Kennisconsult Managementwoordenboek

Categorie: Management
Datum & Land: 25/08/2022, NL
Woorden: 27274

balanced scorecard
Een methode om de prestaties van een organisatie op uiteenlopend gebied te verbeteren door doelen te bepalen, prestatie-indicatoren te definiëren om vervolgens op deze indicatoren te gaan sturen (beleid maken, acties doorvoeren, meten, analyseren, bijstellen, enz.). De Balanced scorecard werd ontwikkeld door Robert Kaplan and David Norton (Harvard Business Review in 1993). Aan de hand van de scorecard bekijkt een organisatie haar prestaties vanuit vier invalshoeken: (1) innovatief (medewerkersperspectief), (2) intern (effectiviteit), (3) extern (klanttevredenheid) en (4) financieel (aandeelhouderswaarde).

baseline
Een momentopname (bij de start of tussentijds) van een project, die wordt vastgelegd om de originele positie te kunnen vergelijken met latere posities. Ook producten die een kwaliteitsreview hebben doorstaan en zijn goedgekeurd kunnen worden gebaselined. Iedere Baseline dient te vallen onder versiebeheer als onderdeel van configuratiemanagement en worden 'bevroren'. M.a.w. wijzigen in de 'gebaselinde' versie is niet toegestaan.

badge
Een naamkaartje dat op de kleding kan worden bevestigd. Het kaartje kan allerlei informatie bevatten over de persoon die het draagt.

basisnorm
Een norm die gebruikt wordt om kostencalculaties, planningen en dergelijke mee te maken. Naderhand kunnen dan de werkelijke getallen worden ingevuld. Dan kan ook vergeleken worden in hoeverre de werkelijkheid afwijkt van de norm

ballonnummer
Een nummer in een technische tekening dat verwijst naar een onderdeel.

bankrekeningnummer
Een nummer waarmee een rekening bij een bankinstelling wordt geidentificeerd.

balanced factorial design
Een onderzoeksontwerp waarbij voor alle cellen in het ontwerp het aantal waarnemingen gelijk is.

banksparen
Een op 1 januari 2008 ingevoerde vorm van fiscaal gefaciliteerd sparen bij een bankinstelling voor een aanvullend pensioen of voor de aflossing van een hypothecaire geldlening.

bankverklaring
Een op 1 januari 2008 ingevoerde vorm van fiscaal gefaciliteerd sparen bij een bankinstelling voor een aanvullend pensioen of voor de aflossing van een hypothecaire geldlening.

batchverwerking
Een opdracht voor een computer die hij vervolgens in een keer en zonder tussenkomst afwerkt. Dit in tegenstelling tot interactive processing, waarbij gedurende het verwerkingsproces gecommuniceerd kan worden met de computer.

ballon optie
Een optie waarvan de fictieve betalingen aanzienlijk stijgen na een bepaalde drempel is gebroken.

batch picking
Een orderverzamelmethode waarbij orders zijn gegroepeerd in kleine series, zodat voor meerdere bestellingen in een keer kan worden verzameld.

basispercentage
Een percentage dat als uitgangspunt dient bij de berekening van rentetarieven.

backward loading
Een planningsmethode waarbij - uitgaande van de opleverdatum - teruggerekend wordt om de startdatum te berekenen.

backward scheduling
Een planningsmethode waarbij men de opleverdatum als uitgangspunt neemt om een planning te maken. Het tijdpad 'vult' men van achter naar voren in met activiteiten en taken met een detailplanning als resultaat..

backcasting
Een planningsmethode waarbij wordt uitgegaan van een gewenste situatie in de toekomst en van daaruit wordt teruggekeken naar wat er moet gebeuren om dit eindresultaat te bereiken.

basing point pricing
Een prijsvormingssysteem dat uitgaat van de vrachtprijs vanuit een bepaalde locatie, ook al kunnen de goederen in werkelijkheid vanuit een andere locatie komen.

Baldrige model
Een raamwerk voor totale kwaliteitszorg, waarbij 7 componenten worden onderscheiden waaraan structureel aandacht moet worden besteed om de kwaliteit van de organisatie blijvend te verhogen: (1) leiderschap, (2) strategische planning, (3) klant en markt, (4) processen, (5) personeel en management, (6) informatie en analyse, (7) bedrijfsresultaat. Het model is goed te combineren met de balanced scorecard.

balanced scorecard raster
Een raster waarmee een bedrijfsstrategie vertaald kan worden naar meetbare doelstellingen, voorgenomen acties en bijbehorende prestatie-indicatoren.

banner ad
Een rechthoekige ruimte op een website die gebruikt wordt om een product of dienst aan te prijzen.

