Vereniging Balans - ontwikkelingsproblemen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Mens en samenleving > ontwikkelingsproblemen
Datum & Land: 29/08/2022, NL
Woorden: 400


Mentale retardatie
Term uit de psychiatrie voor een verstandelijke handicap; begrip dat staat voor de problematiek van mensen met beperkte intellectuele vermogens (IQ minder dan 70).

Mentorschap
Rechtsbescherming voor meerderjarigen die hun persoonlijke zaken niet meer zelf kunnen regelen.

Methylfenidaat
Chemische stof die verwant is aan amfetamine en de grondstof vormt voor Ritalin, Concerta, Equasym en Medikinet. Eerstekeuzemiddel bij ADHD. Valt onder de Opiumwet.

MI
Meervoudige Intelligentie

Mindmap
Tekening van pictogrammen (plaatjes) met tekst. Leerlingen met dyslexie kunnen hiermee een samenvatting maken van de lesstof of van een boek en deze techniek ook gebruiken om antwoorden te geven bij een toets.

MKD
Medisch KinderDagverblijf. Dit is een instelling voor dagopvang van kinderen van 0 tot 7 jaar.

MKT
Medisch KinderTehuis

MLK
(school voor) MoeilijkLerende Kinderen. Vervangen door SBO.

MLP
Makkelijk Lezen Plein. Ruimte in openbare bibliotheken, waar op een aantrekkelijke manier literatuur wordt aangeboden aan kinderen die niet graag lezen.

MND
Minor Neurological Dysfunction. Door de Nederlandse hoogleraar neurologie Touwen geïntroduceerde term voor kinderen met lichte neurologische disfuncties.

Montessori
Onderwijs, waarbij iedere leerling zijn of haar eigen aanpak volgt. De leerkracht is vooral begeleider van het leerproces. Sociale vaardigheden zijn hier erg belangrijk en in eenzelfde klas zitten jonge en oudere leerlingen door elkaar. De ene keer zijn ze dus de ‘helper’ en de andere keer zijn ze de ‘geholpene’.

MR
Medezeggenschapsraad

NAH
Niet Aangeboren Hersenletsel

Neurobiologische stoornis
ADHD is waarschijnlijk een neurobiologische stoornis. Dit is een stoornis in de hersenen, waarbij bepaalde zenuwprikkels onvoldoende worden doorgegeven.

Neurotransmitters
Stoffen die de overdracht verzorgen tussen zenuwcellen in de hersenen, waardoor binnenkomende prikkels (informatie) kan worden verwerkt. Voorbeelden: dopamine, noradrenaline, serotonine. Bij ADHD worden stoornissen verondersteld in de dopamine en noradrenaline.

NIGW
Nederlands Instituut voor Gezondheidszorg en Welzijn

NIP
Nederlands Instituut van Psychologen

NJi
Nederlands Jeugdinstituut

NLD
Nonverbal Learning Disabilities, non-verbale leerstoornis. Stoornis in het verwerken van niet-verbale informatie.

NMI
Nederlands Mediation Instituut

NSGK
Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind

NVA
Nederlandse Vereniging voor Autisme

NVvP
Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

NZa
Nederlandse Zorgautoriteit

OBD
OnderwijsBegeleidingsDienst

OC
Onderwijsconsulent(en)

OCD
Obsessive Compulsive Disorder, een dwangstoornis

OCP
OuderContactPersoon

OCW, Ministerie van
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Zie www.rijksoverheid.nl.

ODD
Oppositional Defiant Disorder, oppositioneel opstandige gedragsstoornis. Stoornis met als kenmerken negatief, vijandig en openlijk ongehoorzaam gedrag. Zie ook DBD.

OER
Onderwijs- en examenregeling

OKR/OWR
Onderwijskundig Rapport

Ondersteuningsplanraad
De samenwerkingsverbanden passend onderwijs zijn verplicht een ondersteuningsplanraad in te stellen. In deze ondersteuningsplanraad (OPR) zijn ouders en personeel van de scholen vertegenwoordigd. Zij worden gekozen door en uit de medezeggenschapsraden van de scholen binnen het samenwerkingsverband. De OPR heeft instemmingsbevoegdheid ten aanzien van het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband. Dit betekent dat de OPR moet instemmen met het plan, voordat het kan worden vastgesteld en uitgevoerd.

