AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

dakkapellen met een sheddak
Dakkapellen waarvan de dakranden parallel lopen aan die van het dak zelf, in plaats van in een gevel uit te lopen; hierdoor wordt meer zolderruimte verkregen dan bij gevel-dakkapellen.
Categorie: Onderdelen > dakkapellen.

dakkapellen in tentdaken
Lage dakkapellen in een dak waarboven het dak in een vloeiende kromming doorloopt.
Categorie: Onderdelen > dakkapellen.

dakkapellen
Bouwwerken die uitsteken uit een schuin dak en waarin meestal een raam of ventilatiejalouzieën zijn aangebracht.
Categorie: Onderdelen > daktoevoegsels.

dakgoten
Lange, ondiepe kanaaltjes die onder en parallel aan de dakrand van een gebouw zijn geplaatst om water van een dak op te vangen en weg te leiden.
Categorie: Onderdelen > dakgoten (afvoeronderdelen van gebouwen).

daken
Wordt gebruikt voor de overdekkingen van de buitenkant van gebouwen of andere constructies, inclusief het dakwerk en het geraamte daarvan.
Categorie: Onderdelen > daken en dakonderdelen.

daken met makelaars
Daken die rusten op telkens twee hulphangstijlen.
Categorie: Onderdelen > daken naar constructie: spant- en balkconstructie.

dakbedekkingskorreltjes
Vergruizelde steen, lei, slak, porselein of tegels die zijn verpulverd tot deeltjes en vermengd. Wordt gebruikt als oppervlaktemateriaal bij dakbedekking met asfalt en dakspanen.
Categorie: Materialen > bouwsteen.

dakbedekking
Elk materiaal dat wordt gebruikt als een dakbedekking (zoals dakspanen, leisteen, bladmetaal of tegels) om het dak wind- en waterdicht te maken en vaak ook om voor warmte-isolatie te zorgen.
Categorie: Materialen > afwerking (materiaal).

Dakakari
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het noordoosten van Nigeria.
Categorie: Stijlen en Perioden > Benue-Congo tak.

dakappartementen
Appartementen op de bovenste verdieping van flatgebouwen.
Categorie: Onderdelen > delen van gebouwen.

daisywielprinters
Seriële mechanische printers,waarbij de tekens worden gemaakt aan het eind van verende haken die straalsgewijs vanuit een centraal draaipunt lopen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > mechanische printers.

daibutsuyo
Verwijst naar de Zuid-Chinese architectuurstijl die in Japan werd geïntroduceerd in de vroege Kamakuraperiode (1185-1333), ten tijde van de wederopbouw van de stad Todai-ji. De stijl wordt gekenmerkt door krachtige en eenvoudige vormen en krachtig gebogen daklijnen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Japanse bouwstijlen.

dagzeilers
Te gebruiken voor kleine open zeilboten zonder of met zeer beperkt verblijf, ontworpen voor overdag zeilen, hoewel velen ook als klasseboot worden gebruikt om te racen.
Categorie: Vervoermiddelen > plezierjachten.

dagverblijven voor volwassenen
Wordt gebruikt voor alternatieven op verzorgingstehuizen die overdag voorzieningen bieden als een activiteitenprogramma, maaltijden en medische en psychologische zorg voor oude en invalide leden, mits hun behoeften passend zijn; de leden brengen de avonden door in hun eigen huizen.
Categorie: Bouwwerken > gemeenschapscentra.

dagvaardingen (voor getuige)
Bevelen om op een bepaalde tijd en plaats in een bepaalde zaak te getuigen.
Categorie: Informatievormen > gerechtelijke documenten naar vorm of functie.

dagvaardingen
Documenten overhandigd door een sheriff of andere bevoegde partij, waarin een persoon ervan op de hoogte wordt gesteld dat tegen hem een procedure is aangespannen en dat hij wordt verzocht voor het gerecht te komen op de vermelde datum om op de aanklacht te reageren .
Categorie: Informatievormen > gerechtelijke documenten naar vorm of functie.

