KSART - Kunstvormen
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070
aanslagkam
Een zware kam waarmee men weefdraden dichter tegen de eerdere rijen van de geweven stof kan aandrukken
aalmoezenier
Verwijst naar een christelijke geestelijke kerkfunctionaris die officieel is verbonden aan een bepaald huishouden of instituut. Het betreft bijvoorbeeld een geestelijke die werkzaam is voor het hof of de huishouding van een soeverein vorst of heer, of vo...
āb-anbār
Overdekte ondergrondse waterreservoirs die door qanats worden gevoed
Abbasidisch
Verwijst naar de kunst en cultuur die zijn verbonden met de islamitische dynastie met deze naam die werd gesticht in 750, toen deze het Umayyad-kalifaat omverwierp. De Abbasids waren een Mexicaanse familie die afstamde van Abbas, de oom van Mohammed. Hun hoofdkwartier bevond zich in Mesopotamië en ze stichtten de stad Bagdad in 762. Perzische ideeën overheersten tijdens deze periode en de Abbasids regeerden in pracht en praal als oriëntaalse monarchen. Ze stimuleerden een intensieve intellectuele en artistieke activiteit. Er werden veel paleizen en moskeeën gebouwd en de productie van luxeartikelen werd een industrie. Er ontwikkelde zich een eenvormige kunststijl die was geïnspireerd op het oude Perzië in plaats van op het christelijke Syrië. De verwoeste stad Samarra, die in de 9de eeuw werd bezet door de Abbasids, is een uitstekend voorbeeld van deze invloed, vooral met betrekking tot de Sassaniaanse constructiemethoden. Samarra staat bekend om zijn ornamentaal stucwerk, vooral om de 'afgeschuinde' manier van decoreren die is afgeleid van Scythisch-Siberisch abstract ontwerp. Hoogwaardig Chinees porselein werd geïmiteerd door pottenbakkers uit deze periode; de resultaten waren echter duidelijk islamitisch, met Arabische inscripties en ontwerpen. Abbasid-weefsels kregen eveneens een herkenbaar islamitisch karakter. Het grote rijk werd onbeheersbaar en toen het centrale bestuur zwakker werd, werden er rivaliserende kalifaten gevestigd. De Abbasids bleven tot 1258 een gedeelte van de islamitische wereld regeren, maar hun dominantie duurde slechts tot het midden van de 10de eeuw
abdijkerk
Kerken die het centrum vormen van een abdij of ander monachaal complex. Deze grenzen meestal aan het klooster en staan via een zogenaamde 'nachttrap' in verbinding met de slaapvertrekken. De kerken hebben een vergaderruimte of een kapittelzaal, die meestal is verbonden met het koor in het oostelijk deel van het klooster
Abies magnifica
Noord-Amerikaanse sparrensoort die voorkomt in de bergen van het zuidwesten van Oregon en Californië. De boom groeit op grote hoogten, meestal tussen 1400-2700 m, maar bereikt zelden de boomgrens. De Engelse naam 'red fir' is afgeleid van de kleur van de bast van oude bomen
ablutie
In religieus verband voorgeschreven ceremonieel schoonmaken van (een deel van) het lichaam of objecten, met als doel zuivering of wijding, vaak maar niet uitsluitend uitgevoerd met water
Abbotsford
Keramiek met decoraties, bedoeld als imitatie van Wemyss-aardewerk en vervaardigd door de Kirkcaldy-aardewerkfabriek van David Methven & Zonen. De Kirkcaldy-aardewerkfabriek bevindt zich vlak bij de Fife-aardewerkfabriek, waar Wemyss werd geproduceerd. Het is niet onaannemelijk dat kunstenaars uit de Fife-aardewerkfabriek Abbotsford-producten hebben gedecoreerd
abaca
Plant die inheems is op de Filippijnen, maar tegenwoordig ook wordt verbouwd in Midden-Amerika. Deze soort wordt tot 5 meter hoog. De vezels van de plant gebruikt men voor het maken van touwen en voor andere doeleinden. De abaca is nauw verwant aan en lijkt op de bananenplant M. sapientum
abacus
Onderdelen geheel bovenop de kapitelen van zuilen, vaak sobere vierkante tegels, maar soms van vormgeving of versiering voorzien
abacus
