KSART - Kunstvormen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070


korwar
Ingegraveerd motief of patroon gekenmerkt door zware, hoekige lijnen die contrasteren met fijne, organische vormen. Ze worden aangetroffen op de boeg van kano's, op hoofdsteunen, op bamboepijlkokers en op gesneden figuren, waarvan het hoofd vaak te groot is in verhouding tot het hurkende lichaam. De objecten met decoraties in korwar-stijl worden vaak gebruikt tijdens begrafenisrituelen om contact te houden met de voorouders

Kose-school
Verwijst naar het werk van een school van schilders die ontstond in de 9de eeuw en heeft bestaan tot in de 15de eeuw. Dit is een van de vroegste en langst bestaande scholen en deze schilders hebben dan ook een centrale rol gespeeld in het transformeren van de stijl die tijdens de 7de en 8ste eeuw uit China was geïmporteerd, in de klassieke stijl van de Hein-periode die bekend is onder de naam 'Yamato-e'. De school was opgericht door Kose No Kanaoka en de stijl ontwikkelde zich van typisch Chinese onderwerpen, zoals Confucius, naar meer wereldlijke Japanse afbeeldingen, zoals dieren en landschappen

Kostuum
De hiërarchie Kleding bevat descriptoren voor objecten die worden gedragen om warmte of bescherming te bieden, als verfraaiing of voor symbolische doeleinden. De hiërarchie bevat descriptoren voor kledingstukken die als hoofdelement van de kleding worden beschouwd (bijvoorbeeld 'overhemden' of 'broeken'), descriptoren voor kleding die onder de hoofdkleding wordt gedragen (bijvoorbeeld 'onderhemden') en descriptoren voor kledingstukken die over de hoofdkleding worden gedragen (bijvoorbeeld 'parka's'). Daarnaast zijn descriptoren opgenomen voor: beschermende kledij, met inbegrip van soorten harnassen; liturgische gewaden en andere ceremoniële kledij; uniformen; plus een uitgebreide lijst accessoires, met inbegrip van accessoires die op het lichaam worden gedragen (bijvoorbeeld 'hoofddeksels', 'schoeisel') en accessoires die een persoon meedraagt (bijvoorbeeld 'avondtasjes', 'parasols'). Relatie met andere hiërarchieën: de descriptoren 'zakhorloges' en 'polshorloges', evenals andere soorten uurwerken, zijn opgenomen in de hiërarchie Meetinstrumenten. De descriptoren 'zakpistolen' en 'staatsiezwaarden' verschijnen naast andere wapentypen in de hiërarchie Wapens en Munitie. Descriptoren voor objecten die kunnen worden gebruikt voor het onderhoud van kleding of de verzorging van de persoon zelf (bijvoorbeeld 'kledingborstels', 'nagelknippers') verschijnen in de hiërarchie Gereedschap en Uitrusting. Descriptoren voor objecten die worden gebruikt voor de opslag of het vervoer van kleding of andere persoonlijke eigendommen (bijvoorbeeld 'handschoenendozen', 'koffers') verschijnen in de hiërarchie Houders. Samenstellende delen van kleding (bijvoorbeeld 'busks', 'taillebanden') zijn opgenomen in de hiërarchie Componenten

kozijnen
Kozijnen, die in muren zijn gezet om ramen te bevatten. Ze kunnen ommanteld zijn voor een schuifraam, of vast en gerabatteerd voor openslaande ramen

koerhuizen
Kleine, meestal zelfstandige en nagenoeg vierkante verdedigingswerken, vroeger van houten balken, later van steen of beton; werd aangelegd als toevoegingen van vestingen, als voorgelegen werken of als verdedigbare 'wachthuizen'

konijnenburcht
Netwerken van konijnenholen die uit meerdere, onderling verbonden ruimtes bestaan. Het kan de habitat van wilde konijnen betreffen of speciaal aangelegde stukken land voor het fokken van konijnen

koelvaten
Houders voor koud water en ijs voor het koelen van één of meer wijnflessen; in de vorm van een emmer of urn voor gebruik op tafel of aanrecht; of in de vorm van een grote ovale bak en soms gecombineerd met een wijnfontein

koahout
Hout van de boom behorende tot de soort Acacia koa, inheems in Hawaï. Deze boom levert waardevol timmerhout

