AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

frontaal
Te gebruiken om iets te beschrijven dat met de voorkant naar de kijker staat. Gebruik `voor` in de zin van iets dat is gesitueerd aan of betrekking heeft op de naar voren gelegen of de voorkant van iets.
Categorie: Kenmerken en Eigenschappen > positionele kenmerken naar oriëntatie.

fronselen
Het samentrekken van vouwen in textiel om volheid te creëren, door te trekken aan een draad die er voor dat doel doorheen is gestikt of aan een of meer van de fijne draden ervan.
Categorie: Procédés en Technieken > textielbewerkingsprocédés en -technieken.

frog-mouthed helms
Helmen met een lage helmkap, die aan de bovenkant naar boven en naar voren krullen en een platte punt vormen die langs het gezichtsveld loopt, waardoor er een smalle ruimte wordt gecreëerd tussen de helmkap en het kinstuk die als oogspleet fungeert. Ze werden vanaf het eind van de 14e eeuw tot in de 16e eeuw gebruikt bij steekspelen.
Categorie: Kleding > zware helmen (persoonlijke wapenrusting).

frivolité maken
Het met de hand vervaardigen van fijn kant door met een draad en een kleine spoel (of met twee draden en twee spoeltjes) lussen en bogen te maken, waardoor verschillende patronen van ringen en halve cirkels ontstaan.
Categorie: Procédés en Technieken > kant (techniek).

frituurpannen
Houders om in te frituren, meestal diep en vaak met een netje of geperforeerd gedeelte waarin het voedsel in aanraking komt met het vet.
Categorie: Houders > kookgerei.

friseren
Samenknijpen, vaak om te doen krullen; wordt ook gebruikt voor het trekken van gesmolten glas om de hals van een buis te vormen.
Categorie: Procédés en Technieken > vormen.

frigoriemeters
Apparaten voor het meten van de fysiologische effecten van afkoeling, door de resultaten te vergelijken met de effecten op een koperen bol die op een constante temperatuur wordt gehouden die gelijk is aan de interne lichaamstemperatuur van mensen.
Categorie: Meetinstrumenten > warmtemeters.

frigidaria
De ruimten voor koude baden in Romeinse badhuizen, soms met een koud stortbad.
Categorie: Onderdelen > Romeinse badruimten.

friezen (ornamentale banden)
Te gebruiken voor uitgestrekte horizontale banden als decoratie van architectuur, meubilair of andere objecten die figuren, scenes of ornamentele motieven bevatten. Gebruik `friezen (entablementonderdelen)` voor de specifieke gedeelten van klassieke entablementen.
Categorie: Ontwerpelementen > ornamenttypen.

friezen (entablementonderdelen)
De middelste, horizontale delen van een klassiek entablement, die zich boven de architraaf en onder de kroonlijst bevinden. Voor horizontale versierde banden in het algemeen, die te vinden zijn op architectuur en meubels, wordt `friezen (ornamentele banden)` gebruikt.
Categorie: Onderdelen > friezen en friesonderdelen.

frieze-band windows
Ramen die zich buiten bevinden in een brede sierlijst net onder kroonlijsten. Wordt aangetroffen in Griekse herlevingshuizen.
Categorie: Onderdelen > vensters naar locatie of context.

Friese paarden
friezen (paarden) Ruimere term: paarden
Categorie: dieren > paarden.

