SchoolTV - Eigenwijzer begrippenlijst

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 05/06/2007, NL
Woorden: 765

parlement
Het parlement bestaat uit twee ‘Kamers’: de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. Parlementsleden zijn volksvertegenwoordigers omdat zij door de bevolking worden gekozen.

pachter
huurder (van landerijen, hoeven, tollen enz.)

personage
persoon

persecution
vervolging

persconferentie
Voorlichtende bespreking van een persoon met journalisten

performaal
niet verbaal

Penis en testes
De penis bevat een netwerk aan bloedvaten. Het verdikte voorste deel heet de eikel of glans. Vanaf de urineblaas loopt de urine door de urineleider en via de prostaat naar het uiteinde van de eikel. In de penis liggen drie holtes die gevuld kunnen worden met bloed: de zwellichamen. Zij raken gevuld omdat de afvoer van bloed uit de penis wordt geremd. Hierdoor kan de penis opzwellen en in erectie komen (stijf worden).
ZaadproductieIn de balzak liggen de testikels. Tegen iedere testikel aan, ligt een bijbal. Deze zijn beide omgeven door een beschermende laag bindweefsel. In de testikels liggen testisbuisjes (doorsnede van 0,2 mm.), waarin zaadcellen worden geproduceerd. De productie van zaadcellen gebeurt door de celdeling die we meiose noemen. Zie het infoblok 'meiose bij de man'. De testisbuisjes monden uit in de bijballen waarin het zaad wordt opgeslagen. De zaadcel is een cel met een lange zweephaar voor de voortbeweging. In de kop van de cel, zit het erfelijk materiaal in de vorm van chromosomen. De zaadleiders ontspringen in de bijballen. Bij seksuele opwinding vervoeren de zaadleiders het zaad in de richting van de prostaat. De zaadleiders monden hier uit in de urinebuis.Zaadlozing Het spuiten van vloeistof met daarin zaadcellen uit de penis in erectie, noemt men ejaculeren. Door de erectie kan de penis honderden miljoenen zaadcellen in de vagina spuiten. Tijdens de ejaculatie worden de zaadcellen geactiveerd door stoffen die aan het sperma worden toegevoegd. Deze stoffen worden gemaakt in klieren die uitmonden in de urinebuis van de man. De zaadcellen hebben maximaal 3 tot 4 dagen om de eicel te vinden in een van de eileiders van de vrouw. Daarna sterven ze af.

peevish
ontstemd; geërgerd; gemelijk; knorrig

petscanner
Positron-emissie-tomografie. Dit is een methode om het inwendige van een mens zichtbaar te maken. Hierbij wordt een speciale radioactieve stof ingespoten, die zich vervolgens in het lichaam verspreidt. De radioactieve stof zendt straling uit, die met detectoren kan worden waargenomen. De petmachine is in staat de plaats vanwaar de straling kwam, vast te leggen. De beelden die hierdoor ontstaan lijken wel op die van röntgenfoto's, alleen is er meer informatie uit te halen.

piston
zuiger; piston; klep; zuignapje

pioniersrol
voortrekkersrol, pionier is iemand die nieuwe wegen opent, onbekend land verkent

plenum
De formele verzameling van alle kamerleden

plantage
opzettelijk aangelegde beplanting, meestal in de tropen, bestemd voor het verbouwen van katoen, koffie, tabak, cacao enz.

plunged
(in-, onder)gedompeld; geplonsd; gedoken; (zich) gestort; steil, plotseling gedaald; (van prijzen) gekelderd; grof gespeculeerd; gegokt; grote schulden gemaakt

postmodern
ultramodern; een moderne uitstraling hebbend, trendy; overdreven, buitensporig modern; op het prostmodernisme betrekking hebbend, postmodernisme is een filosofie die ervan uitgaat dat er geen absolute waarheid bestaat en de wereld niet te beheersen is of een kunstrichting in de jaren tachtig van de twintigste eeuw die, met behoud van de moderne technische verworvenheden, teruggrijpt naar vroegere stijlen

posse
troep, groep

portefeuille
Een bepaald beleidsterrein; mapje om waardevolle papieren in te bewaren

populisme
Beweging die gebaseerd is op de tegenstelling tussen de heersende klasse en het volk. De beweging zet zich af tegen de heersende klasse.

