AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

cross stretchers
X-vormige horizontale klampen of leuningen die stoelpoten, tafelpoten en kasten verbinden en steunen.
Categorie: Onderdelen > sporten (meubelonderdelen).

cross peen hammers
Hammers having a wedge-shaped peen. DAC.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > penhamers.

croquet sets
Wordt gebruikt voor de sets van ballen, houten hamers en poortjes die nodig zijn voor het spelen van croquet.
Categorie: Objectgroepen en systemen > sets voor balspellen.

cromlechs
Graftekens uit de jongere steentijd, bestaande uit grote rechtopstaande stenen, die om een nog grotere steen geplaatst zijn. VDW. Gebruik `hengen` als de stenenring wordt omgeven door een ronde geul en een aarden wal. Gebruik `megalitische grafkamers` als de stenen omheining is afgedekt met stenen en bedekt met een heuvel van aarde of stenen.
Categorie: Bouwwerken > megalithische monumenten.

Cromwell stoelen
Benaming die door verzamelaars wordt gebruikt voor rechthoekige stoelen met een lage rugleuning en vaak zonder armleuning. Ze hebben gedraaide poten en dwarsbalken. Dit type is bedekt met leer of marokijn en stamt uit een periode van ver voor Cromwell, maar werd zeer populair in Engeland in het midden van de 16e eeuw.
Categorie: Interieurinrichting > stoelen naar vorm.

crook-bit tongs
Tangen met één rechte en één kromme kaak. Worden door smeden gebruikt.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > tangen: metaalbewerkingsgereedschap.

crofts
Kleine schrijfkasten op tafelhoogte met laden in het onderstuk en een opklapbaar tafelblad met inlegstukken. Dit type werd aan het eind van de 18e eeuw in Engeland uitgevonden door Herbert Croft.
Categorie: Interieurinrichting > schrijftafels.

crocus cloth
Weefsel met een deklaag van rood ijzeroxide, dat in vellen wordt verhandeld. Wordt gebruikt om metaal te polijsten.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > gereedschap en accessoires voor het bewerken en afwerken van oppervlakken.

croats
Zilveren Catalaanse munten van het type gros tournois. Ze werden geslagen tussen eind 13e en begin 18e eeuw.
Categorie: Ruilmiddelen > laat-westerse wereldmunten naar coupure.

Crivellitapijten
Tapijten met een groot, ingewikkeld stermotief, genoemd naar dergelijke motieven in een schilderij van de Italiaanse renaissanceschilder Carlo Crivelli.
Categorie: Interieurinrichting > Turkse tapijten naar patroon.

critici
Personen die recensies schrijven over literaire, muzikale of andere artistieke werken en voorstellingen voor radio- of televisie-uitzendingen of publicaties.
Categorie: Personen > personen in beroepen met betrekking tot literatuur.

cristallo
Algemene benaming voor glas ontwikkeld in de 16e eeuw in Venetië, vaak geel of grijs getint, dat het glas doet lijken op bergkristal.
Categorie: Materialen > glas naar samenstelling of herkomst.

Cris
Verwijst naar de neolithische cultuur en stijl van de Cris, een volk dat leefde in het gebied van het huidige Bulgarije, Roemenië en het zuiden van Rusland. Vooral kenmerkend zijn de tamelijk grof uitgevoerde vrouwenfiguren van klei, die doen denken aan paleolithische figuren, met een groot, plankvormig achterwerk dat mogelijk een zittende houding aanduidt. Deze cultuur is verwant met de Köröscultuur. Beide culturen worden soms samen aangeduid als `Cris-Körös`.
Categorie: Stijlen en Perioden > Europese neolithische stijlen en perioden.

crinolines
Petticoats die oorspronkelijk werden gemaakt van stijve, geweven stof van paardenhaar, linnen, katoen of wol. Later veel gebruikt in combinatie met hoepels van balein of staal.
Categorie: Kleding > ondergoed en accessoires voor vorming en ondersteuning.

