Medicinfo - Medische encyclopedie

Categorie: Medisch
Datum & Land: 27/07/2010, NL
Woorden: 1812

Bekkenbodemtherapie bij incontinentie
Bekkenbodemtherapie wordt over het algemeen gegeven door een bekkenfysiotherapeut. Een bekkenfysiotherapeut is een fysiotherapeut met een speciale vervolgopleiding. De therapie wordt gebruikt bij het voorkómen en behandelen van klachten en problemen binnen het gehele gebied van buik, bekken en lage rug. Dit kan zowel bij vrouwen, mannen, kinderen a...

Bijbal
(epididymis) De epididymis is het kommavormige orgaan achter de testis, dat bestaat uit een dicht opgerolde buis met een lengte van maar liefst 6 meter. Deze buis, de ductus epididymis, wordt verderop dikker en ziet er dan ook minder als een spiraal uit. Daar wordt hij het kanaal van de epididymis genoemd. Voorbij de epididymis k...

Bidknie
(bursitis prepatellaris) Bidknie - of huisvrouwenknie - is de meer gangbare naam voor bursitis prepatellaris. Bursitis is een ontsteking (weefselzwelling) van een slijmbeurs. De slijmbeurs die zich voor de knieschijf (patella) bevindt, wordt de patellaire slijmbeurs genoemd. Wanneer deze ontstoken raakt, is er sprake van bursitis...

Bijnieren
De bijnieren zijn kleine klieren aan de bovenkant van beide nieren. Elke bijnier bestaat uit twee afzonderlijke werkende delen: het merg (de binnenkant) en de schors (de buitenkant).

Bijbalontsteking
Een ontsteking van de bijbal (epididymis) wordt ook wel epididymitis genoemd. De ontsteking van de epididymis kan afzonderlijk optreden of in combinatie met een ontsteking van de testis (epididymo-orchitis). Soms zijn beide zijden ontstoken, maar meestal is de epididymis slechts aan één zijde aangedaan.

Bijbalverwijdering
Epididymectomie is de operatieve verwijdering van de bijbal. Epididymectomie wordt gewoonlijk in combinatie met de operatieve verwijdering van de zaadbal via orchidectomie uitgevoerd. Bij de ziekten die de zaadballen treffen kan ook de bijbal betrokken raken en vice versa. Wanneer de operatieve ingreep de verwijdering van een deel van de bijbal inh...

Bijholteontsteking
De bijholten zijn met lucht gevulde ruimtes de botten rond de neus. Er zijn vier bijholten aan elke zijde van de neus. Ze staan allemaal in verbinding met de neusholte. De bijholten zijn nodig voor een normale luchtdoorstroming, maken het bot waarin ze zitten lichter en geven de stem resonantie. Een bijholteontsteking is een ontsteking van het slij...

Bioactieve stoffen
Naast vitamines en mineralen bevat onze voeding ook nog andere stoffen die invloed uitoefenen op de gezondheid. Deze stoffen staan de laatste jaren erg in de belangstelling van de voedingswetenschap en worden bioactieve stoffen genoemd. Voorbeelden van bioactieve stoffen zijn voedingsvezels , kruiden, antioxidanten en isoflavonen. Dikwijls zijn de ...

Bipolaire stoornis
Een bipolaire stoornis is een psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door een sterk wisselende stemming. Een andere benaming voor deze aandoening is manisch-depressieve stoornis. Een bipolaire stoornis gaat niet over, maar met geneesmiddelen en andere behandelingen kunnen de verschijnselen wel verminderen of worden voorkomen.

Bijnieraandoeningen
De bijnieren zijn twee driehoekige, oranjekleurige orgaantjes die boven beide nieren liggen. Elke bijnier (glandula suprarenalis) bestaat uit een binnenste gedeelte of merg (medulla) en een omhulsel of schors (cortex).

Bindvliesontsteking
(conjunctivitis) Conjunctivitis is een ontsteking van het bindvlies van het oog. Dit bindvlies wordt conjunctiva genoemd. Bindvliesontsteking (conjunctivitis) veroorzaakt meestal een rood oog. Daarnaast kunnen er klachten zijn van een branderig, prikkend of zanderig gevoel in het oog. Ook kan het oog tranen of kan er pus uitlopen...

Bijen- en wespensteek
Terroristen van de slaapkamer. Plaaggeesten van een picknick. Bijen en wespen, zij kunnen voor onaangename momenten zorgen. Bijen of wespen steken meestal uit zelfverdediging, een enkele keer om zich te voeden met menselijk bloed. Tijdens de steek brengen ze een giftige stof in de huid. Afhankelijk van iemands gevoeligheid en het aantal steken (dat...

