Brandweer - Kennisnet

Categorie: Diverse industrieën en ambachten > Brandbestrijding
Datum & Land: 27/01/2014, NL
Woorden: 860

Effect- en schade-analyse
Een systematisch onderzoek naar de fysische- chemische effecten van een bepaalde ongewenste gebeurtenis alsook naar de gevolgen hiervan op de omgeving, zowel in materiële als in immateriële zin. Toelichting: Met behulp van rekenmodellen kunnen de effecten van brand, explosie en verspreiding van een giftig produkt worden bepaald. De door een bepaald effect (bijv. de piekoverdruk ten gevolge van een explosie) veroorzaakte schade zal afhangen van de 'gevoeligheid' van het getroffen object of gebied. Rubriek(en): Arboveiligheid, Brandbestrijding, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Risico en veiligheid, Technische hulpverlening

EHBO
Afkorting voor Eerste Hulp bij Ongelukken. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Eigenlijke brandschade
Directe schade door vuur toegebracht. Rubriek(en): Nazorg en evaluatie

Emissiepunt
Punt waar een gevaarlijke stof bedoeld of onbedoeld uit een gesloten systeem treedt. Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Emfyseem
De toestand waarin relatief te veel lucht in de longen zit. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Emergency Exposure Limit
De concentratie die door de werknemers in noodsituaties gedurende een bepaalde tijd kan worden verdragen zonder dat blijvende schade aan de gezondheid wordt toegebracht, maar waarbij wel tijdelijk hinder of andere verschijnselen van irritatie of intoxicatie kunnen optreden. Men noemt dit ook wel de Short Term Exposure Limit of 'STEL-waarde'. Afkorting: EEL Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Enkeltooncode
Enkeltonig oproepsignaal dat dient tot het in werking stellen van een draadloze verbinding. Toelichting: Dit signaal wordt toegepast in plaats van de vijftonige tooncode (zie aldaar) in brandweerregio's waar de apparatuur nog voorzien is van een enkeltonig toon(code)slot. Rubriek(en): Communicatie, Coordinatie

Enzym
Eiwitverbinding die chemische processen richting en snelheid geeft. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Explosieveiligheid
Toestand van een acceptabel risico met betrekking tot het optreden en de gevolgen van een explosie, die ook door de betrokkenen als zodanig wordt ervaren. Rubriek(en): Bouwkunde, Brandbestrijding, Installatietechniek, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Organisatie en gebruik

Explosieve atmosfeer
Mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gas, damp, nevel of stof met lucht, onder atmosferische omstandigheden, in dusdanige mengverhoudingen, dat een sterk verhoogde temperatuur, een lichtboog of vonken een explosie veroorzaken (het gevaar is reëel). Rubriek(en): Explosie

Explosiemeter
Toestel voor het bepalen van het explosieve karakter van gas-luchtmengsels. Toelichting: Dit explosieve karakter wordt meestal uitgedrukt in procenten van de onderste explosiegrens (OEG), in het Engels: lower explosive limit (LEL). Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Explosievast elektrisch materiaal
Materiaal bestand tegen de krachten van een inwendige explosie. Toelichting: Dit type materiaal wordt toegepast in explosiegevaarlijke omgeving. Rubriek(en): Installatietechniek

Explosiegevaar
Mogelijkheid tot het ontstaan van een explosie. Rubriek(en): Explosie

Explosiegevaarlijke atmosfeer
Atmosfeer die explosief kan worden (het gevaar bestaat potentieel). Rubriek(en): Explosie

Explosiegrens
Alleen definieerbaar in de combinatie: onderste explosiegrens bovenste explosiegrens (zie aldaar). oppervlak, waarbij een hierop liggende dunne laag stofdeeltjes tot ontbranden (glimmen) komt. Toelichting: Glimmen kan een stofexplosie inleiden. Rubriek(en): Explosie

Explosief mengsel
Mengsel van een brandbaar gas, een brandbare stof of een brandbare damp en lucht onder atmosferische condities waarin, na ontsteking, de verbranding zich zonder energietoevoer van buiten zelfstandig voortplant door het gehele mengsel. Rubriek(en): Explosie

Explosiegebied
Gebied tussen onderste en bovenste explosiegrens (zie aldaar). Rubriek(en): Explosie

Explosief
Eigenschap van een stof of van een mengsel om een explosie te kunnen geven. Rubriek(en): Explosie