bankrekening
Een rechtsverhouding die een persoon of organisatie met een financiële instelling onderhoudt om dagelijkse betalingen en ontvangen te laten verlopen.

bangtail
Een reclameboodschap, antwoordformulier of iets dergelijks dat aan een envelop vastzit en makkelijk daarvan is los te scheuren.

basisblok
Een reeks van één of meer opeenvolgende uit te voeren programmaregels zonder vertakkingen. [Noot] Een knooppunt in een programmastroomdiagram representeert een basisblok.

bagatelregel
Een regel die stelt dat beperking van de mededinging onder voorwaarden is toegestaan, mits het effect gering is. In de Nederlandse Wet Economische Mededinging (WEM) is vastgelegd dat indien maximaal acht bedrijven een mededingingsbeperkende afspraak maken en hun omzet maximaal 4,54 miljoen euro bedraagt, zij zijn vrijgesteld van het kartelverbod. Voor diensten geldt een plafond van 908.000 euro.

ballpark figure
Een ruwe schatting, bijvoorbeeld van verwachte omzetten of kosten, om een eerste indruk te krijgen van kansen of mogelijkheden.

band
Een set documenten die in de vorm van een boek samengevoegd zijn.

backwardation
Een situatie waarin futuresprijzen elke opeenvolgende maand lager zijn. Dit wordt ook wel een omgekeerde markt (inverted market) genoemd.

batch pull
Een techniek van orderpicking waarbij niet uitgegaan wordt van een bepaalde order, maar van een relevante selectie uit alle orders. De techniek zorgt ervoor dat het aantal bewegingen naar en van het magazijn aanzienlijk worden verminderd...

bartlett test
Een test om te bepalen of er sprake is van homogene steekproeven.

bankconsortium
Een tijdelijke combinatie van financiers of banken om gezamenlijk een financieel project uit te voeren bijvoorbeeld een emissie van aandelen of obligaties.

baseline-managementproduct
Een type managementproduct dat aspecten van het project definieert en dat, na goedkeuring, onderworpen is aan wijzigingsbeheer.

bankenrisico
Een verbintenis van een bank om voor rekening van de wederpartij - in dit geval dus de klant van de bank zelf- aan de begunstigde een betaling te doen op de eerste mededeling van de begunstigde dat de wederpartij van de bank een wanprestatie heeft gepleegd. De bank kan hier geen verweer tegen opwerpen. Alleen een aantoonbaar bedrog of fraude van zowel de begunstigde als de wederpartij ontslaat de bank van zijn verplichtingen.

bankgarantie
Een verklaring van een financiele instelling (bank), waarin deze instaat voor de nakoming van een financiele verplichting van haar client. Met andere woorden: komt de klant de verplichting niet na dan doet de bank dat en regelt zij dit verder met de client.

basis test set
Een verzameling van testgevallen, afgeleid van de interne structuur van een component of specificatie om het 100% gespecificeerde dekkingcriterium te verzekeren.

bankverzekeraar
Een verzekeringsbedrijf dat wordt uitgeoefend door een bank of bankonderdeel.

basisloon
Een vooraf bepaald loon voor een bepaalde functie.

balancing process with delay
Een voorbeeld van een archetypisch patroon bij het beheersen van systemen: De neiging om te over-reageren als exacte informatie waarop kan worden bijgestuurd ontbreekt.

barometeronderzoek
Een voortdurend (continu) onderzoek waarmee ontwikkelingen in de markt op de voet gevolgd worden.

backward chaining
Een zoektechniek via de computer die begint met een hypothese, die vervolgens wordt getest op waarheid door ze af te zetten tegen een aantal regels (if-then-rules) totdat een bepaald einddoel is bereikt. Omdat men op zoek is naar een bepaald resultaat is backward chaining goal-driven.

bankkrediet
Elke financieringsvorm, waarbij een bank optreedt als geldverschaffer.

backing
Ergens achter staan, iets ondersteunen.

bankfinanciering
Financiering in de vorm van een lening, verstrekt door een financiële instelling.

back-to-back krediet
Financieringsvorm waarbij drie partijen zijn betrokken: partij I, vaak een tussenhandelaar, gebruikt een documentair krediet (documentair accreditief), dat door bijvoorbeeld zijn afnemer (II) aan de tussenhandelaar is gegeven, als dekking voor een documentair krediet dat hij wil hebben van zijn leverancier (III).

basisgegevens
Gegevens die de grondstof vormen voor het beheersen van de bedrijfsprocessen in een organisatie.

baar geld
Geld in de vorm van bankbiljetten en munten.

bankbiljettenomloop
Geldige bankbiljetten die op enig moment in omloop zijn zijn.

