Architectenweb - Archipedia

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Bouw en Constructie > Architectuur
Datum & Land: 16/10/2008, NL
Woorden: 1806


Streamline Moderne (beeldenreeks)
[ architectuurstromingen] Johnson Wax Administration Building, Research Tower

Straalkapel
[ architectonische termen] Een straalkapel is een kleine kapel, die deel uit maakt van een serie kapellen grenzend aan de kooromgang van een kerk. De middenas van de kapel is gericht naar het middelpunt van de kooromgang. Om een straalkapel aan te duiden, worden ook vaak de terme...

Stopera
[ beroemde gebouwen] Cees Dam en Wilhelm Holzbauer bouwden aan het Waterlooplein in Amsterdam samen de Stopera, een samentrekking van stadhuis en opera. Het gebouw was deels gebaseerd op het ontwerp voor een operagebouw van Dams overleden schoonvader Gerard Holt en Bernard Bijvoe...

Stoomgemaal de Cruquius
[ beroemde gebouwen] Het stoomgemaal de Cruquius is een symbool voor de eeuwenlange Nederlandse strijd tegen het water. Bovendien toont het de ijver van 'koopman-koning' Willem I, die een zwak had voor alles wat modern was. Met de droogmaking van de Haarlemmermeer wilde hij Neder...

Stonehenge
[ beroemde gebouwen] Stonehenge is een raadselachtige kring van megalieten uit de prehistorie en is één van 's werelds bekendste monumenten. Verscheidene onderzoeken hebben uitgewezen dat het in het zuiden van Engeland gelegen Stonehenge, wat letterlijk 'hangende stenen' betekent...

Stofdorpel
[ bouwkundige termen] De dorpel van een binnendeurkozijn wordt ook vaak stofdorpel genoemd. De stofdorpel is geen onderdeel van het constructief geheel, maar dient veelal als afsluiting van de vloerbedekkingen van verschillende ruimten.materiaalDe dorpel is vaak gemaakt van beuke...

Stijl (bouwtechnisch)
[ bouwkundige termen] Verticaal deel van een kozijn.

Stijl (architectonisch)
[ architectonische termen] Een geheel van overeenkomstige kenmerken en denkbeelden die horen bij een bouwwijze, waardoor het zich onderscheidt van andere. Een stijl is tijdgebonden en vaak ook plaatsgebonden. In deze betekenis wordt ook vaak gesproken van bouwstijl of (architectu...

Steunbeer
[ bouwkundige termen] Een steunbeer is een massieve uitspringende verzwaring in de muur van een gebouw (veel toegepast in gotische kerken).functieHij vangt de druk op van de gewelven en luchtbogen die op de muur rusten. Andere termen voor een steunbeer zijn contrefort en schoor- ...

Stellen
[ bouwkundige termen] Stellen is nauwkeurig plaatsen, zetten of in positie brengen van één of meerdere bouwonderdelen. Stellen wordt gedaan door een zogeheten stelmonteur, steller of stelleur. Goed uitgevoerd stelwerk draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van het uitein...

Steldorpel
[ bouwkundige termen] Een steldorpel is een lat voor het nauwkeurig plaatsen (stellen) van de stijlen van een kozijn. De steldorpel wordt onder aan bijvoorbeeld een deurkozijn geplaatst om de stijlen op de juiste onderlinge afstand van elkaar te houden. Na het plaatsen van het ko...

Stekeindafstandhouder
[ bouwkundige termen] Stekeindafstandhouder of wapeneningsafstandhouder zijn andere namen voor een afstandhouder. Zie voor meer informatie het artikel afstandhouder.

Steekbalk
[ bouwkundige termen] Een steekbalk is een korte balk die slechts aan één zijde is opgelegd. De andere zijde wordt opgevangen door een schoor. toepassing Steekbalken worden bijvoorbeeld toegepast voor het dragen van een omloop of hordijs. Daarnaast vinden steekbalken toepa...