Biopsie van de zaadbal
Bij een zaadbalbiopsie (testisbiopsie), wordt een stukje zaadbal (testis)weefsel verwijderd en onder een microscoop onderzocht op afwijkingen.

Biopsie van de prostaat
Een prostaatbiopsie is een ingreep waarbij een stukje prostaatweefsel via een holle naald wordt verwijderd en onder een microscoop op afwijkingen wordt onderzocht.

Bleken
Sommige mensen hebben van nature witte tanden, anderen juist gele. Tanden en kiezen kunnen door diverse oorzaken verkleuren. Veel mensen vinden verkleuringen lelijk en willen er daarom dus iets aan laten doen. Tanden en kiezen zijn opgebouwd uit tandbeen en glazuur. De kleur en dikte van het tandbeen bepalen voornamelijk de kleur van een tand of k...

Bloedzak
Een bloedzak, hematocele genoemd, is een verzameling bloed in de balzak (het scrotum) die na een verwonding ontstaat. Een hematocele wordt ook wel bloedzak genoemd.

Blindheid
Licht dat op het oog valt, passeert het hoornvlies en de lens, en wordt gecentreerd op het netvlies. Het aldus gevormde beeld wordt via de oogzenuw doorgegeven aan de hersenen. Als er ergens in het traject een beschadiging optreedt of sprake is van een afwijking, kan dit blindheid tot gevolg hebben. Blindheid kan één of beide ogen betreffen en kan...

Bloedneus
Door het hormoon progesteron worden je bloedvaten wat slapper en dunner. Bovendien heb je gedurende de zwangerschap meer bloed in je lichaam.Deze beide factoren zorgen ervoor dat als je zwanger bent, je wat sneller een bloedneus kunt krijgen. Dit kan zomaar spontaan optreden en is volkomen onschuldig.

Bloedneus
Een bloedneus komt vaak voor. De meeste bloedingen komen vanuit de plaats vooronder op het neustussenschot omdat hier veel oppervlakkige bloedvaatjes zitten. De medische term voor een bloedneus is epistaxis.

Blefaritis
Een blefaritis is een ontsteking van de randen van de oogleden rondom de wimpers. Blepharon is de medische term voor ooglid en de uitgang '-itis' betekent ontsteking. De aandoening verloopt vaak chronisch en kan door bepaalde factoren verergeren. Blefaritis komt veel voor, is meestal niet ernstig maar wel lastig.

Blaaskanker
Een tumor van de blaas kan zowel goedaardig als kwaadaardig zijn. Goedaardige tumoren zijn meestal poliepen. Ze komen vooral bij jonge mensen voor. Blaaskanker is een kwaadaardige tumor van de blaas. 95% van de blaastumoren is kwaadaardig. Ze zien er meestal uit als paddestoelen die met een steeltje vast zitten aan de binnenwand van de blaas. De ...

Bloedcellen
Het bloed bestaat uit bloedcellen en vocht (bloedplasma). De bloedcellen worden gevormd in het beenmerg. De drie belangrijkste soorten bloedcellen zijn de rode en witte bloedcellen en de bloedplaatjes. De rode bloedcellen transporteren zuurstof van de longen naar alle lichaamsweefsels en koolzuurgas van de lichaamsweefsels naar de longen. De witte ...

Blastomycose
Blastomycose, ook wel de ziekte van Gilchrist genoemd, is een infectie die wordt veroorzaakt door de schimmel Blastomyces dermatitidis. De infectie treedt op wanneer de spore van de schimmel in de longen wordt ingeademd. De schimmel komt voor in vochtige grond die rottende plantenresten bevat. Ook is de schimmel aangetroffen in gebieden die regelma...

Bloedarmoede
Bij bloedarmoede bevat het bloed te weinig rode bloedcellen of zit er te weinig hemoglobine (Hb) in deze cellen. Hierdoor wordt er minder zuurstof vervoerd waardoor klachten als vermoeidheid en duizeligheid kunnen ontstaan. De medische term voor bloedarmoede is anemie. Bloedarmoede kan verschillende oorzaken hebben.

Bloedverlies
Bloedverlies, vóór de 16 weken, komt in ongeveer 20% van de zwangerschappen voor. Gelukkig betekent dit lang niet altijd dat er een miskraam dreigt, ongeveer 50% van de zwangerschappen met bloedverlies verlopen verder probleemloos, er ontstaat dus geen miskraam.Heb je een beetje bloedverlies, maar geen buikpijn, dan is dit een gunstig teken. Toch z...

