Vins de France

Categorie: Landbouw, voedsel en voedselverwerking > Wijn lexicon
Datum & Land: 18/04/2012, NL
Woorden: 297

GEBRAND
Benaming voor een serie geuren die aan brand, braden of rook doen denken.

GIST
Eencellige microscopisch kleine schimmels die voor de alcoholische gisting zorgen. Ze zijn van nature aanwezig op de buitenkant van de druiven maar worden tijdens de alcoholische gisting doorgaans ook aan de druivenmost (sap) toegevoegd en vermenigvuldigen zich dan snel. Bij temperaturen boven de 33°C gaan ze dood.

GLYCEROL
Alcohol die zalvend in de mond is en een zoete indruk geeft. Afkomstig van de vergisting van het druivensap. Hij draagt bij tot het zalvende karakter van een wijn, ook vet genoemd.

GOUTTE
Vin de goutte (lekwijn). Bij de bereiding van rode wijn: de wijn die bij de décuvage door de zwaartekracht direct uit het vat loopt.

GROS PLANT
Naam voor het druivenras Folle Blanche in de regio Nantes. Het is ook een VDQS van die streek, die dichtbij de Atlantische Oceaan ligt.

GROOT
Wordt gezegd van een wijn van hoge klasse, van hoge kwaliteit, die goed in balans en complex is.

GROLLEAU
Druivenras uit het Loiredal, gebruikt voor de rosé d’Anjou en andere regionale rosés.

GROF
Wordt gezegd van een wijn van slechte kwaliteit, of omdat de tannines onrijp, hard en wrang zijn, of omdat hij te veel alcohol en niet genoeg body heeft.

GROEN
Wordt gezegd van een te zure wijn, wijn met een groen karakter.

GRENACHE
Krachtig blauw druivenras met een hoog alcoholpotentieel, dat geteeld wordt in sommige streken van Zuid-Frankrijk, zoals Banyuls of Châteauneuf-du-Pape. Levert een geparfumeerde en vurige wijn op met aroma's van gedroogde pruimen en gekonfijte vruchten.

GRAVES
Bodem bestaande uit rolkeien en puin, met een lage pH, heel goed gedraineerd en zeer gunstig voor de productie van kwaliteitswijn, die men met name vindt in Médoc en Graves.

GRAND VIN
Vermelding op de etiketten, heeft geen enkele officiële betekenis.

GUYOT
Snoeiwijze van de wijnstok waarbij één horizontale tak gehandhaafd blijft, zoals toegepast in de Bordeauxstreek.

HARMONIEUS
Wordt gezegd van een wijn met een buitengewoon goede verhouding tussen de verschillende karakteristieken. Het is meer dan gewoon een goede balans.

HARD
Harde wijn is wijn die wordt gekenmerkt door teveel astringentie en een te hoog zuurgehalte, wat ten koste gaat van de zalvendheid of de alcohol, maar die op den duur kan verzachten als de tannines soepeler, ronder worden.

HERBACÉ
Geur- en smaakimpressie van versgemaaid gras, of hooi (deze term heeft vaak een vrij negatieve connotatie want hij slaat op druiven die voor de oogst niet tot volle rijpheid hebben kunnen komen).

HELDER
Wordt gezegd van een heldere, fonkelende wijn die geen zwevende deeltjes bevat.

HECTOLITER
100 liter.

HECTARE
10 000 vierkante meter, d.w.z. een perceel van 100 bij 100 m.

HOL
Wordt gezegd van een wijn die in de smaak iets mist, een wijn zonder inhoud

HOUTIG
Wordt gezegd van een wijn die bij de opvoeding of de gisting aroma's van hout heeft opgedaan. Deze aroma's leggen in het begin geroosterde en gegrilde tonen aan de dag, maar veranderen vervolgens in de gebrande tonen van koffie, mokka en chocola.

HYBRIDE
Term voor druiven die verkregen zijn uit twee verschillende soorten druivenplanten. Hybriden zijn bij de Franse wet verboden.