Friendshipsloepen
Te gebruiken voor vissersschepen met sloeptuig, 6 tot 12 m lang, met een diepstekende kiel, gewelfd achtersteven, klipperboeg, sterke zeeg en gaftopzeilen en dubbele grootzeilen; oorspronkelijk ontworpen in Friendship en Muscongus Bay, in de Amerikaanse staat Maine; vaak omgebouwd tot motorjacht.
Categorie: Vervoermiddelen > sloepen (zeilvaartuigen).

friendship quilts
Quilts, vaak met handtekeningen, data en plaatsnamen erop geborduurd of geschreven vervaardigd als teken van vriendschap, vaak wanneer iemand de gemeenschap verliet.
Categorie: Interieurinrichting > album quilts.

friction hinges
Scharnieren die interne wrijving gebruiken om een deur of een raam in de uitgekozen positie vast te zetten.
Categorie: Onderdelen > scharnieren naar vorm.

fretzagen
Zagen met zeer smalle bladen, soms smaller dan 1 mm, die in een zaagbeugel zijn geplaatst of in een handvat zoals dat van een vijl.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > spanzagen (1).

fretten (snaarinstrumentonderdelen)
Verdelingen op de toets, nek of buik van een snaarinstrument, die de punten aangeven waar de snaren gestopt moeten worden.
Categorie: Onderdelen > snaarinstrumentonderdelen.

fretboren
T-vormig gereedschap met een stalen schacht en een houten greep, dat wordt gebruikt om kleine gaatjes te maken in hout zodat spijkers of schroeven makkelijker kunnen worden ingeslagen of ingedraaid.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > houtsnij- en -afwerkingsgereedschap.

Fressondruk
Fotografisch procédé waarbij gebruik wordt gemaakt van monochrome of quadrichrome kooldrukpapieren met een korte toonschaal en een grote houdbaarheid.
Categorie: Procédés en Technieken > bichromate procédés.

fresqueras
Grote kasten met drie verdiepingen die met inlegwerk zijn versierd, waarbij een blad tussen twee wandkasten inzit. Ze zijn tijdens de 17e eeuw in Spanje gebouwd. De bovenste laag heeft spijlen ter ventilatie en vormt zo een kast voor fruit, kaas en brood.
Categorie: Interieurinrichting > provisiekasten.

Fresnel spotlights
Sterke spotlights met een planoconvexe lens die wordt versmald door de convex zijde te reduceren tot een aantal concentrische ringen met ongeveer dezelfde brandpuntsafstand. Ze produceren een gelijkmatige, zachte lichtbundel.
Categorie: Interieurinrichting > spotlichten.

frescoschilderen
Techniek voor het vervaardigen van muurschilderingen, waarbij met sneldrogende, kalkbestendige waterverf op een nog natte laag pleisterkalk wordt geschilderd.
Categorie: Procédés en Technieken > schildertechnieken naar wijze van toepassing.

frescobehang
Behang dat bestaat uit aparte bedrukte elementen, waaronder randen en effen of gedecoreerde `fill papers`, in combinatie gebruikt om het effekt van muurpanelen te geven.
Categorie: Interieurinrichting > muurbedekkingen naar locatie of context.

fresco`s
Schilderingen vervaardigd door met sneldrogende kalkbestendige waterverf op een natte laag pleisterkalk te schilderen.
Categorie: Beeldmateriaal > schilderingen naar materiaal of techniek.

frequentiemeters
Instrumenten voor het meten van de frequentie van wisselstroom.
Categorie: Meetinstrumenten > meetinstrumenten voor het meten van elektriciteit.

frenologie
De studie van de bouw van de schedel als aanduiding voor geestelijke vermogens en persoonlijke aard.
Categorie: Vakgebieden > vakgebieden gerelateerd aan psychologie.

French mattresses
Handelsterm voor matrassen die voor de helft met wol en voor de helft met haar zijn gevuld.
Categorie: Onderdelen > matrassen.

French pleats
Drievoudige plooien die niet platgeperst zijn en die op regelmatige afstanden van elkaar geschikt zijn. Gebruik `pinch pleats` voor gelijksoortige drievoudige plooien die wel platgeperst zijn.
Categorie: Onderdelen > pleats.

French feet
Dunne, naar buiten draaiende consolepoten.
Categorie: Onderdelen > consolepoten.

