Orthodontistenpraktijk Almelo

Categorie: Medisch > Orthodontistie
Datum & Land: 29/08/2022, NL
Woorden: 1808

Distractie
Procedure waarbij een kaak na het chirurgisch doorzagen van de buitenste botlaag met in het bot bevestigde schroeven en een uitdraaimechanisme wordt verlengd. Wordt ook wel distractie-osteogenese of osteodistractie genoemd.

Divergent
Grote voorste onderste gezichtshoogte. Meestal is de onderkaak hierbij omlaag en naar achteren gedraaid.

Dished in profiel
Ingevallen mondpartij.

DMO
Dento-Maxillaire Orthopedie, het deelvakgebied van de tandheelkunde dat zich bezig houdt met het verbeteren van de stand van gebitselementen en kaken door middel van beugels. Wordt tegenwoordig meestal orthodontie genoemd.

Doctor
Iemand die na het doen van onderzoek en het schrijven en verdedigen van het onderzoeksverslag (academisch proefschrift of dissertatie) de hoogste academische graad (doctoraat) in zijn studierichting heeft behaald. De titel doctor wordt vaak tot dr. afgekort.

Documentatie
Het materiaal en de informatie die de orthodontist gebruikt voor het diagnosticeren van de orthodontische afwijking en het plannen van een beugelbehandeling. De documentatie bestaat onder meer uit de medische en tandheelkundige gegevens van de patiënt, foto’s en röntgenfoto’s van de kaken en het gebit en gebitsmodellen. Met behulp van de documentatie kunnen ook de voortgang en het resultaat van een orthodontische behandeling worden beoordeeld.

Doe-het-zelf beugel
Doorzichtig plastic hoesje of bitje (aligner) waarmee thuis zelf een orthodontische behandeling kan worden uitgevoerd. Na het zelf maken van een foto van het gebit of het zelf maken van een gebitsafdruk wordt een serie bitjes naar huis opgestuurd.

Doligocefaal
Antropologische aanduiding voor een smalle schedel.

Doorbraak
Het door het tandvlees doorbreken van een tan of kies.

Doorbraakleeftijd
De leeftijd die wordt bepaald door het aantal doorgebroken tanden en kiezen.

Doorverwijzing
Een verwijzing of doorverwijzing in de zorgverlening houdt in dat een zorgverlener een patiënt naar een andere zorgverlener doorstuurt. In het geval een tandarts een patiënt naar een collega tandarts doorstuurt, wordt dit horizontale verwijzing genoemd. Wanneer een tandarts een patiënt naar een specialist verwijst, heet dit verticale verwijzing. Na consultatie, onderzoek en/of behandeling door de zorgverlener naar wie de patiënt is verwezen vindt terugverwijzing naar de verwijzer plaats.

Doppelplatte mit Oberkieferspornführung
Modificatie van de activator van Andresen volgens de Bonnse orthodontist professor dr. Gerhard Müller. De beugel is een variant op de Vorbiss-Doppelplatte van professor dr. A.M.Schwartz. De Doppelplatte bestaat uit uitneembare onder- en bovenbeugels die niet aan elkaar vastzitten. Aan de zijkant liggen roestvrij staaldraden van de bovenbeugel tegen de binnenzijde van de onderbeugel aan. Hierdoor worden de onderbeugel en de onderkaak naar voren gehouden. De orthodontisten professor Franz Günter Sander (1943-2012) en William J. Clark hebben op basis van het ontwerp van de Vorbiss-Doppelplatte ook modificaties van de beugel geïntroduceerd, resp. Vorschubdoppelplatte en twin-block.

Dorsaal
Aan of naar de rugzijde.

Double tube
Attachment met twee buizen dat op een kies kan worden bevestigd. In de openingen van de buizen kunnen bogen, boogdelen (sectionals), een lipbumper of een facebow worden geplaatst.

Downs
De Amerikaanse orthodontist William B. Downs (1899-1966) introduceerde in 1948 de Downs-amalyse, de eerste cefalometrische analyse op het gebied van de orthodontie. De analyse geeft een indruk van het groeipatroon van het gezicht. Deze wordt tevens grafisch weergegeven in een ‘wiggleogram’.

DP
(dubbele propositie) Situatie waarbij de onder- en boventanden zich relatief ver naar voren in het gezicht bevinden.

Draadkniptang
Tang om bij vastzittende beugels bogen mee door te knippen.

