Bouwtrefpunt - Bouwbegrippen

Categorie: Bouw en Constructie > Bouwbegrippen
Datum & Land: 29/06/2008, NL
Woorden: 718

Structuurplan
Een plan van de gemeente, waarin het gewenste toekomstige gebruik en de in richting van de ruimte in de gemeente is aangegeven. Het is algemener dan een bestemmingsplan.

Suburbanisatie
Trek van de mensen (de suburbanisanten) uit de stad. Ze vestigen zich in dorpen, niet al te ver van de stad omdat ze daar ruimer kunnen wonen, geen last hebben van geluidsoverlast, criminaliteit. Ze hebben daar meer ruimte voor hun kinderen, enz. Tegenovergestelde = urbanisatie.

Suburbane kernen
Dorpen rond een stad die veel contacten onderhouden met die stad.

Subsidie
Een geldbedrag dat de overheid geeft aan iemand of een bedrijf om hem of haar te lokken of te helpen iets te bereiken. Zonder deze subsidie zou een bedrijf zich misschien op een bepaalde plek niet gevestigd hebben.

Taatsraam
Zowel horizontaal als vertikaal om een as draaiend raam te bedienen met één enkele handgreep; kan in verschillende standen worden geborgd

Tertiaire sector
Sector van de beroepsbevolking. Letterlijk, derde sector. Hiertoe behoren de diensten, de handel en het verkeer.

Tenaille
Aarden wal onder de courtine en de aangrenzende flanken. Deze moest dit gedeelte van de omwalling beschermen tegen vijandelijk vuur. De tenaille komt voor bij versterkingen die volgens het verbeterd Oud-Nederlands stelsel zijn aangelegd.

Tijdvak
Periode van -meestal- 50 jaar waarvoor een canon en algemene bepalingen zijn vastgesteld. Aan het einde van het tijdvak vindt een canonherziening plaats. Op dat moment worden voor het komende tijdvak canon en algemene bepalingen vastgesteld.

Tijdelijke erfpacht
Een erfpachtcontract voor een bepaalde periode, waarna het gebruik van de grond weer in handen van de eigenaar van de grond komt. Een tijdelijk recht van erfpacht kan worden omgezet naar een voortdurend recht van erfpacht.

Torenfort
Uit verschillende verdiepingen bestaande zware ronde toren, omgeven door wallen en een gracht. Dit type toren werd in de jaren 1840-1860 gebouwd, voornamelijk op enkele grote forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Op de bovenste etages stond geschut opgesteld.

Tophypotheek
Het hypotheekbedrag is hoger dan de executiewaarde van het huis.

Toog
Afgewerkte muuropening waarin geen deur is aangebracht

Toestemming
Privaatrechtelijke goedkeuring van de gemeente.

Toeleverancier
Bedrijf dat goederen levert aan een ander bedrijf. Voorbeeld is een hoogoven dat rollen staal levert aan een autofabriek, of een slager die vlees levert aan cateringbedrijf dat op zijn beurt weer diensten levert aan een groot ander bedrijf.

Trekschuit
Een boot die wordt voortgetrokken door een paard of soms ook een mens. Die loopt over een jaagpaden trekt de boot aan een touw.

Traverse
Loodrecht op de hoofdwal staande aarden wal die het geschut en de met de bediening daarvan belaste militairen moest beschermen tegen zijdelings inslaande projectielen.

Trasraam
Onderste deel van een gevelpartij, vanaf fundering tot ca. 40 cm. boven maaiveld, dat wordt gemetseld van extra harde (dubbel gebakken) stenen om optrekkend vocht tegen te gaan.

Trasraam
Onderste deel van de gevel, gemetseld in minder wateroptrekkende steen.

Trapboom
Vertikale kolom van hout waaraan de treden van onderof bovenkwart in een trap worden vastgemaakt

Transportakte
Officieel document dat door de notaris wordt opgemaakt en waarmee het eigendom van een huis officieel wordt overgedragen aan een nieuwe eigenaar. De transportakte wordt ook wel overdrachtsakte genoemd.

Transgressie
Een periode waarin de invloed van de zee in een kustgebied toeneemt. Er wordt dan zand en klei afgezet.

Trafieken
Bedrijven die aangevoerde producten verwerken. Denk hierbij aan Duyvis (pinda's), Bruynzeel (tropisch hout), Verkade (cacao), enz.

