Architectenweb - Archipedia

Categorie: Bouw en Constructie > Architectuur
Datum & Land: 16/10/2008, NL
Woorden: 1806

Vleugelstuk
[ bouwkundige termen] Rokin 145, Amsterdam

Vleeshal Haarlem
[ beroemde gebouwen] De Vleeshal, samen met de Verweijhal ook wel bekend onder de naam 'De Hallen', is een voormalige vleeshal op de Grote Markt in Haarlem. Het oorspronkelijke ontwerp van de Haarlemse steenhouwer en stadsmetselaar Lieven de Key en stadstimmerman Klaas Piete...

Vlado Milunic
[ invloedrijke architecten] Vlado Milunic is vooral bekend geworden dankzij zijn samenwerking met Frank Gehry, wat leidde tot het Hoofdgebouw van Nationale Nederlanden in Praag. Vlado Milunic is op 3 maart 1941 in Zagreb geboren. Sinds 1990 heeft hij zij...

Vladimir Jevgrafovitsj Tatlin
[ invloedrijke architecten]

Vlaams-Zeeuwse schuur
[ gebouwtypologieën] De Vlaams-Zeeuwse schuur is een type boerderij, die - zoals de naam al doet vermoeden, vooral terug te zien is in Vlaanderen en Zeeland. Maar ook op de Zuid-Hollandse eilanden en in het westelijk deel van Brabant is dit type terug te vinden. De boerderij best...

Vlaams verband
[ bouwkundige termen] Het Vlaams verband is een regelmatig metselverband, waarin koppen en strekken om en om worden toegepast. Door het gebruiken van kopstenen is een muur met een Vlaams verband meestal een dubbelsteensmuur.

VMX Architects
[ invloedrijke architecten] Het in 1995 opgerichte VMX Architects wordt geleid door twee partners: de Ier Don Murphy (Cork, 1965) en de Nederlander Leon Teunissen (Heerlen, 1965), die eerder werkzaam was bij Architekten Cie. Het bureau bestaat uit een kleine groep werknemers met ...

Vorst
[ bouwkundige termen] Nokvorst

Vormbaksteen
[ bouwkundige termen] Vormbakstenen zijn bakstenen die gemaakt worden door klei machinaal in een vantevoren bezande mal te drukken, de overtollige klei af te snijden en de mal vervolgens om te draaien. Dit proces zorgt voor een regelmatige gevormde en bezande steen.Een ander veel...

Voorhamer
[ bouwkundige termen] Grote hamer met een lange steel.De voorhamer wordt gebruikt door een smid of om palen in de grond te slaan. Doordat de hamer een lange steel heeft, kan er extra hard mee geslagen worden. In combinatie met zijn relatief hoge gewicht van drie tot tien kilogram...

Voorgevel
[ architectonische termen] Een voorgevel is de gevel aan de voorzijde van een gebouw. Omdat deze gevel vaak de voornaamste gevel is, is deze veelal het rijkst gedecoreerd.Meestal wordt kortweg het woord 'gevel' gebruikt en wordt het woord 'voorgevel' alleen gebruikt wanneer expli...

Voluut
[ architectonische termen] Voluut op Ionische zuil

Volkshuisvesting
[ architectonische termen] Met de term volkshuisvesting wordt 'het verschaffen van voldoende en doelmatige woningen aan het volk' aangeduid. De term kan ook breder worden opgevat en heeft dan betrekking op de wijze waarop het volk gehuisvest is. Tot slot wordt onder volkshuisvest...

Voile
[ architectonische termen] Voile is een term, die recentelijk zijn intrede heeft gedaan in de architectuur. De term is in de afgelopen jaren gebruikt om uiteenlopende onderdelen van de gevel aan te duiden, vooral in gevels waarin een transparante of halfopen laag voorkomt. Voile ...

Voeg
[ bouwkundige termen] De plaats waar planken of stenen tegen elkaar komen wordt een voeg genoemd. In de architectuur zijn voegen vooral bekend als de naad tussen de stenen van metselwerk in baksteen en natuursteen. Een voeg kan verticaal, horizontaal of schuin zijn. Een verticale...