daguerreotypiefotografen
Fotografen die het proces van daguerreotypie gebruiken.
Categorie: Personen > fotografen.

daguerreotypieën
Foto`s vervaardigd met het daguerreotypieprocédé, een vroeg fotografisch procédé waarbij een direct positief wordt verkregen op een verzilverde, door jodium- of broomdampen lichtgevoelig gemaakte koperplaat. Meestal in een passe-partout gemonteerd en vervolgens ingelijst of in een etui gezet.
Categorie: Beeldmateriaal > directe positieven.

daguerreotypie
Eenmalig procédé waarbij een direct positief wordt verkregen op een gepolijste verzilverde, aanvankelijk door jodiumdampen en later in combinatie met broomdampen lichtgevoelig gemaakte koperplaat.
Categorie: Procédés en Technieken > diazoprocédés.

dagschoten (2)
Gewone klinken, die meestal voor binnendeuren worden gebruikt en waar geen sloten op zitten.
Categorie: Onderdelen > klinken naar vorm.

dagschoten
Deursloten met een veergrendel die vanaf de buitenkant alleen met een sleutel bediend kan worden.
Categorie: Onderdelen > klinken naar vorm.

dagscholen
Wordt gebruikt voor scholen, meestal lager of middelbaar onderwijs, waar alleen op doordeweekse dagen les wordt gegeven en die geen pensionvoorzieningen bieden. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Bouwwerken > scholen naar functie.

dagopvang
Het gedeeltelijk of hele dagen opvangen van kinderen of anderen die niet in staat zijn om alleen te zijn, door mensen die niet tot de ouders, familie of voogden behoren.
Categorie: Abstracte Begrippen > sociale kwesties.

Dagomba
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het noorden van Ghana.
Categorie: Stijlen en Perioden > Gur.

dagoba`s
Wordt gebruikt voor stoepa`s op Sri Lanka, meestal met een driezijdig voetstuk en een koepel met erbovenop een klein paviljoenachtig bouwwerkje en een spits.
Categorie: Bouwwerken > stoepa`s.

daglichtverlichting
Verlichtingssystemen die gebruik maken van daglicht, met inbegrip van de opstellingen en installatie van dergelijke systemen.
Categorie: Objectgroepen en systemen > verlichting naar soort lichtbron.

daglichtcollodiumzilverdrukken
Fotografische afdrukken op daglichtpapier met collodium als bindmiddel.
Categorie: Beeldmateriaal > fotografische afdrukken naar procédé.

daglicht
Te gebruiken met betrekking tot het natuurlijke licht overdag; gebruik `zonlicht` als specifiek het directe licht van de zon wordt bedoeld.
Categorie: Abstracte Begrippen > licht.

dagkanten (stijlen)
Wordt gebruikt voor verticale stukken hout aan weerskanten van een opening.
Categorie: Onderdelen > stijlen naar locatie of context.

dagkanten
De delen van stijlen van een opening of nis die zichtbaar zijn vanaf het oppervlak van de muur tot aan het raamwerk of andere constructie die tussen de stijlen kan zijn geplaatst.
Categorie: Onderdelen > openingsonderdelen.

dagboekschrijvers
Personen die een dagboek bijhouden.
Categorie: Personen > auteurs.

dagboeken (boekhouden)
Boekhoudregisters waarin de ontvangsten en de uitgaven dagelijks worden opgetekend in de volgorde waarin ze plaatsvinden.
Categorie: Informatievormen > boekhouding.

dagboeken
Wordt gebruikt voor boeken die het dagelijkse, persoonlijke verslag bevatten van de eigen ervaringen, standpunten en observaties van de schrijver. Gebruik `journalen (verslagen)` wanneer het gaat om het verslag van de activiteiten of de transacties van personen of organisaties.
Categorie: Informatievormen > journalen (verslagen).