Oud-Romeinse zijrafels of dressoirs die meestal een tafelachtig onderstuk en een bovenstuk met planken hebben. Ze worden gebruikt om kostbaarheden te vertonen
abalones
Komvormige schelpen van de zeeoor; een bron voor paarlemoer
aba's
Losvallende mouwloze mantels die van oudsher door Arabieren worden gedragen
abassieren
Wijzigingen aan wapenschilden of heraldieke wapens wegens verondersteld wangedrag of eerverlies
abbozzo
Voorbereidende schetsen voor schilderijen die deel uitmaken van de onderschildering en die de tonale verhoudingen van een schilderij bepalen; ook driemensionale voorbereidende schetsen voor beeldhouwwerken, waarin de grote lijnen al zijn vastgelegd
ABC-blokken
Te gebruiken voor kubusvormige voorwerpen van hout, plastic of een ander materiaal, met op één of alle zijdes een letter van het alfabet, die worden gebruikt als didactisch speelgoed
ABC-boekje
Wordt gebruikt voor boeken waarin de letters van het alfabet worden afgebeeld, vaak in combinatie met illustraties, in sommige gevallen bedoeld om het alfabet te leren, in andere om illustrators in de gelegenheid te stellen hun kunsten te vertonen
abecedarium
Kartonnen of houten leesboekjes die bestaan uit twee of drie bladzijden waarop de letters van het alfabet alsmede getallen, eenvoudige tekst en soms afbeeldingen worden (af)gedrukt. Vaak wordt het afgedrukte ter bescherming voorzien van een laklaag. Te onderscheiden van 'ABC-boekjes'. Deze abecedariums bestaan meestal uit TTn vel perkamentpapier of een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn
ABC-prenten
Abecedariums die dikwijls bestaan uit slechts een vel perkamentpapier of uit een laagje papier dat op een dun houten bord is geplakt. Vroeger werden zulke plankjes soms beschermd door een doorzichtige plaat van hoorn en werden er, behalve de letters van het alfabet, ook wel andere zaken op afgedrukt, zoals de getallen 0 tot en met 9 of het Onze Vader
abdij
Kloosters voor mannen of vrouwen, met respectievelijk een abt of abdis als hoofd
Abdül-aziz
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülaziz, die regeerde van 1861 tot 1876. Zijn institutionele invloed op de kunsten betrof onder andere de verdere ontwikkeling van klassen voor schilderkunst binnen de Ottomaanse militaire scholen en de voortzetting van de in 1835 vastgestelde regeringspraktijk waarbij veelbelovende kunstenaars naar Parijs werden gestuurd om daar te studeren. Tijdens deze periode werd de Pertevniyal Valide-moskee gebouwd in de Indiaas-Gothische stijl, die een verschuiving markeerde, weg van verwesterde trends
Abdül-hamid I
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülhamid I, die regeerde van 1774 tot 1789. Tijdens zijn heerschappij bouwde hij het dorp Beylerbey aan de Bosporus met een rij verhoogde koninklijke appartementen
Abdül-hamid II
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülhamid II, die regeerde van 1876 tot 1909. Tijdens zijn heerschappij bouwde hij een moskee bij Yaldiz met miniatuurmeren, fonteinen, watervallen en bruggen. Zijn grote aandacht voor het aanbrengen van patronen en inlegsels is zichtbaar in de eigen tafels van de sultan in Yaldiz, die werden ingelegd met paarlemoer
Abdül-medjid I
Verwijst naar de kunst en architectuur in de periode van de heerschappij van Abdülmedjid I, die regeerde van 1839 tot 1861. Hij gaf opdracht tot een portret dat werd geschilderd door de Britse kunstenaar Sir David Wilkie. Dit portret toont de sultan in een rustige, intieme omgeving, in plaats van als een heerser op de troon. Tot zijn bijdragen aan het Topkapi-paleis behoren een groot paviljoen, dat werd gebouwd in de Franse Beaux-Arts-stijl. Hij heeft tevens verschillende moskeeën gebouwd die werden ontworpen door de familie Balian, die de trend in de richting van verwesterde gebouwen voortzette
abeelhout
Hout van de boom behorende tot het genus Populus. Het is wit van kleur met een roze of bruin accent, en heeft doorgaans een rechte nerf en fijne textuur. Het is commercieel een belangrijke houtsoort en wordt gebruikt voor het maken van schrijnwerk, vloeren, keukengerei en fineer