crinolinestoelen
Hedendaagse naam voor een bepaald soort elizabethaanse stoel met een brede maar niet erg diepe zitting, een lage rugleuning en geen armleuningen. De onjuiste veronderstelling bestond dat ze werden gemaakt ten behoeve van de modieuze wijde hoepeljurken die crinolines werden genoemd.
Categorie: Interieurinrichting > schemels.

criminologie
De wetenschappelijke bestudering van misdadigers, van misdaad als een sociaal verschijnsel en van het strafrechtelijk systeem.
Categorie: Vakgebieden > sociale wetenschappen.

criminelen
schurken; boeven Ruimere term: personen naar activiteit
Categorie: Personen > personen naar activiteit.

cricketvelden
Wordt gebruikt voor het complete speelveld waarop het cricket wordt gespeeld.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > sportvelden.

crickettafels
Schrijnwerk tafels met drie poten die in de 17e eeuw in Engeland werden gemaakt.
Categorie: Interieurinrichting > tafels naar vorm.

cricket stools
Wordt gebruikt voor verschillende soorten kleine krukken, zoals voetenbankjes, die meestal wijd uitlopende poten hebben.
Categorie: Interieurinrichting > krukken naar vorm.

cribbage-scoreborden
Borden, meestal lange, smalle rechthoeken van hout, voor het bijhouden van de score tijdens het spelen van cribbage, met gaatjes in de bovenkant waar pennetjes in kunnen worden gestoken om de score en de vooruitgang van spelers aan te geven.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > speelborden.

criardes
Linnen onderrokken, gesteven met gom of stijfsel; gedragen aan het begin van de 18e eeuw.
Categorie: Kleding > petticoats.

crewelborduurwerk
Borduurtechniek waarbij met borduurwol meestal bloem- en krulmotieven in eenvoudige steken op effen stof worden aangebracht.
Categorie: Procédés en Technieken > borduren.

crevé
Te gebruiken, bij het etsen, wanneer een gedeelte van de drukplaat te diep is ingebeten zodat lijnen door elkaar heen gaan lopen.
Categorie: Toestanden en Invloeden > toestanden en invloeden: drukken.

crescents
Rijen huizen gebouwd in de vorm van een halve maan waarvan de voorzijden een plattegrond hebben die de vorm heeft van de holle boog van een cirkel of ovaal. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Bouwwerken > meergezinswoningen.

Creole cottages
Gebouwen in lokale stijl, van bescheiden afmetingen en met puntgevels aan de zijkanten, waarbij de voormuur meestal een eind naar binnen is geplaatst om een geïntegreerde veranda te maken onder één enkele steile dakkant; deze manier van bouwen werd oorspronkelijk naar Louisiana gebracht door Frans-Canadese (uit Acadië afkomstige) immigranten die kennis hadden van dakconstructietechnieken voor grote spanwijdtes.
Categorie: Bouwwerken > cottages.

crematoria
Wordt gebruikt voor plaatsen waar menselijke lijken worden gecremeerd.
Categorie: Bouwwerken > begrafenisvoorbereidende gebouwen.

creditcards
Kaarten die worden gebruikt om geld, goederen of diensten op krediet te verkrijgen.
Categorie: Informatievormen > kaarten (informatiedragers).

credenstafels
Dressoirs, met name Italiaanse of in Italiaanse stijl gemaakte dressoirs, die meestal twee of drie kastdeuren hebben met laden in het fries. Het onderstuk wordt vaak gemodelleerd en rust direct op de vloer of op leeuwenpoten.
Categorie: Interieurinrichting > dressoirs (meubilair).

credenskleden
Linnen kleden voor credensen, vaak passend bij het altaarkleed.
Categorie: Interieurinrichting > tafelbedekkingen.

credensen
Benaming die door verzamelaars wordt gebruikt voor kleine tafels of planken bij het altaar in een kerk, waarop het brood en de wijn voor de eucharistie worden geplaatst voor de inzegening. De benaming werd vroeger ook gebruikt voor dressoirs of wandtafels.
Categorie: Interieurinrichting > tafels naar functie.

