Neoterm - neologismen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Taal en literatuur > neologismen
Datum & Land: 13/12/2010, NL
Woorden: 819


Eurabier
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Als dat zo is, dan leven we in Nederland al in Eurabië, zoals de Italiaanse schrijfster Oriana Fallaci West-Europa noemt in haar boek 'La rabbia e l'orgoglio'. " Commentaar: 'Eur...

eurotisch
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Hoe lang zal dit (n)eurotisch gedrag nog voortduren. Zelfs minister Zalm heeft er volgens mij last van. " Definitie: Gedrag van mensen die voortdurend bedragen in euro's omrekenen naar guldens.

exergamen
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De Engelse term 'exergames' is een samentrekking van 'exercise' (sportief bezig zijn) en games"

fadist
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "...en vond men na een lange zoektocht de fadist Pedro Moutinho om de Portugese liedjes te zingen." Definitie: fado-zanger

fairshoppen
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: economisch en ecologisch verantwoord winkelen(Van Dale - Woord van de week) Citaat: "Als verschijnsel bestaat fairshoppen natuurlijk al langer, maar door recente publicaties lijkt het een trend te worden: bewust winkelen, waarbij niet alleen rekening gehouden wordt met het milieu, maar ook met rechtvaardige economische verhoudingen...

fakirbevochtiging
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Het lotuseffect is namelijk pas optimaal op een waterafstotend (hydrofoob) dragermateriaal met een ribbelpatroon op twee lengteschalen.Een druppel die op een ribbelpatroon ligt, kan ofwel tussen de ribbel in zakken ('volledige bevochtiging'), ofwel dankzij z'n oppervlaktespanning op de toppen blijven liggen, waarvoor de prachtige term 'fakirbevochtiging' is bedacht. Hoe minder contactoppervlak, des te minder aantrekkingskrecht is er tussen druppel en dragermateriaal, en des te groter de contacthoek.In de praktijk blijkt het fakireffect sterker als op elke ribbel nog weer kleinere ribbels voorkomen."

fauto
[neologisme of ex-neologisme] Betekenis: auto die duidelijk niet bij de bestuurder past Commentaar: andere betekenis "foto van een auto" (bron: http://www.fauto.nl/)

femto-
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Op een schaal van picometers bestaat er niet veel, noch in de natuur noch in de technologie. Maar op femtoschaal wél, dat is de schaal van atoomkernen. Ideaal dus voor de nucleaire sector. Want wat gebeurt er in een kerncentrale? Kernen van uranium (diameter zo'n vijf...

ferryvlucht
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In de luchtvaart is een ferryvlucht of ferry flight een vlucht zonder passagiers, waarbij het vliegtuig gewoonlijk naar zijn thuisbasis gevlogen wordt, of naar een luchthaven waar het naartoe moet voor technisch onderhoud. Toen het Belgische luchtruim vorige week gesloten werd vanwege de aswolk uit de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull, mochten luchtvaartmaatschappijen nog een aantal ferryvluchten inzetten op lage hoogte. Zo kregen ze de kans om hun toestellen te onderhouden en te hergroeperen."

fietspoolen
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "TIENEN - Het Tiense stadsbestuur geeft scholen een subsidie als ze voor- en naschools fiets- en voetpoolen organiseren. Fiets- en voetpoolen is een vorm van begeleiding van leerlingen die ergens bijeenkomen en onder begeleiding per fiets of te voet naar school gaan. Per traject krijgt een school nu 2 euro per dag. De stad Tienen trekt daarvoor 38.000 euro uit. Leden en gekozenen van de CD&V maakten dat bekend bij een schoolactie aan het Sint-Jozefsinstituut. Kalenders met informatie werden uitgedeeld aan ouders. Schooldirecteur Johan Dirickx vindt het initiatief van fiets- en voetpoolen een goede zaak. 'Elk initiatief voor meer veiligheid is welkom. We gaan na welke trajecten we kunnen uitstippelen.' Eerder al pleitte schepen van Leefmilieu Marc Soens (SP.A) voor meer veiligheid aan schoolpoorten. Een financiële bijdrage in het busabonnement en een fietspremie voor ouders van leerlingen waren de eerste stappen. Fiets- en voetpoolen is een volgende, maar niet echt een nieuwigheid in Tienen. De basisschool in Grimde begon er reeds mee in 2000. 'Dat was toen een proefproject', zegt directeur Julien Es erover. 'Binnenkort zetten we het voort. Twee leerkrachten begeleiden een vijftiental fietsende leerlingen vanop de uithoeken van Grimde naar de school. De groep valt op door de fluoriserende hesjes en de valhelm. Dat we er nu 2 euro zullen voor krijgen, is aardig meegenomen.' (be)" Commentaar: naar analogie met carpoolen

