Brandweer - Kennisnet

Categorie: Diverse industrieën en ambachten > Brandbestrijding
Datum & Land: 27/01/2014, NL
Woorden: 860

Redkoker
Koker van zeildoek, waardoor de te redden personen vanaf en verdieping naar beneden kunnen glijden. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Reddingsvest
Met lucht uit een gaspatroon opblaasbaar vest waarmee de duiker zich extra drijfvermogen kan geven ingeval van nood. Rubriek(en): Levensreddend handelen, Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Reddingsschaar
Hydraulisch bediende schaar voor het openknippen van bijv. verongelukte auto's ter bevrijding van bekneld geraakte personen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Reddingsbroek
Reddingsmiddel om licht gewonde slachtoffers mee te laten afdalen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Reddingskussen
Luchtmatras gevuld met samengeperste lucht voor het opvangen van personen die van een verdieping naar beneden springen. Toelichting: Geschikt voor sprongen tot maximaal 15 m hoogte Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Reanimatie
Het weer op gang trachten te brengen van hartslag en ademhaling. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Reactiekracht
Kracht die een blusstraal uitoefent op de straalpijp. Rubriek(en): Brand

Risicoschatting
Een raming van de kansen, gekoppeld aan de grootte van de gevolgen van alle ongewenste gebeurtenissen die bij een beschouwde activiteit(situatie) kunnen optreden. Rubriek(en): Arboveiligheid, Risico en veiligheid

Risicogebied
Deelgebied in het verzorgingsgebied van de brandweer met te verwachten schadekans van een bepaalde orde van grootte met daaraan gekoppeld de benodigde materieelsterkte en de maximale opkomsttijd. Toelichting: De volgende risicogebieden worden onderscheiden:
A-risicogebied Bebouwing met zeer uitzonderlijk brandrisico, zoals havengebieden in grote havensteden met pakhuizen.
B-risicogebied Bebouwing met uitzonderlijk brandrisico, zoals niet-moderne, dichtbebouwde havengebieden.
C-risicogebied Bebouwing met een hoog brand risico, zoals moderne havengebieden, met ruime onderlinge ligging van gebouwen.
D-risicogebied Bebouwing met een matig brand risico, zoals aaneengesloten niet moderne gebouwen.
E-risicogebied Open bebouwing met een matig brandrisico in buitenwijken, alsmede aaneengesloten moderne bebouwing.
F-risicogebied Landelijke bebouwing met een matig brand risico, zoals boerderijen Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Organisatie rampenbestrijding, Structuur en organisatie

Risicobeheer
Het op systematische wijze beschermen van een bedrijf tegen schade, opdat de doelstellingen van het bedrijf kunnen worden bereikt met een juiste balans tussen preventiekosten en schadekansen. Rubriek(en): Arboveiligheid, Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Risico en veiligheid, Technische hulpverlening

Risico-evaluatie
Een waardering van de kansen, gekoppeld aan de grootte van de gevolgen van alle ongewenste gebeurtenissen, die bij een beschouwde activiteit (situatie) kunnen optreden. Toelichting: Het met behulp van een risicoschatting (zie aldaar) bepaalde risico van een activiteit kan worden bestempeld als het objectieve risico. Dit is meestal niet identiek aan het risico zoals dat door de mens of een groep mensen wordt beleefd. Dit laatste risico zou men het subjectieve risico kunnen noemen. Voor het bepalen van dit subjectieve risico bestaat de risico-evaluatie. Rubriek(en): Arboveiligheid, Risico en veiligheid

Risico-analyse
Een bepaling van de kansen, gekoppeld aan de grootte van de gevolgen van alle ongewensten gebeurtenissen die bij een beschouwde activiteit (situatie) kunnen optreden. Rubriek(en): Arboveiligheid, Brandbestrijding, Levensreddend handelen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen, Risico en veiligheid, Technische hulpverlening

Rijtijd
Tijdsverloop tussen het verlaten van de kazerne bij het uitrukken en de aankomst van de eerste uitruk op de plaats van inzet. Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Coordinatie, Organisatie rampenbestrijding