TTaxatie
Het uitbrengen van een waarde-oordeel door een daartoe bevoegd persoon met een bepaald doel (voorbeelden doel: taxatie voor de financiering, taxatie voor de successie bij overlijden van een natuurlijk persoon, taxatie voor het bepalen van de reële waarde voor het uitbrengen van een bod op een te koop staand pand.)

Tussendorpel
Horizontaal onderdeel tussen boven- en onderkozijn, voorzien van sponning waarboven en -onder de deur of het raam past en kan draaien of schuiven

Tuinuitbreiding
Een stukje gemeentegrond wordt in erfpacht uitgegeven en samengevoegd met een reeds bestaand erfpachtrecht met de bestemming woningbouw.

Tuindorp
Stadsuitbreiding volgens een plan, waarbij in de woonwijk geen industrie meer werd geplaatst. Verder is er veel groen in de wijk aanwezig, wat voor 1920 zelden gebeurde.

Tussentijdse wijziging
Een tussentijdse wijziging is een aanpassing van het erfpachtcontract gedurende een lopend tijdvak. Dit doet zich voor als er iets verandert aan een perceel of het gebruik daarvan, bijvoorbeeld bij een splitsing of een bestemmingswijziging.

Uitschuiving
Ook wel city-vorming. De woonfunctie van het centrum van de stad, de city, verdwijnt naar omliggende nieuwe wijken en wordt vervolgens ingenomen door diensten (kantoren en winkels). In algemenere zin betekent het het verschuiven van een functie in een bepaalde richting. Zo is de Rotterdamse haven in de loop der tijd steeds meer in de richting van d...

Uitschuivende stad
Een uitschuivende stad is een verschijnsel waarbij een stad in de periode van ongeveer 1920 tot 1950 steeds verder uitbreid. Hierdoor worden de vlak bij de stad liggende dorpen opgeslokt en tot een wijk van deze stad.

Uitleggen van stad
Als een stad wordt uitgelegd, dan wordt die stad uitgebreid buiten de stadsmuur. Om de nieuwbouw kwam dan een nieuwe gracht met muur of wal. Deze term past bij de 17e eeuw tot aan ongeveer 1850 in Nederland.

Uitgifte in erfpacht
Eerste keer dat een stuk grond door de eigenaar aan een gebruiker in erfpacht wordt uitgegeven.

Uitbrenger
Stalen U- of I-bint die vanuit de gevel naar buiten steekt en waarop erkers en balkons worden aangebracht

Uilenbord
Een uilenbord is een driehoekig, houten bord op een boerderij. Uilenborden werden ter bescherming op de uiteinden van de nok geplaatst en ze hielden de regen tegen. In het midden van een uilenbord was een gat waardoor kerk- en steenuilen in en uit konden vliegen. De uilen hielden de schuren vrij van muizen.

Uitzetraam
Van boven scharnierend raam(pje) dat met een uitzetijzer in verschillende standen kan worden opengehouden; wordt toegepast als de regen erbij kan

Ultraviolet transmissie (uv)
Gedeelte van de ultraviolette straling door het glas in verhouding tot de totale UV-straling (spectrumgebied tussen 280 en 380 nm).

Urbanisatiegraad
Het percentage van de bevolking van een land, dat in stedelijke nederzettingen woont.

Urbanisatie
Een migratiebeweging van bewoners van het platteland naar de stad. Het tegenovergestelde is suburbanisatie. Ook wel concentratieproces.

Vervroegde wijziging
Zie Canonherziening: vervroegd

Verval
Het minder worden. Als een bedrijfstak ik verval verkeert gaat het erg slecht ermee. Er worden mensen ontslagen en diverse bedrijven gaan failliet.

Vertrekoverschot
Als uit een gebied meer mensen vertrekken dan zich in dat gebied vestigen, spreken we van een vertrekoverschot.

Verticale splitsing
Het splitsen van een erfpachtrecht in meerdere afzonderlijke erfpachtrechten.

Verstedelijkingsnota
De Verstedelijkingsnota kwam uit in 1976. Uitgegeven door de Nederlandseoverheid. Hierin werd op basis van prognoses (voorspellingen) vooruit gekeken. Men beschreef daarin wat er de daarop volgende jaren moest gebeuren bijv. op het gebied van de huisvesting.