Poppodia in Nederland
In vergelijking met de landen om ons heen heeft Nederland een grote hoeveelheid poppodia. Bijna alle middelgrote gemeentes in Nederland hebben wel een poppodium. Maar waar komt dit verschijnsel nu vandaan? De poppodia in Nederland zijn ontstaan vanuit de jeugdcultuur. Na de oorlog hebben, vooral socialistische, jongerenbewegingen de ontwikkeling van poppodia in gang gezet. De opkomst van de provobeweging, de beatmuziek en de hippiebeweging viel samen met het leeglopen van de kerken. In Nederland waren deze gebeurtenissen de eerste aanzet tot het ontstaan van de huidige poppodia. De opkomst van de jeugdcultuur was eerst vooral in Amsterdam merkbaar. In de zomer van 1967 werd Amsterdam zelfs als hippiehoofdstad van Europa gezien. Gedurende de jaren ‘60 waren er vele relletjes. Door deze relletjes werd het de gemeente duidelijk dat ze de jongeren een ruimte moesten geven. Gebouwen, scholen en oude fabrieken werden toen gebruikt om popfeesten te organiseren. Pas sinds begin jaren ‘90 werden er zalen gebouwd en verbouwd met als doel de inrichting van een poppodium.

popmuziek
Een muzikale traditie die in het midden van de twintigste eeuw ontstaat uit Afro- Amerikaanse volksmuziek. Doordat deze muziek via massamedia verspreid wordt, raakt het los van haar oorspronkelijke context. En door technologische ontwikkelingen en vermenging met andere stijlen verandert het in popmuziek.

Popfestivals
Wanneer we het over popfestivals hebben, denk je vaak aan een grote buitenruimte, muziek, gezelligheid en vooral veel mensen. We spreken officieel van een festival wanneer meerdere artiesten of muziekgroepen live voor publiek optreden. Maar waar komt dit fenomeen nu vandaan?
De oorsprong van popfestivals is te vinden in Amerika. Vanaf de jaren ’60 uiten jongeren via protestsongs hun onvrede over de samenleving. Ze kwamen tezamen op festivals in de open lucht. In San Francisco was vooral de flower power beweging actief. Deze jongeren, ook wel hippies genoemd organiseerden in 1966 de allereerste LOVE IN. Eén jaar later veranderde dit in het eerste grote openlucht festival in Monterey waarbij 50.000 bezoekers kwamen. In de jaren daarna werd overal in de VS festivals georganiseerd. Doordat het festival in Montery winst had gemaakt gingen zakenmannen zich met de festivals bemoeien. Hierdoor veranderde de mentaliteit. Er kwamen bekendere artiesten en er moest entreegeld betaald worden.
Woodstock is het bekendste popfestival van Amerika. Dit heeft voor de eerste keer plaatsgevonden op 15, 16 en 17 augustus 1969. Hier kwamen ruim 400.000 mensen op af terwijl er op niet meer dan 150.00 bezoekers was gerekend. Woodstock schreef hierdoor geschiedenis en was een mijlpaal in de pophistorie.
In Nederland hadden de festivals uit de VS ook een grote impact. In 1967 vond in Nederland het eerste festival plaats: ‘Hai in de Rai’ daarna volgde Flight to Lowlands Paradise. Dit laatste festival is nu nog steeds bekend onder de naam Lowlands. Deze twee festivals waren in die tijd nog binnen. Het eerste buitenfestival was Free Village dat plaatsvond in het Gelderse Beek. Deze festivals duurden allemaal één dag. Vanaf 1970 werden er meerdaagse openlucht popfestivals georganiseerd. Het Holland Pop Festival was een driedaags popfestival dat in 1970 in het Kralingse Bos werd gehouden. Dit wordt ook wel gezien als het Woodstock van Nederland.

Politiek in Den Haag
Bijna elke dag zie je op tv iets over ministers en kamerleden. Ze zijn in Den Haag bezig met politiek. Maar wat doen zij precies? En waarom is dat zo belangrijk?
Zij nemen beslissingen over de aanleg van wegen, het bouwen van huizen, het leger, hoevel belasting er moet worden betaald, enzovoort.
Nederland is een democratie, dus zouden alle Nederlanders mee mogen beslissen over al die zaken. Maar 16 miljoen mensen kunnen niet allemaal meebeslissen. Daarom kiezen de Nederlanders volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer.