Dagari
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het noorden van Ghana.
Categorie: Stijlen en Perioden > Gur.

daga
Een grove, korrelige, zandachtige substantie die hoofdzakelijk uit klei bestaat; wordt in Afrika tot een mortel gemaakt die wordt gebruikt in de bouw.
Categorie: Materialen > grond naar vorm of functie.

dag-nachtschoot combinatiesloten
Deursloten waarvan de veergrendels worden bediend met een of meer knoppen, maar waarvan de nachtschoten met een sleutel in werking worden gesteld.
Categorie: Onderdelen > sloten naar vorm.

dag-nachtschoot combinatie
Deurklinken waarvan de veergrendels worden bewogen door een of meer knoppen, maar waarvan de nachtschoten in werking worden gesteld met een sleutel.
Categorie: Onderdelen > klinken naar vorm.

daedalisch
Verwijst naar de Griekse kunststijl tijdens de 7de eeuw v. Chr. die vooral wordt gekenmerkt door de figuratieve weergave en is genoemd naar Daedalus, een legendarische architect en beschermheer van handwerkslieden. De stijl wordt gekenmerkt door figuren met zuilvormige lichamen, versierd met ingekerfde patronen die de stof aanduiden, een vereenvoudigde anatomie, grote hoofden met brede platte gezichten, een starende uitdrukking en hoofdhaar in gestileerde strengen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Griekse beeldhouwstijlen.

dadelpalmen
Geslacht uit de familie van de palmen, vooral de soort Phoenix dactylifera waarvan de vruchten (dadels) op pruimen lijken en zoet van smaak, bij andere soorten melig zijn.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > palmbomen.

dada
Verwijst naar de Europese artistieke en literaire beweging die zich heftig verzette tegen de pretenties van de Westerse beschaving. De beweging ontstond in Zürich in 1916 in reactie op de Eerste Wereldoorlog. De beweging bepleitte het gebruik van ironie, nihilisme, iconoclasme en het absurde, en benadrukte het belang van het toeval bij het maken van gedichten, voorstellingen en kunstwerken, meestal alledaagse voorwerpen in een artistieke omgeving. Dada was een toevallig uit het woordenboek gekozen naam.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Europese kunststijlen en stromingen.

Dacron (TM)
sterke kunststof vezel
Categorie: Materialen > kunstvezel.

Dabida
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het zuidoosten van Kenia.
Categorie: Stijlen en Perioden > Teita.

Dabban
Verwijst naar een hoogpaleolithische Noord-Afrikaanse gereedschapscultuur, te dateren van circa 40.000 tot circa 33.000 v. Chr. en genoemd naar de opgravingen bij Hagfet et Dabba, ook wel de Grot van de Hyena genoemd, aan de kust van Libië. De cultuur wordt gekenmerkt door pijlbladen, eindschrapers en dwarsburijnen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Afrikaanse paleolithische perioden.

Day (Afrikaanse stijl)
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in Tsjaad en de Centraal-Afrikaanse Republiek.
Categorie: Stijlen en Perioden > Sara.

davits
Vaste of verplaatsbare kranen die boven de zijkant van een schip hangen of over een luik. Worden met name gebruikt voor het ophijsen van boten, ankers of scheepslading.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > hijskranen.

deurkettingen
Kettingen die kunnen worden vastgezet door middel van een schuifbout. Het ene uiteinde is bevestigd op de deur en het andere op de deurpost om de deur op een kier te kunnen openen terwijl hij toch goed vast blijft.
Categorie: Onderdelen > afsluitingsmiddelen.

deurknoppen
Een vorm van deurbeslag dat bestaat uit een tweetal knoppen aan tegenovergestelde uiteinden van een spindel, die worden gebruikt om een klink los te maken. Te onderscheiden van `kastknoppen`, die een knop hebben aan één kant van de spindel en aan de andere kant een afdekplaatje o.i.d..
Categorie: Onderdelen > deurbeslag-accessoires.

deuren met holle kern
Fineerdeuren met een ruimte tussen de panelen die opgevuld is met een structuur van met lucht of isolatiemateriaal gevulde cellen, gemaakt van hout, plastic of ander geschikt materiaal .
Categorie: Onderdelen > fineerdeuren.

