AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

ash glaze
Keramiekglazuur waarbij as van hout of planten als vloeimiddel wordt gebruikt.
Categorie: Materialen > alkalisch glazuur.

asgaten
Ruimtes die zich onder open haarden of vuurkisten bevinden en die dienen voor het opvangen en verwijderen van as.
Categorie: Onderdelen > open haardonderdelen.

asfaltwerkers
Personen die asfalteren.
Categorie: Personen > bouwvakkers.

asfaltnagels
Korte schroefspijkers voor speciale doeleinden met een grote kop en meestal gegalvaniseerd of van aluminium, met een sluitring van neopreen of plastic, die als hulpmiddel dienen voor het bevestigen van dakbedekkingsmateriaal.
Categorie: Onderdelen > spijkers naar locatie of context.

asfaltiet
Natuurlijk voorkomende zwarte, vaste bitumen die oplosbaar zijn in koolstofdisulfide en die gaan smelten bij temperaturen boven de 110 graden Celsius.
Categorie: Materialen > bitumen.

asfaltbeton
Een kwalitatief hoogwaardig, volkomen gecontroleerd heet mengsel van asfaltcement en een zorgvuldig gesorteerd aggregaat van hoge kwaliteit, volledig samengeperst tot een uniforme, dichte massa.
Categorie: Materialen > beton naar samenstelling of oorsprong.

asen
Beeldhouwwerken van de Fon, een volk uit Benin in Afrika, bestaande uit een staf met daarop een schijfachtig platform versierd met uitgesneden of gesmede figuurtjes, vaak met hangers die van de randen afhangen. Ze dienen als herinnering aan overleden famillieleden. Tijdens rouwceremonies en vooroudervereringen worden aan de asen offers gebracht en gebeden gewijd.
Categorie: Beeldmateriaal > gedenkbeeldhouwwerken.

asbestine
Fijne vezelachtige talkvariant die men vooral gebruikt als vulmateriaal voor rubber en papier en tevens als versnijder en wit pigment in verf.
Categorie: Materialen > talk (mineraal).

asbestcement
Vuurbestendig, waterdicht materiaal gemaakt van een combinatie van portlandcement en asbestvezels.
Categorie: Materialen > cement naar samenstelling of oorsprong.

asbestgordijnen
Gordijnen, meestal van geweven asbest en metaaldraad, die in theaters het toneel afsluiten van de toeschouwersruimte om bij brand te voorkomen dat vuur en rook zich verspreiden.
Categorie: Interieurinrichting > gordijnen naar locatie of context.

asbest
Een commerciële term voor een bepaald soort silicaatmineraal dat gemakkelijk te verdelen is in dunne, sterke vezels die flexibel, hittebestendig en chemisch inert zijn. Het wordt gebruikt in vele industriële producten.
Categorie: Materialen > mineraal.

asbakken
Houders om as van tabak in op te vangen, gemaakt in allerlei maten, vormen en uitvoeringen.
Categorie: Houders > houders voor roken en tabakgebruik.

as (residu)
Residu van grond- of delfstoffen dat achterblijft nadat brandbare stoffen volledig zijn verbrand.
Categorie: Materialen > reststoffen.

asymmetrische knopen
Knopen van kleden geknoopt op schering strengen in paren, met een lus onder de ene streng en rond de andere, waarbij de uiteinden van de knoop tussen elke enkele streng apart omhoog komen om een opeenhoping te vormen. Ze kunnen zo geknoopt worden dat de uiteinden van de knopen of aan de linker- of aan de rechterkant van de omcirkelde strengen schering omhoog komen.
Categorie: Onderdelen > knopen (tapijtonderdelen).

asylum locks
Deursloten die worden gebruikt in psychiatrische inrichtingen en die extra beveiligd zijn tegen geknoei.
Categorie: Onderdelen > sloten naar locatie of context.

Aswoensdag
De eerste dag van de vasten.
Categorie: Gebeurtenissen > religieuze feestdagen.

asurnen
Vaten om as van gecremeerde lichamen in te bewaren.
Categorie: Houders > funeraire vaten.

asukusuks
Trompetten, bestaande uit een rechte houten buis, een flesvormige klankbeker van een kalebas; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld door de Teso in Oeganda.
Categorie: Geluidsmiddelen > toppelings geblazen trompetten.