poetry slam
een dichtavond in wedstrijdvorm

poem
gedicht

Pochen, Poque, Poker
Callen, folden, big blind, royal flush, check? Het hoort allemaal bij de nieuwste rage: pokeren. In Nederland is het kaartspel poker helemaal hot. Televisieprogramma’s en tijdschriften richten zich op poker en ook kranten schrijven pagina’s vol.
Maar waar wat is poker en waar komt het eigenlijk vandaan?
Poker is een kaartspel met veel verschillende vormen. Zo heb je bijvoorbeeld Texas Hold’em maar ook Omaha Hold’em. Er schijnen in totaal wel 500 varianten van poker te bestaan. In al die varianten van poker zijn er veel verschillen.

promontory
voorgebergte; kaap; promontorium; uitsteeksel

projectontwikkelaar
eigenaar van een projectbureau, meestal om bouwprojecten en bouwfrond op grote schaal te exploiteren

progressief
Proberen de maatschappij te veranderen

productiesysteem
voortbrengingssysteem, geordend geheel volgens welke producten voortgebracht moeten worden

Procenten
Het Franse 'pro cent' betekent 'per honderd'.
Dus 1 procent betekent 1 van elke 100.
Dan wordt dat dus 1-100 deel van het totaal.
Je schrijft: 1% = 1-100.
Dus 1% van 500 is 1-100 deel van 500. Dat is 1-100 × 500 = 5.
En 12% van 500 is 12-100 deel van 500. Dat is 12-100 × 500 = 60.

procédé
werkwijze, methode, behandeling

privilege
privilege; (voor)recht; immuniteit; onschendbaarheid

Prinsjesdag
Elke derde dinsdag van september is het Prinsjesdag. Je kent vast de tv-beelden van de Koningin in de gouden koets, de troonrede in de Ridderzaal en het koffertje van de minister van Financiën. Maar wat gebeurt er nu echt op die dag?
Op Prinsjesdag wordt het nieuwe werkjaar van de Staten-Generaal geopend. Alle ministers, staatssecretarissen en leden van de Eerste en Tweede Kamer komen bij elkaar in de Ridderzaal. Daar leest de Koningin de troonrede voor. In de troonrede gaat de Koningin kort in op de belangrijkste plannen van de regering voor het komende jaar.
Later op de dag is de eerste vergadering van de Tweede Kamer. De minister van Financiën biedt daar namens de regering de rijksbegroting en de miljoenennota aan. In de rijksbegroting geeft de regering een overzicht van de plannen van het komende jaar met daarbij een schatting van hoeveel dat gaat kosten. De rijksbegroting bevat de begrotingen van alle ministeries. De miljoenennota heet officieel: `Nota over de toestand van `s Rijks financiën`. Deze nota is een algemene toelichting op de bedragen aan de inkomsten- en de uitgavenkant van de rijksbegroting.

prime minister
minister-president

primaire kleuren
de drie hoofdkleuren oftewel basiskleuren: rood, blauw en geel, zijn niet met mengen te verkrijgen

Prikkelverwerking
Je neemt voortdurend informatie op. Bijvoorbeeld als je een computerspel speelt. De hersenen moeten die informatie verwerken. Jij moet daarna op de juiste manier reageren. In een spelletje gaat het erom te winnen. In noodsituaties is het van levensbelang om op een goede manier op de omgeving te reageren!
Alle dieren, van groot tot klein, hebben allerlei zintuigen, waarmee ze prikkels uit de omgeving opvangen. De grote hersenen verwerken signalen die afkomstig zijn van de zintuigen en het regelen van bewuste bewegingen. In de hersenplooien zitten zenuwcellen. Via de korte uitsteeksels komen de signalen binnen, en de signalen verlaten de cel via een lange uitloper. ZintuigenAlle zintuigen gebruiken wij de hele dag door.Een prikkel moet waarneembaar zijn voor je zintuigcellen en herkenbaar in de hersenen.Een zintuigcel moet heel snel kunnen reageren.Een zintuig kan verdoofd worden zodat het geen (pijn)signalen afgeeft.De vijf belangrijkste zintuigen zijn: gezicht, reuk, smaak, gehoor en tast.
Huid - De zintuigen in onze huid zijn:pijnzintuigendrukzintuigentastzintuigentemperatuurzintuigenWie geen pijn kan voelen, verbrandt makkelijk zijn vingers. Als iets heet is, waarschuwen de pijnzintuigen je, zodat je je vingers snel terugtrekt.
Neus - In de neus zit het reukzintuig.De zintuigcellen voor de reuk zitten bij de mens in de linker- en rechter neusholte aan beide kanten van het neustussenschot.Als geurstoffen de neus binnenkomen, worden de reukzintuigcellen geprikkeld. Ze geven hierover informatie door aan de hersenen. TongMet de tong proef je een aantal stoffen.Op de tong zitten smaakknoppen; de papillen.In de papillen ligt het smaakzintuig.Er zijn vier basissmaken: zoet, zuur, zout en bitter. OorHet oor is te verdelen in drie gedeelten: het uitwendig oor, het middenoor en het inwendig oor.Het uitwendig oor bestaat uit een oorschelp en een gehoorgang.De oorschelp vangt het geluid op. Het geluid gaat door de gehoorgang en botst tegen het trommelvlies.Het trommelvlies geeft trillingen door aan de gehoorbeentjes: hamer en aambeeld. Het middenoor versterkt het geluid.De stijgbeugel laat de vloeistof in het slakkenhuis trillen.Deze trilling wordt waargenomen door zintuigcellen.De zintuigcellen geven signalen, via de gehoorzenuw, door aan de hersenen.De hersenen geven een signaal aan spieren, bijv. van je nek.

