Dierenwoordenboek

Categorie: Planten en dieren > Dieren
Datum & Land: Pl/an/ten , NL
Woorden: 3446

Monorchidie
Monorchisme; ontbreken van een teelbal in de balzak, aangeboren of niet ingedaald (z.o. cryptorchisme)..

Monoparese/-paralyse
Verminderde kracht (parese) of verlamming (paralyse) aan één been (z.o. tertaparese, hemiparese)..

Mononefrose
Nefrose (nierziekte) aan één nier..

Monomorfisme
Gelijkvormigheid van beide geslachten (i.t.t. dimorfisme)..

Monogeen
Afwijking-ziekte die op één gen is gelokaliseerd, b.v. hemofilie (i.t.t. polygeen)..

Monogaam
Individu met één partner (i.t.t. polygaam)..

Monocyt
Grote witte bloedcel die deeltjes, b.v. bacteriën, op kan nemen..

Mono-
Alleen, enig..

Moniezia
Lintworm bij herkauwers..

Mondvuil
Mondrot, stomatitis; ontstoken slijmvlies in de bek, m.n. bij slangen..

Mondrot
Stomatitis; (necrotiserende) ontsteking van het slijmvlies in de bek. Regelmatig voorkomend bij slangen en andere reptielen (z.o. mondvuil)..

Mond
Os, stoma. Door de mond = oraal). Stank uit de mond = fetor ex ore..

Mond- en klauwzeer, MKZ
Zeer besmettelijke virusziekte, waar hoefdieren zoals runderen, geiten, schapen en varkens vatbaar voor zijn (andere diersoorten zijn veel minder gevoelig)..

Molecuul
Kleinste eenheid waarin een stof verdeeld kan worden, zonder zijn eigenschappen te verliezen..

Molaar, molaris
Ware kies, tot malen geschikte kies (z.o. dens, premolaren)..

Mok
Huidaandoening in de kootholte bij paarden (z.o. kootholte )..

Moervet
Zie tussenklauwontsteking.

Moerziekte
Melkziekte bij een melkgevend konijn (z.o. melkziekte)..

Moer
Vrouwelijk konijn, haas of fret (i.t.t. ram, rammelaar)..

Moederkoek
Placenta; tijdelijk orgaan bij drachtige zoogdieren voor het voeden van het jong in de baarmoeder (z.o. nageboorte)..

Mouw
Zwelling..

MRIJ
Zie Maas-Rijn-IJssel rund.

MRI
Magnetic Resonance Imaging, kernspin-tomografie; diagnostische techniek, maakt doorsneden door het lichaam (vgl. echografie, röntgenologie)..

Mutatie
Plotselinge, sprongsgewijze erfelijke verandering van een eigenschap (z.o. mutant)..

Mutant
Drager van een mutatie..

Musth
Periode van verhoogde agressie, sterke afscheiding van de wangklieren en soms verhoogde seksuele activiteit bij de mannelijke Aziatische olifant (z.o. rut)..

Musculus
Spier..

Musculatuur
Spieren, spierstelsel..

Multiresistent
Ongevoelig zijn voor meerdere antibiotica, gebruikt voor bacteriën..

Multipel
Op meerdere plaatsen aanwezig..

Multipara
Een vrouwelijk dier, dat al meer worpen heeft gehad (vgl. nullipara, primipara)..

Multi-
Veel..

Muilezel
Kruising tussen een mannelijk paard en een vrouwelijke ezel (nakomelingen zijn onvruchtbaar)..

Muildier
Kruising tussen een mannelijke ezel en een vrouwelijk paard (nakomelingen zijn onvruchtbaar)..

Mucus
Slijmachtige substantie, afgescheiden door bekercellen of door bepaalde cellen van een klier..

Mucosa
Slijmvlies..

Mucoproteïne
Zie glycoproteïne..

Mucopurulent
Slijmerig-etterig..

Mucopoly-saccharidose
Stapelingsziekte, waarbij mucopoly-sacchariden worden gestapeld, o.a. in het hoornvlies van het oog. Erfelijke afwijking bij Siamese katten..

Mucokèle
Slijmcyste; met slijm gevulde blaas..

Mucopoly-saccharide
Complexe verbinding, bestaande uit o.a. eiwit en een suiker. Onderdeel van o.a. bindweefsel, kraakbeen, bloedvatwanden en de lens..

Myositis
Ontsteking van spierweefsel. Veroorzaakt pijnlijke zwelling en hard worden van een spier..

Myotonie
Te veel spierspanning, spierkrampen, onvoldoende ontspanning van een spier na contractie..

Myopathie
Ziekte der spieren..

Myoom
Vleesboom, b.v. in de baarmoeder..

Myometrium
Spierlaag van de baarmoederwand..

Myologie
Leer van de spieren..

Myoglobinurie
Voorkomen van myoglobine in de urine (z.o. maandagsziekte, tying-up)..

Myoglobine
IJzerhoudende eiwitverbinding in de spieren, die zuurstof aan zich bindt (z.o. hemoglobine)..

