Encyclo - aangedragen begrippen

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld > Toegevoegd door bezoekers
Datum & Land: 19/04/2007, NL
Woorden: 1438

mortaliteit
(Sterftecijfer) Geeft het aantal overlijdens per 1000 inwoners over een bepaalde periode, doorgaans een jaar.

morgenster
een persoon die zich dingen toe-eigent die als grof vuil aan de straat zijn gezet

Monsteren
laten zien om gekeurd te worden, keuren

monopolie
alleenhandel, het alleen kunnen of bezitten De West-Indische Compagnie had een monopolie in slaven.

monolitisch
geïntegreerd, als eenheid, in elkaar opgegaan

Monisme
Situatie waarin regeringsfracties en kabinet altijd op één lijn zitten. Er is dus geen sprake van een zeker machtsevenwicht, zoals bij dualisme wel het geval is.

Momentaan
Op de handeling van een ogenblik betrekking hebbend waarbij het begin- en eindpunt samenvallen , Betekent dat we alleen naar dit moment, naar dit kleine tijdsbestek, het nu, kijken.

moederdag
moederdag:
13 mei 2012
12 mei 2013
11 mei 2014
10 mei 2015
8 mei 2016
14 mei 2017
13 mei 2018
12 mei 2019

Moderne kaderpartij
Moderne kaderpartij-kartelpartij: Na de ontwikkeling tot catch-all party (jaren ‘50-’60) zijn politieke partijen verder veranderd en hebben zich aangepast aan nieuwe maatschappelijke condities. Partij bestaat uit centrale partijorganisatie (nationaal leidende orgaan van de partij), public office (partij die posities bekleedt in parlement en evt. in regering) en ledenbeweging (organisatie v-d partij die contact legt met de samenleving). In de loop der jaren zijn de centrale partijorganisatie en public office steeds belangrijker geworden. Partij als ledenbeweging is juist afgenomen. Gevolg is dat de partij zwaarder is aan de top. De voeding komt steeds minder van de leden maar meer van de partij in public office. Politieke partijen hebben gemeenschappelijke belangen: ze willen vertegenwoordigd blijven in de staat, die garant moet staan voor het overleven van de partij.

mutagenen
factoren die mutaties kunnen veroorzaken (vb. straling)

mulat
kleurling (vroeger alleen gebruikt voor een nakomeling van een zwarte en een blanke; later ook gebruikt voor 'lichtere' mengvormen) De zwarte slavin trouwde met haar blanke heer en samen kregen ze een mulat.

mucosaprotectiva
middelen die het slijmvlies van de maag beschermen (mucosaprotectiva)

mua
afkorting voor make up artist, ofwel visagist(e).

myotherapie
Myotherapie is een methode om spierkramp te ontspannen, circulatie te bevorderen en pijn te verlichten. Om triggerpoints onschadelijk te maken wordt enkele seconden druk uitgeoefend op spieren d.m.v. vingers, knokkels en ellebogen. Het succes van de methode gaat samen met het gebruik van specifieke corrigerende oefeningen voor de ontspannen spieren. De methode is ontwikkeld door Bonnie Prudden in 1976.

myoclonus
plotselinge samentrekking van de spieren (myoclonus)

myocardinfarct
hartinfarct (myocardinfarct)

mydriasis
verwijding van de pupillen (mydriasis)

myastenia gravis
bepaalde vorm van spierzwakte (myastenia gravis)

Natuurgeneeskundige Therapie
Natuurgeneeskunde bestaat uit geneeswijzen die al eeuwen bedreven werden. De natuurgeneeskunde bevat dan ook vele diagnostische en therapeutische technieken. De samenhang in de benadering, de integrale (totale) diagnose en therapie gaan allemaal uit van dezelfde uitgangspunten, namelijk het op een juiste wijze prikkelen van het zelfgenezend vermogen van de patiënt zonder schade te veroorzaken. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

Nationaal Kiezers Onderzoek
Voor en na de verkiezingen vragen onderzoekers aan een groep kiezers onder meer wat ze willen gaan stemmen en feitelijk gestemd hebben. Deze en andere gegevens maken deel uit van het Nationaal Kiezers Onderzoek (NKO), dat enige tijd na de verkiezingen gepubliceerd wordt. Het is de belangrijkste bron van gegevens over verschillen in stemgedrag, gerelateerd aan factoren als leeftijd, opleiding en geslacht.

nataliteit
(Geboortecijfer) Geeft het aantal geboortes per 1000 inwoners over een bepaalde periode, doorgaans een jaar.

