SchoolTV - Eigenwijzer begrippenlijst

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 05/06/2007, NL
Woorden: 765

roman
Een lang verhaal in een boek, waarin verschillende personen en verschillende gebeurtenissen voorkomen. Kan worden gelezen door volwassenen en jeugd.

rollen
Verzonnen personen in een film of toneelstuk. Worden gespeeld door acteurs.

sandwich
Naar Lord Sandwich, een verwoed kaartspeler. Omdat hij er een hekel aan had het kaartspel te moeten onderbreken om te eten, liet hij zijn boterham met een snee brood bedekken om etend door te kunnen spelen zonder zijn handen vuil te maken.

samplen
(muziek) een sample maken van, sample is een in een computer opgeslagen, digitaal opgenomen muziekfragment

Samenleven
Honderd jaar geleden was het niet zo moeilijk te bedenken hoe je je leven wilde leiden: je zocht een geschikte partner, ging daarmee trouwen en stichtte een gezin. Tegenwoordig is er veel meer keuzevrijheid.
Er zijn gezinnen met een vader en een moeder, met twee moeders of twee vaders, met alleenstaande vaders of moeders, met stiefouders – keuze te over.
Waarom zijn de opvattingen over huwelijk en samenwonen zo veranderd? En wat betekenen al die veranderingen voor de maatschappij?

sacrament
genademiddel; rooms-katholiek: elk der zeven wijdingen waardoor bijzondere genaden worden aangeduid en meegedeeld: doopsel, vormsel, sacrament des altaars, biecht, oliesel, priesterwijding en huwelijk; hervormd: doop en avondmaal

science fiction
schijnbaar wetenschappelijke toekomstverhalen

schizofrenie
geestesziekte, begonnen voor het 45e levensjaar en ten minste een half jaar durend, gekenmerkt door een verslechtering van het sociale, intellectuele en verbale functioneren, psychotische symptomen en een verlies van het realiteitsgevoel

Schimmels
Schimmels kunnen één cel groot zijn. Er zijn ook schimmels, zoals paddenstoelen, die uit heel veel cellen bestaan.
Schimmels hebben wel celkernen. Wanneer je een paddenstoel ziet, zie je maar een klein deel van het organisme.
Het grootste deel bevindt zich in de grond. Vanuit de steel groeien namelijk heel veel draden de bodem in.
Op een beschimmelde boterham of kaas zie je dus ook maar een klein deel van de schimmel. De draden zitten in het brood of de kaas.
Als je voedsel eet dat bedorven is, kun je diarree krijgen. Voetschimmel kan huidinfecties veroorzaken.
Bepaalde soorten schimmels worden gebruikt om Franse kaasjes te maken. Ook om brood en bier te maken wordt een schimmel gebruikt: gist. En net als bacteriën ruimen schimmels in de natuur dode planten en dieren op.
En dankzij de Penicillium schimmel zijn er medicijnen om schadelijke bacteriën te doden.

schemes
schema's; stelsels; ontwerpen; programma's; plannen; oogmerken

schaalvergroting
het grootschaliger maken of worden; vergroting op schaal, schaal is dan trap, ladder, graad; het verschijnsel dat in de moderne maatschappij alles op steeds grotere schaal plaatsvindt of zich doet gelden, zowel in de mogelijkheden als in de problemen en gevaren

scène
geheel van personen en zaken die een bepaalde subcultuur, trend vertegenwoordigen; toneel: afdeling van een bedrijf in een toneelstuk, een afgerond gedeelte; luidruchtig optreden waarin men zijn gemoed lucht

scenario
schema van de opeenvolging der scènes in een toneelstuk, opera of film

scars
littekens; schrammen; smetten

script
geschreven tekst van een film, radioprogramma e.d.; computerprogramma

servomechanism
servomechanisme; hulpmechanisme

serialisme
(het componeren van) seriële muziek, seriële muziek is muziek waarbij een of meer elementen (metrum, ritme, dynamiek, timbre, toonhoogte en eventueel duur) worden bepaald door van tevoren bepaalde meetkundige of rekenkundige reeksen

sensoren
waarnemingsinstrumenten

self-determination
zelfbeschikking

seksuele geaardheid
seksuele voorkeur (meest algemeen zijn hetero- en homoseksueel)

setting
omlijsting, achtergrond, decor; het geheel van omstandigheden waaronder iets gebeurt

shabby
haveloos; kaal; versleten; armoedig; sjofel; gemeen; min; krenterig

shrine
altaar; bedevaartplaats; heilige plaats; heiligdom; tempel; (heiligen)graf; graftombe; reliekhouder; reliekschrijn; relikwieënkastje; beeldnis