Vorstpan
[ bouwkundige termen]

Vrijheidsbeeld
[ beroemde gebouwen] Op Liberty Island in de Baai van New York staat een beeld van een jonge vrouw met

Vrije hoogte
[ bouwkundige termen] De vrije hoogte wordt in het bouwbesluit gedefinieerd als "de verticale afstand tussen de bovenkant van een afgewerkte vloer of het maaiveld en de onderkant van het laagste, daarboven gelegen constructiedeel". In het bouwbesluit staat beschreven welke eis er...

Vrije doorgang
[ bouwkundige termen] De vrije doorgang is de maat voor de breedte die een ruimte heeft, met aftrek van obstakels die de doorgang versperren. Het bouwbesluit definieert vrije doorgang als volgt: "de afstand in horizontale richting tussen de tegenover elkaar gelegen bouwdele...

Vredespaleis Den Haag
[ beroemde gebouwen] Het Vredespaleis in Den Haag is gebouwd tussen 1907 en 1913, nadat in 1899 was besloten tot een 'Permanent Hof van Arbitrage' om te bemiddelen bij internationale conflicten en oorlogsdreigingen. internationale steunNadat de locatie bepaald was, werd er uit ve...

Waterstaatstijl
[ architectuurstromingen] Mozes en Aäronkerk

Washitsu
[ architectonische termen] Een washitsu is een kamer in 'Japanse stijl', waarin traditionele elementen als tatamimatten, shoji en een tokonoma aanwezig zijn. Tegenwoordig is vaak een enkele kamer speciaal als washitsu ingericht, vroeger was het de gebruikelijke inrichting v...

Washington Monument
[ beroemde gebouwen]

Waro Kishi
[ invloedrijke architecten]

Warmtekrachtkoppelingcentrale Utrecht
[ beroemde gebouwen] De Warmtekrachtkoppelingcentrale (2005) in Utrecht is een opvallend gebouw op de Utrechtse Uithof. Het gebouw, dat ontworpen is door Liesbeth van der Pol, herbergt een installatie voor warmtekrachtkoppeling (WKK), waarmee gecombineerd warmte en elektriciteit ...

Warm dak
[ bouwkundige termen] Bij een warm dak is er sprake van een dakopbouw waarbij de isolatie op de dragende constructie ligt. In tegenstelling tot bij een koud dak, blijft hier de dragende constructie dus warm. De dakbedekking komt op de isolatie te liggen. Dit daktype wordt zowel t...

Wapeningsafstandhouder
[ bouwkundige termen] Een wapeningsafstandhouder of stekeindafstandhouder is een andere naam voor een afstandhouder. Zie voor meer informatie het artikel afstandhouder.

Wangewelf
[ architectonische termen] Een wangewelf is een tongewelf dat aan de zijkanten afgesloten wordt als een kloostergewelf.

Walter Gropius
[ invloedrijke architecten] De Duiste architect Walter Gropius werd in 1883 geboren in Berlijn. In 1919 was hij de oprichter en directeur van het Bauhaus, een toongevende academie voor beeldende kunstenaars, ambachtslieden en architecten. Gropius speelde een belangrijke rol in&nb...

Walter De Maria
[ invloedrijke architecten] Walter de Maria (Albany, 1935) is een Amerikaanse kunstenaar die vooral in verband wordt gebracht met het minimalisme, land art en conceptuele kunst. Door de enorme afmetingen van sommige van zijn werken is het moeilijk zijn werk te categoriseren; het ...

Walt Disney Concert Hall
[ beroemde gebouwen] De Walt Disney Concert Hall is een markant gebouw in Los Angeles ontworpen door de architect Frank Gehry. Het gebouw - dat moeizaam tot stand kwam - vertoont in vorm en materiaal grote verwantschap met het Guggenheim Museum in Bilboa. In 1987 ontstonden de ee...

