Encyclo - aangedragen begrippen

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld > Toegevoegd door bezoekers
Datum & Land: 19/04/2007, NL
Woorden: 1491

kopvoddentax
Belasting op het dragen van hoofddoekjes door moslima. Werd in 2009 voorgesteld door politicus Geert Wilders om `een drempel op te werpen` voor het gebruik van dit `symbool van onderdrukking`

koopvaardij
handelsvaart De schepen van de koopvaardij vervoerden dure kruiden, koffie en thee naar Nederland.

Koopkrachtverlies
Treedt op wanneer het inkomen minder stijgt dan de prijzen (zou kunnen gebeuren in een periode met inflatie wanneer de lonen niet aan de index van de verbruiksprijzen zijn gekoppeld).

Koopkrachtvastheid
(of waardevastheid) Het inkomen (lonen of sociale zekerheidsuitkeringen) volgt (in België op grond van wettelijke,automatische koppeling van de lonen en de sociale uitkeringen aan de evolutie van de index van de verbruiksprijzen) de nominale prijzenevolutie.

Koning(in)
Het staatshoofd van het Koninkrijk der Nederlanden. De koning(in) vormt samen met de ministers de regering ('de Kroon'), maar heeft daarin geen verantwoordelijkheid. De traditie wil dat de koningin niet gaat stemmen. Zij behoort immers boven de partijen te staan. Tijdens de kabinetsformatie speelt zij enkele malen een centrale rol. De dag na de verkiezingen ontvangt ze alle nieuw gekozen fractievoorzitters, de voorzitters van beide Kamers, de vice-voorzitter van de Raad van State en soms een minister van Staat. Op basis van de gegeven adviezen verstrekt de koningin vervolgens een opdracht aan een informateur. Bij het opstellen van deze opdracht heeft het staatshoofd enige speelruimte. Zo kan de informateur gevraagd worden onderzoek te doen naar een regering die kan rekenen op 'een meerderheid', maar ook kan de opdracht luiden om te zoeken naar 'een zo groot mogelijke meerderheid'. Afhankelijk van de situatie kan achter dit soort nuances een bepaalde voorkeur van de koningin schuilgaan. Later benoemt de koningin de formateur en uiteindelijk vindt ook de beëdiging van de ministers en staatssecretarissen door haar plaats. De beëdiging van de ministers wordt gevolgd door het bekende poseren op de trappen van Huis ten Bosch.

Konijn
Let op; een konijn is géén knaagdier. Jaren geleden is vastgesteld dat konijnen en hazen tot de haasachtige (Lagomorpha) behoren. Als motief hiervoor werd aangevoerd dat ze vier snijtanden hebben in plaats van twee zoals alle knaagdieren dat hebben. De voorouders van de haas kwamen ongeveer 50 miljoen jaar geleden al voor. Toen de hazen voor het eerst door wetenschappers werden geclassificeerd, werden ze ingedeeld bij de knaagdieren, omdat ze knaagtanden hebben en alleen planten eten. Maar aan het begin van de vorige eeuw kregen ze een aparte orde samen met de konijnen en fluithazen.

koloog
De bliek of beter bekend als de kolblei, is een vis die veel verwarring schept bij zijn visser. Er bestaan vele synoniemen zoals: blei, bliek, kalfoog, kol, kolfoog, kolbliek, koloog, platje, platter, puiloog, pijloog. Het diertje heeft namelijk net zoals zijn collega de brasem een hellende rug. Hierdoor kan hij voor verwarring zorgen bij sommigen. Maar je kunt de kolblei ook nog herkennen aan zijn rode vinnen, waar de brasem helemaal niet over beschikt. Ook de kleur van de huid is veel lichter.

kolonie
overzees gebied Nederland had verschillende kolonies die bij onze Republiek hoorden.

kolfoog
De bliek of beter bekend als de kolblei, is een vis die veel verwarring schept bij zijn visser. Er bestaan vele synoniemen zoals: blei, bliek, kalfoog, kol, kolfoog, kolbliek, koloog, platje, platter, puiloog, pijloog. Het diertje heeft namelijk net zoals zijn collega de brasem een hellende rug. Hierdoor kan hij voor verwarring zorgen bij sommigen. Maar je kunt de kolblei ook nog herkennen aan zijn rode vinnen, waar de brasem helemaal niet over beschikt. Ook de kleur van de huid is veel lichter.

kolbliek
De bliek of beter bekend als de kolblei, is een vis die veel verwarring schept bij zijn visser. Er bestaan vele synoniemen zoals: blei, bliek, kalfoog, kol, kolfoog, kolbliek, koloog, platje, platter, puiloog, pijloog. Het diertje heeft namelijk net zoals zijn collega de brasem een hellende rug. Hierdoor kan hij voor verwarring zorgen bij sommigen. Maar je kunt de kolblei ook nog herkennen aan zijn rode vinnen, waar de brasem helemaal niet over beschikt. Ook de kleur van de huid is veel lichter.

kol
De bliek of beter bekend als de kolblei, is een vis die veel verwarring schept bij zijn visser. Er bestaan vele synoniemen zoals: blei, bliek, kalfoog, kol, kolfoog, kolbliek, koloog, platje, platter, puiloog, pijloog. Het diertje heeft namelijk net zoals zijn collega de brasem een hellende rug. Hierdoor kan hij voor verwarring zorgen bij sommigen. Maar je kunt de kolblei ook nog herkennen aan zijn rode vinnen, waar de brasem helemaal niet over beschikt. Ook de kleur van de huid is veel lichter.