French arches
Wordt gebruikt voor strekse bogen waarvan de verbindingen tussen de boogstenen niet straalsgewijs uitlopen maar allemaal vanuit het centrum schuin aflopen naar buiten, aan beide kanten onder dezelfde hoek.
Categorie: Onderdelen > strekse bogen.

fregatten
Zowel te gebruiken voor meerdere oorlogsdoeleinden inzetbare marineschepen uit de late 18e en vroege 19e eeuw, meestal met het maximum aantal zeilen aan alle drie de masten en bewapend met vuurwapens op een of twee dekken, als voor een klasse kleine oorlogsschepen met gemiddelde snelheid uit de 20e eeuw die hoofdzakelijk zijn ontworpen om andere schepen te begeleiden en zijn voorzien van afweergeschut tegen vliegtuigen, schepen en duikboten.
Categorie: Vervoermiddelen > oorlogsschepen met projectielwapens.

freesbeitels
Ronddraaiende werktuigstaalsnijders die worden gebruikt in een freesmachine om metalen vlakken te vormen en uit te smeden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > snijders: gereedschap voor metaalbewerking.

freedom quilts
Quilts, vaak gedecoreerd met patriottische symbolen of specifieke mannenonderwerpen, vervaardigd door familie of vrienden voor jonge mannen die volwassen worden, hun leertijd hebben voltooid of uit huis gaan. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Interieurinrichting > quilts naar functie.

freedom boxes
Zilveren of gouden dozen of kistjes, meestal rechthoekig van vorm maar soms rond of ovaal, die worden gegeven aan een persoon aan wie de vrijheid wordt verleend of, bijvoorbeeld, aan een stad, stadje of college. Meestal gegraveerd, geciseleerd, of geëmailleerd met het wapenschild van de ontvanger en de gever, en vaak met een toepasselijke inscriptie.
Categorie: Houders > herdenkingshouders.

Free Style (pottery)
Verwijst naar een Attische vaasschilderstijl waarvan de vroegste vorm rond 475 v Chr. ontstond en die rond 420 v Chr. verdween, na de bloeiperiode van de Attische zwartfigurige stijl. De stijl wordt gekenmerkt door werk volgens de roodfigurige techniek, later door schildering op een witte achtergrond. De stijl stond oorspronkelijk bekend om een nieuwe mate van losheid en vrijheid in de compositie, en later om de invloed van het gelijktijdig uitgevoerde beeldhouwwerk aan het Parthenon. Het werk bestaat meestal uit ambitieuze composities op grote vazen en maakt, in de vroegere vormen, gebruik van Archaïsche conventies gecombineerd met vernieuwende vrije voorstellingen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Attisch.

Free Style (architectuur)
Verwijst naar de stijl in de laat-19de-eeuwse architectuur waarin de Queen Anne-stijl en lokale stijlen vrijelijk werden vermengd met klassieke en gotische elementen, waardoor vaak minder starre maar asymmetrische en complexe bouwplannen ontstonden.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Britse bouwstijlen en -stromingen.

free papers
Aan vrijgelaten slaven verstrekte documenten waarin hun status officieel werd vastgelegd.
Categorie: Informatievormen > geloofsbrieven.

fraude
Het misleiden, bedriegen of schenden van vertrouwen met als doel een oneerlijk of onrechtvaardig voordeel of materialistische winstte verkrijgen.
Categorie: Abstracte Begrippen > misdaad.

fraternity houses
Wordt gebruikt voor woningen die in het bezit zijn van en worden beheerd door sociëteiten voor mannen ten behoeve van de leden; ze zijn niet algemeen toegankelijk. Meestal deel van een school of een universiteit.
Categorie: Bouwwerken > groepswoningen.

fraterniteiten
Groepen mensen met een gezamenlijk religieus, liefdadig of ander doel of verbonden door een professie of activiteit.
Categorie: Organisaties > genootschappen.

Franse mansardedaken
Wordt gebruikt voor mansardedaken waarvan het lage vlak vrijwel rechtop staat en het hoge vlak vrijwel horizontaal loopt.
Categorie: Onderdelen > mansardedaken.

