Filahome - Podtzegel encyclopedie

Categorie: Sport, welzijn en vrije tijd > Filatelie
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 506

dubbele opdruk
Twee keer opdruk Een dubbele opdruk is een per ongeluk tweemaal aangebrachte opdruk en is een foutdruk, omdat deze fout tijdens de druk van de postzegel ontstaat.

dubbeldruk
Fout van de drukker Als door een fout van de drukker een vel of een gedeelte daarvan per ongeluk twee keer wordt voorzien van een afdruk noemen we het resultaat daarvan een dubbeldruk.
Foutdruk Een dubbeldruk is een voorbeeld van een foutdruk, omdat deze fout tijdens het drukken is gemaakt.
Effect van dubbeldruk Het effect van een dubbeldruk ontstaat ook als een vel niet goed aangelegd ligt in de pers en reeds wordt beroerd door de drukplaat voordat de eigenlijke druk plaats vindt.

edward stanley gibbons
Kaapse driehoeken Op een dag in 1863 bezochten enkele zeelui de winkel van Stanley Gibbons om te vragen of hij interesse had in buitenlandse postzegels. Dat had hij. De volgende ochtend kwamen ze terug en boden hem een grote zak met postzegels aan. De zak bevatte voornamelijk driehoekige postzegels van Kaap de Goede Hoop, waarbij veel strippen, paren en veldelen. Ze hadden die postzegels gewonnen bij een verloting tijdens een kerkbazaar. Gibbons kreeg de postzegels voor een bedrag van vijf pond (destijds een redelijk maandsalaris). Hij wist de postzegels vlot te verkopen, voornamelijk aan collega-handelaars.
Postzegelhandelaar Wie was deze postzegelhandelaar? Wel, Edward Stanley Gibbons was de zoon van een drogist in Plymouth. In zijn jeugdjaren was hij al gefascineerd door de postzegels, die pas in zijn jeugdjaren begonnen te verschijnen. Hij ging ze ijverig verzamelen. Na zijn schooljaren trad hij als bankbediende in dienst van een bank in zijn geboortestad. In 1856 verliet hij de bank om bij zijn vader als leerling in de drogisterij te gaan werken. Al gauw kreeg hij van zijn vader toestemming om in een hoekje van de winkel een toonbank te mogen gebruiken voor de verkoop van zijn postzegels. Ook mocht hij in een zijvenster een etalage inrichten. Hiermede is wellicht de eerste postzegelwinkel in het westen van Engeland ontstaan. De zaken gingen goed. In 1859 richtte hij een kantoortje in boven de winkel en nam een meisje in dienst als verkoopster in de winkel. Hij legde vele contacten in het buitenland, van wie hij nieuwe uitgaven betrok.

eerstedag-envelop
Eerste dag van uitgifte van de postzegels Een eerstedag-envelop is een poststuk met een stempel of waarde-indruk (bijv. briefkaart) met een stempel met datum waaruit blijkt dat het stuk werd gestempeld op de eerste dag van uitgifte van de postzegels of het poststuk.
First day cover Meestal gebruiken verzamelaars voor dit type enveloppen de Engelse afkorting fdc (first day cover).
N.V.P.H. In Nederland wordt van elke nieuwe serie postzegels door de N.V.P.H. een envelop uitgegeven. Deze enveloppen zijn doorgaans fraai van vormgeving en van een doorlopende nummering voorzien. In de Speciale Catalogus (uitgegeven door de N.V.P.H.) staan deze enveloppen apart vermeld.
Maakwerk Sommige verzamelaars zijn van mening dat een eerstedag-envelop niet zo interessant is, omdat het `maakwerk` is. Deze verzamelaars verwijzen hierbij naar het feit dat een envelop met adres, zoals in de catalogus staat vermeld, aanzienlijk minder waard is dan een envelop die niet echt heeft gelopen.
Thematische verzamelaars Feit is wel dat vooral voor thematische verzamelaars eerstedag-enveloppen een verrijking kunnen opleveren van de verzameling, omdat de afbeeldingen op de enveloppen zaken afbeelden die niet op postzegels zijn afgebeeld. Bovendien kan door opname van enveloppen op albumbladen een afwisselender beeld gecreëerd worden.

eerste tsjechoslowaakse postzegels
Nieuwe staat Tsjechoslowakije Eén van de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog was de oprichting van de staat Tsjechoslowakije. De onafhankelijkheid werd op 28 oktober 1918 uitgeroepen. Massaryk werd de eerste president van het land en meteen na de onafhankelijkheidsverklaring werd de roep om eigen postzegels hoorbaar. In Bohemen en Moravië werden tot op dat moment Oostenrijkse postzegels gebruikt, die werden gedrukt in Wenen en in Slowakije waren Hongaarse postzegels in omloop. Daardoor beschikte men niet over de apparatuur en de kennis, die nodig is om postzegels te kunnen drukken. Dit is de reden waarom de eerste postzegels van Tsjechoslowakije zo slecht waren gedrukt!
Weinig tijd Aanvankelijk speelde men met de gedachte om een prijsvraag uit te schrijven voor het ontwerp van de eerste uitgave, maar er was slechts weinig tijd en een belangrijke kunstenaar werd gevraagd voor het ontwerp. De schilder en illustrator Alphons Mucha kreeg drie dagen de tijd. In deze korte periode moest hij niet alleen de frankeerzegels ontwerpen, want er moesten ook port-, kranten- en expreszegels ontworpen worden.
Eerste schetsen Binnen twintig uur presenteerde Mucha zijn eerste schetsen op 30 oktober 1918. Mucha koos als centrale punt op zijn postzegels het kasteel Hradcany. Wie ooit Praag heeft bezocht weet dat dit bouwwerk de stad domineert. Het grote kasteel staat op een berghelling bij de rivier. Oorspronkelijk was dit gebouw de plaats van waaruit de Tsjechische lijders regeerden; het kasteel was daardoor ideaal om de herkregen onafhankelijkheid te onderstrepen.

eerste postzegelverzamelaars
Postzegels op voorwerpen De eerste verzamelaars gebruikten de postzegels om hiermee meubelstukken als kasten en schemerlampen te beplakken. Ook wanden werden met postzegels, die nu uiterst zeldzaam en een vermogen waard zijn, versierd. Deze verzamelaars waren vooral geïnteresseerd in postzegels vanwege de kleur of de afbeelding. In kranten werden in die tijd regelmatig advertenties geplaatst door verzamelaars die op zoek waren naar grote hoeveelheden postzegels om hiermee de slaapkamer- of woonkamerwanden te versieren.
Nederland Ook op de eerste in Nederland georganiseerde expositie werden met postzegels beplakte voorwerpen tentoongesteld.

eerste postzegels van belgië
Eerste Belgische postzegel In 1849 werden de eerste postzegels in België uitgegeven in navolging van de postzegels die in Engeland en andere landen verschenen. Zoals voor veel landen werd de Britse postdienst als voorbeeld gebruikt. De Belgische Post stuurde een inspecteur, Louis Bronne, naar Engeland. Deze reis had als doel om het revolutionaire idee van Rowland Hill, het versturen van post door middel van vooruitbetaling met een postzegel als bewijs, te bestuderen. Het eerste rapport van Bronne bleef echter zonder gevolg voor de Belgen, omdat vermoed werd dat de verliezen te hoog zouden oplopen werd voorlopig besloten geen postzegels uit te geven.
Uniforme tarieven en invoering eerste postzegel Op aandrang van de handel werd op 24 december 1847 echter een wet aangenomen die in uniforme tarieven en de invoering van de eerste postzegel in België voorzag. De twee belangrijkste hervormingen die het gevolg waren van deze wet waren: a) Vereenvoudiging van de frankeerkosten voor brieven. In het vervolg werden twee afstands- en gewichtsschalen gebruikt voor de vaststelling van het te betalen port. b) De invoering van frankering vooraf met behulp van postzegels.
Lagere posttarieven Net als in de omringende landen stimuleerde de invoering van de lagere tarieven het postverkeer. Het aantal bezorgde brieven steeg in de periode van 1839 tot 1860 met 10 miljoen tot 17,5 miljoen brieven per jaar. Hierbij speelde de toenemende economische activiteit en het afnemende alfabetisme uiteraard ook een grote rol.

eerste dag
Ingangsdatum van gebruik Meestal wordt de term eerste dag gebruikt om de eerste dag aan te geven waarop een postzegel postaal gebruikt mag worden, maar deze postzegelterm kan ook toegepast worden op de eerste dag van een tarief, opening van een postkantoor of een andere gebeurtenis.
Eerstedag-envelop Een voorbeeld van een filatelistisch stuk met betrekking tot de eerste dag is de FDC of eerstedag-envelop. Een eerstedag-envelop is een poststuk met een stempel of waarde-indruk (bijv. briefkaart) met een stempel met datum waaruit blijkt dat het stuk werd gestempeld op de eerste dag van uitgifte van de postzegels of het poststuk.

envelop
Omslag voor een brief Een envelop is een omslag om een brief te beschermen tijdens het postvervoer. De uitvinder van de envelop was de Brit Bewer. Bewer bracht in 1835 zijn eerste enveloppen in de handel, dus enige jaren voor het verschijnen van de eerste postzegel.
Lakzegel of ouwel Voordat de envelop werd uitgevonden werden brieven samengevouwen. In de regel werd de brief met een lakzegel of ouwel voorzien, zodat de brief niet door onbevoegden kon worden gelezen.

etsingnummers
Cijfers en of letters Eigenlijk is de term etsingnummer misleidend, omdat dit nummer ook (mede) uit letters kan bestaan. Nederlandse postzegels die in rasterdiepdruk worden gedrukt hebben meestal kleine letter- en cijfertekens in de rechter onderhoek.
Linker- of rechtervel Deze tekens geven de nummers van de drukcilinder weer en de letter `L` of `R` geeft aan of het een linker- of rechtervel is. Met een `M` wordt een middenvel weergegeven.
Etsingnummer staat in de marge van het vel Gewoonlijk worden twee loketvellen tegelijk gedrukt op dezelfde drukcilinder. Voor elke kleur wordt een drukcilinder aangemaakt, daarom treft u voor elke kleur tevens een nummer in de rechter onderhoek aan. Op Britse postzegels staat het cilindernummer meestal in de linker marge.
Speciale belangstelling Veel verzamelaars hebben speciale belangstelling voor etsingnummers. Er bestaat zels een specialistsche Nederlandse vereniging van verzamelaars, die zich met dit fenomeen bezighouden.