Blaascontrole
Het lichaam raakt afvalstoffen op verschillende manieren kwijt. Koolzuur wordt via de longen uitgeademd, ontlasting verdwijnt via de darmen. Urine wordt via de nieren verwijderd. De urine stroomt van de nieren naar de blaas door een tweetal buisjes, de urineleiders (ureters). De urine wordt opgevangen in de blaas, die onder in het bekken ligt. Vanu...

Blaastraining
Blaastraining is een training om het gedrag rondom het plassen te veranderen met als doel de blaasfunctie te verbeteren. Daarom is cognitieve blaastraining een betere term. Bij de term blaastraining denkt men vaak alleen aan het uitstellen van het plassen, zodat de blaas went aan meer inhoud. Blaastraining is echter meer dan dat. Blaastraining kan...

Bloedonderzoek
In geval van bloedonderzoek worden de cellen in het bloed beoordeeld om de diagnose van een ziekte van huid of onderhuids bindweefsel te kunnen stellen of te bevestigen. Voor deze onderzoeken worden, met een naald die via de huid wordt ingebracht, bloedmonsters afgenomen waarna deze worden beoordeeld. Dergelijk onderzoek kan grofweg worden onderver...

Blaasontsteking
Blaasontsteking (cystitis) is een ontsteking van het slijmvlies aan de binnenkant van de blaas, meestal veroorzaakt door een bacterie. Het is een veel voorkomende kwaal, vooral bij vrouwen, omdat hun urinebuis betrekkelijk kort is. Hierdoor komen de bacteriën gemakkelijk in de blaas terecht. Bij mannen komt blaasontsteking minder vaak voor omdat hu...

Blessurepreventie
Hardlopen is een blessuregevoelige sport. Ruim een kwart van de beginnende hardlopers loopt een blessure op die ertoe leidt dat er minimaal één keer niet getraind kan worden. Deze blessures zijn meestal het gevolg van overbelasting. Om dit zoveel mogelijk te voorkomen kunt u zich het beste aan de volgende tips houden. Doe een goede warming-up en ...

Bloedvergiftiging
Bloedvergiftiging (sepsis) wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van organische gifstoffen (toxinen) in het bloed. De gevolgen hiervan kunnen variëren van het zich niet lekker voelen tot een ernstige, levensbedreigende toestand. Daarom moet bij elke vorm van sepsis snel medische hulp worden ingeroepen

Bloedend tandvlees
Door het hormoon progesteron worden de bloedvaten dunner, bovendien raakt alles beter doorbloedt als je zwanger bent. Dit zorgt ervoor dat je tandvlees makkelijk kan bloeden. Let wel op of je geen tandvleesontsteking hebt.

Blindedarmontsteking
Blindedarmontsteking (appendicitis) is een ontsteking van het wormvormig aanhangsel (appendix), een klein aanhangsel van de dikke darm dat zich rechts onder in de buik bevindt. Dit is een rudimentair orgaan ('overblijfsel') dat in het lichaam geen speciale functie heeft behalve voor de afweer. Blindedarmontsteking komt op alle leeftijden voor en zo...

Bloedglucosecontrole
Bloedglucosecontrole is belangrijk bij diabetes mellitus (suikerziekte). Bloedglucose is een suiker in het bloed. Deze suiker is de 'brandstof' voor het normaal functioneren van het lichaam. Als de bloedsuikerspiegel te hoog is - als er dus te veel suiker in het bloed zit - is dat een teken dat de glucose niet goed wordt opgenomen in de lichaamscel...

Bloedingsstoornissen
Een bloeding zal onder normale omstandigheden door het lichaam zelf gestopt worden. Kort na de verwonding trekken de bloedvaten samen. Vervolgens vormen bloedplaatjes op de plaats van de bloeding een prop die zorgt dat de bloeding stopt. Deze prop wordt later door eiwitten in het bloed verstevigd, zodat er een korstje ontstaat.

Bloedstollingsstoornissen
Als een wond bloedt, dan bewegen de bloedplaatjes (één van de celtypen in het bloed) zich naar de wond en vormen daar een 'plaatjesplug' die het bloeden stopt. De stollingsfactoren (eiwitten in het bloed) zorgen ervoor dat de plaatjesplug wordt omgezet in een sterker korstje door het eiwit fibrine aan te maken. Bij een tekort aan fibrine is er spra...

Blokkade van de urineleider
(urethra-obstructie) Door een blokkade in de urethra aan de basis van de urineblaas kan de urinestroom vanuit de blaas gedeeltelijk of geheel wordt gehinderd.