Franse hoorns
Blaasinstrumenten met conische boring, wijd uitlopende klankbeker, trechtervormig mondstuk en een slanke buis in een wijde ronde spiraal gebogen; tegenwoordig ook voorzien van ventielen, meestal zo geplaatst dat ze met de linkerhand kunnen worden bespeeld.
Categorie: Geluidsmiddelen > blaasinstrumenten, bespeeld door lipspanning, met conische boring, met kleppen.

Franse flageoletten
Fluiten die in de 16e eeuw in Frankrijk zijn ontworpen. Ze hebben een smalle kegelvormige boring die aan het einde vernauwt en gewoonlijk hebben ze vier toongaten aan de voorkant en twee duimgaten aan de achterkant.
Categorie: Geluidsmiddelen > flageoletten.

Franse bedden
Bedden met een eenvoudig, houten raamwerk waaraan de bedbehangsels zijn opgehangen zodat ze een vlakke, rechthoekige `doos` vormen. De houten onderdelen zijn onzichtbaar, zelfs de posten zijn met stof bekleed. Gebruik `sledebedden` voor bedden waarvan de twee uiteindes dezelfde hoogte hebben.
Categorie: Interieurinrichting > bedden.

Franse balkons
IJzeren hekjes voor naar binnen openslaande vensters die tot de vloer doorlopen. VWB
Categorie: Onderdelen > balkons.

Franse armstoelen
Term die tijdens het midden van de 18e eeuw werd gebruikt voor leunstoelen met een gestoffeerde zitting en rug, een frame met houtsnijwerk en cabrioolpoten.
Categorie: Interieurinrichting > armstoelen.

Frans plateren
Procédé waarbij rood koper, soms ook geel koper of ijzer, wordt geplateerd met bladzilver, zoals dat vanaf het begin van de 18e eeuw werd toegepast door Franse - en later door Engelse - plateerders om onvolkomen geplateerde koperen stukken te repareren, of het zichtbare koper op versleten stukken opnieuw af te werken.
Categorie: Procédés en Technieken > plateren.

Frans koloniaal
Verwijst naar de stijl van artistieke voortbrengselen in de Franse koloniën, die een combinatie van Franse en lokale kenmerken vertonen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Franse renaissance- en barokstijlen.

Frans
Verwijst naar de cultuur van de moderne natie Frankrijk of meer in het algemeen naar de culturen die hebben bestaan op het grondgebied van dit West-Europese land.
Categorie: Stijlen en Perioden > Europese landstreken.

Frankisch-Vlaams
Verwijst naar de stijl en cultuur die wordt aangetroffen in gebieden die ooit in bezit waren van de Bourgondische heersers van Vlaanderen, in het bijzonder tijdens de 14de en 15de eeuw.
Categorie: Stijlen en Perioden > Noord-Europese middeleeuwse stijlen.

Frankisch-Saksisch
Verwijst naar de kunststijl, in het bijzonder van verluchtigingen van manuscripten, die in de 9de eeuw ontstond in Noord-Franse kloosters en zich verspreidde naar andere gebieden in Europa.
Categorie: Stijlen en Perioden > Karolingische stijlen.

Frankisch
Verwijst naar de periode en stijl van de Franken, een Germaanse stam die in ieder geval vanaf de 3de eeuw n. Chr. langs de oostelijke oever van de benedenloop van de Rijn leefde. De stijl wordt in het bijzonder geassocieerd met de expansie van de Franken in westelijke richting aan de overkant van de Rijn, in Gallië, door geleidelijke kolonisatie en verovering, met name onder leiding van de Merovingische koning Clovis. Deze expansie begon in de 5de eeuw en heeft eeuwen geduurd.De vroegste Frankische kunst zette de bestaande vroeg-christelijke tradities van de streek voort, behalve op het gebied van metaalwerk, waar de Franken een sterke eigen traditie hadden. In de loop van de tijd werd de Frankische traditie vooral sterk in de architectuur, de beeldhouwkunst en de verluchting van manuscripten. Kenmerkend zijn vaak de kleurrijke, vlakke, drukke composities met sierlijke lijnpatronen en een overvloed aan vissen, vogels en andere dieren.
Categorie: Stijlen en Perioden > Germaans.

