AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911


aquatint
Een drukprocédé waarbij hars of een andere substantie op de plaat wordt aangebracht om een poreuze ondergrond te creëren, waarna de plaat wordt verhit en geëtst, zodat er een schakering van tonen ontstaat; wordt vaak gecombineerd met lijnwerk.
Categorie: Procédés en Technieken > etsen (drukprocédé).

aquariumgebouwen
Met aquaria ingerichte gebouwen (als onderdelen van dierentuinen).
Categorie: Bouwwerken > dierentuingebouwen.

aquaria (houders)
Reservoirs of kommen met glazen wanden, waarin vissen of andere waterdieren of -planten worden gehouden.
Categorie: Houders > houders voor de veeteelt.

aquarelpenselen
Kwasten die worden gebruikt voor het aquarelleren, meestal gemaakt van fijn dierlijk haar en gewoonlijk met een kort handvat.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > schilderspenselen naar functie.

aquarelpapier
Papier gebruikt als geprepareerde ondergrond voor aquarellen.
Categorie: Materialen > tekenpapier.

aquarellisten
Kunstenaars die zijn gespecialiseerd in het maken van aquarellen: kunstwerken die over het algemeen bestaan uit een papieren ondergrond waarop in water gesuspendeerd pigment wordt aangebracht met een penseel.
Categorie: Personen > schilders naar techniek, instrument of gebruikt materiaal.

aquarelleren
Het maken van schilderijen met behulp van transparante waterverfkleuren; te onderscheiden van de ondoorzichtige methode waarbij gouache wordt gebruikt.
Categorie: Procédés en Technieken > schildertechnieken naar gebruikt materiaal.

aquarellen
Verwijst naar tweedimensionale kunstwerken die bestaan uit in water gesuspendeerd pigment dat met een penseel is aangebracht op een gewoonlijk papieren drager om een beeld of ontwerp te scheppen.
Categorie: Beeldmateriaal > schilderingen naar materiaal of techniek.

aquamarijn
Een transparante, licht blauwachtig groene edelsteen die een variant is van de beril.
Categorie: Materialen > beril.

aquamanilen
Kannen waaruit het water gegoten wordt om aan tafel de handen mee te wassen, met name die van aardewerk, uit de Romeinse tijd, en die van metaal, vaak in de vorm van dieren, uit de Middeleeuwen.
Categorie: Houders > ewers.

aquaducten
Wordt gebruikt voor kunstmatige waterwegen om water over lange afstanden te vervoeren, meestal met behulp van de zwaartekracht; wordt ook gebruikt voor brugachtige bouwwerken die een waterweg of kanaal over een dal, een rivier of een ander obstakel heenvoeren.
Categorie: Bouwwerken > constructies voor waterdistributie.

aqua fortis
Latijn voor salpeterzuur, dat verdund wordt gebruikt als het belangrijkste bijtmiddel bij etsen.
Categorie: Materialen > bijtmiddel.

artigue procédé
Variant van de kooldruk voor het maken van contactafdrukken. Het beeld wordt gevormd uit pigment, meestal carbonzwart, in een colloïdesuspensie die lichtgevoelig is gemaakt met behulp van bichromaten.
Categorie: Procédés en Technieken > kooldrukprocédés.

artiestenfoyers
Ruimten achter de schermen voor artiesten, die ook dienen als bezoekruimte.
Categorie: Onderdelen > ruimten op en achter het toneel.

artes liberales
Te gebruiken voor de studies die zijn opgebouwd uit het trivium en quadrivium in de Middeleeuwen, meestal rekenen, geometrie, astronomie, muziek, grammatica, retorica en logica.
Categorie: Vakgebieden > vakgebieden: Middeleeuws.

artefacten
Voorwerpen vervaardigd, bewerkt of gebruikt door mensen; term vooral gebruikt voor prehistorische voorwerpen en voorwerpen waarvan het gebruik onbekend is.
Categorie: Objectgenres > objectgenres.