Koefisch
Een hoekig Arabisch schrift; het is een formeel type Arabische kalligrafie dat decoratief wordt gebruikt op gebouwen, textiel, aardewerk en overige zaken

koekenpan
Metalen, aardewerken of plastic houders, meestal voor huishoudelijk gebruik en over het algemeen wijd, ondiep en open

koel
Bepaling voor de beschrijving van een kleur met elke intensiteit of waarde, met boventonen van groen, blauw of violet

koetshuis
Gebouwen of delen van gebouwen waar men rijtuigen, paardentuigen e.d. bergt

kogoerje
Verwijst naar de periode die samenviel met de heerschappij van de Ko-familie in Korea, van 37 v. Chr. tot 668 n. Chr. Gedurende deze periode lieten koningen en edelen duizenden graftombes bouwen, van P'yong-yang tot Mantsjoerije, met daarin talloze grafobjecten en fresco's met afbeeldingen van alledaagse taferelen. In het laatste kwart van de 4de eeuw werd het sjamanisme verdrongen door het boeddhisme, en kwamen in metaal of aardewerk uitgevoerde afbeeldingen van Boeddha algemener voor

koopvaarders
Te gebruiken voor vaartuigen betrokken bij het handelsverkeer op oceanen of grote binnenwateren

kopeek
Aluminium-bronzen munten van de Sovjet-Unie die de waarde van een honderdste deel van een roebel hebben, en Russische zilveren en koperen munten die vanaf 1534 werden uitgegeven

kopis
Puntige op messen gelijkende zwaarden uit het oude Griekenland en Egypte met een concaaf gebogen kling met één snijkant, bedoeld voor het toebrengen van hakstoten

Koptisch
Verwijst naar de stijl van kunstvoorwerpen zoals voortgebracht door christelijke Egyptenaren, voornamelijk tussen de 4de en 7de eeuw, volgens sommige auteurs tussen de 5de en 8ste eeuw, al worden ook werken tot in de 12de eeuw tot deze stijl gerekend. De kunstwerken kenmerken zich door heldere, matte kleuren, statische figuren en decoratieve motieven afgeleid van bronnen uit Syrië, het Nabije Oosten en het oude Egypte. Ze omvatten ivoren en stenen beeldsnijwerk, boekillustraties, aardewerk, muurschilderingen en geweven textilia. De bouwkunst kenmerkt zich door de bouw van kerken, kloostercellen en grafmonumenten

kortingszegels
Wordt gebruikt voor zegels met een bepaalde waarde die winkeliers kunnen uitgeven aan klanten. Een bepaalde waarde aan zegels kan worden ingewisseld voor verschillende goederen

kosmofoto's
Foto's van verschijnselen buiten de atmosfeer van de aarde en van bepaalde verschijnselen uit de ionosfeer, zoals het noorder- en zuiderlicht en meteorietenregens. Gebruik 'ruimtefoto's' voor foto's die buiten de dampkring zijn gemaakt. Gebruik 'luchtfoto's' voor foto's die van de aarde zijn gemaakt vanuit een vliegtuig

kosmograaf
Term uit de 16de eeuw voor personen die zich bezighielden met het beschrijven en in kaart brengen van de globale kenmerken van het heelal, zowel de hemelen als de aarde. Tegenwoordig valt deze term uiteen in astronomen, geografen en geologen

koude beschildering
Beschildering van glaswerk of aardewerk dat daarna niet meer wordt gebakken

kobaltblauw
Variabele kleur in de reeks levendige of sterke roodachtig of groenachtig blauwe kleuren, die lijkt op pigment dat is ontleend aan het mineraal kobalt

kobaltgroen
Variabele geelachtig groene kleur die lijkt op de kleur van het pigment kobaltgroen, een samengesteld groen pigment dat bestaat uit kobalt- en zinkoxide

Koh Ker
Verwijst naar de vroege Angkor-stijl die werd ontwikkeld gedurende het tweede kwart van de tiende eeuw, na de opkomst van de Bakheng-stijl. In beeldhouwkunst weerspiegelt de stijl overeenkomsten met de Bakheng-stijl in de behandeling van gewaden, haarstijlen en juwelen, en in de overheersing van frontaliteit en lineaire abstractie van kenmerken. Beeldhouwkundige productie in deze stijl wordt, in tegenstelling tot andere vroege Angkor-stijlen, gekenmerkt door oorbellen en amuletten en figuren die worden afgebeeld in dynamische, actieve poses met uitgestrekte benen en armen. In decoratieve kunsten wordt deze stijl gekarakteriseerd door de weelderige bladmotieven die figuren van heiligen en bedienden omringen in het timpaan boven de lateien. Bewakersfiguren staan in de nissen van tempelingangen en stralen door hun houdingen en gelaatsuitdrukkingen een sfeer uit van rigide formaliteit