Asuka
Verwijst naar de periode en stijl die zich ontwikkelde tussen 552 en 645 v. Chr. en samenviel met de opkomst van het boeddhisme. In de beeldhouwkunst zien we figuren, meestal van godheden, in stijlen die variëren van een vroeg gebruik van platte vlakken, verlengde proporties en scherpe lijnen tot latere kleinere, vriendelijker figuren met de nadruk op verticale lijnen. In de schilderkunst wordt deze stijl gekenmerkt door het gebruik van rode en zwarte kleuren die worden verkregen door lak met kleurstof te mengen, en gele en groene kleuren die worden verkregen uit een mengsel van loodoxide en plantaardige olie. Schilderwerk uit deze periode omvat vooral lichte en elegante figuren en landschappen. In de bouwkunst wordt deze stijl gekenmerkt door de nadruk op symmetrie en axiale balans door het gebruik van paal- en latconstructies, daken met dakpannen en kraagstukken om gewicht en horizontale druk te verdelen.
Categorie: Stijlen en Perioden > vroeg historische Japanse perioden.

Asturisch
Verwijst naar de stijl en cultuur van de regio Asturië in het noorden van Spanje (het huidige Oviedo), in het bijzonder naar de culturen van de mesolithische periode en het middeleeuwse koninkrijk. De mesolithische Asturische cultuur volgde op de Aziliencultuur en ging vooraf aan de neolithische culturen in de regio. De middeleeuwse cultuur bloeide in het 8ste- en 9de-eeuwse koninkrijk Asturië en kenmerkt zich door het behoud en de ontwikkeling van klassieke Romeinse vormen en bouwkundige technieken, daarmee twee eeuwen vooruitlopend op de romaanse stijl in Europa. Deze stijl verschilt van de gelijktijdige Karolingische stijl door zijn typische bouwkundige iconografie, vaak met muren van ‘petit appareil’, verhoogde bakstenen bogen, gehouwen hoekstenen en houten daken met kleine tongewelven over de apsissen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Europese mesolithische stijlen en perioden.

astronomische klokken
Klokken die astronomische verschijnselen tonen, bijvoorbeeld de fasen van de maan, of klokken die de sterrentijd aangeven.
Categorie: Meetinstrumenten > klokken naar functie.

astronomische instrumenten
Instrumenten die worden gebruikt voor het observeren, meten en vastleggen van voorwerpen en verschijnselen buiten de atmosfeer van de aarde.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > wetenschappelijke instrumenten.

astronomie
De wetenschap die zich bezighoudt met het materiële heelal voorbij de atmosfeer van de aarde.
Categorie: Vakgebieden > fysische wetenschappen.

astronautische kaarten
Kaarten die worden gebruikt voor navigatie buiten de aardse atmosfeer, zowel voor interplanetair als voor interstellair verkeer.
Categorie: Informatievormen > kaarten naar onderwerp.

attieken
Delen van gebouwen, die zich, bezien vanaf de buitenzijde, boven de bovenste kroonlijst bevinden; zowel met als zonder vensters.
Categorie: Onderdelen > verdiepingen.

attenties
Kleine cadeautjes die worden gegeven als blijk van waardering of welwillendheid; ook vermakelijke of decoratieve voorwerpen die worden gegeven aan de deelnemers aan een viering of feest.
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar functie.

attentiebelijning
Een serie ruwe of enigszins verhoogde stroken bestrating op een snelweg, die bedoeld zijn om voertuigen langzamer te doen rijden.
Categorie: Onderdelen > weg en wegkantelementen.

attapulgiet
Een kleimineraal met een kettingvormig kristalrooster; ook een groepsnaam voor lichte vezelachtige kleimineralen die worden gekenmerkt door hun blekende en absorberende kwaliteiten.
Categorie: Materialen > kleimineralen.

atriumwoningen
Antieke Romeinse huizen of vergelijkbaar vormgegeven huizen met binnenhoven met impluvia maar zonder colonnades; voor huizen met binnenhoven met colonnades gebruik `peristyle houses`.
Categorie: Bouwwerken > woonhuizen met een binnenplaats.