frankeren
Het markeren van een object met een post- of ander merkteken om aan bepaalde kosten te voldoen of doorgang op andere wijze te vergemakkelijken.
Categorie: Procédés en Technieken > stempelen (techniek).

franken
Elk van de verscheidene munten uitgegeven in Frankrijk en de Franssprekende gebieden sinds het midden van de 14de eeuw.
Categorie: Ruilmiddelen > laat-westerse wereldmunten naar coupure.

franje
Garneersel bestaande uit lange of korte stukken rechte of gedraaide draad, koord of kwast; vaak gegroepeerd of geknoopt in verschillende ontwerpen.
Categorie: Materialen > garneersel (materiaal).

francisca`s
Werpbijlen met een korte steel en een lange, S-vormig gebogen kling bovenop de steel; vanaf de 6e eeuw het meest gebruikelijke wapen van de Franken en ook door andere Europese volken tot in de 9e eeuw gebruikt.
Categorie: Wapens en Munitie > werpbijlen.

franchises
Hieronder vallen onder andere documenten waarin de overheid speciale privileges verleent aan individuele personen of aan ondernemingen, alle privileges die zijn verleend (al dan niet tegen betaling), zoals het recht een naam te gebruiken of producten te verkopen of diensten te verlenen, en rechten die door een fabrikant of leverancier zijn verleend aan een detailhandelaar om, onder door beide partijen aanvaarde bepalingen en voorwaarden, de producten of de naam van die fabrikant of leverancier te gebruiken.
Categorie: Informatievormen > wettelijke documenten.

François I
Verwijst naar de Franse stijl in architectuur en beeldhouwkunst tijdens de regering van koning François I van 1515 tot 1547. Deze stijl is een combinatie van gotiek, renaissance en, volgens sommige auteurs, maniërisme, en wordt in verband gebracht met de kastelen van François I in het Loiredal.
Categorie: Stijlen en Perioden > Franse kunstnijverheidsstijlen van renaissance en barok naar regeringsperiode.

framing hammers
Grote hamers, soms met een gewicht van wel 1 kg, met een lange steel en een relatief rechte klauw. Worden gebruikt bij het in elkaar zetten van geraamten voor huizen en ander werk in de bouw.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > hamers: houtbewerkingsgereedschap.

framing chisels
Zwaardere uitvoering van @forming chisels. Worden gebruikt voor zwaarder werk en het handvat is meestal voorzien van een ijzeren band om te voorkomen dat het splijt.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > forming chisels.

fraises
Volle, ronde gevlochten kragen die in de 16e en 17e eeuw door zowel mannen als vrouwen werden gedragen. Meestal gemaakt van verstevigd kant of linnen of van mousseline en vaak afgezet met kant.
Categorie: Onderdelen > kragen (kledingaccesoires).

fraileros
Spaans-renaissancistische leunstoel met een rechthoekige, opgehangen zitting van leer en een leren of fluwelen rugleuning. Meestal zit er een brede dwarsbalk aan de voorkant die vaak is versierd met houtsnijwerk. Soms zijn ze voorzien van scharnieren zodat ze opklapbaar en makkelijk vervoerbaar zijn.
Categorie: Interieurinrichting > stoelen naar functie.

fragmentopstanden
Wordt gebruikt voor aanzichten van slechts een deel van een bouwwerk. Gebruik `details: buiten- en binnenaanzichten` voor tekeningen waarop een bouwwerk deels als buitenaanzicht en deels als binnenaanzicht te zien is.
Categorie: Beeldmateriaal > aanzichten (opstanden).

