KSART - Kunstvormen
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070
zonnekompas
Navigatie-instrumenten die gebruik maken van de schaduw van een naald en bijbehorende schaalverdeling om het mogelijk te maken de zon te gebruiken bij het vaststellen van een richting
zonneterras
Terrassen om te zonnebaden
zool
Bodemstuk van een schoen dat direct contact met de grond verhindert. Meestal gemaakt uit stevige maar flexibele materialen zoals leer of rubber en aan de schoen vastgelijmd, -gespijkerd of -genaaid
zoolploeg
Oorspronkelijke, simpele ploeg zonder strijkbord die getrokken wordt door lastdieren en de grond loswoelt, maar niet omkeert zoals de latere keerploeg
zoroastrisme
Verwijst naar de oude pre-islamitische religie in Iran, gesticht door de Iranese profeet Zoroaster in de 6de eeuw v. Chr., met zowel monotheïstische als dualistische kernmerken die later het judaïsme, de islam en het christendom beïnvloedden. De religieuze samenleving is verdeeld in een structuur van drie klassen. De eerste bestaat uit leiders en priesters, de tweede uit strijders en de derde uit landbouwers en veefokkers. Elke klasse wordt vaak geassocieerd met goden of daiva's, hoewel Zoroaster elke godsverering afkeurde, behalve die van Ahura Mazda (de Wijze Heer). Het kenmerkende principe is het geloof dat het kwaad zijn oorsprong heeft in de prille fase van de schepping, toen de tweelingzoons van Ahura Mazda als gevolg van een bittere rivaliteit de vrijheid kregen om verschillende morele wegen te volgen. Spent Mainyu (de milde geest) koos het goede, Angra Mainyu (de vernietigende geest) het kwade
zonnecollector
Diverse apparaten die worden gebruikt om zonnestraling te verzamelen en deze om te zetten in energie
zonplaten
Metalen plaatjes, gedragen op helmen, die de militaire rang of eenheid van de drager aanduiden
zoutstrooier
Vaten met een geperforeerde bovenkant voor het strooien van zout op voedsel. Worden gemaakt in een verscheidenheid van vormen en materialen en vormen vaak een paar met een peperbusje
zoutpapier
Fotopapier dat wordt gebruikt in gebonden zoutpapierprocedés. Papier wordt geïmpregneerd in een oplossing van zout (natriumchloride) en water. Vervolgens wordt het aan een kant gecoat met zilvernitraat waardoor op het oppervlak lichtgevoelig zilverchloride ontstaat
zone cups
Een type kylikes waarin een centrale afbeelding aan de binnenkant wordt omringd door een band met figuren of waarin één afbeelding het gehele oppervlak beslaat. Er zijn voorbeelden bekend van zowel zwart- als roodfigurige #zone cups. De grootste bekende kylikes, tot 56 cm hoog, zijn #zone cups
zomer
Meestal het warmste seizoen van het jaar, tussen lente en herfst
zomerpaleis
Wordt gebruikt voor paleizen in landelijke gebieden, meestal van regerende vorsten en hun hofhoudingen, met name in de zomer gebruikt
zonnecellen
Te gebruiken voor fotovoltaïsche cellen die zonlicht direct omzetten in elektriciteit
zonne-energie
Het gebruik van de energie van de zon voor verwarming of om elektriciteit op te wekken
zonnehuis
Wordt gebruikt voor huizen die zijn ontworpen om zonnestraling op te slaan en te gebruiken voor warmte of elektriciteit
zonsondergang
Het schijnbare zakken van de zon achter de horizon, wat het einde van de dag aangeeft
zoömorf
Dierlijke vormen vertegenwoordigend of imiterend, zoals in kunstnijverheid of symboliek
zuilengangen
Wordt gebruikt voor een rij zuilen die een hoofdgestel dragen en vaak ook één kant van een dak. Onder deze term vallen ook de ruimten achter het vooraanzicht, mits deze lang zijn en worden gebruikt voor ventilatie
zuid
Gesitueerd in de richting van het gedeelte van de aarde of de hemel dat zich recht tegenover het noorden bevindt
Zuidelijke Song
Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 1127 en 1279. Grondlegger van de dynastie was Gaozong (heerser van 1127-1162), zoon van de laatste keizer van de Noordelijke Song. De hoofdstad van de Zuidelijke Song was Nanjing, later Lin'an, en deze dynastie heerste over het gebied ten zuiden van de rivier de Huai. Buitenlandse invloeden werden gemeden en inspiratie werd veelal geput uit archaïsche tradities. Het landschapsschilderen bleef het belangrijkste schildersgenre, met kunstenaars als Ma Yuan en Xia Gui, die lokale, etherische en lieflijke landschappen afbeeldden, een wereld van verschil met de hoekige, ruige landschappen van de Noordelijke-Songschilders. Deze schilderschool, de zogeheten Ma-Xia-school, kwam voort uit de keizerlijke schildersacademie. De levendige, vlot geschilderde werken van de zenmonniken uit die perioden staan hiermee in scherp contrast. Nu de industriële ovens in het noorden niet meer beschikbaar waren, ontvingen de nieuwe productiecentra van keramiek in het zuiden opdrachten van het keizerlijk hof. In de nabijheid van het paleis werd speciaal (officieel) guan-aardewerk vervaardigd. In Longquan produceerde men celadon geglazuurd steengoed in expliciet archaïsche vormen. Een kleine fabriek in Jingdezhen die Qingbai-aardewerk produceerde, kende een uitbreiding in die periode en zou uiteindelijk uitgroeien tot het belangrijkste productiecentrum van keramiek in China. Jade en metaalwerk werden veelal in archaïsche vormen vervaardigd. De productie van wandtapijten uit fijne zijde, de zogeheten 'kesi', bereikte zijn hoogtepunt in de Zuidelijke Song. Kenmerken van de vergulde en beschilderde houten Boeddhabeelden waren sensuele lichamen, een mysterieuze lach en een levendige uitstraling
zuurheidsgraad
Algemeen te gebruiken voor het zuurgehalte van een stof. Wordt vooral gebruikt met betrekking tot oplossingen met een pH-waarde lager dan 7
zuidwester
Waterafstotende hoeden die als regenkleding worden gedragen of door matrozen bij slecht weer; met een brede schuin aflopende rand die aan de achterkant breder is ter bescherming van de nek en soms met oorkleppen die onder de kin vastgemaakt worden
zuilengang aan de voorkant
Verwijst naar een gebouw, in het bijzonder een Oudgriekse of Romeinse tempel, met zuilen aan de voorkant maar niet aan de achterkant of zijkanten
zurna's
Schalmeien, in verschillende regionale varianten, doorgaans bestaande uit een houten buis met een conische boring, zeven vingergaten aan de voorkant, één duimgat aan de achterkant, een wijd uitlopende klankbeker en een klein riet met een metalen pirouette eronder; vervaardigd en bespeeld in de Arabische wereld en - onder islamitische invloed -in gebieden in Europa en Azië
Zuidelijke Kete
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, dat in Democratische Republiek Congo leeft, in de regio's Salampasu, Lunda, Kanyok en Luba. In geografisch en cultureel opzicht te onderscheiden van de Noordelijke Kete
Zuidelijke Sotho
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk, dat in zuidelijk Afrika leeft
Zul
Verwijst naar werken die zijn vervaardigd door de gelijknamige Afrikaanse etnische groep, die in het noorden van Nigeria leeft, in de staat Bauchi
zure sinaasappel; pomerans
Middelgrote subtropische citrusboom die in het hele Middellandse Zeegebied wordt gekweekt. De sappige vrucht heeft een dikke oranje (roodgele) schil en is zuur in vergelijking met de zoete sinaasappel (C. sinensis). Uit veel variëteiten wint men etherische olie die men gebruikt in parfums of als smaakstof, plantaardig medicijn en eetlustremmer. De geraspte schil gebruikt men om marmelade de kenmerkende bitter smaak te geven. Het harde witte of lichtgele hout wordt gebruikt voor houtbewerking en op Cuba voor honkbalknuppels