fietstrommel
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In Gent gaat een proefproject met fietstrommels van start. Een fietstrommel is een overdekte, afsluitbare stalling voor een vijftal fietsen. De stalling heeft de vorm van een broodtrommel en is bedoeld voor mensen die thuis geen plaats hebben om een fiets te stallen. In verschillende Nederlandse steden maken fietstrommels al langer deel uit van het straatbeeld. In België heeft Brussel al enkele fietstrommels uitgetest. Andere benamingen voor fietstrommel zijn fietshangar, fietsbox en fietskluis." Synoniem: fietshangar; fietsbox; fietskluis

filterblokkade
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Een filterblokkade is een wegversperring die zo is opgesteld dat personenauto's er toch nog druppelsgewijs doorheen kunnen. Meestal gaat het om grootscheepse stakingsacties van vrachtwagenchauffeurs. Door een filterblokkade willen ze eventuele werklustige truckers de doorgang versperren."

finissage
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Een finissage is een feestelijke afsluiting van een tentoonstelling. Het is de pendant van het bekendere woord vernissage, de feestelijke opening op de dag voor de eigenlijke tentoonstelling. Net als vernissage is finissage ontleend aan het Frans, waarin het oorspronkelijk 'afwerking' betekent. Finissage is een frequent gebruikt woord in het Nederlands, maar het is nog niet in de naslagwerken opgenomen."

flexitariër
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Flexitariërs zijn mensen die overwegend vegetarisch eten, maar af en toe ook een stukje vlees lusten. Het gaat niet alleen om flexibele vegetariërs, maar ook om een groeiende groep vleeseters die trek heeft in organische producten en een gezonde voeding met veel groenten. Het woo...

flinks
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "... we zijn begonnen met een 'integrale aanpak'. Zachte positieve preventie als het kan, harde repressie als het moet", zo legt de socialist zijn 'flinkse' aanpak uit. Commentaar: contamina...

flipperkastcommunicatie
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Ook in een andere situatie loopt het vaak fout. U kent het wel: van die mails die naar een hele batterij correspondenten wordt gestuurd en waarop iedereen dan als gek begint te reageren. Als een ongeleid projectiel volgen de verschillende antwoorden mekaar razendsnel op, om dan na een laatste stuiptrekking over te gaan op een onbehaaglijke virtuele stilte. Het resultaat van dergelijke flipperkastcommunicatie is meestal nihil. Al zijn er uiteraard eenzame uitzonderingen: net als bij de flipperkast is scoren niet altijd evident."

flitsbak
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Na de flitspaal is er nu ook de flitsbak om snelheidsovertreders te vatten. Deze anonieme bak op wieltjes ziet eruit als een afvalcontainer en is daardoor behoorlijk onopvallend. Hij zal worden geplaatst langs autosnelwegen en gewestwegen. De flitsbak is heel praktisch: hij is gemakkelijker op te stellen dan de traditionele radar en heeft veel minder plaats nodig dan een flitsauto. "

flog
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: een advertentie die zich voordoet als een blog

fluisterbehang
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: 1. geluidabsorberend behang 2. behang waar gefluister uit opklinkt Citaat: 1. "Bewoners van gehorige huizen en van huizen met hoge, galmende kamers zullen blij zijn met fluisterbehang. Zulk behang is gemaakt van bamboevezels en vilt, materialen die geluiden absorberen en klankweerkaatsing doen afnemen. Het woord fluisterbehang...

fluistercampagne
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: Dit zijn marketingcampagnes die starten door een groep “iets” te laten doorvertellen. Doordat mensen over je product-dienst gaan praten levert dat klanten en omzet op. Vroeger vooral gestart vanuit hippe trendstarters, en eerst niet bewust. Commentaar: nieuwe gevoelswaarde (minder negatief) van bestaand woordVoorgesteld...

fluisterkoopje
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Tweemaal per jaar steken ze weer de kop op: de fluisterkoopjes. Kortingen die niet mogen worden aangekondigd, maar wel worden toegekend aan vaste klanten." Commentaar: In België zijn koopjesperiodes streng gereglementeerd. Ingevoer...

fluover
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Een flexibel, fluorescerend jasje om over de boekentas te trekken. Een idee van het vierde leerjaar van het Sint-Michielscollege in Brasschaat"

fobomaan
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "Iemand die een ander van fobieën beschuldigt om hem of haar te criminaliseren, in plaats van ermee in debat te gaan of diens vrijheid te respecteren. Een fobomaan is iemand die anderen beschuldigt van xenofobie, homofobie, islamofobie of een soortgelijke zogezegde fobie." (MT) Citaat: "Iedereen heeft het recht om Rocco B...

