder het publiek, of voor bouwwerken waar zulke informatie openbaar voorhanden is.
Categorie: Bouwwerken > voorzieningen voor informatie- en documentatie.

informatieborden
Wordt gebruikt om borden die algemene informatie geven te onderscheiden van `wegwijzers`, `herkenningsborden` of `regelgevende borden`.
Categorie: Informatievormen > borden naar functie.