Korinthisch
Verwijst naar de derde van de drie Griekse bouwordes en van de latere vijf traditionele klassieke bouwstijlen die samen met de Dorische, Ionische, Toscaanse en composiete bouwstijl werd gebruikt vanaf de Romeinen tot na de Renaissance. De stijl lijkt beïnvloed door de Egyptische architectuur maar is waarschijnlijk ontstaan in Griekenland in de binnenhuisarchitectuur en vanaf de 3de eeuw v. Chr. toegepast in de buitenarchitectuur. In de Griekse architectuur kenmerkt deze bouwstijl zich door een lichtere, meer sierlijke vorm dan de Dorische of Ionische stijl, een klokvormig kapiteel met acanthusversiering ter ondersteuning van elegante voluten, en een meestal gecanneleerde zuil op een voetstuk. Deze stijl is de meest voorkomende Griekse stijl in de Romeinse bouwkunst en is daarin en in latere stijlen vaak gewijzigd. De term is te onderscheiden van de term 'Corinthische orde', aangezien een bouworde slechts kan verwijzen naar het specifieke samenstel van onderdelen dat moet voldoen aan eenduidige, vastgelegde regels en verhoudingen, afhankelijk van de functie van elk onderdeel in het geheel

kostuumontwerpen
Het vormgeven van kleding, accessoires en ensembles die zijn bedoeld om een uiterlijk te creëren dat karakteristiek is voor een bepaalde periode, persoon, plaats of ding, in het bijzonder (maar niet uitsluitend) voor theatervoorstellingen. Gebruik 'modevormgeving' voor het vormgeven van kleding en accessoires voor individuen

korfstoel
Gevlochten stoelen met armleuningen die een voorwaardse voortzetting van de achterkant zijn en meestal een rietvormige voet hebben in plaats van poten

koetslantaarn
Beschermde lampen of lantaarns, vast of draagbaar, die in koetsen of rijtuigen werden gebruikt. Ze zijn meestal van koper en hebben vaak reflectoren alsook rode lenzen om als achterlicht dienst te doen

kogge
Zeer brede 'bottom based' koopvaardijschepen uit de 13e tot 15e eeuw die overnaads waren gebouwd, met ronde voor- en achterstevens en voorzien van voor- en achterkastelen; werden af en toe gebruikt als oorlogsschepen

kopsnede vergulden
Het uitsluitend vergulden van de bovenranden van boeken nadat zij glad zijn afgesneden, waarbij de andere randen onverguld en bijgesneden of ongesneden blijven

koppelingen
Bij hypertekst brengen ingebedde instructies of codes een koppeling tussen data-eenheden tot stand. Koppelingen kunnen voorkomen als gemarkeerde tekst, als afbeeldingen of als andere vormen van verwijzing

Korans
erwijst naar de heilige geschriften van de islam, die volgens de moslims het woord van Allah vertegenwoordigen en tussen 610-632 n. Chr. door de aartsengel Gabriël aan de profeet Mohammed zouden zijn onthuld. De teksten zijn soms verfraaid met geometrische decoraties en plantenmotieven, maar het traditionele verbod op het afbeelden van levende wezens wordt bijzonder strikt gehandhaafd bij Koranteksten. Schilderijen met afbeeldingen van verhalen uit de Koran verschijnen nooit in de Koran zelf, maar soms wel in manuscripten met teksten die op thema's uit de Koran zijn geïnspireerd. De definitieve tekst van de Koran zou reeds binnen 30 jaar na de dood van Mohammed zijn vastgelegd, en is sindsdien onveranderd gebleven. De Koran bestaat uit 114 hoofdstukken of soera's, die ongeveer zijn gerangschikt op aflopende volgorde van lengte, en die hoofdzakelijk in de stem van God zijn geschreven. De tekst heeft meer een poëtisch dan een prozaïsch karakter, waardoor het verhalende element een ondergeschikte rol speelt. In het algemeen richten de vroege soera's zich op het oproepen van de gelovigen, met thema's als het aanbidden van slechts één God, sociale rechtvaardigheid en verhalen van ongelovigen. De latere soera's bevatten meer maatschappelijk getinte elementen en voorschriften omtrent het huwelijk, het gezin, ethische kwesties en de moslimgemeenschap. De Koran fungeert als belangrijkste bron voor de islamitische wetgeving met betrekking tot zaken als echtscheiding, gebedstonden, vasten en oorlogsvoering. Er wordt vaak uit voorgedragen en gezongen voor godsdienstige of liturgische doeleinden