Bloedvatverwijdende middelen
(vasodilatantia) Bloedvatverwijdende middelen (vasodilatantia) zijn geneesmiddelen die er direct of indirect voor zorgen dat de gladde spiercellen in de vaatwanden zich ontspannen, waardoor de bloedstroom minder weerstand ondervindt. Slechts een paar middelen, zoals nitroprusside en nitroglycerine, werken direct
Bloeding in een follikelcyste
Een follikelcyste is een met vocht gevulde holte in de eierstok. In deze cyste kan een bloeding optreden. Dit wordt ook wel een hemorragische follikelcyste genoemd.

Bloed- of plasmadonor en sport
Veel sporters zijn bloeddonor en dat is natuurlijk een goede zaak. Veel duursporters zien daar echter vanaf, omdat zij bang zijn dat ze daardoor bloedarmoede krijgen. In de volgende tekst wordt uitgelegd waarom bloedarmoede eerder bij duursporters ontstaat, wat daarvan de gevolgen zijn en op welke wijze duursporters toch donor kunnen worden.

Bloeduitstorting in de eileider
Een bloeduitstorting in de eileider is vaak het gevolg van een ophoping van bloed in de vagina. De medische term voor deze aandoening is haematosalpinx.

Blaasontsteking bij zwangerschap
In de zwangerschap heb je een verhoogde kans op een blaasontsteking. Dit komt omdat de blaas opzij wordt gedrukt door de groeiende baarmoeder. Hierdoor moet je vaak plassen, en er blijven ook makkelijker restjes urine in de blaas zitten. Bovendien bevat de urine meer voedingsstoffen dan normaal, wat ook een bron kan zijn voor het ontstaan van ontst...

Bloedarmoede tijdens de zwangerschap
Als je zwanger bent, heb je meer kans op bloedarmoede dan anders. Bij bloedarmoede kan het bloed minder zuurstof vervoeren, en daardoor kun je je moe en duizelig voelen. De medische term voor bloedarmoede is anemie. Meer informatie over bloedarmoede vind je hier

BMR-vaccinatie
BMR is de afkorting van bof, mazelen en rodehond. Deze besmettelijke virusziekten komen meestal bij kinderen voor. Preventie gebeurt met het zogenoemde BMR-vaccin. Sinds 1987 worden kinderen in Nederland via het Rijksvaccinatieprogramma, met dit vaccin ingeënt. Dat gebeurt twee keer, op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar.

Bof
De bof is een zeer besmettelijke infectie die wordt veroorzaakt door het virus Myxovirus parotiditis, ook wel gewoon het bofvirus genoemd. De medische term voor de bof is parotitis epidemica.

Botkanker
Er bestaan verschillende typen botkanker. Om welk type het in een bepaald geval gaat, wordt bepaald door welk deel van het bot door de kanker is aangetast. Daarnaast kunnen veel kwaadaardige tumoren uitzaaien naar de botten. Dit wordt soms, ten onrechte, ook botkanker genoemd. De term botkanker hoort alleen gebruikt te worden voor tumoren die in de...

Botulisme
Botulisme wordt veroorzaakt door een gifstof die door de bacterie Clostridium botulinum wordt gevormd. Clostridium bacteriën zijn aanwezig in voedsel dat niet op de juiste wijze is bereid en kan dus via voedselvergiftiging ontstaan. Botulisme is een ziekte waarbij het zenuwstelsel wordt verlamd. Een uitbraak van botulisme geeft aanleiding tot noodm...

Botbreuken
Een botbreuk, ook wel fractuur genoemd, is een breuk in het bot. Een breuk kan uiteen lopen van een klein scheurtje (fissuur) tot meerdere breuken in het bot (een meervoudige breuk) of zelfs een verbrijzeling, er is dan weinig meer te herkennen van het oorspronkelijke stuk bot. Een speciaal soort fractuur is de stressfractuur welke ontstaat door h...

Borstkanker
Bij kanker is er geen goede controle meer over de celdeling. Deze overmatige celdeling leidt tot een tumor (ook gezwel genoemd). Zo'n tumor kan goed- of kwaadaardig zijn en kan overal in het lichaam optreden. Alleen kwaadaardige tumoren noemen we kanker. Goedaardige cellen kunnen wel een zwelling veroorzaken, maar groeien niet door andere weefsels ...

Borsttumoren
Borstaandoeningen kunnen goedaardig (benigne) of kwaadaardig (maligne) zijn. Bijna vier van de vijf knobbeltjes in de borst zijn goedaardig (benigne). Een kwaadaardig knobbeltje is vaak hard en kan niet vrij in de borst heen en weer worden bewogen. Goedaardige knobbeltjes in de borst komen naar verhouding vaker voor bij jongere vrouwen.