Wall House #2
[ beroemde gebouwen] Gevelfragment

Wainwright Building
[ beroemde gebouwen] Het Wainwright Building in St. Louis in de Verendigde Staten is gebouwd tussen 1890 en 1891 naar het ontwerp van de beroemde architecten Louis Sullivan en Dankmar Adler, in samenwerking met Charles K. Ramsey. Het gebouw is vernoemd naar de financier Ellis Wai...

Waaierboog
[ architectonische termen] Een waaierboog, ook wel veelpasboog genoemd, is een boog die gevormd wordt uit meerdere kleine boogjes. herkomst Waarschijnlijk komt de vorm uit de islamitische architectuur. De waaierboog heeft zich via Spanje in de westerse wereld verspreid. Va...

Waag Hoorn
[ beroemde gebouwen]

Waag Leiden
[ beroemde gebouwen] Vanaf de vijftiende eeuw was het in Holland erg belangrijk om als stad een waag te bezitten. De stad bezat dan namelijk het waagrecht. Dit hield in dat deze stad voor de omliggende omgeving maat en gewicht van de producten mocht bepalen, d...

Waag Haarlem
[ beroemde gebouwen] Het Waaggebouw nam in de Hollandse steden een belangrijke plaats in. Zo ook in Haarlem, waar de Waag rond 1597 aan het Spaarne werd gebouwd.historieDe waag was van belang omdat het de plaats was waar de belasting op handelsgoederen werd vastgesteld en ge...

Waag Amsterdam
[ beroemde gebouwen] De Waag staat op de Nieuwmarkt, in het centrum van Amsterdam. De inscriptie 'MCCCCLXXXVIII (1488) de XXVII (27ste) dach in April wart d'eerste steen van dese poert gheleit' in een van de torentjes herinnert aan het bouwjaar 1488.

Waag
[ gebouwtypologieën] Een waag, vroeger ook wel geschreven als waeghe of waech, is een gebouw waar in vroegere tijden goederen gewogen werden. In de hal waren de evenaars of balansen opgesteld, waarmee de belasting op handelsgoederen werd vastgesteld ...

Watertoren Eindhoven
[ beroemde gebouwen]

Watertempel
[ beroemde gebouwen]

Westerkerk
[ beroemde gebouwen] westerkerk vanaf de Raadhuisstraat

Welstandstoezicht
[ overig] De beoordeling op welstand bij het indienen van bouwplannen. Dit wordt gedaan door een welstandscommissie, op basis van een welstandsnota.Reeds in 1912 nam Gemeente Laren het initiatief voor welstandstoezicht, maar pas in 1945 werd dit een algemeen aanvaard principe.Asp...

Welstandsnota
[ overig] Nota waarin normen voor welstandstoezicht zijn vastgelegd. Pas sinds 1 januari 2003 is in de Woningwet opgenomen dat gemeenten een dergelijke nota moeten opstellen. Normen in de welstandsnota kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op: het uiterlijk van het bouwwerk in re...

Welstandscommissie
[ overig] Een onafhankelijk commissie die de gemeente adviseert over de welstand van een ingediende bouwplannen. In deze commissie zitten deskundigen op het gebied van stedenbouw, architectuur en cultuurhistorie. De commissie wordt door de gemeenteraad benoemd.Bij de beoordeling ...

Welstand
[ overig] Het begrip welstand heeft betrekking op de mate waarin een bouwplan architectonisch past in de omgeving.Bouwplannen worden hierop getoetst door de welstandscommissie. De criteria waarop wordt getoetst worden vast gelegd in de zogenaamde welstandsnota.

Welstandsadvies
[ overig] Onder het welstandsadvies wordt verstaan: het advies dat de welstandscommissie aan de gemeente geeft, aangaande de welstand van een bouwplan.Dit advies wordt meestal door de gemeente overgenomen en omgezet in een besluit. Dit besluit vormt een onderdeel van de bouwvergu...