fragmenten
Wordt gebruikt voor delen die zijn afgescheurd, afgebroken of ontwricht van het oorspronkelijke geheel.
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar vorm.

fragmentdoorsneden
Wordt gebruikt voor tekeningen van slechts een deel van een doorsnede van een gebouw of voorwerp. Gebruik `opengewerkte tekeningen`, `details (tekeningen)`, `details met aanzicht` of `doorsneden: buiten en binnenaanzichten` voor tekeningen van de buitenkant van een bouwwerk of voorwerp waarvan een deel is opengewerkt zodat de binnenkant zichtbaar is.
Categorie: Beeldmateriaal > doorsneden.

fractuur (lettertypen)
Group of typefaces based on Gothic bastarda script, especially common for, and surviving into the 20th century in, Germanic-language printing.
Categorie: Onderdelen > black letter.

fracturen
Documenten van Pennsylveniaans-Duitse origine en veel voorkomend in de 18e en 19e eeuw. Het waren vaak familiegeschriften zoals geboorteakten die werden versierd in een bepaalde stijl van kalligrafie en decoratie.
Categorie: Informatievormen > documenten naar vorm.

fruitvorken
Een kleine vork, meestal met drie tanden, die wordt gebruikt voor het vasthouden van een stuk fruit terwijl het met een fruitmes wordt geschild of gesneden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > vorken behorend bij een couvert.

fruitschalen
Schalen om echt of kunstfruit op te leggen. Gebruik `compôteschalen` voor schalen op een hoge stam met voet om fruit, compôte, noten of zoetigheid op te dienen.
Categorie: Houders > vaatwerk voor het opdienen en consumeren van voedsel.

fruitscheppers
Populaire benaming voor lepels met een diepe kom die soms van zilver zijn gemaakt en kunnen zijn doorboord of versierd met fruitmotieven. Worden gebruikt voor het opdienen van bessen en andere saprijk voedsel. Vaak gemaakt door gewone opscheplepels aan te passen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > lepels voor het opdienen van voedsel.

fruitmessen
Kleine messen met een scherp, soms getand lemmet die aan tafel worden gebruikt voor het schillen en snijden van fruit. Hebben vaak een versierd handvat en soms een inklapbaar lemmet zoals bij een zakmes. Gebruik `dessertmessen` voor andere kleine messen met een kort handvat en soms een gebogen en gepunt lemmet.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > messen behorend bij een couvert.

fruithout
Hout afkomstig van elk soort fruitboom. Gebruik indien mogelijk een specifiekere term.
Categorie: Materialen > hardhout.

frotteertechniek
Techniek waarbij een rubbing wordt gemaakt van een oppervlak, vooral wanneer de rubbing daarna deel gaat uitmaken van een collage of montage; populair bij de Surrealisten als een vorm van automatisme.
Categorie: Procédés en Technieken > overdrachttechnieken.

frostbiting
Zeilwedstrijden, meestal met dinghy’s, gehouden van laat in de herfst tot vroeg in de lente.
Categorie: Lichamelijke Activiteiten > zeilen (activiteit).

fuselages
Wordt gebruikt voor de gehele centrale constructie van luchtvaartuigen, waaraan de vleugels, staartassemblages en motoren kunnen worden bevestigd.
Categorie: Onderdelen > lucht- en ruimtevaartuigonderdelen.

fusaroles
Bol, meestal gekraald lijstwerk dat onder de echinus van kapitelen in de Dorische, Ionische en Corinthische orden is geplaatst.
Categorie: Onderdelen > architectonisch lijstwerk naar locatie of context.