atriums (binnenruimten)
Overdekte binnenplaatsen met direct daglicht in of tussen gebouwen van meerdere verdiepingen; vanaf ongeveer 1960.
Categorie: Onderdelen > binnenruimten.

atriums (kerkvoorhoven)
Sedert de vroegchristelijke tijd de hoven voor basilieken, omgeven door drie of vier zuilengalerijen, als bij het Romeinse atrium gedekt met naar binnen hellende daken. VWB
Categorie: Onderdelen > voorpleinen.

atriums (Romeinse binnenplaatsen)
De centrale ruimten in Romeinse huizen, met een compluvium (opening in het dak) voor doorlating van regenwater en een impluvium (rechthoekig bassin) om het regenwater in op te vangen.
Categorie: Onderdelen > niet-overdekte ruimten.

atoomtrawls
Vierzijdig, pelagisch gebruikt, kuilnet, voortgesleept door 2 vissersvaartuigen in span, voor de vangst van haring [VISM].
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > trawlnetten.

atoomklokken
Zeer nauwkeurige elektronische klokken die worden gereguleerd door de resonantiefrequentie van atomen of moleculen, bijvoorbeeld cesium of ammoniak.
Categorie: Meetinstrumenten > elektronische klokken.

atollen
Aanduiding voor cirkelvormige, elliptische of hoefijzervormige eilandjes of een ring van zulke eilandjes; doorgaans bestaan ze uit koraalriffen en omsluiten ze een lagune.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > eilanden.

atmosferische druk
De druk die vanuit een gegeven punt in alle richtingen wordt uitgeoefend door het gewicht van de atmosfeer.
Categorie: Abstracte Begrippen > druk.

atokes
Boot- of gootvormige ijzeren bellen zonder klepel, bespeeld door ze in de palm van de hand te houden en met een metalen staaf op de rand te slaan; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld door de Ewe in Ghana.
Categorie: Geluidsmiddelen > rustende klokken.

atmosferische corrosie
Corrosie die wordt veroorzaakt door verontreinigende stoffen in de atmosfeer.
Categorie: Procédés en Technieken > corrosie.

atmosferisch perspectief
Wordt gebruikt voor de middelen waarmee de suggestie van diepte in een afbeelding wordt gewekt, door de dingen die verder weg zijn minder duidelijk af te beelden qua omtrek en detail en, als er sprake is van kleurgebruik, door de verandering van een tint in de richting van blauw en de afname van de kleurintensiteit en contrast in de lichtverdeling.
Categorie: Procédés en Technieken > perspectief.

atmosfeer
Het gasachtige omhulsel waarmee een hemellichaam wordt omringd; wordt vooral gebruikt met betrekking tot de aarde, waar het door de zwaartekracht wordt vastgehouden.
Categorie: Materialen > combinatie anorganisch-organisch materiaal.

atletiekbanen
Wordt gebruikt voor sport- en recreatieterreinen in de open lucht, meestal in de vorm van een langgerekt ovaal, van markeringen voorzien, voornamelijk voor hardloopwedstrijden. Gebruik `indoorbanen` voor vergelijkbare overdekte banen.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > sport- en recreatieterreinen.

atleten
Personen die zijn getraind of getalenteerd op het gebied van activiteiten of wedstrijden waarbij lichamelijke vaardigheid, behendigheid, uithoudingsvermogen of kracht is betrokken.
Categorie: Personen > personen naar activiteit.

atlatls
Werpstokken uit de Azteekse cultuur of pre-Columbiaans Mexico, die worden gebruikt om speren mee te werpen.
Categorie: Wapens en Munitie > werpstokken (projectiellanceerders).

atlassen
Boeken met kaarten, met of zonder begeleidende tekst, als bijlage bij een boek of afzonderlijk uitgegeven.
Categorie: Informatievormen > cartografische documenten.

atlanten
Mannelijke figuren die worden gebruikt als dragend element of schijnbaar dragend element.
Categorie: Onderdelen > antropomorfe draagelementen.