Rijloper
Verhard oppervlak binnen een verblijfsgebied of van een weg dat vrij is van obstakels en kan worden bereden door brandweervoertuigen. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Preparatie

Richtlijn bouwproducten
Richtlijn van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 21 december 1988 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen der lid Staten inzake voor de bouw bestemde producten (89-106-EEG, PbEG L40). Rubriek(en): Wet- en regelgeving

Risico
De verzameling van de kansen op allerlei ongewenste gebeurtenissen van een bepaalde omvang die bij een bepaalde activiteit (situatie) kunnen plaatsvinden. Rubriek(en): Arboveiligheid, Risico en veiligheid

Rookverspreidingstraject
Weg, niet voerend door de buitenlucht en-of door een ventilatiekanaal, die de rook moet afleggen bij verspreiding tussen de beschouwde ruimten in de beschouwde richting (NEN 6075). Rubriek(en): Bouwkunde, Brand, Installatietechniek

Rookventilatieluik
Rookluik dat in normale omstandigheden voor ventilatie kan worden gebruikt. Rubriek(en): Installatietechniek

Rooksector
Besloten gedeelte van het gebouw, niet zijnde een trappehuis of een toegangssluis, bestemd aIs maximaal verspreidingsgebied voor rook (NEN 6072). Rubriek(en): Bouwkunde, Installatietechniek

Rookschot
Verticaal schot in een ruimte dat vanaf dak of plafond tot een bepaalde hoogte boven de vloer is aangebracht om in geval van brand de horizontale verspreiding van rook en hete gassen in die ruimte tegen te gaan. Rubriek(en): Bouwkunde

Rookschade
Gevolgschade veroorzaakt door rook van een brand. Rubriek(en): Nazorg en evaluatie

Rookontwikkeling
Ontstaan van rook. Rubriek(en): Brand

Rookmelder
Brandmelder die reageert op in de lucht zwevende verbrandings- en-of pyrolytische produkten (aërosolen). Toelichting: Rookmelders kunnen als volgt worden onderscheiden:
·ionisatierookmelder: een melder die reageert op verbrandingsprodukten die de ionenstroom in een ionisatiekamer beïnvloeden.
·Optische rookmelders: een melder die reageert op verbrandingsprodukten die in staat zijn het licht van het infrarode, het zichtbare en-of ultraviolette gedeelte van het elektromagnetisch spectrum, te verminderen of te verstrooien. Rubriek(en): Installatietechniek

Rookkanaal
Onderdeel van de rookafvoervoorzieningen waardoor de rook wordt afgevoerd. Rubriek(en): Bouwkunde, Brandbestrijding

Rookluik
Luik in een dak of een wand van een ruimte om in geval van brand in die ruimte de rook en de hete gassen af te kunnen voeren naar de buitenlucht. Rubriek(en): Installatietechniek

Rookcompartiment
Besloten gedeelte van een gebouw, bestemd aIs maximum verspreidingsgebied voor rook. Toelichting: Opmerking: Een rookcompartiment volgens het Bouwbesluit is vrijwel identiek aan een rooksector volgens NEN 6084. Rubriek(en): Bouwkunde

Rookdichtheid
Maat voor de rookproduktie van een materiaal, vastgesteld op grond van een proef volgens NEN 6066. Toelichting: De rookdichtheid is een maat voor de verduistering van licht door rook. Rubriek(en): Bouwkunde, Brand

Rookdoorgang
De verspreiding van rook via ruimten in gebouwen. Rubriek(en): Bouwkunde

Rook
Zichtbare in de lucht zwevende verbrandingsprodukten. (Zie ook aerosol.) Rubriek(en): Brand

Rookafvoervoorzieningen
Bouwkundige constructie voor de afvoer van rook, inclusief de eventueel voorziene omkokering. Rubriek(en): Installatietechniek

Roepnaam
Deel van het oproepnummer. Rubriek(en): Communicatie, Materieel, uitrusting en gebouwen

Ruimte met stofontploffingsgevaar
Volgens NEN 1041: 'Een ruimte waar kans op vorming van een ontplofbaar mengsel van stof en lucht bestaat, zodat bijzondere voorzieningen zijn vereist voor de constructie en de toepassing van elektrisch materieel'. Rubriek(en): Bouwkunde, Installatietechniek, Organisatie en gebruik

