Zorgcontext - woordenboek

Categorie: Medisch > Verpleging en Verzorging
Datum & Land: 26/05/2012, NL
Woorden: 1286

cognitie
denkpatroon; geheel van gedachten en interpretaties

codeïne
zie opiaten

code
cijfer of ander teken waarmee men diëten aangeeft

cochlea
slakkenhuis

cocaïne
zie stimulerende middelen

costa
rib

CPR
cardiopulmonale resuscitatie

CPK
creatininefosfokinase

crisisinterventie
vorm van hulpverlening aan mensen die uit hun psychisch evenwicht zijn vanwege een belangrijke verandering of ingrijpende gebeurtenis

CRH
corticotropine-releasing hormoon

cranium
schedel

CSII
continue subcutane insuline infusie

CT-scanning
computertomografische scanning

curettage
het afschrapen van weefsel met een curette

curatief
genezend

cutis
huid

CVA
cerebrovasculair accident

cyste
holte gevuld met vloeistof

cyste
holte gevuld met vocht

cyclothyme stoornis
een bipolaire stoornis met langdurige, milde stemmingswisselingen

cyanose
blauwzucht

cytologisch onderzoek
onderzoek van losse cellen

cytologie
celleer

CZS
centraal zenuwstelsel

dagmenu
overzicht van alle maaltijden en tussendoortjes op een dag

DDAVP
1-desamoni-8-d-arginine-vasopressine, vaak afgekort als desmopressine

detoxificatie
ontgiftiging van verslaafden, waarbij men probeert de onthoudingsverschijnselen te verminderen

determinanten
beïnvloedende factoren

determinanten van gedrag
factoren die bijdragen aan het totstandkomen of in stand blijven van bepaald gedrag

determinanten van gezondheid
factoren die (een positieve of negatieve) invloed hebben op de gezondheid van mensen. Volgens Lalonde: fysische factoren, endogene factoren, sociale factoren, leefstijl en zorg

destructie
vernietiging

desoriëntatie
verstoring in het vermogen zich te oriënteren in tijd, plaats en persoon (ten opzichte van anderen)

desinfectie
ontsmetten

desensitisatie
zie systematische desensitisatie

descendens
dalend

derma
huid

derealisatie
onwerkelijkheidsgevoel, waarbij de omgeving als `vreemd` wordt ervaren; kan gepaard gaan met depersonalisatie

depressie
stemmingsstoornis met aanhoudende, abnormale neerslachtigheid en-of lusteloosheid, ongeïnteresseerdheid en onvermogen te genieten

depersonalisatie
vorm van dissociatie, waarbij mensen hun lichaam en geest als vreemd en onwerkelijk ervaren

dens
tand

demografische kenmerken
leeftijd, sekse, leefvorm, kinderen, woonomgeving, sociaal-economische status

dementie
ziekte van Alzheimer; ernstige vergeetachtigheid

dementie
psycho-organische stoornis (cognitieve stoornis) met vooral toenemende geheugenproblemen met als gevolg desoriëntatie; belangrijke vormen zijn de vasculaire dementie en de ziekte van Alzheimer

delirium tremens
synoniem = alcoholonthoudingsdelier; delier met heftige onthoudingsverschijnselen na het (gedeeltelijk) stoppen met chronisch alcoholmisbruik

delier, delirium
acute verwardheid; psycho-organische stoornis met verlaagd bewustzijn en desoriëntatie

dehydratie
uitdroging

dehiscentie
gapen-uiteenwijken van wondranden

degeneratie
aftakeling, verwording

deferens
afvoerend

défense musculaire
spierverzet (passief)

defecatie
ontlasting

decubitus
doorliggen; bij langdurig in bed liggen gaat de huid kapot

decontamineren
ontsmetten

decompensatio
falende hartwerking

debulking
operatie waarbij zoveel mogelijk tumorweefsel verwijderd wordt

dexter
rechts

distribueren
vervoeren; verdelen

distorsie
verstuiking of verzwikking

distaal
verwijderd

dissociatieve stoornissen
stoornissen met dissociatie als hoofdkenmerk; de belangrijkste zijn depersonalisatiestoornis, dissociatieve amnesie, dissociatieve fugue en dissociatieve identiteitsstoornis

dissociatieve identiteitsstoornis
vroeger bekend als meervoudige persoonlijkheidsstoornis; vorm van dissociatie waarbij men zichzelf niet meer als een eenheid ervaart en twee of meer `deelpersoonlijkheden` (alters) het gedrag bepalen

dissociatieve amnesie
vorm van dissociatie met geheugenverlies (amnesie), waarbij de patiënt gaat zwerven en meestal voor een paar uren of dagen een nieuwe identiteit aanneemt

dissociatie
ontkoppeling in het bewustzijn, waardoor bepaalde acties of ervaring optreden buiten het normale bewustzijn

disposable
Engels woord voor wegwerpartikel

dislocatie
verplaatsing

discus
schijf

dilatatie
verwijdering

digestie
vertering

differentiële diagnose
lijst van mogelijke diagnoses

diëtist
iemand die diëten samenstelt

dienstkleding
kleding die personeel in een instelling draagt

dieet
voeding die om medische redenen afwijkt van de normale voeding

diagnose
de nauwkeurige vaststelling, onderscheiding (`differentiële diagnose`) en omschrijving van stoornissen

diafragma
scheiding, middenrif

diabeet
iemand die suikerziekte heeft

divertikel
uitstulping

DKTP-vaccin
vaccin tegen difterie, kinkhoest, tetanus en poliomyelitis

doseren
bepalen van de juiste hoeveelheid

dorsaal
rugzijde

dopamine
neurotransmitter

dolor
pijn

doelmatig
taken op de beste en snelste manier uitvoeren en middelen en materialen zo goed mogelijk gebruiken

doelgroep
mensen met een gemeenschappelijk gezondheidsprobleem of †“gedrag, die met dezelfde communicatieve interventie te bereiken zijn

doel
gewenst resultaat van een interventie

drugs
groep van psychoactieve stoffen die als genotmiddelen worden gebruikt; de belangrijkste zijn: cannabisproducten, hallucinogenen, opiaten en stimulerende middelen

drager
persoon die ziekteverwekker bij zich draagt maar er niet ziek van wordt

draaiboek
beschrijving van geplande activiteiten. De beschrijving is stap voor stap, gefaseerd naar tijd en persoon, zodat het draaiboek kan dienen als handleiding voor gebruik tijdens de voorbereiding en-of uitvoering van activiteiten

DSM-IV
vierde editie van het `diagnostic and statistical manual of mental disorders`, een veel gebruikt Amerikaans classificatiesysteem voor psychische stoornissen

DSA
digitale substractie-angiografie

duodenum
twaalfvingerige darm

ductus cysticus
afvoergang van de galblaas

ductus choledochus
galbuis

ductus
buis

duurzaamheid
levensduur van een apparaat

DVI
digital vascular imaging

dwangstoornis
het herhaald en storend optreden van ongewilde gedachten (dwanggedachten of obsessies) en-of het verrichten van ongewilde handelingen (dwanghandelingen of compulsies); er treedt sterke angst of spanning op als men deze gedachten of handelingen probeert te onderdrukken; synoniem = obsessieve-compulsieve stoornis

dwangmatige persoonlijkheidsstoornis
persoonlijkheidsstoornis met perfectionisme en extreme behoefte aan controle; synoniem = obsessionele persoonlijkheidsstoornis

dyspneu, dyspnoe
gestoorde ademhaling

dyspareunie
seksuele pijnstoornis

dysmorfofobie
lichaamsbeeldstoornis