Kololo
Verwijst naar werken die zijn vervaardigd door de gelijknamige Afrikaanse etnische groep, een afsplitsing van de Sotho, die naar het gebied ten noorden van Barotseland (in het westen van Zambia) is weggetrokken

kommen
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft op de grasvlakten van Kameroen

Koozime
Verwijst naar werken die zijn vervaardigd door de gelijknamige Afrikaanse etnische groep, die in Gabon en Kameroen leeft

Koro Ache
Beschrijft werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, een subgroep van de Koro die in de staat Kaduna in het noorden van Nigeria leeft

kogelklep
Kogelvormige schuifafsluiters die zorgen voor een zeer nauwe afsluiting voor vloeistoffen in een hogedrukbuizensysteem

koorafsluiting
Verwijst naar afsluitingen in christelijke kerken waarmee het koor wordt afgescheiden van het schip en de zijbeuken van een kerk. Gebruik 'koorschermen' voor afsluitingen waarmee het koor wordt gescheiden van het schip van de kerk. Gebruik 'reredoses' voor afsluitingen waarmee het altaar wordt gescheiden van het koor

koorscherm
In het algemeen te gebruiken voor tussenwanden in religieuze en Romeinse keizerlijke gebouwen en openluchtlocaties tussen gewijde en wereldse ruimten of tussen bepaalde keizerlijke en openbare ruimten. In joodse context specifiek te gebruiken voor tussenwanden voor Torah-altaars, voornamelijk tijdens of voor de Byzantijnse tijd, en in christelijke kerken voor tussenwanden die het koor scheiden van het schip van de kerk, vooral als het koor geen zangkoor bevat. Gebruik 'koorafsluitingen' voor de schermen om het zangkoor als de koristen in het koor zitten. Gebruik 'iconostasen' voor de schermen in oosters-orthodoxe kerken die het heiligdom van het schip scheiden

koolschaaf
Rechthoekige stukken hout met één of meerdere diagonale bladen die worden gebruikt voor het snijden of schaven van kool

koffieservies
Groepen van bij elkaar passend eetgerei, in verschillende maten, voor het serveren van koffie (koffiepot, roomkan, suikerpot, soms dienblad), het gebruiken van koffie (kop en schotels, koffiekan) en het serveren van een koffiegarnituur (dessertborden, gebakschotels)

koning
De belangrijkste spelstukken in het schaakspel, wiens verdediging het belangrijkste doel in het spel is

koningin
Te gebruiken voor schaakstukken die de zet mogen doen die aan koninginnen is voorbehouden; de machtigste van alle schaakstukken

koningsstijl
Verticale delen die de nok van een driehoekige dakspant met de basis verbinden. Een koningsstijl komt niet geheel overeen met een king post. Een king post heeft schuin omhoog staande schoren. Een Engelse kingpost is de middenstijl of makelaar van een kapgebint (uit VWB)

koppelbalk
In een gebint, horizontale steunbalken boven de bintbalk of boven een lijn die de voeten van de daksparren verbindt, meestal tussen de dwarsbalken op het midden van hun spanwijdte

kokosjnik
Traditionele kroonachtige hoofdtooien die door Russische meisjes en vrouwen werden gedragen. Oorspronkelijk onderdeel van folkloristische kostuums bedoeld om een sluier aan te hangen, maar later diadeemvormige tiara's die in de negentiende eeuw deel uitmaakten van de officiële hofkledij voor vrouwen van koninklijken bloede en voor hofdames

kopergroen
Kopercarbonaatpigment dat groen van kleur is in plaats van blauw, de tegenhanger van malachietpigment. Het heeft meestal deeltjes van vergelijkbare grootte met afgeronde hoeken, met een blekere kleur dan natuurlijk malachietpigment. Natuurlijk malachiet werd voor de 16e eeuw en later soms gebruikt voor met tempera gemaakte schilderijen, terwijl kopergroen werd gebruikt voor zowel lijmverf als voor op olie gebaseerde verf voor het interieur van huizen in de 19e eeuw