I.N.A.O.
Institut National des Appellations d'Origine (Nationaal Instituut voor Appellations d'Origine): openbare instelling belast met het bepalen en het controleren van de productievoorwaarden van de AOC en AO-VDQS wijnen.

I.T.V.
Institut Technique de la Vigne et du Vin (Technisch Instituut van de Wijnstok en de Wijn); professionele technische instantie voor onderzoek en experimenten op het gebied van de wijnstok en de wijn.

JACQUÈRE
Wit druivenras uit Savoie en Dauphiné, dat een goede, jong te drinken wijn oplevert.

JEROBOAM
Grote fles met een inhoud van vier flessen van 0,75 liter of twee magnums.

KLAREN
Methode voor het helder maken van de wijn. Klaren kan gebeuren door natuurlijke bezinking van het sediment en de zwevende deeltjes in de wijn, maar ook door de toevoeging van een klaringsmiddel en filtratie. Klaringsmiddelen zijn proteïnen, zoals geslagen eiwit, die zich verbinden met andere in de wijn zwevende proteïnes. De zo ontstane, zwaarde...

KLAAR
Wordt gezegd van wijn die door overheveling ontdaan is van het bezinksel op de bodem van het vat.

KOPPIG
Kenmerk van een wijn die heel rijk is aan alcohol.

KOPERSULFAAT
Hiermee werd vroeger de wijngaard besproeid ter voorkoming van schimmelziekten.

KRUIDIG
Wordt gezegd van een wijn met aroma's van specerijen: peper, kaneel, kardemom enz.

KRACHTIG
Wordt gezegd van een wijn die body heeft.

KRACHT
Kenmerk van een wijn die vol en genereus is, die body heeft en een rijk bouquet.

LANG
Wordt gezegd van een wijn met een lange afdronk, waarvan de aroma's na het proeven een plezierige langdurige indruk in de mond achterlaten. Ook: een wijn met een goede lengte, met een grote aromatische persistentie.

LEVENDIG
Wordt gezegd van een wijn die heel duidelijke kenmerken heeft en een hoog, maar niet extreem zuurgehalte.

LEVENDIG
Wordt gezegd van een frisse, aangename en lichte wijn, waarin het zuur duidelijk, maar niet teveel aanwezig is.

LIKEURACHTIG
Witte wijnen die rijk zijn aan natuurlijke suikers, verkregen uit overrijpe druiven die door verdamping van water een overconcentratie aan suiker hebben. Deze concentratie is het resultaat van een natuurlijk verschijnsel als edele rotting (Botrytis cinerea), een zeer gewilde schimmel voor Sauterne-wijnen, of door ingrijpen van de mens. In dat laat...

LIE
Bezinksel gevormd door de uitgewerkte dode gistcellen. Sommige wijnen worden enige tijd met het sediment in contact gelaten om de aroma's te verrijken. Bovendien heeft het een stabiliserende uitwerking op de wijnen.

LICHT
Wordt gezegd van een weinig krachtige wijn met weinig kleur, maar in balans en aangenaam. Deze wijnen moeten over het algemeen vrij snel gedronken worden. Een voorbeeld: de Beaujolais Nouveau.

MARSANNE
Wit druivenras dat vooral in de regio van de Hermitage en elders in het Rhônedal wordt verbouwd. Het is minder zuur dan Roussanne, en heeft een royaal aromatisch potentieel (viooltje, meidoorn, acacia).

MARC
Vaste deeltjes die overblijven na de persing. Ze worden gedistilleerd voor de bereiding van Eau de vie de Marc (Champagne, Bourgondië, enz).

MANSENG
Gros Manseng en Petit Manseng zijn de twee witte druivenrassen van de Jurançon en de AOC-wijnen van het Zuidwesten van Frankrijk. De Gros Manseng levert frisse en subtiel geparfumeerde witte wijnen op, terwijl de Petit Manseng zeer goed overrijp kan worden en zich daarom uitermate goed leent voor de productie van likeurachtige wijnen, zoals de Ju...