narcotische analgetica
sterk werkzame pijnstillers (narcotische analgetica)

Narcisme
iekelijke liefde voor zichzelf

Na-triazolyl butylphenol sulfonate
UV-filter

navetta
In de R.K.-Kerk wordt een navetta gebruikt, zijnde het `scheepje` waaruit met een lepeltje wierook wordt overgebracht naar het wierookvat

NDSMD
Non Draco Sit Mihi Dux - Dat de draak mij niet tot gids zij

Neveneffecten
*Onbedoelde gevolgen van een ( meestal medische) behandeling

neutropenie
bloedafwijking (tekort aan witte bloedlichaampjes) gepaard gaande met verhoogde gevoeligheid voor infecties (neutropenie)

neuroleptica
middelen (neuroleptica) tegen psychose (ernstige geestesziekte)

neuritis
zenuwontsteking gepaard gaande met pijn, gevoelsstoornissen en soms een verminderde werking van de zenuw (neuritis)

Netnummergebieden
Geografisch afgebakend gebied waarvoor een netnummer is gedefinieerd. OPTA geeft inzage in de grenzen van deze gebieden.

nestenwiel
Een nestenwiel is een takelschijf met nesten of gefraisde hollingen die corresponderen met de kettingschalmen. Het nestenwiel correspondeert dus met de kettingmaat en omgekeerd. Het is een onderdeel van een hand- of electrische kettingtakel of van een ankerkettinglier.

nefrotoxiciteit
vergiftiging van de nieren (nefrotoxiciteit)

nefritis
ontsteking van de nieren gepaard gaande met bloed in de urine, koorts en pijn in de flanken (nefritis)

neerslagradar
Buienradar KNMI:


neerslag
Buienradar KNMI:


necrofiel
iemand met een seksuele voorkeur voor het bedrijven van seks met een lijk

nitraten
middelen (nitraten) toegepast bij een beklemmend pijnlijk gevoel op de borst (angina pectoris)

Niskast
een niskast is een kast die tussen twee muren ingebouwd zit en waarvan de achterzijde volledig en de zijkanten deels dan wel volledig ingesloten zijn, de bovenkant en voorkant zijn vrij bereikbaar.

nilfisken
pijpen

Nieuwe partijen
Bij vrijwel alle verkiezingen wordt ook deelgenomen door een aantal nieuwe partijen en al langer bestaande partijen die nog niet in de Tweede Kamer zitten. Bij de gemeenteraadsverkiezingen is dit een gebruikelijk verschijnsel. De afgelopen jaren is het nieuwe lokale partijen in veel gemeenten gelukt om zetels te veroveren. Bij de Kamerverkiezingen zijn de Lijst Pim Fortuyn en Leefbaar Nederland de meest recente voorbeelden.

niet-opioïden analgetica
bepaalde groep van pijnstillende middelen (niet-opioïden analgetica)

Niet-allergische overgevoeligheid:
voorkeursomschrijving voor overgevoeligheid waarbij geen immunologisch mechanisme kan worden aangetoond.

Niet-Allergische Astma
Niet-Allergische Astma is de voorkeursomschrijving voor niet-immunologisch geïnduceerde astmatische aandoeningen. Het gebruik van de oude termen `extrinsiek`, `intrinsiek`, `exogeen`en `endogeen` ter differentiatie van allergische en niet-allergische astma wordt ontraden.

niersteenkoliek
niersteenaanvallen (niersteenkoliek)

nierfunctie
werking van de nieren

NNO (Nationaal Nummeroverleg)
Een platform waarin de minister van Verkeer en Waterstaat en marktpartijen spreken over nummerplannen en nummerbeleid. OPTA is toehoorder.

Normofoor
normaal. (normo-=normaal, -foor van het Griekse phoros=dragen-drager)

Normofore stemming
gewone, normale stemming. (normo-=normaal, -foor van het Griekse phoros=dragen-drager)

Normaal modulerend Affect
Qua gevoel adequaat reageren op wat er gevraagd wordt en gebeurt; lachen bij een grapje diep nadenkend bij een serieuze vraag.

nondeju
Correcte spelling: nondedju. Bastaardvloek afgeleid van het Franse `au nom de Dieu!` (In de naam van God!) Voornamelijk gebruikt in Vlaanderen. In Nederland wordt `Sodeju!` vaker gebruikt. (Mix van sodomie-sodemieter en nom de Dieu)