expreszegels
Spoedberichten Expreszegels worden gebruikt voor de verzending van ijlbrieven. Met expreszegels wordt deze extra dienstverlening in rekening gebracht. Voor het begrip `expres` worden in diverse talen verschillende termen gebruikt. Zo kennen we de `special delivery` postzegels uit de Verenigde Staten van Amerika en de `espresso` uit Italië.
Rennende postbode De afbeelding op een expreszegel geeft vaak de dienstverlening aan. Een rennende postbode of bestelling per motorfiets zijn veel gebruikte motieven hiervoor.
Soms naast frankeerzegel Expreszegels werden regelmatig gebruikt als toeslagzegel naast de normale frankeerzegel.

facsimile
Herdruk van een zeldzame postzegel Een facsimile is een herdruk van een, meestal zeldzame, postzegel. Deze herdrukken worden meestal niet gedrukt met het doel daarmee verzamelaars te misleiden.
Valse postzegel Als op de voor of achterkant van een postzegel het woord `facsimile` is gedrukt geeft dit aan dat het een valse postzegel is. Andere woorden die we hiervoor tegenkomen zijn: `falsch`, `faux` or `san-ko`.
François Fournier De beroemdste drukker van facsimiles is zonder twijfel François Fournier.

fiscaalzegels
Zegels om andere zaken te betalen Een fiscaalzegel is een postzegel die niet gebruikt is voor een postale dienst, maar ergens anders voor. Fiscaalzegels bestaan om verschillende redenen: Van invoerrechten tot jachtvergunning.
Dubbel gebruik van zegels Meestal konden fiscaalzegels tevens gebruikt worden voor postale diensten. In dergelijke gevallen kan met behulp van het stempel bepaald worden tot welke categorie de postzegel hoort.
Niet in postzegelverzameling Fiscaalzegels horen niet in een postzegelverzameling thuis, hoewel veel postzegelverzamelaars toch geïnteresseerd zijn in deze postzegels.

filler
Kartonnen strook Dit is een Engelse term waarmee een kartonnen strook wordt aangeduid die in eerstedag-enveloppen wordt aangebracht. Hierdoor wordt een duidelijker stempelafdruk verkregen en wordt voorkomen dat de envelop wordt gevouwen tijdens postaal vervoer.
Amerikaanse enveloppen Fillers komt men vooral tegen in Amerikaanse enveloppen.

filatelie
Verzamelen van postzegel en bijbehorende zaken Het verzamelen en de studie van postzegels en bijbehorende zaken wordt filatelie genoemd. Het woord filatelie is afgeleid uit de twee Griekse woorden `philos` (vriend) en `atelès` (vrij van betaling). Veel verzamelaars zijn niet alleen geïnteresseerd in postzegels; postale geschiedenis, eerste-dag enveloppen (FDC`s), poststukken, postzegelboekjes enz. worden ook verzameld en bestudeerd.
filatelist Iemand die postzegels verzamelt of bestudeert wordt ook wel filatelist genoemd.
Populaire hobby Het verzamelen van postzegels is één van de populairste hobby`s.
Eerste postzegel De eerste postzegel werd uitgegeven in 1840 door Groot-Brittannië: De Penny Black, met een portret van Koningin Victoria. In 1870 werd in Frankfurt (Duitsland) de eerste postzegeltentoonstelling gehouden.
Land en thema Veel verzamelaars verzamelen per land van uitgifte en specialiseren zich meestal in een paar landen. Na 1955 zijn steeds meer verzamelaars geïnteresseerd geraakt in het verzamelen per thema.
Organisaties Er bestaan veel organisaties en clubs van verzamelaars en handelaren.

foutdruk
Fout tijdens de productie van een postzegel Een foutdruk of drukfout is een afwijking die door een fout tijdens de productie van een postzegel of stempel is opgetreden. Een geheel of gedeeltelijk omgekeerd postzegelbeeld of een gedeeltelijk niet aangebrachte perforatie zijn zeer gezocht door verzamelaars.
Fouten in het ontwerp Fouten die in de ontwerp fase worden gemaakt vallen hier niet onder, maar kunnen heel grappig zijn. Zo gebruikte Columbus al een verrekijker die pas enkele honderden jaren later werd uitgevonden of werd in Oost-Duitsland een componist herdacht met een afbeelding van een muziekstuk van een collega. Postzegels met dergelijke fouten worden soms weer uit de handel genomen door de post en vervangen door postzegels met een correcte afbeelding.

free frank
Portvrijdom voor parlementsleden Met deze Engelse term wordt de portvrijdom aangegeven die de Engelse leden van het parlement genoten ten tijde van het Franking System (tot 1840). De poststukken van de parlementsleden werden voorzien van een handstempel, zodat deze gratis kon worden vervoerd.
Parlementariërs en soldaten genieten vaak portvrijdom In veel landen genieten parlementsleden portvrijdom. Ook soldaten op het slagveld hoeven meestal niet te betalen voor hun brieven naar het thuisfront. Ook deze brieven worden voorzien van een speciaal stempel, doorgaans een veldstempel, en bovendien meestal een opmerking dat de brief door de censor is ingezien.

frankeerzegel
Meest voorkomende postzegels Frankeerzegels komen we het meeste tegen in onze dagelijkse post. Meestal zijn er koningen of koninginnen, presidenten, belangrijke staatslieden of nationale symbolen op afgebeeld.
Frankeerzegels van Nederland Op de huidige frankeerzegels van Nederland is Koningin Beatrix afgebeeld. Op de lagere waarden staat een cijfer afgebeeld.
Meestal jarenlang gebruikt Frankeerzegels worden meestal jarenlang gebruikt en er worden dan ook tientallen miljoenen van deze postzegels gedrukt (vergelijk: Herdenkingszegel).

frankeerwaarde
Waarde van porto De frankeerwaarde is de waarde die een postzegel vertegenwoordigt voor het verzenden van post. Meestal wordt deze waarde aangegeven door middel van cijfers, maar ook andere wijzen bestaan. Soms worden de cijfers door letters aangegeven (bijv.: vijf cent).
Letters Veel landen geven tegenwoordig postzegels uit waarbij de waarde met een letter (bijv. Frankrijk) wordt aangeven. Deze letter geeft dan de dienst aan. Het voordeel van deze methode is dat geen nieuwe postzegels hoeven te worden aangemaakt bij verandering van het tarief. De postzegels worden dan gewoon voor een hogere prijs verkocht op het postkantoor.
Toeslag De toeslag, die eventueel geheven wordt, valt niet onder het begrip frankeerwaarde.

françois fournier
Belangrijke vervalser François Fournier wordt beschouwd als één van de belangrijkste vervalsers van postzegels. Hij had een kleine drukkerij in Geneve waar hij zo getrouw mogelijk postzegels namaakte. Fournier exposeerde zijn werk op verschillende tentoonstellingen en verwierf daarmee veel aanzien en zelfs erediploma`s. In 1896 en 1898 fungeerde François Fournier als scheidsrechter op postzegeltentoonstellingen.
Namaak Aanvankelijk verkocht François Fournier zijn werk als namaak, maar na verloop van tijd kon hij de verleiding niet weerstaan en verkocht hij zijn werk rechtstreeks of indirect, dat is nooit helemaal duidelijk geworden, aan nietsvermoedende verzamelaars. Uiteindelijk kregen de verzamelaars dat in de gaten en werd hij geboycot. Als antwoord op de wantrouwige verzamelaars begon François Fournier met het tijdschrift `Le Fac-Simile`, dat hij uitgaf in de jaren 1910 tot 1913. Door het uitbreken van de oorlog in 1914 gingen de zaken achteruit.
Album des Facsimilés Na zijn dood werd de nog aanwezige voorraad postzegels opgekocht door de Union Philatélique de Genève en uitgegeven als complete verzameling in een album bekend geworden onder de naam `Album des Facsimilés`. Hiervan werden 480 exemplaren verkocht. Deze albums waren bestemd voor verenigingen en verzamelaars als studie object, waardoor de kenmerken van de vervalsingen van François Fournier algemeen bekend werden.
Museumstukken De naam van François Fournier zal voor altijd aan het woord `vervalser` verbonden blijven; de hulpmiddelen die deze beruchte postzegelvervalser gebruikte zijn museumstukken geworden.

gezamenlijke uitgave
Postzegeluitgave van twee of meer landen Als twee of meer landen postzegels uitgeven waarbij dezelfde gebeurtenis, onderwerp, plaats of persoon als onderwerp wordt gekozen spreken we van een gezamenlijke uitgave.
Afspraken tussen twee of meer landen Indien enkele landen samen postzegels uitgeven worden hierover in de regel vooraf afspraken gemaakt. Soms worden ook series gezamenlijk uitgegeven, omdat bijvoorbeeld de Verenigde Naties dit aan de aangesloten landen vraagt.
Voorbeelden van gezamenlijke uitgaven - Europa - Jaar van het kind - Internationaal jaar van de telecommunicatie - 200 jaar Verenigde Staten van Amerika - Etc.

getint papier
Gekleurd postzegelpapier Getint papier is papier dat reeds is voorzien van een kleurlaag voordat het drukken van de postzegelbeelden plaats vindt.
Getint papier De term `getint papier` wordt alleen gebruikt voor papier dat een kleur heeft die lichter is dan de kleur die gebruikt wordt om de postzegelbeelden te drukken. Anders wordt gesproken van `gekleurd papier`.

