AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

feestmaaltijden
Feestelijke gelegenheden, vreugdevol of plechtig van aard, waarbij uitgebreide of rituele maaltijden een belangrijke plaats innemen.
Categorie: Gebeurtenissen > vieringen (gebeurtenissen).

feestdrachten
Drachten voor feesten, zolas gala`s en gemaskerde bals, soms geïnspireerd op kleding die kenmerkend is voor een bepaalde periode of plaats, sociale klasse of voor een historisch of verzonnen personage.
Categorie: Abstracte Begrippen > drachten.

feestbundels
Boeken met wetenschappelijke artikelen of essays van collega`s en bewonderaars, die dienen als eerbetoon of herinnering, vooral aan wetenschappers.
Categorie: Informatievormen > soorten documenten naar productieomstandigheden.

feestboeken
Wordt gebruikt voor verslagen van evenementen zoals festivals, parades of ceremoniële intochten.
Categorie: Informatievormen > soorten documenten naar functie.

feeding spoons
Lepels die gedeeltelijk bedekt zijn, gedraaide handvatten hebben en worden gebruikt voor het voeren van peuters.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > eetgerei voor jonge kinderen.

federaties
Verbonden gevormd door een aantal voorheen geheel zelfstandige corporaties zoals genootschappen of naties, die een deel van hun soevereiniteit betreffende externe zaken hebben overgedragen aan hun gemeenschappelijk bestuur, maar het bestuur over zuiver interne of lokale zaken behouden.
Categorie: Organisaties > verenigingen.

Federal Reserve notes
Papiergeld van de Verenigde Staten dat sinds 1914 wordt gebruikt, uitgegeven door de Federal Reserve Banks.
Categorie: Ruilmiddelen > Amerikaans papiergeld.

featheredge rules
Voorwerpen met rechte kanten die worden gebruikt om bij pleisterwerk hoeken te vormen en af te bakenen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > pleister-, beton- en metselspeciebewerkingsuitrusting.

fezzen
Nauwsluitende, kegelvormige mutsen met een platte bol; meestal van vilt en vaak versierd met een lange kwast; oorspronkelijk afkomstig uit Turkije.
Categorie: Kleding > petten en mutsen naar vorm.

fetisjen
fetishen; fetischen Ruimere term: objectgenres naar functie
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar functie.

fetisjfiguren
Beeldjes waaraan spirituele krachten worden toegeschreven om de genezing van één of allen te bevorderen.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldhouwwerken naar functie.

festooned valances
Valletjes gedrapeerd in zachte, golvende, halvemaanvormige vouwen die soms eindigen in punten.
Categorie: Interieurinrichting > gedrapeerde valletjes.

festoon curtains
Gordijnen met zachte, golvende vouwen in de vorm van een halve maan. De vouwen ontstaan door een enkel gordijn recht omhoog te trekken of door een enkel of tweedelig gordijn diagonaal omhoog en naar de zijkant te trekken door middel van ringen en koorden die aan de achterkant zijn vastgemaakt.
Categorie: Interieurinrichting > gordijnen naar vorm.

firma`s
Vennootschappen van twee of meer personen die onder een gemeenschappelijke naam zaken doen.
Categorie: Organisaties > vennootschappen.

firing glasses
Lage drinkglazen met een korte, dikke, zware stam met zware voet, en een kelk van uiteenlopende vorm. Ze werden gebruikt in privéclubs, genootschappen en bij ceremoniële gelegenheden. Genoemd naar de gewoonte om gezamenlijk met de voet van het glas op de tafel te roffelen wat klonk als geweervuur.
Categorie: Houders > drinkglazen.

fiortomarmer
Bont geschakeerd marmer in licht chocoladebruin en wit, afkomstig uit Italië.
Categorie: Materialen > meerkleurig marmer.

fiore di Persico
Bont geschakeerd marmer met verscheidene tinten rood, roze en paars op een witte grondmassa; werd in de oudheid voornamelijk gedolven bij Epirus in Turkije.
Categorie: Materialen > meerkleurig marmer.

fioelen
Ornamenten aan het uiteinde van een torenspits, pinakel, of andere verticale structuur. Worden zowel op meubelen als in de architectuur gevonden.
Categorie: Onderdelen > top- en randornamenten.

fiolen
Kleine of middelgrote vaten, hoofdzakelijk voor medicinaal gebruik en toiletbereidingen.
Categorie: Houders > vaatwerk.