creatieve therapie
Het bestuderen en uitoefenen van het therapeutische gebruik van beelden en objecten om non-verbale communicatie, creativiteit en lichamelijke interactie aan te moedigen en om verbale associaties en interpretaties bloot te leggen, en als hulpmiddel om de emotionele, motorische en waarnemingsstoornissen van de patient te helpen identificeren en begrijpen.
Categorie: Vakgebieden > vakgebieden gerelateerd aan kunst.

creasing stakes
T-vormige tassen met een gegroefd oppervlak aan één kant en een vierkant uiteinde aan de andere kant. Worden gebruikt bij metaalbewerking om hoeken en randen te vormen.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > tassen (gereedschappen).

cream pails
Kleine op emmertjes gelijkende houders voor het serveren van room, meestal gemaakt van porselein of zilver (en een binnenzijde van glas). Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Houders > roomkannen.

crazy quilts
Quilts bestaande uit stukjes stof van verschillend materiaal, vaak fluweel, satijn of brokaat en meestal in onregelmatige vormen en maten en versierd met fantasieborduursteken; geperst en meestal geknoopt in plaats van doorgestikt en zelden opgevuld.
Categorie: Interieurinrichting > quilts naar patroon of motief.

crayonmanier
Achttiende-eeuws drukprocédé waarmee de suggestie van krijtlijnen wordt gewekt; hiervoor wordt gebruik gemaakt van etsprocédés waarbij de grondlaag met een roulette is bewerkt; soms wordt ter aanvulling stippelgraveren toegepast.
Categorie: Procédés en Technieken > diepdrukprocédés.

crayonfoto`s
Portretfoto-vergrotingen op gaslichtpapier, meestal ovaal, geretoucheerd (verzachte contouren) en gekleurd in pasteltinten, ingelijst; populair in de jaren voor de Eerste Wereldoorlog.
Categorie: Beeldmateriaal > foto`s naar verwerking of presentatietechniek.

crayon-manierdrukken
Etsen, waarbij de etsgrond is bewerkt met roulette en mattoir, zodat het effect verkregen wordt van krijtlijnen en -vlakken.
Categorie: Beeldmateriaal > intagliodrukken.

crate furniture
Van tevoren op maat gemaakte meubelonderdelen, van een houtsoort die meestal werd gebruikt om kratten van te maken. Ze werden als goedkoop bouwpakket verkocht en door de koper zelf in elkaar gezet tot tafels, stoelen en boekenkasten. Ze zijn ontworpen door Gerrit Rietveld in 1934.
Categorie: Interieurinrichting > bouwpakketmeubilair.

cravaten
Nette herendassen die aan de voorkant zijn gevouwen of geknoopt met de uiteinden in het jasje gestopt. Ook stukken kant, zijde of ander fijn materiaal die om de hals worden gedragen door mannen en vooral in de mode waren in de 17e eeuw. Gebruik `stropdassen` voor lange, smalle stroken stof die om de hals onder de boord worden gedragen en in een knoop, lus of strik worden vastgemaakt.
Categorie: Kleding > dassen.

craquelures
Te gebruiken voor barstjes of scheurtjes in het oppervlak van gehard of gedroogd materiaal, zoals vernis, beton, pleister, verf of keramisch glazuur. Het is soms ondoorzichtig, waardoor het onderliggende oppervlak meestal niet te zien is.
Categorie: Toestanden en Invloeden > barsten.

craqueleren
Het ontstaan van een samenstel van fijne barstjes in een deklaag, zoals een grondlaag, een verflaag, een laklaag of een glazuurlaag.
Categorie: Procédés en Technieken > barsten (procédé).

craqueléglazuur
Keramiekglazuur dat een craquelé-effect geeft. Bestaat uit een gewoon glazuur waaraan korrels zijn toegevoegd van een materiaal dat bij het bakken gasvormig wordt.
Categorie: Materialen > keramiekglazuur naar techniek.