kopieboek
Wordt gebruikt voor mappen waarin officiële kopieën of akten worden verzameld

kouros
Beelden uit de Archaïsch Griekse periode van staande naakte jonge mannen

koala; buidelbeer
Kleine soort stevig gebouwde, in bomen levende zogende buideldieren die zich voeden met de bladeren van een bepaalde eucalyptussoort. Ze komen in Australië voor

kodiakbeer
Leden van een ondersoort van de bruine beer, die inheems zijn op de Kodiakeilanden ten zuiden van het vasteland van Alaska en bekendstaan als de grootste levende vleesetende landdieren

kora's
Tokkelinstrumenten met een lange hals die diametraal door een klankbodem loopt die is gemaakt van een grote met leer beklede kalebas. Ze hebben 21 lederen of nylon snaren die in twee evenwijdige rijen zijn geordend, aan beide kanten van een verticale kam met inkepingen, loodrecht op de klankbodem. Verder hebben ze twee handvatten, één aan de buitenste kant van elk van de twee rijen snaren. Ze worden alleen door professionele mannelijke musikanten bespeeld bij de Manding in Afrika

kosthuizen
Pensions, gasthuizen, of kleine hotels die meestal familie-eigendom zijn en door hen worden beheerd. Ze hebben beperkte diensten buiten logies en ontbijt. De term wordt meestal alleen gebruikt voor dergelijke etablissementen in continentaal Europa

kobaltglas
Glas waaraan kobaltoxide is toegevoegd om een zeer sterke blauwe kleur te verkrijgen

koffieshops
Wordt gebruikt voor kleine, meestal goedkope restaurants met een beperkt menu van lichte maaltijden die aan tafel of aan de bar worden geserveerd

kogel
Projectielen voor draagbare wapens en kleine mitrailleurs die rond, buis- en kegelvormig of puntig en gestroomlijnd van vorm zijn en die normaliter bestaan uit een loden kern in een mantel van een lichter metaal en vaak, maar niet altijd, zijn gevat in hulzen. Gebruik 'hagel (munitie)' voor hoeveelheden kleine loden of stalen kogeltjes die worden afgevuurd met jachtgeweren

kok
Te gebruiken voor personen die voedsel voor consumptie bereiden, vaak maar niet altijd door verhitting. Dit omvat ook personen die maaltijden en gerechten bij mensen thuis, in een openbare eetgelegenheid of instelling bereiden of die voedsel koken ter voorbereiding van voedselverwerkingsbedrijven

koning
Monarchen die regeren over een koninkrijk, een grote territoriale eenheid of regering waarover één persoon heerst. De term kan ook verwijzen naar heersers over kleinere eenheden, bijvoorbeeld stamhoofden of heersers over onbetekenende staten die traditioneel 'koning' worden genoemd. Als koningen over een territorium regeren dat deel uitmaakt van een keizerrijk, zijn koningen doorgaans ondergeschikt aan de keizer. Koningen zijn altijd mannen; vrouwelijke heersers van koninkrijken worden 'koninginnen' genoemd

koolstof
Element dat de structuur bepaalt van alle plantaardige en dierlijke weefsels. Chemisch symbool C, atoomnummer 6. Koolstof kan in allerlei vormen voorkomen: als diamant, grafiet, steenkool, carbonzwart of fullereen. Koolstof komt in hoge concentraties voor in steenkool, cokes, benzine en aardgas. Ook eiwitten zoals haar, vlees en zijde bevatten koolstof, naast andere elementen. Er bestaan meer dan zes en een half miljoen verschillende koolstofverbindingen, waaronder suiker, zetmeel en papier

koolstof staal
Staal zonder vastgesteld minimumgehalte aan legeringelementen. De term kan ook verwijzen naar staal dat niet meer dan 0,4% koper bevat of naar staal met een maximumgehalte van 1,65% mangaan, 0,6% silicium en 0,6% koper

koor
Ruimten in christelijke kerken waarin zich het hoogaltaar bevindt en die gereserveerd zijn voor gebruik door geestelijken. Behelst ook het zangkoor wanneer dat aanwezig is. Gebruik 'zangkoren' voor de ruimten in christelijke kerken die zich doorgaans tussen de altaarruimte en het schip bevinden en die zijn gereserveerd voor koorzangers