Explosie-onderdrukkingsinstallatie
Installatie die automatisch een begin van een explosie in een gesloten ruimte waarneemt en deze, door het zeer snel injecteren van bepaalde blusstoffen in die ruimte, in het beginstadium stopt. Rubriek(en): Installatietechniek

Explosie-index
Getal dat de explosieve eigenschappen van een explosief mengsel weergeeft, bepaald volgens een standaard testmethode, bijv.: zwak explosief: 0, 1, bijzonder krachtig: 10. Rubriek(en): Explosie

Explosie
Door het aantal soorten is een algemene definitie van explosie niet zinvol. De Nederlandse wetgever spreekt in alle gevallen van 'ontploffing'. Rubriek(en): Natuurwetenschap, Subrubriek(en): Blast, BLEVE, Bovenste explosiegrens, Chemische explosie, Deflagratie, Detonatie, Explosie-index, Explosief, Explosief mengsel, Explosiegebied, Explosiegevaar, Explosiegevaarlijke atmosfeer, Explosiegrens, Explosieve atmosfeer, Fotochemische explosie, Fysische explosie, Heterogene explosie, Polymerisatie, Stofexplosie, Thermische explosie

Faalkans
De kans dat een systeem of component onder gespecificeerde omstandigheden binnen een bepaalde tijdsperiode faalt. Rubriek(en): Arboveiligheid, Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Risico en veiligheid, Technische hulpverlening

Filmdosismeter
Dosismeter in de vorm van een filmstrook; de ontvangen dosis straling is na ontwikkelen van de film door deskundigen te bepalen. Toelichting: De filmdosismeter wordt meestal 'filmbadge' genoemd. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Fluor synthetisch blusschuim
Blusschuim met laag tot hoog verschuimings-getal, voor toepassing op niet-polaire vloeistoffen (koolwaterstoffen) en bestand tegen wegbranden, hoofdzakelijk bestaande uit oppervlakteactieve stoffen, fluorkoolstofverbindingen met toevoegingen, water en lucht. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Fluor proteïne blusschuim
Blusschuim met laag verschuimingsgetal voor toepassing op niet-polaire vloeistoffen (koolwaterstoffen) en bestand tegen wegbranden, hoofdzakelijk bestaande uit dierlijke eiwitten, gefluorideerde oppervlakteactieve stoffen, water en lucht. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Fotoluminescerend pictogram
Vluchtwegaanduiding in de vorm van een afbeelding die bij het uitvallen van de normale verlichting oplicht door fotoluminescentie. Toelichting: Fotoluminescentie is de eigenschap van sommige stoffen om energie op te slaan bij beschijning met zichtbaar licht en om deze energie daarna weer als lichtschijnsel af te geven gedurende een bepaalde periode Rubriek(en): Installatietechniek, Organisatie en gebruik

Fotochemische explosie
Homogene explosie (zie aldaar) in een gasmengsel ten gevolge van een sterke belichting. Opmerking: Een mengsel van waterstof en chloor bijv. kan door sterke belichting tot explosie worden gebracht. Rubriek(en): Explosie

Foliedeken
Deken van kunststof folie, aan een zijde voorzien van een metaallaagje. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Fysische explosie
Plotseling bezwijken van een vat door inwendige overdruk of onderdruk. Bij bezwijken door onderdruk spreekt men ook wel van implosie. Toelichting: Onder een 'vat' wordt hier verstaan elk lichaam dat iets kan bevatten, ongeacht vorm, materiaal of samenstelling. Opmerking: Een fysische explosie kan het gevolg zijn van een chemische explosie in de stof die, of het mengsel dat, zich in het vat bevindt. Deze combinatie van een chemische en een fysische explosie wordt ook 'explosie' genoemd. Rubriek(en): Explosie

Fysiologie
Leer der levensverrichtingen. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Gaspak
Gasdicht rond gelaat, polsen en enkels afsluitend pak, waarvan het materiaal bestand is tegen agressieve stoffen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gasopsporingsapparaat
Apparaat om met behulp van proefbuisjes (zie aldaar) na te gaan of bepaalde gevaarlijke gassen-dampen aanwezig zijn en om een globale meting uit te voeren van de concentratie. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gasmelder
Automatische melder die reageert op de aanwezigheid van brandbare en-of toxische gassen in de lucht. Toelichting: De aanwezigheid van brandbare gassen houdt het gevaar van explosie in. Een melder die op deze gassen reageert wordt daarom ook `explosiemelder' genoemd. Rubriek(en): Installatietechniek