getint
Postzegels gedrukt op gekleurd papier De term getint wordt in het algemeen gebruikt om aan te geven op welk soort papier een postzegel is gedrukt. Soms zijn de postzegels niet op wit papier gedrukt, maar op iets gekleurd papier, zoals crème, bruin of een andere kleur.
Kleurverschillen van gom De term wordt ook gebruikt om kleurverschillen van de gomlaag te beschrijven, zoals `een gelig getinte gom`.
Verkleurd Postzegels en enveloppen kunnen ook verkleurd zijn, maar in dat geval is de verzamelwaar beschadigd en niet meer interessant voor de serieuze verzamelaar. Dus een aanbieding in een veilingcatalogus van een bijzondere postzegel als `iets getint` kunt u beter niet kopen. De verkoper zegt hiermee, dat de postzegel waardeloos verkleurd is.

gestempeld aan de achterzijde
Stempel op de achterkant van een envelop Als op de achterzijde van een envelop een stempel is aangebracht noemen we dit gestempeld aan de achterzijde. De aankomsttijd of vertrektijd werd vroeger veelal door de post op de achterzijde van een poststuk aangebracht.
Nederland In Nederland worden tegenwoordig alleen nog stempels op de achterzijde van een envelop geplaatst als er iets bijzonders aan de hand is, bijvoorbeeld als het poststuk naar het verkeerde postkantoor is verzonden.

georges fouré
Franse postzegelverzamelaar De Fransman Georges Fouré vestigde zich in 1875 in Berlijn als privé-leraar. In 1878 richtte hij het tijdschrift `Berliner Illustrierte Briefmarkenzeitung` op. Hij was redacteur van dit blad tot 1887. Later werd dit blad voortgezet onder de naam `Deutsche Philatelisten Zeitung`.
Fouré verkocht vervalsingen Georges Fouré maakte gebruik van zijn positie om zijn vele vervalsingen, vooral variëteiten, te verkopen.
Fouré ontmaskerd Reeds snel werd Georges Fouré ontmaskerd en kwam er een einde aan zijn carrière. Uiteindelijk vluchtte hij naar Parijs, waar Georges Fouré in 1902 stierf.

gelegenheidsenvelop
Envelop voor speciale gelegenheid Een gelegenheidsenvelop is voorzien van een opdruk, meestal een fraaie illustratie, waaruit de aanleiding blijkt waarom de envelop werd uitgegeven. Dergelijke enveloppen worden uitgegeven ter gelegenheid van een speciale feit of om een gebeurtenis te herdenken.
Niet door postale autoriteit vervaardigd Gelegenheidsenveloppen zijn meestal niet door de postale autoriteit vervaardigd maar door een instelling. De uitgevers streven er in de regel naar om een envelop te vervaardigen waarbij de aanleiding, de afbeelding, de postzegel en het stempel verwantschap vertonen, maar dit lukt niet altijd.
Postzegelverenigingen Postzegelverenigingen geven soms tijdens een tentoonstelling een speciale envelop uit, waarmee deze gebeurtenis wordt herdacht. Ook tijdens congressen worden regelmatig voor de deelnemers fraaie enveloppen vervaardigd.

geheel stuk
Compleet poststuk Met de term geheel stuk wordt het complete poststuk bedoeld. Dit stuk kan een envelop, briefstukje of postwaardestuk zijn, maar het bericht zelf hoeft, indien dit op een los bijgevoegd blad was geschreven, niet persé aanwezig te zijn.

gehalveerde postzegels
Postzegel in tweeën is geknipt Een postzegel die in tweeën is geknipt (verticaal of diagonaal) noemen we een gehalveerde postzegel. Meestal hebben ze de nominale waarde van de helft van een hele postzegel.
Ook gebruikers mochten soms knippen Soms mag ook de verzender, met toestemming van de postale autoriteit, een postzegel in tweeën knippen tijdens een tijdelijk tekort aan de lagere waarde.
Opdruk Soms gaat dit verschijnsel samen met een opdruk, aangebracht door de postale autoriteit.
Curaçao In Curaçao werden in 1918, wegens een tekort, postzegels op deze wijze uitgegeven.
Waarschuwing Week gehalveerde postzegels niet af, want nadat de postzegels van het papier zijn verwijderd kan niet meer aangetoond worden dat we met een dergelijke postzegel te maken hebben. Dus verzamel gehalveerde postzegels altijd als briefstukje.

gebruikt in het buitenland
Niet elk gebied had eigen postzegels In de begintijd van de filatelie beschikte nog niet ieder land of kolonie over postzegels. Soms hadden ze zelfs geen of een slecht werkende postale dienst. Landen als Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten richtten daarom kantoren of agentschappen op in dergelijke landen en omdat geen postzegels beschikbaar waren, werden de postzegels van het eigen land gebruikt.
Herkenning door stempel Dergelijke postzegels zijn identiek aan die van het moederland en zijn alleen door het stempel te herkennen.

gebruikt
Gestempelde postzegel Een postzegel die voorzien is van een stempel noemen we gebruikt. Soms is een gestempelde postzegel echter niet echt gebruikt.
Afstempeling op verzoek Veel landen hebben postzegels afgestempeld om de vraag uit filatelistische hoek te kunnen beantwoorden en op deze wijze extra geld te verdienen. Meestal worden deze postzegels door de postale autoriteiten aangeboden met een prijs beneden de nominale waarde. Deze postzegels zijn niet altijd gemakkelijk te onderscheiden van postzegels die normaal werden gebruikt. Indien een speciaal stempel voor de vernietiging werd gebruikt is dit uiteraard wel mogelijk. Indien een postzegel voorzien is van gom en toch is gestempeld, kunt u ervan uitgaan dat de postzegel niet op een brief heeft gezeten en het stempel op `verzoek` is aangebracht.

gioriprocédé
Meerdere kleuren met plaatdruk In de regel wordt plaatdruk gebruikt om in één kleur te drukken, want de enorme kracht, die door de tegendrukcilinder wordt uitgeoefend op het papier, kan tot gevolg hebben dat papier gaat `werken`. Door deze kleine verandering van papierformaat zijn de te drukken kleuren moeilijk op elkaar aan te sluiten. Daarom wordt, indien meerdere kleuren gewenst zijn, met sjabloon-rollen gedrukt.
Nederland Hierdoor is het mogelijk in meerdere kleuren te drukken terwijl toch slechts één drukplaat wordt gebruikt. Deze techniek wordt vooral in Frankrijk en Spanje veel gebruikt, maar is in Nederland ook een enkele keer toegepast: - Rode Kruis, 1953 - KLM, 1959 - Mariniers, 1965 - IAO, 1969
Bewerkte inktrollen Met behulp van een afdruk van de drukplaat worden de rollen zodanig bewerkt dat het oppervlak van de rol nog slechts bestaat uit die delen welke op de uiteindelijke postzegel de betreffende kleur moet achterlaten. Voor elke kleur moet dus een aparte rol worden vervaardigd. Door de inkt via sjabloon-rollen naar de drukplaat te geleiden zullen alleen de niet verwijderde oppervlakken inkt naar de drukplaat overbrengen. In feite wordt de drukplaat door de rollen bestempeld. Door de drukplaat meerdere keren achter elkaar te `bestempelen` wordt een afdruk in meerdere kleuren vervaardigd. Bij deze techniek moeten de sjabloon-rollen nauwkeurig gericht worden op de drukcilinder, daar zij in feite de functie van meerdere drukcilinders overnemen.
Giori-pers De techniek wordt in de Nederlandse literatuur ook wel aangeduid als Gioriprocédé; genoemd naar de Giori-pers waarop Nederlandse plaatdrukzegels worden vervaardigd.

gomming
Bevestigingsmiddel voor postzegels Een postzegel moet kunnen worden bevestigd op een brief. Dit kan met behulp van gom. Er bestaan twee soorten gomming: Gom die moet worden bevochtigd om hem te laten plakken en zelfklevende gom. Soms is een postzegelbeeld gedrukt op een envelop, briefkaart of omslag. In dat geval hoeft geen postzegel te worden bevestigd.
Ontwikkeling In het begin werd de gom met een kwast aangebracht op de vellen. Dit vond plaats na het drukken, maar voor het perforeren. Later werden machines gebruikt om de gom aan te brengen. Dit machinale proces lijkt veel op de manier waarop inkt wordt aangebracht op papier als één zijde van het papier met een kleur moet worden voorzien. Drukkers van postzegels brengen tegenwoordig nog zelden zelf gom aan.
Niet te veel likken In de marges van de vellen van de eerste Britse postzegels stond het advies: `Als u de achterzijde van de postzegel bevochtigt, pas dan op dat u de gom niet verwijdert`.

goed gecentreerd
Afbeelding niet in het midden van de postzegel Een postzegel is goed gecentreerd als de afbeelding precies in het midden van de postzegel te vinden is en dus de marge aan alle kanten precies even groot is. Het tegengestelde van goed gecentreerd noemen we slecht gecentreerd.
Redenen Er zijn verschillende redenen waarom een postzegel slecht gecentreerd kan zijn: - De perforatie is niet op de juiste plaats aangebracht. - De postzegel is onzorgvuldig uit het vel geknipt (ongeperforeerd uitgegeven postzegels)

gravure
Drukmethode De gravure is een drukmethode waarbij de lijnen van de voorstelling verdiept worden aangebracht in metaal. De inkt wordt tijdens het drukproces uit deze verdiept in de plaat aangebrachte lijnen onder hoge druk op het papier geperst. Hierdoor komt de inkt op het papier te liggen en is duidelijk voelbaar als met de vinger over het oppervlak van de postzegel wordt gewreven. Een gravure is een voorbeeld van laagdruk.

grafietlijnen
Postzegels van Groot-Brittannië In Groot-Brittannië werden postzegels uitgegeven met één of twee zwarte grafietlijnen onder de gom op de achterzijde van de postzegel gedurende de periode 1957-1961.
Automatische sorteerinrichting Deze postzegels werden gebruikt ten behoeve van proeven met een automatische sorteerinrichting. Vanaf 1959 werden fosforbanden op de voorzijde aangebracht die de grafietlijnen vervingen.