Verstedelijkingsgraad
Ander woord voor verstedelijkingsgraad is de urbanisatiegraad. Het geeft aan hoeveel % van een bepaald gebied in stedelijke nederzettingen woont.

Verstedelijking
Een toenemende bevolkingsconcentratie, waarbij het aantal steden groeit en een steeds groter deel van de bevolking in steden woont.

Versnippering
Een grote groep verdeelt zich over heel veel kleinere groepen. Tijdens de tweede suburbanisatiefase na 1961 gingen mensen uit de stad weg, maar ze trokken allemaal naar andere dorpen en kleine steden. Met het groeikernenbeleid probeerde de overheid deze versnippering tegen te gaan.

Verpaupering
Het verslechteren van de woonsituatie in de oude woonwijken. Steeds meer huizen verkrotten, er wordt niets meer aan herstel gedaan. Mensen met een wat hoger inkomen verdwijnen.

Verlengde afkoop
Afkoop van het lopende plus het volgende tijdvak, maximaal 100 jaar. Alleen nog mogelijk bij Algemene Bepalingen 1994.

Verkeersligging
Hoe een bepaald gebied ligt ten opzichte van andere gebieden. Je kijkt dan of het beschikt over goede wegen, waterwegen, spoorlijnen of een vliegveld. Rotterdam heeft bijvoorbeeld een gunstige verkeersligging ten opzichte van het Ruhrgebied.

Verkeersdoorbraken
Verkeersdoorbraken zijn grote ingrepen in het centrum van een stad om de verkeersafwikkeling beter te laten verlopen. Hiervoor worden soms grachten gedempt, huizen afgebroken, enz.

Vergunning
Publiekrechtelijke goedkeuring van de gemeente.

Vergrijzing
Het percentage mensen met een leeftijd van boven de 65 jaar neemt toe ten opzichte van de andere leeftijdsgroepen.

Vereniging van Eigenaren (VVE)
Het hoofddoel van de VvE is de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de eigenaren. De VvE is verantwoordelijk voor en heeft de zeggenschap over (gemeenschappelijke delen van) het gebouw en de grond die bij het gebouw hoort. Het beheer komt in hoofdzaak neer op het beslissen over onderhoud en gebruik van de gemeenschappelijke gedeelten.

Vereniging van Eigenaren
Als u eigenaar bent van een appartementsrecht, bent u volgens de wet lid van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Samen met de overige eigenaren behartigt de VvE de gemeenschappelijke belangen in en rond het appartementencomplex. In de splitsingsakte is aangegeven welk aandeel u als eigenaar hebt in het gehele gebouw.

Vereniging Eigen Huis
Vereniging Eigen Huis is de grootste consumentenorganisatie voor huidige en toekomstige huiseigenaren en telt nu ruim 650.000 leden. De leden kunnen gebruik maken van verschillende diensten, waaronder telefonische advisering over bouwtechnische, juridische, financiële en fiscale zaken, controles tijdens de bouw, de opleveringskeuring en de ver...

Verdringing
Bij verdringing duwt iets, iets anders weg. Bij city-vorming verdwijnt de woonfunctie uit het centrum, en wordt vervolgens de vrijgekomen ruimte door kantoren ingenomen.

Verdichtingsnieuwbouw
Bij de verdichtingsnieuwbouw worden alle open plekken in een stad volgebouwd. Ook worden oude gebouwen opgeknapt of vervangen. Men noemt dit ook wel de compacte-stad-filosofie. Het is een verandering in het denken vanaf de begin jaren '80.

Ventilatierooster
Metalen of kunststof rooster dat de ventilatieopeningen onder dakoverstekken, in dakbalklagen en naar kruipruimtes afsluit zodat geen ongedierte kan binnenkomen; bij verstopping ontstaat verstikking van het houtwerk

Veiligheidsglas: Hard Glas
Hardglas is glas met een grotere buigbreeksterke dan normaalglas. Dit wordt verkregen door het glas te verwarmen tot de grens dat het glas weer vloeibaar wordt en vervolgens het glas zeer snel af te koelen. Wanneer hardglas breek ontstaan er niet de grote glasscherven die bij normaal glas zouden ontstaan, maar valt het glas in klein gruis dat minde...