Driedimensionaal printmodel
In kunststof geprinte kopie van het gebit. Het driedimensionale printmodel is gemaakt nadat het via scannen van gebit, afdruk of model in gips in de computer is opgeslagen. Een driedimensionaal printmodel wordt ook printmodel genoemd.

Driedimensionale schroef
Schroef in uitneembare apparatuur die in drie richtingen kan worden uitgedraaid. Wordt ook multisectorenschroef genoemd.

Driepuntstang
Tang met bek met drie uiteinden.

Dr.
Afkorting van doctor. Iemand die na het doen van onderzoek en het schrijven en verdedigen van een onderzoeksverslag (academisch proefschrift of dissertatie) de hoogste academische graad (doctoraat) in een studierichting heeft behaald.

Drukplek
Pijnlijke zweer door druk van een beugel of prothetische voorziening. Wordt ook wel drukplaats, druknecrose of drukulcus genoemd.

Drukzijde
Kant van de wortel van een gebitselement dat orthodontisch naar het alveolaire bot toe wordt bewogen. Wordt ook pressure side genoemd.

Dryfield
Systeem van hulpmiddelen om tijdens het plaatsen van brackets de mond open en de lippen, wangen en tong van het gebit weg te houden.

Dubbelblind onderzoek
Een wetenschappelijk onderzoek waarbij de proefpersoon noch de onderzoeker gedurende het experiment weet wie tot de experimentele groep en tot de controlegroep behoort.

Dubbele propositie
(DP) Situatie waarbij de onder- en boventanden relatief zich relatief ver naar voren in het gezicht bevinden.

Ducovator
Activator, ontwikkeld door de Hoogeveense orthodontist Duco Schotborgh.

Ductus
Buis of kanaal.

Duimzuigen
Gewoonte die er toe kan leiden dat de voortanden te ver naar voren en de ondertanden te ver naar achter kunnen gaan staan (overbeet). Daarnaast kunnen de voortanden door duimzuigen in verticale zin ook verder van elkaar af komen te staan (open beet).

Dummy
Kunsttandgedeelte van een brug.

Dwangbeet
Afwijkende sluitingsbeweging van de onderkaak als gevolg van een verkeerde stand van onder- en/of boven gebitselement(en).

Dynamax activator
Tweedelige activator met high-pull headgear, ontwikkeld door de Engelse orthodontist Neville Bass. Het bovenste deel van de beugel is uitneembaar en heeft aan de binnenzijde metalen lussen die aan de voorkant tegen de binnenzijde van het uitneembare of vastzittende ondergedeelte aanliggen. Hierdoor wordt het ondergedeelte van de beugel en de onderkaak naar voren gehouden.

Dynamische occlusie
In de tandheelkunde wordt met articulatie bedoeld: elk glijdend contact tussen tanden en kiezen van de onder- bovenkaak. Wordt ook articulatie genoemd.

Dysgnathie
Afwijkende kaakstand.

Dysostosis
Gestoorde botontwikkeling.

Dysostosis cleidocranialis
Gestoorde ontwikkeling van schedel- sleutelbeenderen. De aangeboren afwijking wordt ook wel syndroom van Marie Sainton genoemd.

Dysostosis craniofacialis
Gestoorde ontwikkeling van schedelbeenderen als gevolg van vroegtijdige verbening van schedelnaden. De erfelijke aandoening wordt ook wel syndroom van Crouzon genoemd.

Dysostosis mandibulofacialis
Gestoorde ontwikkeling van aangezichtsbeenderen, in het bijzonder van de onderkaak. Wordt ook wel aangeduid met de term vogelgezicht. De aangeboren gelaatsaandoening wordt tevens vaak gekenmerkt door laag staande buitenste ooghoeken, een open gehemelte (schisis) en onderontwikkelde oorschelpen. De aandoening wordt ook wel syndroom van Treacher Collins genoemd.

Dysostosis maxillofacialis
Gestoorde ontwikkeling van jukboog en bovenkaak met terugliggend middengezicht. De erfelijke aandoening wordt ook wel syndroom van Peters-Hövels genoemd.

Dystopie
Abnormale ligging van een tandkiem.

EBO
European Board of Orthodontics. Organisatie die namens de European Orthodontic Society (EOS) door middel van examens certificering van orthodontisten regelt.

Ectoderm
Het buitenste kiemblad van een embryo. Uit het ectoderm ontstaan de huid en het zenuwstelsel.

Ectodermale dysplasie
Erfelijke aandoening waarbij er sprake is van een aanlegstoornis in de groei en ontwikkeling van het ectoderm. De weefsels die uit dit embryoweefsel ontstaan, de huid en het zenuwstelsel, zijn daarbij aangedaan. Ook kunnen er gebitselementen ontbreken.