Koket
op charmante wijze

kostenraming
een voorlopige schatting van kosten

Kruissubsidie
Van kruissubsidie is sprake als tekorten op de ene dienst worden gedekt door overschotten op de andere dienst. Kruissubsidie kan leiden tot oneerlijke concurrentie. Een marktpartij, namelijk die op een bepaalde deelmarkt het alleenrecht heeft of een zeer dominante positie, kan met opbrengsten uit deze deelmarkt diensten op een andere deelmarkt subsidiëren en die diensten daarmee onder de kostprijs aanbieden. Zie ook : concessiehouder.

Kroon
De koningin en de ministers vormen tezamen 'de Kroon'.

kramerslatijn
(1) geheimtaal (2) potjeslatijn

Kruistocht
Legers die vanuit christelijke gebieden in Europa van de 11e tot de 13e eeuw naar Palestina reisden om daar de bedevaartsplaatsen te heroveren op de moslims.

kweepeer
Zie de website http://www.kweepeer.nl voor bereidingen en recepten van kweepeer

Kwartiel
groep van 25%; een vierde deel. Een opdeling in vier stukken (fractielen) is een opdeling in kwartielen.Meer verdeling: Primiel (1), Doviel (2), Tertiel (3), Kwartiel (4), Kwintiel (5), Sextiel (6), Septiel (7), Octiel (8), Noniel (9), Deciel (10), Percentiel (100)

Kwaliteitsbehoefte
De behoefte aan kwaliteit van een stakeholder, waarbij de motivatie voortkomt uit tenminste één of meerdere concerns. Een kwaliteitsbehoefte heeft altijd betrekking op één of meerdere bedrijfsaspecten. (http://www.digital-architecture.net-scripties-Ondernemingstypering%20uit%20architectuurcontext.doc)

Kwintiel
groep van 20%; een vijfde deel. Een opdeling in vijf stukken (fractielen) is een opdeling in kwintielen.Meer verdeling: Primiel (1), Doviel (2), Tertiel (3), Kwartiel (4), Kwintiel (5), Sextiel (6), Septiel (7), Octiel (8), Noniel (9), Deciel (10), Percentiel (100)

Landcodes

Landcode	Land
ad	Andorra
ae	Verenigde Arabische Emiraten
af	Afghanistan
ag	Antigua en Barbuda
al	Albanië
am	Armenië
ao	Angola
ar	Argentinië
at	Oostenrijk
au	Australië
az	Azerbeidzjan
ba	Bosnië-Herzegovina
bb	Barbados
bd	Bangladesh
be	België
bf	Burkina Faso
bg	Bulgarije
bh	Bahrein
bi	Boeroendi
bj	Benin
bn	Brunei
bo	Bolivia
br	Brazilië
bs	Bahama`s
bt	Bhutan
bw	Botswana
by	Belarus
bz	Belize
ca	Canada
cd	Congo (Democratische Republiek)
cf	Centraal-Afrikaanse Republiek
cg	Congo (Brazzaville)
ch	Zwitserland
ci	Ivoorkust
cl	Chili
cm	Kameroen
cn	China
co	Colombia
cq	Equatoriaal Guinea
cr	Costa Rica
cu	Cuba
cv	Kaapverdië
cy	Cyprus
cz	Tsjechië
de	Duitsland
dj	Djibouti
dk	Denemarken
dm	Dominica
do	Dominicaanse Republiek
dz	Algerije
ec	Ecuador
ee	Estland
eg	Egypte
el	Griekenland
er	Eritrea
es	Spanje
fi	Finland
fj	Fiji-eilanden
fm	Micronesia
fr	Frankrijk
ga	Gabon
gd	Grenada
ge	Georgië
gh	Ghana
gm	Gambia
gn	Guinee
gt	Guatemala
gw	Guinee Bissau
gy	Guyana
hn	Honduras
hr	Kroatië
ht	Haïti
hu	Hongarije
id	Indonesië
ie	Ierland
il	Israël
in	India
iq	Irak
ir	Iran
is	IJsland
it	Italië
jm	Jamaica
jo	Jordanië
jp	Japan
ke	Kenia
kg	Kirgizië of Kirgizstan
kh	Cambodja
ki	Kiribati
km	Comoren
kn	Saint Kitts en Nevis
kp	Noord-Korea
kr	Zuid-Korea
kw	Koeweit
kz	Kazachstan
la	Laos
lb	Libanon
lc	Saint Lucia
li	Liechtenstein
lk	Sri Lanka
lr	Liberia
ls	Lesotho
lt	Litouwen
lu	Luxemburg
lv	Letland
ly	Libië
ma	Marokko
mc	Monaco
md	Moldavië
mg	Madagaskar
mh	Marshalleilanden
mk	Macedonië
ml	Mali
mm	Myanmar
mn	Mongolië
mr	Mauritanië
mt	Malta
mu	Mauritius
mv	Maldiven
mw	Malawi
mx	Mexico
my	Maleisië
mz	Mozambique
na	Namibië
ne	Niger
ng	Nigeria
ni	Nicaragua
nl	Nederland
no	Noorwegen
np	Nepal
nr	Nauru
nz	Nieuw-Zeeland
om	Oman
pa	Panama
pe	Peru
pg	Papoea-Nieuw-Guinea
ph	Filipijnen
pk	Pakistan
pl	Polen
pt	Portugal
pw	Palau
py	Paraguay
qa	Qatar
ro	Roemenië
ru	Rusland
rw	Rwanda
sa	Saoedi-Arabië
sb	Salomonseilanden
sc	Seychellen
sd	Soedan
se	Zweden
sg	Singapore
si	Slovenië
sk	Slowakije
sl	Sierra Leone
sm	San Marino
sn	Senegal
so	Somalië
sr	Suriname
st	Sao Tomé en Principe
sv	El Salvador
sy	Syrië
sz	Swaziland
td	Tsjaad
tg	Togo
th	Thailand
tj	Tadzjikistan
tl	Oost-Timor
tm	Turkmenistan
tn	Tunesië
to	Tonga
tr	Turkije
tt	Trinidad en Tobago
tv	Tuvalu
tw	Taiwan
tz	Tanzania
ua	Oekraïne
ug	Oeganda
uk	United Kingdom
us	Verenigde Staten
uy	Uruguay
uz	Oezbekistan
va	Vaticaanstad
vc	Saint Vincent en de Grenadines
ve	Venezuela
vn	Vietnam
vu	Vanuatu
ws	Samoa
ye	Jemen
yu	Servië en Montenegro
za	Zuid-Afrika
zm	Zambia
zw	Zimbabwe