atheneums
Gebouwen voor de samenkomst van literaire of wetenschappelijke genootschappen. Geen Nederlands equivalent. Zie `genootschapsgebouwen`.
Categorie: Bouwwerken > verenigingsgebouwen.

atheïsme
Leer die het bestaan van God of enige andere godheid ontkent.
Categorie: Abstracte Begrippen > religieuze ideologieën.

athéniennes
Sierlijke, multifunctionele statieven, met name de statieven in de stijl van antieke bronzen voorwerpen uit Herculaneum. Algemeen voorkomend in neoklassiek Frans meubilair.
Categorie: Interieurinrichting > statieven (standaarden).

Aterian
Verwijst naar een hoog ontwikkelde midden- en laat-paleolithische gereedschap voortbrengende cultuur die wijdverbreid was in noordelijk Afrika tijdens het late Pleistoceen vanaf circa 30.000 v. Chr. Deze cultuur ontwikkelde zich klaarblijkelijk als een geavanceerde Afrikaanse vorm van de Europese Levalloisien traditie en is genoemd naar de opgravingen bij Bir al-Tir in Tunesië. Deze cultuur kenmerkt zich door het gebruik van pijl en boog, de opkomst van schachten of scherpe uitsteeksels op pijlpunten, speerpunten en schrapers om het bevestigen van handvatten mogelijk te maken, en door een zeer fijne drukbeiteltechniek. Sommige geleerden menen dat er een verband is tussen de Aterian bladvormige lemmeten en Solutréen lemmeten en dat de Aterians het Iberisch schiereiland zijn binnengedrongen tijdens de Solutréen tijd.
Categorie: Stijlen en Perioden > Afrikaanse paleolithische perioden.

ateliers
Wordt gebruikt voor ruimtes die bedoeld zijn voor een kunstenaar om in te werken, zowel voor schilders als fotografen als andere kunstenaars.
Categorie: Onderdelen > werk- en instructieruimten.

atelier-ezels
Grote, stevige ezels die in een atelier van een kunstenaar worden gebruikt.
Categorie: Interieurinrichting > ezels.

Atchana
Verwijst naar de stijl van het aardewerk uit de Mittanische periode in Mesopotamië van circa 1500 tot 1300 v. Chr. De stijl kenmerkt zich door de geschilderde vazen, met witte dessins op een donkere achtergrond, waarvan de bekervorm het meest werd gebruikt.
Categorie: Stijlen en Perioden > Mesopotamische aardewerkstijlen.

ataduras
In Maya architectuur: driedelig gevellijstwerk bestaande uit een verticale strook in het midden met aan de boven- en onderkant uitwaaierende delen. Kenmerkend voor Puuc architectuur.
Categorie: Onderdelen > architectonisch lijstwerk naar locatie of context.

Ataka
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het noorden van Nigeria.
Categorie: Stijlen en Perioden > Katab.

atal
Te gebruiken voor antropomorfe monolieten van basaltachtig gesteente die verwijzen naar legendarische overledenen en worden aangetroffen op bepaalde plaatsen in de streek rond de Middle Cross River in Nigeria.
Categorie: Beeldmateriaal > gedenkbeeldhouwwerken.

atumpans
Grote dubbelkonische trommen, rechtopstaand met een buisvormig open voetstuk, meestal in paren, waarbij elke trom een eigen toonhoogte heeft; vaak met een stel rinkelbellen over het trommelvel van een van de twee; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld in West-Afrika, als sprekende trommen bij ceremonies en bij rituele zang en dans.
Categorie: Geluidsmiddelen > dubbelkonische trommen.

attributen
Voorwerpen, en soms dieren of planten, die geassocieerd worden met een specifieke persoon of godheid, en in beeldende werken gebruikt worden om die persoon of godheid te identificeren.
Categorie: Beeldmateriaal > symbolen.

Attische helmen
Helmen die vanaf ongeveer halverwege de 6e eeuw v.C. in Griekenland gebruikt werden, bestaande uit een helmkap met een korte halsbeschermer en twee beweegbare wangdelen die met scharnieren aan de helmkap zijn bevestigd. Ze waren vaak rijkelijk versierd en getooid met een uitbundige pluim.
Categorie: Kleding > persoonlijke wapenrusting: helmen.