Zuidoost-Aziatisch
Verwijst naar de culturen van de regio van Azië die is gesitueerd ten oosten van het Indiase subcontinent en ten zuiden van China, en die de oude, etnisch diverse culturen omvat van een continentaal vasteland en een reeks archipels ruim 11 kilometer ten oosten en zuiden van het vasteland. In het algemeen weerspiegelen de kunsten in de regio voornamelijk religieuze aspecten, met name de persoonlijkheid en het karakter van Boeddha en van de hindoegoden, en geschiedenis, met name verheerlijkte helden uit een nationaal en mythisch verleden. De Boeddha-voorstelling blijft het centrale motief in beeldhouwkundige en schilderkundige stijlen, terwijl andere, minder belangrijke of inheemse figuren uit boeddhistische, islamitische en hindoeïstische heilige geschriften soms worden weerspiegeld in muurschilderingen. Kunst in de regio wordt gekenmerkt door tribale geometrische en spiraalachtige patronen, Indiase bloemmotieven en dierenvoorstellingen die zijn gebaseerd op plaatselijke mythologieën. Een algemene voorliefde voor thema's die betrekking hebben op fantasie, menselijke en goddelijke schoonheid en feestelijke sensualiteit is prominent aanwezig in de kunst van deze regio
zuurbestendigheid
Het maximale zuurgehalte dat een materiaal, zoals papier of leer, kan absorberen zonder in de loop van de tijd te slijten
zuurhoudend stollingsgesteente
Stollingsgesteenten met een hoog siliciumdioxidegehalte
zuilfiguur
Gebeeldhouwde menselijke figuren, geplaatst voor een zuil waarvan zij deel uitmaken. Zuilbeelden zijn uit hetzelfde blok gehouwen als de zuil. Gebruik termen als 'atlanten' of 'kariatiden' voor gebeeldhouwde menselijke figuren die zelf (steun)pilaren zijn
zussen
Vrouwelijke bloedverwanten van dezelfde ouders (2e graads)
zummara's
Dubbele klarinetten bestaande twee evenwijdige cilindrische pijpen van gelijke lengte, beide met evenveel vingergaten, meestal vier tot zes, met dezelfde onderlinge afstand; vervaardigd en bespeeld in het Nabije Oosten
zuil met schachtring
Wordt gebruikt voor zuilen of clusters schachten die door schachtringen zijn omgeven, en veel voorkomen in de middeleeuwse architectuur
zuilenladik
Stijl van bidkleden die, of ze nu wel of niet afkomstig zijn uit Lâdik, een motief hebben dat is afgeleid van een 16e-eeuws ontwerp van het Osmaanse hof. De stijl bestaat uit drie bogen van ongelijke hoogte die worden ondersteund door ranke zuilen met daarop een paneel zoals eerder beschreven. De meeste zuilenladiks zijn gevonden in Europa en een aantal is mogelijk in de 17e en 18e eeuw in de Balkan gemaakt. Een minder subtiel en meer recent type met krachtigere kleuren komt uit de nabijgelegen stad Konya
Zuid-Australisch
Beschrijft werk dat is vervaardigd door de bewoners van de staat South Australia. Het is vooral bekend om de productie van toas, figuratieve wegwijzers
Zuidelijke en Noordelijke dynastieën
Verwijst naar een periode in de Chinese geschiedenis tussen 265 en 581 n. Chr. die zes dynastieën en in het zuiden en vijf in het noorden omvat
Zuidelijke Qi
Verwijst naar een Chinese dynastieke stijl en periode tussen 479 en 502. Deze dynastie, een van de opvolgers van de Jin-dynastie, wist haar machtspositie niet lang vast te houden. Keizer Gaodi (heerste van 479-483) bracht een grote verzameling kunstwerken bijeen. Een belangrijke kunstenaar uit deze periode was Xie He, die als portretschilder aan het hof van Nanjing werkte; hij was de invloedrijke schrijver van de oudste nog bestaande Chinese verhandeling over de theorie van de schilderkunst. In de grotten rond de Qixia-tempel op de berg She, 20 kilometer ten oosten van Nanjing, bevinden zich boeddhistische beeldhouwwerken uit de Zuidelijke Qi-periode