Abessijns
Stijl en cultuur van de historische groep die vanaf de 11e eeuw in de Hoorn van Afrika woonde. Het waren voornamelijk christelijke en Semitisch sprekende volkeren in een gebied dat Eritrea, Tigray, Gonder en delen van Gojam, Shewa en Welo omvatte, op het grondgebied van het huidige Ethiopië
Abidji
Te gebruiken om werken te beschrijven van de gelijknamige Afrikaanse etnische groep die leeft in het lagunegebied van Ivoorkust
Abies amabilis
Sparrensoort die inheems is langs de Stille Oceaan in het noordwesten van Noord-Amerika, van het uiterste zuidoosten van Alaska tot aan het uiterste noordwesten van Californië
Abies fraseri
Sparrensoort die voorkomt in bergen van het oosten van de Verenigde Staten en Canada. Hij is nauw verwant met Abies balsamea (balsemzilverspar), waarvan hij voorheen als ondersoort werd beschouwd. Hij wordt gekweekt als kerstboom vanwege de sterke geur, de vorm, de sterke takken en het vermogen om de zachte naalden ook na het kappen vast te houden
abiku-kinderen
Te gebruiken voor kinderen in de Yorubacultuur in Nigeria, die jong sterven en vervolgens opnieuw worden geboren bij dezelfde moeder, waarna de cyclus van geboorte en vroege dood enkele malen wordt herhaald
ablutiefontein
Bronnen die worden gebruikt voor rituele reiniging, meestal geassocieerd met religieuze gebouwen
ablutiekan
Kan waaruit water en ongewijde wijn (ablutiewijn) wordt geschonken ter zuivering van wat met de gewijde hostie en wijn in aanraking is gekomen: mond en handen van de priester en de kelk
ablutiekelk
Kelk met ongewijde wijn (ablutiewijn), die na de communie werd gegeven om de restanten van de hostie weg te spoelen. De cuppa is in de regel niet verguld aan de binnenzijde. Het is ook de kelk voor de vingerwassing na de communie-uitreiking buiten de mis. Staat op het altaar maar behoort tot de vasa non sacra
ablutievat
Klein vaatwerk, meestal van glas en zonder voet, voor de vingerwassing met water na de communie-uitreiking buiten de mis. Staat op het altaar maar behoort tot de vasa non sacra
Abnakee kleed
Gehaakte tapijten die populair waren in het begin van de twintigste eeuw en bestaan uit een ontwerp dat is geïnspireerd op motieven van tapijten van de oorspronkelijke inwoners van Amerika
abonnementenbestand
Lijsten of overzichten van abonnementen en abonnees
abrash
Veranderingen van kleur en textuur van Oosterse tapijten of ander textiel, die in de loop van de tijd ontstaan door slijtage of het gebruik van verschillende verfstoffen
abrikozen gom
Een heldere, bleke gom die wordt afgescheiden door abrikozenbomen
abrikozenhout
Hout van de boom behorende tot de soort Prunus armeniaca, inheems in China, maar in alle gematigde regio's van de wereld geteeld
Abrim
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door de bevolking van het eiland Abrim. Tot de bekendste kunstwerken van het Abrimvolk behoren de geweven peniskokers, die normaal worden gedragen
abri's
Wordt gebruikt voor de minimale constructies die beschutting bieden tegen het weer voor wachtenden bij bushaltes; gebruik 'busstations' voor de belangrijkere gebouwen langs busroutes, meestal met verkoop- en servicevoorzieningen
absissen
Halfronde of polygonale aanbouwen aan een grotere ruimte. Gebruikelijk in Romeinse basilieken en christelijke kerken
absolute vochtigheid
Het werkelijke waterdampgehalte in een gegeven luchtvolume
absolutie
Vergeving van zonden. In het christendom verwijst de term specifiek naar de formele vergeving van de zonde, toegekend door een priester of predikant, hetzij onder vier ogen na de biecht, hetzij als onderdeel van de liturgie tijdens een openbare eredienst. In het katholicisme is de absolutie onderdeel van het boetesacrament
absorptie