landcode op auto

LANDCODE	LAND
A	Oostenrijk
AL	Albanie
ANG	Angola
AUS	Australie
AZ	Azerbeidzjan
B	Belgie
BG	Bulgarije
BIH	Bosnie-Herzegovina
BOL	Bolivia
BR	Brazilie
BS	Bahama's
BY	Wit-Rusland
C	Cuba
CAM	Kameroen
CDN	Canada
CH	Zwitserland
CI	Ivoorkust
CL	Sri Lanka
CN	China
CO	Colombia
CR	Costa Rica
CY	Cyprus
CZ	Tsjechie
D	Duitsland
DK	Denemarken
DOM	Dominicaanse Rep.
DZ	Algerije
E	Spanje
EAK	Kenya
EAT	Tanzania
EC	Ecuador
ES	El Salvador
EST	Estland
ET	Egypte
F	Frankrijk
FIN	Finland
GB	Groot-Brittannie
GBZ	Gibraltar
GCA	Guatemala
GEO	Georgie
GH	Ghana
GR	Griekenland
H	Hongarije
HN	Honduras
HR	Kroatie
I	Italie
IL	Israel
IND	India
IR	Iran
IRL	Ierland
IRQ	Irak
IS	IJsland
J	Japan
JA	Jamaica
JOR	Jordanie
K	Cambodja
KS	Kirgizstan
KSA	Saudi-Arabie
KWT	Koeweit
L	Luxemburg
LT	Litouwen
LV	Letland
M	Malta
MA	Marokko
MC	Monaco
MD	Moldavie
MEX	Mexico
MK	Macedonie
N	Noorwegen
NA	Nederlandse Antillen
NAM	Namibie
NIC	Nicaragua
NL	Nederland
NZ	Nieuw-Zeeland
P	Portugal
PA	Panama
PK	Pakistan
PE	Peru
PL	Polen
PY	Paraguay
RA	Argentinie
RB	Botswana
RC	Taiwan
RCH	Chili
RI	Indonesie
RIM	Mauretanie
RL	Libanon
RO	Roemenie
ROC	Zuid-Korea
ROU	Uruguay
RP	Filippijnen
RUS	Rusland
S	Zweden
SCG	Servie en Montenegro
SGP	Singapore
SK	Slowakije
SLO	Slowenie
SME	Suriname
SN	Senegal
SYR	Syrie
T	Thailand
TJ	Tadzjikistan
TM	Turkmenistan
TN	Tunesie
TR	Turkije
UA	Oekraine
UAE	Ver. Arab. Emiraten
USA	Verenigde Staten
UZ	Oezbekistan
VN	Vietnam
WAN	Nigeria
YV	Venezuela
ZA	Zuid-Afrika