guilloche
Ornament in rozetvorm Het Franse woord Guilloche betekent ornament in rozetvorm en was een technische vinding van de Fransman Guillot. In de filatelie wordt dit woord gebruikt voor graveringen, die worden gevormd door een elkaar kruisend netwerk van ronde lijnen. Deze lijnen worden mechanisch aangebracht.
Nederlandse postzegelserie In 1940 verscheen in Nederland een serie die de naam `Guilloche` heeft gekregen. Postzegels van het type `Vliegende Duif` werden van een overdruk voorzien die bestond uit een netwerk van gekrulde lijnen en de nieuwe waardecijfers. Vreemd genoeg noemden de mensen deze postzegels `Tralie-zegels`, waarschijnlijk omdat de Tweede Wereldoorlog was begonnen en de mensen zich gevangen voelden.

handstempel
Niet gemechaniseerd stempel Een handstempel is een stempel dat met de hand op poststukken wordt aangebracht.
Massal gebruik Sinds het begin van de twintigste eeuw worden voor het vernietigen van postzegels op poststukken machines gebruikt. Tegenwoordig wordt een handstempel alleen gebruikt bij speciale gelegenheden en om postale opmerkingen op het poststuk te plaatsen.

het bewaren van je verzameling
Juiste opslagmethode van de verzameling Een goede verzorging van en een juiste opslagmethode van de verzameling is voor elke verzamelaar belangrijk. Er zijn een aantal punten die je gemakkelijk kunt toepassen. Als je daar rekening mee houdt zorg je er voor dat de postzegels en poststukken lang mooi blijven.
Begin bij aankoop Het behoud start eigenlijk reeds op het moment dat je een mogelijke aankoop bekijkt. Als je vlekken, schimmel of waterschade constateert, doe je er verstandig aan niet te kopen. Kijk bij aankoop naar het papier en de kleur van de postzegel. Als je iets verdachts ziet gaat de koop niet door.
Tips voor behandeling postzegels Enkele handige tips voor de behandeling van postzegels: - Gebruik altijd je pincet in plaats van je handen. - Bewaar postzegels in een ruimte waar niet wordt gerookt, gegeten of gedronken. - Gebruik altijd producten die speciaal voor postzegels zijn gemaakt.
Vocht is de grootste vijand De vijand van je verzameling is een te vochtige lucht. Afhankelijk van het klimaat waar je woont dien je de vochtigheid in de ruimte waar je de verzameling bewaart aan te passen. Blader minstens één keer per jaar door je albums. Hierdoor komt er frisse lucht bij de postzegels en blijft je verzameling langer in een goede conditie.

herkennen van het watermerk
Bepaal het watermerk Het herkennen van het watermerk is belangrijk omdat vroeger veel postzegels op papier met verschillende watermerken of op papier zonder watermerk werden uitgegeven. Soms bestaan aanzienlijke waardeverschillen tussen deze typen. Om een watermerk te herkennen, dient u de postzegel aan de achterkant te bekijken. Een watermerk is het best zichtbaar als u de postzegel op een zwarte achtergrond legt.
Dikteverschil Het zal niet altijd meevallen om een watermerk te herkennen. Vooral als de postzegel op dun papier is gedrukt, zal het dikteverschil gering zijn, waardoor herkenning moeilijk wordt.
Optische watermerkzoeker Tegenwoordig zijn handige watermerkzoekers in de handel. Vooral de optische watermerkzoeker geeft doorgaans goede resultaten. Uiteraard dient de postzegel wel vrij te zijn van papierresten, want elke oneffenheid in het papier, ook reparaties, komen met deze watermerkzoeker aan het licht.

hergomd
Nieuwe gomlaag Een postzegel is hergomd als de originele gom is vervangen door nieuwe gom. Hergomming is een vorm van vervalsing met het doel verzamelaars te bedriegen, omdat postfrisse postzegels aanzienlijk meer waard zijn dan postzegels zonder gom of met plakkerresten.
Waarde van hergomde postzegels De waarde van hergomde postzegels moet gelijk worden gesteld aan postzegels zonder gom.

herdruk
Later gedrukte postzegels Indien een oplage wordt gedrukt van de originele plaat, maar nadat de betreffende postzegel buiten gebruik is gesteld of niet meer wordt verkocht door de post, noemen we deze oplage een herdruk.
Postzegels voor verzamelaars In de begindagen van de filatelie werden door veel postale diensten extra postzegels bij de drukker besteld om de vraag van verzamelaars naar niet meer beschikbare postzegels te lenigen. Een goed voorbeeld hiervan is Perzië (Iran). Dit land liet talrijke herdrukken vervaardigen door Enschedé in Nederland.
Herdrukken uitstekend herkenbaar Ook in latere jaren werden door de postale autoriteiten regelmatig herdrukken van klassieke postzegels besteld, maar deze zijn in de regel duidelijk herkenbaar, omdat ze zijn gedrukt op modern papier en vaak ook in een andere kleur.

herdenkingszegel
Postzegel voor bijzondere gebeurtenis Een herdenkingszegel wordt uitgegeven ter gelegenheid van een gebeurtenis of herdenking. Herdenkingszegels zijn kleurrijker en meestal groter dan een frankeerzegel. Herdenkingszegels herdenken meestal belangrijke personen of gebeurtenissen of worden uitgebracht om een bepaald onderwerp onder de aandacht te brengen.
Beperkte tijd te koop Herdenkingszegels zijn in de regel slechts een bepaalde tijd te koop (vergelijk: Frankeerzegel).
Propaganda In het begin werden alleen postzegels met portretten en symbolen uitgegeven, maar postzegels met andere afbeeldingen werden aan het einde van de 19e eeuw steeds meer gebruikt. In het begin van de 20e eeuw ontstonden de herdenkingszegels. Deze postzegels werden heel erg geliefd. Door herdenkingszegels te gebruiken konden boodschappen onder de aandacht van de verzender en ontvanger van een brief worden gebracht. Soms werden postzegels zelfs gebruikt voor propaganda doeleinden.

henry archer
Uitvinder van de perforatie De Ier Henry Archer, die bij de spoorwegen werkte, wordt beschouwd als de uitvinder van de perforatie. Hij verkocht zijn patenten aan het Britse Ministerie van Financiën. Hierna ging Archer verder met de ontwikkeling van zijn vinding. Enige proto-typen werden gebouwd. Het grootste probleem vormden de gaatjes. Kleine stukjes papier verstopten de machine, waardoor deze telkens tot stilstand kwam.
Proeven werden gewoon verkocht Postzegels die tijdens deze proeven werden geperforeerd werden verkocht op de postkantoren gedurende de jaren 1848-1850. Deze postzegels worden beschouwd als de eerste geperforeerde postzegels.
David Napier & Sons In 1850 beeindigde Henry Archer zijn proeven. De Staatsdrukkerij werkte verder aan zijn de door David Napier & Sons ontwikkelde perforatiemachines. Vanaf 1854 werden in Groot-Brittannië alleen nog geperforeerde postzegels uitgegeven. In Nederland werden de eerste geperforeerde postzegels uitgegeven in het jaar 1864.

hendrick jacobsz. van der heijden
Postmeester van Zevenbergen Van der Heijden, postmeester van Zevenbergen, is een belangrijk man geweest voor het postvervoer per postiljon te paard in Nederland. In 1649 verwierf hij het alleenrecht voor het vervoer van de Zuidhollandse brieven van Rotterdam naar Antwerpen. Hij verving de lopende boden door postiljons te paard. Hij werkte samen met het kantoor van Thurn en Taxis in Antwerpen en kreeg steun van de Rotterdamse postmeester Jacob Quack.
Thurn en Taxis Per paard kon de afstand aanzienlijk sneller worden afgelegd. In de zomer duurde de rit naar Antwerpen 10 uur en in de winter werd de afstand in 12 uur afgelegd. Een lopende bode deed er twee keer zo lang over. Door de ervaringen die hij had opgedaan met de samenwerking met Thurn en Taxis had Van der Heijden een goed inzicht gekregen in de omvang van het brievenverkeer met Engeland. Hij had ook gezien dat er goed mee te verdienen was. In 1660 nam hij het initiatief om een rechtstreekse dienst tussen Nederland en Engeland te organiseren.
Verschillende postritten Later organiseerde Van der Heijden ook postritten van Amsterdam naar Hamburg, van Den Haag naar Amsterdam en in 1662 van Den Haag naar Rotterdam. In 1663 moest Van der Heijden wegens financiële moeilijkheden ontslag nemen.

hoekstuk
Blok postzegels uit de hoek van een postzegelvel Een hoekstuk is een blok postzegels met velrand uit de hoek van een vel. Deze zijn specifiek interessant als deze postzegels afwijken van de andere postzegels in het vel of als op de velrand een plaatnummer, controleteken of andere belangrijke informatie bevat.

hoekstukken met datum
Frankrijk en Franse gebieden In de hoeken van de postzegelvellen van Frankrijk en Franse gebieden wordt veelal sinds 1992 de drukdatum vermeld. Verzamelaars van deze gebieden noemen deze hoeken `hoekstukken met datum`. In de regel worden deze hoekstukken in blokken van vier verzameld.