Noniel
groep van 111-9%; een negende deel. Een opdeling in negen stukken (fractielen) is een opdeling in nonielen.Meer verdeling: Primiel (1), Doviel (2), Tertiel (3), Kwartiel (4), Kwintiel (5), Sextiel (6), Septiel (7), Octiel (8), Noniel (9), Deciel (10), Percentiel (100)

nondedju
Bastaardvloek afgeleid van het Franse `au nom de Dieu!` (In de naam van God!) Voornamelijk gebruikt in Vlaanderen. In Nederland wordt `Sodeju!` vaker gebruikt. (Mix van sodomie-sodemieter en nom de Dieu)

Non Draco Sit Mihi Dux
Dat de draak mij niet tot gids zij

November
Slachtmaand. Ook zo:

1. Januari=Louwmaand
2. Februari=Sprokkelmaand
3. Maart=Lentemaand
4. April=Grasmaand
5. Mei=Bloeimaand
6. Juni=Zomermaand
7. Juli=Hooimaand
8. Augustus=Oogstmaand
9. September=Herfstmaand
10. Oktober=Wijnmaand
11. November=Slachtmaand
12. December=Wintermaand

NSMV
Numquam Suade Mihi Vana - Verleid mij nooit tot ijdel gedrag

NSAID
bepaalde groep van pijnstillende middelen met ook een ontstekingsremmende en koortswerende werking (NSAID)

Nuptialiteit
Aantal huwelijken per 1000 inwoners.

Numquam Suade Mihi Vana
Verleid mij nooit tot ijdel gedrag

Nummerportabiliteit
De mogelijkheid voor een abonnee om zijn telefoonnummer te behouden als hij van de ene telefoonaanbieder overstapt naar een andere. Dit is een belangrijke voorwaarde voor de ontwikkeling van de markt en het functioneren van concurrentie.

Nummerloket
zie: Call center

Nummerplannen, nummerregister
De minister van Verkeer en Waterstaat maakt de nummerplannen in Nederland. In de nummerplannen staat hoe de beperkte hoeveelheid telefoon- en andere nummers is ingedeeld en welke nummerseries beschikbaar zijn. Op basis van de nummerplannen geeft OPTA nummers uit. Aan operators gebeurt dat in grote hoeveelheden tegelijk. Informatienummers geeft OPTA per stuk uit aan individuele aanvragers, via het Call center. De uitgegeven nummers zijn te vinden in openbare nummerregisters die bij OPTA ter inzage liggen, of op de OPTA website te raadplegen zijn.

NUB-theorie
NUB betekent `bobbel` in het Engels en staat voor het geslachtsdeel in aanleg van de ongeboren baby. Op de 12-weken echo van de baby is, als de baby plat op z`n ruggetje van de zijkant wordt bekeken, een soort uitsteekseltje tussen zijn-haar benen te zien. De theorie is dat als dat uitsteekseltje een hoek van meer dan 30 graden heeft t.o.v. de ruggegraat (naar boven gericht dus) het een jongetje is, minder dan 30 graden (meer horizontaal dus) het een meisje is. Bij 11 weken is dit moeilijk te zien, bij 13 weken schijnt de betrouwbaarheid al 95% te zijn.

NUB
NUB betekent `bobbel` in het Engels en staat voor het geslachtsdeel in aanleg van de ongeboren baby. Op de 12-weken echo van de baby is, als de baby plat op z`n ruggetje van de zijkant wordt bekeken, een soort uitsteekseltje tussen zijn-haar benen te zien. De theorie is dat als dat uitsteekseltje een hoek van meer dan 30 graden heeft t.o.v. de ruggegraat (naar boven gericht dus) het een jongetje is, minder dan 30 graden (meer horizontaal dus) het een meisje is. Bij 11 weken is dit moeilijk te zien, bij 13 weken schijnt de betrouwbaarheid al 95% te zijn.

obstipatie/constipatie
verstopping (obstipatie-constipatie)

Octiel
groep van 121-2%; een achtste deel. Een opdeling in acht stukken (fractielen) is een opdeling in octielen.Meer verdeling: Primiel (1), Doviel (2), Tertiel (3), Kwartiel (4), Kwintiel (5), Sextiel (6), Septiel (7), Octiel (8), Noniel (9), Deciel (10), Percentiel (100)

Octaven
oc·taaf het, de; o en v(m) -taven (muz) 1 achtste toon vd grondtoon af, deze zelf mee inbegrepen 2 omvang van acht tonen , in muziek: interval, afstand tussen een toon en een gelijknamige, hogere of lagere toon.

