Dierenwoordenboek

Categorie: Planten en dieren > Dieren
Datum & Land: Pl/an/ten , NL
Woorden: 3446

Poliep
Goedaardige, gesteelde tumor..

Pokken
Variola; groep zeer besmettelijke virusziekten, o.a. waterpokken, koepokken en duivenpokken..

Pointeren
Naar voren plaatsen van het voorbeen, b.v. bij kreupelheid aan het voorbeen bij het paard. Dit been wordt dan nauwelijks belast..

Poikilotherm
Koudbloedig; met een niet-constante lichaamstemperatuur, schommelend met de omgevingstemperatuur, b.v. vissen, amfibieën en reptielen (i.t.t. homeotherm)..

Poikilocytose
Aanwezigheid van rode bloedcellen in het bloed met een abnormale vorm..

Poikilocyt
Erytrocyt met een afwijkende vorm..

Poes
Vrouwelijke kat (i.t.t. kater)..

Podotheca
Stevige huidstructuur, schubachtig, die de onderpoten en tenen van vogels bedekt..

Pox
Zie pokken, besmettelijke virusziekte..

Potstal
Stal, waarbij stro (en mest) langere tijd blijft liggen en er telkens nieuwe lagen op worden aangebracht..

Potentiëren
Homeopathisch: krachtiger maken door verdunnen..

Potentie
Kracht, macht, (geslachtelijk) vermogen..

PPM, ppm
Parts Per Million (1: 000.000 = 1 milligram per kilogram)..

Proteïnurie
Eiwit in de urine (niet normaal bij de meeste diersoorten) (z.o. paraproteïnurie)..

Proteïne
Eiwit..

Proteïn Losing Enteropathy
PLE; afwijking waarbij plasma-eiwitten via het darmlumen verloren gaan. Komt voor bij diverse maagdarmziekten en circulatiestoornissen..

Protease
Eiwitsplitsend enzym..

Prostaat
Voorstanderklier; klier bij het mannelijk dier aan de blaashals, waar een deel van het zaadvocht wordt gevormd (z.o. sperma)..

Prooi
Door roofdier gevangen dier..

Pronatie
Naar binnen draaien van de hand of voet, hetgeen bij mensen en primaten normaal is. (vgl. supinatie)..

Proliferatie
Woekering door celvermeerdering..

Prolaps
Verzakking van een ingewand door een natuurlijke lichaamsopening of wond, b.v. baarmoederprolaps (z.o. lijfbieden)..

Progressieve Retina Atrofie
PRA; erfelijke oogafwijking die eerst nachtblindheid en later totale blindheid geeft. De lichtgevoelige cellen in het netvlies werken onvoldoende. Erfelijke afwijking bij sommige honden- en kattenrassen..

Progressief
Toenemend, uitbreidend, progressief verloop (= erger worden van een ziekte) (z.o. Progressieve Retina Atrofie)..

Prognose
Voorspelling of verwachting hoe een ziekte zal verlopen..

Prognatisme
Onderbeet; relatief te ver naar voren doorgroeien van de (onder)kaak, of een relatief te korte neus. Normaal bij een aantal hondenrassen, zoals boxers en kattenrassen, zoals perzen. Vaak in combinatie met brachycefalie..

Proglottis, proglottide
Rijstekorrel; segment van een lintworm..

Progesteron
"Zwangerschapshormoon", drachtigheidshormoon, dat wordt gemaakt in de eierstok (corpus luteum) en de baarmoeder klaarmaakt voor innesteling van de vrucht en de dracht instandhoudt..

Progestagenen
Hormonen die één of meerdere eigenschappen hebben van progesteron..

Profylaxe
Alle voorbehoedende maatregelen tegen ziekte tezamen (z.o. preventie)..

Proeflaparotomie
Operatief openen van de buikholte om te zien of er een afwijking is..

Proefdier
Dier dat gebruikt wordt voor het testen van medicijnen, behandelwijzen of giftigheid van stoffen..

Proctos
Endeldarm..

Proctitis
Ontsteking van de endeldarm..

Processus coronoïdeus
Botuitsteeksel van de ulna, als onderdeel van het ellebooggewricht. Als dit los zit, geeft dit kreupelheid bij honden, komt met name voor bij grote rassen..

Processus anconeus
Olecranon; punt van de elleboog, de ulna. Zit bij honden nogal eens los, geeft dan kreupelheid..

Processus
Uitsteeksel, b.v. van een bot..

Probiotica
Bacteriën die de darmflora verbeteren..

Prion
Infectieus eiwit dat onder andere de gekke koeienziekte (BSE) en scrapie veroorzaakt..

Primipara
Voor de eerste maal jongen voortbrengend (z.o. multipara)..

Primaten
Orde van de zoogdieren, waartoe halfapen, apen, mensapen en mensen behoren..

Primair
Eerste (z.o. secundair)..

Prikpil
Hormonale anticonceptie d.m.v. depotinjectie..

Prik
Aalvormige, kaakloze vis, zuigt bloed..

Preventie
Voorkomen, voorbehoeding, profylaxe..

Prevalentie
Totaal aantal ziektegevallen van een bepaalde ziekte in een bepaald gebied..