Borstvoeding
Borstvoeding is de meest geschikte voeding voor je baby: gratis, goed op temperatuur, altijd bij de hand en heeft de juiste samenstelling.

Borstamputatie
Borstamputatie (mastectomie) is de operatieve verwijdering van de borst als behandeling van borstaandoeningen, meestal borstkanker. Soms wordt de ingreep gedaan bij vrouwen met nog gezonde borsten die een zeer hoog kankerrisico hebben.

Bowen-techniek
De Bowen-techniek bestaat uit een reeks zachte bewegingen over de huid, uitgevoerd in een specifieke volgorde en op vaste plaatsen van het lichaam. De techniek wordt toegepast om spierklachten te verhelpen en moet het lichaam in staat stellen zichzelf te genezen. Bowen-techniek werkt met name goed tegen rugpijn. De Bowen-techniek werd in de jaren '...

Boezemfladderen
Boezemfladderen is de benaming voor een afwijkend ritme van het samentrekken van de boezems. Normaal gesproken slaat het hart ongeveer 60 tot 100 keer per minuut, waarbij de boezems en de hartkamers zich tegelijkertijd samentrekken. Bij boezemfladderen trekken de boezems zich zo'n 280 tot 300 keer per minuut samen. Boezemfladderen wordt in verband ...

Borstvergroting
Borstvergroting heeft meestal een cosmetische reden. Na een borstamputatie kan ook een borstvergrotende operatie plaatsvinden. Dit wordt borstreconstructie genoemd.

Boulimia Nervosa
Boulimia nervosa (verkort tot boulimia) betekent letterlijk 'grote eetlust door nerveuze oorzaken'. Deze naam klopt niet helemaal, omdat er sprake is van eetbuien die worden afgewisseld met perioden van (bijzonder) matig eten. Bovendien hoeft het niet zo te zijn dat mensen met boulimia een grote eetlust hebben voordat ze een eetbui krijgen. Het gaa...

Boezemfibrilleren
Boezemfibrilleren is een veel voorkomende hartritmestoornis, vooral bij mensen boven de 75 jaar. Bij boezemfibrilleren trekken de gespierde wanden van de boezems zich minder regelmatig en sneller samen dan normaal. Bij een gezonde volwassene slaat het hart tussen de 60 en 100 keer per minuut.. Bij boezemfibrilleren verlopen de samentrekkingen va...

Botziekte van Paget
Bij de ziekte van Paget (osteitis deformans) wordt botweefsel sneller vervangen dan normaal. Hierbij gaat zowel kalk als nieuw gevormd botweefsel verloren. De aangedane botten en beenderen verzwakken en vervormen. Botvernieuwing is een constant proces dat het bot stevig moet houden. Bij de ziekte van Paget heeft het nieuw gevormde beenweefsel een a...

Borstkanker bij mannen
Borstkanker (mammacarcinoom) bij mannen komt zeer zelden voor. Minder dan één procent van alle mensen met borstkanker is man. De kans dat een man borstkanker krijgt is 0,1 %, voor vrouwen is de kans veel hoger, ongeveer 10%. De gemiddelde leeftijd waarop borstkanker bij mannen ontdekt wordt ligt rond de 63 jaar.

Borstkanker - chirurgie
Borstkanker wordt in het algemeen bestreden door een combinatie van behandelingen. Naast bestraling, hormoontherapie en chemotherapie neemt chirurgie een belangrijke plaats in. De operatie is erop gericht de tumor volledig te verwijderen. Dit betekent vaak dat de aangedane borst en het weefsel in de omgeving daarvan wordt verwijderd. Uitgebreide in...

Borstvoeding na de 6e maand
Geadviseerd wordt om minimaal 6 maanden volledige borstvoeding te geven. Geef de eerste zes maanden liefst ook niets bij, zelfs niet één keer een flesvoeding.Helaas wordt er in Nederland nogal eens vreemd gereageerd als je besluit om langer dan 6 maanden borstvoeding te geven. Men schijnt het nogal vreemd te vinden als je zo'n grote baby nog aan de...

Borstvoeding en voeding moeder
Tijdens de zwangerschap was het belangrijk dat je bepaalde producten niet nam in verband met listeria en toxoplasmose. Na de bevalling gelden de 'gewone' adviezen weer, al zijn er in verband met de borstvoeding wel een aantal aandachtspunten die op deze pagina aan de orde komen. Algemene informatie over voeding na de bevalling vind je hier.

Brug
Wanneer één of meer tanden of kiezen ontbreken, kunnen deze worden vervangen door een brug. Tussen twee kronen wordt een kunsttand of kunstkies geplaatst, ook wel een 'dummy' genoemd. De twee kronen met de dummy worden dan als één geheel geplaatst. Een brug wordt op dezelfde manier gemaakt als een kroon. Het kan nodig zijn om een brug te maken om d...