ochtendster
een persoon die zich dingen toe-eigent die als grof vuil aan de straat zijn gezet

oestrogenen
vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogenen)

oedeem
vochtophoping (oedeem)

officemes
klein keukenmesje die gebruikt wordt voor het kleiner snij- en garneerwerk.

okidoki
Wie zich verdiept in de herkomst van het woord okay, trekt een beerput open. Op de bodem daarvan ligt een enorme stapel papier. Er bestaan zeker dertig verschillende verklaringen voor deze uitdrukking. Zij zou afgeleid zijn van het Franse au quai ‘op de kade’, van de Haïtiaanse havenplaats Aux Cayes, of van de Indianentaal Choctaw,...

okay
Wie zich verdiept in de herkomst van het woord okay, trekt een beerput open. Op de bodem daarvan ligt een enorme stapel papier. Er bestaan zeker dertig verschillende verklaringen voor deze uitdrukking. Zij zou afgeleid zijn van het Franse au quai ‘op de kade’, van de Haïtiaanse havenplaats Aux Cayes, of van de Indianentaal Choctaw,...

ok
Wie zich verdiept in de herkomst van het woord okay, trekt een beerput open. Op de bodem daarvan ligt een enorme stapel papier. Er bestaan zeker dertig verschillende verklaringen voor deze uitdrukking. Zij zou afgeleid zijn van het Franse au quai ‘op de kade’, van de Haïtiaanse havenplaats Aux Cayes, of van de Indianentaal Choctaw,...

Oktober
Wijnmaand. Ook zo:

1. Januari=Louwmaand
2. Februari=Sprokkelmaand
3. Maart=Lentemaand
4. April=Grasmaand
5. Mei=Bloeimaand
6. Juni=Zomermaand
7. Juli=Hooimaand
8. Augustus=Oogstmaand
9. September=Herfstmaand
10. Oktober=Wijnmaand
11. November=Slachtmaand
12. December=Wintermaand

Olmeken
Eén van de vroegste grote Mexicaanse beschavingen; de Olmekencultuur bloeide van 1500 - 300 v.C. aan de Golfkust van Mexico, dichtbij de plaats waar de Conquistadores voet aan wal zetten.

Ometeotl
Is de naam van de god die regeerde over Omeyocan, het hoogste niveau van de dertien niveaus van de Bovenwereld. Omeoteotl was een tweevoudige god, wat betekende dat hij zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen had en hij was verantwoordelijk voor de schepping van nieuwe zielen.

ontvrienden
Het dumpen van virtuele vrienden in door ze te schrappen uit vriendenlijsten op sociale internetnetwerken. EN: Unfriend

onttrekken
ont·trek·ken -trok, h -trokken buiten iems macht of bereik brengen: zich aan iets ~ zijn plichten niet nakomen

Ontspanningstherapie
Mensen die het drukke leven even zat zijn, die willen ontsnappen en-of hun eigen tijd anders willen invullen, en voor mensen die snel last hebben van stress-verschijnselen of andere problemen, kan deze ontspanningstherapie onder een goede begeleiding een ware uitkomst zijn.
Zowel fysiek als psychisch zal men de oude en nieuwe problemen door een juiste ontspanningstherapie beter aanpakken en kunnen verwerken. Encyclo Categorie: Medisch > Alternatieve Geneeswijzen

Ontnuchteren
ont·nuch·te·ren -nuchterde, h -nuchterd 1 nuchter maken 2 ontgoochelen , ontnemen -ontgoochelen

Ontbundelde Toegang
Methode waarbij een dominante makrtpartij voorzieningen a la carte aan zijn concurrenten aanbiedt in plaats van een compleet pakket, waarbij de koperdraden van een huisaansluiting naar de wijcentrale worden geexploiteerd door een concurrent van KPN. hierbij kn sprake zijn van een volledige ontbundeling of van gedeelde toegang, ook wel line sharing genoemd.

ONP: Open Network Provision
De Europese ONP-richtlijnen vormen een kader met betrekking tot het verzekeren van toegang tot en het gebruik van algemeen beschikbare telecommunicatienetwerken en diensten tegen redelijke voorwaarden. Tevens hebben de richtlijnen betrekking op het garanderen van de beschikbaarheid van een minimumpakket aan voorzieningen.