Onderwijsarrangement
Het geheel aan pedagogische, didactische en specialistische handelingen die de school, binnen een bepaalde organisatorische context en in samenwerking met derden, uitvoert met het doel de ontwikkeling van de leerling te optimaliseren. (Bron: SLO)

Onderwijsconsulenten
Onderwijsconsulenten ondersteunen ouders en scholen wanneer er een conflict ontstaat over de toelating of de ondersteuning aan leerlingen. Onderwijsconsulenten geven in die situatie advies en hebben een ondersteunende rol. Hun kosteloze ondersteuning is beschikbaar voor leerlingen die extra ondersteuning op school nodig hebben en leerlingen die langer dan 4 weken thuiszitten zonder uitzicht op plaatsing.

Ondersteuningsplan
Een plan dat aangeeft welke activiteiten nodig zijn om de zorgstructuur binnen het samenwerkingsverband zo in te richten dat invulling wordt gegeven aan de doelen van passend onderwijs. Deze doelen zijn onder andere het opstellen van ondersteuningsprofielen voor alle scholen, invulling geven aan de zorgplicht en versterking van de basisondersteuning. Het ondersteuningsplan geldt maximaal voor 4 jaar en wordt ter instemming voorgelegd aan de Ondersteuningsplanraad (OPR). Ook wordt het ondersteuningsplan besproken met alle gemeenten in de regio in een op overeenstemming gericht overleg (OOGO). Voor 1 mei voorafgaand aan het eerste schooljaar waarop het ondersteuningsplan betrekking heeft, moet dit plan aan de inspectie worden toegestuurd. Zie ook Ondersteuningsprofiel.

Ontwikkelingsperspectief
Met een ontwikkelingsperspectief maakt de school een voorspelling over het verwachte uitstroomniveau in het voortgezet onderwijs. Het ontwikkelingsperspectief is sturend voor het aanbod dat de school de leerling biedt en bevat handvatten voor de planning van het onderwijs. De school stelt een ontwikkelingsperspectief op voor leerlingen die extra ondersteuning op school nodig hebben in het reguliere onderwijs en voor alle leerlingen in het speciaal onderwijs. Voor het reguliere onderwijs worden ook de afwijkingen van het reguliere onderwijsprogramma en de te bieden begeleiding en ondersteuning beschreven. De school heeft hierover overleg met de ouders. Dit overleg is erop gericht dat ouders en school en samen eens zijn over het ontwikkelingsperspectief.

OOVR
Onderwijs Opvang Voorzieningen Rotterdam

OOGO
Op Overeenstemming Gericht Overleg

OPP
ontwikkelingsperspectief

Op overeenstemming gericht overleg
Op overeenstemming gericht overleg kan verwijzen naar verschillende soorten overleg: OOGO met gemeenten: Het bestuur van het samenwerkingsverband overlegt met alle gemeenten in het samenwerkingsverband over het ondersteuningsplan. Dit op overeenstemming gericht overleg gaat over de inhoud van het ondersteuningsplan, de ondersteuning aan leerlingen, de aansluiting op jeugdzorg, het leerlingenvervoer en de huisvesting van het onderwijs. OOGO met ouders: Scholen voeren op overeenstemming gericht overleg met ouders over het ontwikkelingsperspectief.

Opbrengstgericht werken
Het door een school systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van de prestaties van haar leerlingen. Doelen stellen, zicht hebben op leerresultaten, planmatig en resultaatgericht werken zijn essentieel voor het bereiken van zo hoog mogelijke opbrengsten voor alle leerlingen.

OPDC
Orthopedagogisch Didactisch Centrum. Dit is een aparte locatie (geen zelfstandige school), waar kinderen met een LWOO-beschikking of leerlingen die bekostigd worden uit het regionale zorgbudget van het samenwerkingsverband worden opgevangen.

OPR
Ondersteuningsplanraad

OR
OndernemingsRaad of OuderRaad

OT
OnderwijsTransparant. Richt bovenschoolse processen digitaal in.

OZL
Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen

PAAZ
Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis

PAB
Persoonlijk Assistentiebudget

Participatie
Het meedoen aan de samenleving, zoals werken, studeren en/of het verrichten van vrijwilligerswerk. Ook het hebben van sociale contacten hoort hierbij. Sommige mensen kunnen dit zelf, anderen hebben ondersteuning nodig.