Attische basementen
Wordt gebruikt voor zuilbasementen die bestaan uit een scheppend hol tussen de bovenste en onderste torus, en meestal wordt aangetroffen bij de Ionische orde.
Categorie: Onderdelen > basementen: zuilonderdelen.

Attisch
Verwijst naar de cultuur en stijlen die zich ontwikkelden in Athene of elders in Attica, in het bijzonder naar geschilderde aardewerkstijlen die zich chronologisch ontwikkelden na de geometrische stijlen. Attische stijlen verschillen met opzet van Corinthische stijlen en worden gekenmerkt door de fantasierijke composities die niet noodzakelijkerwijs in overeenstemming zijn met standaards voor schaal of balans, door monumentaliteit en grandeur, en uiteindelijk door een typische zwartfigurige stijl die de norm zou worden voor de rest van de Griekse wereld.
Categorie: Stijlen en Perioden > aardewerkstijlen van het Griekse vasteland.

autosnelwegen
Wordt gebruikt voor doorgaande snelwegen, al dan niet tolvrij, met meerdere, gescheiden rijstroken, zonder gelijkvloerse kruisingen, en waarop geen particuliere wegen zijn aangesloten.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > limited access highways by degree of grade separation.

autoshowrooms
Omvat zowel zelfstandige ruimten waar auto`s worden getoond als ruimten die onderdeel uitmaken van garages.
Categorie: Onderdelen > toonzalen.

autoscooters
Te gebruiken voor kleine, lichte, open autootjes die worden voortbewogen door motorfietsmotors en meestal vier wielen hebben, hoewel drie ook voorkomt; gebruik `driewielers (auto`s)` voor gesloten auto`s met drie wielen en meestal zwaardere motors.
Categorie: Vervoermiddelen > open auto`s.

autoradiografie
Radiografie waarmee wordt vastgesteld waar en in welke mate radioactieve stoffen of stoffen die radioactief zijn gemaakt om te kunnen worden opgespoord, zich in een bepaald object bevinden, wanneer de straling die door deze stoffen wordt uitgezonden, inwerkt op een fotografische emulsie die in nauw contact staat met het object. Wanneer autoradiografie op een schilderij wordt toegepast, kan op grond van de halveringstijden de plaatsing van bepaalde pigmenten worden vastgesteld.
Categorie: Procédés en Technieken > radiografie.

autopsies
Lijkschouwing, zoals onderzoek en sectie van lichamen om de doodsoorzaak vast te stellen.
Categorie: Gebeurtenissen > gebeurtenissen.

autopositief afdrukken
Fotografische afdruktechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van materialen die een positief beeld opleveren als ze eerst worden blootgesteld aan een positief en dan worden ontwikkeld en afgedrukt, of een negatief beeld wanneer blootgesteld aan een negatief en dan worden ontwikkeld en afgedrukt.
Categorie: Procédés en Technieken > fotografische afdruktechnieken.

autopeds (landvoertuigen)
Te gebruiken voor voertuigen die met de voet worden aangedreven, meestal met twee wielen achter elkaar, een lage voetplank die tussen de wielen is geplaatst waar de berijder op staat, en met een stuur dat meestal op een verticale stang is geplaatst; gebruik `scooters` voor soortgelijke maar grotere, zwaardere, gemotoriseerde voertuigen waarop de gebruiker zit.
Categorie: Vervoermiddelen > transportmiddelen voor personenvervoer.

automatisering
Het installeren van mechanische of elektronische apparaten, processen of systemen die de plaats innemen van menselijke inspanning, observatie of beslissingen en die een minimum aan menselijk ingrijpen vereisen om te functioneren.
Categorie: Functionele activiteiten > mechanisatie.

automatische liften
Liften met automatisch werkende deuren en stopmogelijkheden, bedienbaar door passagiers.
Categorie: Objectgroepen en systemen > liften naar werking.

automatische deuren
Wordt gebruikt voor elektrische deuren die openen en sluiten wanneer een persoon of voertuig ze nadert.
Categorie: Onderdelen > deuren naar werkwijze.