deurgrendels
Schuivende stangen of staven die gebruikt worden om een deur op slot te doen.
Categorie: Onderdelen > afsluitingsmiddelen.

deurhouders
Instrumenten die worden gebruikt om een deur open te houden.
Categorie: Onderdelen > deurbeslag-accessoires.

deuren
Barrières die draaien, schuiven, kantelen, of vouwen om een deuropening af te sluiten, meestal van een massieve en afgewerkte constructie en die meestal leiden naar binnenruimtes of die scheiden. Wordt ook gebruikt voor vergelijkbare elementen die een bak of een kast afsluiten. Voor minder massieve of afgewerkte constructies en die meestal twee buitenruimtes scheiden wordt `hekken (poortonderdelen)` gebruikt.
Categorie: Onderdelen > deuren en deuronderdelen.

deurbuffers
Voorwerpen die achter een deur aan de muur of op de vloer zijn gemonteerd om de draai van de deur af te remmen en het slaan van deuren te voorkomen.
Categorie: Onderdelen > deurbeslag-accessoires.

deurdorpels
Duidt de lagere kanten en de bodem van deuropeningen aan. Gebruik `drempels` voor de strips die aan de vloer worden vastgemaakt om verbindingsstukken te bedekken of die beschermen tegen het weer.
Categorie: Onderdelen > deuropeningonderdelen.

deurdrangers
Middelen die worden gebruikt om de beweging van een sluitende deur te vertragen en te voorkomen dat deze met een klap dichtslaat of klapt, maar er tegelijkertijd voor zorgen dat de deur sluit.
Categorie: Onderdelen > deurbeslag-accessoires.

deurbellen
Bellen, gongen, zoemers of sets belletjes die in een gebouw klinken wanneer ze, meestal met een knop die zich nabij een ingang bevindt, worden geactiveerd.
Categorie: Objectgroepen en systemen > geluidssystemen.

deukjes
Kleine bierglazen waarin oorspronkelijk aan de voet vier deukjes zaten.
Categorie: > .

deunen
Eenvoudige composities die worden gekenmerkt door enkelvoudige noten en waarbij een aantal woorden of lettergrepen een onbepaald aantal malen kan worden herhaald.
Categorie: Informatievormen > soorten muziekdocumenten.

determinisme
De leer die stelt dat al onze wilsbepalingen het resultaat zijn van oorzaken die zodanig bepalend zijn dat de mens geen andere gedragslijn kan volgen en dat de wil niet vrij is in de zin van ongedwongen.
Categorie: Abstracte Begrippen > filosofische stromingen en opvattingen.

detectiveromans
Literair of mondeling fictiegenre waarin een misdaad, vaak moord, onder mysterieuze omstandigheden wordt gepleegd en daarna door de hoofdpersoon of door een detective wordt opgelost door nauwkeurige observatie en een weldoordachte analyse van aanwijzingen en bewijs.
Categorie: Abstracte Begrippen > misdaadromans.

detcho
Te gebruiken voor in China en Japan ontwikkelde leporelloboeken, waarin losse gevouwen vellen tot een boekblok worden verzameld met de vouwen aan de achterzijde. Naast elkaar gelegen vellen worden aan de buitenzijde van de vouwen door middel van lijm aan elkaar vastgemaakt; de kaft wordt aan het eerste en laatste blad gelijmd maar niet aan de rug. Wanneer het boek wordt geopend staan de per paar aan elkaar gehechte pagina’s uit als de vleugels van een vlinder, waarbij twee pagina’s tekst worden afgewisseld door twee blanco pagina’s.
Categorie: Informatievormen > leporelloboeken.

detective camera`s
Compacte camera`s die er uitzien als diverse voorwerpen, zoals boeken of toneelkijkers, of in kleding kunnen worden verborgen. Gebruikt om ongezien en uit onverwachte hoeken foto`s te nemen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > camera`s naar vorm of functie.