Sjonnies en Anita's
Dit zijn de voorgangers van de gabbers. Ze dragen dezelfde kleding, voornamelijk trainingspakken. Maar het kledingmerk is minder belangrijk. Ze hangen ook rond in parken, bij zwembaden en op de kermis (overdag). Ze worden soms ook wel kampers genoemd, omdat woonwagenbewoners ook vaak in de Sjonnie en Anita-groep vallen.
De naam Sjonnie en Anita is bedacht door mensen, die deze types voor gek wilden zetten. Men gaf hen de schuld van de criminele activiteiten in hun buurt. De namen zijn gekozen omdat ze heel gewoon zijn.
In buurten zijn wel blaadjes rondgedeeld waarin verklaard werd, dat het allemaal criminelen zijn en dat ze met hun fietsen de parken vernielen en dat er iets tegen gedaan moet worden. Natuurlijk is het wat al te kort door de bocht om Sjonnie's en Anita's op die manier te veroordelen.

skinheads
kaalhoofdigen; subcultuur van kaalhoofdige, onaangepaste (agressieve) jongeren

skeletbouw
bouwkundig constructiesysteem waarbij de traditionele dragende functie van de muren overgenomen wordt door een raamwerk van stijlen en balken, waartussen de wanden alleen nog maar als afsluiting worden aangebracht

Skaters
De skatecultuur komt uit de Verenigde Staten. Skaters noemen zich zo omdat ze graag skaten. Sommigen doen dit op inline skates, anderen op skateboards of allebei. Ze zijn vaak te vinden op de skatebaan in wijde en comfortabele kleding.
Skaters luisteren vaak naar hardcore. Niet het soort hardcore waar gabbers van houden, maar meer hardrock. Muziek die op de skatebaan veel wordt gedraaid ligt in het genre van Limp Bizkit en Sum 41.
Eigenlijk is de skatecultuur een heel individualistische subcultuur. Dat wil zeggen dat elke skater eigenlijk weer anders is. Skaters staan ook heel tolerant tegenover andere stijlen en culturen. De skatecultuur is dus een heel erg open en optimistische subcultuur.
Skaters dragen hun eigen type kleding, te koop in speciale skateshops. De kleding is erg wijd, zodat je er makkelijk in kunt skaten. Het uiterlijk is belangrijk voor een skater: hoe wijder hoe beter. Een paar populaire merken zijn Stussy, Split en Third Rail. Schoenen zijn van het merk Airwalks, speciale Vans of Fila. De schoenen moeten makkelijk zitten en goed aanvoelen op het skateboard. Na schooltijd oefenen skaters op de plaatselijke 'ramp'. Als ze uitgaan roken skaters soms een jointje.
Hardcoreliefhebbers die niet skaten, luisteren alleen naar de muziek. Soms hebben ze vrienden die skaten, maar zelf doen ze er niet aan mee. Skaters bezoeken ook concerten, net als hiphoppers en alto's, maar in hun geval natuurlijk hardcore concerten. 'Crowdsurfing' is een gebruikelijke activiteit.
Net als hiphoppers vormen skaters een underground cultuur. De media besteden er niet veel aandacht aan, omdat de kledingindustrie dat al doet. Skaters zijn bij het beluisteren van hardcore geïnteresseerd in de teksten. De teksten vormen het belangrijkste deel van deze muzieksoort. Waarom? Hardcore en punk hebben allebei altijd een rebels opzicht hebben gehad ten opzichte van het burgerlijke. Hardcore en punk zijn altijd muziekstromingen geweest waar gedachtegangen vrij werden uitgesproken, meningen en visies op een betere toekomst werden en worden nog steeds gedeeld in deze muziekstroming.