Landcode

Landcode	Land
ad	Andorra
ae	Verenigde Arabische Emiraten
af	Afghanistan
ag	Antigua en Barbuda
al	Albanië
am	Armenië
ao	Angola
ar	Argentinië
at	Oostenrijk
au	Australië
az	Azerbeidzjan
ba	Bosnië-Herzegovina
bb	Barbados
bd	Bangladesh
be	België
bf	Burkina Faso
bg	Bulgarije
bh	Bahrein
bi	Boeroendi
bj	Benin
bn	Brunei
bo	Bolivia
br	Brazilië
bs	Bahama`s
bt	Bhutan
bw	Botswana
by	Belarus
bz	Belize
ca	Canada
cd	Congo (Democratische Republiek)
cf	Centraal-Afrikaanse Republiek
cg	Congo (Brazzaville)
ch	Zwitserland
ci	Ivoorkust
cl	Chili
cm	Kameroen
cn	China
co	Colombia
cq	Equatoriaal Guinea
cr	Costa Rica
cu	Cuba
cv	Kaapverdië
cy	Cyprus
cz	Tsjechië
de	Duitsland
dj	Djibouti
dk	Denemarken
dm	Dominica
do	Dominicaanse Republiek
dz	Algerije
ec	Ecuador
ee	Estland
eg	Egypte
el	Griekenland
er	Eritrea
es	Spanje
fi	Finland
fj	Fiji-eilanden
fm	Micronesia
fr	Frankrijk
ga	Gabon
gd	Grenada
ge	Georgië
gh	Ghana
gm	Gambia
gn	Guinee
gt	Guatemala
gw	Guinee Bissau
gy	Guyana
hn	Honduras
hr	Kroatië
ht	Haïti
hu	Hongarije
id	Indonesië
ie	Ierland
il	Israël
in	India
iq	Irak
ir	Iran
is	IJsland
it	Italië
jm	Jamaica
jo	Jordanië
jp	Japan
ke	Kenia
kg	Kirgizië of Kirgizstan
kh	Cambodja
ki	Kiribati
km	Comoren
kn	Saint Kitts en Nevis
kp	Noord-Korea
kr	Zuid-Korea
kw	Koeweit
kz	Kazachstan
la	Laos
lb	Libanon
lc	Saint Lucia
li	Liechtenstein
lk	Sri Lanka
lr	Liberia
ls	Lesotho
lt	Litouwen
lu	Luxemburg
lv	Letland
ly	Libië
ma	Marokko
mc	Monaco
md	Moldavië
mg	Madagaskar
mh	Marshalleilanden
mk	Macedonië
ml	Mali
mm	Myanmar
mn	Mongolië
mr	Mauritanië
mt	Malta
mu	Mauritius
mv	Maldiven
mw	Malawi
mx	Mexico
my	Maleisië
mz	Mozambique
na	Namibië
ne	Niger
ng	Nigeria
ni	Nicaragua
nl	Nederland
no	Noorwegen
np	Nepal
nr	Nauru
nz	Nieuw-Zeeland
om	Oman
pa	Panama
pe	Peru
pg	Papoea-Nieuw-Guinea
ph	Filipijnen
pk	Pakistan
pl	Polen
pt	Portugal
pw	Palau
py	Paraguay
qa	Qatar
ro	Roemenië
ru	Rusland
rw	Rwanda
sa	Saoedi-Arabië
sb	Salomonseilanden
sc	Seychellen
sd	Soedan
se	Zweden
sg	Singapore
si	Slovenië
sk	Slowakije
sl	Sierra Leone
sm	San Marino
sn	Senegal
so	Somalië
sr	Suriname
st	Sao Tomé en Principe
sv	El Salvador
sy	Syrië
sz	Swaziland
td	Tsjaad
tg	Togo
th	Thailand
tj	Tadzjikistan
tl	Oost-Timor
tm	Turkmenistan
tn	Tunesië
to	Tonga
tr	Turkije
tt	Trinidad en Tobago
tv	Tuvalu
tw	Taiwan
tz	Tanzania
ua	Oekraïne
ug	Oeganda
uk	United Kingdom
us	Verenigde Staten
uy	Uruguay
uz	Oezbekistan
va	Vaticaanstad
vc	Saint Vincent en de Grenadines
ve	Venezuela
vn	Vietnam
vu	Vanuatu
ws	Samoa
ye	Jemen
yu	Servië en Montenegro
za	Zuid-Afrika
zm	Zambia
zw	Zimbabwe

landcode

LANDCODE	LAND
A	Oostenrijk
AL	Albanie
ANG	Angola
AUS	Australie
AZ	Azerbeidzjan
B	Belgie
BG	Bulgarije
BIH	Bosnie-Herzegovina
BOL	Bolivia
BR	Brazilie
BS	Bahama's
BY	Wit-Rusland
C	Cuba
CAM	Kameroen
CDN	Canada
CH	Zwitserland
CI	Ivoorkust
CL	Sri Lanka
CN	China
CO	Colombia
CR	Costa Rica
CY	Cyprus
CZ	Tsjechie
D	Duitsland
DK	Denemarken
DOM	Dominicaanse Rep.
DZ	Algerije
E	Spanje
EAK	Kenya
EAT	Tanzania
EC	Ecuador
ES	El Salvador
EST	Estland
ET	Egypte
F	Frankrijk
FIN	Finland
GB	Groot-Brittannie
GBZ	Gibraltar
GCA	Guatemala
GEO	Georgie
GH	Ghana
GR	Griekenland
H	Hongarije
HN	Honduras
HR	Kroatie
I	Italie
IL	Israel
IND	India
IR	Iran
IRL	Ierland
IRQ	Irak
IS	IJsland
J	Japan
JA	Jamaica
JOR	Jordanie
K	Cambodja
KS	Kirgizstan
KSA	Saudi-Arabie
KWT	Koeweit
L	Luxemburg
LT	Litouwen
LV	Letland
M	Malta
MA	Marokko
MC	Monaco
MD	Moldavie
MEX	Mexico
MK	Macedonie
N	Noorwegen
NA	Nederlandse Antillen
NAM	Namibie
NIC	Nicaragua
NL	Nederland
NZ	Nieuw-Zeeland
P	Portugal
PA	Panama
PK	Pakistan
PE	Peru
PL	Polen
PY	Paraguay
RA	Argentinie
RB	Botswana
RC	Taiwan
RCH	Chili
RI	Indonesie
RIM	Mauretanie
RL	Libanon
RO	Roemenie
ROC	Zuid-Korea
ROU	Uruguay
RP	Filippijnen
RUS	Rusland
S	Zweden
SCG	Servie en Montenegro
SGP	Singapore
SK	Slowakije
SLO	Slowenie
SME	Suriname
SN	Senegal
SYR	Syrie
T	Thailand
TJ	Tadzjikistan
TM	Turkmenistan
TN	Tunesie
TR	Turkije
UA	Oekraine
UAE	Ver. Arab. Emiraten
USA	Verenigde Staten
UZ	Oezbekistan
VN	Vietnam
WAN	Nigeria
YV	Venezuela
ZA	Zuid-Afrika

lactatie
borstvoeding (lactatie)