interneringszegels
Postzegels uit de Eerste Wereldoorlog In Nederland werden in 1916 twee postzegels gedrukt zonder waardeaanduiding, die tijdens de Eerste Wereldoorlog aan geïnterneerden uit de oorlogvoerende landen uitgedeeld. In de Nederlandse kampen verbleven vooral Belgen. In de Eerste Wereldoorlog verbleven veel gevluchte Belgische militairen in het neutrale Nederland. Deze vluchtelingen werden in Nederland in interneringskampen ondergebracht.
Portvrije verzending Elke geïnterneerde kreeg toestemming om twee brieven of briefkaarten per maand te verzenden. Ter controle werden plakzegels vervaardigd, waarna de eerste interneringszegel tegen 1 cent per twee stuks verkrijgbaar werd gesteld. Deze postzegels konden gebruikt worden in de maand februari 1916 voor portvrije verzending van brieven en kaarten.
Duitse censuur De interneringszegels werden normaal afgestempeld en kregen daarnaast een stempel met de tekst `Portvrij - Franc de port - Militaires etrangers internes dans les Pays-Bas`. De brieven en kaarten werden echter door de Duitse censuur meestal als ontoelaatbaar teruggezonden, omdat er onder de vrij grote portvrijdomzegels mogelijk militaire geheimen konden zijn geschreven. De brieven kwamen meestal niet bij de familie van de vluchteling terecht, omdat de Duitse censuur aan de verzending geen medewerking verleende. De reeds uitgegeven groene interneringszegels werden daarom binnen een week weer ingetrokken, terwijl reeds gedrukte bruine postzegel niet in gebruik werd genomen.

interne zegels
Postzegels voor binnenlands gebruik Met interne zegels worden die postzegels aangeduid die alleen voor binnenlands gebruik geschikt zijn omdat deze niet door de UPU erkent zijn. In de regel is dit het geval omdat het land in kwestie zich nog niet heeft aangesloten bij deze unie.
Niet voor post naar het buitenland De eerste zegels van vele landen (bijv. Reunion, Kaap de Goede Hoop en Zwitserland) en veel zegels van enkele landen (bijv. Indiase staten en Shanghai) konden daardoor niet gebruikt worden voor post naar het buitenland.

item
Een verzamelobject In het algemeen wordt `item` in de filatelie gebruikt voor een verzamelobject als een postzegel, een brief, een postzegelboekje of een proef.

jaartal
Jaar van uitgifte Het jaartal is het cijfer, dat het uitgifte jaar of het jaar waarin de postzegel gedrukt werd, weergeeft. Meestal is het jaartal tegenwoordig opgenomen in de afbeelding van de postzegel, maar soms is de datum alleen op de velrand te vinden.
Catalogus Met behulp van het jaartal kunt u de postzegel snel terugvinden in uw catalogus.

jeugdfilatelie in nederland
Verenigingen voor jeugdige postzegelverzamelaars De stichting voor het Filatelistisch Jeugdwerk in Nederland is de overkoepelende organisatie van verenigingen voor jeugdige postzegelverzamelaars. De activiteiten van deze clubs wordt gecoördineerd in samenwerking met de Bond van Nederlandse Filatelisten Verenigingen.

jean baptiste moens
Belgische filatelist en handelaar Jean Baptiste Moens (1833-1908) was een bekend filatelist en handelaar. Hij wordt als de eerste postzegelhandelaar beschouwd. In 1852 begon hij in zijn boekhandel op de Marché de la Madeleine in Brussel postzegels te verkopen. Samen met zijn zwager J.F. Hanciau gaf Moens het tijdschrift `Le Timbre-Poste` uit en werd hierdoor een autoriteit in de filatelistische wereld. Hij leverde onder andere aan één van de grootste verzamelaars Ferrary.
Uitgever van het eerste Belgische postzegelalbum Moens was de uitgever van het eerste postzegelalbum in België. In 1862 publiceerde Moens het eerste omvangrijke werk over vervalsingen. Dit boek, `Manuel du Collectionneur de Timbres-Poste`, werd nog in het zelfde jaar in het Engels vertaald door E. Doble.
Belgische postzegel Ter herinnering aan deze markante persoonlijkheid, gaf België in 1973 een postzegel uit, waarop hij werd afgebeeld.

jean de sperati
Italiaanse postzegelvervalser De Italiaan Jean de Sperati behoort tot de bekendste vervalsers van postzegels. Aanvankelijk was deze meestervervalser kunstenaar. Hij werkte als kunstenaar met verschillende technieken.
Perfect nagemaakte postzegels Uiteindelijk haalde De Sperati een hoge graad van perfectie in het namaken van postzegels. Met zijn vervalsingen leidde hij de beste kenners uit zijn tijd om de tuin. Zoals veel vervalsers beweerde hij dat het nooit zijn bedoeling was geweest om iemand te misleiden. Hij vond dat hij een ware kunstenaar was die slechts facsimiles wilde leveren aan verzamelaars, zodat zij de lege vakjes in het album zouden kunnen vullen.
Facsimiles De zaak kwam aan het rollen, doordat een douanier een zending van De Sperati opende en constateerde dat de zending waardevolle postzegels bevatte. De Sperati verweerde zich hier tegen door te verklaren dat het `facsimiles` betrof, maar de ambtenaren weigerden hem te geloven. Zij dachten dat hij op deze manier probeerde betaling van invoerrechten te ontduiken. De rechter liet de postzegels door experts onderzoeken en zij waren overtuigd van de echtheid van de postzegels. Toen moest Jean de Sperati verklaren dat de postzegels door hem zelf waren gedrukt om aan betaling van de invoerrechten te ontkomen. Aanvankelijk weigerde men hem te geloven. Pas nadat hij in zijn werkplaats aan de rechter had laten zien hoe hij zijn vervalsingen maakte, werd hij geloofd. In 1949 werd De Sperati in Parijs tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld.

john dickinson
Uitvinder van speciaal beveiligd papier John Dickinson was de uitvinder van speciaal beveiligd papier waarin een zijden draad werd aangebracht. Dit papier werd o.a. gebruikt voor de Mulready envelop, de eerste envelop met waarde-indruk.

katapultpost
Vliegtuig afgeschoten van een schip op zee Katapultpost is de verzending van post door middel van een vliegtuig dat wordt afgeschoten van een schip op zee. Hierdoor kon de bezorgtijd van de poststukken aanmerkelijk worden bekort. Deze manier van postvervoer vond plaats in een tijd, waarin men trachtte allerlei snelheidsrecords te breken en transatlantische vluchten, zoals wij die kennen, waren in die tijd nog niet gebruikelijk. Katapultpost werd het eerst toegepast door de Franse postale autoriteit in 1928. Een vliegtuig werd gekatapulteerd vanaf het schip `Ile de France`. De brieven droegen speciale volgnummers en een extra luchttoeslag moest worden betaald.
Duitse schepen Deze methode werd ook veel door Duitse schepen gebruikt. Meestal werden de vliegtuigen gelanceerd als de schepen nog 1000 km moesten afleggen. Op 22 juli 1929 vond de eerste Duitse katapultvlucht plaats naar New York vanaf `SS Bremen`, terwijl het schip nog 500 km moest varen.
Katapultpostvluchten Katapultpostvluchten werden gestaakt in 1935, omdat Zeppelins en vliegtuigen meer en meer werden gebruikt voor posttransport over lange afstanden. Bovendien was katapultpost een dure manier om post te vervoeren.
Op kleine schaal toegepast Omdat deze wijze van postvervoer slechts op kleine schaal in gebruik is geweest, zijn katapultpoststukken schaars en kostbaar.

kantonale postzegels
Postzegels van de Zwitserse Federatie Met de term Kantonale postzegels worden de postzegels van de Zwitserse Federatie bedoeld, die werden uitgegeven tot er zegels verschenen die in geheel Zwitserland gebruikt werden.
Deze kantons waren - Bazel - Geneve - Zurich

kalkpapier
Behandeld met een oplossing van kalk en gom Kalkpapier is een papiersoort die aan de drukzijde is behandeld met een oplossing van kalk en gom. De inkt zal op dit papier een iets schitterende indruk geven, maar de kleuren zijn zeer watergevoelig. Zegels gedrukt op kalkpapier moeten niet in water gelegd worden, want de kalklaag zal oplossen in water en het postzegelbeeld zal verdwijnen.
Postzegels gedrukt op kalkpapier In Oostenrijk, Frankrijk, Rusland en sommige Engelse koloniën hebben postzegels gedrukt op deze papiersoort. Het papier is ongeschikt voor kleurendruk en wordt daardoor bijna niet meer gebruikt.

kalkopdrukken
Voorkoming vervalsingen Om het afwassen van stempels en het maken van vervalsingen tegen te gaan gebruikte men in Rusland papier dat van een onderdruk van kruisende kalklijnen was voorzien.
Kalk lost op in water Kalk lost gemakkelijk op in water en hierdoor werd het onmogelijk om het stempel weg te wassen.

kader
Omlijsting van een postzegel Het kader is de gedrukte omlijsting van een postzegel. Hiermee wordt de hoofdafbeelding omsloten.
Typen omlijstingen Met de term `diverse kaders`, die men soms in postzegelcatalogi tegenkomt, wordt aangegeven dat een postzegel werd uitgegeven met diverse typen omlijstingen. Binnen deze omlijstingen wordt dan meestal steeds het zelfde beeld (een portret, cijfer of andere afbeelding) weergegeven.
Tentoonstelling Een kader op een tentoonstelling is een waarin een twaalftal albumbladen tentoongesteld kan worden.

kerstzegels
De eerste kerstzegel De eerste kerstzegel verscheen in 1898 in Canada. Op de zegel was een Mercator-kaart afgebeeld en de zegel was voorzien van de inscriptie `XMAS 1898` (Kerst 1898). Overigens moesten de Canadese verzamelaars wachten tot 1964 voordat jaarlijks een kerstzegel werd uitgegeven.
De eerste kerstzegels - Canada (1898) - Oostenrijk (1937) - Brazilië (1939) - Hongarije (1941) - De Verenigde Staten van Amerika (1962) - Nederland (1987)
Aantrekkelijk lager tarief Tegenwoordig geven de meeste landen jaarlijks kerstzegels uit en meestal kunnen de afzenders van kerstgroeten deze poststukken verzenden tegen een aantrekkelijk lager tarief. Zelfs landen met een laag percentage christelijke gelovigen geven soms kerstzegels uit. Vaak zijn kerstzegels voorzien van een christelijk motief, maar dit is niet altijd het geval.
Nederlandse Decemberzegels In 1987 werd de Nederlandse PTT gedwongen om kerstzegels uit te gaan geven, nadat in het voorgaande jaar in veel steden door stadspostdiensten tegen aanmerkelijk lagere tarieven veel post werd afgehandeld. PTT Post verloor terrein en wist met de uitgifte van de jaarlijkse kerstzegels veel terrein terug te winnen.