Wells Coates
[ invloedrijke architecten]

Weldorpel
[ bouwkundige termen] Een weldorpel is een onderdorpel van een raam of deur om neerdruipend regenwater naar buiten af te voeren.Een weldorpel is aan de buitenzijde verzwaard met aan de onderzijde een ingeschaafd hol (waterhol), waardoor het water goed kan worden afgevoerd. Een le...

Wel
[ bouwkundige termen] De afstand, horizontaal gemeten, tussen de voorkant van de traptrede en de achterkant van de trede daaronder wordt de wel genoemd.

Weissenhofsiedlung
[ beroemde gebouwen] De Weissenhofsiedlung (of Weißenhofsiedlung) is een modelwijk van het Nieuwe Bouwen (Neues Bauen of Neue Sachlichkeit), door vooraanstaande architecten ontworpen en in 1927 uitgevoerd op de Killesberg in Stuttgart. De wijk is gebouwd als onderdeel van de tent...

White Cube
[ beroemde gebouwen] White Cube is een project voor hedendaagse kunst dat in 1993 is opgezet door de kunsthandelaar Jay Joplin. Het is een van de prominentste galerieën voor moderne kunst ter wereld en heeft inmiddels drie locaties in Londen gehad, waarvan de eerste wellicht het ...

Wheels of Heaven
[ beroemde gebouwen] Wheels of Heaven (1964) is de naam van een niet gerealiseerd ontwerp voor een protestantse kerk in Driebergen door de architect Aldo van Eyck. Hoewel het ontwerp niet is uitgevoerd, is het door de introductie van concepten als flexibiliteit en 'multi-centrali...

Wisseldorpel
[ bouwkundige termen] Een wisseldorpel wordt toegepast bij schuiframen en bestaat uit de onderste dorpel van het bovenraam en de bovenste dorpel van het onderraam. Als het schuifraam gesloten is lijken beide dorpels samen één dorpel te vormen. De aansluitvakken van de wisseldorpe...

Winkelpand Firma Roeraade
[ beroemde gebouwen]

Winkel van Sinkel
[ beroemde gebouwen] In 1837 gaf Anton van Sinkel opdracht tot de bouw van een warenhuis aan de Oude Gracht in Utrecht. Architect van de 'Winkel van Sinkel' was Pieter Adams. historie

Wimberg
[ architectonische termen] Een wimberg is een steile gotische siergevel die is voorzien van rijkelijke versiering vaak in de vorm van maaswerk, hogels en een kruisbloem. Een synoniem voor wimberg is frontaal.toepassingDe wimberg bevindt zich boven een venster of portaal. De wimbe...

Wim Quist
[ invloedrijke architecten]

William Rutherford Mead
[ invloedrijke architecten] links: William Rutherford Mead

William Holabird
[ invloedrijke architecten]

William Morris
[ invloedrijke architecten]

Willem Marinus Dudok
[ invloedrijke architecten]

Willem Kromhout
[ invloedrijke architecten]

Willem Hendrik Gispen
[ invloedrijke architecten]

Willem Cornelis Metzelaar
[ invloedrijke architecten] Willem Cornelis Metzelaar (1848-1918) was de zoon en tevens opvolger van Johan Frederik Metzelaar. In dienst van het ministerie van Justitie bouwde hij vele gerechtsgebouwen in Nederland. carrièreMetzelaar studeerde in 1870 af als civiel- en...

Will Alsop
[ invloedrijke architecten]

Wilkinson Eyre Architects
[ invloedrijke architecten] Wikinson Eyre Architects is een vooraanstaand Brits architectenbureau, geleid door Chris Wilkinson (1946) en Jim Eyre (1959). Het bureau won twee keer de prestigieuze RIBA Stirling Prize twee keer: in 2001 met het Magna Centre in Rotherham en het daaro...

Wildverband
[ bouwkundige termen] Het wildverband is een metselverband dat geen regelmaat kent in de afwisseling tussen koppen en strekken. Dit verband is het oudste en is ontstaan omdat vroeger de stenen handgebakken en daardoor ongelijk van maat waren. Bij huidige toepassing is er wel een ...