automatieken
Hallen of toestellen voor verkoop per automaat, vooral van eetwaren. VDW.
Categorie: Bouwwerken > restaurants.

automatisch
Te gebruiken om vuurwapens te beschrijven waarbij, na één keer handmatig of mechanisch laden, het proces van schieten, verwijderen, uitwerpen en herladen doorgaat zonder onderbreking zolang de trekker ingedrukt blijft en er munitie is. Gebruik `halfautomatisch` voor vuurwapens die automatisch herladen na ieder schot maar waarbij voor elk schot opnieuw de trekker moet worden overgehaald.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > zelfladend.

automatensloten
Sloten die kunnen worden gebruikt voor de metalen deuren van kleine geldkistjes in een vuurvaste brandkast.
Categorie: Onderdelen > sloten naar vorm.

automatenhallen
Aanduiding voor amusementsvoorzieningen met mechanische amusementsapparaten.
Categorie: Bouwwerken > speelhallen.

automaten
Mechanische figuren of toestellen die zo zijn gemaakt dat zij schijnbaar uit zichzelf bewegen; zijn meestal voorzien van ingewikkelde verborgen mechanismen; al bekend vanaf de hellenistische tijd als speelgoed, amusement en in klokken.
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar vorm.

automaatfoto`s
Foto`s gemaakt in kleine hokjes, waarin automatisch, na automaatbetaling foto`s worden genomen.
Categorie: Beeldmateriaal > foto`s naar opnametechniek.

autoladders
Voertuigen die zijn uitgerust met lange, uitschuifbare ladders
Categorie: Vervoermiddelen > hulpverleningsvoertuigen.

autokerkhoven
;
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > schroothandels.

autoharpen
Citerachtige chordofonen met ondiepe klankbodem, met een aantal met knoppen bedienbare akkoordbalkjes die dwars over de snaren liggen en de snaren dempen die niet worden gebruikt voor het spelen van een bepaald akkoord.
Categorie: Geluidsmiddelen > citerachtige chordofonen: getokkeld.

autografen
Documenten die in het handschrift van de auteur zijn geschreven en die meestal ook door de auteur zijn ondertekend. In bepaalde wettelijke gevallen wordt de voorkeur gegeven aan `holografen`.
Categorie: Informatievormen > manuscripten.

autografie
Overdruklithografie waarbij tekeningen of geschriften in autografische inkt, litho-inkt en kalk van autografisch papier worden overgezet op steen of zink voor lithografisch drukken.
Categorie: Procédés en Technieken > overdruklithografie (techniek).

autogiro`s
Te gebruiken voor luchtvaartuigen met niet-aangedreven, horizontaal geplaatste rotors die stijgkracht geven, net zoals bij een helicopter, en voor conventionele, door een motor aangedreven propellers die het toestel naar voren trekken, zoals bij vliegtuigen.
Categorie: Vervoermiddelen > rotorvliegtuigen.

autodidactische kunstenaars
Kunstenaars zonder officiële opleiding die kunst creëren om uiting te geven aan een vaak intense en zeer persoonlijke visie of esthetica en waarvan het werk meestal niet is beïnvloed door de maatstaven, tradities en gebruiken van de cultuur van de kunstwereld zoals deze wordt belichaamd door de internationale kunstmarkten en gevestigde kunstinstellingen.
Categorie: Personen > kunstenaars.

autoclaven
Luchtdichte kamers die kunnen worden gevuld met stoom onder druk of zijn omringd door een andere kamer die zorgt voor de stoom en worden gebruikt om te steriliseren, koken of voor andere doeleinden die vochtige of droge temperaturen boven 212 graden Fahrenheit vereisen zonder te koken.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > drukuitrusting.

autochroomplaten
Glasdia`s met een positief kleurenbeeld bestaande uit een coating van aardappelzetmeelkorreltjes, geverfd in de complementaire kleuren oranje, rood, violet en groen, waar overheen een zwart-wit zilvergelatine emulsie is aangebracht. Autochroomplaten waren van 1907 tot 1931 in de handel.
Categorie: Beeldmateriaal > fotografische transparanten naar procédé.

