Dierenwoordenboek

Categorie: Planten en dieren > Dieren
Datum & Land: Pl/an/ten , NL
Woorden: 3446

Trachea
Luchtpijp..

Traanstreep
Zie epifora..

Traanbuis
Ductus lacrimalis..

Trypanosoom
Protozo (bloedparasiet) overgebracht door vliegen, die o.a. slaapziekte bij de mens veroorzaakt..

Trypsine
Eiwitsplitsend enzym in de darm, geproduceerd in de pancreas..

Truncus
Stam in het lichaam, b.v. de basis van een groot bloedvat of grote zenuw..

Trommelzucht
Tympanie; overmatige gasvorming in het maagdarmkanaal (z.o. aan de wind, oplopen, meteorisme)..

Tussenklauwontsteking
Tussenklauwpanaritium, tussenteenflegmoon; bacteriële ontsteking van de huid tussen de beide klauwen van het rund. Geeft heftige kreupelheid. Andere namen variëren per streek: haarworm, slakkenpoot, kluifpoot, weipoot, moervet, stinkpoot, kleipoot..

Tussenklauwpanaritium
Tussenklauwontsteking..

Tussengastheer
Organisme waarin een parasiet een deel van zijn levenscyclus doorloopt, b.v. de slak bij leverbot (z.o. gastheer)..

Turgor
Spanning van de huid. Geeft een indruk over de mate van uitdroging..

Tunica
Vlies, laag, omhulsel..

Tunica vaginalis
Omhullende vlies van de testis..

Tumor
Gezwel, zwelling, nieuwvorming, neoplasie, kanker; één der vijf klinische kenmerken van ontsteking (z.o. ruber, dolor, calor, functio laesa)..

Tularemie
Bacteriële ziekte bij knaagdieren. Wordt door insecten overgedragen; zoönose..

Tubus
Buis..

Tubulus
Buisje, b.v. in de nier..

Tubulaire dysfunctie
Niet goed werken van de buisjes (tubuli) in de nieren. Geeft urineafwijkingen (z.o. nefron)..

Tubifex
Rode dunne worm, veel gebruikt als visvoer..

Tuberculose
Infectieziekte, veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis (mensen-tbc), M. bovis (runder-tbc), M. avium (vogel-tbc) en M. piscium (vis-tbc). Kenmerkend voor deze infectie zijn de tuberkels: witte haarden in longen, lever en andere organen (z.o. TBC)..

Tuberculinereactie
Test, waarbij een kleine hoeveelheid tuberculine in de huid wordt ingespoten. Bij positieve reactie, d.w.z. aanwezigheid van antistoffen, ontstaat er een zwelling op de injectieplaats (z.o. Mantoux)..

Tuberculine
Stof, gewonnen uit een tuberkelbacterie, voor huidtest op TBC (z.o. Mantoux)..

Tuberculinatie
Uitvoeren van de tuberculinereactie, "zetten" van een Mantoux..

Tuber
Zwelling, knobbel..

Tuba
Buis, b.v. tuba uterina (= eileider, salpinx)..

Tussenwervelschijf
Discus intervertebralis; kraakbenige schijf tussen twee ruggenwervels (z.o. hernia)..

Tussenteenflegmoon
Tussenklauwontsteking..

Twenter
Tweejarig paard-schaap (z.o. enter)..

Tweeslibbige hartklep
Valvula bicuspidalis; linker hartklep tussen boezem en kamer..

Twaalfvingerige darm
Duodenum..

Tympanie
"Aan de wind", trommelzucht, opgeblazenheid; overmatig gas in de buikorganen, m.n. in de pens, die dan "oploopt" (z.o. meteorismus)..

Tympanitis
Middenoorontsteking..

Tying up
Maandagsziekte..

Tyfus
Buiktyfus; ziekte veroorzaakt door de tyfusbacil Salmonella typhosa. Geeft heftige diarree..

Tyflitis
Ontsteking van de blinde darm..

Tyzzer, ziekte van
Konijnen- en hamsterziekte, veroorzaakt door een bacterie (Bacillus piliformis). Gaat met diarree en sterfte gepaard..

Ubiquitair
Overal in de omgeving voorkomend..

UDD-middelen
Geneesmiddelen die alleen door een dierenarts toegediend mogen worden, zoals vaccins..

UDA-middelen
Geneesmiddelen die alleen op recept van een dierenarts aan een eigenaar van een dier meegeven mogen worden, zoals de meeste antibiotica..

Uitwerpselen
Feces en urine, mest..

Uitwerpselen eten
Coprofagie..

Uitsterven
Verdwijnen van soorten op deze aarde of uit een bepaald gebied..

Uitleiden
Verkoeveren; het weer tot bewustzijn laten komen van de patiënt na narcose..

Uitkippen
Kippen; uitkomen van een ei (Vlaams)..

Uitheems
Oorspronkelijk niet in Nederland voorkomend (i.t.t. inheems) (z.o. exotisch)..

Uierontsteking
Mastitis bij het rund (z.o. wrang, driespeen, T-pol test)..

Uitzaaiing
Metastase..

Ultrasoon
Niet hoorbare "geluidstrillingen", gebruikt voor echografie..

Ultra-
Overtreffende trap, grootste, hoogste, enz..