pretentieloos
zonder pretenties, zonder aanmatiging; eenvoudig

prestigieus
veel prestige, aanzien hebbend

premier
Ander woord voor minister-president

preliminaries
voorbereidingen; inleidingen; preliminairen, voorverkiezingen (Am.)

prehistorie
voorhistorische periode van het bestaan der mensheid

predominantly
overheersend

praktisch
betrekking hebbend op de toepassing, de uitvoering, de praktijk; volgens het nuchter verstand; doelmatig, bruikbaar; werkelijk, feitelijk

pragmatisch
Op nut en bruikbaarheid gericht

pragmatic
pragmatisch; nuchter; zakelijk

praalgraf
rijk versierde graftombe; mausoleum

provocerend
uitdagend, erop uit om reactie, verzet op te wekken

Provobeweging
Groep jongeren die voor democratie en tegen monarchie waren. Ze zijn in of na de Tweede Wereldoorlog geboren en waren actief in de periode 1965-1967.

provide
voorzien; verschaffen; leveren; zorgen; maatregelen nemen; bepalen

prototype
eerste, oorspronkelijk model; voorafbeelding; prefiguratie

psychose
zielsziekte; abnormale, psychische toestand

psychisch
geestelijk; de psyche en haar toestand rakend, psyche is dan: ziel; de ziel als zetel der bewustzijnsverschijnselen; innerlijk; binnenste

pseudoniem
aangenomen naam; schuilnaam

psalm
geestelijk lied van de Israëlieten, zoals in het Oude Testament opgetekend en gezongen in de christelijke kerken [150 in totaal]

pursuits
achtervolgingen; vervolgingen; het streven; jachten; beoefeningen; bezigheden

purposes
doelen; bedoelingen; strekkingen

Punkers
Punkers willen zich losmaken van de gevestigde cultuur. Dat begon in Nederland in de jaren ’80. Ze wilden graag anders zijn dan iedereen. Dat uitte zich in verschillende dingen.
Ideologie -
De oorspronkelijke punkers hadden een hekel aan autoriteiten. Ze waren tegen van alles en nog wat: de regering en de politie bijvoorbeeld. Punk was eigenlijk een boze reactie op muzikale en maatschappelijke achteruitgang. Één van de manieren waarop sommige punkers tegen de regels in gingen was kraken. Kraken is het illegaal bewonen van leegstaande ruimte. Ze woonden daar dan in hun eigen stijl, totdat de politie hen eruit gooide. Vaak ging dat gepaard met geweld.
Muziek -
De punkcultuur heeft een typisch eigen muzikaal geluid. De muziek was vooral bedoeld om te shockeren. Over het algemeen klonk het rauw en snel met veel gitaren. Het hoefde niet mooi te zijn, maar vooral rebels. De bekendste band uit deze punktijd is de Sex Pistols. In Nederland is Doe maar een bekende punkband geworden. Punkbands gingen over het algemeen niet in zee met grote platenmaatschappijen: punkers waren namelijk tegen het kapitalisme en commercie. Punkmuziek werd daarom vaak bij kleine ondernemingen uitgebracht.
Kleding -
Ook met hun kleding onderscheidden punkers zich van anderen. Punkers kochten hun kleding meestal niet in gewone winkels, maar bijvoorbeeld tweedehands. Of ze maakten de kleding zelf. Vaak versierden ze hun kleren met allerlei accessoires. Buttons, veiligheidsspelden, kettinkjes en kurken waren populair. Wat bijna iedere punker in zijn kast had hangen was een leren jas. Elke combinatie was mogelijk; als het maar onconventioneel was.