Wiel Arets
[ invloedrijke architecten]

Wittgensteinhuis
[ beroemde gebouwen]

Witte Huis Rotterdam
[ beroemde gebouwen]

World Trade Center New York
[ beroemde gebouwen] Het World Trade Center in New York is ook wel bekend onder de namen WTC en Twin Towers. Zie voor meer informatie het artikel over de Twin Towers.

Woonhuis Kromme Nieuwegracht
[ beroemde gebouwen]

Woonhuis Ravesteyn
[ beroemde gebouwen]

Woonhuis Windekind
[ beroemde gebouwen] Woonhuis Windekind, ook wel bekend als Villa Windekind, is in 1927-1928 gebouwd naar ontwerp van architect Dirk Roosenburg (1887-1962). De opdrachtgever voor het woonhuis aan de Nieuwe Parklaan in Den Haag was François van 't Sant (1883-1966), de Haagse ...

Woongebouw Kavel 25
[ beroemde gebouwen] Kavel 25 is een woonblok van zes woonlagen hoog, dat deel uitmaakt van het 'Woningbouwfestival' in Den Haag. Het prijswinnende blok 'op poten' is ontworpen door Kees Christiaanse en Art Zaaijer en wordt geroemd om de vorm, de woonkwaliteiten en de wijze waaro...

Woonblok Spangen
[ beroemde gebouwen] Het Woonblok Spangen (1919-1922) aan en om de Justus van Effenstraat in Rotterdam is een van de eerste voorbeelden in Nederland van de toepassing van galerij. Het complex van 273 woningen, dat bedoeld is voor de minst daadkrachtigen, is ontworpen door de arch...

Woningbouw Mercatorplein
[ beroemde gebouwen] Na Plan Zuid in 1917 lanceerde de gemeente Amsterdam in 1922 Plan West of 'Het 6000-woningenplan' om een eind te maken aan de toenemende woningnood. Als stedenbouwkundig en esthetisch middelpunt van het project werd het Mercatorplein ingezet, waar H.P. B...

Wolkenkrabber
[ gebouwtypologieën] De betiteling 'wolkenkrabber' is een gevoelsmatige kwalificatie, gereserveerd voor gebouwen van een uitzonderlijke hoogte met een uitgesproken verticaliteit. bouwDe wolkenkrabber is ontstaan in de tweede helft van de negentiende eeuw in de Amerikaanse...

Wolfseind
[ architectonische termen] Het afgeschuinde deel aan de korte kant van een schilddak. Hierdoor onstaat een zogenaamd wolfsdak.

Wolfsdak
[ architectonische termen] Een wolfsdak (ook: wolfdak) is een dak met wolfseinden (ook: wolfeinden): afgeschuinde kanten aan de korte zijde van het dak. De helling van dit wolfseind is meestal steiler dan die van de aangrenzende dakvlakken.

Wolfdieter Dreibholz
[ invloedrijke architecten] Wolfdieter Dreibholz (Wenen, 1941) is een Oostenrijks architect die vanaf 2000 werkzaam is bij Coop Himmelb(l)au. opleiding en werkzaamheden Dreibholz studeerde aan de Technische Universiteit van Wenen en haalde in 1966 zijn ingenieursdiploma in de arc...

Wolf D. Prix
[ invloedrijke architecten]

WoZoCo Oklahoma
[ beroemde gebouwen] In de jaren negentig verscheen in de Reimerswaalstraat in Amsterdam aan de kop van een reeds bestaande strook met ouderenvoorzieningen een bijzonder complex. Het woonzorgcomplex, oftewel WoZoCo draagt de naam Oklahoma en is ontworpen door architectenbureau MV...

Yoshio Taniguchi
[ invloedrijke architecten] Yoshio Taniguchi is een Japanse architect, geboren in Tokio in 1937. Hij is vooral bekend geworden met zijn herontwerp voor het Museum of Modern Art in New York, dat in november 2004 werd heropend. Taniguchi studeerde Mechinal Engineering aan de Keio U...