slope
helling; glooiing; schuinte; talud; verval

sliding
bij voetbal: gelijdende beweging met de benen voorwaarts, met als doel de tegenstander de bal te ontnemen; roeien: elk van beide rails waarover het zitbankje in wedstrijdroeiboten glijdt

slib
nog niet verharde vaste stoffen die door water worden meegevoerd

sophistication
verfijning; gekunsteldheid; onnatuurlijkheid; onoprechtheid; drogrede(n); wereldwijsheid

sophisticated
gekunsteld; onnatuurlijk; onoprecht; wereldwijs; niet naïef; mondain; intellectualistisch; verfijnd; niet primitief; uitgekiemd; geperfectioneerd; geavanceerd; geraffineerd; gecompliceerd; ingewikkeld

sonnet
klinkdicht; lyrisch gedicht van 14 vijfvoetige, meestal jambische regels in 4 of 5 strofen (2 x 4 + 2 x 3 of 3 x 2)

solo
alleen; alleenzang; alleenspel

soleren
iets alleen doen; als solist optreden; (negatief:) te weinig samenwerken, niet coöperatief zijn

solair
op de zon betrekking hebbend

sociaal-democratie
De aanduiding voor een politieke beweging die binnen een democratische staat een sociale wetgeving wil. Is van oorsprong een gematigde vorm van socialisme.

sober
zeer matig; karig, armoedig

Soap
Een vervolgserie met veel afleveringen. De gebeurtenissen zijn vaak sentimenteel of overdreven. Verschillende verhalen lopen door elkaar. Het lijkt op de werkelijkheid, maar is verzonnen.

soa
Vaak hoor je allerlei verhalen over soa. Maar wat is een soa nu eigenlijk en waar kun je het door krijgen?
Het woord SOA staat voor Seksueel Overdraagbare Aandoeningen. Vroeger werden het ook wel geslachtsziekten genoemd. De meeste soa wordt opgelopen door onveilig vrijen. Je kunt een soa oplopen wanneer je in contact te komt met bloed, sperma, vaginaal vocht en bij contact tussen slijmvliezen. Slijmvliezen zitten onder andere in de anus, penis, vagina en mond. Je kunt een soa niet oplopen door uit hetzelfde glas te drinken of door van dezelfde toilet gebruik te maken. Ook kun je een soa niet overbrengen door hoesten of niezen.
Het aantal mensen dat per jaar in Nederland een soa oploopt wordt geschat op ruim 100.000. Dit aantal neemt de laatste jaren steeds toe. Wanneer een soa niet op tijd wordt behandeld kan het ernstige gevolgen hebben. De gevolgen die het kan hebben zijn afhankelijk van het soort soa. Bij een hiv-infectie kun je bijvoorbeeld aids krijgen. En bij een onbehandelde syfilis-infectie kan er schade aan je organen ontstaan.
Het lastige bij een soa is dat je soms niet merkt dat je het hebt. Het kan in je lichaam aanwezig zijn zonder dat je klachten hebt. Voor iedere soa geldt dat je naar de dokter moet! Een soa gaat niet vanzelf over, ook al worden de symptomen minder of gaan ze tijdelijk weg. Wanneer een soa wordt geconstateerd is het belangrijk om de (ex) vriend of vriendin te waarschuwen zodat hij-zij zich kan laten behandelen. Een soa is namelijk besmettelijk.
Een aantal voorbeelden van soa zijn Chlamydia (in Nederland het meest voorkomend), Genitale wratten, Herpes genitalis, Gonorroe, Hepatitis B, Syfilis en Hiv-infectie.