pummeled
gestompt; gebeukt; (bont en blauw) geslagen

Publieke omroepen
Op televisie kun je tegenwoordig zappen tussen meer dan 35 Nederlandse en buitenlandse zenders. Deze zenders kun je onderverdelen in commerciële zenders, die net als bedrijven winst willen maken, en zenders die financieel gesteund worden door de overheid.
In Nederland worden drie zenders betaald uit de publieke middelen: Nederland 1, 2 en 3. De publieke omroepen, 21 stuks, vullen de zendtijd. Daarnaast zijn er verschillende Nederlandse commerciële zenders.Televisie bestaat al sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. In 1951 vond de eerste televisie-uitzending in Nederland plaats. De NTS, een samenwerkingsverband tussen de verschillende omroepen, verzorgde deze uitzending. Pas in 1956 kregen ook de radio-omroeporganisaties zendtijd op televisie toegewezen. De ontwikkeling van radio en televisie staat niet op zich. Het kwam voort uit de ontwikkeling van de telecommunicatie, die begon bij de telegraaf in 1870. De radio-omroeporganisaties deelden ook het nieuwe medium tv in volgens een bekend Nederlands fenomeen: verzuiling. Zoals kranten hun berichtgeving kleurden vanuit een bepaalde overtuiging of een bepaald belang.Nederland was, destijds nog meer dan tegenwoordig, opgedeeld in zuilen. Particuliere groepen richtten op allerlei terreinen eigen organisaties op (politiek, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur, vrije tijd) om de eigen aanhang bijeen te houden. In de beginperiode van de radio waren de omroeporganisaties boegbeelden van hun beweging. Omdat alles betaald werd uit vrijwillige bijdragen van de achterban, organiseerden ze ook allerlei nevenactiviteiten voor hun leden.De verzuilde omroepverenigingen waren verplicht om een volledig programma te verzorgen, bestaande uit informatie, educatie, cultuur en verstrooiing. Tegelijkertijd mochten de uitingen van de ene omroep niet kwetsend zijn voor de andere. Vóór de oorlog bestond er zelfs een preventieve censuur.De AVRO (Algemene Vereniging Radio Omroep) streefde naar een nationale omroep, waar voor alle stromingen ruimte zou zijn. In het Zendtijdbesluit (voor de radio) van 1930 werd echter gekozen voor een verzuild bestel i.p.v. een nationaal bestel zoals de BBC heeft.Een andere omroeporganisatie, die duidelijk haar wortels in een belangenvereniging heeft, is de Vereniging van Arbeiders Radio Amateurs (VARA). De VARA (1925) richtte zich op de socialistische zuil.VPRO staat voor Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep, NCRV (1924) voor Nederlands Christelijke Radio Vereniging. Beide behoren tot de protestants-christelijke zuil. De KRO is de Katholieke Radio Omroep en behoort dus tot de katholieke zuil.
De sociale controle, die binnen zuilen mogelijk was, zoals bijvoorbeeld schoolkeuze en kerkbezoek, nam af door de radiobeluistering.

queues
(hangende) vlechten; staarten; queues; rijen

quarantaine
tijdelijke afzondering van personen, dieren of zaken die besmet zouden kunnen zijn met ziektekiemen; plaats, inrichting waar iets of iemand afgezonderd met blijven

quorum
Minimaal de helft plus 1 van alle leden van de kamers moeten aanwezig zijn voordat de vergadering kan beginnen

rabbijn
joods godsdienstleraar

Raad van State
Adviseert regering en parlement over wetgeving en bestuur. Is de hoogste algemene bestuursrechter. De voorzitter is de Koningin maar de dagelijkse leiding ligt in de handen van de vice-president

resources
hulpbronnen; (hulp)middelen; redmiddelen; uitwegen; toevluchten; vindingrijkheden; (geld)middelen; bronnen van bestaan; verdedigingsmiddelen

reproductie
het weer voortbrengen; het nabootsen; nabeelden; plaat die een schilderij enz. zo getrouw mogelijk weergeeft; het nabootsen met het oog op vermenigvuldiging; voortplanting