Passend onderwijs
Op 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs ingegaan. Passend onderwijs is de nieuwe manier waarop onderwijs wordt georganiseerd aan kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Door passend onderwijs kunnen meer kinderen met extra ondersteuning in het reguliere onderwijs blijven.

PCL
Permanente Commissie Leerlingenzorg.

PCL-pao
Permanente Commissie Leerlingenzorg passend onderwijs. Regelt de toelaatbaarheid van een leerling voor het speciaal onderwijs. Speelt ook een rol in de samenwerkingsverbanden.

PDD-NOS
PDD-NOS is de afkorting van: Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified. In het Nederlands betekent dat: Pervasieve Ontwikkelingsstoornis, niet anders omschreven. In de DSM-5 komt deze classificatie niet meer voor, maar de afgelopen jaren is deze diagnose regelmatig gesteld. Deze diagnose krijg je als je niet alle kenmerken van autisme hebt, maar wel een aantal.

PDD
Pervasive Developmental Disorders. Informatieverwerkingsstoornissen met als kenmerken problemen met sociale contacten, communicatie en beeldend vermogen (fantasie). Hiertoe behoren onder meer autisme en aan autisme verwante stoornissen.

PECS
Picture Exchange Communication System, dit is een manier om met plaatjes en/of pictogrammen te communiceren.

Per Saldo
Belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget (PGB). Zie www.pgb.nl

Performale vaardigheden
Handelend (uitvoerend) optreden, zonder talige ondersteuning

Permanente Commissie Leerlingenzorg
Beoordeelt of plaatsing op een speciale school voor basisonderwijs noodzakelijk is.

Pervasieve stoornis
Aanduiding van een groep stoornissen die doordringen in het totale ontwikkelingsverloop, waaronder de sociale, motorische en taalontwikkeling.

PGB
PersoonsGebonden Budget. Dit is een bedrag waarmee u zelf zorg, hulp en begeleiding kunt inkopen. Zie ook BJZ en CIZ.

PI
Pedologisch Instituut

PIQ
Performaal (=ruimtelijk inzicht) Intelligentie Quotiënt

Pleegzorg
Een bijzondere vorm van hulp aan uit huis geplaatste jeugdigen. Als een jongere niet meer thuis kan wonen zal altijd eerst bekeken worden of deze jongere op kan worden genomen in een pleeggezin.

PO
Primair Onderwijs of basisonderwijs. Zie ook BAO.

PO-Raad
Behartigt de belangen voor het basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs.

PPG
Praktische Pedagogische Gezinsbegeleiding

Praktijkschool
Een praktijkschool is een school voor voortgezet onderwijs voor leerlingen voor wie het niet mogelijk is om een vmbo-diploma te halen. Een kleine groep leerlingen kan na de praktijkschool wel doorstromen naar niveau 1 van het mbo. Praktijkonderwijs leidt leerlingen op voor wonen, werken, burgerschap en vrije tijd.

Pre-teaching
Begeleidingsmethode waarbij bepaalde lessen ter voorbereiding van tevoren met de leerling worden doorgenomen.

Preoccupatie
Zich herhalende, stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en activiteit.

Protocol Dyslexie Diagnose en behandeling
Leidraad voor diagnose, indicatie en behandeling van dyslexie.

Protocollen Dyslexie Onderwijs
Handreikingen voor leerkrachten en onderwijsbegeleiders ter bevordering van dyslexiebegeleiding en dyslexiebeleid in het onderwijs.

Pro
Praktijkonderwijs

Praktijkonderwijs
Een vorm van voortgezet onderwijs die leerlingen voorbereidt op de arbeidsmarkt. Praktijkonderwijs is bedoeld voor leerlingen die naar verwachting geen vmbo-diploma kunnen halen.

Psycho-educatie
Bij psycho-educatie gaat het om een uitleg over een psychische stoornis aan betrokkenen, zoals ouders en andere naasten van iemand met een psychische stoornis.

Psychosociale problemen
Psychische problemen die samenhangen met het dagelijks functioneren.

PvA
Plan van Aanpak

REA-wet
(RE)integratie van Arbeidsgehandicapten. Ging per 1-1-2015 voor een groot deel op in de Participatiewet.

REC
Regionaal Expertise Centrum, opgeheven met de invoering van de Wet passend onderwijs. Scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs zijn nu onderdeel van de samenwerkingsverbanden.