Funk Art
In eerste instantie gebruikt om het werk aan te duiden van een groep kunstenaars die actief was in San Francisco in de late jaren 50 van de 20ste eeuw. Later gebruikt als naam voor een tentoonstelling in Californië in 1967. De stijl wordt gekenmerkt door een preoccupatie met ziekelijke, schokkende en seksueel uitdagende beelden, die tot uiting komt in bizarre combinaties van materialen zoals leer, staal, klei, vinyl, bont en keramiek.
Categorie: Stijlen en Perioden > beeldende kunststijlen en stromingen na 1945.

fungi
Organisme behorende tot het rijk der Fungi of zwammen, d.w.z. bladgroenloos en bestaande uit draadvormige ketens van cellen (hyfen), soms uit draden zonder tussenwanden, zelden uit één cel.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > niet-houtachtige planten.

funeraire objecten
Wordt algemeen gebruikt voor voorwerpen die worden geassocieerd met of gebruikt bij rituelen met betrekking tot begraven en cremeren. Soms is de definitie ervan beperkter en duidt dan alleen op de voorwerpen die bij een menselijk stoffelijk overschot worden geplaatst op het moment van sterven of daarna, als deel van een overlijdensrite of ceremonie.
Categorie: Objectgenres > ceremoniële objecten.

funeraire kunst
Te gebruiken voor kunst die is gemaakt voor rituelen waarbij men de doden herdenkt en voor kunst als persoonlijke uiting van verdriet.
Categorie: Abstracte Begrippen > kunstgenres.

funeraire gebouwen
Gebouwen verbonden met handelingen voorafgaande aan een begrafenis of gebouwen voor de doden op begraafplaatsen.
Categorie: Bouwwerken > funeraire bouwconstructies.

fundraising quilts
Quilts - vaak door groepen gemaakt - bedoeld om geld in te zamelen voor een goed doel; vaak in de vorm van signature quilts. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Interieurinrichting > quilts naar functie.

funderingsmuren
Wordt gebruikt voor muren die geheel of gedeeltelijk beneden niveau liggen en buitendelen van een constructie dragen.
Categorie: Onderdelen > muren naar locatie of context.

funderingsankers
Bouten, V-vormig aan het einde, die in een speciaal daarvoor bestemd gat in een zwaar blok of zware steen worden ingebracht en vastgezet worden met stortbeton of gesmolten lood. Ook wel oogbouten die in zware stenen zijn bevestigd en worden gebruikt als hijswig om deze op te tillen en te verplaatsen.
Categorie: Onderdelen > ankers (bevestigingsmiddelen).

funderingen met versnijdingen
Wordt gebruikt voor funderingen die belastingen dragen door het te verspreiden over een groot, plat oppervlak. Kunnen een of meer zuilen, pijlers of muren ondersteunen.
Categorie: Onderdelen > funderingen met versnijdingen en onderdelen daarvan.

funderingen
Wordt gebruikt voor de delen van bouwconstructies, meestal ondergronds, die lasten van gebouwen verdelen over de grond- of steenlaag eronder. Wanneer de dragende systemen en delen of skeletten onder de grond, inclusief de fundering, duidelijk worden onderscheiden van de bovengrondse delen wordt `onderbouw` gebruikt.
Categorie: Onderdelen > dragende en weerstandbiedende elementen.

fundatiekapellen
Wordt gebruikt voor kapellen, altaren of andere delen van een kerk die zijn bedoeld voor het zingen van missen, gewoonlijk voor de stichter.
Categorie: Onderdelen > kapellen (ruimten in Christelijke religieauze gebouwen).

fundae
Romeinse term voor slingers die bestaan uit stroken vlas, leer of paardehaar met in het midden een zak of buidel om het projectiel te bevatten; werden gebruikt voor de jacht en in oorlog. Ze werden gebruikt door Romeinse en geallieerde troepen ten tijde van de Republiek en het Keizerrijk tot in ieder geval de 5e eeuw en bleven zeker tot in de 14e eeuw en soms nog later door Europese militairen in gebruik.
Categorie: Wapens en Munitie > slingers (projectielwapens).