spitzen
balletschoenen met harde neus zodat met op de tenen kan dansen

spijsvertering
organen die samenwerken om het voedsel te verteren

Spijsvertering
Maag, 12-vingerige darm, alvleesklier en galblaas - Voedsel levert ons energie en bouwstoffen om te werken en te spelen en grondstoffen om te groeien. Al het voedsel dat we eten, wordt verteerd door het spijsverteringsstelsel.
Organen voor de verteringDe mond. Kauwen, malen maakt het voedsel kleiner. Speeksel wordt in de mond toegevoegd. In speeksel zit een enzym dat zetmeel omzet in suiker. De slokdarm zorgt voor transport naar de maag. Dit heet 'peristaltiek'. De maag. De geplooide wand maakt stoffen die helpen bij de vertering. Hier begint de vertering van eiwitdeeltjes door enzymen in het maagsap. Het maagsap bevat zoutzuur. Dat doodt bacteriën. De spieren van de maag kneden het voedsel. De twaalfvingerige darm. De alvleesklier en de galblaas (lever) monden hierin uit. De alvleesklier. De alvleesklier maakt enzymen die grote voedselmoleculen in de darm afbreken. De galblaas. De lever maakt gal. Het wordt in de galblaas opgeslagen. Gal versnelt de afbraak van vet in de darm. De dunne darm is ongeveer 8 meter lang en heeft een groot oppervlak door de plooien erin. Die plooien noem je darmvlokken. Door het grote oppervlak gaat de opname van voedseldeeltjes sneller. Bloedvaatjes in de darmwand nemen voedseldeeltjes op en transporteren ze naar de rest van je lichaam. De blinde darm. Deze zit op de plaats waar de dunne darm in de dikke darm uitkomt.
De dikke darm is anderhalve meter lang. Hier wordt water uit de onverteerde voedselresten gehaald. De endeldarm. Onverteerbare resten worden opgeslagen en gaan tenslotte naar buiten. Een kringspier (de anus) sluit de endeldarm af.

Straight
Straight is niet een groep, maar een individu in een groep dat besluit zich op deze manier te gaan gedragen. Mensen die straight zijn, drinken geen alcohol en gebruiken geen drugs. Ze laten de negatieve effecten zwaarder wegen dan de positieve. Omdat ze niet drinken reageren ze anders dan degenen die wel drinken.
Mensen die besluiten straight te worden hebben goed nagedacht en de moed opgebracht te stoppen met drank en drugs. Je moet ervan overtuigd zijn geraakt, dat het plezier niet tegen een kater opweegt.
Veel skaters zijn straight. Zij maken deel uit van de hardcorescene, maar je vindt in alle groepen leden die kiezen voor een straight lifestyle.

STM
Een nanometer is éénmiljoenste millimeter. Een atoom is 0,1 nm. Allemaal heel klein dus. Alleen met een speciale microscoop kun je moleculen en atomen zien. In zo`n microscoop, STM genoemd, tast een vlijmscherpe naald het oppervlak van een preparaat af. Een computer vertaald dit naar plaatjes met mooie, kleurrijke maanlandschappen.

stereotype
een simplistische weergave van een eigenschap die aan een bepaalde groep wordt toegekend

stereotiep
vast; onveranderlijk; telkens terugkerend

Stemmen
Elke vier jaar zijn er verkiezingen en mogen Nederlanders, als ze ouder zijn dan 18 jaar, gaan stemmen. En dat is heel belangrijk. Want ze stemmen op hun eigen volksvertegenwoordigers.
Zo hebben de Nederlanders toch invloed op de politiek. Ze stemmen op wie er in de Tweede Kamer komt. Hoe meer stemmen een partij krijgt, hoe meer zetels die partij krijgt in de Tweede Kamer. De partijen die samen een meerderheid hebben (dus meer dan 75 zetels hebben), kunnen een regering gaan vormen. De partijen komen met hun ministers. Als er gestemd wordt voor de Tweede Kamer, bepalen Nederlanders dus ook een beetje welke partij er in de regering komt

statussymbool
uiterlijk teken van maatschappelijk aanzien; zaak waarvan het bezit aanzien verschaft of moet verschaffen

Staten-Generaal
Officiële naam van parlement

standaardisering
het standaardiseren, standaardiseren is: brengen tot een standaard, eenheid of vast model van afmetingen, vorm, samenstelling enz., standaard is hier: maatstaf