Rechterhemisfeersyndroom
Hiermee wordt een combinatie van problemen aangeduid die voorkomen bij kinderen (en volwassenen) met een minder goede werking van de rechterhersenhelft. Men vermoedt dit bij NLD.

Referentiekader
Kader waarbinnen regels, afspraken en werkwijzen zijn opgenomen over de lijnen waarlangs de invoering van de Wet passend onderwijs zal worden ingevoerd. Schoolbesturen gebruiken het referentiekader als richtlijn bij de vormgeving van de zorgplicht.

Regionaal Expertise Centrum
Bundelde de expertise van scholen voor speciaal onderwijs in een regio. De centra zijn opgeheven met de invoering van de Wet passend onderwijs. Scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs zijn nu onderdeel van de samenwerkingsverbanden.

Regionale Verwijzingscommissie
Een onafhankelijke commissie die werkt voor meerdere samenwerkingsverbanden in het voortgezet onderwijs. Geeft de uiteindelijke beschikking voor lwoo en praktijkonderwijs af met behulp van (landelijk) vastgestelde (indicatie-)criteria.

RIAGG
Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg

RIAN
Regionaal Intersectoraal Autisme Netwerk

RIBW
Regionale Instelling Beschermd Wonen

Risperdal
Antipsychoticum. Geen reguliere medicatie bij ADHD. Wordt alleen in lage doseringen tijdelijk voorgeschreven, bijvoorbeeld om ernstige uitbarstingen van woede en agressie in te dammen.

Ritalin
Kortwerkende medicatie voor ADHD en meest voorgeschreven middel. Werkt 3-4 uur en moet meerdere keren per dag worden ingenomen. Zie Methylfenidaat.

RMC
Regionaal Meld- en Coördinatiepunten, voor voortijdig schoolverlaters.

ROA
Regionaal Overleg Autisme

ROC
Regionaal OpleidingsCentrum

RPCP
Regionaal Patiënten Consumenten Platform

RT’er
Remedial teacher. Individuele begeleiding door een remedial teacher (RT’er) van een leerling die onderwijs op maat nodig heeft.

RVC
Regionale VerwijzingsCommissie

Samenwerkingsverband
Scholen werken met elkaar in regionaal ingedeelde samenwerkingsverbanden. Er zijn in totaal 152 samenwerkingsverbanden geformeerd, 77 in het primair onderwijs en 75 in het voortgezet onderwijs. Hierin werken regulier en speciaal onderwijs (cluster 3 en 4) samen. Deze samenwerkingsverbanden krijgen geld om het onderwijs te regelen voor alle kinderen, ook voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Zij krijgen ook geld voor de ondersteuning op speciale scholen (cluster 3 en 4), het speciaal basisonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) en praktijkonderwijs (pro). Een samenwerkingsverband heeft verschillende taken. Er is een ondersteuningsplan opgesteld waarin onder meer wordt aangeven: welk niveau van basisondersteuning de scholen binnen een samenwerkingsverband bieden; hoe zij met elkaar een samenhangend geheel aan ondersteuningsvoorzieningen creëren; hoe de beschikbare middelen worden verdeeld; op welke wijze verwijzing naar het (voortgezet) speciaal onderwijs plaatsvindt;

SARR
Stichting Autismeteam Regio Rotterdam

SBO
Speciaal Basisonderwijs

Schoolondersteuningsprofiel
Een omschrijving van de basis- en extra ondersteuning die een individuele school binnen een samenwerkingsverband kan bieden. Het geheel van ondersteuningsprofielen moet zorgen voor een dekkend aanbod van onderwijszorg binnen het samenwerkingsverband. Het SOP maakt duidelijk of en waarin de school zich specialiseert (de extra ondersteuning). Met het ondersteuningsprofiel kunnen alle schoolbesturen binnen het samenwerkingsverband een passende plek vinden voor elke leerling en hun zorgplicht waarmaken. De medezeggenschapsraad van de school heeft adviesrecht op het vaststellen van het SOP. Mogelijk dat het schoolondersteuningsprofiel ook (deels) bepalend kan zijn voor het budget dat de school krijgt van het samenwerkingsverband. Daarnaast speelt het SOP een rol in het toelatingsbeleid van de school. Zie ook Zorgplicht.

SDS
Stichting Down Syndroom

SH
SlechtHorend