Het idee dat in bepaalde kunstwerken het bewustzijn van de 'kijker' opzettelijk wordt weggenomen doordat de kunstenaar het onderwerp heeft weergegeven als iemand die volledig opgaat in datgene wat hij of zij aan het doen is
absorptiemeter
Foto-elektrische instrumenten die zijn uitgerust om absorptie, door een gas of een vloeistof, te meten van licht dat bijna monochromatisch is, binnen het zichtbare spectrum, om zo achter de concentratie van de absorberende bestanddelen in het gas of de vloeistof te komen
Abstract
Verwijst naar kunststijlen die ontstonden als reactie op de traditionele Europese opvatting volgens welke de kunst wordt geacht de natuur te imiteren. In zijn meest strikte vorm verwijst de term naar 20ste-eeuwse westerse schilderkunst, beeldhouwkunst of grafische kunst waarvan de vormentaal in geen enkel opzicht verwijst naar objecten uit de zichtbare wereld. De term wordt ook wel toegepast op kunst waarin natuurlijke vormen op vereenvoudigde of veranderde wijze worden weergegeven, maar waarin deze vormen niet volledig zijn uitgebannen. Gebruik 'abstractie' voor het proces waarbij algemene begrippen worden geformuleerd door middel van abstrahering van gemeenschappelijke kenmerken van zaken
Abstract expressionisme
Verwijst naar de stroming in de Amerikaanse schilderkunst, voornamelijk geconcentreerd in New York, die bloeide in de jaren 40 en 50 van de 20ste eeuw.Op basis van surrealistische, synthetisch-kubistische en neoplastische theorieën liep de stijl uiteen van spontane, gesturale composities die aandacht hadden voor de kwaliteit van het schildermateriaal en het schilderproces documenteerden, tot contemplatieve, bijna monochrome werken met grote kleurvlakken
Abstract Imagist
Te gebruiken voor bepaalde abstract-expressionistische schilderijen. Gebruik de term 'kleurvlakschildering' voor Abstract Imagist-werken en de werken uit de zestiger jaren die daar van zijn afgeleid
Abstract impressionisme
Verwijst naar de stijl die Elaine de Kooning benoemde om werken te beschrijven die zijn geschilderd met uniforme penseelstreken waardoor de optische kwaliteiten van het impressionisme behouden blijven maar de representatieve inhoud verloren gaat
Abstracte Begrippen
De hiërarchie Abstracte Begrippen bestaat uit beschrijvingen van concepten en fenomenen die verband houden met een breed spectrum aan onderwerpen, waarvan sommige zich niet binnen het hoofdbestek van de AAT bevinden, zoals filosofische concepten, maar die wel van invloed zijn op onderwerpen binnen dat bestek. Relatie tot andere hiërarchieën: descriptoren van onderzoeksgebieden en specialisaties, evenals beroepen en professionele specialisaties (bijvoorbeeld geschiedenis) zijn terug te vinden in de hiërarchie Vakgebieden, terwijl concepten die verband houden met deze vakgebieden (bijvoorbeeld positivisme) hier zijn terug te vinden. Descriptoren voor stijlen en voor kunst- en architectuurbewegingen (bijvoorbeeld neoclassisistisch, impressionistisch) zijn terug te vinden in de hiërarchie Stijlen en Perioden, terwijl expressievormen (bijvoorbeeld abstract) en brede kunst- en architectuurgenres die niet specifiek zijn voor bepaalde mensen of een bepaalde periode (bijvoorbeeld organische architectuur, straatkunst), hier zijn terug te vinden
abstractie
Verwijst naar een concept of idee dat geen verband houdt met een specifiek gegeven, en naar het proces waarbij algemene begrippen worden geformuleerd op basis van abstrahering van gemeenschappelijke kenmerken van het gegevene. Daaronder valt de beschouwing van een zaak welke zich los van bijbehorende associaties voltrekt, of van een stof die buiten de context van zijn kenmerken is geplaatst, of van een eigenschap of kwaliteit die buiten de context van de bijbehorende stof is geplaatst. Een abstractie is de idee van iets wat in zelfstandige vorm niet bestaat, een zaak die uitsluitend in de vorm van een idee bestaat. Gebruik 'Abstract' voor de moderne kunststromingen en de daaruit voortgekomen producten