Veiligheidsglas: Draad Glas
Draadglas is een glassoort van 6 tot 7 mm dik waarin een net van metaaldraden is verwerkt. Deze draden houden bij breuk het glas bijelkaar, zodat het niet uit elkaar valt met alle gevolgen van dien. Bij draadglas onderscheiden we engels- , brute- en spiegeldraadglas.

Veiligheidsglas: Gelaagd Glas
Gelaagdglas is veiligheidsglas dat bestaat uit twee glasbladen met daartussen een veiligheidsfolie, deze folie zorgt ervoor dat het glas bijeen wordt gehouden bij breuk. Dit glas is in verschillende diktes verkrijgbaar. Welke dikte moet worden toegepast is afhankelijk van de oppervlakte van het te plaatsen glas en situatie waarin het glas geplaatst...

Vegetatiedak
Een aarden laag op het dak waarop sedum of mos groeit. Houdt uw woning 's zomers lang koel.

Veenpolder
Als een veengebied onder invloed van inklinking zover is gezakt dat het onder water dreigt te lopen, is het tijd om een dijk rond het gebied te leggen en te zorgen voor een goede afwatering. Een veenpolder ontstaat zo.

Vesting
Versterkte nederzetting

Vestigingsplaats
Een plek waar mensen zijn gaan wonen. Een permanente vestigingsplaats wordt nederzetting genoemd.

Verzorgingsgebied
Een gebied dat voor de voorzieningen op een bepaalde stad is aangewezen. Het kan ook gezien worden als het gebied tot waar mensen naar een bepaalde voorziening toereizen.

Visuele vervuiling
Bij visuele vervuiling gaat het niet om tastbare vervuiling maar om iets waar je tegenaan moet kijken, bijvoorbeeld een fabriek of een hoogspanningsmast.

Villawijk
Rijke buurt, net buiten het centrum, langs de invalswegen van de stad. Hiertrokken de rijken van de stad heen. Een goed voorbeeld in Groningen is de Hereweg, waar tientallen kolossale villa's staan. De Wijert-Zuid is een voorbeeld van een moderne villabuurt. In de volksmond heten deze wijken vaak 'De Goudkust'.

Vijl
De vijl is een gereedschap om een voorwerp van hout of metaal te bewerken. Een vijl bestaat uit een hardstalen blad, voorzien van groeven of kerven: de zogenaamde kap.

Vicariegronden
Gronden die aan de katholieke kerk hebben toebehoord en die door particuliere instellingen in tijdelijke erfpacht zijn uitgegeven. Voor deze erfpachtgronden gelden geen algemene bepalingen van de gemeente Amsterdam.

Vloerkleedprincipe
Het vloerkleedprincipe is een methode van 'afval-verwerking' waarbij men het afval stort en er vervolgens een laag zand overheen brengt. Daar maakt men dan bijvoorbeeld weer een sportveld op. Hierbij kunnen problemen ontstaan door bodemvervuiling. Het in betonnen vaten dumpen van afval is zee is een ander voorbeeld.

Voorwerk
Buiten de eigenlijke versterking gelegen werk

Voortdurende erfpacht
Erfpachtcontract voor een onbepaalde tijd met tijdvakken van -meestal- 50 jaar.

Voorlopige teruggaaf
De aftrekbare hypotheekrente kan met een voorlopige teruggaaf per maand verrekend worden. U krijgt elke maand netto meer geld in handen. Bel de Belastingtelefoon 0800 0443 voor een formulier om voorlopige teruggaaf aan te vragen.

Voeg
Ondiepe ruimte tussen metselstenen in gevelpartijen die door de metselaar wordt vrijgehouden om later te worden opgevuld met een speciale, harde specie tegen vochtdoorslag

Vrije verkoopwaarde
De waarde die de hoogstbiedende bij een niet-gedwongen verkoop voor een huis zou geven. Dit wordt ook wel de economische of onderhandse verkoopwaarde genoemd.

Vrij op naam - V.O.N.
Koopt u een huis 'vrij op naam' dan zijn makelaarskosten, notariskosten en BTW of overdrachtsbelasting bij de koopsom inbegrepen. De hypotheekaktekosten en de kosten voor inschrijving in het kadaster moet u wel zelf betalen.

Vraagprijs
Een uitnodiging tot het doen van een bod.