autobiografieën
Biografieën met de auteur zelf als onderwerp.
Categorie: Informatievormen > biografieën.

autoboten
Speedboten met een lichte romp en voorzien van een of meer scheepsmotoren. Hoofdzakelijk gebouwd tussen 1900 en 1910. De naam ‘autoboot’ komt oorspronkelijk uit Frankrijk, waar de eerste snelle motorboten waren uitgerust met automotoren.
Categorie: Vervoermiddelen > speedboten.

autochroom procédé
Additieve kleurenrastermethode waarbij een kleurenraster wordt gebruikt met een onregelmatig patroon, gevormd uit gekleurde zetmeelkorrels. Het raster is aangebracht op een glasplaat en de bovenzijde van het raster is bedekt met een panchromatische zwart-wit emulsie. De afbeelding is zichtbaar door het glas en kan vanaf de emulsiekant worden bekeken.
Categorie: Procédés en Technieken > additieve systemen.

auto-oxidatie
Het veroorzaken van oxydatie door zuurstof uit de lucht of spontane oxydatie ten gevolge van zelfkatalysatie.
Categorie: Procédés en Technieken > oxyderen.

auto`s
Te gebruiken voor zichzelf voortstuwende voertuigen die vooral zijn bedoeld voor het transporteren van passagiers over gewone wegen.
Categorie: Vervoermiddelen > transportmiddelen voor personenvervoer.

authentiseren
Het vaststellen van de echtheid van een document of een ander kunstvoorwerp, of het geldig verklaren van een document, zoals dat wordt gedaan door een bevoegd persoon.
Categorie: Functionele activiteiten > analytische functies.

authenticiteit
Het echt en origineel zijn.
Categorie: Abstracte Begrippen > multidisciplinaire begrippen.

auteursregisters
Indexen die bestaan uit de namen van auteurs.
Categorie: Informatievormen > indexen naar onderwerp.

auteursrecht
Een exclusief, wettelijk beschermd recht waaronder men de inhoud en vorm van een literair, muzikaal of artistiek werk kan namaken (door bijvoorbeeld te schrijven of drukken), publiceren en verkopen.
Categorie: Abstracte Begrippen > intellectueel eigendom.

auteurs
Personen die boeken, artikelen, gedichten, toneelstukken of andere werken schrijven of op andere wijze samenstellen, waarbij literaire compositie betrokken, met de bedoeling deze te publiceren.
Categorie: Personen > personen in de literatuur.

Austrian shades
Geplooide gordijnen die permanent zowel in de breedte als in de lengte bij elkaar zijn gebonden en met koorden en ringen worden opgetrokken of neergelaten. Ze bestaan meestal uit lichte en vaak dunne stof die goed kan worden gedrapeerd en het effect geeft van vele rijen horizontale guirlandes.
Categorie: Interieurinrichting > gordijnen naar vorm.

Australisch acaciahout
Een houtsoort die voor schrijnwerk wordt gebruikt, roodbruin tot zwart van kleur is en een prachtig nervatuur heeft; lijkt op rozenhout.
Categorie: Materialen > hout van peuldragende boom.

austenitisch roestvrij staal
Roestvrij staal dat maximaal 30% chroom en 20% nikkel bevat; wordt hoofdzakelijk gebruikt voor luchtvaartuigen en andere transportinstallaties vanwege de grote sterkte en roestbestendigheid.
Categorie: Materialen > roestvrij staal.

Ausonisch
Verwijst naar een periode en cultuur in de Bronstijd die de bestaande culturen op de Aeolische eilanden verdrong vanaf circa 1250 v. Chr. Deze is waarschijnlijk van oorsprong Apennijns en wordt gekenmerkt door een nieuw type woning, in het algemeen gebouwd uit hout en steen met een ovaal of vierkant grondplan. Deze cultuur heeft veel gemeen met de gelijktijdige Morgetiancultuur op Sicilië.
Categorie: Stijlen en Perioden > Italiaanse Bronstijd-perioden.

Aushi
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het grensgebied tussen Zambia en de Democratische Republiek Congo.
Categorie: Stijlen en Perioden > Bemba.