Renaissance
Europese kunst- en levensstijl in de 14e-16e eeuw.

remixen
(opnamemateriaal van bestaande muzieknummers) opnieuw in elkaar zetten

Rembrandt
Rembrandt
In 2006 vieren we de 400e geboortsdag van Rembrandt van Rijn.
Een heleboel kinderen hebben bij deze schilderijn hun eigen verhaal gemaakt.

relying
zich verlatend op; steunend op; aankunnend op; vertrouwend

rekwisieten
vereisten; noodzakelijk eigenschappen; benaming voor allerlei voorwerpen die bij een toneelvoorstelling nodig zijn, zonder tot decoratie of garderobe te behoren

reïncarnatie
wedergeboorte van de ziel in een lichaam; gedaante waaronder iemand of iets wedergeboren is,

rein
schoon; zuiver; zedelijk; eerbaar; klinkklaar; puur

regisseur
bestuurder van toneelopvoeringen en toneelopnamen; spelleider

regering
Het dagelijks bestuur van ons land, bestaande uit ministers en staatssecretarissen. Aan het hoofd staat de minister-president.

Regels, normen en waarden
Thuis, op school, in de maatschappij, overal heb je te maken met regels waaraan je je moet houden: geen mobieltjes in de klas, petten af, alleen Nederlands praten, geen te korte truitjes of hoofddoekjes, enz. Niet iedereen is het altijd eens met de regels. Bovendien, wie

regeerakkoord
Een overeenkomst tussen de coalitiepartijen in de Tweede Kamer en het kabinet over de hoofdlijnen van het beleid dat het kabinet moet gaan uitvoeren.

regatta
roeiwedstrijd; zeilwedstrijd

regarded
aangezien; gekeken naar; bekeken; zich bekommerd om; in acht genomen; beschouwd; (hoog)geacht; betroffen; aangegaan; geregardeerd

reformatie
hervorming; vernieuwing; inzonderheid benaming van de in de 16de eeuw begonnen kerkhervorming waaruit de protestantse kerken zijn voortgekomen

Reflexen
Een aantal commando's vanuit het centrale zenuwstelsel verloopt onbewust. Onbewuste handelingen zijn nodig om in tijd van nood snel het juiste te doen. Onbewuste handelingen gaan vanzelf, je kunt ze niet tegenhouden. Een reflex is een bijzondere onbewuste handeling.
ReflexEen reflex is een vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel. Bij een reflex loopt de prikkel via het ruggenmerg direct naar de spieren, niet via de hersenen. Een voorbeeld is de kniepeesreflex. De signalen gaan via de zenuwcellen in het ruggenmerg meteen door naar de dijspier. Die trekt samen.

reflex
een onwillekeurige reactie op een prikkel

reflecteren
terugkaatsen; weerspiegelen; acht slaan; ingaan op; nadenken (over)

reduceren
herleiden; omrekenen; terugbrengen op een kleinere hoeveelheid; verminderen; reproduceren op kleinere schaal; vereenvoudigen

recurring
terugkerend; terugkomend; zich herhalend; zijn toevlucht nemend; repeterend

Reclame werkt
Bedrijven maken reclame om jou te overtuigen hun product te kopen. Op welke manieren doen ze dit, en werkt het?
Als je in Nederland woont, zie je elke dag meer dan 3000 reclameboodschappen. Op TV, internet, in kranten en tijdschriften, op posters, op de bus of in je mailbox…een maatschappij zonder reclame is ondenkbaar. Bedrijven besteden ieder jaar zo’n 10 miljard Euro aan reclame - dat is meer dan 600 Euro per inwoner. Die bedrijven geven al dat geld natuurlijk niet zomaar uit, reclame werkt. Maar: hoe werkt het?
Wat vindt de samenleving? Reclamemakers proberen op heel veel verschillende manieren het koopgedrag te beïnvloeden. Reclame vertelt je niet alleen wat je moet kopen, maar ook hoe je mooi, aantrekkelijk en gelukkig kunt worden. Consuminderen is een beweging in de samenleving die daar tegenin gaat. Mensen die consuminderen vinden het niet nodig dat je altijd het nieuwste, en duurste product koopt.

recitatief
declamatorische zang; zangwijze waarbij het ritme door de behoefte aan expansie van de zanger bepaald wordt; verhalend gedeelte in een opera e.d, vootgedragen met de toonval en het ritme van de gesproken rede