craqueléglas
Te gebruiken voor glaswerk waarvan het oppervlak lijkt op gebarsten ijs; wordt vervaardigd door het voorwerp in koud water te dompelen tijdens de vorming of door het hete glas over een tafel te rollen die met glasscherven is bedekt, waarna de vorm erin wordt geblazen.
Categorie: Materialen > glas naar techniek.

craquelé
Een netwerk van fijne breuklijnen in een deklaag, bijvoorbeeld (grond)verf, vernis of glazuur.
Categorie: Toestanden en Invloeden > barsten.

crapauds
Zwaar gestoffeerde, lage leunstoelen waarbij een franje meestal de poten en het houtwerk verbergt. Dit type werd geïntroduceerd in Frankrijk in de jaren veertig van de 19e eeuw.
Categorie: Interieurinrichting > stoelen naar vorm.

crannogs
Wordt gebruikt voor woningen uit de oudheid, gebouwd op kunstmatige eilanden in meren; veelvoorkomend in Ierland, Schotland en Brittannië.
Categorie: Bouwwerken > paalwoningen (prehistorie).

crandall hammers
Handgereedschap dat bestaat uit een aantal scherpgepunte staven die in een hamervormige formatie aan het eind van een handvat zitten. Worden gebruikt om steen te bewerken.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > hamers: uitrusting voor steen en metselwerk.

cradleboards
Planken of een plat raamwerk waarop de oorspronkelijke bewoners van Amerika traditioneel en ook tegenwoordig nog vaak een kind op binden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > uitrusting voor persoonlijk gebruik: kinderverzorging.

craggans
Handgemaakte aardewerken vaten, vervaardigd voor huishoudelijk gebruik, in het bijzonder door de bewoners van de Buiten-Hebriden.
Categorie: Houders > vaatwerk.

crabbing skiffs
Te gebruiken voor kleine boten (korter dan ongeveer 7,5 m), met knikspant en zowel een motor als zeilen, die voornamelijk worden gebruikt om in de zomer in Chesapeake Bay, in de Verenigde Staten, krabben te vangen met hand- of zetlijnen; kunnen in de winter worden gebruikt om oesters te vangen.
Categorie: Vervoermiddelen > hoekwantschepen.

crab scrapers
Te gebruiken voor kleine, half gedekte `skipjacks` met een lengte van tussen de 7 en 9 m, afkomstig van de zuidelijke oostkust van Chesapeake Bay, in de Verenigde Staten; de term kan ook worden gebruikt voor recente, gemotoriseerde versies.
Categorie: Vervoermiddelen > skipjacks.

crêpe
Zeer lichte stof van verschillende vezelsoorten, met een ruw of gekrinkeld oppervlak dat wordt verkregen door het gebruik van overtorste draad of garen, door te bedrukken met caustische soda, te weven met wisselende trekspanningen of door persen in reliëf.
Categorie: Materialen > textielmaterialen naar procédé of techniek.

crème-soep lepels
Lepels die op bouillonlepels lijken maar groter zijn, een ronde kom hebben en worden gebruikt voor het eten van soepen a la creme.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > soeplepels (1).

crystoleums
Albuminedrukken, soms ingekleurd en gewast, geplakt op gebold glas, toegepast vanaf 1883.
Categorie: Beeldmateriaal > albuminedrukken.

crystoleum
Een procedure waarbij een fotografische afdruk (meestal albumine) met de afbeelding naar beneden op een glasplaat wordt gelijmd en de papieren ondergrond weggewreven of anderszins verwijderd wordt. Het achterblijvende beeld wordt met olie of was doorschijnend gemaakt, kan door het toevoegen van verf verscherpt worden (bovendien kan hierdoor de achtergrond worden gewijzigd), zodat het resultaat lijkt op een glasschildering. Crystoleum was populair van circa 1880 tot het begin van de twintigste eeuw.
Categorie: Procédés en Technieken > beeldvervaardigingsprocédés en -technieken.