foeticide
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In Zuid-Azië, West-Azië en China is selectieve foeticide een groeiende praktijk. Vrouwelijke foetussen worden er vaak weggenomen, omdat meisjes na hun huwelijk bij de familie van de echtgenoot horen en daarom door de eigen familie als een last worden beschouwd. Foeticide is een minder neutraal woord dan abortus. Het gaat terug op de Latijnse woorden foetus ('onvoldragen menselijke of dierlijke vrucht') en caedere ('doden'). Vergelijkbare woorden zijn: genocide ('volkerenmoord'), infanticide ('het doden van pasgeboren kinderen')." Synoniem: abortus

fortuynisme
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: Opportunistische wijze van politiek bedrijven waarbij het uit te dragen programma bepaald wordt door actuele, maatschappelijke ontwikkelingen in plaats van politieke stroming of voorkeur. Commentaar: in van Dale XIV staat een andere definitie

foutspotter
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In het Engels heten ze 'nitpickers': mensen, meestal filmfanaten, die speelfilms bekijken en herbekijken om er fouten in te ontdekken. Sporen van opnameapparatuur, sporen van de wereld buiten de film, inconsistenties in het decor - van die dingen. Ook in het Nederlands is 'nitpicker' een gangbare aanduiding hiervoor. Maar sinds kort ...

freeganisme
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Op 24 november stond in De Pers een artikel over 'freegans' in Amerika. In het Nederlands worden zulke mensen ook wel 'freeganisten' genoemd, aanhangers van het 'freeganisme'. Dat is een antikapitalistische, tegen het westerse consumentisme gerichte levenshouding waarbij men tracht te leven van de afdankertjes en welvaartsresten van anderen. Daartoe doorzoeken freeganisten systematisch de vuilniszakken die anderen langs de weg zetten. Freeganisme is dus geen uitwas van armoede, maar een bewuste politieke keuze. Het woord 'freeganisme' gaat terug op het Engelse woord 'free' (vrij) en 'vegan' (veganist: iemand die geen dierlijke producten consumeert), want het freeganisme is niet alleen gericht tegen overconsumptie, maar ook tegen de uitbuiting van de natuur."

frittitude
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Buitenlandse tv-zenders als BBC en Arte vinden mijn werk een Belgisch icoon. Zij houden wel van onze frittitude" Definitie: Frietcultuur? Alleszins een contaminatie van "belgitude" (Belgische identiteit) en &quo...

frubber
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De techniek voor dat hoofd is afkomstig van Hanson Robotics uit Texas, een bedrijf gespecialiseerd in het vermenselijken van technologie. De huid van Einsteins hoofd lijkt net echt, maar is een gepatenteerd polymeer dat 'frubber' heet. Frubber en robotica geven ...

fruitgedreven
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Spanje buit zijn klimaat vandaag ten volle uit om zuivere, soepele, fruitgedreven wijnen te maken, helemaal in de trend van de tijd." Definitie: fruitig? Context: wijnjargon

gamen
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De tijd dat gamen enkel vanuit de luie zetel gebeurde (...) ligt achter ons." Synoniem: computerspelletjes spelen Commentaar: ... en niet alleen Pacman!

gapper
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Een gapper is iemand die een gap year of tussenjaar neemt tussen twee belangrijke fases van zijn leven. Vaak knijpt de gapper er voor een jaar tussenuit, vóór de overstap naar hogeschool of universiteit of de overstap van studeren naar werken. De meeste gappers vertrekken op wereldreis om zo wat levenservaring op te doen. Een gap betekent in het Engels ‘kloof, ruimte’. Het woord gapper is in de woordenboeken opgenomen, maar dan in de betekenis ‘dief’, als afleiding van het Jiddische werkwoord gappen (‘stelen’). Gapper heeft dan een Nederlandse uitspraak. " "Vertaling" van het Engelse: gapper Commentaar: nieuwe betekenis voor bestaand woord

gaptas
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "tas die aan de binnenzijde gevoerd is met aluminium of lood, waardoor de detectiepoorten van winkels ontregeld worden" Synoniem: "Gewoner dan 'gaptas' is het synoniem 'rooftas'. Dat woord is zelfs al zo ingeburgerd dat het in heel wat gemeenten in de algemene politieverordening voorkomt, waarin het gebruik van zo'n tas v...