Laconiek
kort en bondig, pittig; blijk geven dat men de zaken doodkalm opvat zonder zich druk te maken

laxantia
middelen die de stoelgang bevorderen (laxantia)

LAVA
laagactief vast afval

Lauwersloop
De Lauwersloop is een estafette-hardloopwedstrijd van Leeuwarden naar Groningen. De originele Lauwersloop (`voor en door studenten`) werd georganiseerd van 1981 tot en met 2000, als de noordelijke tegenhanger van de Batavierenrace. Naar aanleiding van het 400-jarig bestaan van de Rijksuniversiteit Groningen wordt de loop na dertien jaar weer nieuw leven in geblazen. Op vrijdag 30 mei 2014 wordt de Lauwersloop voor (oud-)studenten weer gelopen. De Lauwersloop wordt georganiseerd door de Lauwersloopcommissie, in samenwerking met de organisatie van het 400-jarig bestaan van de Rijksuniversiteit Groningen.

leukopenie
bloedafwijking (tekort aan witte bloedlichaampjes) gepaard gaande met verhoogde gevoeligheid voor infecties (leukopenie)

lethargie
slaapzucht (lethargie)

leegtrekken
Het verschijnsel waarbij accu's en batterijen snel hun elektrische lading verliezen.

leeftijdsspiegel
Leeftijdsspiegel is een checklist met vragen die een werkgever en werknemer bewust maken van de leeftijdsopbouw in de organisatie. De kernvraag is: hoe staat het met de leeftijd en inzetbaarheid van de werknemers, nu en op langere termijn?

leeftijdsbewust personeelsbeleid
Leeftijdsbewust personeelsbeleid is beleid waarbij zoveel mogelijk rekening gehouden wordt met de specifieke omstandigheden en wensen van werknemers in de verschillende fasen van hun leven en loopbaan. Leeftijdsbewust personeelsbeleid richt zich dus op jong en oud. Dit beleid streeft er naar werknemers gezond de pensioenleeftijd te laten halen. Voor organisaties is het belangrijk dat alle werknemers goed inzetbaar blijven. Goed inzetbare werknemers kunnen beter inspelen op aanpassing van hun takenpakket, verandering in hun loopbaan en ontwikkelingen in de organisatie.
Leeftijdsbewust personeelsbeleid richt zich dus op alle werknemers ongeacht de levensfase waarin een medewerker verkeert. Elke levensfase is belangrijk en kent zijn eigen mogelijkheden, problemen en uitdagingen in het werk. Als de werkgever hier rekening mee houdt, kan dat zelfs de arbeidsproductiviteit bevorderen. Goed uitgevoerd leeftijdsbewust personeelsbeleid houdt werknemers langer productief, gezond, gemotiveerd en betrokken.

Leeftijd
Sinds 1971 is de stemgerechtigde leeftijd verlaagd naar achttien jaar. Tot 1971 mocht pas vanaf de 21e verjaardag gestemd worden, voor 1965 was de leeftijdsgrens 23 jaar. Pas in 1983 werd ook de leeftijd waar op iemand gekozen kon worden naar achttien jaar verlaagd.

levercirrose
ernstige leverziekte (levercirrose) gekenmerkt door een blijvende aantasting van het leverweefsel

leverfunctie
werking van de lever

lithiasismiddelen
middelen tegen gal- of nierstenen (lithiasismiddelen)

lipidenverlagende middelen
middelen die vetten (o.a. cholesterol) in het bloed verlagen (lipidenverlagende middelen)

Links
Van oudsher wordt (internationaal) onderscheid gemaakt tussen linkse en rechtse partijen. Links staat daarbij voor progressief, veranderingsgezind. Rechts daarentegen staat voor behoudend, conservatief. De begrippen zijn afkomstig uit het Britse parlement, waar de partijen ter linker- en ter rechterzijde van de voorzitter zitten. Sociaal-democratie, socialisme en communisme zijn bekende voorbeelden van linkse politieke stromingen. In Nederland noemen partijen als de PvdA, GroenLinks en de SP zichzelf links. De indeling links-rechts lijkt de laatste jaren aan betekenis te verliezen. Veel partijen bevinden zich in het midden. Ook zijn er steeds meer partijen die standpunten met elkaar verenigen die vroeger alleen door linkse of rechtse partijen werden verkondigd. Leefbaar Nederland en de ChristenUnie zijn voorbeelden van partijen die moeilijk bij links of bij rechts in te delen zijn.

Linieermachine
toestel om lijnen te graveren in een waslaag op een koperplaat; na etsen kan de plaat worden afgedrukt zoals een normale koperets. Werd vooral gebruikt voor de reproductie van bijvoorbeeld munten en penningen. Een Franse uitvinding die verbeterd werd door de machinefabriek Fijenoord uit Nederland.

Linesharing
Zie ontbundelde toegang.