koorkandelaar
Monumentaal vormgegeven kandelaren van meestal tussen de 100 en 200 cm lang. Altijd in tweestel aanwezig. Zij dragen een grote kaars en staan bij de koorbanken aan de ingang van het koor of in de koorruimte. Te onderscheiden van de paaskandelaar

kogelvrij vest
Kledingstukken die worden gedragen op de torso als bescherming tegen kogels. In de 20e eeuw bestaan ze gewoonlijk uit platen van staal, aluminium, glasvezel of keramiek of uit verscheidene lagen zwaargeweven stof van polymeervezel

koperaluminiumlegering
Legering die half uit koper en half uit aluminium bestaat, op de markt gebracht als een soort moederlegering die wordt gebruikt om aluminiumlegeringen te maken

koloniale bergstations
Woonverblijven op heuveltoppen en toevluchtsoorden, met name in Azië, die door koloniale ambtenaren zijn gebouwd om het warme klimaat of politiek instabiele situaties te ontvluchten

koepeltje
Wordt gebruikt voor kleine bouwwerken gebouwd op de nok ven een dak, vooral gebruikelijk in Amerikaanse architectuur. Wanneer deze bouwwerken bedoeld zijn als uitkijkpost wordt de benaming 'belvédères' gebruikt; voor koepels of bovenbouwen voorzien van ramen die bedoeld zijn om licht of lucht te geven aan de onderliggende ruimte wordt de benaming 'lantaarn (daktoevoegingen)'gebruikt; voor hemisferische daken wordt de benaming 'helmgewelf' gebruikt

Koloniaal Spaans-Amerikaans
Spaans-koloniale stijl en periode, specifiek beperkt tot Zuid-Amerika

koloniale Noord-Amerikaanse stijlen
Verwijst naar de cultuur en stijl van architectuur, meubels en huishoudelijke artikelen die in het gebied van de huidige Verenigde Staten werden vervaardigd in de periode dat dit land nog door Europeanen werd gekoloniseerd, in hoofdzaak gedurende de 17de en 18de eeuw. De term kan ook verwijzen naar de cultuur en stijlen die zich hebben gehandhaafd tot in de vroege 19de eeuw, toen de Verenigde Staten inmiddels hun onafhankelijke status hadden verworven. Doorgaans verwijst de term in specifieke zin naar de cultuur en stijlen van de Britse koloniën aan de oostkust van de huidige Verenigde Staten en worden de Franse of Spaanse koloniën buiten beschouwing gelaten. Er is sprake van overlapping van de betekenis met die van 'British Colonial', een term die meestal verwijst naar de cultuur en stijlen van Britse koloniën buiten het grondgebied dat nu tot de Verenigde Staten behoort

kommodes
Ladenkasten of kasten op stoelhoogte die voor het vertonen en opbergen van voorwerpen worden gebruikt en vaak zeer uitvoerig zijn versierd. De benaming wordt vooral gebruikt voor Franse vormen of voor Engelse, Amerikaanse en andere stijlen om naar de Franse invloed op hun stijl te verwijzen

koorden
Verwijst in algemene zin naar korte stukjes touw. De term kan in specifieke zin ook verwijzen naar een gevlochten touw of lus voor het dragen van een fluitje, mes of ander voorwerp rond de hals, of als militair onderscheidingsteken (erekoord). Daarnaast kan de term verwijzen naar een stevig stuk touw om een kanon mee af te vuren, een fluitsignaal te geven of een ander systeem te activeren

koopflat
Gebouwen of gebouwencomplexen waarvan de wooneenheden afzonderlijk eigendom zijn en de faciliteiten gemeenschappelijk worden beheerd

korenblauw
Vergankelijk organisch blauw kleurmiddel dat wordt verkregen uit het bloemblad van de korenbloem (Centaurea dyanus). Werd gebruikt in bepaalde 18e-eeuwse aquarellen

kore
Beelden uit de Archaïsch Griekse periode van gedrapeerde staande jonge vrouwen

korfkapiteel
Wordt gebruikt voor kapitelen met gevlochten banden die lijken op het vlechtwerk van een mand. Te vinden in Mediterrane en Byzantijnse architectuur