Rechtspraak
De rechtspraak in ons land is een tamelijk gecompliceerd geheel, dat erop gericht is de rechtsgang zo eerlijk mogelijk te laten verlopen.
Er bestaan verschillende soorten rechtspraak, diverse soorten rechtbanken met elk hun eigen rechters en natuurlijk advocaten, aanklagers, eisers, en dergelijke.
- Kantongerecht
- Arrondissementsrechtbank
- Gerechtshoven
- Hoge Raad
Ons land is opgedeeld in kantons, die een kantongerecht hebben. Kantons zijn weer ondergebracht in rechtsgebieden of arrondissementen. Binnen ieder arrondissement is een ar

recensie
beoordeling, in het bijzonder kritische beschouwing van een werk van kunst of wetenschap in een krant of een tijdschrift

reactionary
terugwerkend; tegenwerkend; reactionair

Re-urbanisatie
De laatste twintig jaar heeft de overheid steden weer aantrekkelijk gemaakt als woongebied. Vooral de oude centra hebben een opknapbeurt gehad. Lege plekken zijn volgebouwd met luxe appartementen. Leegstaande gebouwen zijn geschikt gemaakt voor bewoning.
Sommige mensen uit het landelijke gebied verhuizen weer terug naar de stad. Ze hebben genoeg van de files en de eentonige nieuwbouwwijken. In de stad zijn meer voorzieningen. Ze wonen ook dichter bij hun werk. Vooral jonge mensen zonder kinderen komen weer in de grote stad wonen. Ze re-urbaniseren.

revolutie
Omverwerping van een staatsgezag en-of omwenteling van de politieke, sociale en economische verhoudingen

revise
als werkwoord: nazien; repeteren; verbeteren; herzien; revideren; als zelfstandig naamwoord: revisie; herziening

Reuk
Je neus bevat een belangrijk zintuig; je reukzintuig. Het waarschuwt je, bijvoorbeeld voor gevaarlijke stoffen. Maar geuren zijn ook belangrijk om je in een bepaalde stemming te brengen.
Functie van geuren voor de mens
- Geuren spelen een rol bij hoe je je voelt.
- Geuren spelen een rol bij het proeven van eten.
- Geuren waarschuwen je voor gevaarlijke stoffen of bedorven voedsel.
- Er zijn menselijke geuren die je niet waarneemt en die een rol spelen bij het voortplantingsstelsel.
- Door geuren kunnen mensen zich oriënteren. Hoe werkt het ruikzintuig?

retro
terug

ritueel
omstandige, langdurige reeks handelingen; de ritus of het rituaal betreffend, ritus is dan: geheel der godsdienstige gebruiken, der kerkelijke ceremoniën; wijze van eredienst

ritme
iedere geaccentueerde, periodieke wisseling in een beweging of het optreden van een verschijnsel, o.a. die in muziek en vers

Risico's van paddo's
Paddo’s versterken gevoelens en veranderen de manier waarop je de omgeving en je eigen persoonlijkheid ervaart. Mensen kunnen bij een gelijke dosis aan paddo’s verschillend reageren. De werking kan verschillen want:
bij gedroogde paddo’s is het effect groter dan bij verse paddo’ssoorten paddo’s verschillen in het effect dat zij hebbenpaddo’s van dezelfde soort kunnen in sterkte van elkaar verschillenop een lege maag is de werking sterkerbij een licht gewicht is het effect grotervrouwen ervaren meestal een sterker effectsommige mensen reageren gevoeliger op paddo’s: de stemming en situatie beïnvloeden het effect

Rijngrens van het Romeinse rijk
Ten noorden van de rivier de Rijn woonden vrije Germanen. Aan de zuidkant waren de Romeinen de baas. In hun ogen waren de Germanen onbeschaafd. Langs de oever bouwden de Romeinse soldaten hun castella. Als het echt nodig was, kwamen hulptroepen uit Rome de Rijngrens verdedigen. Zo ging dat vele jaren. Totdat in het jaar 406 duizenden Germanen deze grens doorbraken. Dit keer kwamen er geen hulptroepen. Rome was niet sterk genoeg meer om het hele Romeinse rijk te verdedigen. De Romeinen trokken daarna weg uit de lage landen. De Romeinse tijd was voorbij.

rouwdienst
uitvaart