Stand-up comedy
Stand-up comedy is een uit Amerika overgewaaide vorm van theater, die inmiddels niet meer uit Nederland weg te denken is.
De Canadese socioloog Robert Stebbins publiceerde in 1990 een studie over stand-up comedy en definieerde het als volgt: "Stand-up comedy is een kunstvorm, oorspronkelijk ontwikkeld in de Verenigde Staten, waarbij een humoristische dialoog wordt gebracht voor een publiek. Het gesprek is in principe voorbereid en wordt meestal op een spontane manier gebracht, alsof de artiest tegen zijn vrienden praat. (...)"
Andere theatrale hulpmiddelen, zoals kostuums en schmink worden van ondergeschikt belang geacht."
Stand-up is ontstaan aan het begin van de jaren 50 als reactie op het bestaande amusement in Amerika. Vanaf het eind van de 19de eeuw is 'vaudeville' een belangrijke Amerikaanse theatervorm. Goochelaars, dansers, buiksprekers en comedians traden op in deze shows, die meer geïmproviseerd verliepen dan de Broadwayshows.

staccato
Zonder verbinding, afgebroken

staatssecretaris
Een staatssecretaris staat een minister bij de politieke leiding van een ministerie bij. Staatssecretarissen komen vooral voor bij 'zware' ministeries. Daar krijgen zij een specifiek beleidsterrein onder hun hoede, maar de minister blijft medeverantwoordelijk. Net als de minister moet een staatssecretaris verantwoording afleggen aan het parlement.

structuur
bouw; samenstelling; manier waarop iets gevormd is, hetzij een stof of een samenstelling

superseded
vervangen; verdrongen; opzij gezet; afgeschaft; te niet gedaan; voorbijgegaan

superioriteitsgevoel
gevoel van geestelijke of morele meerderwaardigheid, van meer waard te zijn dan anderen

succession
successie; (erf)-opvolging; erfrecht; op(een)volging; (volg)reeks; nakomelingschap

Suburbanisatie
De meeste mensen verhuizen van grote stedelijke gebieden naar middelgrote steden of dorpen in de landelijke omgeving. Dit heet suburbanisatie. De huizen in deze omgeving zijn vaak groter. Er is meer rust en ruimte. En het is veiliger.
Vooral jonge mensen met kinderen verhuizen. Door deze verhuizing is de omgeving van de grote stad steeds meer bebouwd geraakt. Het landelijke gebied is verstedelijkt.
Om er voor te zorgen dat niet al het landelijke gebied verdwijnt, heeft de overheid bepaalt waar wel mag worden gebouwd en waar niet. Groeisteden en VINEX-locaties moeten de verhuizers opvangen.

subsidie
ondersteuning; onderstandgeld; geldelijke toelage aan een persoon, instelling of onderneming

suspension
ophanging; suspensie; hangende (zwevende) toestand; iets hangends; opschorting; vloeistof waarin een andere stof in zeer kleine deeltjes verdeeld zweeft

synthesizers
elektrisch muziekinstrument waarmee d.m.v. toetsen programma's digitale klanken worden voortgebracht

synagoge
godsdienstige bijeenkomst en vervolgens kerkelijke gemeente van joden; kerk van joden

symptomen
kenmerkende verschijnselen; ziekteverschijnsel dat van betekenis is voor de herkenning van die ziekte

symbool
verdichting-verduidelijking van een begrip in een enkele voorstelling, teken, zinnebeeld; een teken dat in formules een begrip, stof of bewerking voorstelt; object dat in de plaats treedt van dat waarop een drift of een insticthandeling oorspronkelijk gericht was