Zakgoot
[ architectonische termen] De goot tussen twee dakvlakken of tussen één dakvlak en een opgaande muur wordt een zakgoot genoemd.functieOorspronkelijk werden huizen vaak los van elkaar gebouwd, zodat het regenwater langs de smalle ruimte (ozendrop) tussen de huizen kon worden afgev...

Zaha Hadid
[ invloedrijke architecten]

Zadelvorst
[ bouwkundige termen] Machinaal vervaardigde vorstpan met een hoge zadelvormige doorsnede.

Zadeldak
[ architectonische termen] Eenvoudige dakvorm, waarbij de twee schuin oplopende dakschalen aan de nok met de schuine zijden tegen elkaar

Zetting
[ bouwkundige termen] Het (ongelijk) inklinken van de grond door de hierop rustende belasting wordt zetten genoemd. Bij zetting gaat het meestal om het toelaatbaar inklinken van de grond, maar ook de vervorming van bouwwerken die hieruit voortkomt wordt zetting genoemd. Als er sp...

Zeeuwse vorst
[ bouwkundige termen] Zeeuwse vorst is een soort nokvorst, een speciale dakpanvorm om de nok of de hoekkeper van een pannendak af te dekken. Zie voor meer informatie het artikel nokvorst.

Zilveren Hut
[ beroemde gebouwen] De Zilveren Hut is een woonhuis met kantoor van de Japanse architect Toyo Ito in Nakano, Tokio. Hij ontwierp deze woning in hightechstijl in 1984 voor eigen gebruik. Het huis werd na het U-huis het tweede bekende gebouw van deze ...

Zijgevel
[ bouwkundige termen] Een zijgevel is de gevel aan de zijkant van een gebouw. Wanneer zijdelings tegen het gebouw andere gebouwen zijn geplaatst, zoals bij een rijtjeshuis, heeft het betreffende gebouw alleen een voor- en achtergevel.Bij een aaneengesloten rij huizen wordt de zij...

Zijbeuk
[ architectonische termen] Een zijbeuk is een deel van een basiliek dat evenwijdig loopt met de hoofdbeuk, maar smaller en lager is. De zijbeuk zit met scheibogen aan de hoofdbeuk bevestigd. Bij een hallenkerk is de zijbeuk even breed als de hoofdbeuk en spreekt men liever van ee...

Ziggoerat
[ architectonische termen] Een ziggoerat of tempeltoren is een kunstmatige bult en heeft de vorm van een terrasvormige piramide. De piramide bestaat uit stenen die gemaakt zijn van vuil en modder. Een Ziggoerat heeft grote, ceremoniële trappen, die naar een tempel leiden die...

Zonwering
[ bouwkundige termen] Zonwering is de verzamelnaam voor de constructies die er zijn om (overmatig en-of hinderlijk) zonlicht en zonnewarmte te weren. Zonwering kan zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van een gebouw worden toegepast. Afhankelijk van de precieze...

Zoldering
[ bouwkundige termen] In de meest gebruikte betekenis is een zoldering de onderzijde van de zolder. De term wordt echter ook algemeen gebruikt als houten overdekking van een vertrek en kan daarmee ook een verdiepingsvloer betreffen.Indien de onderzijde niet voorzien is van een af...

Zolderbalk
[ beroemde gebouwen] Een zolderbalk of zolderbint is een draagbalk waarop de zolder rust. Zolderbalken maken deel uit van een zoldering en in het geval van een balkenzoldering zijn ze in het zicht gelaten

Zolder
[ bouwkundige termen] De bovenste verdieping van een gebouw die zich onder de schuine daken bevindt, wordt de zolder genoemd. Een zolder moet minimaal stahoogte hebben, anders is er sprake van een vliering. Een wat luxere zolder die verhuurd of verkocht wordt, heet ook wel een lo...

Zoeten
[ bouwkundige termen] Zoeten is een bewerking van natuursteen die volgt op het schuren, waarbij het vlak met een mengsel van rauwe en gekookte lijnolie wordt nageschuurd. De kleur van de steen wordt hierdoor donkerder en dieper.