Ectopisch
Op een andere plaats dan normaal.

Ectostematisch, ectosteem
Buiten de gebitsboog.

Edentaat
Tandeloos.

Edgewise beugel
Vastzittende beugel met edgewise brackets die in 1928 door de Amerikaanse orthodontist Edward Angle geïntroduceerd is. De meeste huidige vaste beugels zijn hier op gebaseerd.

Edgewise tang
Tang om bogen van vastzittende beugels mee te kunnen buigen.

Edgewise bracket
Slotje van een edgewise vastzittende beugel. De slotopeningen van deze brackets vertonen in tegenstelling tot straightwire slotjes geen ingebouwde angulatie en inclinatie. Het slotje wordt daarom ook wel standaard edgewise bracket genoemd.

Eenheid
Een door het orthodontisch laboratorium gebruikte benaming voor een anker of draaddeel van een uitneembare beugel.

Eerste wisselfase
Periode in de gebitsontwikkeling waarin de eerste grote blijvende kiezen doorbreken en de snijtanden wisselen. Deze fase start meestal rond 6 jaar.

EFOSA
European Federation of Orthodontic Specialists Association. Europese federatie van nationale orthodontisten organisaties. Voor Nederland is lid de Nederlandse Vereniging van Orthodontisten (NVvO).

Ehlers-Danlos
(EDS) Het syndroom van Ehlers-Danlos (EDS) is een erfelijke aandoening met als belangrijkste kenmerk een stoornis in de aanleg van bindweefsel. Hierdoor kan het bindweefsel van gewrichten en tandwortelvlies verzwakt zijn.

Eigen bijdrage
De bijdrage die zorggebruikers zelf voor zorgverlening moeten betalen, voordat de zorgverzekeraar de kosten vergoedt.

Eigen risico
Het drempelbedrag dat zorggebruikers zelf eerst moet betalen voordat de zorgverzekeraar de kosten voor zorgverlening vergoed.

Eilandjes van Malassez
Epitheelresten van de schede van Hertwig die voor de vorming van het parodontale ligament zorgen.

Elasticiteit
De eigenschap van een weefsel of materiaal om de door een kracht veroorzaakte vervorming geheel of gedeeltelijk op te heffen.

Elasticiteitsmodulus E
Een maat voor de stijfheid of starheid van een materiaal. Bij dezelfde belasting vervormt een materiaal met een hoge elasticiteitsmodulus minder dan dat met een lage modulus. De elasticiteitsmodulus E is de aangebrachte rekspanning gedeeld door de relatieve lengteverandering (rek) en wordt uitgedrukt in N/m2 of Pa. Andere benamingen voor elasticitietsmodulus E zijn Youngs modulus en E-modulus.

Elastiek
Hulpmiddel voor het verplaatsen van gebitselementen bij een vastzittende beugel. De naam is ook van toepassing op het kleine elastiekje dat voor het vastzetten van een boog in een bracket wordt gebruikt (elastisch ligatuur of module).

Elastiek door de beet
Elastiek dat van de onder- en boven vastzittende beugel tussen de onder- en bovenkiezen door loopt.

Elastisch ligatuur
Klein elastiekje voor het bevestigen van een boog in een bracket bij een vastzittende beugel. Wordt ook wel module of elastiekje genoemd.

Elastomeer
Synthetisch polymeer (elastiek) met rubberachtige eigenschappen dat zijn oorspronkelijke vorm na verwijdering van een externe belasting weer aaneemt zolang de mate van belasting binnen bepaalde grenzen blijft.

Electronische chip
Chip in uitneembare beugel om de therapietrouw van de patiënt bij het dragen ervan te meten.

ELSAA
Expansion and Labial Segment Alignment Appliance. Het is een uitneembare bovenbeugel met een protrusieveer en opbeet achter de voortanden, Adamsankers op de eerste premolaren en eerste molaren en een expansieschroef. De beugel wordt gebruikt om de bovenvoortanden naar voren te duwen, de boventandboog te verbreden en de beet te lichten.

Embrasure
Driehoekige ruimte begrensd door de kronen van twee aanliggende gebitselementen en het tandvlees.

Enchondrale verbening
Botvorming waarbij kraakbeen (chondros) door bot vervangen wordt.

Endocraniaal
Binnen de schedel.

Endoderm
Het binnenste kiemblad van een embryo. Uit het endoderm ontstaan het spijsverteringsstelsel en de inwendige organen.