MALOLACTISCHE GISTING
Omzetting van appelzuur in melkzuur en koolzuurgas, met als resultaat dat de wijn minder zuur smaakt. De melkzuurbacteriën zijn verantwoordelijk voor dit proces. Deze gisting treedt spontaan op en duurt soms erg lang (verscheidene weken), vooral in koude streken.

MALBEC
Naam die in de Bordeauxstreek gebruikt wordt voor het druivenras Cot.

MAGNUM
Fles met een inhoud van twee gewone flessen van 0,75 liter.

MADERISATIE
Wordt gezegd van een witte wijn die bij het ouderen een amberkleur krijgt en een oxidatiesmaak die enigszins aan madera doet denken. Een gemaderiseerde wijn is vaak een wijn die aan het eind van zijn leven is. Maderisatie wordt beschouwd als een fout.

MACÉRATION PELLICULAIRE
De aan de gisting voorafgaande fase bij de productie van witte wijnen. Voordat de gisting begint worden de witte druiven bij een lage temperatuur en luchtdicht afgesloten in de most gelaten om de geur- en smaakstoffen uit de schil vrij te laten komen. Hierna volgt een normale gisting.

MACÉRATION CARBONIQUE
Methode van wijnbereiden die vooral gebruikt wordt voor de productie van sommige primeur wijnen. Het vrijkomen van de aroma's wordt vergemakkelijkt door de ongekneusde druiven te weken onder afwezigheid van zuurstof. De gisting van de suikers begint onder stikstof.

MACÉRATION
Fase in de rode wijnbereiding waarbij de vaste deeltjes in contact komen met het sap om er hun aroma's, kleur en tannines aan af te geven.

MACABEU
Wit druivenras uit Roussillon die een wijn oplevert die aangenaam is wanneer hij jong gedronken wordt, met een tikkeltje zuur en aroma's van ananas en abrikoos.

MAUZAC
Wit druivenras dat vooral verbouwd wordt in de streek van Toulouse en Languedoc en dat een verfijnde wijn oplevert die jong gedronken moet worden. Het ras wordt ook gebruikt voor de productie van de mousserende AOC-wijnen uit Gaillac, niet ver van Toulouse.

MERLOT
Blauw druivenras uit de streek van Bordeaux, vroegrijpend, gevoelig voor vorst en schimmels, maar met fluwelige tannines en een krachtig, zeer verfijnd aromatisch potentieel (rood fruit, specerijen) dat heel gewild is in assemblages. In combinatie met de Cabernet levert de Merlot met name in St. Emilion en Pomerol bijzonder goede wijnen op die lan...

MELKZUUR
Zuur verkregen door malolactische gisting. Deze gisting produceert typische melkaroma's (boter, crème fraîche, yoghurt) die de wijn aangenamer en minder vineus maken.

MEELDAUW
Ziekte veroorzaakt door een schimmel die de bladeren en de stelen van de wijnstok aantast.

MEUNIER
Blauw druivenras met hariger en steviger blad dan de Pinot noir waar het van afstamt. Bij gebruik in champagne, maakt de Pinot Meunier de geassembleerde wijnen fruitig en rond.

METHUSALEM
Grote fles van 6,0 liter. Wordt in Bordeaux Impériale genoemd.

MÉTHODE CHAMPENOISE
Bereidingstechniek van mousserende wijnen met een tweede gisting op fles, zoals bij de bereiding van champagne. Deze methode wordt bij vele appellations toegepast en heet tegenwoordig Méthode Traditionnelle.

MILLÉSIME
Oogstjaar van een wijn.

MISTELLE
Verse druivenmost met een hoog suikergehalte, waarvan de gisting door de toevoeging van alcohol is gestopt. Dit is het geval bij Pineau des Charentes of Floc de Gascogne, die beide behoren tot de categorie versterkte wijnen.

MOST
Het zoete dikke sap dat uit de druiven is geperst nadat deze van de steeltjes zijn ontdaan.