crystalotypieën
Positieve albuminedrukken op papier van glasnegatieven.Te onderscheiden van `hyalotypieën`, vervaardigd met een soortgelijk procédé, maar dan op glas.
Categorie: Beeldmateriaal > albuminedrukken.

cryptoporticus
Overdekte gangen of galerijen in de Romeinse architectuur.
Categorie: Onderdelen > doorgangen.

crypten
Wordt gebruikt voor ondergrondse ruimten onder het altaarhuis of volledige verdiepingen onder kerken, die vaak als begraafplaatsen dienen.
Categorie: Onderdelen > ruimten in Christelijke religieuze gebouwen.

cryometers
Thermometers voor het meten van lage temperaturen.
Categorie: Meetinstrumenten > thermometers naar functie.

custodes (personen)
Personen aan wie het bewaken en bewaren van objecten zijn toevertrouwd, zoals eigendommen en artefacten, of belast zijn met de zorg voor of bewaking van mensen, zoals gedetineerden en gevangenen, of onder voogdij staande pupillen.
Categorie: Personen > personen in dienstverlenende beroepen.

custodes (boekdruk)
Woorden die onderaan een bladzijde zijn geplaatst als aankondiging van het eerste woord op de volgende bladzijde. Ze worden vooral gebruikt aan het einde van een katern om de binder te helpen bij het plaatsen van het de katernen.
Categorie: Onderdelen > opmaakkenmerken.

Curvilinear Style
Verwijst naar een Cycladische aardewerkstijl die zich kenmerkt door het gebruik van kromlijnige motieven in plaats van de strikt rechtlijnige motieven die kenmerkend zijn voor vroegere en latere Cycladische stijlen. Het aantal vormen van vaten neemt toe ten opzichte van eerdere stijlen, inclusief de merkwaardige zogenaamde braadpanvorm, en er worden kromlijnige spiralen, boottaferelen en andere ontwerpen geïntroduceerd.
Categorie: Stijlen en Perioden > Cycladische aardewerkstijlen.

curvimeters
Instrumenten die worden gebruikt voor het meten van de lengte van gebogen lijnen, bijvoorbeeld op landkaarten.
Categorie: Meetinstrumenten > meetinstrumenten voor het meten van lineaire afstand.

Curvilinear Decorated
Verwijst naar de latere fase van de Decorated Style, na circa 1300, wanneer de geometrische patronen in venstermaaswerk beginnen te veranderen ten faveure van golvende lijnen en vormen die lijken op regendruppels en vlammentongen.
Categorie: Stijlen en Perioden > Decorated Style.

curtain papers
Behangsels gebruikt als schermen voor ramen.
Categorie: Interieurinrichting > schermen (bedekkingen).

cursief (lettertypengroep)
Wordt gebruikt voor lettertypen die eerder schuin naar rechts overhellen dan recht overeind staan, en daardoor verwantschap vertonen met cursieve humanistische schriften. Meestal komen ze voor met een Romaans lettertype, maar soms ook op zichzelf staand.
Categorie: Onderdelen > lettertypen.

Currier en Iveslijsten
Wordt gebruikt voor lijsten met overlappend lofwerk en hoekversiering waarbij het vaak zo wordt bewerkt dat het op houtschors lijkt. Ze waren populair in de 19e eeuw en zijn vernoemd naar twee Amerikaanse kunstenaars, Nathaniel Currier en James M. Ives.
Categorie: Interieurinrichting > lijsten (interieurinrichting) naar vorm.

curricula vitae
Korte beschrijvingen van iemands persoonlijke geschiedenis en werkervaring die worden meegestuurd met een sollicitatiebrief.
Categorie: Informatievormen > personeelsregisters.

curricles (stoelen)
Term die werd gebruikt door Sheraton voor leunstoelen met een halfronde achterkant en verlengde zitting, waarvan de vorm aan een open rijtuig doet denken.
Categorie: Interieurinrichting > stoelen naar vorm.