Brillen
Een bril bestaat uit glazen van glas of kunststof die in een montuur zijn gezet. Het montuur kan gemaakt zijn van kunststof, metaal, een legering, hout of nog een ander materiaal. Brillen zijn onder te verdelen naar corrigerende brillen ter verbetering van het gezichtsvermogen, niet-corrigerende brillen, brillen met getinte glazen en veiligheidsbri...

Bronchitis
Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën (luchtpijpvertakkingen), die de lucht van en naar de longen transporteren. Bronchitis komt vooral voor in de leeftijdsgroep boven de 40 jaar en bij rokers, en ongeveer tweemaal zoveel bij mannen als bij vrouwen. De ontsteking veroorzaakt een zwelling van de binnenkant van de bronchiën die de doorgang ve...

Brucellose
Brucellose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door Brucella bacteriën. Andere namen van deze ziekte zijn onder meer Middellandse-Zee-koorts, Malta-koorts en Gibraltar-koorts, namen die dikwijls te maken hebben met de gebieden waar brucellose veel voorkomt. Uit ongeveer honderd landen, verspreid over de hele wereld, worden elk jaar meer dan...

Brandwonden
Een brandwond is een beschadiging van de huid en het onderliggende weefsel door hete vloeistof, stoom, vuur, hitte, wrijving, elektriciteit, chemicaliën of straling. De ernst van een brandwond hangt af van de grootte, de plaats, de diepte en de oorzaak van de brandwond.

Broca afasie
Mensen met een Broca-afasie spreken en schrijven alleen de inhoudswoorden van de zinnen uit of op; deze zinnen lijken op een telegramstijl. Vaak zijn er woordvindingsproblemen. Klik hier voor een geluidsfragmentDe persoon doet erg zijn best om een woord te vinden; vaak lukt dit helaas niet. Ook kan het voorkomen, dat deze het bedoelde woord niet vi...

Braziliaanse pemphigus
Braziliaanse pemphigus wordt gekenmerkt door dunwandige blaren die makkelijk stukgaan en een branderig gevoel veroorzaken. Deze huidaandoening komt voor in bepaalde delen van Brazilië, vooral bij mensen tussen de vijftien en twintig jaar. De oorzaak is een stoornis in het afweersysteem waardoor sommige lichaamseigen eiwitten in de huid en slijmvlie...

Brekingsfouten in het oog
Normaal gesproken wordt licht dat in het oog valt, door het hoornvlies en de lens keurig gebundeld op het netvlies geprojecteerd en zien we een scherp beeld. We spreken dan van een emmetroop oog, een 'oog van goede maat'. Als er afwijkingen zijn in kromming van hoornvlies, van de lens of de lengte van de oogbol, dan valt het licht voor of achter he...

Brent heeft het syndroom van Down
Na 36 weken en 5 dagen (25 april) is Brent geboren, dus meer dan 3 weken te vroeg. En dus moesten we naar het ziekenhuis, waar mijn bevalling eigenlijk heel goed is verlopen. Al met al is de bevalling me meegevallen. Brent was direct na de bevalling lekker levendig en hij huilde de boel flink bij elkaar, dus dat waren goede tekenen. Die nacht moc...

BSE en Creutzfeldt-Jakob-syndroom
BSE (bovine spongiforme encefalopathie), ook bekend als de gekkekoeienziekte, is een voortschrijdende degeneratieve ziekte bij koeien, die het zenuwstelsel aantast. De ziekte werd voor het eerst in 1986 in het Verenigd Koninkrijk aangetroffen en later ook in andere Europese landen. Het Creutzfeldt-Jakob-syndroom is een ziekte die bij mensen voorkom...

Buiktyfus
Buiktyfus is een levensbedreigende ziekte van het maag-darmkanaal. De oorzaak is een besmetting met de bacterie Salmonella typhi. Wereldwijd krijgen per jaar zo'n 16 miljoen mensen buiktyfus. Jaarlijks sterven ongeveer 600.000 mensen aan de ziekte, de meesten in ontwikkelingslanden.

Builenpest
Builenpest is het meest voorkomende type pest. De ziekte wordt gekenmerkt door ontstoken en gezwollen lymfeklieren. Pest wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. Deze ziekteverwekker komt voor bij knaagdieren en hun vlooien in delen van Azië, Afrika, Noord-, Midden- en Zuid-Amerika en een klein, geïsoleerd gebied in het uiterste zuidoost...