MONDEUSE
Blauw druivenras uit Savoie en Dauphiné die een intens gekleurde, krachtige, fruitige en kruidige wijn oplevert met een bewaarpotentieel van ongeveer vijf jaar.

MOLLIG
Wordt gezegd van een wijn die rijk aan alcohol is maar waarin het zachte, volle karakter de overhand heeft.

MOELLEUX
Kwalificatie voor zoete witte wijn die natuurlijke restsuikers bevat maar minder zoet is dan likeurachtige wijnen. Wordt bij proeven ook gezegd van een wijn waarin vet dominanter aanwezig is dan zuur, terwijl het wel een droge wijn is.

MOUSSEUX
Mousserende wijnen van de categorieën Vins de table en V.Q.P.R.D.

MOURVÈDRE
Blauw druivenras uit de Provence, dat verfijnde wijnen oplevert met een groot bewaarpotentieel.

MUSKUSACHTIG
Wordt gezegd van een geur die aan muskus doet denken. Bevindt zich in het bouquet van oudere rode wijnen.

MUSKUS
Wordt gezegd van een geur die aan muskus doet denken. Bevindt zich in het bouquet van sommige oudere Vins Doux Naturels op basis van Muscat, een zeer aromatisch druivenras.

MUSELET
Korfje van ijzerdraad dat over de champagnekurken is aangebracht.

MUSCADET
Andere naam voor Melon, als deze verbouwd wordt in de Muscadetstreek.

MUSCADELLE
Wit druivenras uit de streek van Bordeaux dat gebruikt wordt in combinatie met Sémillon en Sauvignon. Het is gevoelig voor ziekten, maar bezorgt de wijn een zeer gewilde aromatische complexiteit als de opbrengsten laag gehouden worden.

NAPERS
Vin de rebèche. Wijn van de laatste persing. Mag niet worden toegevoegd aan de wijn die bij de productie van Champagne wordt gebruikt.

NEUTRAAL
Wordt gezegd van een wijn zonder persoonlijkheid.

NÉGRETTE
Blauw druivenras dat een rijke, fruitige, dieprode en weinig zure wijn oplevert, met aroma's van frambozen en viooltjes.

NEBUKADNEZAR
Zeer grote fles die 20 maal de inhoud van een gewon fles van 0,75 liter bevat.

NIELLUCIO
Blauw druivenras dat verbouwd wordt op Corsica en dat bewaarwijnen van hoge kwaliteit oplevert (in het bijzonder in Patrimonio). Intense, fruitige aroma's en elegante tannines zijn de belangrijkste kenmerken.

NOUVEAU
Franse term voor een wijn van de jongste oogst. Duidt meestal op een wijn die snel na de oogst in de handel is gebracht, zoals de Vins de Pays Primeurs, of Touraine Primeur.

OENOLOGIE
Wetenschap van de wijn en de fysische, biologische en chemische processen van bereiding en de conservering, maar ook de landbouwkundige factoren die in een eerder stadium hieraan een bijdrage leveren.

OÏDIUM
Ziekte van de wijnstok veroorzaakt door een schimmel, die tot uiting komt in een grijze kleur en uitdroging van de druiven. Wordt behandeld met zwavel.

OP DRONK
Wordt gezegd van een wijn die genoeg rijping heeft ondergaan om gedronken te kunnen worden.

OPVOEDING
Alle activiteiten van het eind van de malolactische gisting tot en met de bottelling. De opvoeding heeft tot doel de wijn te stabiliseren en te klaren en de aanmaak van meer complexe aroma's te bevorderen die de wijn meer kwaliteit geven. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen opvoeding in de kelder (in kuipen of fusten) en opvoeding op fles, w...

ORGANOLOPTISCH
Aanduiding van de kwaliteiten of eigenschappen die bij het proeven door de zintuigen worden waargenomen, zoals kleur, geur en smaak.