basisjaar
Grondslag bij de berekening van indexcijfers. Een grootheid wordt in het basisjaar op 100 gesteld.

baisse
Handelen met als uitgangspunt een dalende markt.

balanstotaal
Het balanstotaal (som van alle posten op een balanszijde) geeft een idee omtrent de omvang van de onderneming in vergelijking met soortgelijke bedrijven.

baseline management
Het beheer van de originele planningsdocumenten van een project.

back test
Het bekijken van het rendement dat een structured product met gelijke, of zoveel mogelijk gelijkende voorwaarden, zou hebben behaald als het op een reeks van data in het verleden zou zijn uitgegeven.

bandwagon effect
Het is een gegeven dat mensen, zolang ze zelf nog geen eigen mening hebben, de neiging hebben om mee te gaan met wat anderen doen of denken. Dit gedrag treedt ook op bij de aanschaf van goederen, waarbij mensen zich bij hun keuze laten leiden door wat anderen doen. Het gevolg daarvan is dat de vraag naar dat goed stijgt: het bandwagon-effect.

backup
Het kopiëren van data om deze tegen verlies van integriteit en beschikbaarheid te beschermen.

back-up
Het kopiëren van data om deze tegen verlies van integriteit en beschikbaarheid te beschermen.

basissalaris
Het maandloon voor de betreffende functie vermeerderd met (gegarandeerde) vaste beloningscomponenten zoals vakantietoeslag en vaste gratificaties.

banding
Het maken van een beloningsstructuur met salarisschalen waarmee men de verschillende functies binnen een bedrijf kan koppelen aan een passend beloningsniveau.

bastionmerk
Het meest winstgevende merk van een bedrijf, dat vaak zorgt voor het grootste marktaandeel en de meeste omzet van alle merken in de portefeuille.

basisnet
Het netwerk van spoor-, weg- en waterwegen waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaats kan vinden en waarvoor de overheid regels heeft vastgesteld voor het vervoer van gevaarlijke stoffen en de ruimtelijke ontwikkeling in de directe omgeving.

basis prestatieniveau
Het niveau van een organisatie, proces of functie voordat een verbeteractie wordt doorgevoerd. Het is het eerste punt in een prestatiegrafiek (nulmeting).

baseline plan
Het oorspronkelijke (project-)plan dat is aangepast op grond van goedgekeurde wijzigingen.

batch release
Het op gezette tijden gedurende de dag vrijgeven van bestellingen om te worden verzameld.

backhauling
Het op incidentele basis ophalen van goederen bij een leverancier

bankoverboeking
Het overmaken van geld door een overschrijvingsopdracht te verstrekken aan de bank waar men de betaalrekening heeft.

bandenplan
Het plan dat het aantal banden en de te produceren hoeveelheden van een bepaald product per band per tijdsduur (periode) aangeeft.

balkenplanning
Het planningproces waarbij de activiteiten schematisch worden weergegeven door middel van balken of staven. Daarbij geeft de lengte van de balk de tijd weer en de plaatsing van de balk de onderlinge samenhang van de activiteiten.

baseline schedule
Het planningsschema bij aanvang van een project dat als standaard zal worden gebruikt om het werkelijke verloop van het project mee te vergelijken.

batig saldo
Het positief verschil tussen kosten en opbrengsten.

bankdisconto
Het rentepercentage dat de handelsbanken berekenen bij het disconteren van verhandelbare wissels. Dit percentage is gebaseerd op het officiele disconto.

basis risk
Het risico bij futures dat vergelijkbare posities (future en de onderliggende waarde) verschillend presteren.

backsourcing
Het terughalen van processen die voorheen uitbesteed waren aan externe dienstverleners.

bankgeheim
Het uitgangspunt dat banken in principe aan derden geen gegevens verstrekken over hun cliënten.

banenstapelen
Het uitvoeren van een of meer bijbanen naast de hoofdbetrekking die men vervult.

back to back
Het uitzenden van meerdere commercials direct achter elkaar.

baselining
Het vastleggen van gegevens over een lopend proces om mee te benchmarken of om later te gebruiken om te kijken of er inmiddels verbeteringen tot stand zijn gebracht.

batch-sizing
Het vaststellen de meest geschikte seriegrootte

banksaldo
Het verschil tussen alle ontvangsten en alle uitgaven op een bankrekening. Is de uitkomst negatief, dan sta je in 'het rood'.

batching
Het verzamelen en organiseren van orders zodra ze binnenkomen.

bad-debt recovery
Hiervan is sprake als een als oninbaar afgeschreven vordering alsnog wordt betaald.

backdoor selling
Hiervan is sprake indien verkopers hun goederen en diensten rechtstreeks aanbieden aan afdelingen binnen een organisatie en zich niet wenden tot de inkoopafdeling van die organisatie.