Ulna
Ellepijp..

Ulcus
Zweer, b.v. in maag, darm, huid; mv. ulcera..

Ulcera
Meervoud van ulcus, b.v. ulceratieve colitis (zweren in het colon)..

Umbilicalis
Tot de navel behorend..

Umbilicus
Navel..

Univoltine
Één legsel of geboorte per jaar (z.o. biovoltine)..

Uni-
En-, hetzelfde..

Urometer
Apparaat om soortelijk gewicht van de urine te bepalen..

Urologie
Wetenschap die nieren en urinewegen bestudeert..

Urogenitaal
M.b.t. geslachts- en urineorganen..

Uroliet
Nier- of blaassteen..

Urolithiasis
Vorming en-of aanwezigheid van nier- of blaasstenen (urolieten) in de urinewegen (z.o. struviet en purine)..

Urobiline
Bruine galkleurstof die ontstaat door oxidatie van biliburine.

Urobilinogeen
Kleurloze stof die in de darm ontstaat door reductie van biliburine..

Urinezuur
Eindproduct van de eiwitstofwisseling bij reptielen en vogels, te vergelijken met ureum bij zoogdieren en amfibieën. Vaak als witte substantie zichtbaar aan de buitenkant van de ontlasting. Bij Dalmatische honden is urinezuur in het bloed verhoogd en komen urinezuurstenen voor..

Urinelozing
Mictie, "plassen"..

Urineblaas
Vesica urinaria; hol orgaan in de buik voor opslag van urine..

Urine afvoerwegen
Nierbekken, urineleiders, blaas en penis of vagina..

Urine
"Pis"; afscheidingsproduct van de nieren. Bij veel dieren geel en helder met daarin opgelost ureum, zouten en andere afvalproducten (z.o. ureum, ureter, urethra en urineblaas)..

Ureum
Afbraakproduct van de eiwitstofwisseling bij zoogdieren en amfibieën, dat door de nieren met de urine wordt uitgescheiden..

Urethritis
Ontsteking van de urethra..

Urethra
Urinebuis, die de urine van de blaas naar buiten voert (z.o. ureter)..

Ureter
Urineleider, die de urine van de nier naar de blaas transporteert (bij zoogdieren) (z.o. urethra)..

Uremie
Te hoge concentraties ureum in het bloed, omdat de nier deze stof niet of onvoldoende uitscheidt (z.o. azoturie)..

Urachus
Een tijdens het embryonale leven aanwezige verbinding tussen de cloaca en de allantois..

Uraat
Zout van urinezuur, komt bij jicht voor in de gewrichten en soms in blaasstenen..

Uterus simplex
Enkelvoudige baarmoeder, zoals normaliter bij mensen en apen..

Uterus bicornis
Tweehoornige uterus, zoals bij rund, varken en hond..

Uterus
Baarmoeder (z.o. eileider)..

Uterien
Betrekking hebbend op de baarmoeder..

UU
Universiteit Utrecht..

Uvea
Regenboogvlies en omliggende weefsels met bloedvaten in het oog..

UV-licht
Ultraviolet licht; maakt de aanmaak van vitamine D3 in het lichaam mogelijk (z.o. vitamine D3)..

Uveïtis
Ontsteking van het regenboogvlies en omliggende weefsels met bloedvaten in de oogbol. Bij herhaald optreden bij paarden wordt dit maanblindheid genoemd..

Vasten
Onthouden van voedsel, nuchter houden..

Vasodilatatie
Bloedvatverwijding (i.t.t. vasoconstrictie) (z.o. ontsteking)..

Vasoconstrictie
Bloedvatvernauwing door samentrekken van de spieren in de vaatwand (i.t.t. vasodilatatie) (z.o. renine)..

Vasectomie
Operatieve ingreep, waarbij een deel van de zaadleider wordt verwijderd of onderbonden om onvruchtbaarheid te verkrijgen bij het mannelijk dier (z.o. castratie)..

Vasculopathie
Afwijking van de bloedvaten..

Vasculitis
Ontsteking van bloedvaten..

Vas deferens
Ductus deferens, zaadleider..

Vas
Vat, bloedvat..

Varus
Krom, naar binnen gebogen (i.t.t. valgus)..

Varkenspest, klassieke
Zeer besmettelijke virusziekte bij varkens, met o.a. paarse verkleuringen van de huid en huidbloedingen (z.o. ruimen)..

Varkensbek, varkensmond
Te korte onderkaak; erfelijke afwijking o.a. bij paarden en runderen..

Varken
Zie beer, big, gelt, roetbig, zeug, zwijn..

Variola
Pokken, pokziekte; zeer besmettelijke acute, endemisch voorkomende infectieziekte, door het variola-virus veroorzaakt. Laatste mens stierf in 1978 aan pokken in Birmingham, Engeland (z.o. pokken, vaccinia)..

Variëteit
Geringe variatie binnen één soort, b.v. geografische variëteit (z.o. ondersoort, ras)..

Varices
Spataderen; plaatselijke verwijdingen in één of meer aders..

Varicella
Waterpokken; virusziekte veroorzaakt door het varicellavirus..

Valva
Klep die stroming in één richting toelaat, b.v. valva aortae (aorta klep)..