Gasmeetbuisje
Glazen buisje voor het bepalen van de concentratie van een bepaald gas of damp in de lucht door middel van kleuromslag. De lengte of e aard van de kleuromslag is een maat voor de concentratie. Toelichting: In het algemeen is een gasmeet buisje slechts geschikt voor een gas-damp. Er zijn gasmeetbuisjes voor ruim honderd verschillende gassen-dampen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gasbeschermende kleding
Kleding die de drager beschermt tegen de inwerking van gevaarlijke stoffen op huid en luchtwegen. Toelichting: De door het Rijk verstrekte (oranje) gasbeschermende kleding is niet gasdicht. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gaswisseling
De uitwisseling van zuurstof en kooldioxide in de longblaasjes. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Gevolgschade
Alle directe brandschade die niet door vuur is toegebracht. Toelichting: Gevolgschade kan zowel het gevolg zijn van een brand in het object zelf als van een naburige brand. Onder gevolgschade vallen o.a.:
·schade veroorzaakt door verbrandingsprodukten, zoals rookschade en corrosieschade;
·schade als gevolg van de brandbestrijding, zoals bluswaterschade;
·schade door andere oorzaken, bijv. door regen of hagel direct na de brand voordat beschermende maatregelen kunnen zijn genomen, weglopen van levende have tijdens de brand, diefstal tijdens de brand, bederf van goederen als gevolg van het onklaar geraken van een koelmachine door de brand, enz. Rubriek(en): Nazorg en evaluatie

Gevarenkaart
Kaart, als omschreven in m. 10.185 van het VLG (zie aldaar) waarop van een bepaalde stof de gevaarsaspecten en de preventiemogelijkheden daartegen alsmede de toepasbare blusstoffen zijn vermeld en die de bestuurder van het voertuig bij zich moet hebben. Toelichting: Deze kaarten worden o.m. verstrekt door de Algemene Verladers- en Eigen Vervoer Organisatie EVO; zij worden daarom ook wel (onjuist) EVO-kaarten genoemd. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gevarenbron
Een plaats waar een bijzonder brandgevaarlijke stof in de vorm van een damp of gas in de omringende lucht ontwijkt of zou kunnen ontwijken. Rubriek(en): Risico en veiligheid

Gevaarsidentificatienummer
Getal van 2 of 3 cijfers dat nadere aanwijzingen geeft over de gevaren van een bepaalde stof en dat aangegeven is op het bovenste deel van een herkenningsbord (zie aldaar) aangebracht op een voertuig dat die stof vervoert. Toelichting: De gevaarsidentificatienummers zijn vermeld in m. 250.000 van het VLG (zie aldaar). Afkorting: GEVO Rubriek(en): Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gevaarsetiket
Etiket met symbolische afbeelding van de gevaarsaspecten van een gevaarlijke stof, dat aangebracht moet zijn op colli, tanks, laadketels, etc. bij het vervoer. Toelichting: Deze etiketten moeten de vorm hebben van een vierkant op de punt. De afbeeldingen zijn aangegeven in m. 3902 van het VLG. Rubriek(en): Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gevaarlijke stoffen
De categorieën stoffen zoals opgesomd in artikel 2 van de Wet Gevaarlijke Stoffen en die niet, of slechts onder bepaalde voorwaarden, mogen worden vervoerd. Rubriek(en): Natuurwetenschap, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Subrubriek(en): Activiteit, Bijtende stoffen, Brandbare vaste stoffen, Doseringssnelheid, Dosis, Dosisequivalent, Eenmalige populatie expositie limiet, Emergency Exposure Limit, Emissiepunt, Giftige en walgingwekkende stoffen, Halveringstijd, Inhalatie, Intoxicatie, Ioniserende straling, Luchtweg prikkelende stoffen, Met water reagerende stoffen, Oxiderende stoffen, Polaire vloeistof, Polymerisatie, Radioactieve stoffen, Radioactieve straling, Samengeperste gassen, Toxisch

Gevaarlijk gebied
Een gebied waarbinnen ontplofbare gasmengsels in zodanige hoeveelheden aanwezig zijn of kunnen zijn, dat speciale voorzieningen vereist zijn voor de constructie en de toepassing van elektrisch materieel. Men onderscheidt in een gevaarlijk gebied 3 zones (zie aldaar). Rubriek(en): Risico en veiligheid

Gesloten sprinkler
Sprinkler voorzien van een afsluiting die bij een bepaalde temperatuur wordt verbroken. Rubriek(en): Installatietechniek

Gesloten aanjaagverband
Aanjaagverband zonder waterreservoirs tussen de blusvoertuigen of motorspuiten.