detailzaken
Wordt gebruikt voor handelsplaatsen waar goederen direct aan de uiteindelijke consumenten worden verkocht.
Categorie: Bouwwerken > winkels naar verkooppraktijk.

details
Wordt gebruikt voor minuscule delen van een grotere structuur, object of beeld. Voor architectonische ontwerptekeningen of bouwdetails wordt `detailtekeningen` gebruikt. Gebruik voor voorbereidende studies van beeld- of ontwerpdetails de term `detailstudies`.
Categorie: Onderdelen > onderdelen naar algemene context.

detailstudies
Voorstudies van details van beeldende werken of ontwerpen van voorwerpen. Gebruik `detailtekeningen` voor tekeningen van details van architectonische constructies of ontwerpen van architectonische constructies.
Categorie: Beeldmateriaal > voorstudies.

detailtekeningen
Wordt gebruikt voor tekeningen van bouw- of ontwerpdetails. Gebruik `details` voor minuscule delen van een grotere structuur, object of afbeelding. Gebruik `detailstudies` voor voorbereidende studies van schilder- of ontwerpdetails.
Categorie: Beeldmateriaal > tekeningen naar type onderwerp.

detailfotografie
Fotografische techniek waarbij een (uitvergroot) onderdeel van het beeld afzonderlijk vertoond wordt.
Categorie: Procédés en Technieken > fotografische opnametechnieken naar locatie of context.

Destructieve kunst
Te gebruiken voor kunst gemaakt rond het begin van de jaren zestig waarin het proces van vernietiging van objecten of materialen in het werk wordt gezien als het feitelijke werk; wordt veelal theoretisch geassocieerd met gevoelens van betrokkenheid van kunstenaars bij sociaal geweld.
Categorie: Stijlen en Perioden > Process Art.

dessertvorken
Vorken die kleiner zijn dan eetvorken en voornamelijk worden gebruikt voor het eten van desserts. Hebben in het algemeen een kort handvat en twee, drie of vier tanden. Kunnen samen met een dessertlepel worden gebruikt. Maakt soms deel uit van een dessertbestek.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > vorken behorend bij een couvert.

dessertglazen
Dessertglazen op voet voor het serveren van zoetigheden. Gemaakt in een verscheidenheid aan vormen en stijlen, vaak in de stijl van eigentijdse drinkglazen.
Categorie: Houders > dessertcoupes.

dessertlepels
Lepels die in grootte tussen een theelepel en een eetlepel liggen en worden gebruikt voor het eten van een dessert. Kunnen samen worden gebruikt met een dessertvork. Maken soms deel uit van een dessertbestek.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > tafellepels.

dessertmessen
Messen die kleiner zijn dan een tafelmes en worden gebruikt voor het eten van desserts. Ze hebben in het algemeen een korter handvat en kunnen een gebogen en gepunt lemmet hebben; soms onderdeel van een dessertbestek. Gebruik `fruitmessen` voor messen met een scherp, soms getand lemmet en vaak een versierd handvat die aan tafel worden gebruikt voor het schillen en snijden van fruit.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > messen behorend bij een couvert.

dessertschalen
Schalen van uiteenlopende vorm, voornamelijk bedoeld voor het serveren van het dessert.
Categorie: Houders > schalen.

dessertserviezen
Een soort servies voor het dessert dat wordt geserveerd als de laatste gang van een maaltijd, meestal bestaand uit dessertbordjes, dessertschaaltjes, dessertvorken, dessertmessen, dessertlepels en soms een opscheplepel en vingerkommetjes.
Categorie: Objectgroepen en systemen > serviezen.

dessertcoupes
Benaming voor glazen serveerschalen voor verschillende soorten desserts, voor individueel gebruik. In de 18e eeuw werd de term ook gebruikt voor grote glazen houders voor het serveren van zoetigheden en fruit.
Categorie: Houders > schalen.