Arte Povera
Verwijst naar de Italiaanse kunststroming in de jaren 70 van de 20ste eeuw naar analogie van de minimalistische en conceptualistische beweging in Noord-Amerika. De stijl kenmerkt zich door het opzettelijk gebruik van eenvoudige en nutteloze materialen, en door kunstzinnige expressie door middel van gebeurtenissen en installaties, vaak met obscure of tegenstrijdige betekenissen.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.

art unions
Negentiende-eeuwse genootschappen ter bevordering van kunst, vooral door de verspreiding van schilderijen en prenten middels een loterij.
Categorie: Organisaties > verenigingen.

art photography
Wordt gebruikt voor de beweging in Engeland en de Verenigde Staten die, van circa 1890 tot aan het begin van de twintigste eeuw, verschillende esthetische benaderingen bevorderde. Is ook wel gebruikt om alle fotografie met een esthetische doel aan te duiden, om een duidelijk onderscheid te maken met wetenschappelijke, commerciële of journalistieke fotografie; gebruik hiervoor de term `fotografie`. Gebruik voor uiteenzettingen over fotografie als beeldende kunst `fotografie` plus `kunsttheorie`.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Noord-Amerikaanse kunststijlen en -stromingen.

art squares
Eind 19e-eeuwse keerbare tapijten die in één geheel, inclusief rand en zoom, werden geweven. Ze konden worden gebruikt als morskleden en waren makkelijk weg te halen en schoon te maken.
Categorie: Interieurinrichting > keerbare tapijten.

Art Nouveau
Verwijst in het algemeen naar de stijl in de schilderkunst, architectuur en kunst die in Europa en de Verenigde Staten bloeide van circa 1890 tot 1910. De stijl kenmerkt zich door de nadruk op vloeiende, golvende en kronkelende lijnen of contouren op basis van organische vormen, en door het gebruik van moderne materialen als ijzer en glas.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese stijlen en stromingen.

Art Informel
Verwijst naar de Europese beweging in de schilderkunst die vanaf circa 1945 parallel liep aan het Abstract Expressionisme in Noord-Amerika. De stijl kenmerkt zich door een meer lyrische, geïmproviseerde aanpak van abstractie op basis van onderbewuste fantasieën, in tegenstelling tot de meer gestructureerde tendensen in het Abstract Expressionisme.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.

art directors
Personen die concepten formuleren en toezicht houden op werknemers die zich bezighouden met het tot uitvoer brengen van layout-ontwerpen voor kunstwerken en kopij die worden vertoond door visuele communicatieve media zoals tijdschriften, boeken, kranten, televisie, film, posters en verpakkingen.
Categorie: Personen > personen in de visuele kunsten.

Art Deco
Verwijst naar de stijl, voornamelijk in de architectuur en beeldende kunst, die wijd verspreid was in Europa en de Verenigde Staten in de jaren 20 en 30 van de 20ste eeuw. De stijl werd populair na de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in Parijs in 1925. De stijl kenmerkt zich door een synthese van industriële en kunstzinnige materialen waarmee veel verschillende handgemaakte en industrieel vervaardigde voorwerpen werden gemaakt, vaak met de nadruk op rechtlijnige motieven, opvallende kleuren en elegante, abstracte en vereenvoudigde vormen.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese stijlen en stromingen.

Art Brut
Omvat latere werken van Le Corbusier en andere architectuur die door zijn stijl is beïnvloed, gekenmerkt door ruw beton en onverholen functionele kenmerken.
Categorie: Stijlen en Perioden > architectuur- en ontwerpstijlen en -stromingen van na 1945.

arsenicum
Een grijsachtig-wit element met een metalen glans, die bij verwarming vervliegt en giftige samenstellingen vormt.
Categorie: Materialen > anorganisch materiaal.

arsenalen
Te onderscheiden van `wapenmagazijnen` doordat ze alleen als opslagplaats dienen voor wapens en militaire uitrustingen.
Categorie: Bouwwerken > militaire opslag- en distributiegebouwen.

arrondissementen
Afdelingen van Franse departementen en sommige Franse steden.
Categorie: Organisaties > politieke districten.

arriciato
De tweede pleisterlaag bij het prepareren van een muur voor een fresco; wordt aangebracht over de ruwe pleisterlaag en onder de intonaco.
Categorie: Materialen > pleister naar techniek.