koele kleur
Kleuren die meestal worden geassocieerd met lucht of water, bijvoorbeeld groen, groenblauw en violet, die een koele indruk geven en doorgaans lijken terug te wijken. Het optische verschijnsel waarbij warme kleuren meer op de voorgrond lijken te treden dan koele kleuren, wordt van oudsher door Europese en oosterse schilders benut om een ruimtelijk effect en diepte te suggereren

kolenbakken
Kleine emmers, meestal gemaakt van metaal, voor het bevatten of dragen van kolen, die gekenmerkt worden door een beugelhandvat en een lip waarmee kan worden geschept

koptisch
Verwijst naar de christelijke kerk van Egypte, waar de islam de belangrijkste godsdienst is. Vóór de verovering door de Arabieren in de 7de eeuw duidden de Egyptenaren zichzelf en hun taal aan met de Griekse term Aigyptios (met Kopt als westerse vorm). Later namen de Egyptische moslims afstand van de term Aigyptioi en ging deze fungeren als specifieke aanduiding van de christelijke minderheid in Egypte. Sinds de 5de eeuw zijn deze christenen monofysitisch: ze erkennen slechts één natuur van Christus. Afgezien van de monofysitische kwestie hebben de kopten dezelfde geloofsleer als de oosters-orthodoxe kerken. De erediensten worden vrijwel geheel in het Arabisch gehouden, en de kerkboeken, met liturgieën die zijn toegeschreven aan Marcus, de Heilige Cyrilus van Alexandrië en Gregorius van Nazianzus, zijn geschreven in het Koptisch (het Bohairische dialect van Alexandrië), met daarnaast de Arabische tekst in een tweede kolom. Na de jaren 90 van de 19de eeuw introduceerde de kerk een democratische bestuursvorm met aan het hoofd de patriarch, die in Cairo woont. Buiten Egypte zijn er nog enkele koptisch-orthodoxe kerken te vinden in het Heilige Land, en Khartoem (Sudan) heeft een koptisch bisdom. De Ethiopische, Armeense en Syrische Jacobietenkerken vormen een gemeenschap samen met de koptisch-orthodoxe kerk. Er bestaat een overvloed aan koptische religieuze kunst. Ook is de kerk actief op het gebied van scholing. De ruim drie miljoen kopten vormen weliswaar een minderheid in Egypte, maar zijn niettemin sterk vertegenwoordigd in allerlei beroepsgroepen. Kopten hebben vaak onder vervolging te lijden gehad, ook nog in deze tijd. Gebruik 'Koptisch (periode)' om specifiek te verwijzen naar de vroegmiddeleeuwse periode in Egypte

koud-lood zetmachine
Machines om lettervormen samen te stellen die tijdens de samenstelling geen gebruik maken van warme zetting, inclusief de apparaten die gegoten lettervormen mechanisch samenstellen en de apparaten die gebruik maken van 'strike-on composition'

kolomkranen
Armkranen met een laadboom die draait rond een paal die is bevestigd aan een pilaar van een gebouw

koekoeksvogels
Orde van 141 soorten in 2 families, waaronder die van de koekoeken, renkoekoeken en hoatzins. Sinds 1600 is 1 soort uitgestorven. Het zijn vogels met een lange staart en tenen die naar achteren of zijwaarts gericht zijn. Ze eten zowel vruchten als kleine dieren. De meeste leven in bomen, maar enkele soorten leven op de grond. Sommige soorten zijn broedparasieten

komedie
Genre waaronder theater-, literatuur- en improvisatievormen vallen waarvan het belangrijkste doel is mensen te amuseren en aan het lachen te maken. Tragedie wordt in het algemeen vaak ter contrastering gebruikt. Komedie kan een maatschappijkritische vorm krijgen door middel van satire en politieke of intellectuele spitsvondigheid, of kan puur spektakel zijn in de vorm van klucht of burleske

kompasplaatje
Wordt gebruikt voor die delen van een kompas waarop de richtingsmarkeringen zijn geplaatst, die meestal de vorm van dunne schijfjes hebben die met de klok mee zijn onderverdeeld van 0 tot 360 graden. Soms geven ze ook de windrichtingen aan