Endo-occlusie
Binnenbeet.

Endodontische behandeling, endo
Wortelkanaalbehandeling.

Endodontoloog, tandarts-endodontoloog
Tandarts met een speciale opleiding (differentiatie) die op het uitvoeren complexe wortelkanaalbehandelingen gericht is.

End-to-end
Recht op elkaar.

En face
Van voren. Wordt ook de face genoemd.

Enucleatie
Chirurgische verwijdering van een tandkiem. Wordt ook germectomie genoemd.

Enuresis nocturna
Bedplassen.

EOS
European Orthodontic Society (EOS), de Europese wetenschappelijke beroepsvereniging van orthodontisten.

Epitheel
Weefsel dat het lichaamsoppervlak bedekt.

Epulis
Uitgroei van tandvlees.

Erasmus postgraduate program in orthodontics
Europees postacademisch opleidingsprogramma voor orthodontisten dat op initiatief van de Nijmeegse hoogleraar Frans F.P.G.M van der Linden van 1990 tot 1992 is uitgevoerd.

Ergonomie
De studie van verbetering van de werkomstandigheden, zoals de lichaamshouding van zorgverleners en hun medewerkers.

Erosie
Verlies van tandmateriaal door afslijting (attritie) of oplossing door zure vloeistoffen.

Eruptie
Het natuurlijke gebitsontwikkelingsproces waarbij tanden en kiezen vanuit de kaak in de mond groeien.

Essix
Dun, doorzichtig plastic materiaal.

Essix retainer
Een dunne, doorzichtige plastic hoes die precies over het onder- of bovenfront past en die het eindresultaat van een orthodontische behandeling zo goed mogelijk vasthoudt. Het retentie-apparaat is door de Amerikaanse orthodontist J.J. Sheridan geïntroduceerd.

Esthetic bend
Kleine verbuiging in de boog tijdens de eindfase van een behandeling met een vastzittende beugel. Een dergelijke verbuiging maakt deel uit van artistic posioning en wordt ook wel artistic bend genoemd. Meestal is het een second-order bend ter plaatse van de voortanden.

Esthetiek
Schoonheid.

Etsbrug
Een kunsttand die met behulp van de etstechniek aan de naastliggende gebitselementen is bevestigd.

Etsen
Het glazuuroppervlak met behulp van een zure substantie (etsgel of etsvloeistof) opruwen, zodat de lijm waarmee een slotje op een gebitselement wordt geplakt hecht.

Etsgel
Zure gel voor het opruwen van het glazuuroppervlak van een gebitselement, zodat de lijm waarmee een slotje op een gebitselement wordt geplakt hecht.

Etsvloeistof
Zure vloeistof voor het opruwen van het glazuuroppervlak van een gebitselement, zodat de lijm waarmee een slotje op een gebitselement wordt geplakt hecht.

European Journal of Orthodontics
(Eur J Orthod of EJO) Internationaal wetenschappelijk orthodontisch tijdschrift, dat door de European Orthodontic Society wordt uitgegeven.

Eugnathie
Goede kaakstand.

Eureka spring
Een in 1996 door John DeVicenzo en Steve Prince geïntroduceerd Herbst-achtig telescopisch scharnier dat bij een vastzittende beugel aan de eerste bovenmolaar bevestigd is en onder om de boog distaal tegen de bracket van de hoektand aanligt. Het scharnier houdt de onderkaak in een voorwaartse stand.

EVAA
Kleine activator die tegelijkertijd tijdens behandeling met een vastzittende beugel kan worden gebruikt. De beugel is door de Heerenveense orthodontist Bernard Akkerman ontworpen. EVAA is een acroniem van Experimentele Vaste Apparatuur Activator.

Eversie
Naar voren gekipte stand van voortanden. Wordt ook wel labioversie, labio-inclinatie of proclinatie genoemd.

Evidence-based medicine
Medische diagnostiek en behandelingen waarvan het nut op basis van wetenschappelijk onderzoek onomstotelijk is aangetoond.

Exo-occlusie
Kleine of grote bovenkies bijt te ver naar buiten ten opzichte van kiezen in de tegenoverliggende gebitsboog. Wordt ook buitenbeet genoemd.

Expansie
Het verbreden van kaak en gebit.

Expansieschroef
Schroef in een beugel die kan worden uitgedraaid voor het verbreden van kaak en gebit.

Expansiesleutel
Metalen staafje met handvatgedeelte waarmee de schroef in een beugel kan worden verdraaid.