kilowaar
Verkoop postzegels per gewicht Deze term wordt gebruikt door handelaren om partijtjes postzegels op papier of reeds afgeweekt te verkopen. In de meeste gevallen worden hiermee moderne postzegels verkocht in hoeveelheden van een halve kilo tot 9 kilo of meer. Meestal bevatten deze partijen veel dubbele postzegels.

kleurproeven
Kwaliteitsproeven voor drukker Kleurproeven zijn afdrukken van bijvoorbeeld postzegelbeelden door een drukker. Deze afdrukken kunnen door de drukker gebruikt worden om te bepalen of het gewenste resultaat wordt behaald of als voorbeeld voor de postale autoriteiten, zodat een keus met betrekking tot de definitieve kleur van de beoogde uitgifte kan worden gemaakt.

klemstrook
Om postzegels in een album te bevestigen Om een postfrisse postzegel in een album te bevestigen kunt u een klemstrook of een plakker gebruiken. Een klemstrook is een dubbele plastic strook, die u op de gewenste maat kunt snijden. De postzegel dient u tussen de twee plastic laagjes te bevestigen. De achterzijde van de strook is voorzien van gom. Na bevochtiging hiervan kunt u de strook op uw albumblad plaatsen.
Postfrisse postzegels Hoewel plakkers goedkoop zijn en veel worden gebruikt door postzegelverzamelaars om postzegels op albumbladen te bevestigen, kunt u voor postfrisse postzegels beter klemstroken gebruiken, want door gebruik van een plakker wordt de gomlaag beschadigd en kunnen we niet langer meer spreken van `postfris`.

klassieke postzegels
Postzegels uit de 19e eeuw Postzegels uit de 19e eeuw worden in het algemeen aangemerkt als klassieke postzegels. Sommigen beschouwen postzegels die van 1900 tot 1940 werden uitgegeven ook tot de klassieke postzegels. Filatelisten die zich hebben toegelegd op deze postzegels noemen zichzelf klassieke verzamelaars.
Redelijke prijzen U kunt nog steeds veel klassieke postzegels tegen redelijke prijzen bemachtigen, maar het zal toch niet lang duren tot u aan de duurdere postzegels toe bent.
Kwaliteit van klassieke postzegels De kwaliteit of de conditie van klassieke postzegels zal altijd problemen blijven opleveren. Een mindere kwaliteit zal de prijs altijd negatief beïnvloeden. Verlies van kwaliteit door slechte centrering, beschadigde gom, hergomming, korte tandjes, verkleuringen etc. heeft een sterk prijsverlagend effect.
Keuring Daarom adviseer ik iedereen die dure klassieke postzegels wil kopen dit te doen bij een vertrouwd adres en om de postzegels desnoods door een derde (keuring) te laten beoordelen. Gespecialiseerde vervalsers hebben zoveel goedgelukte valse postzegels in omloop gebracht, dat zelfs specialisten moeite hebben om ze als valse postzegel te ontmaskeren.

kolom
Verticale strook postzegels in postzegelvel Een kolom is de verticale strook postzegels van een postzegelvel. De horizontale strook is een rij.

koeienogen
Eerste postzegels van Brazilië De eerste postzegels van Brazilië (1843) worden Koeienogen genoemd. Dit vanwege de ovale vorm van het ontwerp van deze postzegels.

krantenzegels
Postzegels voor verzending van kranten Krantenzegels zijn speciale postzegels voor de verzending van kranten. Soms staat dit doel aangegeven op de postzegel. Gewoonlijk hebben krantenzegels een lage frankeerwaarde.
Oostenrijk Eén van de bekendste krantenzegels is de Oostenrijkse uitgifte uit 1856, waarop de god van de kooplieden, Mercurius, is afgebeeld.

landsverzameling
Postzegelcollectie van één land Een verzameling van postzegels met betrekking tot één land noemen we een landsverzameling. Dit is nog steeds de meest gebruikelijke vezamelwijze voor filatelisten, hoewel het thematisch verzamelen steeds meer in zwang is gekomen.

laatste dag
Laatste datum van geldigheid Meestal wordt de term laatste dag gebruikt om de laatste dag aan te geven waarop een postzegel postaal gebruikt mag worden, maar deze term kan ook toegepast worden op de laatste dag van geldigheid van een tarief, sluiting van een postkantoor of een andere gebeurtenis.

lithografie
Vlakdrukmethode Lithografie is een vlakdrukmethode die wordt uitgevoerd met behulp van een drukplaat van zink of aluminium) of druksteen.
W. Rubel De lithografie is een betrekkelijk nieuwe drukmethode, die werd voor het eerst grootschalig gebruikt door de Amerikaan W. Rubel in 1904. Rubel maakte voor zijn uitvinding gebruik van het feit dat water en vet elkaar afstoten. Hij baseerde zijn techniek, die offset heette op de uitvinding in 1796 van A. Senefelder uit München.
Fotografie De platen die voor lithografie worden gebruikt worden vervaardigd met behulp van fotografie. Het ontwerp wordt door fotografie op het drukoppervlak aangebracht en vervolgens met chemische middelen behandeld. Hierdoor zullen de gedeelten van de plaat die afgedrukt moeten worden de inkt vasthouden en de rest van de plaat niet.
Drukproces Tijdens het drukproces wordt de plaat eerst met een roller natgemaakt, hierdoor zullen die gedeelten van de plaat die niet bedrukt dienen te worden geen inkt opnemen. Vervolgens worden de te bedrukken delen met inktrollers van inkt voorzien en wordt de afdruk gemaakt. In het algemeen is de kleur bij lithografie iets minder sprankelend en iets minder duidelijk, maar deze techniek laat geen sporen na op de achterzijde van de postzegel.
Offset Als rollen worden gebruikt om de inkt van de drukplaat naar het papier over te brengen, spreken we van `offset lithografie` of kortweg `offset`. Bij moderne offsetdruk wordt de oudere lithografiemethode gebruikt op rotatiepersen waardoor per uur aanzienlijk meer afdrukken gemaakt kunnen worden.

lijnperforatie
Lijntanding Lijnperforatie (of lijntanding) is een manier van perforeren. Bij lijnperforatie vindt horizontale en verticale perforatie niet tegelijkertijd plaats, maar wordt de perforatie in twee fasen aangebracht.
Onregelmatige hoektanden Lijnperforatie veroorzaakt onregelmatige hoektanden waardoor de gebruikte methode gemakkelijk te onderscheiden is van andere toegepaste technieken, zoals kamperforatie.

lijngravure
Diepdrukproces Een lijngravure of gravure is een diepdrukproces en wordt ook wel plaatdruk genoemd.

lichte plakker
Licht plakkerspoor Voor een ongebruikte postzegel met slechts een licht plakkerspoor op de verder nog geheel aanwezige originele gom wordt de term `lichte plakker` gebruikt.
Eerste plakker Een vergelijkbare term die ook wel wordt gebruikt is `eerste plakker`.

lorenz koschier
Europese posthervorming In 1835 stelde Lorenz Koschier (1804-1879) uit Ljoebljana voor opplakbare postrechtstempels te laten vervaardigen. Hij deed zijn voorstel aan de minister in Wenen in het kader van een ontwerp voor een Europese posthervorming.
Opplakbare stempels Deze opplakbare stempels zouden aan de adreskant of aan de achterkant, in plaats van het lakstempel, kunnen worden aangebracht.

luminescentie
Voor automatisering postverwerking Om de postverwerking te automatiseren zijn postdiensten vanaf de jaren vijftig gaan experimenteren met het toevoegen van chemische stoffen aan postzegels, die door ultraviolette straling worden herkend door apparaten waarmee de post mechanisch gestempeld of gesorteerd wordt. Postzegels, die op de één of andere manier zijn voorzien van een chemische stof noemen filatelisten luminescerende postzegels. De belangrijkste vormen van luminescentie zijn fluorescentie en fosforescentie. Deze twee soorten luminescentie worden veel door elkaar gebruikt, ook in naslagwerken.
Op postzegels Fluorescentie en fosforescentie zijn in verschillende landen op verschillende manieren op postzegels aangebracht: - Door stoffen aan de papierbrij toe te voegen - Door stoffen aan de inkt toe te voegen - Door stoffen op het papier te drukken en daar overheen de inkt te drukken - Door na het drukken van postzegels alsnog een luminescerende stof te drukken - Door luminescerende vezels aan de papierbrij toe te voegen
Fluorescentie in Nederland De eerste in Nederland toegepaste techniek is fluorescentie. In 1962 werden drie Nederlandse frankeerzegels herdrukt voor een proef in Gouda. In deze plaats werd een proef uitgevoerd met een opzet-stempelmachine, de zgn. facer. Deze postzegels lichten sterk geel op, als ze onder een ultraviolette lamp worden gehouden. Later in de jaren zestig begon de Nederlandse postdienst met de uitgifte van fosforescerende postzegels. Fosforescerende postzegels lichten zwak geel op onder de ultraviolette lamp.

luchtpostzegel
Postzegel voor vervoer van post per vliegtuig Een luchtpostzegel is een postzegel speciaal uitgegeven voor post die per vliegtuig wordt vervoerd. Toen de eerste luchtlijnen tot ontwikkeling kwamen rond 1930 gaven sommige landen grote reeksen van deze postzegels uit. Tegenwoordig zijn meestal nog slechts enkele luchtpostzegels in gebruik.
Extra toeslag Soms werden luchtpostzegels gebruikt om een extra toeslag te betalen en in andere gevallen mochten uitsluitend luchtpostzegels worden gebruikt voor post verzonden per vliegtuig.
Nederland In Nederland werden slechts 16 luchtpostzegels uitgegeven, meestal met de tekst `bijzondere vluchten` of `luchtpost`. De eerste Nederlandse luchtpostzegels werden uitgegeven in 1921, zij werden gebruikt om een extra toeslag (luchtrecht) te betalen. Later konden ook `gewone` postzegels worden gebruikt om het porto van luchtpostzendingen te betalen. Op het ogenblik zijn in Nederland geen luchtpostzegels in gebruik.