Stedenbouwkundig Plan
[ architectonische termen] Het plan dat is opgesteld voor de bouw of herstructurering van een gebied in een stad of dorp. Het voldoet aan de eisen die zijn gesteld aan ruimtelijke en functionele aspecten, zoals deze vaak beschreven zijn in een masterplan. Het stedenbouwkundig pla...

Stedelijk Museum Amsterdam
[ beroemde gebouwen] Stedelijk Museum Amsterdam

Stationspostkantoor Amsterdam
[ beroemde gebouwen]

Station Tours
[ beroemde gebouwen] Het Spoorwegstation van Tours is het, naast het station d'Orsay (nu het museum) in Parijs, het meesterwerk van de Franse architect Victor Laloux. Het werd in 1898 in art deco-stijl gebouwd.

Station Lille-Flandres
[ beroemde gebouwen]

Station Naarden-Bussum
[ beroemde gebouwen] gevelfragment

Station Helsinki
[ beroemde gebouwen] Het centraal station van Helsinki is aan het begin van de 20e eeuw ontworpen door de Finse architect Eliel Saarinen. Het is het tweede treinstation op deze locatie; het eerste station groeide door het toenemende treinverkeer uit zijn jasje.&nbs...

Station Haarlem
[ beroemde gebouwen] Het Station van Haarlem werd tussen 1899 en 1908 gebouwd naar ontwerp van Dirk Antonie Nicolaas Margadant, de vaste architect van de Hollandse IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM). stationsgebouw

Stanford White
[ invloedrijke architecten]

Stalen vakwerkligger
[ bouwkundige termen] Een stalen vakwerkligger is een dragend constructie-element dat bestaat uit horizontale, diagonale en eventueel verticale metalen delen. Net als andere vakwerken bestaat ook een stalen vakwerkligger uit scharnierende knooppunten en elementen die op trek of d...

Stadsvilla
[ gebouwtypologieën] zie het artikel villa

Stadsschouwburg Amsterdam
[ beroemde gebouwen]

Stadsschouwburg Utrecht
[ beroemde gebouwen] De stadsschouwburg van Utrecht staat aan de rand van de binnenstad en valt op door de combinatie van oude en nieuwe bouw. Het gebouw is ontworpen door W.M. Dudok en opgeleverd in 1941. indeling van het gebouw Het gebouw bestaat uit een aantal blokken: aan het...

Stadskantoor Alkmaar
[ beroemde gebouwen] Het deels over een toegangsweg gebouwde Stadskantoor van Alkmaar vormt als het ware een moderne poort naar de oude binnenstad. Het gebouw werd ontworpen door architect Jaap Eenshuistra van Bonnema Architecten.

Stadskantoor Delft
[ beroemde gebouwen] Het Stadskantoor Delft (1984-1986) door Jo Coenen is het toonbeeld van bestuurlijke architectuur: monumentaal, symmetrisch en zwaar. Het gebouw is nog tot 2014 in gebruik, daarna betrekt de gemeente een nieuw stadskantoor. ...

Stadscentrum Almere
[ beroemde gebouwen] Het stedenbouwkundig plan dat OMA, het bureau van Rem Koolhaas (1944), maakte voor het nieuwe stadscentrum van Almere (2005) bestaat uit een gebogen maaiveld met dichte middelhoge bebouwing. OMA wilde Almere een herkenbaar stadscentrum geven, en streefde met ...

Stadsboerderij
[ gebouwtypologieën] De stadsboerderij is een vaak vergeten type boerderij. Tot in de 18e eeuw woonden de boerenfamilies samen met hun vee binnen de veilige muren van de stad. Hun weidegrond lag buiten de stadsmuren. Maar buiten de stadsmuren was men soms z...

Stadsbibliotheek Viipuri
[ beroemde gebouwen] De stadsbibliotheek in Viipuri (1927-1935) illustreert als geen ander gebouw de functionalistische idealen van de Finse architect Alvar Aalto. Deze bibliotheek, die gebouwd werd op Fins grondgebied maar door een nieuwe grondverdeling na de Tweede Wereldo...