gasoholicus
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: namelijk de mens, in zijn afhankelijkheid van gassen (lucht nl.) en zijn neiging om allerlei giftige, chemische, en andere broeikasgassen in het milieu te lozen

gastroseksueel
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "man die zijn kookkunst aanwendt om een vrouw te verleiden of te behagen." Commentaar: kandidaat-"woord van het jaar 2008"

gasverdamme
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: krachtterm ter vervanging van 'gadverdamme' Commentaar: we zijn onszelf op 'n gigantische manier aan het vergassen, vergiftigen, vervuilen

gebeurteniet
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "'Hij sleept je mee in een wonderlijke wereld vol wonderlijke gebeurtenissen en gebeurtenieten - als we het tegenovergestelde van gebeurtenissen zo mogen aanduiden', meldt het juryrapport van het Leids Cabaret Festival." Definitie: het tegenovergestelde van gebeurtenis

geboortebos
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Meer en meer steden en gemeenten planten geboortebossen aan. Elk kindje dat in een bepaald jaar is geboren, krijgt in zo'n bos een geboorteboompje met naamplaatje. Terwijl het kind opgroeit, ziet het ook 'zijn' boom groter worden. Een geboortebos symboliseert de wens dat e...

geenling
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "O eenling, o geenling" vertaling door Tom Naaijkens van "O einer, o keiner" van Paul Celan Commentaar: Los daarvan is er ook het boek "Eenling is geenling : bijbel en homoseksualiteit" van Jos Brink. - Kampen, Kok, 1992 (ISBN 90-242-8581-X)Ingev...

geldicide
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "het geheel of gedeeltelijk vernietigen van de waarde van geld, bv. door het creëren van inflatie" Context: economie

gelijklievende
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: holebi Citaat: "Ik versta alleen niet van een taalvirtuoos als Reynebeau dat hij hen nog altijd die kille Griekse benaming blijft geven. Ik noem ze in mijn moedertaal gelijklievenden.''

geluidsbom
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Israël heeft een nieuwe tactiek ontwikkeld om de Palestijnen in de Gazastrook angst in te boezemen. Met behulp van krachtige straalvliegtuigen breken ze, vaak 's nachts, door de geluidsmuur en simuleren zo een hevig bombardement." Commentaar: Het woord is vroeger al gebruikt in verschillende andere betekenissen, o.m. in science ...

gemeenschapswacht
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Sinds januari zou elke Belgische gemeente een gemeenschapswacht moeten hebben. Gemeenschapswacht is het overkoepelende woord voor alle publieke veiligheids- en preventiefuncties die niet door de politie worden uitgeoefend, zoals steward, stadswachter, parkwachter en veiligheidsagent. Omdat deze functies steeds groter worden in aantal, was er dringend behoefte aan één algemeen wettelijk kader. "

gen-
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: nieuwe betekenis: "genetisch gemanipuleerd"Voorbeelden: gen-rijst, gen-soja, gen-voedsel

geneesvrouw
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De stad Brussel gaat alle titels en functiebenamingen van het vrouwelijke personeel in officiële documenten 'feminiseren'. Dat meldt het persagentschap Belga." Definitie: vrouwelijke geneesheer

Generatiepact
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Het “Generatiepact” dat premier Verhofstadt presenteerde, is een uitgebreide catalogus maatregelen geworden waarmee de regering de ‘uitdagingen’ van vergrijzing en globalisering wil aanpakken." (Seniornet)

genietaliën
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: genitaliën om te genieten

geocachen
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Iemand verstopt een waterdichte doos, de zogenaamde cache, ergens in de wijde natuur en post de coördinaten op www.geocaching.com. Andere geocachers moeten die doos dan zien te vinden met een hand-gps zoals deze." Vertaling van het Engelse: geocac...

geocacher
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Iemand verstopt een waterdichte doos, de zogenaamde cache, ergens in de wijde natuur en post de coördinaten op www.geocaching.com. Andere geocachers moeten die doos dan zien te vinden met een hand-gps zoals deze." Vertaling van het Engelse: geocac...

georeactor
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: natuurlijke kernreactor in de aardkorst

georoute
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "Georoute is een programma dat op dit ogenblik in een aantal proefkantoren wordt getest en dat het mogelijk maakt de weg van de postbedeling zo efficiënt mogelijk te berekenen." Commentaar: "georoute" komt nu regelmatig ter sprake in de Vlaamse pers, vo...

gevoelsindex
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Naast de klassieke index van de consumptieprijzen, die de prijsevolutie meet van een groot aantal goederen en diensten, is er nu ook de gevoelsindex. De gevoelsindex is gebaseerd op tien basisproducten die volgens de Federale Overheidsdienst Economie bepalend zijn voor de algemene beeldvorming over de prijzen. Het gaat om producten zoals brood, aardappelen, benzine en gsm-gesprekken. Aangezien we die producten heel frequent aankopen, zijn we erg gevoelig voor de prijsevolutie ervan." Commentaar: specifieker dan een andere gevoelsindex "waarmee het 'stadsburgerschap' kan worden gemeten" (Bron: verschillende documenten van de gemeente Rotterdam op het web)

girus
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: (zeer) groot virus

gitmoteren
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "'Gitmoteren' betekent: 'een gevangenis of kamp voor krijgsgevangenen onder een dwangregime brengen dat gericht is op het verkrijgen van informatie van de gedetineerden'. Het woord...