Linea Nigra
Veel vrouwen hebben een vage witte lijn, bekend als de linea alba, die loopt van de navel tot aan het midden van het schaambeen. Het is nauwelijks zichtbaar, veel vrouwen zullen het zelfs nog nooit opgemerkt hebben. In het tweede trimester wordt de linea alba een linea nigra, een donkere lijn die wel goed zichtbaar is. Bij sommige vrouwen loopt de lijn ook tot boven de navel door. De linea nigra is donkerder bij vrouwen met een donkere huid. Een paar maanden na de bevalling verdwijnt de lijn weer.

Lijstverbinding
De Kieswet biedt kleine partijen de mogelijkheid hun kansen op een restzetel te vergroten door een lijstverbinding aan te gaan. Bij de verdeling van de restzetels worden de partijen die onderling hun lijsten ver bonden hebben als ? partij beschouwd. Samen zijn de partijen zo in staat meer restzetels binnen te halen dan zonder lijstverbinding. Wie van de deelnemende partijen binnen de lijstverbinding de extra restzetel(s) krijgt is afhankelijk van de uitslag. Van de regeling wordt gebruik gemaakt door partijen die zich min of meer verwant met elkaar voelen, zoals bijvoorbeeld ChristenUnie en SGP.

Lijsttrekkersdebat
Kort voor de verkiezingen verschijnen de lijsttrekkers van de grote partijen op televisie voor één of meer grote debatten. Wie daarbij aan mogen schuiven is altijd een punt van discussie vooraf. Waar ligt immers de grens tussen grote en kleine partijen? Op de grens van groot en klein zit meestal GroenLinks. Grote invloed op de uitslag hebben de lijsttrekkersdebatten zelden, maar wanneer de opiniepeilingen een nek-aan-nekrace laten zien, telt iedere zetel winst of verlies. En een paar zetels kan een blunderende lijsttrekker in een tv-debat wel verspelen.

Lijsttrekker
De nummer ? op de kandidatenlijst treedt in de verkiezingscampagne op als leider en belangrijkste woordvoerder van de partij. Wat de lijsttrekker na de verkiezingen gaat doen staat niet vast. In eerste instantie wordt de lijsttrekker gewoon gemeenteraadslid en zal vermoedelijk tot fractievoorzitter worden gekozen.

Lijstnummer
Het is met name de uitslag van de vorige verkiezingen die de volgorde van de lijstnummers bepaalt. De grootste partij krijgt lijstnummer 1. Aan partijen die nog niet in de Tweede Kamer zitting hebben, wordt bij loting een nummer toegekend. Het lijstnummer bepaalt waar de kandidatenlijst van een partij op het stembiljet of de stemmachine terechtkomt. Lijst 1 staat aan de linkerkant. De lijstnummers worden vaak gebruikt op verkiezingsaffiches.

Lijstkiesdeler
Het aantal stemmen uitgebracht op een partij gedeeld door het aantal behaalde zetels levert de lijstkiesdeler op. Slechts enkele kandidaten halen overigens persoonlijk meer stemmen dan de lijstkiesdeler. Anderen worden verkozen door overheveling van het overschot aan stemmen dat de lijsttrekker doorgaans haalt naar lager gepla atste kandidaten. Wie te laag op de lijst staat om op deze manier gekozen te worden heeft nog wel de mogelijkheid op voorkeurstemmen te worden gekozen.

Lijstduwer
Lijsttrekkers vinden we boven aan de kandidatenlijsten, lijstduwers dientengevolge onderaan. Bekende Nederlanders en landelijk of juist lokaal bekende (oud-)politici vervullen deze functie wel eens. De bedoeling is dat ze extra stemmen trekken, zonder dat ze zelf gekozen worden. Niet alle partijen en lijsten kennen dit verschijnsel en officieel bestaat de lijstduwer zelfs niet.

lijkenbus
Transportbusje waarin maximaal vier doodskisten tegelijk vervoerd kunnen worden. Voor het eerst gebruikt in Zweden, ook gebruikt in de andere Scandinavische landen.

Lichaamshouding Therapie
Deze therapeutische methode is een vorm van lichaamstherapie die met het fysieke, maar ook psychische en energetische lichaam werkt. Bij deze lichaamshouding therapie staat veelal centraal de behandeling van de psychosomatische en psychologische klachten en zullen o.a. emotionele conflicten en stress die daarmee gepaard gaan, verwerkt en geïntegreerd worden. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

libido
zin in vrijen-seks (libido)

libidostoornis
veranderde zin in vrijen-seks (libidostoornis)

lorrendraaier
slavensmokkelaar De lorrendraaiers konden een hoge boete krijgen als ze werden betrapt.

Loon met verval
Verouderd, bij dienstbodes: `Loon 110,- met verval.` wil zeggen: Een loon van 110 gulden plus fooien

lonken
lonkte, h gelonkt een korte, verleidende blik op iem werpen

longemfyseem
longaandoening als gevolg van verlies van elasticiteit van het longweefsel gepaard gaande met (ernstige) kortademigheid (longemfyseem)

Longcontusie
Longcontusie is één van de meest voorkomende intrathoracale afwijkingen na een thoraxtrauma. Het gaat vaak gepaard met een aanzienlijke morbiditeit en verhoogt in belangrijke mate de mortaliteit, vooral wanneer er geassocieerde letsels aanwezig zijn zoals in polytraumapatienten. Zowel diagnostisch als therapeutisch bestaan er nog enige controverses.
Zie http://www.traumato.ehealth.be-m-lib-item-66


lokken
lokte, h gelokt prikkelen om op een bep. plaats te komen: in de val ~

Loyaliteit
trouw zijn aan aangegane verbintenissen of aan hetgeen waartoe men door zijn positie verplicht is dit met oprechtheid en zonder achterhoudendheid