Myofibrillen
Contractiele, draadvormige elementen in het sarcoplasma van de spiercellen..

Myoclononale reflex
Herhaalde, ritmische beweging van een groep spieren..

Myocarditis
Ontsteking van de hartspier..

Myo-
Spier-..

Myocard
De spierwand van het hart..

Müller, buis van
Embryonale afvoergang van de oernier. Bij vrouwelijke dieren wordt deze omgevormd tot eileider en baarmoeder..

Myiasis
Infectie met vliegenlarven die het lichaam binnen dringen, b.v. bij schapen..

Myelopathie
Ziekte van het ruggenmerg, vaak degeneratief of drukkingen door een uitpuilende tussenwervelschijf (= een hernia). Veroorzaakt teveel spierspanning, spierkrampen, onvoldoende ontspanning van een spier na contractie..

Myelo-malacie
Ruggenmergverweking..

Myelo-dysplasie
Te weinig cellen van alle vormen (rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes) door afwijkend beenmerg..

Myelitis
Ontsteking van het ruggenmerg of beenmerg..

Myelinisatie
De vorming van de vetachtige stof (myeline) om de zenuwuitlopers..

Myeline
Vetachtige substantie in de zenuwschede..

Myelencephalon
Verlengde merg, deel van de hersenen..

Mydriasis
Verwijding van de pupil (i.t.t. miosis)..

Mycose
Schimmelaandoening (z.o. aspergillose)..

Mycotisch
Schimmel-, schimmelig..

Mycoplasma
Klein micro-organisme, tussen bacteriën en virussen in..

Mycologie
Leer van de schimmels, paddestoelen en gisten..

Mycobacteriën
Zuurvaste bacteriën, b.v. TBC en para-TBC (z.o. tuberculose, , Ziehl-Neelsen)..

Myastenia gravis
Ernstige spierzwakte met gedeeltelijke verlamming en snelle vermoeidheid..

Myxomatose
Konijnenziekte, veroorzaakt door het myxoma-virus met vaak gezwollen oogleden en vaak dodelijke afloop (vaccinatie is mogelijk)..

Myxoedeem
Aandoening met oedeemvorming, die ontstaat door te weinig productie van het schildklierhormoon of na verwijdering van de schildklier..

Natief preparaat
Ongekleurd monster, dat als regel onder de microscoop wordt bekeken..

Nasus
Neus..

Nasolacrimalis, puncta-
Plaats in de mediale ooghoek waar de traanbuis begint..

Nasopharynx
Keelneusholte (achterste deel neusholte)..

Nasolacrimalis, ductus-
Traanbuis; afvoergang voor de tranen van traanzak naar de neus (z.o. epifora)..

Nasaal
De neus betreffend..

Narcoticum
Verdovend middel..

Narcose
Algehele verdoving, meestal voor een operatie..

Narcolepsie
Diepe slaapaanvallen, meestal na een periode van inspanning..

Nageltred
Ontsteking en pijnlijkheid van de hoeflederhuid door perforatie met een hoefnagel..

Nagel
Hoornige bedekking van het uiteinde van de teen en vinger (z.o. klauw, hoef)..

Nageboorte
Vruchtvliezen en placenta, die na de geboorte van een jong zoogdier door het moederlichaam worden uitgedreven en dikwijls door de moeder worden opgegeten (z.o. vruchtvliezen, moederkoek)..

Nachtvogel
Zie nachtdier.

Nachtontlasting
Zachtere, aan elkaar klevende keutels uit de blinde darm bij konijnen en cavia's, die normaal gelijk uit de anus worden opgegeten. Bij achterwege blijven van het eten ontstaat het "plakpoepsyndroom" (z.o. caecotrofie)..

Nachtdier
Dier voornamelijk of uitsluitend 's nachts actief (z.o. nachtvogel)..

Nachtblindheid
Hemeralopie; slecht tot niet kunnen zien in (schemer)donker door een oogafwijking. Erfelijke nachtblindheid: zie PRA..

Naaldvoerder
Chirurgische klemtang om de naald mee vast te houden tijdens het hechten..

Navelstreng
Verbinding tussen vrucht en moeder, waar door bloedvaten de voedingsstoffen en zuurstof worden aangevoerd..

Navel
Aanhechtingslitteken van de navelstreng in het midden van de buik..

NCD
Zie NewCastle Disease.

NewCastle Disease
NCD, pseudo-vogelpest; een zeer besmettelijke virusziekte, die voornamelijk bij hoenderachtigen voorkomt..

Neutrofiel granulum
Gezwel met korrelige structuur en veel witte bloedcellen van het neutrofiele type..

Neutrofiel
Cellen met speciale aantrekkingskracht voor scheikundig neutraal reagerende kleurstoffen..

Neussonde
Zie sonde.

Neuskeelholte
Nasopharynx..

Neusbloeding
Epistaxis..

Neurotroop
Zich op het zenuwweefsel richtend, b.v. hondsdolheid is een neurotroop virus..

Neurotransmitters
Chemische stoffen die een rol spelen bij de prikkeloverdracht in het zenuwstelsel (z.o. acetylcholine)..