glamping
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "kamperen in een luxetent op een luxecamping"

glazen afgrond
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In crisistijd breken vrouwen makkelijker door het glazen plafond: ze krijgen dan vaker topposities dan in betere tijden. De keerzijde is dat ze op een hachelijk moment aan het hoofd komen. Daardoor is de kans op mislukking groter dan anders en kunnen ze snel van de top weer naar beneden donderen. Organisatiepsychologen van de universiteit van Exeter noemen dat fenomeen the glass cliff. In het Nederlands wordt het de glazen afgrond, het glazen ravijn of de glazen klif genoemd." Synoniem: glazen ravijn; glazen klif

gloeivisje
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Officieel heet het gloeivisje namelijk 'GloFish', en dat is een merknaam. De GloFish is het resultaat van het inbouwen van een gen van een weekdier in het zebravisje, waardoor d...

glokaal
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Iets wat glokaal is, is tegelijkertijd kosmopolitisch en regionaal. Het verbindt het globale met het lokale. Een glokaal product is bijvoorbeeld bestemd voor de internationale markt, maar kan een lokale invulling krijgen, afhankelijk van de plaatselijke cultuur. Het verwante zelfstandig naamwoord glokalisering...

gluurstrook
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Gluurstrook voor bordeelverkeer. Langs de Luikersteenweg in Sint-Truiden, waar de talrijke bars en bordelen vaak voor onveilige verkeerssituaties zorgen, moeten 'gluurstroken' worden aangelegd.."

godsdienstcode
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Naar aanleiding van de vijandelijkheden die volgen op de publicatie van Deense Mohammed-cartoons, lijken westerse overheden bereid de vrijheid van meningsuiting te beperken. Zo stelde de Europese Commissie op 6 februari 2006 de invoering van een 'godsdienstcode' oftewel 'religiecode' voor: een gedragscode voor de media ten aanzi...

goeiemoggel
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Sinds een week of drie, vier begroeten veel Nederlanders hun medescholieren, collega's, vrienden en familieleden melig met 'goeiemoggel'. Die begroeting, afkomstig uit een reclamespotje voor mobiele telefoons, heeft binnen enkele weken na de lancering de harten en hoofden van de Nederlanders veroverd. Maar niet alleen 'goeiemoggel' is populair. In navolging van deze verbastering blijken sommige Nederlanders bovendien zelfwerkzaamheid aan de dag te leggen en maken ze bij de vleet vergelijkbare vervormingen als 'knetterbek' (knettergek) en 'potnood' (potlood). 'Moggeltaal' wordt dat verschijnsel genoemd. De populariteit ervan berust waarschijnlijk op de herkenbaarheid van het verschijnsel: het overkomt iedereen die sms't weleens dat bij het opstellen van een bericht een verkeerde letter wordt geselecteerd."

Googlebom
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: De zoekrobot Google misleiden door een bepaalde woordcombinatie met een specifieke link vaak op te nemen. De link leidt dan naar "explosieve" informatie. Citaat: "Internetdagboekaniers hebben een 'Googlebom' geplaatst....

gorisme; algorisme
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Het woord 'gorisme' ontstond medio juli 2007, misschien wel spontaan, tijdens een tv-uitzending over 'The Great Global Warming Swindle' - een kritische documentaire over het actuele onderwerp van de klimaatverandering. Het woord is afgeleid van de eigennaam Al Gore en verwijst - kritisch - naar de door hem gevoerde strijd tegen de klimaatverandering. In het Angelsaksische taalgebied bestaat inmiddels het woord 'Gorism' voor hetzelfde verschijnsel. In het Nederlands wordt 'gorisme' inmiddels nu en dan aangetroffen, net als het synonieme woord 'algorisme', dat op internet overigens al in een tekst uit 2006 te vinden is."