Stadion
[ gebouwtypologieën] Een stadion (Grieks) of stadium (Latijn) is in de moderne betekenis een groot complex waar men samenkomt om sportwedstrijden te bezoeken. Vaak worden er in stadions ook popconcerten en andere evenementen georganiseerd. De basisconstructie van een stadi...

Stadhuis Utrecht
[ beroemde gebouwen] Het Utrechtse stadhuis aan de Korte Minrebroerderstraat wordt gekenmerkt door de diversiteit aan stijlen die het gebouw in de loop der jaren heeft opgedaan.

Stadhuis Roubaix
[ beroemde gebouwen] Het stadhuis van Roubaix is ontworpen door Victor Laloux, bekend van het Musée d'Orsay. Het gebouw beslaat een oppervlakte van meer dan 6000 vierkante meter en heeft een gevel van bijna 100 meter lengte. Het gebouw is opvallend vanwege zijn monumentaliteit en...

Stadhuis Middelburg
[ beroemde gebouwen] Op 21 april 1452 werd de eerste steen gelegd van het Stadhuis van Middelburg. Het zou een combinatie van een stadhuis, vleeshal en lakenhal worden. Deze combinatie van functies was in de middeleeuwen heel gebruikelijk. Het stadhuis bevat veel gotische kenmerk...

Stadhuis Leiden
[ beroemde gebouwen]

Stadhuis Metz
[ beroemde gebouwen] Het stadhuis van Metz op Place d'Armes werd van 1769 tot 1771 in classicistische stijl gebouwd. Het ontwerp kwam van Jacques François Blondel. opdrachtKoning Lodewijk XV beval reeds bij zijn bezoek aan de stad in 1744 om een nieuw plein aan te leg...

Stadhuis Gouda
[ beroemde gebouwen] Gouda maakte in de vijftiende eeuw een grote economische bloei door. Niet alleen Gouda, maar veel steden werden in de loop van de Middeleeuwen steeds rijker en machtiger. De stadhuizen die de stadsbesturen in deze periode lieten bouwen, hadden dan ook niet al...

Stadhuis Den Haag
[ beroemde gebouwen]

Staartbrug
[ gebouwtypologieën] Een staartbrug is een type basculebrug, waarbij zich de 'staart' met het ballastgewicht boven en naast het wegdek bevindt.Slauerhoffbrug Leeuwarden

Staand verband
[ bouwkundige termen] Het staand verband is een variant op het kruisverband. In beide gevallen wordt een laag strekken afgewisseld met een laag koppen. Bij het staandverband bevinden zich niet alleen de stootvoegen van de koppen, maar ook die van de strekken boven elkaar. &n...

Staand dakbeschot
[ bouwkundige termen] zie het artikel dakbeschot.

Staalskelet
[ bouwkundige termen] schematische weergave van de staalskeletconstructie van het Home Insurance Building in Chicago, behorend tot de Chicago School (William leBaron Jenney, 1883)

Staalskeletbouw
[ bouwkundige termen] Bouwmethode waarbij gebruik wordt gemaakt van een dragend skelet van staal.

Stukadoren
[ bouwkundige termen] Het aanbrengen van stucwerk wordt stukadoren genoemd en doorgaans uitgevoerd door een stukadoor. De term wordt vaak foutief gebruikt voor alle pleisterwerken.

Stucwerk
[ bouwkundige termen] Stucwerk of stukadoorsel is de gebruikelijke term voor werk dat is uitgevoerd met het materiaal stuc.Stucwerk kan volkomen glad worden toegepast en is in deze vorm dan ook zeer geliefd bij minimalistische architecten als Claudio Silvestrin.Stucwerk leent zi...

Superstudio
[ invloedrijke architecten] Superstudio was een radicale experimentele architectuurgroep, opgericht in Florence door Adolfo Natalini en Christiano Toraldo di Francia. Andere leden van de groep waren Gian Piero Frassinelli, Alessandro en Roberto Magris en Alessandro Poli. De groep...