zuigerbalgen
Blaasbalgen waarin de luchtstroom wordt veroorzaakt door de beweging van een zuiger
zun
Chinees type ritueel vaatwerk van brons in de vorm van potten met een brede lip die wordt gesteund door een hoge ring. Het werd gebruikt voor wijn. In de laatste helft van de Shangperiode werd deze vorm vervangen door een hoger profiel op basis van de ‘gu’. De term ‘zun’ verwijst soms ook naar een vat in de vorm van een dier
zure kers
Kleine kersenboom, inheems in een groot deel van Europa en Zuidwest-Azië, nauw verwant aan de wilde kers (P. avium) maar met een vrucht die zuurder is. Waarschijnlijk zijn gekweekte zure kersen geselecteerd uit wilde bomen die voorkwamen in de gebieden rond de Kaspische Zee en de Zwarte Zee. Ze waren populair in Perzië en in de vierde eeuw v.Chr. al bekend bij de oude Grieken. In de eerste eeuw n.Chr introduceerden de Romeinen ze in Groot-Brittannië. Daar werden ze vooral in de tijd van Hendrik VIII populair. In 1640 waren er 20 geregistreerde cultivars van de bomen. Engelse kolonisten die zich in Massachusetts vestigden namen de zure kers mee naar Amerika
zuurstel
Te gebruiken voor houders voor het serveren van tafelzuur bestaande uit één of soms twee glazen houders met een deksel in een zilver of verzilverd draagstel met handvat; vaak met bijpassende tang of vork die aan het draagstel hangt
zuurstof
Niet-metalen chemisch element (O). Het is een kleurloos, geurloos en smaakloos gas, het meest voorkomende element in de aardkorst; de belangrijkste samenstelling met zuurstof is water
zurla’s
Schalmeien uit Macedonië en Zuid-Servië. Ze hebben in het algemeen zeven vingergaten en een cilindrische boring van boven en een conisch gedeelte aan de onderzijde
zwachtels
Stroken geweven materiaal die worden gebruikt voor het beschermen, bedekken of vastzetten van gekwetste lichaamsdelen
zwarte beuk
Beuksoort uit Nieuw-Zeeland. De naam 'zwarte beuk' is afgeleid van het feit dat de stam en de takken vaak zijn bedekt met roetdauw
zwarte den
Grote groenblijvende boomsoort die tot 20-55 m groot wordt en inheems is in Europa en het westen van Azië. De naam 'zwarte den' is terug te voeren op het sombere aanzien veroorzaakt door de donkergroene, scherpe, stijve en vrij lange naalden en de diep gegroefde schors. Hij wordt algemeen geteeld als sierboom
zwarte walnoot
Lange bladverliezende walnootboomsoort die inheems is in het oosten en middenwesten van Noord-Amerika. De bomen produceren eetbare noten en sterk en duurzaam hout dat men gebruikt voor meubels en andere producten. Van de vliezen van de noten en de bladeren van de boom wordt een donkerbruine kleurstof gemaakt. Door de kern van de noot samen te persen kan men drogende olie winnen die wordt gebruikt voor schilderverf. Gemalen walnootschillen gebruikt men als vulstof in plastics. Waar het verspreidingsgebied van J. nigra dat van J. microcarpa (de Texaanse zwarte walnoot) overlapt, ontstaan er soms kruisingen met kenmerken tussen die van de twee soorten in
zwarte zapote
Mooie boom met een brede kruin die langzaam groeit en 25 meter hoog kan worden. De boom is inheems in het gebied dat zich uitstrekt van Oost-Mexico en Midden-Amerika tot in Colombia. De zwarte zapote produceert eetbare vruchten die op tomaten lijken. Met verschillende delen van de boom maakt men medicijnen. De schors en bladeren worden vermalen en gebruikt voor cataplasma's tegen blaren. Het afkooksel van de bladeren gebruikt men als een adstringerend middel. Men neemt het ook in als koortswerend middel. Daarnaast maakt men met delen van de boom middelen tegen lepra, ringwormen en jeukende huidaandoeningen. Onrijpe zwarte vruchten zijn in hoge mate adstringerend, prikkelend, bijtend en bitter. Soms gebruikte men ze als vissengif. De zwarte zapote is niet verwant aan andere bomen die men ook 'zapote' noemt, zoals de mamey zapote (Sapotaceae) en de witte zapote (Rutaceae)
zweep
Werktuigen die vaak een onbuigzaam handvat hebben en een soepel zweepkoord of zweepkoorden gemaakt van touw of leer, die worden gebruikt voor disciplinaire handelingen tegen dieren en soms tegen mensen
zwerghout
Korte, horizontale, vaak houten balken die aan horizontale balken, haamhouten of dwarsbalken van voertuigen vastzitten en waaraan de riemen van trekdieren zijn bevestigd
zwaardsmid
Vakmensen die zwaarden maken
zweeftoestellen
Luchtvaartuigen zonder motor die zwaarder zijn dan lucht en die gebruik maken van luchtstromen om van lagere naar hogere vlieghoogten te zweven en van de zwaartekracht om te dalen
zwevende fundering
Funderingen bestaande uit platte en versterkte betonnen platen of matten of versterkte betonnen bakken met wanden rondom de mat om een groter volume te creëren. Bedoeld om met de oppervlakte van de grond te kunnen meebewegen zonder dat dit structurele schade veroorzaakt. Ook gebruikt men ze wanneer de bodem zo zacht is dat zelfs heipalen de constructie niet kunnen dragen. In dat geval gebruikt men deze fundering omdat het gebouw daarmee als een soort boot wordt die voldoet aan de Wet van Archimedes, met een opwaartse kracht die gelijk is aan het gewicht van de verplaatste aarde
zwarte kunstprenten
Prenten met een grotendeels donkere achtergrond, waarin lichtere partijen zijn uitgespaard, vervaardigd door de metalen, doorgaans koperen, plaat te bewerken met roulette of wiegijzer en vervolgens met schrapers en polijststalen sommige putjes weer te dichten
zwartekunst
Diepdrukprocédé waarbij het oppervlak van de plaat methodisch wordt opgeruwd met een wieg om een donkere achtergrond te creëren; daarna kunnen delen met verschillende soorten schrapers lichter worden gemaakt. Levert een gedrukte afbeelding op met gelijkmatige tonaliteit
zwartlijnfilm-afdruk
Wordt gebruikt voor afdrukken die zijn gemaakt op lichtgevoelig gemaakte oppervlakken die zwarte lijnen geven op een neutrale achtergrond
zwart-wit
Deels zwart en deels wit; verwijst meestal naar de reproductie van fotografische afbeeldingen of naar televisiebeelden
zwart-wit afdruk
Fotografische afdrukken waarbij de afbeeldingen bestaan uit grijstinten, zwart en wit. Kan één kleurschakering bevatten als gevolg van het ontwikkelen, toneren, verkleuren of het gebruik van een gekleurde drager
zwart-wit dia
Dia's waarbij de afbeeldingen bestaan uit grijstinten, zwarte en heldere gebieden. Kan één kleurschakering bevatten als gevolg van ontwikkeling, tonering of verkleuring
zwart-wit negatief
Negatieven waarbij de afbeeldingen bestaan uit grijstinten, zwart en wit of open plekken; kunnen één kleurschakering bevatten als resultaat van ontwikkelen, toneren of verkleuren
zwart-wit transparant
Transparanten waarbij de afbeeldingen bestaan uit grijstinten, zwarte en heldere gebieden. Kunnen een kleurschakering bevatten als gevolg van ontwikkelen, toneren, of verkleuren
zwartwitfotografie
De kunst of kennis van het maken en/of ontwikkelen van foto's waarvan de afbeeldingen zijn opgebouwd uit grijstinten, zwart, wit en soms een kleur, die het resultaat kan zijn van tinten of verouderen
zwevend plafond
Plafonds die geen onderdeel vormen van de bouwconstructie, maar die zijn opgehangen onder de constructieplaat boven het hoofd, of die hangen aan de constructie-elementen van een gebouw en die niet op de muur rusten
zwerfblokken
Het grootste type steenfragment volgens sedimentologische indeling. Een zwerfkei is een losgeraakte steenmassa die groter is dan een straatkei, met een diameter van meer dan 256 mm (10 in.)
zwart-witprent
Prenten waarbij alleen gebruik is gemaakt van zwart en wit, meestal zwarte inkt op wit papier. Gebruik 'zwart-wit afdrukken (foto's)' voor zwart-wit foto's
zwarte populier
Middelgrote loofboom die inheems is in Europa, Zuidwest- en Centraal-Azië en Noordwest-Afrika. Er zijn drie of vier ondersoorten bekend. De boom heeft ovale bladeren met een fijn getande rand. De stam is lang en de boom kan 35 meter hoog worden. Het hout gebruikt men voornamelijk voor lambrisering en andere doeleinden. Uit jonge bladeren kan men een gelige kleurstof extraheren. Wol wordt koperkleurig als men een bijtmiddel met chromium gebruikt en geelbruin met een bijtmiddel met aluin. Met het extract kan men geen katoen verven
zwarte lamp
Fluorescerende lampen, beschikbaar in twee soorten, met fosforescerende stoffen die ultraviolet licht uitstralen. Gebruikt voor het met ultraviolet licht onderzoeken van voorwerpen en voor een groot aantal wetenschappelijke experimenten. Zwarte lampen met filters produceren donkerviolet licht met een golflengte van rond de 404,7 nm. Zwarte lampen zonder filter produceren lichtblauw licht met een golflengte van rond de 360 nm
zwaveldrukken
Verwijst naar afdrukken waarvoor zwavelpoeder is gebruikt voor het tinten van een plaat die is bedekt met een laag olie. Zwaveldrukken zijn vergelijkbaar met aquatinten en bevatten uitermate verfijnde tinten. Veel zwaveldrukken stammen uit de 17de en 18de eeuw
zwaluwstaartmachine
Ronddraaiend snijgereedschap waarmee zwaluwstaarten worden gemaakt
zwart marmer
Marmer dat overwegend zwart van kleur is
zwiktang
Schoenmakerswerktuigen waarmee het leer van de schoen om de leest kan worden gespannen en vastgespijkerd. De tang heeft een geribde en soms gebogen bek om een betere greep te krijgen
zweepslagmotief
Lange, golvende S-curven die soms op de ranken van een plant lijken, veelvoorkomend in Art Nouveau-ontwerpen
zwart berkenhout
Hout van de boom behorende tot het genus Betula nigra. Het wordt vaak gebruikt voor het maken van kleine gedraaide artikelen, zoals wasknijpers en speelgoed
zwaluwstaartverbinding
In elkaar grijpende voegen die worden gevormd door een uitlopende of waaiervormige pen en een gat waarin hij past
zwart tupelohout
Stijf, taai hout van de soort Nyssa sylvatica, groeit van New Hampshire tot Texas in de Verenigde Staten. Het is moeilijk te splijten. Wit tot geelachtig van kleur, wordt gebruikt voor hamers, meubels, flessen, pallets, manden, dozen, fineer, vaten, en brandhout
zwartstaarthert
Hertensoort die in het westen van Noord-Amerika wordt aangetroffen, hoofdzakelijk in het noordwesten van de Stille Oceaanregio. In sommige classificaties wordt deze soort als ondersoort van muildierhert beschouwd. Recent DNA-onderzoek duidt er echter op dat het muildierhert klaarblijkelijk een vrij recente vorm is die door hybridevorming van een vrouwelijk witstaarthert en een mannelijk zwartstaarthert is ontstaan
zwaveldamp
Een kleurloos gas dat voornamelijk wordt gebruikt als koelmiddel en conserveringsmiddel, in bleekmiddelen en voor het maken van andere chemicaliën; het is ook een bestanddeel van zure regen
Zweeds bed
Bedden die vanaf ongeveer 1930 in Scandinavië werden gebouwd. Ze bestaan uit een eenvoudige, ondiepe kist waar een matras in ligt op een iets verzonken frame
zweefrekken
Toestellen die bestaan uit een korte horizontale staaf die aan de uiteinden vast zit aan twee touwen die ergens aan zijn opgehangen, en die worden gebruikt voor gymnastische en acrobatische oefeningen
zwelkast
De zwelkast is het gedeelte van een orgelkast waarin een bepaald onderdeel van het orgel een onderkomen vond, met de bedoeling de dynamiek ervan te variren
zwemmer
Te gebruiken voor personen die zich door het water bewegen door het maken van bepaalde bewegingen. Gebruik 'baders' voor personen die zich met water wassen of ondergedompeld zijn
zwenkwiel
Wordt gebruikt voor wielen die vastzitten in een wartel en aan meubels worden bevestigd om deze makkelijker te kunnen verplaatsen. Te onderscheiden van 'meubeldoppen' die zowel dienen om de poten aan meubels te beschermen als om meubels makkelijker te kunnen verplaatsen
zwarte els
Elzensoort die voorkomt in Europa, op de Britse eilanden en in Afrika, en die in de Verenigde Staten wordt geteeld. Staat bekend als zwarte els vanwege de donkere schors en kegels
zwaaihaak
Voorwerpen die lijken op kruishaken maar een verstelbaar blad hebben dat op verschillende hoeken kan worden ingesteld
zweetbaden
Speciale ruimten voor mensen om zich te reinigen of te verfrissen door middel van stoom
zwaluwstaartklem
Voorwerpen, meestal van ijzer, met gebogen uiteinden of in de vorm van een zwaluwstaart.; worden gebruikt om constructiebalken of bouwstenen samen te houden
zwijnsspriet
Jachtsperen voor het jagen op wilde zwijnen en ander groot wild, met een dwarsbalk die is bevestigd onder de brede punt
zweetband
Banden van absorberend materiaal die om het hoofd of de polsen worden gedragen om transpiratie op te nemen; ook een onderdeel van hoofddeksels
zwingelmes
Langwerpige, houten spaan in beuk, es of notelaar met aangescherpte snijkanten en een handvat. Werd samen met het zwingelbord gebruikt om vlas mee te zwingelen nadat het was gebraakt
zweetdoek
Verwijst naar vierkante doeken waarmee het gezicht werd schoongeveegd, gedragen door de hogere kringen van het oude Rome, en in het bijzonder naar doeken die als relieken worden aanbeden, zoals de doek waarmee, volgens de legende, de Heilige Veronica het gelaat van Jezus afwiste en waarop diens gelaatsafdruk zichtbaar bleef
Zygophyllales
Orde van bloeiende planten met 2 families, 27 genera en ongeveer 300 soorten. Tot deze orde behoren kruiden, struiken en enkele halfparasieten. Ze komen bijna alleen voor op droge of zoute grond in tropische en gematigde gebieden. De opvallende bloemen bevatten klieren die olie of nectar afgeven om bijen te lokken voor de bestuiving
Zygophyllaceae
Familie van bloeiende planten, een gevarieerde groep van 22 genera en 285 soorten die voornamelijk voorkomen in woestijnachtige of zoute omgevingen in gematigde en tropische gebieden. De meeste soorten zijn struiken en kleine bomen, veelal harsachtig
aër
Doeken ter bedekking van communievaten in de oosters-orthodoxe kerk
aërodynamica
Fysieke krachten die verband houden met de beweging van de lucht en ander gasvormige vloeistoffen, waaronder ook de krachten die op lichamen worden uitgeoefend als ze door dergelijke vloeistoffen heen bewegen of als dergelijke vloeistoffen tegen of rondom andere lichamen heen bewegen
aërofoon
Geluidsmiddelen die geluid voortbrengen door lucht in beweging te brengen
aërometer
Instrumenten voor het vaststellen van het gewicht of de dichtheid van lucht of andere gassen
aëronautiek
De wetenschap en beoefening van het vliegen
aëronautische kaart
Kaarten die vooral worden gebruikt in het luchtverkeer, waarop de bodemkenmerken die voor de navigatie van belang zijn staan aangegeven