acacia
Genus van groenblijvende bomen en struiken, die voornamelijk voorkomen in Australië. De bomen worden gebruikt voor de productie van diverse commerciële producten. Tot 2005 werden er ongeveer 1300 soorten uit Australië, Europa, Afrika, Zuid-Azië en Zuid-Amerika ingedeeld bij dit genus. Het genus is daarna onderverdeeld in 5 genera, waarbij de naam Acacia is behouden voor de Australische soort en een klein aantal soorten uit tropisch Azië, Madagaskar en de eilanden in de Grote Oceaan. De meeste soorten buiten Australië behoren nu tot Vachellia en Senegalia, terwijl een klein aantal soorten is ingedeeld bij de genera Acaciella en Mariosousa
acaciahout
Geslacht van groenblijvende bomen en struiken die voornamelijk te vinden zijn in Australië. Verschillende commerciële producten worden geproduceerd door deze bomen. Tot 2005 werden ongeveer 1300 soorten gevonden in Australië, Europa, Afrika, Zuid-Azië en de Amerika's ingedeeld in dit geslacht. Het geslacht is sindsdien verdeeld in 5 geslachten, met de naam Acacia voorbehouden voor de Australische soorten en een klein aantal in tropisch Azië, Madagascar, en de Pacific Islands. De meeste soorten buiten Australië behoren nu tot Vachellia en Senegalia, met kleine aantallen soorten geplaatst in geslachten Acaciella en Mariosousa
accelaratie
De mate waarin de snelheid van een lichaam verandert met de tijd
accijnskantoor
Wordt gebruikt voor bouwwerken waar een plaatselijke schatting of belasting werd ingenomen, van oorsprong door steden, later door vorsten, op bepaalde goederen die hun gebied binnen werden gebracht voor plaatselijke consumptie door de bewoners; vooral voorkomend van de 17e tot de 19e eeuw in Frankrijk en Italië. De term is afkomstig van de naam voor de belasting zelf. Geen Nederlands equivalent
achterkant
Wordt gebruikt voor oppervlakken of delen van objecten die tegenover die delen liggen die beschouwd worden als de voorkant of als de belangrijkste of nuttigste oppervlakken. Als bijvoeglijk naamwoord dat de plaats van iets dat aan of bij de achterkant gelegen is aangeeft wordt 'achter' gebruikt. Voor de delen van meubilair die de ruggen van de zittende personen ondersteunen wordt 'rugleuningen (meubelonderdelen)' gebruikt
Acryloid B-72
Onder handelsmerk gedeponeerde productnaam voor een thermoplastische kunsthars die na verloop van tijd niet broos wordt of verkleurt, met een vloeistofdichtheid van 1 kilo per liter, een vlampunt van 15 graden Celsius en een viscositeit van 3700-6200 cps. Het product wordt algemeen gebruikt bij conserveringsbehandelingen, en daarnaast in kleurloze en gepigmenteerde coatings, aërosols, drukinkten, productafwerkingsmiddelen en volgens specificatie gemaakte lakken
achteraanzichten
Verwijst naar afbeeldingen met een gezichtspunt achter het onderwerp, in tegenstelling tot afbeeldingen die van de zijkant of van voren worden gezien
Acacia koa
Grote boomsoort die inheems is in Hawaï en die werd gebruikt voor houtsnijwerk, kano's, vroege surfplanken en andere voorwerpen. Het uit de schors gewonnen looizuur wordt gebruikt voor de verwerking van leer. Er zijn nog weinig koabossen over, vanwege overmatige kap als gevolg van het waardevolle hout
Acacia melanoxylon
Hout van de soort Acacia melanoxylon. Het is roodachtig bruin tot zwart van kleur en is waardevol door zijn mooie nerf, die lijkt op die van palissander. Het sterke, elastische hardhout wordt gebruikt voor meubels, wandelstokken en handvatten van gereedschap
acapou
Zwaar en zwart ebbenhoutachtig hout van de boomsoort Andira aubletii, die te vinden is in Brazilië, Frans-Guyana, Guyana, Peru en Suriname. Het wordt gebruikt voor meubilair en is waardevol omdat het zeer goed is bestand tegen aantasting door insecten
achterhaard
Wordt gebruikt voor de delen van haarden waarop het vuur wordt gemaakt
