Neoterm - neologismen

Categorie: Taal en literatuur > neologismen
Datum & Land: 13/12/2010, NL
Woorden: 819

zalmeffect
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Bij de meeste universiteiten blijken de inschrijvingen voor het eerste jaar sterk te dalen. Bij de hogescholen is juist het omgekeerde aan de gang. Die trend zou onder andere veroorzaakt worden door het zalmeffect. Sinds de invoering van de bachelor-masterstructuur is het gemakkelijker om van een hogeschool naar een universiteit door te stromen. Daardoor zijn er nu meer jongeren die eerst wat lager mikken en dan opklimmen. Het beeld dat gebruikt wordt, is dat van zalmen die stroomopwaarts zwemmen om kuit te schieten. Het zalmeffect is dus het tegenovergestelde van het watervaleffect – in Nederland afstroom genoemd – waarbij studenten eerst een moeilijke studierichting proberen en naar een minder zwaar niveau overgaan als ze die richting niet aankunnen." Commentaar: zie ook: zalmprincipe en zalmsysteem

zaadkind
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "'Donorkinderen', zo noemen we kinderen die verwekt zijn met gedoneerd sperma of een gedoneerde eicel. Sinds 12 februari kennen we ook het woord 'zaadkinderen'. Dat kwam voor in een bericht over een rechtszaak die drie donorkinderen in Australië hebben aangespannen tegen de erven van de oorspronkelijk Nederlandse donorvader. Deze donorkinderen, die een deel van diens nalatenschap opeisen, worden in het artikel 'zaadkinderen' genoemd. 'Zaadkind' is een wat preciezer woord dan 'donorkind', aangezien het uitsluitend verwijst naar kinderen die verwekt zijn met gedoneerd sperma. Het is ook een minder verhullend woord, dat door zijn directheid sommigen niet aangenaam in de oren zal klinken. 'Zaadkind' verhoudt zich daarom ongeveer tot 'donorkind' zoals 'zaadvader' - een woord met een wat negatieve bijklank - tot 'donorvader'."

zeereservaat
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Voor de kust van Heist is een gebied van een kleine zeven vierkante kilometer uitgeroepen tot zeereservaat. In dit mariene natuurgebied broeden enkele beschermde zeevogelsoorten. Ook alle fauna en flora in het water en op de zeebodem worden beschermd. Vissen,...

zesjes-
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Als een groot deel van de studenten voor de examenresultaten genoegen neemt met krappe voldoendes, spreekt men van een zesjescultuur. Studenten met een zesjesmentaliteit streven er niet naar om uit te blinken of zo veel mogelijk uit hun studie te halen. Ze zijn weinig ambitieus of hechten veel belang aan nevenactiviteiten en een sociaal leven. De woorden zesjescultuur en zesjesmentaliteit zijn vooral in Nederland gebruikelijk. "

zebraklok
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "digitale klok (bij een zebrapad) die aangeeft hoeveel seconden de voetgangers nog moeten wachten voor het verkeerslicht voor hen op groen springt" Commentaar: nieuwe betekenis voor een bestaand woord (de Haagse zebraklok die op een zebra lijkt)

zidanebeweging
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: in de voetbalsport: typische, door Zinedine Zidane uitgevonden beweging Commentaar: beelden hiervan kan je zien op youtube (eerste beweging)

zinstichten
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Ik wil de essentie van het geseculariseerde als zinstichtend redden, over de rivier van de moderniteit heen." (Jean-Pierre Rondas) Definitie: zingevend?

zorgouder
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "aangezien de adoptieprocedure niet is opengesteld voor holebi's, maar holebi's in de feiten ook de zorg kunnen toevertrouwd krijgen over een adoptiekind, sreken we van zorg- of meeouders. Volgens een andere verklaring zijn alle nieuwe partners, bijvoorbeeld in nieuw samengestelde gezinnen, zorgouders. Dat is een meer moderne term dan...

zonneraam
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Amerikaanse wetenschappers hebben een nieuw soort zonnepaneel ontwikkeld: het zonneraam. Een zonneraam laat licht door zoals een gewoon raam, maar kan ook elektriciteit opwekken dankzij het systeem van zonneconcentrators. Zonneconcentrators worden al langer gebruikt, ook in de industrie: zonlicht wordt geconcentreerd en in energie omgezet. Bij zonneramen wordt het invallende zonlicht op het glas door een speciale verfcoating naar de randen van het glas gestuurd, waar het wordt opgeslagen in zonnecellen. De zonnecellen zetten de stralen om in elektriciteit." Commentaar: nieuwe, specifiekere betekenis van een bestaand woord

zondegeit
[neologisme of ex-neologisme] Gelezen in zin: Maria Magdalena werd de zondegeit van de kerk Commentaar: analoog aan zondebok

zwaluw
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Vroeger hadden we alleen 'de zwaantjes' als tweewielige ordehandhavers. Nu hebben we in Antwerpen 'de zwaluwen': de fietsende politiemensen." Commentaar: nieuwe betekenis van een bestaand woord

zwervel
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: een zwevende ruggenwervel

zweetlokaal
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Een paar jaar geleden ontstond er grote commotie omtrent de zogenaamde zweetlokalen." Commentaar: vertaling van het Engelse "sweatshop"

zweef-tv
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "tv-genre waarin aandacht wordt besteed aan het paranormale" Commentaar: kandidaat-"woord van het jaar 2008"

zwarakken
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: zwaaibeweging met het haar, zoals vaak gedaan wordt door pretentieuze meisjes

e-zelfmoord
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Wie het niet meer ziet zitten om al zijn onlineprofielen bij te houden, kan e-zelfmoord (in het Engels e-suicide) overwegen. Zo'n virtuele zelfmoord houdt in dat je al je contacten op netwerksites als Facebook en Netlog verwijdert. Het fenomeen kwam recent nog in het nieuws toen de netwerksite Facebook een e-zelfmoordmachine die door een Nederlands kunstenaarscollectief wordt aangeboden, probeerde te blokkeren. Wie liever minder drastisch te werk gaat, kan eerst een e-vakantie (e-holiday, e-congé) uitproberen door bijvoorbeeld een maand lang niet op netwerksites in te loggen."

F5'en
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Ik zit hier als een idioot te f5'en, maar de pagina ververst maar niet." Definitie: verversen van een (computer)pagina door het indrukken van de F5 toets op het toetsenbord

P.C. Hoofttractor
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: (Grote) vierwiel aangedreven auto waarmee de upper class uit winkelen ga...

Q-koorts
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Q-koorts is een griepachtige ziekte die wordt veroorzaakt door infectie met de bacterie Coxiella burnetii. Die bacterie komt voor bij schapen, geiten en runderen en kan van dieren op mensen worden overgedragen. Q-koorts is een vertaling van het Engelse Q fever, een afkorting van query fever 'vraag(teken)koorts'. De ziekte werd bij haar ontdekking in de jaren dertig zo genoemd omdat de oorzaak onbekend was." Vertaling van het Engelse: Q fever