Su Rogers
[ invloedrijke architecten] Su Rogers is architect en stedenbouwkundige. Zij groeide op in Engeland onder de naam Susan Brumwell als de geadopteerde dochter van de kunstverzamelaar Marcus Brumwell (1901-1993) en zijn vrouw Rene. met Richard RogersIn de tweede helft van de j...

Sverre Fehn
[ invloedrijke architecten]

Syon House
[ beroemde gebouwen]

Sydney Opera House
[ beroemde gebouwen] In 1957 werd een internationale ontwerpwedstrijd voor het nieuwe operagebouw in Sydney gewonnen door de Deense architect Jørn Utzon. De unieke locatie op het Bennelong Point in het midden van de haven van Sydney, waar het gebouw zou komen te staan, inspi...

Sybold van Ravesteyn
[ invloedrijke architecten]

Systeemplafond
[ bouwkundige termen] Een systeemplafond of verlaagd plafond bestaat uit plafondplaten die liggen op een rasterwerk dat hangt aan de vloer erboven. Een verlaagd plafond wordt gebruikt voor het akoestisch effect en de mogelijkheid om leidingen en verlichtingselementen weg te werke...

Tate Modern Art Gallery
[ beroemde gebouwen]

Tapiola Kerk
[ beroemde gebouwen] De Tapiola Kerk staat in Tapiola in Espoo, een voorstad van Helsinki. Hij werd in 1965 door Aarno Ruusuvuori gebouwd. Het is een onversierde, betonnen kubusvormige kerk in een duidelijk brutalistische stijl. De kerk bestaat uit pure materialen; b...

Tamboer
[ architectonische termen] Het begrip tamboer kan vier betekenissen hebben: • De ringvormige of veelhoekige onderbouw van een koepel. De tamboer kan voorzien zijn van vensters. Een tamboer zorgt ervoor dat de koepel van een gebouw omhoog komt en zo veel sterker het beeld van...

Takehiko Nagakura
[ invloedrijke architecten] Takehiko Nagakura is een Japanse architect, geboren in Tokio. Hij studeerde aan de universiteit van Tokio, waar hij les kreeg in architectuur van professor Fumihiko Maki. Van 1985 tot 1987 studeerde hij aan aan de universiteit van Harvard en volgde hij...

Takefumi Aida
[ invloedrijke architecten] De Japanse architect Takefumi Aida is in 1937 geboren in Tokyo. Hij studeerde aan The School of Architecture aan de Waseda University in Tokyo, waar hij in 1966 afstudeerde. Een jaar later richtte hij zijn eigen architectenbureau Takefumi Aida Architec...

Taj Mahal
[ beroemde gebouwen] De Taj Mahal is een van de beroemdste toeristische trekpleisters van de wereld. Het is gebouwd door de architect Ustad Isa en staat in Agra, India. Voor de bouwdata worden verschillende opties gegeven, variërend van een begindatum tussen 1630 en 1632 en een e...

Tadao Ando
[ invloedrijke architecten]

Tabula rasa
[ architectonische termen] Tabula rasa (Latijn voor een 'onbeschreven blad papier') wordt in de architectuurtheorie gebruikt als metafoor voor een nieuwe start, waarbij men al het voorgaande buiten beschouwing laat. Met name voor utopische stedenbouwkundigen heeft het 'lege vel' ...

Taatsraam
[ bouwkundige termen] Een taatsraam is een raam dat om een verticale as draait, waarbij de as zich niet op één van beide stijlen bevindt, maar op circa eenderde van de raambreedte. De scharnieren zijn aan de onder- en de bovendorpel bevestigd zijn. Het raam zwenkt bij het openen ...

Taatsdeur
[ bouwkundige termen] Deur die opengaat volgens hetzelfde principe als een taatsraam.

Terry Farrell
[ invloedrijke architecten] Sir Terry Farrell (Sale-Newcastle, 1938) is een Engelse architect, stedenplanner en publicist die zowel geprezen als verguisd werd in de architectuurwereld. Farrell werd in de jaren zeventig het gezicht van het Engelse postmodernisme en zijn inspiratie...