curraghs
Te gebruiken voor schepen, met een typerende smalle vorm, oorspronkelijk gemaakt van huid, later van geteerde canvas, gespannen over aanzienlijke houten spanten. De bodem van de boot loopt aan de voorkant omhoog en in de zeeg zit een diepe knik of onderbreking; soms wel 10 m lang; worden vooral aan de westkust van Ierland gebouwd.
Categorie: Vervoermiddelen > huidboten.

curlingbezems
Speciaal ontworpen bezems waarmee het ijs wordt geveegd bij het spelen van curling.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > wintersportuitrusting.

curlingstenen
Te gebruiken voor grote, zware ovale stenen of ijzeren schijven met meestal een ruwe kant en een gladde kant en met een gat in het midden van elke kant waar een kort gebogen handvat in kan worden gedraaid waarmee de schijven worden losgelaten over het ijs bij het spelen van curling.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > wintersportuitrusting.

curiae
Raadhuizen in het oude Romeinse rijk.
Categorie: Bouwwerken > gebouwen van de wetgevende macht.

curfews (equipment)
Metalen of aardewerken deksels met een handvat en één of meer luchtgaten, die worden gebruikt om het haardvuur `s nachts aan te houden.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > vuurmakende en beheersende uitrusting.

cupronikkel
Een legering van koper, nikkel, ijzer en mangaan waarvan koper het grootste deel uitmaakt. Het was een geliefd metaal voor de productie van munten aan het eind van de 20e eeuw en wordt ook gebruikt voor het maken van condensatorplaatjes en warmtewisselaars.
Categorie: Materialen > koper-nikkellegering.

cupels
Kleine kroesjes die worden gebruikt voor gehaltebepaling en gemaakt van een poreus, vuurvast materiaal, zoals beenderas, die worden gebruikt om kleine hoeveelheden metaal te smelten - meestal zilver - voor het onttrekken van lood of goud ter keuring.
Categorie: Houders > smeltkroezen.

cupboard cloths
Historische term voor stoffen bedekkingen van kasten. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Interieurinrichting > bedekkingen en voorhangen voor opslag- en ondersteuningsmeubels.

cup plates
Bordjes, meestal ongeveer 7,5 of 10 cm in doorsnede, die zijn gemaakt van geperst glas en worden gebruikt om aardewerken kopjes op te zetten, terwijl de thee van de schoteltjes wordt gedronken.
Categorie: Houders > borden (vaatwerk).

cup escutcheons
Platen met een komvormige greep die worden gebruikt om het openen van schuifdeuren te vergemakkelijken.
Categorie: Onderdelen > deurbeslag-accessoires.

Cuna
Verwijst naar de stijl en cultuur van de Chibchan sprekende Indiaanse bevolking van Centraal-Amerika die voorheen leefde in het huidige Panama en op de naburige San Blaseilanden, en tegenwoordig alleen nog in geïsoleerde gebieden voorkomt.
Categorie: Stijlen en Perioden > inheemse Meso-Amerikaanse stijlen.

cumulatieve indexen
Indexen die apart gepubliceerde indexen combineren tot één reeks.
Categorie: Informatievormen > indexen naar functie.

cummerbunden
Brede sjerpen die om het middel worden gedragen; vooral horizontaal geplisseerde die bij smokings worden gedragen.
Categorie: Kleding > accessoires die om het middel of daaronder gedragen worden.

cumdachs
Kisten, gewoonlijk van brons, koper of hout, vaak versierd met zilver, goud of juwelen, gebruikt voor het bewaren van kostbare boeken en manuscripten.
Categorie: Houders > opslagdozen.

culverins
Werd van de 15e tot de 17e eeuw gebruikt voor kanonnen die bijzonder lang waren in verhouding tot hun kaliber.
Categorie: Wapens en Munitie > kanonnen.

cultuurtoerisme
Een tak van toerisme waarin de nadruk ligt op het kweken van inzicht in monumenten en plaatsen, met bijzondere aandacht voor historische authenticiteit, cultuurbehoud en plaatselijke betrokkenheid.
Categorie: Abstracte Begrippen > toerisme.