tariffs
tarieven; toltarieven

Taken van de provincie
Omdat de provincie tussen de gemeente en het Rijk staat, wordt ze ook wel het middenbestuur genoemd. Onder de taken van de provincie vallen, simpel gezegd, de taken die voor de gemeenten te groot zijn en voor het Rijk te klein. De provincies werken veel samen met andere overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties.
Een provincie heeft globaal de volgende drie taken:
Ze verdelen en onderhouden de ruimte in een provincie. Ze gaan dus over de inrichting van de provincie. Ze hebben wat te zeggen over het aanleggen en onderhouden van wegen, ze zorgen voor het water en milieu en ze verzorgen taken op het gebied van zorg en welzijn. Zo bepaalt de provincie bijvoorbeeld waar wegen en huizen komen te staan. Ze moeten namelijk zorgen voor een goede bereikbaarheid van de steden. De provincie verdeelt niet alle ruimte in Nederland de gemeenten en het Rijk hebben ook hun taak in het verdelen van de ruimte. Ze controleren of de gemeente goed met hun geld omgaan. Het oplossen van problemen tussen de gemeentes en tussen de gemeente en haar inwoners.

tafereel
situatie, gebeurtenis waarop de blik blijft rusten; afbeelding of voorstelling van een gebeurtenis of een bepaalde situatie; schouwspel

taboe
onschendbaar; waaraan niet geraakt, waarover niet gesproken mag worden

taxonomie
biologie die zich bezighoudt met leer en studie van de biologische systematiek

Tenach
joods heilig boek, overeenkomend met het bijbelse Oude Testament

tempelprostitutie
eertijds prostitutie ter ere van een godheid, tempelprostituee is een vrouw (hoer) die in dienst van een godheid werd geprostitueerd, met name in het oude Nabije Oosten

telewerken
thuis werken met behulp van een computeraansluiting met het bedrijf

technologie
systematische toepassing van een wetenschap in de techniek; leer van de handelingen waardoor de mens de voortbrengselen van de natuur tot stoffen verwerkt tot bevrediging van zijn behoeften

Testosteron
Tijdens de eerste maanden van de ontwikkeling vormen de cellen in de testikels al testosteron, het mannelijk geslachtshormoon. Dat hormoon zorgt ervoor, dat zich de uitwendige mannelijke geslachtskenmerken ontwikkelen. Testosteron heeft ook te maken met de ontwikkeling van de hersenen, zodat het gedrag mannelijk wordt. Hersenen en gedrag horen bij elkaar.
Hypofyse - Een klein hersenaanhangsel, de hypofyse, speelt een rol bij het gedrag. Vlak boven de hypofyse ligt de hypothalamus die de hypofyse stimuleert tot het vormen van hormonen. De hormonen uit de hypofyse bereiken de testikels, die daardoor meer testosteron gaan produceren. In de puberteit gaan zich daardoor de secundaire mannelijke geslachtskenmerken ontwikkelen.

thriving
gedijend; tierend; vooruitkomend; bloeiend; voorspoed hebbend

thora
de vijf boeken van Mozes; het boek met de Mozaïsche wet, de Mozaïsche wet; de gehele Hebreeuwse bijbel; zowel de geschreven als de mondeling overgeleverde voorschriften der Israëlieten

Theremin
eerste elektronische instrument

theater
schouwburg of drama

toewijding
permanente en volledige aandacht, overgave; vroomheid

towpaths
jaagpad

trembling
bevend; rillend; sidderend; trillend

transport
vervoer; keer dat vervoer plaats heeft; (boekhoudkundig:) het overbrengen van een getal of bedrag van een bladzijde op een volgende; (juridisch:) overdracht van eigendom, het gebruiks- of beschikkingsrecht; vracht, lading

tragedie
treurspel; geheel of reeks van zeer bedroevende voorvallen

try-out
toneel- of cabaretrepetitie met publiek, proefvoorstelling

truculent
woest; wreed; bitter; kribbig; tartend; vechtlustig

troubadour
rondtrekkende liedjeszanger die zichzelf begeleidt

tutu
kort, uitstaand gazen balletrokje

Tweede Kamer in Den Haag
Het gebouw van de Tweede Kamer in Den Haag
In Den Haag staan de belangrijke gebouwen die te maken hebben met het bestuur van Nederland. Aan het Binnenhof staan de gebouwen van de Eerste en Tweede Kamer. Daar zijn ook alle werkkamers van de Kamerleden. Valkbij is `het torentje` de werkkamer van de minister-president. Over heel Den Haag verspreid staan de ministeries. Daarin werken heel veel ambtenaren voor hun minister. Voor elke minister is er wel een eigen ministerie.