Arretijns
Verwijst naar een verfijnde Romeinse aardewerkstijl, een soort terra sigillata die voornamelijk werd vervaardigd tijdens de Augustijnse periode. Strikt genomen is de term alleen van toepassing op dit type aardewerk dat werd gemaakt in Arezzo (Italië) maar hij wordt ook gebruikt om te verwijzen naar ander in Italië gevonden Romeins aardewerk dat de stijl van Arezzo imiteert. De stijl kenmerkt zich door een relatief vroege datering, verfijnde kwaliteit en kenmerkende patronen en figuurcomposities in navolging van zilverwerk, die ofwel afzonderlijk werden geslagen aan de hand van ontwerpen of werden gegoten uit mallen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Westers sigillata.

arrestantenlokalen
Wordt gebruikt voor tijdelijke plaatsen van bewaring, bijvoorbeeld op politiebureaus of in gerechtsgebouwen, voor mensen die op een rechtszaak of een hoorzitting wachten; wordt gebruikt voor kortere opsluitingen dan gevangenissen.
Categorie: Bouwwerken > strafrechtelijke instellingen.

arresleden
Lichte voertuigen op parallelle glijders, meestal met banken en meestal open en getrokken door paarden, voor het vervoer van passagiers over sneeuw en ijs; gebruik `sleden` voor soortgelijke maar meer eenvoudige voertuigen voor het vervoer van goederen of passagiers met de hand of met behulp van de zwaartekracht.
Categorie: Vervoermiddelen > voertuigen met glijders.

arrangeurs
Personen die muziek omzetten voor stemmen of instrumenten waarvoor het oorspronkelijk niet was geschreven of die het bewerken tot een stijl die past bij een bepaalde groep uitvoerders.
Categorie: Personen > musici.

Arraiolos tapijten
Geborduurde tapijten die zijn gemaakt in Arraiolos, Portugal en naar deze stad zijn vernoemd. De techniek bestaat uit een visgraat of kruissteek op een ondergrond van linnen stof.
Categorie: Interieurinrichting > tapijten naar techniek.

arpeggiones
Vedels die de eigenschappen van gitaar en cello combineren: ze hebben de glooiende vernauwing en de stemming van een gitaar en 24 frets, maar de afmeting van een cello en worden op dezelfde wijze aangestreken.
Categorie: Geluidsmiddelen > vedels.

arpanetta`s
Dubbele psalters, rechtopstaand, met trapeziumvormige klankkast tussen 2 rijen snaren.
Categorie: Geluidsmiddelen > psalters (muziekinstrumenten).

aromatische koolwaterstof
Een van de vier belangrijkste soorten koolwaterstof die voorkomen in ruwe olie, behorend tot de groep organische verbindingen die een ring van onverzadigde koolstofatomen hebben. In het algemeen beschouwd als vluchtiger en actiever dan een alifatische koolwaterstof.
Categorie: Materialen > koolwaterstofsolvent.

Arnoaldi
Verwijst naar de periode in de Villanova stijl en cultuur die wordt bepaald door kunstvoorwerpen die zijn gevonden in de buurt van Bologna, op het land van de familie Arnoaldi. Deze stijl bestond tussen circa 700 en circa 450 v. Chr. en overlapte de Etruskische cultuur, hoewel de meeste geleerden van mening zijn dat hij daarvan te onderscheiden is.
Categorie: Stijlen en Perioden > Villanova stijlen.