back-up facility
Iets dat hetzelfde kan of hetzelfde bevat en dat als volwaardige vervanging kan worden ingezet.

basisindustrie
Industrie die grondstoffen of halffabricaten voortbrengt en daardoor aan de basis staat van een geheel productieproces.

baanboetseren
Job shaping is het afstemmen van het werk op de wensen, talenten en mogelijkheden van een medewerker.

bankkosten
Kosten die banken in rekening brengen als vergoeding voor hun dienstverlening.

backcharge
Kosten van corrigerende maatregelen die de koper heeft gemaakt en die contractueel ten laste van de leverancier kunnen worden gebracht.

backflush costing
Kostensysteem waarbij kosten achteraf worden omgeslagen op gereed product.

basisonderzoek
Kwalitatief hoogwaardig, op langere termijn gericht onderzoek, dat het opbouwen van wetenschappelijke of technologische capaciteit beoogt die de basis vormt voor economische en/of maatschappelijke toepassingen waarbij op het moment dat het onderzoek start, deze nog niet duidelijk gedefinieerd zijn en om deze te ontwikkelen nog vervolgonderzoek nodig is

ballonlening
Lening waarvan de laatste aflossing veel groter is dan de voorgaande. Wordt verstrekt wanneer in de toekomst extra cash flow wordt verwacht.

balanscontinuiteit
Manier van opstellen van de jaarrekening van een bedrijf die niet elk jaar anders is. Bij balanscontinuiteit kunnen bijvoorbeeld aandeelhouders en analisten eenvoudig jaarverslagen en daarmee de resultaten en de kracht van een onderneming van jaar op jaar vergelijken.

baby boomers
Mensen die geboren zijn tussen 1945 en 1970.

balance-sheet approach
Methode om het beloningspakket voor een medewerker te berekenen die in het buitenland wordt gestationeerd. Men kijkt daarbij naar de kostenverschillen en compenseert hem voor het verschil.

backwards goal setting
Methode voor het stellen van doelen waarbij uitgegaan wordt van het te bereiken doel en van daaruit de verscillende stappen worden gereconstrueerd die men moet doorlopen om tot dit einddoel te geraken..

baissepositie
Nederlandse term voor short-positie.

baby bond
Normale of converteerbare obligatielening waar de obligaties per stuk minder waard zijn dan $1000. Dit maakt het voor de kleinere beleggers ook mogelijk te investeren op de obligatiemarkt. Ook wordt het hierdoor mogelijk voor kleinere bedrijven, vreemd vermogen aan te trekken.

bankbrieven
Obligaties die doorlopend kunnen worden uitgegeven door banken. Bankbrieven zijn waardepapieren met een vaste en jaarlijkse rentebetaling, die dagelijks zonder kosten uit afgifte verkrijgbaar zijn. Met bankbrieven ontvangtiemand een vast hoog rendement. Aan het eind van de looptijd ontvangt hij de nominale waarde terug.

balansverlenging
Onder balansverlenging verstaan we een begrip uit de bancaire wereld waaronder het toenemen van de balans van de bank wordt verstaan dat ontstaat als de klanten van de bank geld bij deze bank gaan onderbrengen dat ze eerder elders hadden belegd in bijvoorbeeld aandelen, obligaties of dat ze ergens als contant geld hadden bewaard. Balansverlenging kan ook ontstaan als activa en passiva in de balanstelling worden opgenomen die dat voorheen niet werden, bijvoorbeeld door nieuwe of afwijkende regelgeving.

bartertransactie
Onder een barter transactie die ook wel bekend staat als compensatietransactie verstaan we een transactie op basis van het principe van ruilhandel. Deze barter transactie kan tussen bedrijven, handelsorganisaties(al dan niet in handen van de staat) en landen zijn. Hierbij kan eventueel afrekening met een zogenoemde clearingvaluta of verrekeningseenheden plaatsvinden.

bad-guy good-guy taktiek
Onderhandelingstaktiek waarbij in eerste instantie het verwachtingspatroon van de tegenpartij op een lager plan wordt gebracht door een harde benadering, waarna daarna via een vriendelijk benadering wordt getracht de deal rond te maken. Niet zelden gebeurt dit door de inzet van verschillende onderhandelaars

backlog of orders
Ontvangen orders waarvan de afhandeling nog niet heeft plaatsgevonden.

backlog customer
Orders die zijn ontvangen, maar die nog niet zijn uitgeleverd.

baksteen en cement organisaties
Organisaties uit de oude economie die fysieke producten leveren. Dit in tegenstelling tot internet-only bedrijven uit de nieuwe economie.