OUILLAGE
Het regelmatig bijvullen van de vaten tijdens de opvoeding in de kelder om het vat vol te houden, te vermijden dat de wijn aan de lucht wordt blootgesteld en zo azijnsteek (een azijnsmaak) te voorkomen.

OUD
Term die voor velerlei uitleg vatbaar is, maar over het algemeen is het een wijn die enkele jaren oud is en die op fles is gerijpt na opvoeding op vat.

OXIDATIE
Resultaat van de werking van de zuurstof in de lucht op de wijn. Oxidatie heeft een ongunstig effect op witte wijnen omdat de aromatische bestanddelen hierdoor vóór de gisting gedenatureerd worden. Extreme oxidatie komt tot uiting in een verandering van kleur (oranje weerschijn in rode wijnen, bruine weerschijn in witte) en vooral een veranderin...

O.N.I.VINS
Office National Interprofessionnel des Vins, een Frans overheidsorgaan voor de wijnsector dat tot taak heeft de Franse wijnproductie te begeleiden en te regulariseren in Europees en mondiaal verband.

O.I.V.
Office International de la Vigne et du Vin (Internationaal Wijnbureau van de Wijnstok en de Wijn). Een internationaal orgaan dat zich bezighoudt met technische, wetenschappelijke of economische vraagstukken in verband met wijnbouw en wijnproductie

PASSERILLAGE
Indrogen van de druiven na de oogst en vóór de wijnbereiding, waardoor het gehalte aan suikers toeneemt. Dit gebeurt op een droge, goed geventileerde plaats om alle schimmels die de druiven tijdens de oogst eventueel hebben opgelopen uit te schakelen. Indrogen wordt toegepast in de Jura, Elzas en het Loiredal.

PARFUM
Synoniem voor (aangename) geur

PERSISTENT
Wordt gezegd van de waarneming van bepaalde kenmerken van de wijn (smaak, aroma's enz.) nadat deze de mond verlaten heeft. Lange aromatische persistentie is een teken van de kracht van een wijn.

PETIT VERDOT
Een van de druivenrassen die in de rode wijnen van Bordeaux soms met Cabernet en Merlot wordt gecombineerd.

PÉTILLANT
Franse term voor een wijn die minder sterk bruist dan een mousserende wijn.

PHYLLOXERA
Wijndruifluis die tussen 1860 en 1880 drie vierde deel van de Franse wijngaarden en vervolgens alle Europese wijngaarden verwoestte. Hij boort gaatjes in de wortel en deze sterft af. De enige wijngaarden die de ziekte hebben overleefd lagen op land dat onder water gezet kon worden. Dankzij de enttechniek kon men aan het begin van de 20ste eeuw de ...

PIQUÉ
Kenmerk van een wijn met azijnsteek, een ziekte die zich uit in een geprononceerde zure geur.

PINOT NOIR
Blauw druivenras dat met name in Bourgondië wordt verbouwd en dat weinig gekleurde wijnen oplevert, die echter lang bewaard kunnen worden. De voornaamste aroma's zijn die van klein rood en zwart fruit, kersen en kersen op brandewijn en bij het ouderen ook van wild en leer. Het ras wordt ook geteeld in Champagne, waar er witte wijn uit wordt berei...

PINOT GRIS
Dit blauwachtig grijze druivenras levert goudkleurige, krachtige wijnen op met een complexe neus en soms rokerige tonen. Door zijn kracht is het een goede begeleider van vlees en wild.

PINEAU D'AUNIS
Blauw druivenras dat in sommige streken van het Loiredal verbouwd wordt en dat een weinig gekleurde wijn oplevert.

PIÈCE
Naam voor een houten vat uit Bourgondië (228 of 216 liter).

PLAT
Wordt gezegd van een wijn zonder bouquet en zonder zuur.

POULSARD
Blauw druivenras dat vooral in de Jura wordt gebruikt en dat weinig gekleurde, maar heel verfijnde wijnen oplevert.

RATAFIA
Versterkte wijn uit Champagne en Bourgondië, bereid uit een mengsel van marc en druivensap.