Tweede Kamer
Wordt ook wel Volksvertegenwoordiging genoemd. Bestaat uit 150 volksvertegenwoordigers, die allemaal tot een politieke partij behoren. Taken zijn het controleren van de regering en het (mede) maken van wetten. Een wet wordt aangenomen als een meerderheid in de Tweede Kamer het er mee eens is.

uitvaartdienst
(rooms-katholiek) lijkmis; lijkdienst

uittocht
het uittrekken; het gezamenlijk verlaten van een land, een stad; exodus

Urbanisatie
In Nederland verhuizen veel mensen. Een deel van de mensen verhuist van het landelijke gebied naar de grote stedelijke gebieden. Door de toename van het aantal mensen in de stad groeit niet alleen het aantal inwoners. De stad breidt zich ook ruimtelijk uit. Steeds meer oppervlakte wordt ingenomen door de stad. Dit heet urbanisatie.

uterus
baarmoeder

vasten
niet eten; zich op gezette tijden, volgens religieuze voorschriften, geheel of gedeeltelijk onthouden van spijs of drank; (rooms-katholiek:) slechts éénmaal daags een volle maaltijd gebruiken

vaudevilletheater
luchtig muzikaal toneelstuk doorspekt met vrolijke of komische liedjes, vaak van satirische inhoud

verzet
tegenstand tegen een niet als juist ervaren machtsuitoefening, oppositie, protest, tegenkanting, weerstand, weerwerk; de gezamenlijke mensen die zich verzetten tegen een overheerser, verzetsbeweging; verpozing; uitspanning

Verzekeren
In het dagelijks leven kunnen er nogal wat gebeurtenissen zijn die schade kunnen opleveren. Gezinnen, bedrijven maar ook de overheid lopen dagelijks financiële risico’s. Verzekeringen dekken deze financiële risico’s af. Dit mogelijke risico wordt uitgedrukt in een premie. Hoe hoger de premie, hoe meer risico.
Verzekeringen ontstonden door het groeiende besef bij de mensen van de noodzaak zich te beschermen tegen het noodlot. In de eerste zelfvoorziende leefgemeenschappen was deze behoefte er niet.
In het Babylonische Rijk (2500-1000 v.C.) ontstaat voor het eerst bewuste overschotproductie: men maakt meer dan nodig is voor de eigen behoefte. Er ontstaat handel en dat is aanleiding tot transport. Handelswaar vormt kostbare lading en vervoer brengt risico’s met zich mee. Deze risico’s zijn aanleiding om te zoeken naar een soort dekking.
Daartoe wordt een inventaris van de waren gemaakt, op kleitabletten en in tweevoud. Omdat dit soort ‘documenten’ alleen onder gezag van de heerser gemaakt mogen worden en die heerser meestal aan de leiding staat van een stad(staat), wordt er gesproken van een ‘polis’. De oorsprong van ons begrip verzekeringspolis.
De Babylonische koning Hammourabi (1792-1750 v.C.) is in veel opzichten een pionier van verzekeringen want in zijn beroemde code van Hammourabi (Louvre, Parijs) zijn al teksten opgenomen over hypotheken en arbeidsongeschiktheidswetten! Arbeiders die hij aan zijn gebouwen laat werken kunnen bij een bedrijfsongeval een schadevergoeding krijgen als ze daarna niet meer kunnen werken voor hun kost.

verzadigde vetten
zit onder andere in roomboter, chocolade en koek; verhoogt de kans op dichtslibben bloedvaten

Vertrekoverschot
Uit ieder land verhuizen mensen naar andere landen en komen er mensen vanuit andere landen. De vertrekkers zijn de emigranten. De vestigers zijn de immigranten.
Wanneer het aantal emigranten groter is dan het aantal immigranten, is er een vertrekoverschot. Dat kan ongunstig zijn voor een land. Bijvoorbeeld als veel mensen met een goede opleiding weggaan. Dat is niet goed voor de ontwikkeling van het land. Een vertrekoverschot kan ook gunstig zijn. De overbevolking kan er door afnemen.