dessertborden
Borden voor een individuele portie van de dessertgang van een maaltijd, gelijk aan platte borden, maar dan kleiner.
Categorie: Houders > borden (vaatwerk).

desktop publishing
Het schrijven, verzamelen en ontwerpen van publicaties met gebruik van microcomputer en tekstverwerking, grafische ontwerpen en software voor het opmaken van pagina`s.
Categorie: Functionele activiteiten > publiceren.

desks and bookcases
Bureaus waar een boekenkast op staat waarvan de deuren zijn beglaasd of met panelen zijn bekleed. Gebruik `bureau-bookcases` voor soortgelijke Engelse vormen met een schuingeplaatst schrijfblad.
Categorie: Interieurinrichting > schrijfmeubels.

desks-on-frames
Bureaus met een schuin geplaatst schrijfblad en een laag, afneembaar onderstel, die in de Queen Anne-periode populair waren.
Categorie: Interieurinrichting > schrijfmeubels.

desks-over-bookcases
Ondiepe bureaus met een schuin geplaatst schrijfblad op het onderstel van een boekenkast.
Categorie: Interieurinrichting > schrijfmeubels.

desintegratie
Het uiteenvallen in verschillende delen, zodat de gaafheid of de stevigheid verloren gaat.
Categorie: Procédés en Technieken > achteruitgang.

desinfecteren
Iets van infectie ontdoen, met name door het vernietigen van schadelijke micro-organismen.
Categorie: Procédés en Technieken > reinigen.

designcentra
Wordt gebruikt voor gebouwen die permanente toonzalen, galerieën of andere tentoonstellingsruimtes aanbieden voor het werk van ontwerpers of voor verkopers van producten voor ontwerpers.
Categorie: Bouwwerken > handelsgebouwen.

desinfectans
Materiaal dat wordt gebruikt voor het doden van ziektekiemen, bacteriën of sporen.
Categorie: Materialen > biocide.

design-build
Een contractuele overeenkomst waarbij een persoon of organisatie onder één contract de verantwoordelijkheid op zich neemt voor zowel het ontwerp als de bouw van een project.
Categorie: Functionele activiteiten > contracteren.

desemers
Weegschalen met vaste tegenwichten aan één uiteinde van een horizontale balk, met een verschuifbaar draaipunt waardoor de verhouding van de lengte van de armen kan worden veranderd, en met een enkel haakje om het te wegen voorwerp aan te hangen; gebruik `unsters` voor weegschalen met een soortgelijke vorm maar met een vast draaipunt en verschuifbare gewichten.
Categorie: Meetinstrumenten > weegschalen.

derwisjen
Broeders of monniken van de islam.
Categorie: Personen > personen in de religie.

dertigste dynastie
Verwijst naar de periode in Egypte van circa 380 tot 343 v. Chr. Deze kenmerkt zich door het opnieuw op grote schaal bouwen van tempels, en een geïdealiseerde stijl in de beeldhouwkunst, afgeleid van de eerdere Saite-stijl.
Categorie: Stijlen en Perioden > late tijd (Egyptisch).

dertiende dynastie
Verwijst naar de periode in Egypte van circa 1756 tot 1630 v. Chr. Deze periode kenmerkt zich door politieke onrust, hoewel een voortzetting van de culturele tradities uit de Twaalfde Dynastie duidelijk zichtbaar is aan de kwaliteit en stijl van zowel de koninklijke als de particuliere beeldhouwkunst.
Categorie: Stijlen en Perioden > Tweede tussenperiode.

deringers
Derringers die daadwerkelijk zijn gemaakt door Henry Deringer zelf, de wapensmid uit Philadelphia die dit type pistool voor het eerst ontwikkelde. Geen Nederlands equivalent. Zie `derringers`.
Categorie: Wapens en Munitie > tweeloopspistolen.