Arnemuidense hoogaarzen
Dit type hoogaars hoorde oorspronkelijk thuis te Arnemuiden en het werd daar ook gebouwd, de laatste jaren (1970) alleen voor de pleziervaart. Het had een over de gehele lengte gebogen vlak, een iets steilere voorsteven en meer zeeg met nadrukkelijke vormen. De grootste schepen waren 14 m lang.
Categorie: Vervoermiddelen > hoogaarzen.

armstoelen
Term die wordt gebruikt voor leunstoelen, met name voor de leunstoelen met open armleuningen en opgevulde armsteuntjes.
Categorie: Interieurinrichting > leunstoelen.

armorialen
Wordt gebruikt voor naslagwerken over wapenschilden, heraldische wapenbeelden en deviezen, of over heraldiek (het bedenken en reguleren van emblematische voorstellingen volgens vastgelegde conventies).
Categorie: Informatievormen > heraldische naslagwerken.

armorialen (heraldische bronnen)
Wordt gebruikt voor woordenboek-achtige naslagwerken van heraldische wapenbeelden (alle goedgekeurde deviezen waaronder wapenschilden, insignes en vlaggen) die alfabetisch staan gerangschikt op familienaam.
Categorie: Informatievormen > heraldische naslagwerken.

armpaletten
Paletten die zijn ontworpen om op de onderarm van de schilder te leunen. Deze zijn groter dan de paletten die in de hand worden gehouden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > paletten.

armorial bindings
Banden versierd met wapens of andere emblemen van koningshuis of adelstand.
Categorie: Onderdelen > boekbanden naar stijl of decoratie.

Armorial(porselein stijl)
Verwijst naar al het porselein dat is gedecoreerd met heraldische motieven, maar in het bijzonder naar 18de eeuws porselein dat voor Europese families in China werd vervaardigd en voorzien was van hun wapenschilden.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese keramiekstijlen.

armonica`s
Reeks glazen schalen waarop muziek wordt gemaakt door over de randen te wrijven met bevochtigde of met magnesium ingewreven vingers, concentrisch gemonteerd op een horizontale staaf, draaibaar d.m.v. krukas en pedaal, oplopende afmetingen; rond 1761 ontwikkeld; ook de latere versie met ondiep, licht hellend onder de staaf aangebracht gootje met water voor bevochtiging van de schalen.
Categorie: Geluidsmiddelen > zingende glazen.

armoires
Wordt gebruikt om te verwijzen naar kleerkasten in Franse stijl waarin kleding of linnengoed wordt opgeborgen.
Categorie: Interieurinrichting > kleerkasten.

armleuningen
Leuningen voor de elleboog en onderarm, gebruikt bij zitmeubels.
Categorie: Onderdelen > armleuningen en armleuningonderdelen.

armleuningsteunen
Verticale of gebogen stijlen die de voorkant van armleuningen ondersteunen.
Categorie: Onderdelen > armleuningonderdelen.

arming swords
Zwaarden die door ridders te paard aan de riem worden gedragen en voor zowel houwen als stoten worden gebruikt. Geen Nederlands equivalent. Zie `zwaarden`.
Categorie: Wapens en Munitie > blanke gevestwapens naar functie.

arming doublets
Gewatteerd kledingtextiel voor het bovenlichaam met mouwen en vaak een rok, uitgerust met veters om de wapenrustingen van hard materiaal aan te hechten, en vaak ingezet met okselstukken van maliën. Deze werden gedragen in de 14e en de 15e eeuw onder andere wapenrustingen, voor extra bescherming en om schuren te voorkomen.
Categorie: Onderdelen > wapenrustingonderdelen.

armillae (stola`s)
Stola`s gedragen door Britse monarchen tijdens de kroning.
Categorie: Kleding > schoudermanteltjes.

armillairsferen
Weergaven van het hemelgewelf in de vorm van een geraamte, waarbij de aarde doorgaans in het midden ligt, en die bestaan uit een samenstel van ringen die de posities aangeven die de hemelequator, de ecliptica, de zodiak en de planeten ten opzichte van elkaar innemen; zijn ontwikkeld door de oude Grieken en werden voornamelijk in de 14e tot en met de 16e eeuw in de scheepvaart als hulpmiddel gebruikt.
Categorie: Informatievormen > hemelglobes.

armillae
Archeologische term voor armbanden voor om de pols of bovenarm; vooral die armbanden die worden gedragen door leden van het koninklijk huis en soms als onderdeel van de kroningsinsigniën.
Categorie: Kleding > sieraden gedragen aan de armen en handen.