Tentdak
[ architectonische termen] Een tentdak is een dak dat bestaat uit vier of meer driehoekige schilden die in één punt samenkomen. Deze dakvorm wordt ook wel paviljoendak of puntdak genoemd.variantenWanneer er sprake is van een vierkante plattegrond met vier driehoekige schilde...

Tendenza
[ architectuurstromingen] 'Tendenza' wordt gebruikt als aanduiding van de neorationalistische beweging in het Italie van de jaren zestig. De ontwerpgroep werd voor een belangrijk deel vertegenwoordigd door Aldo Rossi, Carlo Aymonino, Massimo Scolari en Giorgio Gra...

Tempietto del San Pietro
[ beroemde gebouwen] Het Tempietto van Donato Bramante in het kloosterhof van San Pietro in Montorio, letterlijk 'Sint Petrus op de Gouden Heuvel', wordt gezien als het volmaakte voorbeeld van de hoge renaissance. Het kleine ronde kerkje werd voor de Spaanse franciscanen geb...

Tempels van Abu Simbel
[ beroemde gebouwen] Farao Ramses II liet in het zuiden van Egypte in de heuvels aan de westelijke oever van de Nijl twee ondergrondse rotstempels bouwen. Deze tempels van Abu Simbel, gebouwd tussen 1290 en 1224 v. Chr., worden tegenwoordig gezien als symbolen van de archite...

Telescopisch dak
[ architectonische termen] Een telescopisch dak is een dak, dat bestaat uit in delen wegschuifbare dakvlakken, waarbij de losse delen over een vast deel worden geschoven.Amsterdam ArenA

Tektonisch kapiteel
[ architectonische termen] Een tektonisch kapiteel is een abstract geometrisch gestileerd kapiteel. Het type kapiteel wordt gekenmerkt door een rechthoekig bovendeel en een afgeplat bolvormig onderdeel met schildvormige zijvlakken. Er zijn verschillende vormen afko...

Tegelverband
[ bouwkundige termen] Het tegelverband is een metselverband waarbij de bakstenen recht op elkaar gestapeld worden. Het is één van de varianten van het blokverband. Doordat de stootvoegen doorlopen over de hele muur is dit verband constructief ongunstig. Het is dan ook nodig ...

Teerlingkapiteel
[ architectonische termen]

Teatro Olimpico
[ beroemde gebouwen]

Team X
[ architectuurstromingen] In 1953 werd Team X (Team 10) opgericht tijdens het negende congres van CIAM in Aix-en-Provence. De oprichters van deze groep waren bezorgd om de tendens in de moderne architectuur om zich te onderwerpen aan abstractie en bureaucratie. Zij vonden dat de ...

Team 4
[ invloedrijke architecten] Richard Rogers

Teylers museum
[ beroemde gebouwen] In het voormalige woonhuis van de rijke koopman Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778) aan de Damstraat in Haarlem is het oudste openbare museum van Nederland gevestigd, het Teylersmuseum.

Thomas Jefferson
[ invloedrijke architecten]

Tholos
[ gebouwtypologieën] Een tholos (meervoud tholoi, in het Latijn tholus) is gebouwtype dat in de oudheid is ontstaan rond de Egeïsche zee: een rond gebouw met een koepeldak. De term wordt gebruikt voor verschillende soorten gebouwen, die allemaal deze opbouw hebben. Zo worde...

Therme Vals
[ beroemde gebouwen]

Theo van Doesburg
[ invloedrijke architecten]

Theo Bosch
[ invloedrijke architecten] Theo Bosch (1940-1994) was een van de pioniers van de Nederlandse stadsvernieuwing. Als architect van het structuralisme streefde hij naar een humanistische architectuur. Hij ontwierp vooral sociale woningbouw en bouwde in een kleinschalige stijl die a...

Theme Building
[ beroemde gebouwen] Theme Building (1962) vormt het middelpunt van Los Angeles International Airport (LAX). Dit gebouw, ontworpen door een joint venture van de architecten William Pereira, Charles Luckman, Welton Becket en Paul Williams, liet de onbegrensde mogelijkheden zien va...