luchtpost verzameling
Het verzamelen van luchtpostzegels De studie en het verzamelen van luchtpostzegels, enveloppen enz. wordt luchtpostverzameling genoemd. Verzamelaars trachten onder andere de verkeerslijnen in beeld te brengen met poststukken.

luchtpostblad
Aérogramme Luchtpostbladen worden meestal voorzien van een postzegelbeeld. Een luchtpostblad kan worden gebruikt om een bericht te schrijven naar het buitenland. Een luchtpostblad wordt internationaal aangegeven met het Franse woord `Aérogramme`.
Luchtpostblad is goedkoper dan brief Omdat luchtpost duurder is werd het luchtpostblad een groot succes. Er wordt geen envelop gebruikt (de brief wordt samengevouwen en dichtgeplakt), waardoor een luchtpostblad licht van gewicht is en de benodigde porto lager is dan het geval zou zijn indien een envelop zou worden verstuurd.
Nederland De eerste luchtpostbladen werden in Nederland uitgegeven in 1894. In 1947 verscheen in Nederland het eerste officiële luchtpostblad.

luchtpost
Verzending van post door de lucht Luchtpost is de verzending van post met behulp van een vliegtuig. De eerste succesvolle vlucht vond plaats in 1911 in India, toen een vlucht was georganiseerd tijdens de opening van een tentoonstelling in Allahabad. De vlucht ging van Allahabad naar het tien kilometer zuidelijker gelegen Naini en werd gevlogen met een Humber tweedekker. Voor deze gelegenheid werden zelfs speciale stempels vervaardigd, waarop een vliegtuig is afgebeeld. In 1961 gaf India een serie van drie postzegels uit ter herinnering aan deze gebeurtenis.
Officiële luchtpostdiensten In september 1911 werden officiële luchtpostdiensten opgericht in Denemarken, Engeland, Italië en de Verenigde Staten van Amerika.

massavernietigingsstempels
Gestempelde postzegels om aan vraag te voldoen Postzegels die afgestempeld worden om verzamelaars `een plezier` te doen, noemen we een postzegel met massavernietigingsstempel. Het woord `massa` geeft aan, dat hierbij veelal een grote partij vellen gelijk van een stempel wordt voorzien.
Let op de stempeldatum Veel landen hebben postzegels afgestempeld om de vraag uit filatelistische hoek te kunnen beantwoorden en op deze wijze extra geld te verdienen. Meestal worden deze postzegels door de postale autoriteiten aangeboden met een prijs beneden de nominale waarde. Deze postzegels zijn niet altijd gemakkelijk te onderscheiden van postzegels die normaal werden gebruikt. Indien een speciaal stempel voor de vernietiging werd gebruikt is dit uiteraard wel mogelijk. Indien een postzegel voorzien is van gom en toch is gestempeld, kunt u ervan uitgaan dat de postzegel niet op een brief heeft gezeten en het stempel op `verzoek` is aangebracht.
Gebruikte postzegels als abonnement Tegenwoordig verkopen vele postale diensten gebruikte postzegels. Door een abonnement af te sluiten wordt het u misschien gemakkelijk gemaakt een gestempelde verzameling op te bouwen. Fraai is iets anders!
Kwestie van geld In sommige landen worden meer postzegels gedrukt dan de inwoners brieven kunnen schrijven (Dominicana, Gambia, St. Vincent). Echt gelopen postzegels van dit soort landen kunnen zelfs zeer zeldzaam zijn! Deze postale diensten zijn alleen geïnteresseerd in uw geld. Verzamelaars financieren de staatsuitgaven van dit soort landen door deze postzegels aan te schaffen.

mancolijst
Lijst met postzegels die je nog zoekt Een door een verzamelaar opgestelde lijst van postzegels of ander filatelistisch materiaal die door de verzamelaar wordt gezocht om zijn verzameling te completeren wordt mancolijst genoemd.
Het gebruik van mancolijsten Een verzamelaar verstrekt mancolijsten aan een handelaar of aan een andere verzamelaar in de hoop dat een aantal gaten in zijn verzamelaar worden gedicht. Bij uw handelaar kunt u handige boekjes kopen waarin u uw manco`s op overzichtelijke wijze kunt bijhouden.

machins
Britse postzegels Machins zijn Britse postzegels met een ontwerp dat is gebaseerd op een gipsprofiel gemaakt door Arnold Machin van het hoofd van Koningin Elizabeth II. De eerste Machin postzegels werden in 1967 uitgegeven. In 1971 verschenen nieuwe oplagen i.v.m. de introductie van het decimale stelsel. Door de jaren zijn deze postzegels verschenen in vele waarden en vele variaties. Er kunnen vele verschillen worden aangetroffen in kleuren, gom, papier, fosforbanden, beeld, formaat en perforatie.
Drukkerijen Machins zijn niet alleen gedrukt bij Harrison & Sons. In 1979 werd besloten ook andere drukkerijen in te schakelen bij de productie van deze postzegels. Dit om de werkdruk bij Harrison & Sons te verminderen. Enschede in Haarlem, Waddington en The House of Questa drukten daardoor ook Machin postzegels.
Regionaal gebruik Machins werden ook gedrukt voor regionaal gebruik op het Eiland Man en in Noord Ierland, Schotland en Wales. De regionale uitgaven werden voorzien van een lokaal symbool in de linker bovenhoek. Voor de hogere waarden werden postzegels uitgegeven op een groter formaat.

maximumkaart
Geïllustreerde kaart met postzegels en stempels Een maximumkaart is een geïllustreerde kaart die is voorzien van één of meer postzegels en stempels. De illustratie, postzegels en stempel hebben allemaal het zelfde onderwerp. De datum van het stempel hoeft niet persé de eerste dag van uitgifte van de postzegels te zijn.

miniatuurvel
Klein velletje postzegels Een miniatuur- of souvenirvelletje is een klein velletje met doorgaans kleurrijk bedrukte marges. Vaak loopt de postzegelafbeelding door in de marges of wordt de aanleiding voor de postzegeluitgifte in de marge opgenomen.
Postzegels niet los verkrijgbaar In tegenstelling tot een loketvel zijn postzegels uit miniatuurvelletjes doorgaans niet los verkrijgbaar.

modelvel
Goedgekeurd proefvel postzegels Voordat de drukker de pers laat lopen om de benodigde oplage te drukken, worden vaak proefdrukken gemaakt. In Nederland wordt de goedgekeurde proef modelvel genoemd.
Afwijkingen In het buitenland worden proefdrukken niet altijd gedrukt op het postzegelpapier dat voor de uiteindelijke druk gebruikt zal worden. Ook worden deze vellen niet altijd geperforeerd en wordt soms in een andere kleur gedrukt dan het geval zal zijn bij de druk van de oplage.

mobiel postkantoor
Sorteercentrum in trein In sommige landen werden rijdende postkantoren ingezet waarbij tijdens de tocht post werd gesorteerd. In de V.S. waren dergelijke rijdende postkantoren in gebruik in de periode 1930-1970.
Rijdende postkantoren in Nederland In Nederland zijn ook rijdende postkantoren in gebruik geweest, maar deze werden gebruikt om op een speciale plaats tijdens bijvoorbeeld een tentoonstelling een postkantoor beschikbaar te hebben. Ook werden rijdende postkantoren ingezet om in afgelegen gebieden bijvoorbeeld eens per week de diensten van een postkantoor te kunnen aanbieden.

mulready
Eerste geïllustreerde envelop De eerste geïllustreerde envelop die door een postdienst werd uitgegeven werd ontworpen door William Mulready. Twee enveloppen werden in 1840 uitgegeven in Engeland: 1d en 2d.
Rowland Hill Rowland Hill verstrekte de opdracht aan Mulready om een envelop te ontwerpen die kenmerken droeg waaruit zou zijn op te maken dat de porto reeds was voldaan. Mulready beeldde Britannia af die gevleugelde boodschappers uitzendt naar alle uithoeken van de wereld.
Mulready enveloppen belachelijk gemaakt Pers en publiek gaven de enveloppen een slecht ontvangst. Bedrijven drukten enveloppen die waren voorzien van humoristische afbeeldingen waarmee de officiele Mulready enveloppen belachelijk werden gemaakt. Uiteraard is bij deze karikaturen geen porto vooraf betaald en moesten deze enveloppen wel van postzegels worden voorzien. Reeds snel werden de Mulready enveloppen uit de verkoop genomen.

nummerstempel
Nummer- of Puntstempel Een nummerstempel is een stempel waarin de stad, regio of postkantoor niet wordt aangegeven door letters, maar door nummers. De eerste nummerstempels werden door Groot-Brittannië uitgegeven in mei 1844. Verschillende typen nummerstempels werden geïntroduceerd. Elke regio gebruikte een eigen nummerreeks en de stempelvormen verschilden per regio. In plaats van stippen werden strepen gebruikt om de postzegels grondig te vernietigen.
In andere landen werden ook nummerstempels gebruikt - België - Canada - Denemarken - Duitse Staten: Baden, Beieren, Brunswijck, Pruisen, Saxen en Schleswig-Holstein - Frankrijk - Griekenland - India - Nederland - Noorwegen - Polen - Portugal - etc.
Nummer geeft plaats van verzending aan De stempels van deze landen hebben gemeen dat het nummer de plaats van verzending aangaf. De gebruikte vormen verschillen nogal van elkaar. In het algemeen werd het nummer omgeven door een patroon van lijnen en-of strepen, waardoor vernietiging werd gewaarborgd. Het in Frankrijk gebruikte stempel lijkt het meest op het in Nederland gebruikte `Puntstempel` en moet zeker als voorbeeld hebben gediend. In Frankrijk werden twee series gebruikt. De eerste proef-serie met kleine cijfers `Losange petits chiffres` werd gevolgd door een stempel met veel grotere cijfers: `Losange gros chiffres`.
Nummerstempel in Nederland In 1869 werd het nummerstempel in Nederland ingevoerd. Dit stempel lijkt verdacht veel op het Franse voorbeeld. Kennelijk had men in Nederland niets gehoord over de slechte ervaringen, die men in Frankrijk met dit stempel had opgedaan.