Ongeldige stem
Op een stembiljet mag zoals bekend maar ? hokje rood worden gemaakt. Wie daarvan afwijkt stemt blanco (door geen hokje rood te maken) of ongeldig. Een stem is ongeldig wanneer meer dan ? hokje rood is of wanneer het biljet bijvoorbeeld van tekst is voorzien, bij wijze van protest. Deze laatste mogelijkheid om een proteststem uit te brengen wordt steeds verder beperkt: bij het stemmen met een stemmachine wordt geen rood potlood meer uitgereikt.

Ongebonden
Men ontvangt een uitkering waarover men vrij kan beschikken (bv. pensioen).

Ondergrondse Windmolen
Afzuig Energie Systeem (AES) AES is een systeem welke Groene stroom kan opwekken. Het is niets meer en minder dan een op luchtverplaatsing draaiende rotor of ventilator- welke een dynamo of generator aandrijft. Waar we nu hoge windmolens zien, moet het mogelijk zijn om het AES systeem inpandig – of ondergronds te bouwen, mede omdat de wind – of in beweging zijnde lucht- ”verplaatst” wordt.

oncolytica
middelen toegepast bij kanker (oncolytica)

Onverkiesbaar
Laag op de lijst geplaatste kandidaten heten vaak 'onverkiesbaar' te zijn. Partijen maken een inschatting van het aantal zetels dat gehaald gaat worden meestal gebaseerd op opiniepeilingen. Ongeveer dat aantal plaatsen op de lijst krijgt het predikaat 'verkiesbare plaats'. Uiteraard kan het aantal zetels hoger uitvallen. Ook kunnen laag geplaatste kandidaten met voorkeurstemmen worden verkozen. Echt onverkiesbaar zijn de onverkiesbaren dan ook niet, hooguit 'kansarm', om het in politiek jargon uit te drukken.

Onverbiddelijk
on·ver·bid·de·lijk bn, bw niet over te halen

Oosters Schisma
De afscheiding in 1054 van de oostelijke kerk van de kerk van Rome in het westen en van het pauselijke gezag.

Oproepingskaart
De oproep om te gaan stemmen wordt door de gemeente ten minste twee weken voor de verkiezingen verspreid. Gegevens daarvoor worden ontleend aan de Gemeentelijke Basisadministratie. Vanaf een maand voor de verkiezingen kunnen mensen die menen kiesgerechtigd te zijn bij de gemeente navragen of ze ook werkelijk als kiezer in de administratie zijn opgenomen.

oprechte
op·recht bn, bw eerlijk

Oppositieleider
De leider van de oppositie, meestal de fractievoorzitter van de belangrijkste oppositiepartij.

Oppositie
De partijen in het parlement die niet deelnemen aan de regering vormen tezamen de oppositie.

op
afkorting voor opus. Een opus is een enkelvoudige muzikale compositie. Het is een Latijns woord dat werk betekent. Het meervoud is opera. De werken van sommige componisten worden vaak Opus # (afgekort op. #) genoemd, waarbij # een nummer is. De toegekende nummers volgen over het algemeen de chronologische volgorde van compositie of die van publicatie. Soms zijn opusnummers onderverdeeld in meerdere composities, zoals de strijkkwartetten op. 18 nr. 1 t/m 6 van Ludwig van Beethoven.

opp
afkorting voor opussen of opera. Een opus is een enkelvoudige muzikale compositie. Het is een Latijns woord dat werk betekent. Het meervoud is opera. De werken van sommige componisten worden vaak Opus # (afgekort op. #) genoemd, waarbij # een nummer is. De toegekende nummers volgen over het algemeen de chronologische volgorde van compositie of die van publicatie. Soms zijn opusnummers onderverdeeld in meerdere composities, zoals de strijkkwartetten op. 18 nr. 1 t/m 6 van Ludwig van Beethoven.

opofferingskosten
alles wat je moet opofferen omdat je kiest voor de vervulling een andere wens

Opkomstplicht
Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 1918 gold stemplicht. In 1922 werd deze vervangen door opkomstplicht, die in 1970 is afgeschaft. Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 1971 liet 21,5 % van de kiezers verstek gaan. In België bestaat nog steeds opkomstplicht.

Opkomst
Het aantal personen dat bij verkiezingen opkomt om te stemmen. Welke partijen baat hebben bij een hoge of juist lage opkomst is moeilijk vast te stellen. Voor de grote partijen lopen de meningen daarover uiteen. Wel staat vast dat de kleine christelijke partijen gebaat zijn bij een lage opkomst. Hun achterban bestaat uit trouwe stembusgangers. Dus hoe lager de opkomst, hoe beter hun resultaat.

opioïden analgetica
bepaalde groep van sterke pijnstillende middelen (opioïden analgetica)