armetten
Nauwsluitende helmen met een ronde helmkap, grote scharnierende wangstukken die elkaar op de kin overlappen en een draaiend vizier, die in gebruik waren van de 15e tot de 17e eeuw.
Categorie: Kleding > persoonlijke wapenrusting: helmen.

armenkerkhoven
Openbare begraafplaatsen voor armen, onbekenden en misdadigers.
Categorie: Gebouwde complexen en gebieden > begraafplaatsen naar functie.

armenhuizen
Wordt gebruikt voor gebouwen waar behoeftigen of anderszins hulpelozen zonder andere opvang worden verzorgd en te werk gesteld op kosten van de overheid; werden in de Verenigde Staten halverwege de 18e eeuw ingesteld en meestal gefinancierd door plaatselijke of nationale regeringen of door parochies; in Engeland waren ze aanvankelijk onder het beheer van kloosters voor het uitreiken van aalmoezen maar werden later bekostigd door particuliere liefdadigheidsinstellingen. Gebruik `werkinrichtingen` voor gebouwen waar minder validen, arme bejaarden of zwervers worden opgesloten voor heropvoeding of correctieve straffen. Voor huizen uitsluitend bedoeld voor het verstrekken van aalmoezen, gebruik `aalmoezeniershuizen`.
Categorie: Bouwwerken > gebouwen voor maatschappelijk werk.

armen (personen)
Mensen die weinig of geen geld, goederen of andere middelen van bestaan hebben.
Categorie: Personen > groepen mensen naar toestand of omstandigheid.

Armeens
Verwijst naar de cultuur van Armenië in een gebied dat ongeveer overeenkomt met het huidige Armenië en het midden en oosten van Turkije, in het bijzonder van de 4de tot de 7de eeuw tijdens de zogenoemde klassieke periode in de Armeense kunst.
Categorie: Stijlen en Perioden > van het Nabije Oosten.

armbeschermers
Beschermende bedekkingen voor de pols bij het boogschieten, schermen en diverse balspelen; vooral zoals ze door boogschutters worden gedragen om de boogarm, om bescherming te bieden tegen de terugvering van de boogpees. Hebben over het algemeen de vorm van een band, een armband of plaat.
Categorie: Kleding > beschermende kleding.

armbanden (onderarm)
Band- of ringvormige sieraden, gedragen om de onderarm. Gebruik ‘armbanden (bovenarm)’ voor vergelijkbare sieraden die om de bovenarm worden gedragen.
Categorie: Kleding > sieraden gedragen aan de armen en handen.

armbanden (bovenarm)
Sierbanden of ringen die om de bovenarm worden gedragen. Gebruik `armbanden (onderarm)` voor soortgelijke voorwerpen die om de onderarm worden gedragen.
Categorie: Kleding > sieraden gedragen aan de armen en handen.

armaturen (beeldhouwwerkonderdelen)
Onbuigzame geraamten of skeletten die door beeldhouwers worden gebruikt om het plastic materiaal te ondersteunen tijdens het vorm geven.
Categorie: Onderdelen > beeldhouwwerkonderdelen.

armaria
Oud-Romeinse wandkasten die meestal bestaan uit een rechthoekige kast op poten, deuren die min of meer van boven tot onder reiken, een puntige of platte bovenkant en planken aan de binnenkant.
Categorie: Interieurinrichting > wandkasten.

armadio`s
Italiaanse wandkasten die oorspronkelijk bestonden uit cassoni met een deur in plaats van een deksel maar die zich later (16e eeuw) tot een tweedelig meubel ontwikkelden dat op de Engelse perskast lijkt. Ze hebben meestal veel architectonische decoratie, inclusief pilaren met een monumentale deklijst. Ze worden vaak voor sacristieën gebruikt.
Categorie: Interieurinrichting > wandkasten.

armadakisten
Benaming uit de 19e eeuw voor met veel ijzer beslagen koffers waarin kostbaarheden werden opgeborgen. Ze zijn meestal van Duitse makelij en dateren over het algemeen van na de 17e eeuw.
Categorie: Interieurinrichting > koffers (meubilair).