Ruimte met gasontploffingsgevaar
Volgens NEN 1041: 'Een ruimte waar ontplofbare gasmengsels in zulke hoeveelheden aanwezig zijn of kunnen zijn dat bijzondere voorzieningen zijn vereist voor de constructie en de toepassing van elektrisch materieel'. Rubriek(en): Bouwkunde, Installatietechniek, Organisatie en gebruik

Samengeperste gassen
Categorie stoffen nader omschreven in m. 2200 en 2201 van het (zie aldaar). Stoffen van de klasse 2. Rubriek(en): Gevaarlijke stoffen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Salvage
De eerste te nemen buitengewone maatregelen tijdens of meteen na repressie, om samen met de belangrijkste bereddingsmaatregelen een schadestop te bewerkstelligen en de verdere bereddingsmaatregelen mogelijk te maken.

Schuimstraalpijp
Straalpijp waarmee schuim kan worden gevormd uit schuimvloeistof (zie aldaar) en lucht. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Schuimtank
Reservoir in een blusvoertuig of blusvaartuig voor het meevoeren van schuimvormend middel. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Schuimgenerator
Toestel voor het maken van grote hoeveelheden schuim. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Schuimkanon
Vaste of verplaatsbare schuimstraalpijp (zie aldaar) met een grote capaciteit. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Schuimlaagvormende verf
Verf die bij verhitting tot een schuimachtige massa zwelt. Rubriek(en): Bouwkunde

Schuimleiding
Leiding aan of in een object voor het transport van blusschuim. Rubriek(en): Installatietechniek

Schuimdosering
Hoeveelheid blusschuim die per seconde per eenheid van oppervlakte opgebracht wordt. De schuimdosering wordt uitgedrukt in m3-m2-s. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Schuimblusvoertuig
Motorvoertuig uitgerust met een installatie voor het blussen met blusschuim. Afkorting: SB Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Schuimblusser
Draagbaar blustoestel waarin uit water en daartoe geëigende stoffen blusschuim kan worden gevormd en waarmee dat schuim op een brand kan worden gespoten. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Schroeien
Oppervlakkig verkolen. Rubriek(en): Brand

Schroefkoppeling
Koppeling waarbij de aansluiting door middel van schroefdraad tot stand komt. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Schepdraagbaar
In twee helften splitsbare draagbaar waarmee een slachtoffer als het ware kan worden opgeschept. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Scheidingsconstructie
Constructie die de scheiding vormt tussen een voor mensen toegankelijke besloten ruimte en een andere voor mensen toegankelijke besloten ruimte, een schachtruimte, de buitenlucht, de grond of het water (NEN 6082). Toelichting: In het Bouwbesluit is het begrip scheidingsconstructie niet nader gedefinieerd. Met dit begrip wordt de totale verzameling van de in het Bouwbesluit gedefinieerde inwendige en uitwendige scheidingsconstructies bedoeld. Rubriek(en): Bouwkunde

Scheidende functie
Een bouwdeel heeft een scheidende functie indien het is ontworpen om te voorkomen dat gedurende een zekere tijd de brand zich via het betreffende bouwdeel uitbreidt van een ruimte naar een andere ruimte; onder deze ruimten kan ook de buitenlucht begrepen zijn (NEN 6069). Rubriek(en): Bouwkunde

Scanner
Ontvanger die automatisch een zendband aftast tot een signaal opgevangen wordt. Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Materieel, uitrusting en gebouwen

Semafoonnet
Landelijk draadloos personenoproepsysteem, waarmee ook korte boodschappen kunnen worden doorgegeven. Rubriek(en): Communicatie, Materieel, uitrusting en gebouwen

Semafoon
Draadloze ontvanger die een oproepsignaal geeft, al dan niet vergezeld van een korte boodschap op een klein beeldscherm. Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Materieel, uitrusting en gebouwen

Selectieve groep
Draadloos oproepsignaal voor het inschakelen van een bepaalde (geselecteerde) ontvanger c.q. zend--ontvanger. Rubriek(en): Communicatie