Burkitt-lymfoom
Lymfe is een lichtgele, heldere vloeistof die in het gehele lichaam uit de weefsels wordt verzameld. Lymfe stroomt door een netwerk van vaten, de lymfevaten, en wordt uiteindelijk weer toegevoegd aan het bloed dat in de aderen stroomt. Dit is zuurstofarm bloed dat naar het hart wordt gevoerd. Lymfe bevat een variabel aantal witte bloedcellen (voorn...

Buikpijn vroeg in de zwangerschap
In het begin van de zwangerschap komt buikpijn regelmatig voor. Dit wordt meestal veroorzaakt door de vele veranderingen die plaatsvinden in je buik als je zwanger bent.

Cariës
Cariës is een aandoening van tanden en kiezen, die gepaard gaat met verlies van hard tandweefsel. De aandoening kan iedereen treffen, ongeacht de leeftijd, hetzij in lichte, hetzij in ernstige mate, en kan alle gebitselementen (tanden en kiezen) aantasten en vernietigen. Gewoonlijk is vernietiging van tandweefsel te wijten aan micro-organismen die ...

Calcium
Calcium wordt ook wel kalk genoemd. De scheikundige aanduiding is Ca.

Cataract
Cataract wil zeggen dat de lens is vertroebeld waardoor het zicht slechter wordt. Het wordt ook grijze of grauwe staar genoemd. De term groene staar hoort bij een andere aandoening (glaucoom).

Capillariasis
Capillariasis is een infectie van de darmen veroorzaakt door de worm Capillaria. De drie soorten Tegenwoordig zijn er veelvuldig meldingen van gevallen van capillariasis uit de Filippijnen en Thailand. Ook zijn enkele gevallen gemeld uit andere Aziatische landen, uit het Midden-Oosten en Colombia.

Cavernoscopie
Bij cavernoscopie wordt een endoscoop (buisvormig instrument met een lichtbron en lens) ingebracht om het corpus cavernosum van binnen te bekijken. Bijvoorbeeld om te onderzoeken of er complicaties kunnen optreden tijdens een operatie waarin een penisprothese wordt gemaakt. Ook kunnen beschadigingen van het penislichaam met cavernoscopie worden opg...

Calcinosis cutis
Calcinosis cutis is een plaatselijke aandoening van het bindweefsel waarbij kalk onder de huid wordt afgezet. Afhankelijk van de oorzaak wordt calcinosis cutis in vier hoofdtypen ingedeeld, namelijk dystrofische calcinosis cutis, metastatische calcinosis cutis, iatrogene calcinosis cutis en idiopathische calcinosis cutis. Bij dystrofische calcinos...

Candida-infectie
(genitale candidose) Candida is op zich een onschuldige gist. Veel mensen dragen het bij zich zonder het te merken. Onder bepaalde omstandigheden kunnen door toename van de hoeveelheid gist, echter opeens klachten ontstaan. Vooral vrouwen kunnen daar last van hebben. Overgroei van de gist kan bijvoorbeeld ontstaan als de weerstan...

Cardiogene shock
Shock is een levensbedreigende toestand waarbij de bloeddruk zo laag is dat het bloed zich onvoldoende door het lichaam kan verspreiden. Dit kan een gevolg zijn van onvoldoende bloedvolume door bijvoorbeeld bloedingen en extreem vochtverlies. We spreken dan van hypovolemische shock. Bij cardiogene shock is sprake van inadequate hartwerking en bij i...

Campylobacteriose
Campylobacteriose is een infectie met de bacterie Campylobacter. Dit is een darmbacterie die via besmet voedsel in het menselijk lichaam komt. Campylobacteriose is erg besmettelijk.

Cariësbehandeling
Met de juiste behandeling kan worden voorkomen dat de cariës een tand of kies verder aantast en dat er complicaties optreden. Er zijn vele mogelijke behandelingen. De eenvoudigste is het vullen van het gaatje. Hiervoor moet het gaatje worden voorbehandeld, waarbij met een boor het aangetaste materiaal wordt verwijderd. Vervolgens wordt het gat verd...

Calciumantagonisten
Calcium is nodig om de spieren te laten samentrekken. Normaal gesproken komt calcium de spiercellen binnen via een speciaal kanaal, het calciumkanaal. Calciumantagonisten zijn middelen die dat tegengaan. Als de spieren in de wanden van de bloedvaten, bijvoorbeeld van de kleine slagaders, geen calcium krijgen, worden die bloedvaten wijder. Hierdoor ...