Derde tussenperiode
Verwijst naar de periode in Egypte van circa 1075 tot 664 v. Chr. van de Eenentwintigste tot en met de Vijfentwintigste Dynastie. Sommige bronnen laten deze eindigen bij de Vierentwintigste Dynastie, rond 715 v. Chr. Het is een periode van politieke onrust, waardoor er tijdens sommige dynastieën weinig activiteit was op het gebied van kunst en architectuur. Kenmerkend voor deze periode zijn het toenemende belang van metaalbewerking, een tendens om de beeldhouwkunst te archaïseren, en een hoge artistieke kwaliteit.
Categorie: Stijlen en Perioden > Egyptische perioden.

Derde stijl
Verwijst naar de stijl van muurschilderingen die voor het eerst werd ontwikkeld in Rome tijdens de heerschappij van Augustus en later ook in Pompeii. In de vroege fase kenmerkt deze stijl zich door fantasievolle, elegante, ranke ornamenten, partiële perspectieven en wisselende vlakken, gescheiden door effen zwarte, rode of gele vlakken. In de 1ste eeuw na Chr. toonde de volwassen Derde stijl zich in overdadige architectonische en mythologische scènes.
Categorie: Stijlen en Perioden > muurschilderingen van Pompeji.

derde dynastie van Ur
Verwijst naar de periode van circa 2112 tot 2.000 v. Chr. waarin Mesopotamië werd geregeerd door een dynastie die werd gesticht door Ur-Nammu en was gevestigd in de stad Ur in het zuiden van Mesopotamië.
Categorie: Stijlen en Perioden > neosumerisch.

Derde dynastie
Verwijst naar de periode van circa 2650 tot 2575 v. Chr.in Egypte. Onder de kunstwerken van die tijd bevinden zich beelden, reliëfs en muurschilderingen.Een toonbeeld van de architectuur uit deze periode is de trappiramide van koning Djoser in Saqqara. De periode kan worden beschouwd als een link tussen de vormingsperiode van de eerste twee dynastieën en de klassieke periode van het Oude Koninkrijk, beginnend ten tijde van de Vierde Dynastie.
Categorie: Stijlen en Perioden > Oude Rijk.

depressed center flatcars
Te gebruiken voor platte goederenwagons met verlaagde vloer om ruimte te bieden aan speciale ladingen van grote verticale afmetingen; in gebruik sinds het begin van de 20e eeuw. Gebruik `well cars` voor platte goederenwagons met een groter dieper deel die vanaf halverwege de 20e eeuw worden gebruikt en vooral zijn ontworpen voor intermodale containers.
Categorie: Vervoermiddelen > platte goederenwagons.

depositobewijzen
Wordt gebruikt voor de bewijzen die door een bank worden verstrekt om te bevestigen dat een bepaalde som geld is ontvangen en - dikwijls voor een vastgestelde tijdsduur en tegen een vastgesteld rentetarief - op de rekening is gezet.
Categorie: Informatievormen > financiële documenten.

deposities
Verklaringen van getuigen, onder ede of belofte, voor een persoon die bevoegd is tot het afnemen van de eed.
Categorie: Informatievormen > getuigenissen.

Depas
Egeïsche drinkbekers uit de vroege bronstijd met twee oren.
Categorie: Houders > two-handled cups.

depêches
Wordt meestal gebruikt voor speciale berichten die met spoed overgebracht of bezorgd moeten worden, zoals belangrijke officiële berichten. Gebruik `primeurs` voor belangrijke nieuwsberichten die door correspondenten zo snel mogelijk naar kranten of persbureaus worden gestuurd.
Categorie: Informatievormen > correspondentie naar inhoud.

dentine
Kalkhoudende materialen die lijken op been maar harder en compacter zijn; ze vormen de belangrijkste delen van tanden.
Categorie: Materialen > tandonderdelen.

densitometers
Instrumenten die de optische densiteit van materialen of voorwerpen meten door de intensiteit van doorgelaten of gereflecteerd licht te meten; ze worden bijvoorbeeld in de fotografie gebruikt om de zwarting van beelden te meten of om de snelheid van een film vast te stellen.
Categorie: Meetinstrumenten > meetinstrumenten voor het meten van lichtabsorptie.