Secundaire brand
Brand op enige afstand van en veroorzaakt door de oorspronkelijke brand. Rubriek(en): Brand, Brandbestrijding

Shock
Ziektetoestand, waarbij er een tekort is in de hoeveelheid rondstromend bloed, o.a. door een ernstige bloeding, brandwonden, uitdroging, botbreuken, of een hartinfarct. Rubriek(en): Levensreddend handelen

Sharing
Gemeenschappelijk gebruik van verbindings-apparatuur door twee of meer samenwerkende regio's. Rubriek(en): Communicatie

Sirene-ontvanger
Draadloze ontvanger die een sirene in werking stelt. Rubriek(en): Communicatie, Materieel, uitrusting en gebouwen

Simplexsysteem
Draadloos verbindingssysteem met slechts één frequentie die zowel voor zenden als ontvangen gebruikt wordt. Toelichting: Hiermee kan in slechts één richting tegelijk gesproken worden. Rubriek(en): Communicatie, Materieel, uitrusting en gebouwen

Signaalgever
Toestel dat slechts een van tevoren geprogrammeerd signaal kan opwekken. Toelichting: SlowWhoop installatie; Installatie waarmee men het 'slow-whoop'?signaal kan genereren. Voorbeelden zijn sirenes, hoorns, bellen, zoemers e.d. Rubriek(en): Installatietechniek

Slow-Whoop signaal
Een ontruimingssignaal bestaande uit een toon die begint bij een frequentie van ca. 500 Hz om dan in enkele seconden een octaaf te stijgen. Hierna stopt het signaal en begint kort daarna opnieuw. Rubriek(en): Installatietechniek, Organisatie en gebruik

Slopover
Verschijnsel optredend bij brand in een olietank, wanneer bluswater of blusschuim op een hete laag wordt gebracht en zo snel verdampt dat een deel van de tankinhoud overkookt. Toelichting:Slopover is een mildere vorm van Boilover (zie aldaar). Rubriek(en): Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Slangstuk
Onderdeel van een koppeling waaraan een slang kan worden bevestigd. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangleiding
Leiding bestaande uit een of meer gekoppelde slangen voor het transport van een blusstof. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangophouder
Hulpmiddel voor het ophangen van een slangleiding om het gewicht van de gevulde slangleiding op te vangen (NEN 1400). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangenwasmachine
Machine voor het uitwendig reinigen van persslangen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangenwagen
Motorvoertuig ingericht voor het vervoer van slangen en voor het rijdend uitleggen van een slangleiding. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Slangenperspomp
Waterpomp voor het beproeven van persslangen op sterkte en dichtheid. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Slangenmagazijn
Ruimte in een brandweerkazerne speciaal ingericht voor de opslag van pers- en zuigslangen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangenkast
Kast met blusmaterieel, in of nabij een gebouw, voor het in eerste instantie bestrijden van een brand vanaf de brandkraan. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Slangenbrug
Hulpmiddel ter bescherming van een of meer persslangleidingen tegen er overheen rijdend verkeer (NEN 3551). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangendroogtoren
Torengebouw voor het drogen van persslangen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangengoot
Lange bak voor het reinigen van persslangen. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen

Slangenaanhanger
Aanhanger uitgerust voor het vervoer van slangen en eventueel voor het rijdend uitleggen van een slangleiding. Afkorting: SLA Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Slagkracht
Bluskracht van een blusmiddel bij de eerste aanval ermee. Rubriek(en): Basisbrandweerzorg, Brandbestrijding, Structuur en organisatie

Smeulbrand
Brand waarbij de brandbare stof smeult (zie aldaar). Rubriek(en): Brand, Brandbestrijding

Smeulen
Langzaam verbranden van een stof, vrijwel zonder vlam, waarbij in het algemeen rookontwikkeling optreedt. Rubriek(en): Brand

Smeltverbinding
Warmtegevoelige verbinding tussen twee onderdelen die verbroken wordt bij het overschrijden van een bepaalde werktemperatuur. Rubriek(en): Installatietechniek