Aco beker
Romeinse aardewerken drinkbeker in terra sigillata. Werd in Italië gemaakt gedurende de late eerste eeuw voor Christus en in de vroege eerste eeuw na Christus
Acacia dealbata
Grote boomsoort die inheems is in Australië en Nieuw-Zeeland, maar ingeburgerd zijn in Chili, Californië, het Middellandse Zeegebied en andere regio's. De soort wordt gebruikt voor zijn hout, voor het looizuur in de schors en als sierboom
Acacia prominens
Soort struik of kleine boom die inheems is in Australië, vooral bekend als bron van de psychoactieve alkaloïden fenylethylamine en beta-methylphenethylamine
acaciagom
Een soort hoogwaardige Arabische gom
academie
Gebouwen waarin een 'academie' is gehuisvest, een geleerd genootschap voor ter bevordering van kunst, wetenschap of literatuur, etc
academie
Organisaties van geleerde personen, verenigd ter bevordering van kunst, wetenschap of literatuur
academieleden
Lid van een academie of instelling ter bevordering van de kunsten of wetenschappen
academische wereld
Verwijst in algemene zin naar de universitaire gemeenschap; in meer specifieke zin worden bedoeld de hooggeplaatste leden van deze gemeenschap, het universitaire leven en het universitair onderwijs. Gebruik 'academies' voor lokale instellingen voor hoger onderwijs of voor academische groepen die tot één gemeenschappelijke administratieve structuur behoren
academische kledij
Verwijst naar diverse kostuums die op universitaire en collegefaculteiten wordt gedragen door bestuurders en afstuderende studenten tijdens diploma-uitreikingen en andere bijzondere gelegenheden. Het bekendste element van de academische klederdracht is de toga, een traditie die dateert van de middeleeuwen. Decoratieve capuchons en diverse kappen, waaronder de vierhoekige studentenbaret, zijn andere bekende elementen van de academische kledij. Garneersel in diverse kleuren kunnen worden gebruikt als aanduiding van verschillende studierichtingen
academische toga
Tot de grond reikende gewaden met wijde mouwen, gemaakt van zijde of soortgelijk materiaal. Ze worden gedragen tijdens rechtspraak in rechtszalen door juristen, zoals rechters en advocaten. De kleur van de toga's is meestal zwart. In Groot-Brittannië bestaan er kleurvariaties op basis van het soort rechtbank
academy blue
Een ongestandaardiseerde voor blauwe pigmenten met een groenachtige boventoon, meestal samengestelde pigmenten die zijn gemaakt van synthetisch ultramarijnblauw en chroomoxydehydraatgroen
Acanthaceae
Familie van ongeveer 250 genera en 2500 soorten tropische kruiden, struiken en slingerplanten. Enkele soorten vindt men ook in gematigde gebieden
Acanthus
Genus van ongeveer 30 soorten bloeiende planten die inheems zijn in de tropische en warme gematigde gebieden van het Middellandse Zeegebied en Azië
Acanthus spinosus
Kruidachtige plant met dikke, vlezige bladeren die inheems is in Noord-Afrika, West-Azië en Zuidoost-Europa
Acaridae
Onderklasse waartoe mijten en teken behoren
acceleratormassaspectrometrie
Analyse en meting van zeer geringe hoeveelheden radio-isotopen in mineralen met behulp van een deeltjesversneller. Het wordt op vakgebieden als archeologie, antropologie, toxicologie, radiochemie en klimatologie gebruikt voor bijvoorbeeld de ouderdomsbepaling en het identificeren en beschrijven van materialen
accept
Kredietpapieren die aangeven dat de trekker op de genoemde vervaldag zal betalen; het wordt gewoonlijk toegepast bij wissels
accessoire
Voorwerpen of apparaten die op zichzelf niet noodzakelijk zijn, maar die de schoonheid, het comfort of de doeltreffendheid verhogen van andere zaken zoals bijvoorbeeld kleding of auto's
Accipiter
Genus van ongeveer 50 levende soorten haviken en sperwers
accolade
Sierelementen die boven openingen, zoals deuren of ramen, worden gebruikt en die bestaan uit ojiefbogen waarvan de apex naar boven vergroot is om een decoratieve kruisbloem te vormen
