Project Laurens Janszoon Coster

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Klassieke Nederlandse Literatuur
Datum & Land: 08/06/2013, NL
Woorden: 1338

Stond
uur, tijd.

Stoof
voetenbankje (’s winters verwarmd met gloeiende kolen of warme stenen)

Store
jaloezie, zonnegordijn.

Stout(er)
dapper(der).

Stoutheid
dapperheid.

Strijdakst
strijdbijl.

Strooken
overeenkomen, overeenstemmen; aaien, strelen.

Strophe
couplet, versdeel.

Suizelen
ruisen, suizen.

Sylbe
lettergreep.

Tantalisatie
onbevredigbare opgewekte begeerte, kwelling.

Tantaliseeren
begeerte opwekken, die niet te bevredigen is.

Tauxeren
(de leeftijd) schatten.

Te loor gaan
verloren gaan.

Te onzent
bij ons; bij ons te huis.

Te stade
van pas.

Teemerig
zeurderig.

Teerpenning
geld om er op reis van te eten.

Tenteeren
ondervragen.

Ter sluik
in het geheim, stiekum.

Tering
tuberculose, t.b.c.

Testatrice
erflater.

Theologant
godgeleerde.

Tiendaagsche
soldaat uit de Tiendaagsche Veldtocht van Nederland in België (1831).

Tijdkring
tijdvak, een zeker tijdsverloop.

Tilbury
licht tweewielig rijtuig.

Tirade
enkele verbonden stijgende en dalende muzieknoten, scherpe uitval, reeks volzinnen of verzen, onafgebroken door iemand voorgedragen.

Tittel
punt.

Toom
teugel, leidsel, riem.

Toornig
kwaad, boos.

Traittes
wissels.

Trans
rand.

Transigeeren
een vergelijk treffen, tot een schikking komen.

Trawant
handlanger.

Trekschuit
een schip voor het binnenwater, welke met een touw wordt voortgetrokken door paarden of mensen.

Tresse
haarvlecht (ook: goud-, zilverboordsel).

Tronie
gezicht, gelaat.

Trots
ondanks.

Trumeau
penantspiegel; langwerpige smalle spiegel tussen twee vensters.

Tuinkamer
kamer die uitkomt of uitziet op de tuin.

Uit joks
voor de grap.

Uitbazuinen
met veel ophef bekend maken.

Uitdrager
handelaar in 2e-hands goederen.

Uitkrijten (krijtte uit, uitgekreten)
bekendmaken (in kwade zin), uitschreeuwen.

Uitvorschen
onderzoeken.

Uitwinnen
sparen, voordeel verwerven.

Urbaniteit
stadse beschaving, gepaste deftigheid, minzaamheid.

Vaderliefje
soort slaapmuts.

Vaandel
vlag met een stok.

Valkenier
verzorger en trainer van jachtvalken.

Vanen
gelederen.

Vapeur
oprispingen, maagkrampen.

Veelligt
misschien (germanisme van vielleicht).

Veelverwig
veelkleurig.

Veil
te koop.

Vellen
horizontaal richten.

Verbeiden
wachten.

Verbidden
smeken.

Verdrieten (verdroot, verdroten)
leed doen, weerzin veroorzaken.

Verfoeliesel
kwik of folie voor het maken van spiegelglas.

Verhelen
verbergen, verzwijgen.

Verkeeren
veranderen.

Verknocht
gehecht, gebonden, verplicht.

Verkwijnen
lusteloos zijn tijd slijten..

Vermaardheid
beroemdheid.

Vermaken
nalaten, erven.

Vermeien in, zich
zich in de open lucht vermaken.

Vermetel(e)
dapper(e).

Vermeten, zich
de moed hebben om, veroorloven.

Veroesterd
gesloten.

Verschalken
misleiden, foppen.

Verschiet
toekomst.

Verstaan
begrijpen.

Verwaten
verwaand.

Verwatenheid
verwaandheid.

Verwen
verfen, schilderen.

Verwijlen
verblijven.

Verwittigen
waarschuwen.

Verzoeking
verleiding.

Viezevazen
grillen, kuren (hebben).

Vigilante
kleine huurkoets.

Vilder
iemand, die het afstropen van dierenhuid, als beroep heeft. Ook wel koudslager genoemd.

Viseeren
goedkeuren.

Vlasbaard
jonge knaap.

Vlaskop
iemand met blond haar.

Vlegel
lomperd, boerenkinkel.

Vlieten
stromen.

Vlijmen
openen, doorsteken.

Volle vier zesjes
24 jaar oud.

Volontair
vrijwilliger, onbetaalde kantoorbediende, leerling.

Voor goede munt kan doen aannemen
kan vertrouwen.

Voorslaan
voorstellen.

Voorslag
enkele slag vóór het spelen of slaan van de (toren)klok.

Voorspook
voorteken van een naderend ongeluk.

Voortvaren
doorgaan.

Voorzaat
voorvader, stamvader, -moeder.

Voorzanger
iemand die in een kerk de gemeente voorgaat in de zang.

Vrederijck
een andere bijnaam van Prins Fredrik Hendrik (de Stededwinger).

Vreempje
vreemdeling, vreemd, zonderling persoon.

Vrijgeest
iemand, die zonder vooroordeel en zonder zich door voorgeschreven grenzen te laten beperken, denkt en handelt.