Luxaflex
bekend merk voor zonwering

Lymfdrainage (Manuele Therapie)
Lymfdrainage is een massage van het lymfsysteem. De lymfcirculatie wordt bevorderd door de ademhaling en vooral de spierbewegingen. Bij mensen die voortdurend te weinig spierbewegingen maken kan dat leiden tot een te gering functioneren van deze lymfcirculatie wat aanleiding kan vormen tot ziekte. Immers, de lymfcirculatie heeft een stofwisselingsfunctie en een afweerfunctie tegen schadelijke invloeden. Massage van dit lymfsysteem zal vooral bevorderend werken op deze belangrijke circulatie en dus ziekte-bestrijdend. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

lymfadenopathie
aandoening van de lymfeklieren (lymfadenopathie)

Lyell syndroom
ernstige, acute (overgevoeligheids)reactie gepaard gaande met koorts en blaren op de huid-vervelling van de huid (Lyell syndroom)

Massapartij
Ontstaan buiten de macht, begin 20e eeuw. Extern gecreeerd, in de samenleving (bv. socialistische of sociaal-democratische partijen). Initiatief gaat uit van arbeidersbeweging, op basis van een uitgebouwd netwerk van organisaties als vakverenigingen enz. Verschil tussen kaderpartij en massapartij is niet alleen een kwestie van origine, maar massapartij kent typerende organisatievormen: groter dan kaderpartij, strakke structuur om organisatie bij elkaar te houden, sterk leiderschap. Daarnaast een gemeenschappelijke ideologie, een visie op mens en maatschappij. Ook is een diepe inbedding van de partij in de samenleving belangrijk, daar is de partij opgericht en veel activiteiten spelen zich daar af.

Massage-Therapie
Alternatieve therapieën die gebaseerd zijn op manipulatie en massage, kunnen onder drie noemers worden samengebracht: osteopathie, chiropraxie en massage. Tot de massage worden buiten de klassieke massage ook technieken gerekend zoals shiatsu en reflexologie.
Osteopathie en chiropraxie zijn verwante therapieën met bepaalde overeenkomsten, maar er zijn ook verschillen. Deze verschillen liggen bijvoorbeeld in de manipulatietechnieken die bij de chiropraxie veel sneller, veel krachtiger zijn dan bij de osteopathie.
Massage is op zichzelf een hulpmiddel door het toepassen van diverse handgrepen op het blote en ontspannen lichaam om bepaalde lichaamsfuncties te onderhouden of verbeteren. Regelmatige massage kan de bloedsomloop verbeteren, spanning verlichten en pijn wegnemen.
De klassieke massage omvat vijf hoofdtechnieken; effleurage, petrissage, frictie, percussie en vibratie. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

maskeren
verbergen

marron
weggelopen slaaf De marron wilde nooit meer terug naar het werk op de plantage.

markteconomische rationaliteit
Men laat spontane krachten onder elkaar wedijveren. Dit type vertoont een zekere onverschilligheid tov het lot van de individuen, in de zin dat het de sterksten het meest laat vooruit treden. De verdeling van de inkomens (d.i. opbrengsten van het productieproces) geschiedt op grond van de productieve aanbreng van de productiefactoren, zoals gewaardeerd door de marktverhoudingen (primaire inkomensverdeling). De beslissingen liggen bij de (georganiseerde) vragers om aanbieders van productiefactoren. Het spel van vraag en aanbod leidt tot een (voorlopige) evenwichtssituatie waarbij de waarde van een goed of van een productiefactor uitgedrukt wordt in een marktprijs.

manumissie
vrijlating van slaven. Veel rijke slaveneigenaren waren tegen de manumissie, want ze wilden hun slaven niet kwijt.

Manufactured risks
Risico's voortkomend niet uit uitwendige maar uit interne factoren, nl. uit onze eigen smlvorm, uit door de mens zelf ontwikkelde kennis en instellingen.

Mantra
met goddelijke kracht geladen spreuk in de Hindoegoddienst en hierop gebaseerde geestelijke bewegingen

Mantelvegetatie
Mantelvegetatie, oftewel struikgewas als ruigte naar het grasland toe. Bijvoorbeeld sleedoorn, meidoorn, wilde rozen, mispel en hop. Hierin nestelen zich graag vogels. Zie ook Zoomvegetatie en Kernvegetatie

Mannitol
suikeralcohol

manische depressiviteit
terugkerende perioden van overdreven opgewektheid afgewisseld met perioden van ernstige neerslachtigheid (manische depressiviteit)

manie, manische perioden
(perioden van) overdreven opgewektheid gepaard gaande met het hebben van veel energie (manie, manische perioden)

mangaanvergiftiging
Mangaaneffecten vinden alleen plaats in de luchtwegen en in de hersenen. Symptomen van mangaanvergiftiging zijn hallucinaties, vergeetachtigheid en zenuwschade. Mangaan kan ook Parkinson, longembolie en bronchitis veroorzaken. Wanneer mannen voor een langere tijd aan mangaan blootgesteld worden, kunnen ze impotent worden. Zie http://www.lenntech.com/elementen-periodiek-systeem-Mn.htm

Mandaat
Opdracht of bevoegdheid om namens en onder verantwoordelijkheid van een ander zaken af te handelen. Gekozen vertegenwoordigers hebben ook een mandaat, namelijk van de kiezer.