Café au lait-vlekken
Café au lait-vlekken zijn lichte geelbruine vlekken op de huid die de kleur hebben van koffie met melk en meestal voorkomen bij kinderen, maar soms ook bij volwassenen. Café au lait-vlekken kunnen zonder enige specifieke oorzaak maar ook als gevolg van bepaalde onderliggende aandoeningen, zoals neurofibromatose of tubereuze sclerose, optreden. De o...

Campylobacter-infectie
(reizigersdiarree) Campylobacter, een bacterie die verantwoordelijk is voor vele gevallen van voedselvergiftiging, wordt verspreid via voedsel of water. De symptomen van een campylobacter-infectie zijn onder meer diarree, buikpijn, moeheid en koorts. De bacteriën kunnen bij zowel mensen als dieren klachten veroorzaken. Bij mensen...

Capillariasis hepatica
Capillariasis hepatica is een infectie die wordt veroorzaakt door de parasiet Capillaria hepatica. De parasiet infecteert gewoonlijk de lever van knaagdieren. Mensen worden slechts in zeldzame gevallen besmet. Wanneer dieren een ander, besmet dier eten, scheiden ze de eitjes van de parasiet uit in de ontlasting. Bij sterfte en ontbinding van een be...

Cardiopulmonale ziekten
Een cardiopulmonale ziekte is een hartaandoening die optreedt als gevolg van hoge bloeddruk in de longvaten (pulmonale hypertensie). Longaandoeningen of aandoeningen van de bloedvaten in de longen kunnen pulmonale hypertensie veroorzaken. Daarbij ondervindt de rechterhartkamer verhoogde weerstand bij het rondpompen van bloed, met als gevolg vergrot...

Carcinoma in situ van de huid
Carcinoma in situ van de huid verwijst naar een eerste of vroeg stadium van huidkanker waarbij de kankercellen beperkt blijven tot de bovenste huidlaag. Volgens definities begint kanker wanneer één cel zich op een ongecontroleerde manier vermenigvuldigt en uiteindelijk de omgevende structuren kan binnendringen en vernietigen. In situ verwijst naar ...

Carcinoïdsyndroom van het hart
Een carcinoïd is een zeldzame vorm van kanker die in elk deel van het lichaam kan ontstaan. De tumor gedraagt zich als een klier en scheidt stoffen als serotonine en bradykinine in het bloed af. Deze stoffen hebben effecten op de bloedvaten. Ook het hart ondervindt problemen van de afgescheiden stoffen. Het carcinoïdsyndroom van het hart is dus het...

Cefalosporinen
Cefalosporinen zijn antibiotica die worden gebruikt bij een groot aantal infectieziekten. Ze behoren tot de categorie bètalactam-antibiotica. Oorspronkelijk zijn cefalosporinen ontwikkeld uit de schimmel Cephalosporium acrimonium. Van cefalosporinen bestaan verschillende generaties. De cefalosporinen die het eerst werden ontdekt, behoren tot de ee...

Cellen en weefsels
De cel is de kleinste bouwsteen van het lichaam die in staat is een zelfstandig bestaan te leiden. Elk orgaan van het lichaam bestaat uit miljoenen cellen die gespecialiseerd zijn in bepaalde functies. Een cel wordt omgeven door een celmembraan en is gevuld met levende materie, protoplasma of cytoplasma genoemd. Daarnaast bevat de cel erfelijk mate...

Cerebellaire ataxie
De kleine hersenen (het cerebellum) zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van onze bewegingen. Bij cerebellaire ataxie gaat er iets mis in het complex aan spieractiviteiten dat voor een beweging moet zorgen. Hierdoor wordt die beweging meer of minder ongecontroleerd uitgevoerd.

Cervicovesicale fistel
Een fistel is een abnormale verbinding tussen twee holle organen of tussen één orgaan en de buitenkant van het lichaam. Er zijn twee soorten fistels - fistels die al bij de geboorte aanwezig zijn (aangeboren of congenitale fistels) en verworven fistels. Een abnormale verbinding of kanaal tussen de urineblaas en de baarmoederhals (cervix) noemt men ...

Cel- of weefselaspiratie
Bij aspiratie wordt een aantal cellen of een stukje weefsel via een naald opgezogen. Het monster wordt vervolgens onder een microscoop onderzocht op afwijkingen. Als voor het onderzoek slechts weinig cellen nodig zijn, wordt de aspiratiemethode wel fijne-naaldaspiratie genoemd.

Centimeters in plaats van weegschaal
Tot voor kort waren de weegschaal en meetlat de meest favoriete instrumenten om te bepalen of het lichaamsgewicht gezond is. De centimeter blijkt echter een beter hulpmiddel te zijn.

Cholera
Cholera is een infectieziekte door de bacterie Vibrio cholerae of Vibrio eltor.