Fins
Verwijst naar de cultuur van de moderne natiestaat Finland, of meer in het algemeen naar culturen op het grondgebied van Noord-Europa ten zuiden van Noorwegen en ten oosten van de Botnische Golf. De term kan ook specifiek verwijzen naar de cultuur van de historische Finnen, naar algemeen wordt aangenomen de Suomi of Suomelaisset wier taal tot de Oeral-Altaïsche groep behoorde. De term kan in ruimere zin ook betrekking hebben op de culturen van andere volken die etnisch en linguïstisch nauw verwant zijn met de Suomi.
Categorie: Stijlen en Perioden > Scandinavisch.

Finlaycolor
Kleuradditieprocédé voor het verkrijgen van diapositieven op een panchromatische zwart-wit emulsie met behulp van een kleurlaag van rode en groene cirkels tegen een blauwpaarse achtergrond.
Categorie: Procédés en Technieken > zeefdrukprocédés.

finishing stoves
Kleine ovens die worden gebruikt voor het verhitten van afwerkings- en beletteringsgereedschap, vooral bij het boekbinden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > fornuizen.

fingered gauntlets
Pantserhandschoenen voorzien van scharnierende vingers, van elkaar gescheiden om meer onafhankelijke beweging van de afzonderlijke vingers mogelijk te maken.
Categorie: Kleding > persoonlijke wapenrusting: handen en onderarmen.

finger knives
Afrikaanse vingerringen waar scherpe, ronde of halvemaanvormige klingen aan zijn bevestigd, vaak met een zeer kleine schede ter bescherming van de drager; worden voornamelijk als wapen gebruikt en soms als snijgereedschap. Exemplaren met klingen die kleiner zijn dan normaal kunnen verborgen in de handpalm worden gedragen.
Categorie: Wapens en Munitie > vuistwapens.

finger hooks
Vuistwapens bestaande uit een vingerring met een scherpe metalen haak; gebruikt voor man-tot-man gevechten, maar ook als versiering, vooral in de Great Lakes regio in Oost-Afrika.
Categorie: Wapens en Munitie > vuistwapens.

fineerzagen
Zagen met enigszins gebogen blad en een zware houten rug die als handvat fungeert om fineerbladen te zagen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > zagen: houtbewerkingsgereedschap.

fineerdeuren
Deuren met een glad oppervlak waarvan de panelen vlak zijn en die de regels en stijlen of andere constructiedelen verbergen.
Categorie: Onderdelen > deuren naar vorm: constructie.

fineerschaven
Schaven die worden gebruikt om schuine zijden of effen groeven te maken voor de ingelegde houten panelen in deuren, voor lambrisering en voor muren.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > egalisatieschaven.

Fine Manner
Verwijst naar de stijl van 15de-eeuwse Italiaanse gravures waarin met behulp van dunne dicht bij elkaar getrokken lijnen en enige kruisarcering toongradaties worden opgewekt die vergelijkbaar zijn met die van een gewassen tekening.
Categorie: Stijlen en Perioden > Italiaanse renaissance- en barokstijlen.

financiers
Investeerders die op grote schaal investeren. Ook personen die voor de overheid of ondernemingen grote fondsen waarborgen.
Categorie: Personen > personen in de handel en zakenwereld.

financieren
Directe ondersteuning bieden aan een particulier of een organisatie in de vorm van contant geld.
Categorie: Functionele activiteiten > hulp verlenen.

financiële overzichten
Overzichten waarin de financiële situatie van een organisatie op een gegeven tijdstip of voor een gegeven periode wordt samengevat.
Categorie: Informatievormen > financiële documenten.

financiën
Tak van de economie die zich bezighoudt met het beheer of gebruik van kapitaal en kredieten door een regering, bedrijf of individu.
Categorie: Vakgebieden > economie.

financiële documenten
Documenten die met geldzaken te maken hebben.
Categorie: Informatievormen > documentatie naar vorm of functie.