functionarissen
Te gebruiken voor personen die een vertrouwens- en gezaghebbende positie bekleden in civiel, overheids- of particulier bestuur. Gebruik `officieren` voor personen die gezaghebbende of leidinggevende posities in het leger bezitten.
Categorie: Personen > bestuurders.

functionalisme
Leer of gewoonte waarbij de nadruk wordt gelegd op praktisch nut of functionele verhoudingen in het ontwerp en de constructie van structuren, objecten en systemen. Ook te gebruiken voor de ontwerpfilosofie uit de 20e eeuw, die zich hoofdzakelijk met architectuur en meubelen bezighoudt en van mening is dat deze vorm zich aan gebruik, materiaal en structuur zou moeten aanpassen.
Categorie: Abstracte Begrippen > expressievormen.

functies (wiskunde)
Wiskundige regels tussen twee reeksen waardoor elk onderdeel van de eerste reeks precies bij met een onderdeel van de tweede reeks hoort.
Categorie: Abstracte Begrippen > wiskundige begrippen.

functies (activiteiten)
Gebieden van verantwoordelijkheid waarin activiteiten worden uitgevoerd om een doel te bereiken.
Categorie: Functionele activiteiten > Functionele activiteiten {TOPTERM}.

fumage
Beeldvervaardigingstechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van rook als expressiemiddel. Er wordt namelijk papier boven een kaarsvlam gehouden en men laat de zwarte koolstofresten op het papier vallen, ervoor zorgend dat een gelijkmatige, gladde textuur wordt gevormd.
Categorie: Procédés en Technieken > beeldvervaardigingsprocédés en -technieken.

fulminaat
Ontstekingspoeder dat is afgeleid van knalzuur; met name voor munitie in vuurwapens.
Categorie: Materialen > ontstekingspoeder.

full-surface hinges
Scharnieren die op het oppervlak van een deur en een stijl kunnen worden geplaatst zonder dat ze een pen-en-gat verbinding nodig hebben.
Categorie: Onderdelen > scharnieren naar vorm.

full-size molds
Mallen die de definitieve vorm en het uiteindelijke patroon vormen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > mallen (gereedschap voor vormen en geleiden).

fuiken
1) Zakvormig vistuig met drijvers van kurk, waar de vis naartoe wordt geleid met behulp van een onderlijn, bijvoorbeeld met een reeks netten; gebruikt in rivieren en beschutte wateren.2) Voor Nederland: Alle fuiken hebben een uitgerekt kegelvormige gedaante; om het net open te houden zijn er in de wand van het net van afstand tot afstand hoepels aangebracht; om de vis het terug zwemmen moeilijk te maken, dienen zogenaamde kelen of instaarten. Gewoonlijk zijn er vleugels aan de ingang geplaatst en dienen om de vis gemakkelijker de ingang van de fuik te doen vinden (VIST, Zuid-Holland, 3).
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > valstrikken.

futuristische steden
Wordt vooral gebruikt met betrekking tot de stedelijke ontwerpen van de Futuristen uit het begin van de 20ste eeuw. Kan ook algemeen gebruikt worden voor geplande vormen van of leefstijlen in toekomstige nederzettingen.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > nederzettingen naar planologische concept.

futuristisch
Verwijst naar de literaire en artistieke stroming, met het middelpunt in Italië, die de nadruk legde op snelheid, dynamiek, energie en een afwijzing van het verleden, en die in 1909 begon met de geschriften van Filippo Tommaso Marinetti. In de schilderkunst wordt de stijl gekenmerkt door het leunen op divisionistische technieken tot 1912, toen de simultane denkbeelden en verstoorde vlakken van het kubisme werden omarmd. Futuristische ideeën in de architectuur komen naar voren in tekeningen en plattegronden van utopische samenlevingen.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Italiaanse stijlen en stromingen.

fusuka`s
Vierkante stukken textiel die in Japan worden gebruikt om geschenken in te verpakken.
Categorie: Houders > wikkels (houders).