Gemeentelijke brandweer
Brandweer ten dienste van de gemeente voor:
·het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband houdt;
·het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand;
·alsmede ter zake van het beperken en bestrijden van rampen. Rubriek(en): Structuur en organisatie

Gemeenschappelijke ruimte
Tot een gebouw behorende ruimte waarop twee of meer woningen of logiesverblijven zijn aangewezen. Rubriek(en): Bouwkunde

Gemeenschappelijke regeling
Een door de raden, de colleges van burgemeester en wethouders en de burgemeesters van twee of meer gemeenten getroffen regeling ter behartiging van een of meer bepaalde belangen van die gemeenten. Rubriek(en): Coordinatie, Organisatie rampenbestrijding, Structuur en organisatie

Gelijkwaardigheidsbeginsel
Het gelijkwaardigheidbeginsel houdt in dat van een gestelde prestatie eis mag worden afgeweken mits voorzien wordt in alternatieve maatregelen die leiden tot een veiligheidsniveau dat gelijk is aan het veiligheidsniveau dat met de prestatie eis wordt beoogd. Rubriek(en): Bouwkunde, Controle en handhaving

Geleideblok
Los blok met een schijf, waarmee een kabel van een lier om een hoek geleid wordt. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Gelaatstuk
Onderdeel van een ademlucht- of zuurstoftoestel dat luchtdicht op het aangezicht aansluit en waarop de ademhalingsautomaat (zie aldaar) en het uitademingsventiel zijn aangesloten. Toelichting: Afhankelijk van de uitvoering van de ademhalingsautomaat is het gelaatstuk uitgevoerd voor overdruk of voor onderdruk. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gecommandeerde sprinklerinstallatie
Droge sprinklerinstallatie die in geval van brand op een signaal van een automatische brandmeldinstallatie geheel met water wordt gevuld nog voordat de sprinklers in werking zijn getreden. Rubriek(en): Installatietechniek

Gecombineerde hoge en lagedrukpomp
Brandbluspomp met een lagedruk en een hogedruk gedeelte, al of niet gelijktijdig te gebruiken. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Gebruiksoppervlakte
De gebruiksoppervlakte van een ruimte of een groep van ruimten (bijv. een woning) is de oppervlakte, gemeten op vloerniveau tussen de opgaande scheidingsconstructies, die de ruimte of groep van ruimten omhullen. Toelichting: de gebruiksoppervlakte, bepaald volgens NEN 2580, is een oppervlaktemaatstaf die aangeeft welk deel van een gebouw in beginsel geschikt is voor het beoogde gebruik van het gebouw. Bij de bepaling van de gebruiksoppervlakte van een woning moeten daarom verschillende vloeroppervlakten buiten beschouwing blijven en moet een evenredig deel van de gemeenschappelijke ruimten worden opgeteld. Rubriek(en): Bouwkunde, Controle en handhaving

Gebouw
Elk bouwwerk dat een voor mensen toegankelijke overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt. Rubriek(en): Bouwkunde

Geboorde put
Open of gesloten put voor het onttrekken van grondwater aan de bodem ten behoeve de bluswatervoorziening. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Preparatie

Giftige en walgingwekkende stoffen
Categorie stoffen nader omschreven in m. 2600 en 2601 van het VLG (zie aldaar). Stoffen van de klasse 6.1. Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Gloeibrand
Brand waarbij de brandbare stof verbrandt in de vaste fase en de stof hoofdzakelijk gloeit. Rubriek(en): Brand

Gloeien
Verbranden van een stof in de vaste fase bij een zodanig hoge temperatuur dat ook licht wordt uitgestraald.
·Uitstralen van warmte en licht door een verhitte stof Toelichting: De voor verhitting toegevoerde energie in de vorm van warmte of elektriciteit wordt door de verhitte stof, bijv. een ijzeren staaf of een gloeidraad, weer uitgestraald in de vorm van licht en warmte. Rubriek(en): Brand

GMS
Geïntegreerd Meldkamer Systeem: het bedieningssysteem van een alarmcentrale-meldkamer waarmee zowel informatieverwerking als het bedienen van de telecommunicatie kan worden gerealiseerd. Opmerking: GMS is in ontwikkeling als onderdeel van I FORA (zie aldaar). integratie van systemen kan dan het aantal beeldschermen in de meldkamer verminderen. Rubriek(en): Communicatie, Materieel, uitrusting en gebouwen, Organisatie rampenbestrijding