Fin-de-siècle
Verwijst in bredere zin naar de kunst uit de laatste twee decennia van de 19de eeuw. De periode kenmerkt zich door de artistieke en literaire geest van uitputtende verfijning en zelfbewust estheticisme.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese stijlen en stromingen.

filter
Elk poreus materiaal, zoals papier of zand, waar een gas of vloeistof door wordt gezeefd om stof in suspensie eruit af te scheiden.
Categorie: Materialen > materialen naar functie.

filosofische antropologie
De studie van de aard en het wezen van de mensheid.
Categorie: Vakgebieden > antropologie.

filosofie
Het kritisch onderzoeken van de bases van fundamentele overtuigingen en de analyse van de basisbegrippen, dogma`s of praktijken die uiting geven aan dergelijke overtuigingen.
Categorie: Vakgebieden > humane wetenschappen.

filosofen
Te gebruiken voor personen die zeer bedreven zijn in de filosofie, vooral voor hen die inzichten of theorieën over filosofische vraagstukken scheppen of ontwikkelen.
Categorie: Personen > personen in de humaniora.

filologie
Te gebruiken in algemene zin voor de bestudering van taal en letterkunde samen. Wordt specifiek gebruikt voor het bestuderen van de geschiedenis van taal, vooral wanneer er sprake is van een nauwkeurige analyse van literaire teksten in het kader van cultureel en politiek onderzoek.
Categorie: Vakgebieden > met taalkunde verwante vakgebieden.

filmstroken
Stroken van 16mm of 35mm film die variëren in lengte tot ongeveer vijftig beeldjes, en waarop afbeeldingen, tekst of onderschriften staan.
Categorie: Informatievormen > video`s (informatiedragers).

films
Te gebruiken voor werken die bestaan uit een reeks plaatjes op fotografische film, die zo snel achter elkaar worden vertoond dat ze de illusie geven van een natuurlijke beweging. Voor het maken van films en de studie daarvan en voor films als kunst en vorm van expressie wordt `film (uitvoerende kunsten)` gebruikt.
Categorie: Informatievormen > informatiedragers naar fysieke vorm.

filmmusea
Wordt gebruikt voor musea die zijn gewijd aan de kunst, geschiedenis en technologie van film, televisie en video.
Categorie: Bouwwerken > musea naar onderwerp.

filmografieën
Selectieve of volledige lijsten van (speel)films, in het bijzonder van één regisseur of acteur of over een speciaal onderwerp.
Categorie: Informatievormen > lijsten (informatiedragers) naar vorm of functie.

filmlasapparaten
Apparaten die worden gebruikt om twee filmdeeltjes of bandopnames in de juiste volgorde bijeen te houden terwijl ze aan elkaar worden gelast.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > fotografieontwikkeluitrusting.

filmkleur
Nog vertalen: A colored expanse that appears to be at a certain, though somewhat indefinite distance from the observer, nontransparent, but not on the surface of an object, such as the blue of the sky.
Categorie: Kleur > kleur.

filmhuizen
Alternatieve , niet met commerciële bedoelingen werkende bioscopen. VDW.
Categorie: Bouwwerken > bioscopen.

filmers
Te gebruiken voor makers van persoonlijke, zelfstandig geproduceerde films, die verantwoordelijk zijn voor het ontwerp, de sponsoring en uitvoering van alle aspecten van de film.
Categorie: Personen > personen in de uitvoerende kunsten.

filmfoto`s
Foto`s van de actie, de acteurs of de vervaardiging van een film. Gebruik `kadervergrotingen` voor afdrukken gemaakt van één beeldje van een film.
Categorie: Beeldmateriaal > foto`s naar type onderwerp.

filmcamera`s
Camera`s geschikt voor het maken van een snelle belichting van bewegende voorwerpen op een filmstrook.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > camera`s naar vorm of functie.

film washers
Apparaten die worden gebruikt om films te spoelen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > fotografieontwikkeluitrusting.

film stencils
Wordt gebruikt voor sjablonen, gesneden uit vellen sjabloneerfolie, om te worden gebruikt voor het afdekken van delen die niet moeten worden afgedrukt bij het zeefdrukken.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > sjablonen: zeefdrukpersbenodigdheden.

film (uitvoerende kunsten)
Te gebruiken voor de bestudering en het maken van eigen films en speelfilms als kunst en uitingsvorm. Gebruik voor de feitelijke werken die worden bestudeerd of gecreëerd `films (informatiedragers)`.
Categorie: Vakgebieden > uitvoerende kunsten.

fill papers
Behang gebruikt om de grootste stukken muur tussen randen op te vullen.
Categorie: Interieurinrichting > muurbedekkingen naar locatie of context.

fill lights
Lichten die schaduwen die ontstaan door geconcentreerde, sterke verlichting weghalen of verminderen.
Categorie: Interieurinrichting > verlichtingsmiddelen naar functie.

Filistijns
Verwijst naar de stijl die zich ontwikkelde langs de zuidelijke kust van Palestina tijdens het eind van het tweede en het begin van het eerste millennium v. Chr. De stijl kenmerkt zich door een combinatie van Egeïsche, Canaänitische en Egyptische elementen, met name in het keramiek en de ijzerbewerking.
Categorie: Stijlen en Perioden > Levantijnse stijlen.

filigrainhoudertjes
Decoratieve accessoires om bloemen in de hand te houden, bestaande uit een buisje of trechter van metaal die aan een kant open is; kan soms worden aangepast zodat de houder rechtop kan staan en als klein vaasje kan fungeren.
Categorie: Kleding > meegedragen kledingaccessoires.

filigrein
Decoratie die helemaal bestaat uit dun draad, hoofdzakelijk ter versiering van goud en zilver. De term wordt meestal gebruikt voor ajourwerk dat uit metaaldraad bestaat.
Categorie: Ontwerpelementen > patronen naar specifiek type.

filetten (motieven)
Ingedrukte lijnen, verguld of blinddruk, van leer of ander semi-hard oppervlakte materiaal gemaakt met schuursels voor bewerking, ook wel filetten worden genoemd; veelal gebruikt bij boekbinden. Gebruik @`sunk fillets` voor op een vergelijkbare manier gecreëerde ondiepe verzonken afdrukken in andere vlakke buitenzijden.
Categorie: Ontwerpelementen > motieven.

filets
Afwerkingsgereedschap met een handvat en een roterend wiel met één of meer verhoogde banden om de rand, om een lijn of evenwijdige lijnen ergens in te drukken. Worden algemeen gebruikt bij het boekbinden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > gereedschap en accessoires voor het bewerken en afwerken van oppervlakken.

filatelie
De studie van postzegels, belastingzegels, gefrankeerde enveloppen, poststempels, ansichtkaarten, enveloppen en andere soortgelijke materialen die verband houden met de geschiedenis van post of fiscus; ook het verzamelen van dergelijke materialen.
Categorie: Vakgebieden > met geschiedenis verwante vakgebieden.

filantropisten
Zij die zich bezighouden met filantropie.
Categorie: Personen > personen naar activiteit.

filantropie
Onzelfzuchtige zorg voor het welzijn en de ontwikkeling van de mens, vaak merkbaar door schenkingen van geld, goederen of werk aan behoeftige personen, door het subsidëren van instellingen op het gebied van educatie of gezondheidszorg of door vrijgevigheid aan andere sociaal nuttige doeleinden.
Categorie: Abstracte Begrippen > begrippen met betrekking tot cultuur.

filament (textiel)
Garen zonder waarneembare twist; de richting van de vezels is gelijk aan die van de centrale balk van de letter I.
Categorie: Materialen > garen naar vorm : twist.

Filakopi I fase
Verwijst naar de stijl van de werken die werden vervaardigd door de Phylakopi I-cultuur in de Cycladische archipel tijdens de vroeg-Cycladische periode tussen 2200 en 1800 v. Chr. Genoemd naar de gelijknamige archeologische vindplaats te Melos. De kunstwerken bestaan zowel uit aardewerk dat met rechtlijnige motieven is beschilderd als uit ijzerwerk, maar niet uit de marmeren beelden en vazen die aan eerdere perioden worden toegeschreven.
Categorie: Stijlen en Perioden > Vroeg-Cycladisch.

Fikellaru
Verwijst naar een Griekse aardewerkstijl die rond 560 v. Chr. opkwam en is genoemd naar een archeologische vindplaats op het eiland Rhodos. De meest gevonden vorm is een gedrongen amfoor en het schilderwerk wordt gekenmerkt door donker-op-lichte dessins die over het algemeen bestaan uit één menselijke of dierlijke figuur in een leeg veld, of dicht bij elkaar liggende banen met ornamenten, zoals halvemanen en lotusbloemen. In sommige classificatiesystemen wordt deze stijl beschouwd als een variant van de middelste of late wilde-geitenstijl.
Categorie: Stijlen en Perioden > Rhodos.

fijnmalen
Het vermalen van een nat gemaakt materiaal, zoals bij het bereiden van verfpigmenten.
Categorie: Procédés en Technieken > slijpen.

fijn zilver
Zilvermetaal waarbij het gehalte is vastgetseld op meer dan 99,9% zuiver.
Categorie: Materialen > zilver.

fijn materiaal
Materiaal als gipspleistermortel of een mengsel van fijn zand en gipspleistermortel, dat wordt gebruikt voor de laatste laag van een gepleisterde muur.
Categorie: Materialen > pleister naar samenstelling of herkomst.

figuurzagen
Lichte handzagen met een smal blad dat in een U-vormige zaagbeugel met een handvat is gemonteerd; worden gebruikt om bochten in hout te zagen. Het blad kan worden gedraaid om de zaagbeugel uit de weg te houden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > spanzagen (1).

figuurzagen (grote)
Figuurzagen met een zeer diepe zaagbeugel en een kort zaagblad; worden gebruikt voor inlegwerk.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > fretzagen.

figuurvoorstellingen
Hieronder zijn termen bijeengebracht voor beeldende werken waarin mensen of dieren de hoofdvoorstelling vormen. Gebruik `figuren (voorstellingen)` voor driedimensionale werken die één menselijke of dierlijke gestalte afbeelden en `figuurstukken` voor schilderijen, waarin menselijke figuren het hoofdmotief zijn.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldmateriaal naar onderwerp.

figuursnoeiwerk
Wordt gebruikt voor bomen of struiken die zijn gesnoeid en in verscheidene geometrische, fantasie- of diervormen zijn geleid.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > landschapselementen in de tuinarchitectuur.

figuurmotieven
figurenmotieven Ruimere term: motieven
Categorie: Ontwerpelementen > motieven.

figuren (illustraties)
Wordt gebruikt voor illustraties die bij de tekst worden afgedrukt. Vaak vormen ze een deel van de bladzijde met tekst.
Categorie: Onderdelen > illustraties naar vorm.

figure-ground perception
De manier waarop een object of vorm in een afbeelding in verband staat met de achtergrond waartegen het gezien wordt.
Categorie: Abstracte Begrippen > visuele en representatieve concepten.

figured flasks
Flacons met opgewerkte patronen op een of beide zijden.
Categorie: Houders > flacons.

figure initials
Initialen gevormd uit menselijke, dierlijke of hybride wezens.
Categorie: Onderdelen > initialen (opmaakkenmerken).

figuratieve kunst
Omvat zowel afbeeldingen van het menselijk lichaam en kunst waarin, in welke gewijzigde of vervormde vorm dan ook, dingen worden uitgebeeld die in de visuele wereld worden waargenomen.
Categorie: Abstracte Begrippen > kunstgenres.

figuraal tapijten
Kleden met afbeeldingen van herkenbare figuren, objecten of taferelen.
Categorie: Interieurinrichting > tapijten naar patroon.

figura serpentinata
Een driedimensionale figuur of groep figuren in een gedraaide houding, waardoor de indruk van beweging ontstaat en de toeschouwer wordt aangemoedigd het stuk van alle kanten te bekijken.
Categorie: Abstracte Begrippen > pose.

fighting bracelets
Afrikaanse wapens bestaande uit een metalen schijf met een gat in het midden en een inkeping zodat die over de vuist kan worden geplaatst. De randen van de schijf zijn scherp gemaakt of voorzien van uitsteksels om daarmee de tegenstander te slaan of te steken; soms met schedes aan beide zijden. Ook ceremonieel toegepast en gedragen als teken van mannelijkheid of status, of als versiering.
Categorie: Wapens en Munitie > vuistwapens.

fietsenstallingen
fietsenbergingen Ruimere term: voertuigstallingen
Categorie: Bouwwerken > voertuigstallingen.

fietsen (transportmiddelen)
Voertuigen met twee wielen achter elkaar, die worden aangedreven door de berijder die schrijlings op een frame zit dat de wielen en het stuur bij elkaar houdt.
Categorie: Vervoermiddelen > transportmiddelen voor personenvervoer.

fielded panels
Planken die aan het uiteinde smal toelopen en in een kozijn zitten, met een verhoogd middendeel, veld of paneel.
Categorie: Onderdelen > panelen (oppervlakken).

fiedelboren
Boren die worden rondgedraaid door een kabel of koord dat er strak omheen is gewonden en met een boog wordt gespannen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > boren naar vorm.

fiddle-back stoelen
Stoelen waarvan de rugleuning bestaat uit een enkel middenblad in de vorm van een viool.
Categorie: Interieurinrichting > stoelen naar vorm: vorm van de rug.

fictie voor jongvolwassenen
Fictie die is geschreven voor adolescenten.
Categorie: Abstracte Begrippen > fictie.

fichus
Damessjaals van een lichte stof, vaak wit en doorschijnend, die om de hals en schouders worden gedrapeerd en worden vastgeknoopt, waarbij de uiteinden loshangen.
Categorie: Kleding > sjaals.

fibulae
Spelden die lijken op een grote veiligheidsspeld met een vergrote sluitplaat, vaak uitgebreid versierd, die worden gebruikt om kledingstukken dicht te doen,
Categorie: Onderdelen > pennen (bevestigingsmiddelen).

fibroïne
Een vezelachtige proteïne die de fijne draden vormt in ruwe zijde.
Categorie: Materialen > proteïne.

Fia
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het zuiden van Kameroen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Kameroense zuidkuststijlen.

fixture traps
Wordt gebruikt voor watersloten die deel uitmaken van of aangesloten zijn op sanitaire voorzieningen, alsmede voor interceptors die dezelfde functie vervullen.
Categorie: Onderdelen > sifons (afvoersystemen).

fixeren
Een materiaal of voorwerp verstevigen, verduurzamen of vastzetten.
Categorie: Procédés en Technieken > stabiliseren.

fixer masons
Metselaars die in een bouwwerk de grote steenblokken precies op de juiste plek plaatsen.
Categorie: Personen > metselaars.

fixatief
Een substantie die wordt gebruikt om de duurzaamheid of stabiliteit van een andere substantie te vergroten, zoals pigment op papier of verfstof in textiel.
Categorie: Materialen > materialen naar functie.

fitnesscentra
Wordt gebruikt voor gelegenheden die voorzieningen aanbieden voor lichaamsbeweging en actieve opbouw van de conditie, al dan niet op basis van lidmaatschap.
Categorie: Bouwwerken > medische centra.

fitness-parcoursen
fitness-circuits Ruimere term: routes
Categorie: Gebouwde complexen en gebieden > routes.

fitching
Rietwerk met een open weefsel met parallelle of elkaar kruisende tenen.
Categorie: Objectgenres > rietwerk.

fishtail tools
Beitels met rechte zijden die wijd uitlopen zodat een waaiervorm ontstaat.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > beitels: houtbewerkingsgereedschap.