manche
sleepzak werd ook door vliegtuigen gesleept voor oefeningen met luchtafweer.

mammapop
Pop die `mama` zegt

malinker
plantageslaaf die door ouderdom of gebreken niet (meer) in staat is tot (zwaar) werk Na vijftig jaar zware slavenarbeid kon de malinker niet veel meer.

maligne neurolepticasyndroom
ernstige aandoening als gevolg van gebruik van neuroleptica, die zich kan uiten in spierstijfheid, sterke bewegingsdrang, hoge koorts, transpiratie, speekselvloed, verminderd bewustzijn (maligne neurolepticasyndroom)(N.B. Vooral bij begin of verhoging dosering)

Magnetiseren
Een magnetiseur geneest door handoplegging patiënten van ziekte en pijn. Door het 'voelen' van krachtvelden kan door hem worden waargenomen op welke plaats de 'storing' zit. Door strijkende bewegingen kan een magnetiseur de verstoorde energievelden weer in evenwicht brengen en energie naar probleemgebieden leiden, zodat de pijn zal verminderen. In deze paranormale geneeskunst wordt dus gebruikgemaakt van handoplegging.
Iedereen kan een dergelijke vorm van 'therapeutische aanraking' in meer of mindere mate aanleren. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

machtwoord
Gezaghebbend woord waarmee men tegenwerpingen afdoet, machtspreuk

Machete
groot, enigszins gebogen mes

Maart
Lentemaand. Ook zo:

1. Januari=Louwmaand
2. Februari=Sprokkelmaand
3. Maart=Lentemaand
4. April=Grasmaand
5. Mei=Bloeimaand
6. Juni=Zomermaand
7. Juli=Hooimaand
8. Augustus=Oogstmaand
9. September=Herfstmaand
10. Oktober=Wijnmaand
11. November=Slachtmaand
12. December=Wintermaand

Maanfase
Huidige maanfase:


Maan
Huidige maanfase:


maagdarmulcera
maag- en darmzweren (maagdarmulcera)

MAVA
middelactief vast afval

Maturieteit
volwassen -volwassenheid -rijpe leeftijd -rijpheid , synoniem: maturitas

matten
Aanbrengen van een rieten of rotan stoelzitting en stoelrug, meestal in een vierkantsmotief of in een motief met achthoekige gaatjes. Dit wordt ook het `canneren` of `herrieten` van een stoel genoemd.

MDF Access
Ofwel: ontbundelde toegang tot de aansluitlijn. Concurrenten van KPN kunnen de aansluitlijnen tussen de wijcentrale en de huisaansluitingen van de klanten van KPN huren van KPN. Op deze manier kunnen ze klanten op hun eigen netwerk aansluiten zonder zelf aansluitlijnen te hoeven aanleggen.

Meteoroïde
Planetoïde: Een rotsachtig brokstuk dat in een baan rond de zon vliegt. Een planetoïde heeft afmetingen van enkele meters tot enkele honderden kilometers..
Asteroïde: De Engelse benaming voor een planetoïde. .
Aardscheerder: Een planetoïde die de aarde dicht kan naderen. .
Meteoor: Een lichtverschijnsel aan de hemel, veroorzaakt door het binnendringen van een meteoroïde in de dampkring..
Meteoroïde: Een ruimtesteen van minder dan ca. 1 meter groot..
Meteoriet: Het overblijfsel van een meteoroïde of (kleine) planetoïde dat op aarde terecht komt.
(Bron: Artikel Volkskrant)

Meteoriet
Planetoïde: Een rotsachtig brokstuk dat in een baan rond de zon vliegt. Een planetoïde heeft afmetingen van enkele meters tot enkele honderden kilometers..
Asteroïde: De Engelse benaming voor een planetoïde. .
Aardscheerder: Een planetoïde die de aarde dicht kan naderen. .
Meteoor: Een lichtverschijnsel aan de hemel, veroorzaakt door het binnendringen van een meteoroïde in de dampkring..
Meteoroïde: Een ruimtesteen van minder dan ca. 1 meter groot..
Meteoriet: Het overblijfsel van een meteoroïde of (kleine) planetoïde dat op aarde terecht komt.
(Bron: Artikel Volkskrant)

Meteoor
Planetoïde: Een rotsachtig brokstuk dat in een baan rond de zon vliegt. Een planetoïde heeft afmetingen van enkele meters tot enkele honderden kilometers..
Asteroïde: De Engelse benaming voor een planetoïde. .
Aardscheerder: Een planetoïde die de aarde dicht kan naderen. .
Meteoor: Een lichtverschijnsel aan de hemel, veroorzaakt door het binnendringen van een meteoroïde in de dampkring..
Meteoroïde: Een ruimtesteen van minder dan ca. 1 meter groot..
Meteoriet: Het overblijfsel van een meteoroïde of (kleine) planetoïde dat op aarde terecht komt.
(Bron: Artikel Volkskrant)

metabole acidose
verzuring van het bloed (metabole acidose)

mesogastrisch
epigastrisch = met betrekking tot het gebied boven de maag. (bovenbuik)
mesogastrisch = met betrekking tot het gebied rond de maag. (buik, maag)
hypogastrisch = met betrekking tot het gebied onder de maag. (onderbuik)

Meritocratie
Nieuw type van sociale stratificatie: inkomen weer op basis van individuele bekwaamheden dan van overgeërfde macht.