gouden parachute
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De term gouden parachute wordt tegenwoordig vaak gebruikt voor de riante vertrekpremies die topmanagers bij het afsluiten van hun contract bedingen. Gouden parachute heeft de negatieve bijklank 'onterecht hoog, niet in verhouding tot de geleverde prestatie'. De betekenis is verwant met die van gouden handdruk. Dat is een financiële regeling die een vervroegd – meestal ongevraagd – ontslag moet veraangenamen. Zowel gouden parachute als gouden handdruk is overgenomen uit "

graaitaks
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In de aanloop naar de federale verkiezingen van 10 juni wordt er in Vlaanderen fel gediscussieerd over de invoering van een graaitaks. Dat is een extra belasting op hoge lonen van topmanagers. Het woord is overgewaaid uit Nederland, waar de discussie eerder al gevoerd werd onder de naam kleptocratentaks. Door het gebruik van het werkwoord graaien ('wegkapen; zich op discutabele wijze verrijken bij de uitoefening van zijn functie') heeft graaitaks een duidelijk negatieve connotatie. Vergelijkbare woorden zijn graaicultuur, graai-economie en graaikapitaal." Synoniem: kleptocratentaks Definitie: extra belasting op hoge lonen van topmanagers

graftoerisme
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Sommige Nederlandse gemeenten hebben de grafrechten en de kosten van het onderhoud van de gemeentelijke begraafplaatsen dermate verhoogd dat inwoners (of hun nabestaanden) op zoek gaan naar een laatste rustplaats elders, waar lagere kosten in rekening worden gebracht. Dit verschijnsel is 'graftoerisme' gedoopt. 'Graftoerisme' moet ni...

grammabeet
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: analfabeet op grammaticagebied Commentaar: naar analogie met digibeet?

granaatwurger
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Waar oorlog al niet goed voor is. In elk geval voor de ontwikkeling van allerlei militaire snufjes, zoals de 'granaatwurger', ook wel 'constrictor' genoemd, een Nederlandse vinding die gebouwen en voertuigen kan beschermen tegen een bepaald type raketgranaten. De granaatwurger is een net, gemaakt van een supervezel, dat op enige afstand van het te beschermen object wordt geplaatst. Het kan projectielen opvangen, waarbij het er door de manier waarop het is geknoopt voor zorgt dat het projectiel zo vervormd raakt dat het niet kan ontploffen. Het net is, aldus de Volkskrant van 29 januari, speciaal ontwikkeld ter bescherming van de Nederlandse manschappen die vrede moeten brengen in Zuid-Afghanistan." Vertaling van het Engelse: constrictor

grasgang
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Het onderscheid tussen een grasbufferstrook en een grasgang is gebaseerd op de mate waarin het door de grasstrook opgevangen water door de strook zelf wordt afgevoerd. Een strikte definitie van grasgang houdt in dat al het toestromende water via de grasgang wordt afgevoerd (of in de grasgang wordt gebufferd). Van zodra (een deel van) het water over de grasstrook naar een naburig (stroomafwaarts) perceel stroomt of de grasstrook a.h.w. 'oversteekt', zodat de grasstrook de geleidende functie niet (100%) uitoefent, spreken we van een grasbufferstrook." Commentaar: technische term die de laatste jaren meer gebruikt wordt

grenslatje
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De kasseuse legt het grenslatje met Volgende klant SVP op de zwartrubberen loopband en ik begin er routineus mijn levensmiddelen op te rangschikken. Ik probeer hier altijd een smaakvol gerangschikt landschapje van te maken." Definitie: Het...

griepspuiteninloopspreekuur
[neologisme of ex-neologisme] Commentaar: duidelijke samenstelling (eerder dan neologisme)(JC)

grijsdenken
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Sinds medio 2005 duikt geregeld het woord 'grijsdenken' op, vooral in de Groene Amsterdammer. Het woord wordt vaak gebruikt als tegengestelde van 'zwart-witdenken' en toegepast op wie of wat 'goed' dan wel 'fout' was in de Tweede Wereldoorlog. Grijs is niet zwart en niet wit, maar het resultaat van de combinatie daarvan: een mengkleu...

grijswater; grijs water
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De politieke taal is alweer een begrip rijker: grijs water.... Grijs water is de verzamelterm voor water dat minder gezuiverd is dan drinkwater, maar toch perfect bruikbaar is, onder meer in de industrie." Commentaar: Uit een kleine zoektocht op het web groeit het vermoeden dat de term toch niet zo nieuw is. Er...

groene biotechnologie
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: biotechnologie op het gebied van landbouw en voeding

groenpool
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "Een groenpool is een uitgestrekte groene long in of net buiten de stad, waar stadsbewoners van kunnen genieten. Een natuurreservaat, een stadsbos of een groen recreatiegebied bijvoorbeeld kan een groenpool worden genoemd." Citaat: "De stad Gent heeft een aantal groenp...