Snijkop
Hulpstuk bij spreider. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Sneeuwkoker
Koker aan een koolzuursneeuwblusser waarin het uitstromende koolzuur expandeert en daarbij gedeeltelijk in de vaste fase overgaat. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Spreider
Hydraulisch bediende vijzel voor het opendrukken-snijden van bijv. bij een ongeval in elkaar gedrukte auto's ter bevrijding van bekneld geraakte personen. Hierbij zijn verschillende hulpstukken toepasbaar, zoals autoklauwen voor het opendrukken en snijkop + afzetkop voor het opensnijden. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Spraysprinkler
Sprinkler waarbij het water alleen onder het vlak van de spreiplaat wordt verspreid in betrekkelijk kleine druppels. NB Een sprinkler (zie aldaar) is een bepaald type sproeier. Rubriek(en): Installatietechniek

Spraakversluiering
Techniek om per radio verzonden berichten te coderen, zodat ze alleen door ontvangers met decodeersleutel begrepen worden. Opmerking: Men noemt dit ook wel cryptofonie. Rubriek(en): Communicatie

Spoelen
Het (met drijfgas) doorblazen van de poedervoerende delen van een poederblustoestel (NEN 3392). Rubriek(en): Brandbestrijding

Spleetsproeier
Watersproeier met spleetvormige opening, waardoor het sproeipatroon een vlak scherm vormt. Rubriek(en): Installatietechniek

Spuitstuk
Hulpstuk aan een draagbaar blustoestel waarmee vorm en richting gegeven wordt aan de blusstofstraal. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Spuitduur (van een blustoestel)
De tijd waarin de blusstof bij geheel geopende afsluiter zonder onderbreking wordt uitgedreven. Het nastromen van het (restant) drijfgas wordt hierbij buiten beschouwing gelaten. Rubriek(en): Brandbestrijding, Organisatie en gebruik

Sproeistraal
Uitwaaierende straal van blusstof in druppelvorm. Rubriek(en): Brandbestrijding

Sproeimondstuk
Mondstuk waarmee water onder lage druk fijn verdeeld kan worden verspoten. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Sproeilans
Hulpstuk voor het vernevelen van water door middel van een kop met kleine gaatjes. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Sproeier
Inrichting voor het voortbrengen van een homogene straal kleine waterdruppels met een specifiek patroon. Deze inrichting is al of niet voorzien van een afsluiting die bij een bepaalde temperatuur opengaat. Rubriek(en): Installatietechniek

Sprinklerinstallatie
Brandblusinstallatie waarmee al of niet automatisch door middel van sprinklers een blusstof op en rondom een brand wordt gesproeid. Toelichting: Sprinklerinstallaties werken in het algemeen met water, maar worden ook wel uitgevoerd voor schuim. Rubriek(en): Installatietechniek

Sprinkler
Sproeier voor het fijn verdelen van water door middel van een sproeiplaat. Rubriek(en): Installatietechniek

Springbalg
Kussen gevuld met lucht zonder overdruk voor het opvangen van personen die van een ver dieping naar beneden springen. Toelichting: Geschikt voor sprongen tot maximaal 11 m hoogte Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Technische hulpverlening

Strohaak
Handgereedschap voor het verplaatsen van strobalen e.d. (grote haak). Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Stralingsmelder
Brandmelder die op de straling van de vlamverschijnselen van een brand reageert. Toelichting: Er bestaan twee hoofdtypen:
·infrarood-melders reageren op de infrarode straling (warmtestraling) van de brand;
·ultravioletmelders reageren op de ultraviolette straling van de brand. Rubriek(en): Installatietechniek

Stralingsmeetgereedschap
Gereedschap voor het opsporen en meten van radioactieve straling. Rubriek(en): Materieel, uitrusting en gebouwen, Ongeval Gevaarlijke Stoffen

Straatwaterkanon
Onbemand werkend, verplaatsbaar waterkanon. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Straalpijp
Hulpstuk dat aan het eind van een aanvalsslangleiding wordt aangebracht om de onder druk uitstromende straal blusstof richting en vorm te geven. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Straalpijpdruk
Druk aan het mondstuk van een straalpijp. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen

Storz-koppeling
Snelkoppeling voor het aan elkaar verbinden van brandslangen, werkend volgens het principe van de bajonetsluiting met nokken en klauwen. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen