Kennisconsult Managementwoordenboek

Categorie: Management
Datum & Land: 25/08/2022, NL
Woorden: 27274

balanspolitiek
De rapportage- en waarderingsmethode, die een organisatie hanteert bij de opstelling van haar jaarrekening.

banden
De relaties tussen personen en groepen in een netwerk.

baseline dates
De start- en finishdata uit het oorspronkelijk projectplan.

baissetransactie
De verkoop van effecten, waarover de verkoper op het moment van verkoop nog niet de beschikking heeft.

backserviceverplichtingen
De verplichtingen die een bedrijf heeft uit hoofde van het backservicepensioen.

bankbiljetten
Door de centrale bank in omloop gebracht chartaal geld. Een bankbiljet is in wezen een bewijs van vordering op de centrale bank. Vroeger (per land verschillend) kon de houder van zo'n vordering de tegenwaarde in edel metaal bij de centrale bank opeisen.

bankvoorschriften
Door de overheid gegeven regels en voorschriften met betrekking tot het functioneren van het bankwezen en het houden van toezicht hierop.

baan
Een aanstelling (gewoonlijk in een vast dienstverband) waarbinnen je werk verricht en waarvoor je betaald wordt.

baissewarrants
Een ander woord voor putwarrant. Een putwarrant geeft de houder het recht om de onderliggende waarde te verkopen. De verkoper gaat ten opzichte van de koper hiermee een verplichting aan.

bar code scanner
Een apparaat om barcodes te lezen en de gelezen gegevens door te geven aan computerapparatuur.

bankautomaat
Een automaat waarmee met een pas en bijbehorende pincode contant geld kan worden opgenomen.

balansdatum
Een balans of een jaarrekening geeft een beeld van de toestand op een bepaalde kalenderdag. Dat moment is de balansdatum.

balkenschema
Een balkenschema is een grafische weergave van activiteiten in de tijd (kalender). Elke balk representeert een activiteit en de lengte van de balk de tijdsduur.

bank van lening
Een bank van lening, ook wel pandjeshuis genoemd is een bank waar men waardevolle zaken beleent in ruil voor contant geld.

bankrun
Een bankrun (ook wel run op de bank genoemd) is het verschijnsel dat zeer veel rekeninghouders bij een bank tegelijkertijd al hun spaargeld (willen) opnemen, waardoor voor de bank een acuut liquiditeitsprobleem ontstaat. Een bankrun kan ontstaan als veel rekeninghouders al dan niet terecht vermoeden, dat hun bank op het punt staat failliet te gaan. Ook een bank die financieel gezond is kan ernstig in de problemen komen als een bankrun optreedt. Om de kans op een bankrun te verkleinen is in Nederland het depositogarantiestelsel ingesteld. Door het depositogarantiestelsel hoeven "kleine" spaarders niet bang te zijn dat zij hun tegoeden (geheel of gedeeltelijk) kwijtraken bij een faillissement van een bank. Op 1 oktober 2009 deed financieel expert Pieter Lakeman een oproep om alle spaartegoeden van DSB Bank op te nemen, om de bank failliet te laten gaan. In de 10 dagen die volgden, werd ruim 600 miljoen euro van de bank gehaald door verontruste rekeninghouders. Uiteindelijk leidde de bankrun tot een noodregeling op verzoek van De Nederlandsche Bank, zodat bewindvoerders zijn benoemd. Op 19 oktober 2009 ging de bank inderdaad failliet.

barrier optie
Een barrier option is een europees type optie met twee mogelijkheden: (1) een "knockout" mogelijkheid die ervoor zorgt dat de optie direct gesloten wordt als de onderliggende waarde een bepaalde waarde bereikt. (2) een "knockin" mogelijkheid die ervoor zorgt dat de optie pas effectief wordt als de onderliggende waarde een bepaald niveau heeft bereikt.

baissier
Een belegger die een baisse- of short-positie inneemt. Een baissier verwacht een dalende trend.

balanced mutual fund
Een beleggingsstrategie waarbij een beleggingsportefeuille wordt samengesteld die uit een combinatie van aandelen en obligaties met de bedoeling een optimum te bereiken terzake van opbrengsten en risico's.

balanced investment strategy
Een beleggingsstrategie waarbij geprobeerd wordt een beleggingsportefeuille zodanig samen te stellen dat de opbrengsten en risico's in evenwicht zijn.

basisvoorraadbesturing
Een bestelmethode waarin een vaste (basis) voorraad voor ieder item wordt aangelegd. Elke uitgifte uit die voorraad wordt onmiddellijk gevolgd door het plaatsen van een nieuwe bestelling die de zojuist gebruikte items uit de voorraad met een even grote hoeveelheid nieuwe items aan zal vullen. Deze vorm van voorraadbeheer wordt toegepast bij de zuigmethodiek van de orderverwerking.

basiscompetentie
Een competentie die vereist is om een bepaalde taak, functie of rol met succes te kunnen vervullen.

Basic
Een computertaal bestaande uit elementen uit Algol, Cobol en Fortran

baseline-tijdschema
Een copie van het tijdschema van het project op enig moment (meestal net voor het project begint) waarmee men later de werkelijke data kan vergelijken met de geplande begin- en eindtijden.Het schema is standaard aanwezig bij projecten, waarvan sytematisch de voortgang wordt gemeten. Het schema blijft ongewijzigd als 'meetlat' bestaan, tenzij tussentijds andere afspraken worden gemaakt tussen opdrachtgever en -nemer

baissemarkt
Een dalende beurs of een aanhoudende prijsdaling van een belegging.

bank
Een door De Nederlandse Bank erkende instelling die zich bezighoudt met financiële dienstverlening.

backlog afschrijving
Een extra afschrijving indien in de loop van de tijd blijkt dat de restwaarde van een bedrijfsmiddel lager uitvalt dan oorspronkelijk was ingeschat.

balanced fund
Een financieel verslag dat de bezittingen, schulden en het eigen vermogen op een bepaald moment, meestal aan het einde van de maand, weergeeft.

bayesiaanse beslissingsanalyse
Een formule die gebruikt kan worden in besluitvormingsprocessen onder onzekerheid. Ze dient om de waarschijnlijkheid in te schatten dat iets waar is op basis van eerdere schattingen aangevuld met nieuwe waarnemingen.

basket of indicators
Een groep samenhangende indicatoren die gezamenlijk een beeld geven van een bepaald facet van de organisatie.

balansrekening
Een grootboekrekening, waarop een bezitting of een schuld wordt geadministreerd. Ze worden balansrekening genoemd, omdat het bij deze rekeningen gaat om posten die op de balans worden vermeld.

balloon payment mortgage
Een hypotheek die niet volledig wordt afgelost gedurende de looptijd, waardoor er dus een restschuld moet worden afgelost aan het einde van de looptijd.

Battelle Bildmappen brainwriting
Een ideegeneratietechniek die brainstormen als basis heeft, waaraan stimulatie met afbeeldingen is toegevoegd.

basisinnovatie
Een innovatieve ontwikkeling die leidt tot talrijke nieuwe producten en productieprocessen (dit laatste ook met betrekking tot zeer veel bestaande producten).

back-to-back transactie
een keten van effectentransacties tussen drie of meer tegenpartijen met betrekking tot de aankoop en verkoop van een enkele zekerheid, voor de regeling inzake een enkele dag. De meest eenvoudige back-to-back-handel is een paar van transacties waarbij de ene partij zich op effecten kopen van een tweede partij en dan is het ermee eens om ze te verkopen aan een derde partij.

back month
Een leveringsdatum in de termijnhandel die ver in de toekomst ligt.

batch bill of material
Een lijst van ingrediënten en benodigdheden die betrekking heeft op een partij producten die in een keer wordt gemaakt.

basic browns
Een marktsegement bestaande uit mensen met geen of zeer weinig belangstelling voor duurzaamheid of milieukwesties.

balanced scorecard
Een methode om de prestaties van een organisatie op uiteenlopend gebied te verbeteren door doelen te bepalen, prestatie-indicatoren te definiëren om vervolgens op deze indicatoren te gaan sturen (beleid maken, acties doorvoeren, meten, analyseren, bijstellen, enz.). De Balanced scorecard werd ontwikkeld door Robert Kaplan and David Norton (Harvard Business Review in 1993). Aan de hand van de scorecard bekijkt een organisatie haar prestaties vanuit vier invalshoeken: (1) innovatief (medewerkersperspectief), (2) intern (effectiviteit), (3) extern (klanttevredenheid) en (4) financieel (aandeelhouderswaarde).

baseline
Een momentopname (bij de start of tussentijds) van een project, die wordt vastgelegd om de originele positie te kunnen vergelijken met latere posities. Ook producten die een kwaliteitsreview hebben doorstaan en zijn goedgekeurd kunnen worden gebaselined. Iedere Baseline dient te vallen onder versiebeheer als onderdeel van configuratiemanagement en worden 'bevroren'. M.a.w. wijzigen in de 'gebaselinde' versie is niet toegestaan.

badge
Een naamkaartje dat op de kleding kan worden bevestigd. Het kaartje kan allerlei informatie bevatten over de persoon die het draagt.

basisnorm
Een norm die gebruikt wordt om kostencalculaties, planningen en dergelijke mee te maken. Naderhand kunnen dan de werkelijke getallen worden ingevuld. Dan kan ook vergeleken worden in hoeverre de werkelijkheid afwijkt van de norm

ballonnummer
Een nummer in een technische tekening dat verwijst naar een onderdeel.

bankrekeningnummer
Een nummer waarmee een rekening bij een bankinstelling wordt geidentificeerd.

balanced factorial design
Een onderzoeksontwerp waarbij voor alle cellen in het ontwerp het aantal waarnemingen gelijk is.

banksparen
Een op 1 januari 2008 ingevoerde vorm van fiscaal gefaciliteerd sparen bij een bankinstelling voor een aanvullend pensioen of voor de aflossing van een hypothecaire geldlening.

bankverklaring
Een op 1 januari 2008 ingevoerde vorm van fiscaal gefaciliteerd sparen bij een bankinstelling voor een aanvullend pensioen of voor de aflossing van een hypothecaire geldlening.

batchverwerking
Een opdracht voor een computer die hij vervolgens in een keer en zonder tussenkomst afwerkt. Dit in tegenstelling tot interactive processing, waarbij gedurende het verwerkingsproces gecommuniceerd kan worden met de computer.

ballon optie
Een optie waarvan de fictieve betalingen aanzienlijk stijgen na een bepaalde drempel is gebroken.

batch picking
Een orderverzamelmethode waarbij orders zijn gegroepeerd in kleine series, zodat voor meerdere bestellingen in een keer kan worden verzameld.

basispercentage
Een percentage dat als uitgangspunt dient bij de berekening van rentetarieven.

backward loading
Een planningsmethode waarbij - uitgaande van de opleverdatum - teruggerekend wordt om de startdatum te berekenen.

backward scheduling
Een planningsmethode waarbij men de opleverdatum als uitgangspunt neemt om een planning te maken. Het tijdpad 'vult' men van achter naar voren in met activiteiten en taken met een detailplanning als resultaat..

backcasting
Een planningsmethode waarbij wordt uitgegaan van een gewenste situatie in de toekomst en van daaruit wordt teruggekeken naar wat er moet gebeuren om dit eindresultaat te bereiken.

basing point pricing
Een prijsvormingssysteem dat uitgaat van de vrachtprijs vanuit een bepaalde locatie, ook al kunnen de goederen in werkelijkheid vanuit een andere locatie komen.

Baldrige model
Een raamwerk voor totale kwaliteitszorg, waarbij 7 componenten worden onderscheiden waaraan structureel aandacht moet worden besteed om de kwaliteit van de organisatie blijvend te verhogen: (1) leiderschap, (2) strategische planning, (3) klant en markt, (4) processen, (5) personeel en management, (6) informatie en analyse, (7) bedrijfsresultaat. Het model is goed te combineren met de balanced scorecard.

balanced scorecard raster
Een raster waarmee een bedrijfsstrategie vertaald kan worden naar meetbare doelstellingen, voorgenomen acties en bijbehorende prestatie-indicatoren.

banner ad
Een rechthoekige ruimte op een website die gebruikt wordt om een product of dienst aan te prijzen.

bankrekening
Een rechtsverhouding die een persoon of organisatie met een financiële instelling onderhoudt om dagelijkse betalingen en ontvangen te laten verlopen.

bangtail
Een reclameboodschap, antwoordformulier of iets dergelijks dat aan een envelop vastzit en makkelijk daarvan is los te scheuren.

basisblok
Een reeks van één of meer opeenvolgende uit te voeren programmaregels zonder vertakkingen. [Noot] Een knooppunt in een programmastroomdiagram representeert een basisblok.

bagatelregel
Een regel die stelt dat beperking van de mededinging onder voorwaarden is toegestaan, mits het effect gering is. In de Nederlandse Wet Economische Mededinging (WEM) is vastgelegd dat indien maximaal acht bedrijven een mededingingsbeperkende afspraak maken en hun omzet maximaal 4,54 miljoen euro bedraagt, zij zijn vrijgesteld van het kartelverbod. Voor diensten geldt een plafond van 908.000 euro.

ballpark figure
Een ruwe schatting, bijvoorbeeld van verwachte omzetten of kosten, om een eerste indruk te krijgen van kansen of mogelijkheden.

band
Een set documenten die in de vorm van een boek samengevoegd zijn.

backwardation
Een situatie waarin futuresprijzen elke opeenvolgende maand lager zijn. Dit wordt ook wel een omgekeerde markt (inverted market) genoemd.

batch pull
Een techniek van orderpicking waarbij niet uitgegaan wordt van een bepaalde order, maar van een relevante selectie uit alle orders. De techniek zorgt ervoor dat het aantal bewegingen naar en van het magazijn aanzienlijk worden verminderd...

bartlett test
Een test om te bepalen of er sprake is van homogene steekproeven.

bankconsortium
Een tijdelijke combinatie van financiers of banken om gezamenlijk een financieel project uit te voeren bijvoorbeeld een emissie van aandelen of obligaties.

baseline-managementproduct
Een type managementproduct dat aspecten van het project definieert en dat, na goedkeuring, onderworpen is aan wijzigingsbeheer.

bankenrisico
Een verbintenis van een bank om voor rekening van de wederpartij - in dit geval dus de klant van de bank zelf- aan de begunstigde een betaling te doen op de eerste mededeling van de begunstigde dat de wederpartij van de bank een wanprestatie heeft gepleegd. De bank kan hier geen verweer tegen opwerpen. Alleen een aantoonbaar bedrog of fraude van zowel de begunstigde als de wederpartij ontslaat de bank van zijn verplichtingen.

bankgarantie
Een verklaring van een financiele instelling (bank), waarin deze instaat voor de nakoming van een financiele verplichting van haar client. Met andere woorden: komt de klant de verplichting niet na dan doet de bank dat en regelt zij dit verder met de client.

basis test set
Een verzameling van testgevallen, afgeleid van de interne structuur van een component of specificatie om het 100% gespecificeerde dekkingcriterium te verzekeren.

bankverzekeraar
Een verzekeringsbedrijf dat wordt uitgeoefend door een bank of bankonderdeel.

basisloon
Een vooraf bepaald loon voor een bepaalde functie.

balancing process with delay
Een voorbeeld van een archetypisch patroon bij het beheersen van systemen: De neiging om te over-reageren als exacte informatie waarop kan worden bijgestuurd ontbreekt.

barometeronderzoek
Een voortdurend (continu) onderzoek waarmee ontwikkelingen in de markt op de voet gevolgd worden.

backward chaining
Een zoektechniek via de computer die begint met een hypothese, die vervolgens wordt getest op waarheid door ze af te zetten tegen een aantal regels (if-then-rules) totdat een bepaald einddoel is bereikt. Omdat men op zoek is naar een bepaald resultaat is backward chaining goal-driven.

bankkrediet
Elke financieringsvorm, waarbij een bank optreedt als geldverschaffer.

backing
Ergens achter staan, iets ondersteunen.

bankfinanciering
Financiering in de vorm van een lening, verstrekt door een financiële instelling.

back-to-back krediet
Financieringsvorm waarbij drie partijen zijn betrokken: partij I, vaak een tussenhandelaar, gebruikt een documentair krediet (documentair accreditief), dat door bijvoorbeeld zijn afnemer (II) aan de tussenhandelaar is gegeven, als dekking voor een documentair krediet dat hij wil hebben van zijn leverancier (III).

basisgegevens
Gegevens die de grondstof vormen voor het beheersen van de bedrijfsprocessen in een organisatie.

baar geld
Geld in de vorm van bankbiljetten en munten.

bankbiljettenomloop
Geldige bankbiljetten die op enig moment in omloop zijn zijn.

basisjaar
Grondslag bij de berekening van indexcijfers. Een grootheid wordt in het basisjaar op 100 gesteld.

baisse
Handelen met als uitgangspunt een dalende markt.

balanstotaal
Het balanstotaal (som van alle posten op een balanszijde) geeft een idee omtrent de omvang van de onderneming in vergelijking met soortgelijke bedrijven.

baseline management
Het beheer van de originele planningsdocumenten van een project.

back test
Het bekijken van het rendement dat een structured product met gelijke, of zoveel mogelijk gelijkende voorwaarden, zou hebben behaald als het op een reeks van data in het verleden zou zijn uitgegeven.

bandwagon effect
Het is een gegeven dat mensen, zolang ze zelf nog geen eigen mening hebben, de neiging hebben om mee te gaan met wat anderen doen of denken. Dit gedrag treedt ook op bij de aanschaf van goederen, waarbij mensen zich bij hun keuze laten leiden door wat anderen doen. Het gevolg daarvan is dat de vraag naar dat goed stijgt: het bandwagon-effect.

backup
Het kopiëren van data om deze tegen verlies van integriteit en beschikbaarheid te beschermen.

back-up
Het kopiëren van data om deze tegen verlies van integriteit en beschikbaarheid te beschermen.

basissalaris
Het maandloon voor de betreffende functie vermeerderd met (gegarandeerde) vaste beloningscomponenten zoals vakantietoeslag en vaste gratificaties.

banding
Het maken van een beloningsstructuur met salarisschalen waarmee men de verschillende functies binnen een bedrijf kan koppelen aan een passend beloningsniveau.

bastionmerk
Het meest winstgevende merk van een bedrijf, dat vaak zorgt voor het grootste marktaandeel en de meeste omzet van alle merken in de portefeuille.

basisnet
Het netwerk van spoor-, weg- en waterwegen waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaats kan vinden en waarvoor de overheid regels heeft vastgesteld voor het vervoer van gevaarlijke stoffen en de ruimtelijke ontwikkeling in de directe omgeving.

basis prestatieniveau
Het niveau van een organisatie, proces of functie voordat een verbeteractie wordt doorgevoerd. Het is het eerste punt in een prestatiegrafiek (nulmeting).

baseline plan
Het oorspronkelijke (project-)plan dat is aangepast op grond van goedgekeurde wijzigingen.

batch release
Het op gezette tijden gedurende de dag vrijgeven van bestellingen om te worden verzameld.

backhauling
Het op incidentele basis ophalen van goederen bij een leverancier

bankoverboeking
Het overmaken van geld door een overschrijvingsopdracht te verstrekken aan de bank waar men de betaalrekening heeft.