cultuurspreiding
De verspreiding van culturele kenmerken en instellingen van één menselijke samenleving, gemeenschap of generatie naar een andere via contacten en interactie.
Categorie: Abstracte Begrippen > sociologische begrippen.

cultuurlandschappen
Aanduiding voor stukken land en watergebieden die door menselijk ingrijpen aanzienlijk zijn veranderd of gewijzigd; wordt gebruikt als tegenstelling voor `natuurlijke landschappen`, waarmee gebieden worden aangeduid waar menselijk ingrijpen, indien daar sprake van is, geen belangrijke ecologische consequenties hebben voor het gebied als geheel.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > landschappen (omgevingen).

cultuurhistorische routes
Wordt gebruikt voor uitgezette en aangegeven routes langs cultuurhistorisch interessante plaatsen.
Categorie: Gebouwde complexen en gebieden > routes.

cultuur
De totaliteit van leefwijzen die door een groep mensen is opgebouwd en van de ene generatie op het andere wordt doorgegeven.
Categorie: Abstracte Begrippen > cultuur en aanverwante begrippen.

cultusobjecten
Religieuze voorwerpen die - binnen een bepaalde godsdienstige context - worden aanbeden. Gebruik `cultusbeelden` voor beeldende werken die op dezelfde wijze worden gebruikt. Termen vooral gebruikt met betrekking tot niet meer bestaande culturen of godsdiensten. Gebruik `religieuze objecten` eerder voor voorwerpen die worden vereerd in nog bestaande religies; gebruik `sacra` als die voorwerpen hun heiligheid in hun huidige context hebben bewaard.
Categorie: Objectgenres > religieuze objecten.

cultusbeelden
Beeldende werken die - binnen een bepaalde godsdienstige context - worden aanbeden. Gebruik `religieuze objecten` of `cultusobjecten` voor andersoortige voorwerpen die op dezelfde wijze worden gebruikt.
Categorie: Beeldmateriaal > religieus beeldmateriaal.

culturele centra
Complexen van ruimten voor verrichtingen en samenkomsten van culturele aard, zoals tentoonstellingen, muziek, sport- en spelbeoefening, theatervoorstellingen enz. VDW
Categorie: Bouwwerken > sociaal-maatschappelijke gebouwen.

culturele antropologie
Tak van de antropologie die zich concentreert op het ontstaan, de geschiedenis en de ontwikkeling van de menselijke samenlevingen en haar sociale structuur, met inbegrip van aspecten van de archeologie, etnologie en etnografie.
Categorie: Vakgebieden > antropologie.

cultureel gevoelige objecten
Te gebruiken voor objecten of soorten objecten waarover de mensen van de cultuur waaruit deze objecten voortkomen, zich zorgen maken over huidig en toekomstig gebruik, zorg en bezit van de objecten.
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar culturele of intellectuele waardering.

culten
Groepen of bewegingen waarvan de religieuze overtuigingen en praktijken aanmerkelijk verschillen van de heersende of orthodoxe religies of de samenleving; centraal staat meestal een bijzondere godheid, historische of mythische figuur of een charismatisch levend persoon.
Categorie: Personen > groepen mensen naar activiteit.

culs-de-sac
Wordt gebruikt voor doodlopende straten die uitlopen op een cirkelvormige ruimte.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > doodlopende straten.

culs-de-lampe (korbelen)
Vaste ornamentele karbelen met een omgekeerde kegel- of piramidevorm, die ruwweg lijken op de onderkanten van oude lampen.
Categorie: Onderdelen > kraagstenen.

culs-de lampe (opmaakkenmerken)
Versieringen die de onderkant van een bladzijde of het einde van een stuk tekst verfraaien.
Categorie: Onderdelen > afbeeldingen en verfraaiing: opmaakkenmerken.

culets
Harnasdelen die zowel bij gevechten te voet als bij gevechten te paard werden gedragen ter bescherming van het bovenste gedeelte van de billen, bestaande uit een of meerdere scharnierende harnasplaatjes.
Categorie: Kleding > persoonlijke wapenrusting: benen.