Dierenwoordenboek

Categorie: Planten en dieren > Dieren
Datum & Land: Pl/an/ten , NL
Woorden: 3446

Jaagziekte
Longaandoening bij volwassen schapen, door een retrovirus veroorzaakt. Nauw verwant aan zwoegerziekte..

Jejunum
De nuchtere darm, deel van de dunne darm..

Joule
Eenheid van energie (j); 1 kcal = 4,2 joule (z.o. calorie)..

Johne, ziekte van
Zie paratuberculose.

Jodiumtinctuur
Desinfectiemiddel, veel gebruikt bij operaties om het operatieveld vrij te maken van micro-organismen..

Jodium
Sporenelement, dat bij tekorten vergroting van de schildklier geeft (z.o. struma)..

Jugularis
Tot de voorkant van de hals behorend, b.v. Vena jugularis (= halsader)..

Juveniel
Jeugdig, m.b.t. de jeugd. (vgl. adolescent, adult)..

Katheter
Stijve of slappe dunne buis, die via lichaamsopeningen of via een bloedvat naar binnen gebracht kan worden, b.v. voor het aftappen van vloeistof..

Katabool
Weefsel afbrekende stofwisselingstoestand (i.t.t. anabool)..

Katabolisme
Afbrekende chemische processen in het lichaam, waarbij energie vrijkomt (i.t.t. anabolisme)..

Kata-
Omlaag..

Karyotype
Typerende groepering (aantal, vorm) van de chromosomen..

Karyogram
Chromosomen portret; gefotografeerd overzicht van alle chromosomen uit de celkern..

Karyo-
Met betrekking tot de kern..

Kapoen
Gecastreerde haan..

Kanker
Ieder kwaadaardig groeiproces in het lichaam, nieuwvorming, tumor (z.o. metaplasie)..

Kalkpoot
Door schurftmijt (Cnemdicoptes mutans) veroorzaakte woekering in de onbevederde huid van een vogelpoot..

Kalk
Zie calcium.

Kalfziekte
Zie melkziekte.

Kalf
Jong rund, hert of antiloop (z.o. pink)..

Kadaver
Lijk, dood lichaam, kreng (z.o. aas)..

Kattenziekte
Zie panleukopenie.

Kation
Kleinste positief elektrisch geladen deeltje (i.t.t. anion) (z.o. ionen)..

Kcal
Kilocalorie; eenheid van energie, 1 kcal= 4, 2 joule = 1000 calorieën (z.o. joule)..

Ketonlichamen
Chemische verbinding met CO-groep (b.v. aceton), die in het lichaam gemaakt worden bij vasten door tekort aan koolhydraten (b.v. slepende melkziekte)..

Ketamine
Narcosemiddel, vaak gebruikt in combinatie met xylazine of Domitor (medetomidine)..

Kern
Centrale deel van een cel. Bevat de erfelijke informatie in de vorm van chromosomen (z.o. celkern, chromosoom, gen)..

Keratoconjunctivitis sicca
Ontsteking van het hoorn- en bindvlies t.g.v. uitdroging van het oog..

Keratitis
Ontsteking van het hoornvlies (van het oog)..

Keratine
Hoornstof; de grondstof van nagels, hoorns, opperhuid, schubben, schilden, veren en haren..

Kennelhoest
Ook wel "kennel cough" genoemd, infectie van de keel en luchtpijp bij honden, waarbij verschillende virussen en bacteriën een rol spelen..

Keizersnede
Sectio caesarea; verloskundige operatie, waarbij de vrucht door een snede in de baarmoeder geboren wordt..

Keiler
Mannelijk wild zwijn (z.o. beer, ever)..

Kg
Kilogram = 1000 gram..

Kinetiek
Zie farmacokinetiek.

Kinderziekte
Groep van infectieziekten, die een levenslange weerstand geven, b.v. mazelen, kinkhoest, e.d..

Kieuw
Dunwandig, sterk doorbloed orgaan dat als ademhalingsapparaat bij vissen en andere dieren uit het aquatisch milieu fungeert..

Kiemen
Ziekteverwekkers, bacillen (bacteriën, enz.)..

KI
Kunstmatige Inseminatie (z.o. inseminatie, IVF-ICSI)..

Kitten
Jonge kat(achtige)..

Kloon
Groep individuen met dezelfde erfelijke eigenschappen als het uitgangsindividu. Vaak met kunstgrepen in de dieren- en plantenwereld gemaakt..

Kliniek
(Dieren)ziekenhuis; plaats waar behandelingen en operaties plaatsvinden..

Kling
Vulva..

Kleine hersenen
Cerebellum; deel van de hersenen met als functie coördinatie van bewegingen en remming van reflexen..

Klauw
Haakvormige nagels bij veel zoogdieren en vogels..

Klassieke vogelpest
Zie vogelpest, vogelinfluenza..

Klysma
In de endeldarm in te brengen vloeistof (z.o. rectum)..

Klophengst
(Paarden)hengst met één of beide testikels nog in de buikholte..

KNMvD
Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde; belangenorganisatie van dierenartsen in Nederland, gevestigd in Utrecht..

Knieschijf
Patella..

Knaagdier
Rodentia; zoogdiergroep met knaagtanden, waarbij (tevens) de hoektanden ontbreken (z.o. lagomorpha)..