koorhekken
Te gebruiken voor koorschermen waarop een kruis of crucifix is geplaatst. Koorhekken zijn vaak rijk gedecoreerd en komen soms in een dubbele vorm voor, met gewelfbogen ertussen en een doksaal daarboven. De Franse term 'jubé' is afgeleid van Jube domine benedicere ('Heer, wil mij zegenen'), een Latijnse zin die vaak voor de mis door de katholieke priester wordt uitgesproken terwijl deze voor het scherm staat; sommige jubés zijn voorzien van een balkon of verhoging waarop de priester de gemeente toespreekt

korantablet
Islamitische schrijftabletten die in koranscholen worden gebruikt, waarop leerlingen verzen uit de koran schrijven om ze uit het hoofd te leren. Ook gebruikt als devotionalia, en door wichelaars in magische praktijken, die inscripties en symbolen op de tabletten aanbrengen, afkomstig uit de koran en andere bronnen. Meestal is aan de bovenzijde een halvemaan uitgesneden

kotter
Relatief kleine zeilschepen met een dek, lijkend op een sloep, met één mast en een boegspriet waarop, meestal twee, grootzeilen staan, maar waarvan de mast verder naar achteren staat

koningsnoothout
Hout van de boom behorende tot de soort Carya laciniosa, inheemse soort van Ontario tot Minnesota, Florida en Mexico. Het heeft wit spinthout en bruin kernhout. Het wordt gebruikt voor het maken van handvatten voor gereedschap, sportartikelen, draaiwerk en carrosserieën van voertuigen

Ko Kutani
Verwijst naar de stijl van Kutani-porselein dat werd vervaardigd in de 17de eeuw en was beschilderd met kleurrijk email op een rode grondlaag met een patroon

koelkast
Kasten of ruimten die op een lage temperatuur worden gehouden door middel van ijs of mechanisch apparatuur om de inhoud, voornamelijk voedsel en dranken, goed te houden

koeloven
Kokervormige ovens die worden gebruikt voor het temperen van glas

koets
Te gebruiken voor gesloten rijtuigen met vier wielen die worden gekenmerkt door daken met vaste pilaren, een kast in een ophanging en twee dwars geplaatste banken die tegenover elkaar zijn geplaatst en die plaats bieden aan vier tot zes passagiers; ontworpen in Hongarije halverwege de 15e eeuw

koetspoorten
Overdekte buitenruimten, die voertuigen en passagiers beschutten bij de ingang van gebouwen

kogelscharnier
Flexibele mechanische voegen die toestaan dat de as van een deel in een hoek wordt geplaatst met de ander op grond van het ontwerp van de twee onderdelen. De een heeft een vaste bolvormige huls om het balvormige uiteinde van de ander in te plaatsen

kogelvormige gewelf
Wordt gebruikt voor expanderende gewelven waarbij de kleine basis halfrond is en de grote half-elliptisch

kogelvrij glas
Glas dat meestal ongeveer 4 cm dik is, gemaakt van verschillende lagen gelamineerd glas en gescheiden door lagen vinyl of plastic

kokerbijl
Bijl uit de late bronstijd, opvolger van de vleugelbijl, met een oog aan de zijkant om het blad steviger vast te zetten en een uitsparing aan de bovenkant om de houten steel in te bevestigen

kolder
Beschermende kledingstukken van stof of leder die de romp en bovenbenen bedekken. Meestal doorgestikt of gewatteerd. Ze werden in Europa gebruikt van de 12e tot de 14e eeuw en gedragen over of onder harnassen of als op zichzelf staande bescherming. Ze waren vaak gemaakt van zware stoffen met heraldische emblemen erop geborduurd

kolder
Harnas van gewone soldaten, dat werd gedragen in de 15e en 16e eeuw, bestaande uit een canvas jack met kleine overlappende ijzeren of hoornen plaatjes die aan de binnenkant waren bevestigd tussen lagen van stof, door middel van stiksel in een rasterpatroon

kolomboormachine
Ronddraaiende boren die op een vast onderstel staan en langs een verticale schacht in hoogte verstelbaar zijn

kolossale ordes
Wordt gebruikt voor architectonische orde waarbij de zuilen, pilasters of pijlers zich uitstrekken over twee verdiepingen

komastbekers
Zwartfigurige bekers, genoemd naar het belangrijkste onderwerp van de versiering die erop is aangebracht, te weten dansers (komasten). Komastbekers hebben een smalle, uitspringende lip, een diepe kom en een korte, uitlopende of kegelvormige voet. De komastbeker was een van de overheersende vormen in de zwartfigurige stijl tot circa 540 v. Chr