arm daggers
Dolken gedragen in een schede bevestigd aan de bovenarm. Geen Nederlands equivalent. Zie `dolken`.
Categorie: Wapens en Munitie > dolken.

arken van Noach
Speelgoed dat de ark van Noach moet voorstellen, in combinatie met dieren in paren; waarschijnlijk ontstaan in Duitsland aan het eind van de 16e of het begin van de 17e eeuw.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > speelgoed naar vorm.

arken
Verschillende kasten, koffers en andere bedekte vergaarplaatsen die meestal sterk en duurzaam zijn gemaakt. Ze worden gebruikt om waardevolle artikelen in op te bergen, zoals de Thorarollen in synagoges.
Categorie: Interieurinrichting > kastmeubilair.

arkels
Wordt gebruikt voor kleine torens, meestal uitkragend uit een muur.
Categorie: Onderdelen > torens (delen van gebouwen).

aristotypie (procédé)
Fotografischeprocédé waarbij voor het afdrukken gebruik is gemaakt van zilverchloride collodium papier of zilvercloride gelatine papier. Voor beide typen papier werd de naam `Aristopapier` gebruikt.
Categorie: Procédés en Technieken > fotografische procédés.

Aristotelianisme
Filosofie waarin de belangrijkste aspecten van de ideeën van Aristoteles zijn verwerkt.
Categorie: Abstracte Begrippen > filosofische stromingen en opvattingen.

aristopapier
Zilverchloride collodium papier of zilverchloride gelatine papier.
Categorie: Materialen > daglichtpapier.

aristocratie
Groep personen uit de hoge klasse die buitengewoon veel macht en privileges hebben in een samenleving.
Categorie: Personen > hogere kringen.

aristocraten
Leden van de aristocratie.
Categorie: Personen > personen naar toestand of omstandigheid.

argyles
Dubbelwandige kannen met tuit en oor waarin sauzen worden warmgehouden. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Houders > vaatwerk voor het opdienen en consumeren van voedsel.

Argos-school
Verwijst naar de Griekse beeldhouwschool die was geconcentreerd in Argos in de 5de eeuw v. Chr. en waaruit Polykleitos als belangrijkste kunstenaar naar voren kwam.
Categorie: Stijlen en Perioden > Griekse beeldhouwstijlen.

Argos-Minyen
Verwijst naar een Minyen-aardewerkstijl die zich ontwikkelde op de vlakte van Argos en zich kenmerkt door een simpele zwart gepolijste afwerklaag met eenvoudige ingekerfde decoraties.
Categorie: Stijlen en Perioden > Minyen.

argon
Inert edelgas dat wordt gebruikt in metaalbewerking en als vulmateriaal voor elektrische gloeilampen en tl-buizen.
Categorie: Materialen > anorganisch materiaal.

arghuls
Lange dubbele klarinetten met één melodiepijp met zes vingergaten, één bourdon en meerdere losse verlengstukken voor verschillende toonhoogtes; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld in het Nabije Oosten.
Categorie: Geluidsmiddelen > dubbele klarinetten.

Argandlampen
Lampen die een brander hebben met een cilindervormige pit die tussen twee metalen buizen inzit waardoor een luchtstroom naar het binnenste van de vlam kan lopen, en een omhulsel rond de vlam dat er voor zorgt dat er lucht langs de buitenkant van de vlam stroomt. De benaming wordt vooral gebruikt voor lampen met een apart brandstofreservoir van waaruit brandstof naar de houder en brander wordt gevoerd volgens het @bird-fountain principle.
Categorie: Interieurinrichting > verticale pitlampen.