Themapark Huis Ten Bosch
[ beroemde gebouwen] Huis ten Bosch in Nagasaki

Theater van Epidaurus
[ beroemde gebouwen] Het theater van Epidaurus (?p?da????) is een van de best bewaard gebleven theaters uit de Klassieke Oudheid en is gebouwd rond 350 voor Chr. Het is opgegraven in 1881 onder leiding van P. Kavvadias en wordt - volg...

Theater van Marcellus
[ beroemde gebouwen]

Theater aan het Spui
[ beroemde gebouwen] Het Theater aan het Spui (1986-1993) in Den Haag wordt gezien als het eerste werk van Herman Hertzberger na zijn structuralistische periode. De bouw van het theatercomplex was onderdeel van een plan om het centrum een impuls te geven en van het Spuiplein...

The Tower Dubai
[ beroemde gebouwen]

The Glasgow School of Art
[ beroemde gebouwen]

The Gate
[ beroemde gebouwen]

Timpaan
[ architectonische termen] Een timpaan, ookwel tympanon, tympaan of tympan genoemd, is het vaak rijk gedecoreerde grote driehoekige veld, dat deel uitmaakt van het fronton. Een fronton is de driehoekige bekroning van een gevel. De decoraties van een timpaan kunnen zowel uit schil...

Time Warner Center
[ beroemde gebouwen] Het Time Warner Center is een van de duurste gebouwen ooit gebouwd in Amerika: het kostte zo'n 1,8 miljard dollar. Het centrum ligt aan de zuidwestkant van het Central Park in New York en bevat twee enorme torens met een brede basis en een grote fontein voor ...

Tianjin Museum
[ beroemde gebouwen] Het Tianjin Museum is het op een na grootste gebouw in China. Het is ontworpen door Shin Takamatsu Architecten in samenwerking met Mamoru Kawaguchi. Het gebouw is in 2006 geopend en bevat de collecties van het voormalig Tianjin kunstmuseum en historisch ...

Tlálpan kapel
[ beroemde gebouwen] Het Tlálpan kapel is een kapel van de Mexicaanse architect Luis Barragán (1902 -1988), gebouwd in 1952 in Mexico. Barragán en Capuchinas Sacramentarias del Purisimo Corazon de Maria

Toscaanse orde
[ architectonische termen] De Toscaanse orde is de laatste van de vijf klassieke zuilenorden. Het is een vereenvoudigde vorm van de Romeins-Dorische orde. De Toscaanse zuil heeft een gladde schacht en is niet voorzien van cannelures.

Toscaans basement
[ architectonische termen] Het Toscaanse basement heeft een torus die rust op een voetplaat en is afkomstig uit de Romeinse bouwkunst.

Torendak
[ bouwkundige termen] Het torendak is soort tentdak vaak opgebouwd uit meer dan vier schilden, die bovendien vaak steiler oplopen. Deze vaak spits toelopende daken zijn, zoals de naam al doet vermoeden vooral te vinden op torens en benadrukken met hun vorm de hoogte daarvan

Toren van Pisa
[ beroemde gebouwen] De toren van Pisa maakt deel uit van een complex waartoe ook de kathedraal van Pisa (de Duomo), een doopkapel en een begraafplaats horen. Het complex werd gebouwd als teken van de macht en trots van de rijke stadsstaat Pisa. Toch is vooral de toren, een campa...

Toren Overhoeks
[ beroemde gebouwen] De Toren Overhoeks, ook wel bekend als Shelltoren, staat aan de oevers van het IJ in Amsterdam en is gebouwd naar een ontwerp van de Nederlandse architect Arthur Staal. De bruinkleurige, vierkante toren staat op een tafelconstructie. De witte kleur van de pot...

Topkapi
[ beroemde gebouwen] Het Topkapi (1463-1835) is een paleis in Istanbul dat zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld en bestaat uit een aantal verschillende gebouwen. Het Topkapi functioneerde in eerste instantie als koninklijk verblijf en regeringszetel van de Ottomaanse s...

Topgevel (beeldenreeks)
[ architectonische termen]