Gronckelman
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De gemeente Lennik stelde Emiel Walravens aan als de eerste Gronckelman. De Gronckelman lijkt sprekend op advocaat De Gronckel die de naam Pajottenland uitvond. De Gronckelman is een variant van de klassieke bellenman." en op 31 maart: "Als het van de Lennikenaren afhangt, mag er een nieuw woord in het woordenboek: gronckelen of het samen brengen van mensen en voor ambiance zorgen."

gsm-parkeren
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Wie zijn auto in een zone voor betaald parkeren kwijt wil, kan in sommige steden gsm-parkeren. Met dit nieuwe betaalsysteem kunnen geregistreerde automobilisten via een sms-bericht of telefoontje hun parkeertijd laten lopen en weer stopzetten. De rekening krijgen ze nadien per post toegestuurd."

haagraam
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Twee Retiese buurvrouwen waren het beu 'door de dikke haag te moeten spreken' en maakten er een raam in. "

hacktivisme
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Onder hacktivisme verstaat men, ruim gezien, het inzetten van computerkennis en het internet als daad van protest. In enge zin is het een subversieve activiteit. Het begrip is een neologisme en komt voort uit het samenvoegen van hacken en activisme."

hakketikken
[neologisme of ex-neologisme] Gelezen in zin: En terwijl rondom mij het gehakketik oorverdovend aanzwol, verdiepte ik me zonder opkijken in mijn computerblad. Definitie: het geluid dat wordt voortgebracht door vrouwen op hogere hakken, bijvoorbeeld op een verhard voetpad Voorgestel...

halalhypotheek
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De Nederlandse overheid bestudeert of er binnen de huidige wetgeving fiscale aftrek mogelijk is bij een zogenaamde halalhypotheek. Dat is een hypotheek...

halaliseren
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Elsevier constateerde half november dat Nederland 'halaliseert'. Dit onder meer naar aanleiding van het voornemen van sommige grootgrutters om halal vlees (van dieren die geslacht zijn volgens de islamitische voorschriften) in de schappen te leggen. 'Halaliseren' is een algemeen...

halfaloog
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De proefpersonen kregen verschillende versies te horen van deze gesprekken: een waarbij het volledige gesprek te horen was (de 'dialoog-versie'), een waarbij ze slechts een van beide stemmen hoorden, en dus maar één kant van het verhaal (de 'halfaloog-versie'). en een 'monoloogversie', waarbij de studentes hun telefoongesprek als monoloog afstaken"

hamburgerbaan; mac-baan; Mc-baan
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De hamburgerketen McDonald's wil dat het op zijn naam geïnspireerde woord 'McJob' (betekenisomschrijving: 'laagbetaalde, laaggewaardeerde baan') uit Engelstalige woordenboeken wordt geschrapt. Het is nogal wat dat een bedrijf zich gaat bemoeien met de inhoud van een woordenboek, dat als taak heeft het feitelijke taalgebruik te registreren. Maar hoe zit het met het Nederlands? Ook in onze taal komt 'McJob' voor, maar het staat niet in Van Dale. Als het nog wat langer in het Nederlands wordt aangetroffen, wordt het echter vanzelf een kandidaat voor vermelding in het woordenboek. Het op 'McJob' geïnspireerde synoniem 'Mc-baan' of 'mac-baan' is op het hele internet maar enkele malen te vinden. Misschien is er niet zo veel behoefte aan zo’n vernederlandsing, omdat wij al beschikken over een woord dat de hamburgerketen misschien evenmin welgevallig is, namelijk 'hamburgerbaan'. Ook dat is geïnspireerd op het Engels, want daarin is 'hamburger job' een gangbaar synoniem van 'McJob'." Vertaling van het Engelse: hamburger job; McJob

haplogroep
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Haplogroepen zijn groepen individuen die geclassificeerd worden aan de hand van het haploïde DNA: DNA dat één stel chromosomen per cel bezit. Haplogroepen worden weer onderverdeeld in haplotypen (door mutatie ontstane variaties van DNA). De individuen uit zo'n groep hebben een gemeenschappelijke voorouder bij wie een mutatie in het DNA heeft plaatsgevonden. Zie ook (...) Wikipedia. De woorden haploïd, haplogroep en haplotype gaan terug op het Griekse haploös 'enkelvoudig, niet dubbel'."

haramiseren
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Elsevier constateerde half november dat Nederland 'halaliseert'. Dit onder meer naar aanleiding van het voornemen van sommige grootgrutters om halal vlees (van dieren die geslacht zijn volgens de islamitische voorschriften) in de schappen te leggen. 'Halaliseren' is een algemeen...

haringklip; haringclip
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Eind mei 2006 berichtte de Telegraaf over een nieuwe Nederlandse uitvinding: een kunststof knijper (in de vorm van een visje) waarmee een zoute haring aan zijn staart kan worden opgetild en op de Rotterdamse wijze (bij de staart gevat boven mond gehouden) genuttigd zonder dat men daa...

hartrijder
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De komende maanden zullen in het straatbeeld folders en affiches opduiken om automobilisten die de zones 30 respecteren, zogenaamde 'hartrijders', te bedanken. ... Hardrijders, met een -d, moeten door de campagne aangezet worden hun gedrag aan te passen.&q...