Argandbranders
Branders die gebruik maken van een cirkelvormige pit die is opgesteld tussen twee metalen buisjes waardoor een luchtstroom opstijgt die de binnenkant van de pit voedt. Wordt ook gebruikt voor gasbranders met een veelvoud aan gaten die in een cirkel zijn geplaatst, met een hol midden dat voor een centrale luchtstroom zorgt.
Categorie: Onderdelen > branders naar vorm.

arenden
grote dagroofvogel, geroemd om zijn moed, kracht, snelle en hoge vlucht en scherp gezichtsvermogen
Categorie: dieren > vogels.

arena`s
Wordt gebruikt voor zowel gebouwen met centrale podia, ringen of andere ruimten voor sporten en andere evenementen, als voor de centrale open ruimten in klassieke amfitheaters.
Categorie: Bouwwerken > sportgebouwen naar vorm.

arenatheaters
Theaters waarbij het speelvlak midden tussen het publiek ligt. Naar het Franse `theatre en rond`. VDW. Zie `amfitheaters` voor soortgelijke openluchttheaters.
Categorie: Bouwwerken > theaters naar vorm.

area rugs
Kleden die als kleurrijk, decoratief middelpunt de sfeer in een leefruimte bepalen.
Categorie: Interieurinrichting > tapijten naar vorm.

area drains
Opvangbakken gemaakt om oppervlakte- of regenwater van open gebieden te verzamelen.
Categorie: Onderdelen > afvoerbuizen.

arduin
blauwe hardsteen Ruimere term: kleiachtige zandsteen
Categorie: Materialen > kleiachtige zandsteen.

Ardabiltapijten
Tapijten die volgens overlevering gebruikt werden in de Ardabil-tempel; ook tapijten uit India, Turkije, Iran of andere plaatsen gemaakt naar voorbeeld van deze tapijten, alsmede 20e eeuwse tapijten uit de streek van Ardabil.
Categorie: Interieurinrichting > Perzische tapijten naar patroon.

archivolten
Gemodelleerde of versierde banden rond een boog, zoals die bijvoorbeeld in reeksen een timpaan omlijsten.
Categorie: Onderdelen > boogonderdelen.

archiveringsschema`s
Documenten waarin richtlijnen worden gegeven voor het beheer van de administratie van een organisatie. Hierin wordt onder meer aangegeven wanneer een stuk waardevol genoeg is om in het archief te worden opgenomen. Tevens wordt hierin echter omschreven na welke perioden, handelingen en gebeurtenissen de overige documenten mogen worden vernietigd.
Categorie: Informatievormen > schema`s (tijdsplanning).

archiveringskwaliteit
Algemeen te gebruiken om dingen te beschrijven, zoals papier of passe-partoutkarton, of verwerkingsprocessen waarvan wordt verwacht dat ze ervoor zorgen dat artikelen voor langere tijd kunnen worden bewaard zonder kwaliteitsverlies.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > fysico-chemische kenmerken en eigenschappen.

archiveren
Het opslaan of verzamelen (als dossiers of documenten) in een archief of een andere bewaarplaats.
Categorie: Functionele activiteiten > collectiebeheer.

archivarissen
Personen belast met de zorg voor het verzamelen, beoordelen, systematiseren en bewaren van archievenn en documenten met historische waarde en deze als naslagwerken beschikbaar te stellen.
Categorie: Personen > personen in beroepen met betrekking tot geschiedenis.

architraven
Wordt gebruikt voor het onderste deel van een klassiek entablement en voor objecten met gelijksoortige kenmerken wanneer deze zich rond deuren of andere openingen bevinden.
Categorie: Onderdelen > architraven en architraafonderdelen.

architraafkroonlijsten
Entablementen waarvan de kroonlijst direct op de architraaf rust, doordat de fries is weggelaten.
Categorie: Onderdelen > entablementen.

architectuurschilders
Schilders die architectonische onderwerpen schilderen.
Categorie: Personen > schilders naar onderwerp van het werk.

architectuuronderwijs
Te gebruiken voor het gebied binnen het onderwijs waar professionele architecten worden opgeleid.
Categorie: Vakgebieden > onderwijs naar onderwerp.

architectuurkritiek
De bestudering of de praktijk van de analytische beschrijving, interpretatie en evaluatie van architectonische bouwwerken.
Categorie: Vakgebieden > vakgebieden gerelateerd aan kunst.

architectuurhistorici
Zij die zijn gespecialiseerd in de architectuurgeschiedenis.
Categorie: Personen > personen in beroepen met betrekking tot de kunsten.