Kortwieken
Aan één zijde van de vleugels de veren (slagpennen) afknippen om wegvliegen te voorkomen (z.o. leewieken)..

Koraalvissen ziekte
Door de flagellaat O'dinium ocellatum veroorzaakte visziekte bij zeewatervissen (z.o. flagellaat)..

Kopligging
Positie van jong in de baarmoeder met de kop naar de "uitgang" toe (i.t.t. stuitligging)..

Kootbeen
Bot in de ondervoet van het paard..

Kootholte
Holte achter de hoef bij het paard en andere hoefdieren (z.o.mok)..

Koorts
Verhoging van de lichaamstemperatuur, meestal door een (infectie)ziekte (= febris) (z.o. hyperthermie, hypothermie)..

Koolhydraat
Energierijke verbinding, opgebouwd uit ondermeer koolstof en waterstof, waartoe o.a. suikers, zetmeel en glycogeen behoren. Vormt een belangrijk bestanddeel van het voedsel van de meeste dieren (z.o. polysaccharide)..

Koningin
O.a. vrouwelijke bij, hoofd van de kolonie, die alle eieren legt (z.o. dar)..

Kolonisatie resistentie
Weerstand in de darm door de aanwezige darmflora, waardoor nieuwe, ziekteverwekkende bacteriën minder snel aanslaan..

Kolonie
In een strakke sociale structuur levende dieren, zoals mieren, bijen, termieten..

Kol
Wit vlekje op het voorhoofd, b.v. bij sommige paarden (vgl. bles)..

Kokken
Zie coccen.

Kogel
Gewricht o.a. bij het paard, een handbreedte boven de hoef..

Koekalf
Vaarskalf (z.o. kuiskalf)..

Koeiengriep
Zie IBR..

Koehakkig
Te nauwe stand van de achterpoten (vgl. Franse stand)..

Koudbloed paard
Paard met een rustig karakter met zware bespiering en geschikt als trekpaard, b.v. een Zeeuws trekpaard (i.t.t. warmbloed) (z.o. halfbloed, volbloed)..

Kropmelk
Afscheidingsproduct van de krop bij duiven, dient als voedsel voor de jongen in de eerste levensdagen..

Kribbenbijten
Stalondeugd, veroorzaakt door verveling, waarbij het paard met.

Kreng
Zie kadaver.

Kraakbeen
Stevig, elastisch bindweefsel, minder hard dan bot. Heeft dragende en steunende functie..

Kunstmatige inseminatie
Zie KI (z.o. IVF, ICSI)..

Kuiskalf
Kuisje, vrouwelijk kalf, koekalf, vaarskalf (z.o. pink)..

Kuit
Deel van de achterzijde van het been, tussen knie en hak..

Kuitbeen
Fibula..

Kudde
Groep (herbivore hoefdieren) (z.o. beslag, koppel, vee)..

Kweken
Onder niet-natuurlijke omstandigheden doen voortplanten van dieren (z.o. fokken)..

Kween
Hermafrodiet; nakomeling van een zoogdier als deel van een tweeling van verschillend geslacht, waarbij door uitwisseling van mannelijke en vrouwelijke cellen tussen de foeten een interseks is ontstaan, die niet tot voortplanten in staat is. Komt veel voor bij geiten..

Kynoloog
Hondenkenner..

Kynologie
Studie van honden..

Kyfose
Kromming van de wervelkolom naar boven, waardoor een bochel ontstaat (z.o. iordose, scoliose)..

Latrogeen
Door medisch ingrijpen veroorzaakt, b.v. Iatrogene ziekte..

Lateralis
Op de zijde betrekking hebbend..

Lateraal
Naar de zijkant, zijdelings..

Latent
Verborgen, onmerkbaar, niet tevoorschijn komend, b.v. een latente ziekte (z.o. drager, carrier)..

Larynxparalyse
Strottenhoofdverlamming..

Larynx
Strottenhoofd (z.o. glottis)..

Laryngoscopie
M.b.v. laryngoscoop de keel en stembanden onderzoeken..

Laryngoscoop
Keelspiegel; instrument om de larynx mee te bestuderen..

Larva, larve, larf
Jeugdvorm van een amfibie, vis, insect of andere ongewervelde (z.o. metamorfose, imago)..

Lapjeskat
Vachtkleur bij katten met drie kleuren, vaak zwart met geel en rood in grote vlekken. De erfelijke aanleg voor deze kleuren liggen op het X-chromosoom. Maar er kan maar één kleur zijn per X-chromosoom. Alleen vrouwtjespoezen (XX) kunnen lapjes- of "schildpadtekening" hebben..

Laparotomie
Buiksnede, buikoperatie..

Laparoscopie
Bezichtiging van de buikholte en de buikorganen door middel van een kleine opening in de buikwand te maken en daar een laparoscoop in te brengen..

Laparoscoop
Buisvormig instrument dat b.v. in de buikholte gebracht wordt om de organen te bestuderen..

Laparo-
In de buik, door de buikwand..

Langerhans, eilandjes van
Groepjes cellen in de alvleesklier, die insuline produceren (z.o. pancreas)..

Landbouwhuisdier
Nutsdier; huisdier dat om economische redenen wordt gehouden, vaak op een boerderij, b.v. varkens, kippen en koeien (z.o. gezelschapsdier, domesticatie, huisdier, pluimvee, vee)..

Lancet
Klein, puntig, chirurgisch mes..