Preputiaal catarre
Ontsteking van de voorhuid, vaak bij honden en schapen..

Preputium
Voorhuid van de penis (z.o. posthitis)..

Preperforatief
Bijna doorgebroken..

Preperforatieve peritonitis
Buikvliesontsteking die reeds ontstaat voordat de doorbraak van de ontsteking naar de buikholte toe plaatsvindt..

Prepatente periode
De periode tussen het tijdstip van infectie en het tijdstip waarop de parasieten in het bloed verschijnen (malaria) of eieren in de mest (worminfecties)..

Preparaat
Monster dat in het laboratorium onder een microscoop bekeken wordt..

Prenataal
Voor de geboorte..

Premolaren
"Valse kiezen" die worden gewisseld. Zij ontwikkelen zich voor de "echte" kiezen (de molaren) (z.o. dens)..

Premedicatie
Roesje; de toediening van geneesmiddelen voorafgaand aan de echte behandeling of narcose..

Prematuur
Onrijp, voortijdig..

Prednison, prednisolon
Kunstmatig vervaardigd bijnierschorshormoon. Wordt vaak als "anti-jeuk" prik gegeven. Onttrekt vocht en gaat oedeemvorming tegen..

Predispositie
Dispositie; voorbestemming, aanleg, neiging..

Predilectie
Voorkeur..

Predator
Roofdier, leeft van jacht op andere dieren (z.o. aaseter, prooi)..

Precipitaat
Neerslag, b.v. in een oplossing..

Pre-anale poriën
Poriën rondom de cloaca bij hagedissen. Bij mannelijke dieren als regel groter en opvallender. Kan gebruikt worden voor het seksen (z.o. femoraal poriën)..

Pre-
Voor..

Prachtkleed
Verenkleed bij vogels in de baltsperiode (i.t.t. eclipskleed)..

Praam
Stok met lus die ter kalmering om de bovenlip van een paard wordt gedraaid..

PRA
Progressieve Retina Atrofie..

Pruritus
Jeuk..

Proximaal
In de richting van de basis liggend. Vooral gebruikt voor aanhangsels en uitsteeksels (vgl. distaal)..

Proventriculus
Kliermaag..

Protrusie
Uitpuiling, b.v. bij een hernia van de tussenwervelschijf..

Protrombine
Eén van de stollingsfactoren (factor 2) in het bloed. Bij tekort ontstaan stollingsstoornissen..

Protozoa
Afdeling in het dierenrijk van de eencellige organismen..

Protoplasma
Celvocht; half vloeibare inhoud van cellen inclusief de kern..

Protocol
Vaste regels, die gevolgd worden b.v. voor een operatie of experiment..

Psychologie
Leer van de (menselijke) geest..

Psychisch
Geestelijk..

Psych-, psyche-
Met betrekking tot de geest..

Psoriasis
Schubbenziekte; huidaandoening, met opvallende afschilfering, grotendeels erfelijk..

Psittacose
Papegaaienziekte; zoönose (z.o. chlamydia)..

Pseudomonas
Bacteriegeslacht met veel ziekteverwekkende soorten..

Pseudohermafrodisme
Verschijnsel dat een dier genetisch en wat betreft gonaden van het ene geslacht is, maar uiterlijk kenmerken heeft van het andere geslacht (z.o. hermafrodiet, interseks, kween)..

Pseudo-vogelpest
NewCastle Disease..

Pseudo-tuberculose bij kleine herkauwers
Bacteriële ziekte met abcessen, veroorzaakt door Corynebacterium pseudotuberculosis..

Pseudo-tuberculose
Op tuberculose lijkende infectie, veroorzaakt door Yersinia-bacteriën, waartegen in dierentuinen regelmatig geënt wordt (geen tuberculose)..

Pseudo-rabiës
Ziekte van Aujeszky (virusziekte)..

Pseud-, pseudo-
Vals, onecht..

Ptose, ptosis
Afzakking, verzakking m.n. van het ooglid..

Pus
Etter..

Purulent
Etterig, etterend..

Purpura
Purper, donkerrood..

Purine urolithiasis
Vorming van urine stenen in het urinekanaal, erfelijke afwijking bij Dalmatische honden (z.o. urolithiasis)..

Purine
Eén van de vier basen in de cel, bouwsteen van DNA en RNA..

Purgeren
Laxeren..

Puppy
Zie pup.

Pupilmembraan, persisterend
Overblijfsel van het vlies dat in de embryonale fase de lens heeft gevormd. Geeft vaak vlekken in de cornea (= hoornvlies). Erfelijke afwijking bij diverse hondenrassen..

Pupil
(Ronde) opening in het regenboogvlies van het oog, vaak spleet- of hartvormig..

Pup
Jonge hond(achtige), puppy..

Punctum, m.v. puncta
Punt of kleine stip, b.v. puncta nasolacrimales zijn de openingen in de neus van de ductus nasolacrimalis (de traanbuis)..

Punctie
Het aanprikken en afzuigen van vloeistof of weefsel..

Punctaat
Het vocht of het weefsel dat bij punctie wordt verwijderd..