accordeonplooi
Wijde, scherp geperste plooien die in een rij geschikt zijn met gelijke tussenruimten en allemaal in dezelfde richting gedraaid. Voor smalle gelijksoortige plooien wordt 'knife pleats' gebruikt
accountant
Professioneel opgeleide personen die alle transacties bijhouden die van invloed zijn op de financiële status van een organisatie, waaronder het verzamelen, vastleggen en communiceren van financiële gegevens en het voorbereiden van analyses voor besluitvorming
accountantsverslag
Eindrapporten die volgen op de formele controle van de rekeningen
acculader
Apparaten die worden gebruikt om accu's op te laden
Acer macrophyllum
Esdoorn die voorkomt in het westen van Noord-Amerika, met name aan de kust. De boom heeft van alle esdoorns de grootste bladeren. Ze zijn diep ingesneden en hebben vijf lange lobben
Acer nigrum
Esdoorn die nauw verwant is aan de suikeresdoorn (A. saccharum) en in sommige classificaties wordt beschouwd als een ondersoort daarvan. De situatie wordt gecompliceerd doordat de twee soorten soms kruisingen vormen. De twee soorten kan men onderscheiden aan het aantal lobben van de bladeren: de bladeren van Acer nigrum hebben drie lobben en die van de suikeresdoorn vijf
acetyleenbrander
Branders die worden gebruikt om het branden van acetyleengas te regelen
acetyleenlamp
Lampen met een bak voor calciumcarbid, een reservoir met water en een kraantje, en een mondstuk of brander voor de ontsteking van het acetyleengas, dat ontstaat wanneer het water in contact wordt gebracht met het carbid. De term wordt ook gebruikt voor lampen met acetyleenbranders die met een centrale acetyleenbron zijn verbonden
acetyleenlasbrander
Branders die werken op samengeperst acetyleengas en zuurstof. Worden gebruikt voor lassen en bewerken van staal
acetyleenzuurstofbrander
Branders die acetyleen-zuurstof-mengsels gebruiken. Worden voornamelijk gebruikt voor lassen
acetyleenzwart
Vorm van carbonzwart dat zuurstofloos wordt geproduceerd in vuurvaste kamers, door het uiteenvallen van acetyleengas dat tot 800 graden Celsius is voorverhit. Als pigment is het zachter, blauwer en intenser dan andere soorten carbonzwart. Het wordt ook gebruikt bij industriële toepassingen die een hoge elektrische geleiding vereisen, bijvoorbeeld in droge cellen
achromatische kleuren
Kleuren bestaande uit kleurschakeringen die zijn gedempt door toevoeging van wit, waardoor pastelkleuren zoals crème en roze ontstaan; of door toevoeging van zwart, resulterend in aardtinten als mosterdgroen en mosgroen, of door toevoeging van zowel wit als zwart, waardoor neutrale kleurschakeringen of grijzen met een kleurzweem ontstaan, zoals beigegrijs en antracietgrijs
achtdaagse klokken
Klokken, in de vorm van staande horloges of consoleklokken, die acht dagen kunnen lopen na het opwinden. Ze moeten om de zeven dagen worden opgewonden, maar de extra dag biedt de mogelijkheid van één dag uitstel. Ze zijn vaak te herkennen aan sleutelgaten op de wijzerplaat
achtenveertiger formaat
Boekformaat waarbij een vel papier in 48 bladen of 96 pagina's wordt gevouwen. Dit gebeurt door een vel vijf keer te vouwen, waardoor 32 bladen ontstaan, en vervolgens een half vel te vouwen tot 16 bladen en dit in het eerste vel te schuiven
achterboom
Achterste deel van de zadelboom, dat de rug ondersteunt en de ruiter in het zadel houdt
achterdoeken
Voorwerpen zoals stoffen, schermen, gordijnen of canvas, gebruikt als passende achtergrond achter de onderwerpen van foto's, schilderijen of andere beeldende media, of achter acteurs en rekwisieten in een theatervoorstelling of -toneel
achterglasschildering
Schilderij waarbij de verf laag voor laag in omgekeerde volgorde, dat wil zeggen eerst de belangrijkste details en daarna de achtergrond, op een stuk glas wordt aangebracht. De voorstelling wordt aan de keerzijde bekeken