GOR
De opleiding Gewondenzorg Onder Kampomstandigheden. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Grote brand
Codewoord voor een brand waarvoor de eerst uitgerukte bluseenheid versterking van twee bluseenheden behoeft. Rubriek(en): Brandbestrijding

Grootvermogenpomp
Brandbluspomp met een capaciteit van meer dan 0,04 m3 (2400 Vmin) bij een manometrische opvoerdruk van 800 kPa (8 bar) en een statische zuigdruk (zuighoogte) van 15 kPa (1,5 m). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Hartmassage
Werkwijze om de bloedcirculatie weer op gang te brengen door de borstkas ritmisch in te drukken en daarmee de pompwerking van het hart na te bootsen. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Hangende sprinkler
Sprinkler die met de spreiplaat naar beneden gemonteerd moet worden. Rubriek(en): Installatietechniek

Handbrandmelder
Een toestel waarmee met de hand een brandmelding kan worden gegeven. Rubriek(en): Installatietechniek, Organisatie en gebruik

Halveringstijd
De tijd die nodig is om de hoeveelheid radioactieve straling van een element tot de helft te doen dalen. Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Halogeenkoolwaterstofblusser
Draagbaar blustoestel waarmee een halogeen-koolwaterstof op een brand kan worden gespoten. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Halogeenkoolwaterstof
Koolwaterstofverbinding - meestal methaan of ethaan - waarbij in het molecuul een of meer waterstofatomen zijn vervangen door de halogenen chloor, broom of fluor. De familienaam voor zo'n verbinding is 'Halon' gevolgd door een cijfercode die de samenstelling van het molecuul aangeeft. Als blusstof worden gebruikt: Halon 1211, chloorbroomdifluormethaan, handelsnaam BCF Halon 1301, broomtrifluormethaan, handelsnaam BTM. Toelichting: Halon draagt bij aan de aantasting van de ozonlaag rond de aarde. Halonblussers mogen daarom niet meer worden verkocht of hervuld, maar nog wel gebruikt. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Halfwaardetijd
De tijd waarin de helft van de oorspronkelijke hoeveelheid water en blusschuimvormend middel weer als vloeistof uit een blusschuim gelekt is. Rubriek(en): Brandbestrijding

Haldanese drank
Oplossing die 3 gram (1 theelepel) keukenzout en 1'-z gram ('h theelepel) zuiveringszout bevat op 1 liter water. Deze oplossing wordt toegediend aan slachtoffers met brandwonden die niet direct behandeld kunnen worden (zoals onder rampomstandigheden). Rubriek(en): Levensreddend handelen

Haakladder
Hangladder met aan het boveneind een haak waarmee hij in een kozijn gehaakt kan worden. Rubriek(en): Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Materieel, uitrusting en gebouwen

Haakarmvoertuig
Motorvoertuig met installatie voor het op- en afzetten van haakarmbakken (zie aldaar). Afkorting: HA Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Technische hulpverlening

Haakarmbak
Afneembare laadbak uitgerust met brandweermaterieel, tank en-of pomp, meestal bestemd voor de tweede-lijns-uitruk. Toelichting: Een haakarmbak wordt door een haakarmvoertuig afgezet op de plaats van de afzet. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Technische hulpverlening

Het maximaal te voorziene ongeval
Die ongewenste gebeurtenis die qua schade maximaal is en resulteert in een nog juist als `geloofwaardig' te beschouwen reeks van gelijktijdige, doch onafhankelijk van elkaar optredende fouten of storingen. Rubriek(en): Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Risico en veiligheid, Technische hulpverlening

Herkenningscode
Deel van het oproepnummer Rubriek(en): Communicatie, Coordinatie

Herkenningsbord
Oranje bord met zwarte rand dat transporteenheden van gasvormige, brandbare, oxiderende, giftige en bijtende gevaarlijke stoffen moeten voeren volgens m. 10.500 van het VLG. Toelichting: Op dit bord zijn het gevaarsidentificatienummer en het stofldentificatienummer van de stof vermeld. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Heimlich manoeuvre
Handgreep die tot doel heeft door compressie van buik en borst de luchtwegen vrij te maken van een voorwerp dat een verstopping heeft veroorzaakt. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Heideschuiver
Stok met metalen schuiver voor het bestrijden van heide- en duinbranden. Rubriek(en): Brandbestrijding