numismatisch poststuk
Uitgave met postzegel en munt Sommige postale diensten geven numismatische poststukken uit. Hierin zijn één of meer postzegels en een munt opgenomen.
Meestal uitgegeven voor een bijzondere gebeurtenis Een numismatisch poststuk wordt meestal uitgegeven ter herdenking van een bepaald feit. Zij zijn meestal fraai van vormgeving, maar niet echt interessant voor de serieuze verzamelaar.
Doorgaans een slechte belegging Dit soort producten wordt uitgegeven om inkomsten te genereren voor de postale dienst en wordt, in het algemeen, niet als een verstandige belegging voor filatelisten beschouwd.

ongetand
Postzegels zonder perforatie In de begintijd werden postzegels ongetand uitgegeven omdat de techniek nog niet was uitgevonden of omdat de drukker nog niet bekend was met de techniek van het perforeren.
Eerste Nederlandse postzegels waren ongetand De eerste Nederlandse postzegels werden ongetand uitgegeven. De techniek van het perforeren werd in Engeland reeds gebruikt, maar dit nieuws was kennelijk nog niet tot Nederland doorgedrongen.
Zelfklevers Jaren lang waren ongetand uitgegeven postzegels een rariteit. Vaak werden ze in kleine oplagen uitgegeven en duurder dan de geperforeerde exemplaren. Tegenwoordig worden postzegels steeds meer ongeperforeerd maar meestal met een nagebootste tanding als zelfklevers aangeboden.

ongebruikt
Ongestempelde postzegel Een postzegel noemen we ongebruikt als deze ongestempeld is en niet meer geheel is voorzien van de originele gom (vergelijk: postfris). Als de originele gom is verwijderd of beschadigd door een plakker noemen we de postzegel `ongebruikt`.
Eerste plakker Soms komen we op prijslijsten de term `plakker` of `eerste plakker` tegen. Hiermee wordt aangegeven dat de originele gom nog wel aanwezig is, maar dat de postzegel is voorzien van een plakker om de postzegel in een verzameling onder te brengen. Een postzegel die van een plakker is voorzien, is aanzienlijk minder waard dan dezelfde postzegel in postfrisse conditie.

onderwerpverzameling
Postzegels verzameld volgens onderwerp Een verzamelwijze waarbij de postzegels worden verzameld en geordend volgens onderwerp. De technische bijzonderheid van opgenomen items is niet van belang.
Geen thematische verzameling Een verzameling die bestaat uit postzegels waarop een hond is afgebeeld is een voorbeeld van een onderwerpverzameling. Maar ook een verzameling die bestaat uit postzegels, afstempelingen etc. met betrekking tot een bepaalde gebeurtenis (oprichting Verenigde Naties) rekent men tot de onderwerpverzameling (vergelijk: Thematische verzameling).

oorlogzegels
Postzegels in oorlogstijd uitgegeven Postzegels die tijdens oorlogstijd worden uitgegeven en waarbij dit feit op de postzegel wordt vermeld noemen we oorlogzegel.
War Tax Tijdens de eerste Wereld Oorlog werden in Engelse gebieden postzegels uitgeven met de opdruk `War Tax` (Oorlog Toeslag). Deze werden uitgegeven om extra geld te vergaren ten behoeve van de oorlogsvoering.

opruimingsopdruk
Opdruk wijzigt postale waarde Een opruimingsopdruk is een opdruk die de oorspronkelijke postale waarde van de postzegel wijzigt.
Opmaken voorraden Dit soort opdrukken worden gewoonlijk toegepast als veel postzegels op voorraad zijn ten tijde van een tariefsverandering. In het verleden werden opruimingsopdrukken ook aangebracht als een land te maken had met een lange leveringstermijn. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de Nederlandse kolonies Suriname en Nederlands Indië. Als een tekort aan een bepaalde waarde ontstond werden andere postzegels voorzien van een opdruk.

opdruk
Extra drukgang nadat postzegel klaar was Een opdruk is een extra druk die op een postzegel wordt aangebracht nadat de postzegel reeds klaar was. Deze opdruk maakte geen onderdeel uit van het originele ontwerp. Opdrukken kunnen bestaan uit letters, cijfers, punten, strepen en figuren.
Redenen voor opdruk Er zijn veel redenen waarom opdrukken worden aangebracht, de belangrijkste zijn: - Om de waarde van een postzegel te wijzigen. - Om de nieuwe of veranderde landsnaam op de postzegel te vermelden. - Om de functie van de postzegel te wijzigen (bijvoorbeeld van frankeerzegel naar dienstzegel). - Om een extra slogan aan de postzegel toe te voegen (bijvoorbeeld ter gelegenheid van een filatelistische tentoonstelling). - Om een gedeelte van de postzegel af te dekken (bijvoorbeeld omdat de afgebeelde koning buiten gratie is).
Opruimingsopdruk Als de waarde van een postzegel wijzigt door de opdruk noemen we een dergelijke opdruk een opruimingsopdruk.

oscar berger levrault
Eén van de eerste verzamelaars Eén van de eerste verzamelaars was Oscar Berger Levrault. In 1861 bezat hij 671 verschillende postzegels; in de drie jaren die volgden groeide dit aantal tot 1142, 1553 en 1857.
Weinig postzegels Dit aantal lijkt klein, maar u moet rekening houden met het feit dat in deze jaren nog slechts weinig postzegels waren verschenen. In Nederland waren in 1861 slechts 3 verschillende postzegels uitgegeven.
Vreemde verzamelwijze Oscar Berger Levrault hield er een voor ons vreemde visie op na. Hij beschouwde een postzegel als beschadigd indien de postzegel uit het vel gescheurd was, omdat de originele perforatie dan was aangetast. Oscar Berger Levrault knipte daarom uit een blok van 9 postzegels de middelste postzegel met behoud van de perforatie, waarbij de omringende postzegels onherstelbaar verminkt werden.

oude postdiensten
Postdiensten ontstonden duizenden jaren geleden De oudste postdiensten ontstonden duizenden jaren geleden in China. Ook de farao`s beschikten in Egypte al over een postdienst. In die tijd konden nog maar heel weinig mensen lezen. De postdiensten in de oudheid werden dan ook vooral gebruikt door ambtenaren en hovelingen. Mogelijk zijn echter de postdiensten in Assyrië ook gebruikt door kooplieden.
Egypte en Assyrië Waarschijnlijk bestond een zeer geregelde postdienst tussen Egypte en Assyrië en tussen de plaatsen Assyrië en Babylon. De oudst bewaarde brieven zijn niet van papier, maar van klei. Ze werden 3000 jaar voor Christus verstuurd. Deze kleitabletten met spijkerschrift werden gebakken en door kooplieden in Klein-Azië verstuurd.
Postvoorschriften De Tsjechische archeoloog Bedrich Hrozny vond in 1925 bij Kültepe in Turkije een groot aantal van deze kleitabletten. De oudst bekende postvoorschriften dateren uit de 4e eeuw na Christus. De voorschriften van de Romeinse Cursus Publicus, of keizerlijke postdienst, verschaffen ons een inzicht in de organisatie van de postdienst destijds in Italië.

paul citroen
Berlijn De schilder, graficus, fotograaf, schrijver en leraar Paul Citroen werd geboren te Berlijn in 1896. Zijn vader, die uit Amsterdam kwam, had in Berlijn een bontzaak. Citroen beschreef het milieu waarin hij opgroeide als burgerlijk. `Voor mij gaat er van de burger een zekere stabiliteit uit, een zekere rust, want hoe burgerlijk ik zelf ben kan ik niet helemaal overzien, maar ik ben een gematigd mens omdat ik zo goed weet wat voor verleiding er in fanatisme zit.`
Jeugdjaren In het gezin werd veel aandacht aan kunst en cultuur, vooral literatuur, geschonken. Reeds vroeg in zijn leven begin Citroen veel te tekenen. Dit werd door zijn ouders gestimuleerd. Met een schoolvriend - Erwin Blumenfeld, die later een bekend fotograaf zou worden - voerde hij later fotografische experimenten uit. Citroen studeerde aan de Kunsthochschule te Berlijn. Hij kreeg belangstelling voor de avant-garde die zich in Berlijn ontwikkelde. Hij legde ook zelf een verzameling aan van eigentijdse kunst, gekocht van een door zijn vader geschonken geldbedrag.
Der Sturm Na enige rijd in een boekhandel te hebben gewerkt, werd Citroen door Herwart Walden, eigenaar van de beroemde galerie Der Sturm, benaderd om een kunstboekhandel op te zetten. Dit was niet gemakkelijk, want er waren nauwelijks boeken over moderne kunst in die tijd. Via Walden maakte Citroen kennis met kopstukken uit de Berlijnse Dada-beweging als George Grosz, Walter Mehring en John Heartfield. Citroen begon weer te tekenen en ging een opleiding volgen aan het Bauhaus te Weimar.

parachute post
Post afwerping uit een vliegtuig Parachutes zijn gebruikt om post af te werpen uit een vliegtuig. Eens per jaar vloog de geregelde luchtpostdienst van Qantas met een watervliegtuig, op haar weg naar Sydney, laag over het eiland Mornington, zodat met kleine parachutes de kerstkaarten en pakketjes konden worden gedropt voor de Australische missie op het eiland.

paquebot
Op schepen geposte brieven Met deze Franse term worden op schepen geposte brieven aangeduid. Na aankomst worden de poststukken in de haven aan de postale autoriteit overgedragen. Meestal worden op zee geposte brieven gestempeld met speciale `paquebot` stempels.
Paquebots Postzegels en brieven die zijn voorzien van de term `paquebot` worden door verzamelaars `paquebots` genoemd.