hekwerkwijk
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: een wijk die door een hoog hek of een dergelijke afzetting afgesloten is om ongewenste buitenstaanders buiten te houden Commentaar: vertaling van het Engelse 'gated community' Voorgeste...

hennepgeurkaart
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Met deze hennep‘geur’kaart herkent u de geur van hennepteelt. Kras, ruik en help mee!... Als u over het geurvlak krast, ruikt u de geur van de hennepplant. Zo kunt u voortaan het mogelijke gevaar ruiken van ‘illegale’ hennepteelt in uw omgeving. Bij verdachte situaties belt u de Politie of Meld Misdaad Anoniem." "De hennepgeurkaart is in een beperkte oplage gedrukt en wordt alleen in enkele wijken in Rotterdam en Den Haag (delen van Laakkwartier, Moerwijk, Mariahoeve) verspreid. "

hermelijntram
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "In verschillende Vlaamse steden rijden hermelijntrammen rond. Dat is een recent type lagevloertram. De naam hermelijntram is geïnspireerd op de vorm en de kleur van de tram. Door de combinatie van de lange en smalle vorm met de witte kleur doet deze tram denken aan een hermelijn, een wezelsoort die lang en smal is en een wit winterkl...

hijood
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Op 26 februari berichtte de Volkskrant dat het kledingstuk dat in de volksmond inmiddels bekendstaat als een 'boerkini' in feite een 'hijood' heet. Het woord 'boerkini' is in 2006 ontstaan als benaming voor lichaamsbedekkende zwemkleding; het is een samentrekking van 'boerka' en 'bikini'. Een kenmerk van een boerka is echter dat die vrijwel het hele lichaam bedekt, inclusief het gezicht. En dat is nu juist zo ongeveer het enige lichaamsdeel dat het moslimazwempak onbedekt laat. De 'boerkini' heeft in islamitische kringen dan ook een andere naam: 'hijood'. Dit woord is eigenlijk een merknaam die bedacht is door de Australische uitvindster van het moslimazwempak, Aheda Zanetti, en is een samentrekking van het Arabische 'hidjab' ('sluier') en het Engelse 'hood' ('capuchon'). 'Hijood' verwijst dus primair naar de nauwsluitende hoofdbedekking van het zwempak." Synoniem: boerkini

hittestraalwapen
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "Het Amerikaanse leger heeft aan de pers het hittestraalwapen voorgesteld. Dit nieuwe wapen stuurt een geconcentreerde bundel microgolven uit. De straal is niet dodelijk, maar wel pijnlijk. Ze dringt door kleren en verhit zeer snel de bovenste laag van de huid. Het hittestraalwapen zal vanaf 2010 worden ingezet om vijandige menigten uit elkaar te jagen. Andere namen in het Nederlands zijn straalkanon en hittekanon. De Amerikaanse mariniers in Irak zijn nu al uitgerust met een geluidskanon, een soortelijk wapen dat een bundel laagfrequent geluid uitstuurt en misselijkheid veroorzaakt."

holtezucht
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: drang om eigen fysieke geborgen wereld te scheppen Citaat: "...Zo is ook hun voornaamste oogmerk: gezelligheid. Bouwend neemt het spinnen toe. Assemblerend scheppen zij allengs een kleiner holletje. Almaar ondergrondser, hoog in het huis. Iets om zichtbaar weg te kruipen. Niet uit angst, maar om het kruipen zelf. Misschien is het t...

hoogwerker
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: werkende directeur of chef Commentaar: nieuwe betekenis van bestaand woord

horkenlijn
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "De nationale ombudsman vindt 'horkenlijn' geen goede naam voor een telefonisch meldpunt waar mensen grove verkeersovertredingen kunnen melden."

hormese
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "het 'hormesis'-model: bij kleine doses heeft de stof gunstige effecten op de gezondheid, en pas bij hogere doses wordt ze schadelijk." Commentaar: het gaat dus niet om homeopathie, waarbij (ze...

hormesis
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "het 'hormesis'-model: bij kleine doses heeft de stof gunstige effecten op de gezondheid, en pas bij hogere doses wordt ze schadelijk." Commentaar: het gaat dus niet om homeopathie, waarbij (ze...

horroropa
[neologisme of ex-neologisme] Definitie: "oude man die een gruwelijk misdrijf pleegt" Commentaar: kandidaat-"woord van het jaar 2008"

houwtouw
[neologisme of ex-neologisme] Citaat: "'Houwtouw' is voortaan het Nederlandse woord voor dat omhanglint waarmee je een sleutelbos, portemonnee, badge of andere spullen om je hals draagt. Dat heeft de jury besloten van de 'he...