Vuilverbranding
Huisvuil wordt verbrand omdat er geen ruimte is om het te storten. Deze methode wordt vooral in de Randstad toegepast.

VVE
Vereniging van eigenaren.

V.A.M.
Grootste compostbedrijf in Nederland. Hier wordt huisvuil gescheiden in metalen, plastic en biologisch afval.

V Variabele rente
Als u niet kiest voor een rentevastperiode, krijgt u te maken met variabele rentestanden. U betaalt per maand een bedrag afhankelijk van de rente.

Waterslag
Schuin aflopende en uitstekende rand van hout, steen of metaal onder een buitenraamkozijn die regenwater van de muur afleidt

Waterscheiding
De grens tussen twee stroomgebieden. Meestal bestaat de waterscheiding uit een rij bergen of heuvels.

Waterschap
Organisatie die de gemeenschappelijke waterbeheersing van een gebied tot zijn verantwoording heeft. Het zorgt voor de molens, de boezems, enz

Waterlinie
Linie, bestaande uit een aaneengesloten geheel van onder water te zetten terreinen en versterkingen op de tussenliggende accessen.

Waterkavels
Waterkavels worden net als grondkavels uitgegeven in erfpacht.Voor waterkavels die zijn uitgegeven door het Ontwikkelingsbedrijf gelden dezelfde algemene bepalingen als voor grondkavels. Voor het havengebied gelden afwijkende algemene bepalingen.

Waterhol
Lange horizontale uitsparing in de onderzijde van dorpels, waardoor aflopend regenwater niet terug naar deur, raam of muur kan lopen.

Warmtepomp
Levert warmte voor de verwarming. De warmptepomp 'gebruikt' warmte uit bijvoorbeeld ventilatielucht, grond of grondwater. Energiebesparend.

Wapenplaats
Plaatselijke verbreding van de gedekte weg, fungerend als verzamelplaats voor de verdedigers en als opstelplaats voor geschut. De wapenplaatsen bevonden zich in de hoeken van de gedekte weg.

Wal
Hoge, meestal van een borstwering voorziene aarden ophoging rond een versterking.

Wachthuis
Klein, meestal vierkant uit steen opgetrokken werk, voorzien van schietgaten en een aarden dekking. Rond 1850 is een groot aantal forten van wachthuizen voorzien.

Waalformaat
Baksteen met de maten 21,5 (lengte) x 10,5 (breedte) x 5,5 cm. (hoogte)

Werkbare dagen
Dagen waarop het weer van dien aard is dat de bouwwerkzaamheden kunnen worden voortgezet. Bij het maken van een bouwplanning wordt uitgegaan van 180 werkbare dagen per jaar.

Welvaart
Het kunnen beschikken over voldoende financiële middelen om de eigen behoeftes te kunnen vervullen.

Welstandscommissie
De Welstandscommissie is een adviesorgaan van de gemeente, het kan ook zijn dat er een stadsbouwmeester is. Die heeft dezelfde functie als een commissie. De commissie kijkt vooral naar de architectuur van uw woning en naar de manier waarop die in de omgeving past. Zij doet dit aan de hand van een door de gemeente geschreven welstandsnota. Iedere ge...

Weichselien
De laatste ijstijd die Nederland heeft gekend. Nederland werd niet door het ijs bedekt maar had te maken met grote stofstormen die op grote schaal dekzand en löss heeft neergelegd op de oudere grondlagen.

Weergang
Loopgang over de muur van een middeleeuwse versterking, aan de frontzijde beveiligd door een borstwering met kantelen. De weergang rustte op bogen in de muur en was soms overdekt.

Witte Boordenstad
In een witte boordenstad werken naar verhouding veel mensen in een kantoor. Het zijn mensen die herkenbaar zijn aan hun nette pak met stropdas. Uiteraard gaat het hier om een generalisatie.

Wisselsponning
Uitsparing in een kozijnstijl of -dorpel waarin in tegenovergestelde richting draaiende deuren of ramen vallen; één deel zit aan de binnenkant, het andere deel aan de buitenkant van stijl of dorpel

Wijkwinkelcentrum
In nieuw gebouwde wijken na de Tweede Wereldoorlog werd in de wijk ook een winkelcentrum gebouwd voor de dagelijkse boodschappen.