Hefkussen
Opblaasbare zak van rubber met inlagen, waarmee voorwerpen opgeheven kunnen worden. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Heterogene explosie
Chemische explosie waarbij de verbranding op een punt begint en zich vandaar als een smalle zone door het brandbare materiaal voortplant (zie ook Vlamfront). Naar de snelheid van voortplanten onderscheidt men:
·deflagratie (zie aldaar): voortplanting met subsone snelheid;
·detonatie (zie aldaar): voortplanting met supersone snelheid. Chemische explosie waarbij de verbranding overal in het brandbare materiaal tegelijkertijd plaatsvindt. Opmerking: Homogene explosies worden onderscheiden in thermische en fotochemische explosies (zie aldaar). Rubriek(en): Explosie

Hi-liftkrik
Mechanisch hefwerktuig van het type dommekracht, waarbij de aandrijving door een hefboom geschiedt. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Hittevast
Eigenschap van een vaste stof om onder de temperatuuromstandigheden van de bepalingsmethode niet van vorm of aggregatietoestand te veranderen. Rubriek(en): Bouwkunde

Hooipeilijzer
Stuk gereedschap of toestel voor het onderzoeken van de temperatuur van hooiopslag i.v.m. broei. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Hoogwerker
Motorvoertuig uitgerust met een hefinrichting, die aan de top voorzien is van een kooi voor het redden van personen en het blussen van brand en het verlenen van hulp. Afkorting: HW Rubriek(en): Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Technische hulpverlening

Hoofdstopplaats
Stopplaats op het niveau vanwaar de brandweer de brandweerliftkooi (zie aldaar) zal betreden (NEN 1081). Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Infrastructuur, Ruimtelijke ordening

Hoofdsprinkler
Gesloten sprinkler die bij het opengaan een aantal open sprinklers voedt. Rubriek(en): Installatietechniek

Hoofdpost
Brandweerkazerne onderleiding van een (sectie)commandant. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Organisatie rampenbestrijding, Structuur en organisatie

Hoofdbureau (van de brandweer)
Brandweerkazerne of ander gebouw waarin het commando van de brandweer is ondergebracht. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Organisatie rampenbestrijding, Structuur en organisatie

Hogedrukpomp
Brandbluspomp met een manometrische persdruk van tenminste 4000 kPa (40 bar). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Hogedrukpistool
Pistool voor koppeling aan een hoge druk slangleiding waarmee zowel een gebonden als een nevelstraal kan worden verkregen. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Hogedrukbrandblusinstallatie
Vast aangebrachte, niet permanent op een watervoorziening aangesloten leiding voor het transport van bluswater onder hoge druk. Toelichting: De leiding heeft, verspreid in het gebouw, aanlsuitingen voor hogedrukslangen en wordt bij brand gevoed door de hogedrukpomp van een autospuit. Rubriek(en): Installatietechniek

Hulpverleningsvoertuig
Motorvoertuig ingericht en uitgerust voor het verlenen van technische hulp. Toelichting: Er zijn twee typen:
·het grote regionale voertuig HV I;
·het kleine bestelvoertuig HV II. Afkorting: HV Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Technische hulpverlening

Huisrookmelder
Automatische rookmelder voor de toepassing in woonhuizen; bevat in één behuizing de onderdelen voor branddetectie en alarmering alsmede de energievoorziening of voeding. Rubriek(en): Installatietechniek

Hyperventilatie
Verschijnsel veroorzaakt door overmatig diep en snel ademhalen, waardoor er een overmaat aan zuurstof en een tekort aan koolzuur in het bloed is. Het gaat gepaard met duizeligheid en soms met hartklachten. Rubriek(en): Arboveiligheid, Levensreddend handelen

Hydrofoor
Drukverhogingsinstallatie voor waterleiding-en-of sprinklerinstallatie in hoge gebouwen. Rubriek(en): Installatietechniek

Identificatieprocedure
Procedure waarbij getracht wordt de identiteit van een slachtoffer vast te stellen.

Identificatie
Het automatisch herkennen en op een paneel in het verbindingscentrum zichtbaar maken van het oproepnummer (zie aldaar) van een mobilofoon, zodra deze begint te zenden. Rubriek(en): Communicatie

Intrededruk
Overdruk aan de pompinlaat bij het werken in gesloten aanjaagverband. Toelichting: De intrededruk moet groter zijn dan 50 kPa (0,5 bar). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Intoxicatie
Vergiftiging. Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen